TED2017
Anika Paulson: How I found myself through music
Anika Paulson: ဂီတမှတစ်ဆင့် မိမိကိုယ်ကိုတွေ့ရှိပုံ။
Filmed:
Readability: 3.4
1,202,283 views
"ဂီတဟာ နေရာတိုင်းမှာရှိပါတယ်၊ ပြီးတော့ ၎င်းဟာ အရာတိုင်းမှာရှိပါတယ်"လို့ ကျောင်းသူနဲ့ TED-Ed Clubs ကြယ်ပွင့် Anika Paulson ကဆိုပါတယ်။ လက်ထဲက ဂစ်တာနဲ့ ဂီတဟာ ကျွန်ုပ်တို့ကို ဆက်သွယ်ပေးပြီး ကျွန်ုပ်တို့ ဘာဆိုတာကို ဖြစ်အောင် ဖန်တီးပေးပုံကို စူးစမ်းရှာဖွေမှုအတွင်းက သူမရဲ့ဘဝ စည်းချက်တွေကနေကို တီးခတ်ပါတယ်။
Anika Paulson - Student, musician
Anika Paulson’s love for music permeates her understanding of herself, her surroundings and the mysteries that make up the smallest and biggest parts of life. Full bio
Anika Paulson’s love for music permeates her understanding of herself, her surroundings and the mysteries that make up the smallest and biggest parts of life. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
The philosopher Plato once said,
0
1573
2634
ဒဿနပညာရှင် Plato တစ်ခါက
ပြောဖူးတာက
ပြောဖူးတာက
00:16
"Music gives a soul to the universe,
1
4231
2749
"ဂီတဟာ စကြာဝဠာကို ဝိဉာဉ်တစ်ခု၊
00:19
wings to the mind,
2
7004
1594
စိတ်ကို အတောင်ပံတွေ၊
00:20
flight to the imagination
3
8622
2022
စိတ်ကူးကို ပျံသန်းမှုနဲ့
00:22
and life to everything."
4
10668
1958
အရာတိုင်းကို ရှင်သန်မှုပေးတယ်"တဲ့။
00:25
Music has always been
a big part of my life.
a big part of my life.
5
13793
2288
ဂီတဟာ ကျွန်မဘဝ အစိတ်အပိုင်းကြီးတစ်ခု
အမြဲ ဖြစ်တယ်
အမြဲ ဖြစ်တယ်
00:28
To create and to perform music
6
16105
2370
ဂီတဖန်တီးတာနဲ့ ဖျော်ဖြေမှုက
00:30
connects you to people
countries and lifetimes away.
countries and lifetimes away.
7
18499
2845
သင့်ကို လူတွေ၊ အဝေးက နိုင်ငံတွေနဲ့
ဘဝတာတွေကို ဆက်သွယ်ပေးတယ်။
ဘဝတာတွေကို ဆက်သွယ်ပေးတယ်။
00:33
It connects you to the people
you're playing with,
you're playing with,
8
21777
2353
သင်နဲ့အတူ တီးမှုတ်နေတဲ့ လူတွေနဲ့
သင့်ပရိတ်သတ်နဲ့
သင့်ပရိတ်သတ်နဲ့
00:36
to your audience
9
24154
1188
သင်ကိုယ်တိုင်နဲ့
00:37
and to yourself.
10
25366
1327
သင့်ကို ဆက်သွယ်ပေးတယ်။
00:39
When I'm happy, when I'm sad,
11
27132
2151
ကျွန်မ ပျော်တဲ့အခါ၊ ဝမ်းနည်းတဲ့အခါ၊
00:41
when I'm bored, when I'm stressed,
12
29307
2200
ငြီးငွေ့တဲ့အခါ၊ စိတ်ဖိစီးတဲ့အခါ
00:43
I listen to and I create music.
13
31531
2570
ဂီတကို နားထောင်တယ်၊ ဖန်တီးတယ်။
00:47
When I was younger, I played piano;
14
35716
2271
ငယ်ငယ်တုန်းက စန္ဒရားတီးခဲ့တယ်၊
00:50
later, I took up guitar.
15
38011
1397
နောက်တော့ ဂစ်တာစသင်ခဲ့တယ်။
00:51
And as I started high school,
16
39432
1833
အထက်တန်းမှာ စခဲ့တာကြောင့်
00:53
music became a part of my identity.
17
41289
1914
ဂီတဟာ ကိုယ်ပိုင်
အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ခဲ့တယ်။
အစိတ်အပိုင်းဖြစ်ခဲ့တယ်။
00:55
I was in every band,
18
43509
1417
တီးဝိုင်းတိုင်းမှာ ပါခဲ့တယ်၊
00:56
I was involved with every
musical fine arts event.
musical fine arts event.
19
44950
2626
ဂီတအနုသုခုမပွဲတိုင်း ပါဝင်ခဲ့တယ်။
01:00
Music surrounded me.
20
48158
1407
ဂီတက ကျွန်မကို ဝိုင်းရံထားတယ်
01:01
It made me who I was,
21
49589
1355
ကိုယ်ဘယ်သူဆိုတာ ဖန်တီးပေးတယ်
01:02
and it gave me a place to belong.
22
50968
2110
ကိုယ့်ကို ပိုင်ဆိုင်ရာတစ်ခုပေးခဲ့တယ်။
01:06
Now, I've always had
this thing with rhythms.
this thing with rhythms.
23
54656
2097
ကဲ ဒီအရာဟာ စည်းချက်တွေနဲ့အတူ
အမြဲရှိနေခဲ့တယ်။
အမြဲရှိနေခဲ့တယ်။
01:08
I remember being young,
24
56777
1169
ငယ်ရွယ်တာကို အမှတ်ရမိတယ်
01:09
I would walk down
the hallways of my school
the hallways of my school
25
57970
2064
ကျောင်းရဲ့ စင်္ကြံတွေမှာလျှောက်ပြီး
01:12
and I would tap rhythms to myself
on my leg with my hands,
on my leg with my hands,
26
60058
2990
ခြေထောက်ပေါ် လက်တွေနဲ့
(သို့) သွားတွေကိုရိုက်ရင်းကိုယ့်ကိုယ်ကို
(သို့) သွားတွေကိုရိုက်ရင်းကိုယ့်ကိုယ်ကို
01:15
or tapping my teeth.
27
63072
1720
စည်းချက်ခေါက်နေတာပေါ့။
01:17
It was a nervous habit,
28
65684
1479
ဒါက စိတ်ရှုပ်စရာ အကျင့်ပါ။
01:19
and I was always nervous.
29
67187
1283
ကျွန်မ အမြဲ စိတ်ရှုပ်တယ်
01:20
I think I liked the repetition
of the rhythm --
of the rhythm --
30
68840
2286
စည်းချက်တွေကို ထပ်ကျော့တာ
ကျွန်မကြိုက်တယ်ထင်တယ်။
ကျွန်မကြိုက်တယ်ထင်တယ်။
01:23
it was calming.
31
71150
1360
ဒါက တည်ငြိမ်စေတာပါ။
01:25
Then in high school,
32
73957
1150
ဒီနောက် အထက်တန်းမှာ
01:27
I started music theory,
33
75131
1513
ဂီတသီအိုရီ စတင်ခဲ့ပြီး
01:28
and it was the best class I've ever taken.
34
76668
2230
တက်ခဲ့ဖူးသမျှမှာ အကောင်းဆုံးသင်တန်းပါ။
01:30
We were learning about music --
35
78922
1534
ဂီတအကြောင်း သင်နေခဲ့ကြတယ်၊
01:32
things I didn't know,
like theory and history.
like theory and history.
36
80480
2689
ကျွန်မ မသိတဲ့ သီအိုရီတို့၊ သမိုင်းတို့လို
အရာတွေပေါ။
အရာတွေပေါ။
01:35
It was a class where we basically
just listened to a song,
just listened to a song,
37
83836
3400
ဒါက အခြေခံအနေနဲ့ သီချင်းတစ်ပုဒ်ကို
နားထောင်တာသက်သက် အတန်းတစ်ခုပါ။
နားထောင်တာသက်သက် အတန်းတစ်ခုပါ။
01:39
talked about what it meant to us
38
87260
1628
ကိုယ့်ကို ဘယ်အနက်ဆောင်တာ
ဆွေးနွေး၊
ဆွေးနွေး၊
01:40
and analyzed it,
39
88912
1186
ဒါကို သရုပ်ခွဲတယ်၊
01:42
and figured out what made it tick.
40
90122
2466
၎င်းအထာက ဘယ်လိုဆိုတာ မှန်းဆတာပါ။
01:45
Every Wednesday, we did something
called "rhythmic dictation,"
called "rhythmic dictation,"
41
93710
3060
ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တိုင်း "စည်းချက် သတ်ပုံ"
လို့ခေါ်တာတစ်ခု လုပ်ကြတယ်၊
လို့ခေါ်တာတစ်ခု လုပ်ကြတယ်၊
01:48
and I was pretty good at it.
42
96794
1402
ဒီမှာ ကျွန်မ အတော်လေးတော်တယ်
01:50
Our teacher would give us
an amount of measures
an amount of measures
43
98772
2255
ကျွန်မတို့ဆရာက တိုင်းတာမှု ပမာဏနဲ့
01:53
and a time signature,
44
101051
1493
အချိန်ပြ သင်္ကေတပေးတယ်၊
01:54
and then he would speak a rhythm to us
45
102568
1864
နောက် စည်းချက်တစ်ခု ကျွန်မတို့ကိုပြောကာ
01:56
and we would have to write it down
with the proper rests and notes.
with the proper rests and notes.
46
104456
3416
ကျွန်မတို့က ဆီလျော်တဲ့ ရပ်နားမှုတွေ၊
သင်္ကေတတွေ ရေးချရတယ်။
သင်္ကေတတွေ ရေးချရတယ်။
02:00
Like this:
47
108412
1271
ဒီလိုမျိုးပေါ့။
02:02
ta ta tuck-a tuck-a ta,
48
110622
2477
တာ တာ တပ် ‘အတပ် ‘အ တာ
02:05
ta tuck-a-tuck-a-tuck-a, tuck-a.
49
113123
2553
တာ တပ်‘အ‘တပ်‘အ‘တပ်‘အ တပ်‘အ
02:08
And I loved it.
50
116832
1305
ကျွန်မ ဒါကို သဘောကျတယ်။
02:10
The simplicity of the rhythm --
51
118161
1478
စည်းချက်ရဲ့ ရိုးစင်းမှုပါ
02:11
a basic two- to four- measure line --
52
119663
2158
အခြေခံ နှစ်ကနေ လေး အတိုင်းအတာလိုင်းပါ
02:13
and yet each of them almost told a story,
53
121845
2804
ပြီးတော့ ဒါတွေတစ်ခုစီက ဇာတ်လမ်းတစ်ပုဒ်
ပြောသလောက်ပါ၊
ပြောသလောက်ပါ၊
02:17
like they had so much potential,
54
125597
2307
ဥပမာ ဒါတွေမှာ အစွမ်းအများကြီးရှိပြီး
02:21
and all you had to do was add a melody.
55
129250
3194
လုပ်ဖို့လိုတာက တေးသွားဖြည့်တာပါ။
02:25
(Guitar)
56
133580
3902
(ဂစ်တာတီး)
02:33
Rhythms set a foundation for melodies
and harmonies to play on top of.
and harmonies to play on top of.
57
141588
3999
စည်းချက်တွေဟာ ထိပ်မှာ တီးခတ်ဖို့ တေးသွား
တွေနဲ့ သဟဇာတဖြစ်မှုအတွက် အုတ်မြစ်ချပေးတယ်
တွေနဲ့ သဟဇာတဖြစ်မှုအတွက် အုတ်မြစ်ချပေးတယ်
02:37
It gives structure and stability.
58
145988
2177
ဖွဲ့စည်းမှုနဲ့ တည်ငြိမ်းမှုကိုပေးတယ်။
02:41
Now, music has these parts --
59
149520
1680
ကဲ ဂီတမှာ ဒီအပိုင်းတွေရှိပါတယ်။
02:43
rhythm, melody and harmony --
60
151224
2135
စည်းချက်၊ တေးသွားနဲ့ သဟဇာတဖြစ်မှုပါ၊
02:45
just like our lives.
61
153383
1481
ကျွန်မတို့ ဘဝတွေလိုပေါ့။
02:47
Where music has rhythm,
62
155552
2036
ဂီတက စည်းချက်ရှိရာမှာ
02:49
we have routines and habits --
63
157612
2254
ကျွန်မတို့က လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်တွေ၊
အကျင့်တွေရှိတယ်။
အကျင့်တွေရှိတယ်။
02:51
things that help us to remember
what to do and to stay on track,
what to do and to stay on track,
64
159890
3265
ဘာ လုပ်ဖို့လိုတာမှတ်မိဖို့
လမ်းကြောင်းမှာနေဖို့၊ ရှေ့ဆက်နေဖို့
လမ်းကြောင်းမှာနေဖို့၊ ရှေ့ဆက်နေဖို့
02:55
and to just keep going.
65
163179
1879
ကျွန်မတို့ကို ကူညီပေးတာတွေပေါ့။
02:58
And you may not notice it,
66
166230
1825
သင် သတိမထားမိနိုင်လောက်ပေမဲ့
03:00
but it's always there.
67
168079
1323
အြမဲ အဲဒီမှာရှိပါတယ်။
03:02
(Guitar)
68
170666
2369
(ဂစ်တာတီးသည်)
03:05
And it may seem simple,
69
173059
1817
ဒါက ရိုးစင်းပုံရပါတယ်၊
03:06
it may seem dull by itself,
70
174900
2697
၎င်းသီးသန့်ဆို ငြီးငွေ့ဖွယ်ကောင်းပုံရပေမဲ့
03:10
but it gives tempo and heartbeat.
71
178587
3314
၎င်းက နရီနဲ့ နှလုံးခုန်သံကိုပေးတယ်၊
03:15
And then things in your life add on to it,
72
183623
2433
နောက် သင့်ဘဝထဲက အရာတွေကို
ဒီမှာ ထပ်ပေါင်းတယ်၊
ဒီမှာ ထပ်ပေါင်းတယ်၊
03:18
giving texture --
73
186080
1211
ဖွဲ့စပ်ပုံပေးရင်း
03:19
that's your friends and your family,
74
187906
1753
ဒါက သင့််မိတ်ဆွေတွေ၊ သင့်မိသားစုနဲ့
03:21
and anything that creates
a harmonic structure in your life
a harmonic structure in your life
75
189683
3636
သင့်ဘဝနဲ့ သင့်သီချင်းထဲမှာ
သင်ဖန်တီးသမျှ အရာတိုင်းကို
သင်ဖန်တီးသမျှ အရာတိုင်းကို
03:25
and in your song,
76
193343
1585
သဟဇာတဖြစ်တဲ့ ဖွဲ့စည်းမှုတစ်ခုပါ။
03:26
like harmonies,
77
194952
1662
သဟာဇာဖြစ်မှုတွေလို
03:28
cadences
78
196638
1157
အချီအချတွေနဲ့
03:29
and anything that makes it polyphonic.
79
197819
2296
ဒါကို သံစုံဖန်တီးတဲ့ အရာမှန်သမျှပါ။
03:34
And they create beautiful
chords and patterns.
chords and patterns.
80
202378
2387
ဒါတွေက လှပတဲ့ မိတ်ဖက်သံတွေနဲ့
အဆင်တွေ ဖန်တီးပေးတယ်။
အဆင်တွေ ဖန်တီးပေးတယ်။
03:36
(Guitar)
81
204789
1585
(ဂစ်တာတီးသည်)
03:39
And then there's you.
82
207354
1589
ဒီနောက် သင် အဲဒီမှာပါ၊
03:41
You play on top of everything else,
83
209401
1950
အရာတိုင်းရဲ့ ထိပ်ဆုံးမှာ သင်တီးခတ်တယ်၊
03:45
on top of the rhythms and the beat
84
213321
3014
စည်းချက်တွေနဲ့ ရိုက်ချက်ရဲ့ ထိပ်ဆုံးမှာပါ၊
03:49
because you're the melody.
85
217859
1629
အကြောင်းက သင်က တေးသွားဖြစ်လို့ပါ။
03:53
And things may change and develop,
86
221154
3181
အရာတွေဟာ ပြောင်းလဲ၊ ဖြစ်ပေါ်ပေမဲ့
03:57
but no matter what we do,
87
225226
1560
ကျွန်မတို့ဘာလုပ်လုပ် အရေးမပါဘူး
03:58
we're still the same people.
88
226810
1618
ကျွန်တို့ဟာ ဒီလူတွေပဲဖြစ်တုန်းလေ။
04:02
Throughout a song melodies develop,
89
230110
2181
သီချင်းနဲ့ တေးသွားတွေ ဖြစ်ပေါ်တဲ့
တစ်လျှောက်
တစ်လျှောက်
04:04
but it's still the same song.
90
232315
1700
သီချင်းက ဒီသီချင်းပဲလေ။
04:07
No matter what you do,
91
235253
1784
ကျွန်မတို့ဘာလုပ်လုပ်ပါ၊
04:09
the rhythms are still there:
92
237061
1926
စည်းချက်တွေကတော့ ရှိနေဆဲပါ
04:11
the tempo and the heartbeat ...
93
239011
3126
နရီနဲ့ နှလုံးခုန်သံ
04:16
until I left,
94
244209
1451
ကျွန်မ ထွက်မသွားမချင်းပါ။
04:19
and I went to college
95
247155
1589
နောက် ကောလိပ်တက်ခဲ့တော့
04:20
and everything disappeared.
96
248768
1473
အရာတိုင်း ပျောက်ကွယ်သွားတယ်။
04:24
When I first arrived at university,
97
252611
2199
ပထမဆုံး တက္ကသိုလ်ရောက်တော့
04:26
I felt lost.
98
254834
1225
ဆုံးရှုံးမှုခံစားရတယ်။
04:28
And don't get me wrong --
sometimes I loved it and it was great,
sometimes I loved it and it was great,
99
256714
3030
တလွဲမထင်ပါနဲ့ဦး၊ တစ်ခါတစ်လေတော့
နှစ်သက်ပါတယ်၊ အရမ်းကောင်းပေမဲ့
နှစ်သက်ပါတယ်၊ အရမ်းကောင်းပေမဲ့
04:31
but other times,
100
259768
1380
အြခားအချိန်တွေမှာတော့
04:34
I felt like I had been left alone
101
262961
1672
ကိုယ့်အားကိုယ်ကိုးဖို့ တစ်ဦးတည်း
04:37
to fend for myself.
102
265970
1417
ချန်ထားခံရသလို ခံစားရတယ်။
04:40
It's like I had been taken out
of my natural environment,
of my natural environment,
103
268603
2814
ဒါက ကိုယ့်သဘာဝ ဝန်းကျင်ကနေ
ထုတ်ယူခံလိုက်ရပြီး
ထုတ်ယူခံလိုက်ရပြီး
04:43
and put somewhere new,
104
271441
1345
နေရာသစ်တစ်ခုမှာ ထားတာမျိုးပါ
04:44
where the rhythms and the harmonies
105
272810
2832
အဲဒီမှာက စည်းချက်တွေနဲ့ သဟဇာတဖြစ်မှုတွေနဲ့
04:47
and the form had gone away,
106
275666
2657
ပုံစံက ပျောက်ကွယ်ကာ
04:51
and it was just me --
107
279638
1369
ကျွန်မပဲရှိတော့တယ်..
04:53
(Guitar)
108
281031
1325
(ဂစ်တာတီးသည်)
04:54
silence and my melody.
109
282380
2273
တိတ်ဆိတ်မှုနဲ့ တေးသွားပါ
04:59
And even that began to waver,
110
287930
2495
ပြီးတော့ စတင်ယိမ်းထိုးတာတောင်မှ
05:02
because I didn't know what I was doing.
111
290449
1952
ကိုယ်ဘာလုပ်နေမှန်း မသိခဲ့တော့
05:05
I didn't have any chords
to structure myself,
to structure myself,
112
293074
2396
ကိုယ့်ကိုယ်ကို တည်ဆောက်ဖို့
မိတ်ဖက်သံတွေ မရှိဘူး
မိတ်ဖက်သံတွေ မရှိဘူး
05:08
or a rhythm
113
296389
1158
ဒါမှမဟုတ် စည်းချက်၊
05:10
or a beat to know the tempo.
114
298240
1727
ဒါမှမဟုတ် နရီသိဖို့ ရိုက်ချက်ပေါ့။
05:11
(Guitar)
115
299991
3470
(ဂစ်တာတီးသည်)
05:15
And then I began to hear
all these other sounds.
all these other sounds.
116
303485
2312
ဒီနောက် ဒီအခြား အသံတွေအားလုံးကို
စကြားလာခဲ့တယ်။
စကြားလာခဲ့တယ်။
05:17
(Guitar)
117
305821
1346
(ဂစ်တာတီးသည်)
05:19
And they were off-time
118
307670
1809
ပြီးတော့ ဒါတွေက အချိန်ကိုက် မဟုတ်၊
05:22
and off-key.
119
310779
1355
သံစဉ်ကိုက် မဟုတ်ပါ။
05:26
And the more I was around them,
120
314944
1568
ဒါတွေအနီးမှာ ရောက်ရှိခဲ့လေလေ
05:29
the more my melody started
to sound like theirs.
to sound like theirs.
121
317716
3153
တေးသွားဟာ ၎င်းတို့အသံမျိုး
ထင်ရလေလေပါ။
ထင်ရလေလေပါ။
05:36
And slowly I began to lose myself,
122
324260
2167
တဖြည်းဖြည်း ကိုယ့်ကိုယ်ကို
စပျောက်ဆုံးလာတယ်၊
စပျောက်ဆုံးလာတယ်၊
05:40
like I was being washed away.
123
328515
1442
ရေစီးမှာပါသွားသလိုမျိုးပါ။
05:45
But then the next moment --
124
333184
1497
ဒါပေမဲ့ နောက်တဒင်္ဂမှာတော့
05:46
(Guitar)
125
334705
1986
(ဂစ်တာတီးသည်)
05:48
I could hear it.
126
336715
1493
ဒါကို ကျွန်မ ကြားနိုင်ခဲ့တယ်၊
05:51
And I could feel it.
127
339634
1421
ပြီးတော့ ခံစားလို့ရခဲ့တယ်၊
05:55
And it was me.
128
343250
1252
ဒါက ကျွန်မ ဖြစ်ခဲ့တယ်၊
05:57
And I was here.
129
345464
1226
ကျွန်မက ဒီမှာရှိခဲ့တယ်။
05:59
And it was different,
130
347735
1534
ပြီးတော့ ဒါက ကွဲပြားပေမဲ့
06:02
but not worse off.
131
350819
1415
ပိုဆိုးမသွားဘူး။
06:06
Just changed a little.
132
354408
2287
အနည်းငယ် ပြောင်းလဲရုံလေးပါ။
06:11
Music is my way of coping
with the changes in my life.
with the changes in my life.
133
359526
3285
ဂီတဟာ ကျွန်မဘဝထဲက အပြောင်းအလဲတွေကို
ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းတဲ့ နည်းလမ်းပါ။
ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းတဲ့ နည်းလမ်းပါ။
06:16
There's a beautiful connection
between music and life.
between music and life.
134
364438
2649
ဂီတနဲ့ဘဝကြားမှာ လှပတဲ့
ဆက်သွယ်မှုတစ်ခုရှိတယ်။
ဆက်သွယ်မှုတစ်ခုရှိတယ်။
06:19
It can bind us to reality
135
367487
1306
ပကတိတရားနဲ့ ချည်ပေးနိုင်တယ်
06:20
at the same time
it allows us to escape it.
it allows us to escape it.
136
368817
2392
တစ်ချိန်တည်းမှာ
ကျွန်မတို့ကို လွတ်မြောက်စေတယ်။
ကျွန်မတို့ကို လွတ်မြောက်စေတယ်။
06:23
Music is something
that lives inside of you.
that lives inside of you.
137
371233
2520
ဂီတဟာ သင့်ကိုယ်တွင်းမှာ
ရှင်သန်တဲ့ တစ်ခုခုပါ။.
ရှင်သန်တဲ့ တစ်ခုခုပါ။.
06:25
You create it and you're created by it.
138
373777
2650
သင်က ဒါကဖန်တီးပြီး
ဒါက သင့်ကိုဖန်တီးလိုက်တယ်။
ဒါက သင့်ကိုဖန်တီးလိုက်တယ်။
06:29
Our lives are not only conducted by music,
139
377727
3112
ကျွန်မတို့ဘဝတွေဟာ ဂီတနဲ့
လမ်းညွှန်ခံရတာတင်မက
လမ်းညွှန်ခံရတာတင်မက
06:32
they're also composed of it.
140
380863
1631
ဂီတရဲ့ သီဖွဲတာပါခံရတယ်။
06:35
So this may seem like a bit of a stretch,
141
383528
2112
ဒီတော့ ဆွဲဆန့်မှုတစ်ခုလို ဖြစ်ပုံရပေမဲ့
06:37
but hear me out:
142
385664
1567
ပြီးအောင် နားဆင်ပါဦး။
06:39
music is a fundamental part of what we are
143
387255
3590
ဂီတဟာ ကျွန်မတို့ ဘာဆိုတာနဲ့
ကျွန်မတို့ဝန်းကျင်က အရာအားလုံးရဲ့
ကျွန်မတို့ဝန်းကျင်က အရာအားလုံးရဲ့
06:42
and of everything around us.
144
390869
1473
အခြေခံ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုပါ။
06:45
Now, music is my passion,
145
393276
1420
အခု ဂီတက ကျွန်မ စွဲလမ်းမှုပါ
06:46
but physics also used to be
an interest of mine.
an interest of mine.
146
394720
2427
ဒါပေမဲ့ ရူပဗေဒကလည်း ကျွန်မ
စိတ်ဝင်စားမှုဖြစ်ဖူးတယ်။
စိတ်ဝင်စားမှုဖြစ်ဖူးတယ်။
06:49
And the more I learned,
147
397649
1157
ပိုလေ့လာလေလေ
06:50
the more I saw connections
between the two --
between the two --
148
398830
2229
ဒီနှစ်ခုကြားက ဆက်စပ်မှုကို
ပိုမြင်ခဲ့လေလေပါ၊
ပိုမြင်ခဲ့လေလေပါ၊
06:53
especially regarding string theory.
149
401678
1871
အထူးသဖြင့် ကြိုးသီအိုရီနဲ့စပ်လို့ပေါ့။
06:57
I know this is only one of many theories,
150
405275
2738
ဒါက သီအိုရီများစွာထဲက
တစ်ခုပဲဆိုတာ သိပေမဲ့
တစ်ခုပဲဆိုတာ သိပေမဲ့
07:00
but it spoke to me.
151
408037
1506
ဒါက ကျွန်မကို ပြောခဲ့တယ်။
07:02
So, one aspect of string theory,
at its simplest form, is this:
at its simplest form, is this:
152
410391
4896
ဒီတော့ ကြိုးသီအိုရီရဲ့ ရှုထောင့်တစ်ခုက
အရိုးရှင်းဆုံးပုံစံအရ ဒါပါ၊
အရိုးရှင်းဆုံးပုံစံအရ ဒါပါ၊
07:07
matter is made up of atoms,
153
415311
2026
ဒြပ်ဟာ အက်တမ်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်၊
07:09
which are made up of protons
and neutrons and electrons,
and neutrons and electrons,
154
417361
3218
ဒါတွေက ပရိုတွန်၊ နူထရွန်နဲ့
အီလက်ထရွန်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်၊
အီလက်ထရွန်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်၊
07:12
which are made up of quark.
155
420603
1726
ဒါတွေက ဒြပ်မှုန်တွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းတယ်။
07:14
And here's where the string part comes in.
156
422353
2033
ဒီမှာက ကြိုးကဏ္ဍ ပါဝင်ရာပါ။
07:16
This quark is supposedly made up
of little coiled strings,
of little coiled strings,
157
424410
3531
ဒီဒြပ်မှုန်ဟာ ကြိုးခွေလေးတွေနဲ့
ဖွဲ့စည်းထားပြီး
ဖွဲ့စည်းထားပြီး
07:20
and it's the vibrations of these strings
that make everything what it is.
that make everything what it is.
158
428696
4188
ဒီကြိုးတွေရဲ့ တုန်ခါမှုတွေဟာ
အရာတိုင်းကို အရှိအတိုင်းဖန်တီးတယ်။
အရာတိုင်းကို အရှိအတိုင်းဖန်တီးတယ်။
07:25
Michio Kaku once explained this
159
433751
1551
တစ်ခါက "စကြာဝဠာ အကျဉ်းချုပ်"
07:27
in a lecture called,
"The Universe in a Nutshell,"
"The Universe in a Nutshell,"
160
435326
2932
လို့ခေါ်တဲ့ ပို့ချက်ချက်ထဲမှာ
Michio Kaku က ဒါကို ရှင်းပြတယ်၊
Michio Kaku က ဒါကို ရှင်းပြတယ်၊
07:30
where he says,
161
438282
1375
အဲဒီမှာ သူဆိုတာက
07:32
"String theory is the simple idea
162
440504
2240
"ကြိုး သီအိုရီက စကြာဝဠာရဲ့ အားလေးခု
07:34
that the four forces of the universe --
163
442768
2028
ကမ္ဘာမြေဆွဲအား၊ လျှပ်စစ်သံလိုက်အားနဲ့
07:36
gravity, the electromagnetic force,
and the two strong forces --
and the two strong forces --
164
444820
4186
ကြီးမားတဲ့ အားနှစ်ခုကို
ဂီတအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်တဲ့
ဂီတအဖြစ် ရှုမြင်နိုင်တဲ့
07:41
can be viewed as music.
165
449030
1975
ရိုးစင်းတဲ့ အယူအဆတစ်ခုပါ၊
07:43
The music of tiny little rubber bands."
166
451029
2695
သေးမျှင်တဲ့ သားရေကွင်းတွေရဲ့ ဂီတပါ။"
07:46
In this lecture, he goes on
to explain physics
to explain physics
167
454624
2315
ဒီပို့ချချက်မှာ သူ ရူပဗေဒကို
ဒီကြိုးတွေအကြားက
ဒီကြိုးတွေအကြားက
07:48
as the laws of harmony
between these strings;
between these strings;
168
456963
2409
သဟဇာတဖြစ်မှုရဲ့ နိယာမတွေအဖြစ်
ဓာတုဗေဒကို
ဓာတုဗေဒကို
07:51
chemistry, as the melodies
you can play on these strings;
you can play on these strings;
169
459396
3037
ဒီကြိုးပေါ်မှာ တီးနိုင်တဲ့
တေးသွားတွေအဖြစ် ဆက်ရှင်းပြကာ
တေးသွားတွေအဖြစ် ဆက်ရှင်းပြကာ
07:55
and he states that the universe
is a "symphony of strings."
is a "symphony of strings."
170
463145
4113
စကြဝဠာဟာ "ကြိုးတွေရဲ့
သံစုံတေးသွားတစ်ခု"လို့ ဖော်ပြတယ်။
သံစုံတေးသွားတစ်ခု"လို့ ဖော်ပြတယ်။
08:01
These strings dictate the universe;
171
469439
2068
ဒီကြိုးတွေက စကြာဝဠာကို ပြဌာန်းပေးတယ်၊
08:03
they make up everything we see
and everything we know.
and everything we know.
172
471531
2533
၎င်းတို့က ကျွန်မတို့ မြင်သမျှ၊
သိသမျှကို ဖန်တီးပေးတယ်
သိသမျှကို ဖန်တီးပေးတယ်
08:07
They're musical notes,
173
475088
1210
ဂီတသင်္ကေတတွေဆိုပေမဲ့
08:08
but they make us what we are
and they hold us together.
and they hold us together.
174
476322
2737
ကျွန်မတို့ ဘာဆိုတာကို ဖန်တီးပေးပြီး
စုစည်းပေးပါတယ်။
စုစည်းပေးပါတယ်။
08:12
So you see,
175
480357
1272
ဒီတော့ သင်နားလည်တာက
08:14
everything is music.
176
482267
1561
အရာတိုင်းဟာ ဂီတပါ။
08:16
(Guitar)
177
484471
1364
(ဂစ်တာတီးသည်)
08:17
When I look at the world,
178
485859
2130
လောကကို ကြည့်တဲ့အခါ
08:20
I see music all around us.
179
488013
3331
ကျွန်မတို့ ဝန်းကျင်မှာ ဂီတကိုမြင်ရတယ်။
08:25
When I look at myself,
180
493264
1539
ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကြည့်တော့
08:27
I see music.
181
495814
1466
ဂီတကို မြင်တယ်။
08:33
And my life has been defined by music.
182
501348
2176
ကျွန်မဘဝကို ဂီတက ပြဌာန်းထားပေးတယ်။
08:37
I found myself through music.
183
505468
1634
ဂီတကနေ ကျွန်မကိုယ် ကျွန်မတွေ့ရတယ်
08:41
Music is everywhere,
184
509361
1463
ဂီတက နေရာတိုင်းမှာရှိပြီး
08:43
and it is in everything.
185
511837
1585
အရာတိုင်းရဲ့ အတွင်းမှာရှိတယ်။
08:48
And it changes and it builds
186
516411
2786
ဒါက ပြောင်းလဲတယ်၊ တည်ဆောက်တယ်၊
08:51
and it diminishes.
187
519221
1476
ပြီးတော့ မှိန်သွားတယ်။
08:54
But it's always there,
188
522570
1421
ဒါပေမဲ့ အဲဒီမှာ အမြဲရှိနေတယ်၊
08:56
supporting us,
189
524771
1634
ကျွန်မတို့ကို ပံ့ပိုးပေးနေတယ်၊
08:58
connecting us to each other
190
526429
1698
အချင်းချင်းကို ဆက်သွယ်ပေးကာ
09:01
and showing us the beauty of the universe.
191
529171
2212
ကျွန်မတို့ကို စကြာဝဠာရဲ့ အလှအပကို
ပြနေပါတယ်။
ပြနေပါတယ်။
09:05
So if you ever feel lost,
192
533048
1598
ဒီတော့ ပျောက်ဆုံးတယ်လို့ ခံစားရင်
09:07
stop and listen for your song.
193
535391
2148
ရပ်ပြီး သင့်သီချင်းကို နားဆင်ပါ။
09:10
Thank you.
194
538541
1282
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
09:12
(Applause)
195
540678
3024
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Anika Paulson - Student, musicianAnika Paulson’s love for music permeates her understanding of herself, her surroundings and the mysteries that make up the smallest and biggest parts of life.
Why you should listen
Anika Paulson's escape is always music. A self-proclaimed nervous Minnesotan, music is the measure of her life's tempo. There's no doubt that whatever Paulson decides to do, she will use the power and metaphor of music to guide her future. After all, according to Paulson, whether it's friendships or string theory, everything is music.
Paulson studies biology at the University of Minnesota Morris. In December 2016, she was one of 18 students from around the world selected to speak at the first-ever TED-Ed Weekend at TED's headquarters in New York City. She then had the honor of presenting her talk at TED 2017 in Vancouver.
Anika Paulson | Speaker | TED.com