Elizabeth G. Anderson School
Michelle Obama: A passionate, personal case for education
Michelle Obama: Michelle Obama ရဲ့ ပညာရေးစီမံကိန်း
Filmed:
Readability: 3.3
1,252,421 views
လန်ဒန်မြို့ရှိ မိန်းကလေးများအတွက် ကျောင်းမှာMichelle Obama ဟာ ကျောင်းသူတိုင်း အနေနဲ့ ပညာရေးကို လေးလေးနက်နက် ချဉ်းကပ်သင်ယူကြရန် စိတ်လိုက်မာန်ပါ တစ်ဦးချင်းစီကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။ ဒီမျိုးဆက်အသစ်ဟာဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့ ကမ္ဘာကြီးကို လက်ရှိ ရှိနေတဲ့ ပုံစံ နဲ့ ဖြစ်သင့်တဲ့ ပုံစံမျိုး အကြားရှိ ကွာဟချက်ကို ကျော်လွှားလျှော့ချကြရမယ့် တောက်ပတဲ့ မျိုးဆက်ပဲ ဖြစ်တယ်လို့ သူမက ထောက်ပြလိုက်ပါတယ်။
Michelle Obama - First Lady of the United States
First Lady Michelle Obama, a lawyer and administrator, is an advocate for working parents and education for girls all around the world. Full bio
First Lady Michelle Obama, a lawyer and administrator, is an advocate for working parents and education for girls all around the world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
This is my first trip,
0
0
2000
ဒါ ကျမရဲ့ ပထမဆုံးခရီးစဉ် ဖြစ်ပါတယ်
00:20
my first foreign trip as a first lady.
1
2000
2000
သမ္မတကတော်အနေနဲ့ သွားရတဲ့ ကျမရဲ့ ပထမ ခရီးစဉ်ပါ
00:22
Can you believe that?
2
4000
2000
ယုံလားတော့မသိဘူး
00:24
(Applause)
3
6000
10000
(လက်ခုတ်တီးသံများ)
00:34
And while this is not my first visit to the U.K.,
4
16000
3000
ယူကေကို ပထမဦးဆုံးအကြိမ် လာလည်မှု မဟုတ်တဲ့အတွက်
00:37
I have to say that I am glad that this is my first official visit.
5
19000
5000
ကျမ ပထမဆုံး တရားဝင် လာလည်ပတ်မှု ဖြစ်တာကို ဂုဏ်ယူမိပါတယ် လို့ပြောရပါမယ်
00:42
The special relationship between the United States and the U.K.
6
24000
4000
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု နဲ့ ယူကေတို့ အကြားက အထူးဆက်ဆံမှုတွေဟာ
00:46
is based not only on the relationship between governments,
7
28000
5000
အစိုးရချင်း ဆက်ဆံမှုတွေ အပေါ်မှာသာ အခြေခံတာ မဟုတ်ပဲ
00:51
but the common language and the values that we share,
8
33000
3000
တူညီတဲ့ဘာသာစကား နဲ့ တန်ဖိုးထားကြတဲ့ အချက်တွေ တူညီနေခြင်းကိုလည်း အခြေံထားပါတယ်၊
00:54
and I'm reminded of that by watching you all today.
9
36000
4000
ပြီးတော့ ကျမ ဒီနေ့ တစ်နေ့လုံး ရှင်တို့ကို ကြည့်ရှုစဉ်မှာ အဲဒီကို ပြန်ပြောင်း သတိရမိပါတယ်
00:58
During my visit I've been especially honored
10
40000
4000
ဒီခရီးစဉ် အတော်အတွင်းမှာ အထူး ဂုဏ်ယူချင်တာကတော့
01:02
to meet some of Britain's most extraordinary women --
11
44000
3000
ဗြိတိန်နိုင်ငံထဲက ထင်ရှားကြကာ ရှင်တို့ အားလုံးအတွက် လမ်းကြောင်းကို ခင်းပေးနေကြတဲ့
01:05
women who are paving the way for all of you.
12
47000
3000
ထူးချွန်ကြတဲ့ အမျိုးသမီးတချို့တို့နဲ့ ုတွေ့ဆုံခဲ့ရတာကိုပါပဲ
01:08
And I'm honored to meet you,
13
50000
3000
ပြီးတော့ အခုလို ဗြိတိန်ရဲ့ အနာဂတ် ခေါင်းဆောင်တွေ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်တွေ ဖြစ်လာမဲ့သူတွေကို
01:11
the future leaders of Great Britain and this world.
14
53000
6000
တွေ့ဆုံရတာကိုလည်း ဂုက်ယူပါတယ်
01:17
And although the circumstances of our lives may seem very distant,
15
59000
5000
ကျမတို့ရဲ့ ဘ၀ အခြေအနေတွေဟာ အတော်ကလေး ကွာဟနေတယ်လို့ ထင်စရာ ရှိပေမဲ့
01:22
with me standing here as the First Lady of the United States of America,
16
64000
4000
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ သမ္မတကတော်အနေနဲ့ ဒီမှာ ရပ်နေတဲ့ ကျမ နဲ့
01:26
and you, just getting through school,
17
68000
4000
မင်းတို့တွေ အားလုံး၊ ကျောင်းပြီးခါစ လူငယ်တွေ အကြားမှာ၊
01:30
I want you to know that we have very much in common.
18
72000
4000
တူတဲ့ အချက်တွေ တော်တော်များများ ရှိနေတာကို မင်းတို့ကို ပြောချင်ပါတယ်။
01:34
For nothing in my life's path
19
76000
4000
ကျမရဲ့ အတိတ်ကာလ ဘဝတစ်လျှောက်လုံးမှာ
01:38
would have predicted that I'd be standing here
20
80000
2000
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ သမ္မတကတော်အနေနဲ့ ဒီမှာလာပြီး ရပ်ဖြစ်မယ်ဆိုတာကို
01:40
as the first African-American First Lady
21
82000
3000
ကျမအား တင်ကြိုပြီး ဗျာဒိတ်ပေးနိုင်ခဲ့တာ ဆိုလို့
01:43
of the United States of America.
22
85000
2000
ဘာတစ်ခုမှ မရှိခဲ့ပါဘူး
01:45
There is nothing in my story that would land me here.
23
87000
5000
ဒီနေရာကို ကျမကို ရောက်အောင် ပို့ပေးစရာ အကြောင်း ဘာတစ်ခုမှ မရှိခဲ့ပါဘူး
01:50
I wasn't raised with wealth or resources
24
92000
3000
ကျမဟာ ချမ်းသာတဲ့ အသိုင်းအဝိုင်းကောင်းထဲမှာ
01:53
or any social standing to speak of.
25
95000
4000
ဒါမှမဟုတ် လူမှုရေး ရပ်တည်ချက် တစ်ခုခုဖြင့် ကြီးပြင်းလာခဲ့သူ မဟုတ်ပါဘူး
01:57
I was raised on the South Side of Chicago.
26
99000
4000
ချီကာဂိုရဲ့ တောင်ပိုင်းအရပ်မှာ ကျမ ကြီးပြင်းလာခဲ့တာပါ
02:01
That's the real part of Chicago.
27
103000
3000
ချီကာဂိုရဲ့ တကယ့်နေရာပေါ့
02:04
And I was the product of a working-class community.
28
106000
3000
ကျမဟာ အလုပ်သမား လူတန်းစားတွေရဲ့ ထုတ်ကုန် တစ်ခုပါ
02:07
My father was a city worker all of his life,
29
109000
4000
ကျမ အဖေက သူႈဘ၀ တစ်လျှောက်လုံး မြို့ထဲက ရိုးရိုး အလုပ်သမား
02:11
and my mother was a stay-at-home mom.
30
113000
2000
အမေကတော့ အိမ်မှာ နေတဲ့ အိမ်ရှင်မ မိခင်ပါ
02:13
And she stayed at home to take care of me and my older brother.
31
115000
5000
အိမ်မှာ နေရင်း ကျမမ နဲ့ ကျမ အကိုကို စောင့်ရှောက် ပေးခဲ့ပါတယ်
02:18
Neither of them attended university.
32
120000
3000
အဖေရော အမေရော တက္ကသိုလ် မတက်ခဲ့ရပါဘူး
02:21
My dad was diagnosed with multiple sclerosis
33
123000
3000
အရွယ်ကောင်းတုန်းမှာ အဖေ့ဆီမှာ
02:24
in the prime of his life.
34
126000
2000
ရောဂါအမျိုးမျိုး ရှိနေကြောင်း တွေရှိခဲ့ပါတယ်။
02:26
But even as it got harder for him to walk
35
128000
3000
လမ်းလျှောက်ဖို့ မနက်စောစော အင်္ကျီလဲဖို့တောင်
02:29
and get dressed in the morning --
36
131000
2000
အတော်လေးသူ့အတွက်ခက်နေခဲ့ပါတယ်
02:31
I saw him struggle more and more --
37
133000
2000
သူအတော်လေးကို ခက်ခက်ခဲခဲ ရုန်းကန်နေရတာကို ကျမ မြင်ရပါတယ်
02:33
my father never complained about his struggle.
38
135000
4000
ဒါပေမဲ့ သူဟာ ဘယ်တော့ မှ မညည်းညူခဲ့ပါဘူး
02:37
He was grateful for what he had.
39
139000
2000
သူဟာ သူ့ဆီမှာ ရှိတာကိုပဲ ဝမ်းသာနေမိခဲ့ပါတယ်
02:39
He just woke up a little earlier and worked a little harder.
40
141000
5000
သူဟာ မနက်မှာ နည်းနည်းလေး စောစောထပြီး အလုပ်ကို ပိုပြီး ကြိုးစားလုပ်ခဲ့ပါတယ်
02:44
And my brother and I were raised with all that you really need:
41
146000
3000
ကျမ နဲ့ အကိုတို့ကိုတော့ ကျွန်မတို့ အားလုံး တကယ့်ကို လိုအပ်တဲ့ အရာများဖြင့် သူတို့ ပြုစုပျိုးထောင် ပေးခဲ့ကြပါတယ်
02:47
love, strong values
42
149000
3000
ချစ်ခြင်း မေတ္တာ၊ ခိုင်မာကြတဲ့ တန်ဖိုးထားချက်များ၊
02:50
and a belief that with a good education
43
152000
3000
ပြီးတော့ ပညာရေး ကောင်းကောင်းနဲ့သာ ဆိုရင်
02:53
and a whole lot of hard work,
44
155000
2000
အလုပ်ကို ပင်ပမ်းစွာ အများကြီး ကြိုးစားလုပ်ကိုင်မယ်ဆိုရင်
02:55
that there was nothing that we could not do.
45
157000
3000
ကျမတို့ လုပ်မရနိုင်တာ ဘာမှ မရှိနိုင်ဘူး ဆိုတဲ့ စိတ်ဓါတ်ကို ရိုက်သွင်း ပေးခဲ့ကြပါတယ်။
02:58
I am an example of what's possible
46
160000
4000
လက်တွေ့မှာ ဘာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်ဆိုတာရဲ့ သာဓကက ကျမ ကိုယ်တိုင်ပါပဲ
03:02
when girls from the very beginning of their lives
47
164000
4000
မိန်းကလေး တွေဟာ သူတို့ရဲ့ ဘဝအစမှာကို
03:06
are loved and nurtured by the people around them.
48
168000
5000
သူ့ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေရဲ့ ချစ်ခင်မှု ဂရုစိုက်မှုတွေကို ရရှိမယ် ဆိုရင်ပေါ့လေ။
03:11
I was surrounded by extraordinary women in my life:
49
173000
4000
ကျမ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ ထူးထူးခြားခြား အမျိုးသမီးတွေ ဝန်းရံလျက် ရှိခဲ့ကြပါတယ်
03:15
grandmothers, teachers, aunts, cousins, neighbors,
50
177000
5000
ကျမရဲ့ အဘွားတွေ၊ ဆရာမတွေ၊ အဒေါ်တွေ၊ ဝမ်းကွဲမောင်နှမတွေ နဲ့ အိမ်နီးချင်းတွေ ဖြစ်ခဲ့ကြပြီး
03:20
who taught me about quiet strength and dignity.
51
182000
4000
သူတို့က ကျမကို ခွန်အား နဲ့ သိက္ခါဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကိုသင်ပေးခဲ့ကြတာပါ
03:24
And my mother, the most important role model in my life,
52
186000
5000
ပြီးတော့၊ ကျမ အမေဆိုရင် ကျမအတွက် အရေးကြီးဆုံး စံပြ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးပါပဲ
03:29
who lives with us at the White House
53
191000
2000
အခု အိမ်ဖြူတော်မှာ ကျမတို့နဲ့အတူ လိုက်နေပြီး
03:31
and helps to care for our two little daughters,
54
193000
3000
သမီးလေး နှစ်ယောက်ကို ကူထိန်းပေးနေတယ်
03:34
Malia and Sasha.
55
196000
2000
မလီယာ နဲ့ ဆာရှာတို့ကိုပေါ့
03:36
She's an active presence in their lives, as well as mine,
56
198000
4000
အမေဟာ သူတို့ရဲ့ ဘဝထဲမှာရော ကျမရဲ့ ဘဝထဲမှာပါ တက်ကြွစွာ ပါဝင်နေသူပါ
03:40
and is instilling in them
57
202000
2000
ပြီးတော့ သူတို့ကိုပါ တစ်ချိန်တုန်းက ကျမ နဲ့ ကျမအကို ကိုသင်ပေးခဲ့သလိုပဲ
03:42
the same values that she taught me and my brother:
58
204000
3000
တန်ဖိုးထားရမယ့် အချက်တွေကိုပဲ ဆုံးမပေးနေပါတယ်
03:45
things like compassion, and integrity,
59
207000
3000
ကြင်နာခြင်း၊ ရိုးသားဖြောင့်မတ်ခြင်း၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်ခြင်း၊ ဇွဲရှိခြင်း
03:48
and confidence, and perseverance --
60
210000
4000
ဆိုတာတွေကို ချွင်းချက်မရှိ ချစ်ခြင်းမေတ္တာဆိုတာနဲ့ ရစ်ပတ်လျက် ပေးနေရာ
03:52
all of that wrapped up in an unconditional love
61
214000
3000
အဘွား တစ်ယောက်ကသာ
03:55
that only a grandmother can give.
62
217000
3000
အဲဒါမျိုးကို လုပ်ပေးနိုင်တာပါ
03:58
I was also fortunate enough to be cherished and encouraged
63
220000
4000
ကျမ ဘဝထဲမှာ အားကိုးစရာ စံပြယောက်ျားတွေ အဖြစ်
04:02
by some strong male role models as well,
64
224000
5000
အဖေ၊ အကို၊ ဦးလေးတွေရယ်၊ အဖိုး တို့ကို ရရှိထားခဲ့ရာ
04:07
including my father, my brother, uncles and grandfathers.
65
229000
3000
ကျမရဲ့ ကုသိုလ်ကံကောင်းမှုလို့ ပြောရမှာပါ
04:10
The men in my life taught me some important things, as well.
66
232000
5000
ကျမဘဝထဲ က ယောက်ျားတွေဟာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်တွေကိုလည်း သင်ပေးခဲ့ကြပါသေးတယ်
04:15
They taught me about what a respectful relationship
67
237000
3000
ယောက်ျား နဲ့ မိန်းမ တို့ အကြားမှာ အပြန်အလှန် လေးစားမှုရှိတဲ့ ဆက်ဆံမှုမျိုး ဆိုတာ
04:18
should look like between men and women.
68
240000
4000
ဘယ်လို ရှိသင့်ကြောင်းကို သူတို့က သင်ပေးခဲ့ကြတာပါ
04:22
They taught me about what a strong marriage feels like:
69
244000
4000
ခိုင်ခန့်တဲ့ အိမ်ထောင်ရေးဆိုတာ ဘယ်လိုဟာမျိုးလဲ
04:26
that it's built on faith and commitment
70
248000
3000
ယုံကြည်အားကိုးခြင်း နဲ့ ပေးထားတဲ့ ကတိတွေကို လိုက်နာမှု ပေါင်းစပ်ပြီး ထူထောင်ရတာကို
04:29
and an admiration for each other's unique gifts.
71
251000
4000
ပြီးေးတာ့ တစ်ဦးက ကျန်တစ်ဦးရဲ့ သူမတူ ထူးခြားတဲ့ ပါရမီတွေကို ချီးကျူးရန်လိုတာကို သင်ပေးခဲ့ကြပါတယ်
04:33
They taught me about what it means
72
255000
2000
ပြီးတော့ သူတို့ သင်ပေးခဲ့တာ ရှိသေးတယ်၊၊
04:35
to be a father
73
257000
2000
အဖေဆိုတာ ဘယ်လိုမျိုးလဲ၊
04:37
and to raise a family.
74
259000
2000
မိသားစုကို ပံ့ပိုးပျိုးထောင်ခြင်း ဆိုတာက ဘာလဲ သင်ပေးခဲ့ပါတယ်
04:39
And not only to invest in your own home
75
261000
2000
မိမိတို့ ကိုယ်တိုင်အတွက် အိမ်ပိုင်ယာပိုင် ဖြစ်ဖို့ တင်မကပဲ
04:41
but to reach out and help raise kids
76
263000
5000
ကိုယ်ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင် ရပ်ရွာထဲက ကလေးတွေကိုပါ
04:46
in the broader community.
77
268000
2000
လက်လှမ်းမှီနိင်သလောက် ကူညီ ပျိုးထောင်ပေးရန်လည်း လိုပါသေးတယ်
04:48
And these were the same qualities
78
270000
2000
ကျမရဲ့ ယောက်ျားဖြစ်သူ
04:50
that I looked for in my own husband,
79
272000
3000
ဘာရတ်အိုဘားမား ထဲမှာလဲ အဲဒီလို အရည်အချင်းတွေကို
04:53
Barack Obama.
80
275000
2000
ကျမ မြင်တွေ့ပါတယ်
04:56
And when we first met,
81
278000
3000
ကျမတို့ ပထမအကြိမ် တွေ့ကြစဉ်တုန်းက၊ ကျမ တစ်ခု မှတ်မိတာက
04:59
one of the things that I remember is that he took me out on a date.
82
281000
4000
သူဟာ တစ်နေ့တွင် ကျမကို တွေ့ဆုံဖို့ ချိန်းလိုက်ကာ တစ်နေရာကို ခေါ်သွားတယ်
05:03
And his date was to go with him to a community meeting.
83
285000
3000
သူရဲ့ ရက်ချိန်းက ရပ်ရွာ တွေ့ဆုံပွဲ တစ်ခုကို သွားဖို့ပဲလေ
05:06
(Laughter)
84
288000
2000
(ရယ်သံများ)
05:08
I know, how romantic.
85
290000
2000
ဘယ်လောက် ချစ်စရာကောင်းတယ် ဆိုတာ ကျမနားလည်ပါတယ်
05:10
(Laughter)
86
292000
3000
(ရယ်သံများ)
05:13
But when we met, Barack was a community organizer.
87
295000
2000
ကျမတို့တွေ့တုန်းက ဘာရတ်ဟာ ရပ်ကွက်ရေးရာများကို စည်းရုံးသူ တစ်ဦးပါ
05:15
He worked, helping people to find jobs
88
297000
4000
လူတွေအတွက် အလုပ်ရှာပေးဖို့ လုပ်ကိုင်နေခဲ့တာပါ
05:19
and to try to bring resources into struggling neighborhoods.
89
301000
4000
ခက်ခဲစွာ ရုန်းကန်နေခဲ့ရတဲ့ အိမ်နီးချင်း ဒေသတွေထဲကို အရင်းအနှီးတွေကို စည်းရုံး ခေါ်ယူဖို့ ကြိုးစားနေခဲ့သူပါ
05:23
As he talked to the residents in that community center,
90
305000
2000
အဲဒီက လူမှုရေးရာ စင်တာမှာ
05:25
he talked about two concepts.
91
307000
2000
သူဟာ အချက် နှစ်ချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဟောပြောလေ့ ရှိခဲ့ပါတယ်
05:27
He talked about "the world as it is" and "the world as it should be."
92
309000
6000
"ဒီနေ့ ရှိနေတဲ့ ကမ္ဘာကြီး" နဲ့ "ဖြစ်သင့်တဲ့ ကမ္ဘာကြီး" ဆိုပြီး ဟောကြားခဲ့တာပါ
05:33
And I talked about this throughout the entire campaign.
93
315000
4000
ဒီအကြောင်းကို မဲဆွယ်တုန်းကလည်း ကျမ ပြောနေခဲ့ပါတယ်
05:37
What he said, that all too often,
94
319000
2000
သူဟာ မကြာမကြာ ပြောလေ့ ရှိခဲ့တာက
05:39
is that we accept the distance between those two ideas.
95
321000
5000
အဲဒီ ယူဆချက် နှစ်ခု အကြားမှာ အကွာအဝေး တစ်ခု ရှိနေခြင်းကို ကျမတို့ လက်ခံကြရန် ဖြစ်တယ်
05:44
And sometimes we settle for the world as it is,
96
326000
4000
ရံဖန်ရံခါဆိုသလို ကမ္ဘာကြီးဟာ ကျမတို့ရဲ့ တန်ဖိုးတွေ နဲ့ မျှော်မှန်းချက်တွေကို မထင်ဟပ်တောင်မှ
05:48
even when it doesn't reflect our values and aspirations.
97
330000
4000
ကျမတို့ဟာ ကမ္ဘာကြီးကို အရှိအတိုင်း လက်ခံဖို့ အသင့် ရှိရပါမယ်
05:52
But Barack reminded us on that day,
98
334000
3000
ဒါပေမဲ့ ဘာရတ်က အဲဒီအခန်းထဲမှာ ရှိနေခဲ့ကြတဲ့သူတွေအားလုံးကို
05:55
all of us in that room, that we all know
99
337000
3000
ကျမတို့ရဲ့ ကမ္ဘာကြီး ဘယ်လို ဖြစ်သင့်တယ် ဆိုတာကို ကျမတို့ သိရှိကြကြောင်းကိုပါ
05:58
what our world should look like.
100
340000
4000
သတိပေး ပြောကြားခဲ့ပါတယ်
06:02
We know what fairness and justice and opportunity look like.
101
344000
3000
ဘက်မလိုက်ခြင်း၊ တရား မျှတခြင်း၊ အခွင့်အလမ်း ဆိုတာ ဘာလဲဆိုတာကို ကျမတို့ သိပါတယ်
06:05
We all know.
102
347000
2000
ကျမတို့ အားလုံး သိကြပါတယ်
06:07
And he urged the people in that meeting,
103
349000
2000
အဲဒီ တွေ့ဆုံပွဲမှာ သူဟာ အခြေအတင် ငြင်းခုံခဲ့တယ်
06:09
in that community,
104
351000
2000
အဲဒီ ရပ်ကွက်ထဲက လူတွေကို ပြောနေခဲ့တယ်
06:11
to devote themselves to closing the gap
105
353000
3000
ခုနက ယူဆချက် နှစ်ခု အကြားက ကွာဟချက်ကို
06:14
between those two ideas,
106
356000
2000
နည်းသထက် နည်းလာအောင် လက်တွဲကြီုးစားရင်း
06:16
to work together to try to make the world as it is
107
358000
4000
လက်ရှိ အရှိတရား ကမ္ဘာကို
06:20
and the world as it should be, one and the same.
108
362000
4000
ဖြစ်သင့်တဲ့ ကမ္ဘာကြီးနဲ့ ထပ်တူ ဖြစ်လာအောင် အားထုတ်သွားဖို့ လိုတယ်
06:24
And I think about that today because I am
109
366000
3000
ဒီနေ့အဲဒီ အကြောင်းကို ပြောလာရတာက
06:27
reminded and convinced that all of you in this school
110
369000
4000
မင်းတို့ တတွေကလည်း အဲဒီ ကွာဟမှုကို နည်းသမျှ နည်းလာအောင် အားထုတ်ရာမှာ
06:31
are very important parts of closing that gap.
111
373000
5000
အရေးပါတဲ့ အပိုင်း ဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ယုံကြည်နေလို့ပါပဲ
06:36
You are the women who will build the world as it should be.
112
378000
5000
မင်းတို့ တတွေ ဟာ ကမ္ဘာကြီးကို ဖြစ်သင့်တဲ့ ပုံစံမျိုး ဖြစ်လာအောင် တည်ဆောက်သွားရမဲ့ အမျိုးသမီးတွေပါပဲ
06:41
You're going to write the next chapter in history.
113
383000
2000
သမိုင်းထဲမယ် စာမျက်နှာသစ်တွေကို ရေးကြမဲ့ သူတွေပါပဲ
06:43
Not just for yourselves, but for your generation
114
385000
4000
မိမိတို့ရဲ့ မျိုးဆက် အတွက်တင်မက နောင် မျိုးဆက်သစ် အတွက်ပါ
06:47
and generations to come.
115
389000
3000
အဲဒီလို လုပ်ကိုင်ကြရမှာပါ
06:50
And that's why getting a good education
116
392000
2000
ဒါကြောင့် ပညာကောင်းကောင်း တတ်ဖို့ ဆိုတာ
06:52
is so important.
117
394000
2000
အရမ်းကို အရေးကြီးပါတယ်
06:54
That's why all of this that you're going through --
118
396000
3000
အဲဒါကြောင့်မို့လို့ မင်းတို့ အားလုံး ရှေ့ဆက်ရမယ့် ခရီးထဲမှာ အတက်အကျတွေရှိတောင်၊
06:57
the ups and the downs, the teachers that you love and the teachers that you don't --
119
399000
4000
ဆရာဟာ ကိုယ်သဘောကျသူ ဖြစ်ဖြစ်၊ သဘောမကျသူပဲ ဖြစ်ဖြစ်၊
07:01
why it's so important.
120
403000
3000
အဲဒါဟာ သိပ် အရေးကြီးပါတယ်
07:04
Because communities and countries and ultimately the world
121
406000
3000
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရပ်ရွာအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံတွေ နဲ့ နောက်ဆုံး ပြောရပါက၊ ကမ္ဘာကြီး တစ်ခုလုံးဟာ
07:07
are only as strong as the health of their women.
122
409000
5000
ကျန်းမာ ကြံခိုင်တဲ့ မိန်းမသားတွေရှိမှသာ ကျမ်းမာ ကြံ့ခိုင်နိုင်မှာ မို့လို့ပါပဲ
07:12
And that's important to keep in mind.
123
414000
2000
ဒါကို စိတ်ထဲမှာ ထည့်ထားရန် အရေးကြီးတယ်
07:14
Part of that health includes an outstanding education.
124
416000
6000
အဲဒီလို ကျန်းမာမှုထဲမှာ ပညာရေးထဲတွင် ထူးချွန်မှု ဆိုတာလည်း ပါဝင်ပါတယ်
07:20
The difference between a struggling family and a healthy one
125
422000
5000
ရုန်းကန်နေရတဲ့ မိသားစု နဲ့ ကျန်းမာခိုင်ခန့်တဲ့ မိသားစု အကြား
07:25
is often the presence of an empowered woman
126
427000
3000
ကွာခြားချက်ဟာ မကြာခဏဆိုသလို အဲဒီ မိသားစုထဲတွင် လုပ်ပိုင်ခွင့်ရှိတဲ့ အမျိုးသမီး ရှိမရှိ
07:28
or women at the center of that family.
127
430000
3000
အဲဒီလိုအမျိုးသမီးဟာ မိသားစု ဗဟိုချက် ဟုတ်မဟုတ် ပေါ်မှာ မူတည်တတ်ပါတယ်
07:31
The difference between a broken community and a thriving one
128
433000
3000
အခြေအနေမကောင်းတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း နဲ့ ရှင်သန်နေတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း အကြား ကွဲပြားချက်ကို ကြည့်မယ်ဆိုရင်
07:34
is often the healthy respect between men and women
129
436000
4000
မကြာခဏဆိုသလို ယောက်ျား နဲ့ မိန်းမ အကြား အပြန်အလှန် လေးစားမှု ရှိမရှိ ပေါ်မှာ
07:38
who appreciate the contributions each other makes to society.
130
440000
5000
လူ့အဖွဲ့အစည်း ကောင်းစားဖို့ တစ်ဦးရဲ့ အားထုတ်မှုတွေကို တစ်ဦးက တန်ဖိုးထား မထား ပေါ်မှာ မူတည်နိုင်ပါတယ်
07:43
The difference between a languishing nation
131
445000
3000
တဖန် ချိနဲ့လာနေတဲ့ နိုင်ငံ နဲ့
07:46
and one that will flourish
132
448000
2000
ကြီးပွားတိုးတက်လာနေတဲ့ နိုင်ငံ အကြားက ခြားနားချက်ဟာလည်း
07:48
is the recognition that we need equal access to education
133
450000
4000
ယောက်ျားလေး နဲ့ မိန်းကလေးတွေ ပညာသင်ရာမှာ အခွင့်အရေး တူညီရမယ်ဆိုတဲ့ အချက်ကို
07:52
for both boys and girls.
134
454000
2000
အသိအမှတ်ပြုမှု အပေါ်မှာ မူတည်ပါလိမ့်မယ်
07:54
And this school, named after the U.K.'s first female doctor,
135
456000
5000
ဒီကျောင်းဟာ ဆိုရင် ယူကေရဲ့ ဒေါက်တာဘွဲ့ရ ပထမဦးဆုံး အမျိုးသမီးရဲ့ နာမည်ကိုပေးထားတဲ့ ကျောင်းဖြစ်တယ်
07:59
and the surrounding buildings named for Mexican artist Frida Kahlo,
136
461000
6000
ဒီနားက အဆောက်အဦးတွေဟာလဲ မက်ဆီကန် အမျိုးသမီး အနုပညာရှင် ဖရီဒါ ကားလိုရဲ့ အမည်ကို ရထားတယ်
08:05
Mary Seacole,
137
467000
2000
မေရီ ဆီကိုး ဆိုရင်
08:07
the Jamaican nurse known as the "black Florence Nightingale,"
138
469000
4000
လူမည်း ဖလောရင့် နိုက်တင်ဂေး ဆိုတဲ့ ဂုဏ်ထူးကို ရထားသူ ဂျမေကာ က သူနာပြု ဆရာမဖြစ်တယ်
08:11
and the English author, Emily Bronte,
139
473000
3000
အင်္ဂလိပ်စာရေးဆရာမ အင်မလီဘရွန်တီ ဆိုရင် လိင်ခွဲခြားမှု လူမျိုးခွဲခြားမှု တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး
08:14
honor women who fought sexism, racism and ignorance,
140
476000
4000
ဆန့်ကျင် တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့တဲ့ ဂုဏ်ပြုခံ အမျိုးသမီးကြီးပါ
08:18
to pursue their passions to feed their own souls.
141
480000
5000
သူတို့အားလုံးဟာ သူတို့ရဲ့ စိတ်ဝိဥာဏ်ကို လုပ်ကျွေးဖို့ အားထုတ်ခဲ့ကြသူတွေပါ
08:23
They allowed for no obstacles.
142
485000
3000
သူတို့ရဲ့ ရှေ့မယ် ကျော်ဖြတ် မရနိုင်ခဲ့တဲ့ အခက်အခဲရယ်လို့ မရှိခဲ့ပါ
08:26
As the sign said back there, "without limitations."
143
488000
4000
ဒီနောက်မှာ ရှိနေတဲ့ "ကန့်သတ်ချက်မဲ့" ဆိုတဲ့ စာတမ်းထဲက အတိုင်းပါပဲ
08:30
They knew no other way to live
144
492000
2000
သူတို့ဟာ သူတို့ရဲ့ အိပ်မက် စိတ်ကူးတွေကို
08:32
than to follow their dreams.
145
494000
3000
လိုက်နာ ရုပ်လုံးဖေါ်ရေးက လွဲလို့ ဘာတစ်ခုကိုမှ မသိခဲ့ကြပါ
08:35
And having done so, these women
146
497000
5000
သူတို့က အဲဒီလို လုပ်နိုင်ခဲ့ခြင်းဖြင့်
08:40
moved many obstacles.
147
502000
2000
အရံအတား အများအပြားကို ဖယ်ရှားပစ်နိုင်ခဲ့ကြတယ်
08:42
And they opened many new doors
148
504000
2000
ပြီးတော့ သူတို့ဟာ သန်းချီ ရှိကြတဲ့ အမျိုးသမီး ဒေါက်တာများ နဲ့ သူနာပြုများအတွက်
08:44
for millions of female doctors and nurses
149
506000
3000
ပြီးတော့ အနုပညာရှင်တွေ၊ စာရေးဆရာတွေအတွက်
08:47
and artists and authors,
150
509000
3000
သူတို့ရဲ့ ခြေရာကို လိုက်ခဲ့ကြသူတွေအတွက်
08:50
all of whom have followed them.
151
512000
2000
တံခါး အသစ်တွေကို ဖွင့်ပေးခဲ့ကြတယ်
08:52
And by getting a good education,
152
514000
3000
ပြီးတော့ ပညာကို ကောင်းကောင်း တတ်လာပြီဆိုရင်
08:55
you too can control your own destiny.
153
517000
4000
မင်းတို့ အားလုံးဟာလည်း ကိုယ့် ဘဝခရီး ကံကြမ္မာကို ထိန်းချုပ်နိုင်ကြမှာပါ
08:59
Please remember that.
154
521000
3000
ကျေးဇူးပြုပြီး ဒါကို အမြဲသတိရနေကြပါ
09:02
If you want to know the reason why I'm standing here,
155
524000
4000
ဒီနေရာမှာ ကျမ ရပ်နေရခြင်းရဲ့ အကြောင်းရင်းကို မင်းတို့ သိချင်လို့ မေးကြမယ်ဆိုရင်
09:06
it's because of education.
156
528000
3000
ပညာအရည်အချင်းကြောင့်ပါ
09:09
I never cut class. Sorry, I don't know if anybody is cutting class.
157
531000
4000
ကျမ ဘယ်တုန်းကမှ အတန်းမပျက်ခဲ့ဘူး၊ ဆောရီး၊ အတန်းပျက်တဲ့ သူတွေကို ကျမ သိတောင်မသိပါဘူး
09:13
I never did it.
158
535000
2000
ဘယ်တုန်းက မှ မပျက်ခဲ့ပါဘူး
09:15
I loved getting As.
159
537000
2000
အေ ဂရိတ်တွေ ရတာကို နှစ်သက်ခဲ့ပါတယ်
09:17
I liked being smart.
160
539000
2000
စမတ် ဖြစ်ရတာကို ကြိုက်ခဲ့တယ်
09:19
I liked being on time. I liked getting my work done.
161
541000
4000
အချိန်တိကျစွာ လာတာကို၊ အလုပ်ကို ပြီးအောင် လုပ်နိုင်တာကို ကြိုက်ပါတယ်
09:23
I thought being smart was cooler than anything in the world.
162
545000
5000
စမတ်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ တခြားဟာတွေထက် ပိုပြီးကောင်းတယ်လို့ ထင်ပါတယ်
09:28
And you too, with these same values,
163
550000
2000
မင်းတို့လည်း အဲလိုအချက်တွေကို တန်ဖိုးထား လုပ်ကြမယ်ဆိုရင်
09:30
can control your own destiny.
164
552000
2000
ကိုယ့် ရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်ကို ထိန်းချုပ်နိုင်ကာ ရောက်နိုင်ကြမှာပါ
09:32
You too can pave the way.
165
554000
3000
မင်းတို့ကလည်း သူများအတွက် လမ်းအသစ်တွေကို ခင်းပေးနိုင်ကြမယ်
09:35
You too can realize your dreams,
166
557000
2000
မင်းတို့ရဲ့ အိပ်မက်တွေကို လက်တွေ့ ရုပ်လုံးဖေါ်နိုင်ကြမယ်
09:37
and then your job is to reach back
167
559000
4000
အဲဒီနောက်မှာ နောက်ကို ပြန်လှည့်ကြည့်လျက်
09:41
and to help someone just like you do the same thing.
168
563000
4000
မင်းတို့လိုပဲ နောက် တစ်ယောက်ယောက်ကို မင်းတို့လိုပဲ လုပ်နိုင်အောင် ကူညီပေးကြမယ်
09:45
History proves that it doesn't matter
169
567000
3000
လူတစ်ယောက်ဟာ သမိုင်းက သက်သေထူပြနေတာက ဘယ်နေရာက လာတာလဲ
09:48
whether you come from a council estate
170
570000
2000
မြို့တွေထဲက တိုက်အိမ်များမှ လာတာလား၊ တောက တက်လာတာလား၊
09:50
or a country estate.
171
572000
2000
အရေးမကြီးပါဘူး
09:52
Your success will be determined
172
574000
2000
မင်းရဲ့ ကိုယ်ပိုင် ဇွဲ၊ လုံ့လ၊ ဝိရိယ၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်မှု
09:54
by your own fortitude,
173
576000
3000
ကိုယ်တိုင် ကြိုးစားအားထုတ်မှု တွေကသာ မင်းရဲ့ အောင်မြင်မှုကို
09:57
your own confidence, your own individual hard work.
174
579000
4000
ဆုံးဖြတ်ပေးမှာပါ
10:01
That is true. That is the reality of the world that we live in.
175
583000
4000
အဲဒါ တကယ်အမှန်ပါ။ ကျမတို့ နေထိုင်နေကြရတဲ့ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အရှိတရားက အဲဒီလိုပါ။
10:05
You now have control over your own destiny.
176
587000
3000
အခု မင်းတို့ဟာ မင်းတို့ရဲ့ ဘဝကံကြမ္မာကို ထိန်းချုပ်နိုင်ကြပါပြီ။
10:08
And it won't be easy -- that's for sure.
177
590000
5000
အဲဒါဟာ လွယ်မှာ မဟုတ်တာတော့ အမှန်ပဲ
10:13
But you have everything you need.
178
595000
2000
ဒါပေမဲ့ မင်းတို့ဆီမှာ လိုအပ်တာတွေ အားလုံးရှိနေပြီလေ
10:15
Everything you need to succeed,
179
597000
3000
အောင်မြင်ဖိုအတွက် လိုတာအားလုံး
10:18
you already have, right here.
180
600000
3000
မင်းတို့ ဆီမှာ ရှိနေပြီ၊ ဒီမှာကို ရှိနေကြပြီလေ
10:21
My husband works in this big office.
181
603000
4000
ကျမ ယောက်ျားဟာ ရုံးခန်း အကြီးကြီးထဲမှာ၊
10:25
They call it the Oval Office.
182
607000
3000
ဘဲဥပုံ ခန်းမကြီးထဲမှာ အလုပ်လုပ်ပါတယ်
10:28
In the White House, there's the desk that he sits at --
183
610000
2000
အိမ်ဖြူတော်မှာ သူထိုင်တဲ့ စာရေးစားပွဲ တစ်ခု ရှိတယ်
10:30
it's called the Resolute desk.
184
612000
3000
ဆုံးဖြတ်ချက် စားပွဲလို့ ခေါ်ကြပါတယ်
10:33
It was built by the timber of Her Majesty's Ship Resolute
185
615000
4000
တော်ဝင် သဘောၤ ဆောက်လုပ်တဲ့ Resolute သစ်ဖြင့် လုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပြီး က ရတဲ့ သစ်နဲ့ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး
10:37
and given by Queen Victoria.
186
619000
3000
ဗစ်တိုရီယာ ဘုရင်မကြီးရဲ့ လက်ဆောင် အဖြစ် ပေးခဲ့တာပါ
10:40
It's an enduring symbol of the friendship between our two nations.
187
622000
5000
အဲဒါဟာ ကျတို့ တိုင်းပြည် နှစ်ခုကြားမှာရှိတဲ့ ချစ်ကြည်မှုရဲ့ သင်္ကေတ တစ်ခုပါ
10:45
And its name, Resolute,
188
627000
2000
Resolute ဆိုတဲ့ နာမည်ကိုက နိုင်ငံတော်ကို ဦးဆောင်ဖို့တင် မက
10:47
is a reminder of the strength of character that's required
189
629000
4000
ရည်ရွယ်ချက် ရှိတဲ့ ဘဝမျိုးဖြင့်
10:51
not only to lead a country,
190
633000
2000
နေထိုင်နိုင်တဲ့ အားကောင်းတဲ့ ရဲစွမ်းသတ္တိ
10:53
but to live a life of purpose, as well.
191
635000
5000
ရှိနေခြင်းကိုပါ ထောက်ပြနေပါတယ်။
10:58
And I hope in pursuing your dreams, you all remain resolute,
192
640000
4000
အိပ်မက်တွေကို အကောင်အထည်ဖော်ရာမှာ မင်းတို့ အားလုံးလည်း ပြတ်ပြတ်သားသား လုပ်ကြမယ်
11:02
that you go forward without limits,
193
644000
3000
ကိုယ်ပိုင် အစွမ်းအစများကို သုံးပြီး၊ အဲဒီလို အစွမ်းအစတွေ အများကြီး ရှိတာကို မြင်နေရပါတယ်၊
11:05
and that you use your talents -- because there are many; we've seen them;
194
647000
5000
အားလုံး ရှိနေတာမို့လို့
11:10
it's there --
195
652000
2000
အတားအဆီးမရှိ ရှေ့ကို ဆက်သွားလျက်
11:12
that you use them to create the world as it should be.
196
654000
4000
ကမ္ဘာကြီးကို ဖြစ်သင့်သလို ဖန်တီး လုပ်ဆောင်ကြပါ။
11:16
Because we are counting on you.
197
658000
3000
ဘာကြောင်းလဲဆိုတော့ ကျမတို့ဟာ မင်းတို့ ကို အားကိုးကြပါတယ်
11:19
We are counting on every single one of you
198
661000
2000
ကျမတို့ အားလုံးက မင်းတို့ တစ်ယောက်ချင်းစီကို အားကိုးလိုကြပါတယ်
11:21
to be the very best that you can be.
199
663000
3000
မင်းတို့ အတတ်နိုင်ဆုံး အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင် ကြိုးစားကြမှာကို မျှော်လင့် အားကိုးကြပါတယ်။
11:24
Because the world is big.
200
666000
2000
ကမ္ဘာကြီးဟာ ကြီးမားလှတယ်
11:26
And it's full of challenges.
201
668000
2000
ပြီးတော့ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့လည်း ပြည့်နေတယ်
11:28
And we need strong, smart, confident young women
202
670000
4000
အဲဒါကြောင့်မို့လို့ စိတ်ဓါတ် ကြံခိုင်သန်စွမ်းလျက် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုရှိတဲ့ စမတ်ကျတဲ့
11:32
to stand up and take the reins.
203
674000
2000
အမျိုးသမီးလေးတွေ မတ်မတ်ရပ်လျက် ဦးဆောင် လုပ်ကိုင်ကြဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။
11:34
We know you can do it. We love you. Thank you so much.
204
676000
4000
မင်းတို့လုပ်နိုင်တာကို ကျမတို့ သိပါတယ်။ မင်းတို့အားလုံးကို ကျမတို့ချစ်ပါတယ်။ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်
11:38
(Applause)
205
680000
7000
(လက်ခုတ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Michelle Obama - First Lady of the United StatesFirst Lady Michelle Obama, a lawyer and administrator, is an advocate for working parents and education for girls all around the world.
Why you should listen
Michelle Obama's life as First Lady of the United States is informed by her early life, growing up as the daughter of a pump operator for the Chicago water department. Though money was tight, her parents emphasized education and possibility for their two brilliant children. Both kids went to Princeton (her older brother, Craig Robinson, was a bond trader, then become a much-respected basketball coach at Brown and now Oregon State University); Michelle went on to Harvard Law School, and returned to Chicago to do corporate law at the firm where she met her future husband, Barack Obama. She left corporate law to become a civil servant, working in planning, social outreach and administration with the city of Chicago, AmeriCorps and the University of Chicago Medical Center.
While Michelle Obama's personal focus is on raising her own two children, Malia and Sasha, in the glare of White House life, her outward focus, as First Lady, revolves around issues of education and work-life balance; she's a passionate supporter of working mothers and for global education of women and girls. She's helping to lead the drive for national service, encouraging Americans to volunteer in their own communities. Follow her on Snapchat at @michelleobama.
Plus: Read what it was like to be in the audience for this surprise talk.
Michelle Obama | Speaker | TED.com