TED2009
Sylvia Earle: My wish: Protect our oceans
Sylvia Earles TED Prize-wens om onze oceanen te beschermen.
Filmed:
Readability: 4.1
2,939,691 views
De legendarische oceanografe Sylvia Earle toont verbazingwekkende beelden van de oceaan -- en shockerende statistische gegevens van zijn snelle achteruitgang -- bij het bekendmaken van haar TED Prize-wens: dat we haar vergezellen bij de bescherming van het onmisbare hart van de planeet.
Sylvia Earle - Oceanographer
Sylvia Earle has been at the forefront of ocean exploration for more than four decades. The winner of the 2009 TED Prize, she's a tireless advocate for our oceans. Full bio
Sylvia Earle has been at the forefront of ocean exploration for more than four decades. The winner of the 2009 TED Prize, she's a tireless advocate for our oceans. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:21
Fifty years ago, when I began exploring the ocean,
0
0
3000
50 jaar geleden, toen ik de oceaan begon te verkennen,
00:24
no one -- not Jacques Perrin, not Jacques Cousteau or Rachel Carson --
1
3000
6000
had niemand, noch Jacques Perrin, noch Jacques Cousteau of Rachel Carson,
00:30
imagined that we could do anything to harm the ocean
2
9000
3000
gedacht dat wij de oceaan konden beschadigen,
00:33
by what we put into it or by what we took out of it.
3
12000
3000
met wat we erin stopten of eruit haalden.
00:36
It seemed, at that time, to be a sea of Eden,
4
15000
3000
Indertijd leek het een zee van Eden,
00:39
but now we know, and now we are facing paradise lost.
5
18000
6000
maar nu we daar zeker van zijn, zien we het paradijs verloren gaan.
00:45
I want to share with you
6
24000
3000
Ik wil mijn persoonlijke kijk met jullie delen
00:48
my personal view of changes in the sea that affect all of us,
7
27000
3000
op veranderingen in de zee, die ons allen aangaan
00:51
and to consider why it matters that in 50 years, we've lost --
8
30000
4000
en overdenken, waarom het ertoe doet, dat we in 50 jaar veel zijn kwijtgeraakt --
00:55
actually, we've taken, we've eaten --
9
34000
3000
of eigenlijk: hebben weggehaald, opgegeten --
00:58
more than 90 percent of the big fish in the sea;
10
37000
3000
meer dan 90% van de grote vissen uit de zee,
01:01
why you should care that nearly half of the coral reefs have disappeared;
11
40000
4000
waarom je erom moet geven, dat bijna de helft van de koraalriffen
01:05
why a mysterious depletion of oxygen in large areas of the Pacific
12
44000
6000
is verdwenen, waarom een mysterieuze zuurstofuitdunning in grote delen van de Pacific,
01:11
should concern not only the creatures that are dying,
13
50000
3000
niet alleen een zorg is voor de wezens die doodgaan,
01:14
but it really should concern you.
14
53000
3000
maar het eigenlijk jullie zorg zou moeten zijn.
01:17
It does concern you, as well.
15
56000
2000
Het gaat jullie ook aan.
01:19
I'm haunted by the thought of what Ray Anderson calls "tomorrow's child,"
16
58000
5000
Ray Andersons idee over "Het kind van morgen" laat me niet los.
01:24
asking why we didn't do something on our watch
17
63000
4000
Ik vraag mezelf af waarom we in onze tijd niets deden
01:28
to save sharks and bluefin tuna and squids and coral reefs and the living ocean
18
67000
5000
om haaien, blauwvintonijn, pijlinktvissen, koraalriffen en de levende oceaan
01:33
while there still was time.
19
72000
2000
te redden, toen er nog tijd was.
01:35
Well, now is that time.
20
74000
3000
En nu is die tijd aangebroken.
01:38
I hope for your help
21
77000
3000
Ik hoop op uw hulp,
01:41
to explore and protect the wild ocean
22
80000
3000
om de woeste oceaan te verkennen en te beschermen,
01:44
in ways that will restore the health and,
23
83000
3000
op een manier die de gezondheid herstelt,
01:47
in so doing, secure hope for humankind.
24
86000
4000
en daarmee de hoop voor de mensheid zeker te stellen.
01:51
Health to the ocean means health for us.
25
90000
3000
Het welbevinden van de oceaan betekent: welbevinden voor onszelf.
01:54
And I hope Jill Tarter's wish to engage Earthlings includes dolphins and whales
26
93000
7000
Ik hoop dat met Jill Tarters wens, om aardbewoners te verenigen, ook dolfijnen en walvissen
02:01
and other sea creatures
27
100000
2000
en andere zeewezens bedoeld worden
02:03
in this quest to find intelligent life elsewhere in the universe.
28
102000
3000
in die missie om intelligent leven te vinden
02:06
And I hope, Jill, that someday
29
105000
3000
op andere plekken in het universum. Ik hoop, Jill,
02:09
we will find evidence that there is intelligent life among humans on this planet.
30
108000
7000
dat we ooit bewijs vinden, dat er intelligent leven is tussen de mensen op deze planeet.
02:16
(Laughter)
31
115000
2000
(Gelach)
02:18
Did I say that? I guess I did.
32
117000
3000
Zei ik dat? Ik geloof van wel.
02:23
For me, as a scientist,
33
122000
3000
Voor mij, als wetenschapper,
02:26
it all began in 1953
34
125000
3000
begon het allemaal in 1953,
02:29
when I first tried scuba.
35
128000
3000
bij mijn eerste duikpogingen.
02:32
It's when I first got to know fish swimming
36
131000
3000
Ik zag toen voor het eerst vissen rondzwemmen
02:35
in something other than lemon slices and butter.
37
134000
3000
in iets anders dan citroenschijfjes en boter.
02:38
I actually love diving at night;
38
137000
3000
Ik hou ervan om 's nachts te duiken.
02:41
you see a lot of fish then that you don't see in the daytime.
39
140000
3000
Je ziet dan allerlei vissen die je overdag niet ziet.
02:44
Diving day and night was really easy for me in 1970,
40
143000
4000
Dag en nacht duiken was erg eenvoudig voor mij in 1970,
02:48
when I led a team of aquanauts living underwater for weeks at a time --
41
147000
5000
toen ik een team leidde van aquanauten en weken achtereen onder water leefde,
02:53
at the same time that astronauts were putting their footprints on the moon.
42
152000
7000
in dezelfde tijd dat astronauten hun voetafdrukken neerzetten op de maan.
03:00
In 1979 I had a chance to put my footprints on the ocean floor
43
159000
4000
In 1979 kreeg ik de kans mijn voetafdrukken op de oceaanbodem te zetten,
03:04
while using this personal submersible called Jim.
44
163000
3000
door deze persoonlijke onderzeeër te gebruiken, genaamd Jim.
03:07
It was six miles offshore and 1,250 feet down.
45
166000
4000
Het was tien km uit de kust en 380 meter diep.
03:11
It's one of my favorite bathing suits.
46
170000
3000
Het is één van mijn favoriete badpakken.
03:16
Since then, I've used about 30 kinds of submarines
47
175000
4000
Sindsdien heb ik ongeveer 30 soorten onderzeeërs gebruikt
03:20
and I've started three companies and a nonprofit foundation called Deep Search
48
179000
3000
en heb ik drie bedrijven opgestart en een non-profitorganisatie genaamd Deep Search,
03:23
to design and build systems
49
182000
3000
om systemen te ontwerpen en bouwen,
03:26
to access the deep sea.
50
185000
2000
om toegang te verkrijgen tot de diepzee.
03:28
I led a five-year National Geographic expedition,
51
187000
3000
Ik heb een vijf jaar durende National Geographic-expeditie geleid:
03:31
the Sustainable Seas expeditions,
52
190000
3000
de Sustainable Seas-expedities,
03:34
using these little subs.
53
193000
2000
met gebruik van deze kleine duikboten.
03:36
They're so simple to drive that even a scientist can do it.
54
195000
3000
Ze zijn zo makkelijk bestuurbaar, dat zelfs een wetenschapper het kan.
03:39
And I'm living proof.
55
198000
2000
Ik ben het levende bewijs.
03:41
Astronauts and aquanauts alike
56
200000
2000
Zowel astronauten als aquanauten
03:43
really appreciate the importance of air, food, water, temperature --
57
202000
5000
zijn erg gesteld op het belang van lucht, voedsel, water en temperatuur,
03:48
all the things you need to stay alive in space or under the sea.
58
207000
4000
alles wat je nodig hebt om in de ruimte of onder zee te overleven.
03:52
I heard astronaut Joe Allen explain
59
211000
3000
Ik hoorde astronaut Joe Allen uitleggen
03:55
how he had to learn everything he could about his life support system
60
214000
3000
hoe hij al het mogelijke had moeten leren over
03:58
and then do everything he could
61
217000
3000
zijn levensonderhoudsysteem en daarbij al het mogelijke deed
04:01
to take care of his life support system;
62
220000
3000
om dat systeem te onderhouden.
04:04
and then he pointed to this and he said, "Life support system."
63
223000
5000
Toen wees hij dit aan en zei: "Levensonderhoudsysteem."
04:09
We need to learn everything we can about it
64
228000
3000
We moeten er al het mogelijke over leren
04:12
and do everything we can to take care of it.
65
231000
3000
en er al het mogelijke aan doen om het te onderhouden.
04:15
The poet Auden said, "Thousands have lived without love;
66
234000
4000
De dichter Auden zei: "Duizenden hebben geleefd zonder liefde.
04:19
none without water."
67
238000
3000
Geen één zonder water."
04:22
Ninety-seven percent of Earth's water is ocean.
68
241000
3000
97% van het water op Aarde is oceaan.
04:25
No blue, no green.
69
244000
3000
Geen blauw: geen groen.
04:28
If you think the ocean isn't important,
70
247000
2000
Als je denkt dat de oceaan onbelangrijk is,
04:30
imagine Earth without it.
71
249000
3000
stel je de Aarde dan voor zonder oceaan.
04:33
Mars comes to mind.
72
252000
2000
Het doet denken aan Mars.
04:35
No ocean, no life support system.
73
254000
2000
Geen oceaan. Geen levensonderhoudsysteem.
04:37
I gave a talk not so long ago at the World Bank
74
256000
3000
Niet lang geleden hield ik een lezing bij de Wereldbank
04:40
and I showed this amazing image of Earth
75
259000
3000
en liet ik deze wonderlijke afbeelding van de Aarde zien.
04:43
and I said, "There it is! The World Bank!"
76
262000
3000
Ik zei: "Daar is het! De Wereldbank!"
04:46
That's where all the assets are!
77
265000
4000
Daar zijn alle activa!
04:52
And we've been trawling them down
78
271000
3000
We hebben ze veel sneller opgevist,
04:55
much faster than the natural systems can replenish them.
79
274000
3000
dan natuurlijke systemen ze kunnen aanvullen.
04:58
Tim Worth says the economy is a wholly-owned subsidiary of the environment.
80
277000
3000
Tim Worth zegt dat de economie een volledige dochteronderneming is van het milieu.
05:01
With every drop of water you drink,
81
280000
2000
Iedere druppel water die je drinkt,
05:03
every breath you take,
82
282000
2000
elke ademhaling,
05:05
you're connected to the sea.
83
284000
3000
verbindt je met de zee.
05:08
No matter where on Earth you live.
84
287000
2000
Ongeacht waar je op Aarde leeft.
05:10
Most of the oxygen in the atmosphere is generated by the sea.
85
289000
3000
De meeste zuurstof in de atmosfeer is gegenereerd door de zee.
05:13
Over time, most of the planet's organic carbon
86
292000
3000
In de loop der tijd is het grootste deel van de organische koolstof op de planeet
05:16
has been absorbed and stored there,
87
295000
3000
hier geabsorbeerd en opgeslagen,
05:19
mostly by microbes.
88
298000
2000
voornamelijk door micro-organismen.
05:21
The ocean drives climate and weather,
89
300000
2000
De oceaan stuurt het klimaat en het weer aan,
05:23
stabilizes temperature, shapes Earth's chemistry.
90
302000
2000
stabiliseert de temperatuur en geeft vorm aan de chemie op Aarde.
05:25
Water from the sea forms clouds
91
304000
2000
Water uit de zee vormt wolken,
05:27
that return to the land and the seas
92
306000
3000
die teruggaan naar het land en in de zee,
05:30
as rain, sleet and snow,
93
309000
2000
als regen, natte sneeuw en sneeuw,
05:32
and provides home for about 97 percent of life in the world,
94
311000
4000
en herbergt zo'n 97% van het leven ter wereld,
05:36
maybe in the universe.
95
315000
2000
misschien wel van het universum.
05:38
No water, no life;
96
317000
2000
Geen water: geen leven.
05:40
no blue, no green.
97
319000
2000
Geen blauw: geen groen.
05:42
Yet we have this idea, we humans,
98
321000
3000
Toch hebben wij het idee, wij mensen,
05:45
that the Earth -- all of it: the oceans, the skies --
99
324000
3000
dat de Aarde -- alles ervan: de oceanen, de lucht --
05:48
are so vast and so resilient
100
327000
3000
zo uitgestrekt en veerkrachtig zijn,
05:51
it doesn't matter what we do to it.
101
330000
2000
dat het niet uitmaakt wat we ermee doen.
05:53
That may have been true 10,000 years ago,
102
332000
3000
10.000 jaar geleden zal dat inderdaad zo zijn geweest,
05:56
and maybe even 1,000 years ago
103
335000
3000
misschien zelf 1.000 jaar geleden,
05:59
but in the last 100, especially in the last 50,
104
338000
2000
maar de laatste 100 en met name de laatste 50 jaar,
06:01
we've drawn down the assets,
105
340000
2000
hebben we de rek uit de activa gehaald,
06:03
the air, the water, the wildlife
106
342000
3000
uit de lucht, het water, de wilde natuur
06:06
that make our lives possible.
107
345000
3000
die onze levens mogelijk maken
06:09
New technologies are helping us to understand
108
348000
3000
Nieuwe technologieën helpen ons te begrijpen
06:12
the nature of nature;
109
351000
3000
wat de aard van de natuur is.
06:15
the nature of what's happening,
110
354000
2000
de aard van hetgeen gaande is.
06:17
showing us our impact on the Earth.
111
356000
3000
Terwijl ze onze invloed op Aarde laat zien.
06:20
I mean, first you have to know that you've got a problem.
112
359000
3000
Wat ik bedoel, is dat je eerst moet weten dat je een probleem hebt.
06:23
And fortunately, in our time,
113
362000
3000
Gelukkig hebben we in onze tijd
06:26
we've learned more about the problems than in all preceding history.
114
365000
3000
meer over de problemen geleerd dan in heel de voorafgaande geschiedenis.
06:29
And with knowing comes caring.
115
368000
3000
Uit kennis komt zorg.
06:32
And with caring, there's hope
116
371000
2000
Uit zorg komt hoop
06:34
that we can find an enduring place for ourselves
117
373000
3000
dat we een vaste plek voor onszelf kunnen vinden,
06:37
within the natural systems that support us.
118
376000
3000
binnen het natuurlijke systeem dat ons onderhoudt.
06:40
But first we have to know.
119
379000
3000
Maar daarvoor hebben wij eerst kennis nodig.
06:43
Three years ago, I met John Hanke,
120
382000
3000
Drie jaar geleden ontmoette ik John Hanke,
06:46
who's the head of Google Earth,
121
385000
2000
hoofd van Google Earth,
06:48
and I told him how much I loved being able to hold the world in my hands
122
387000
3000
en ik vertelde hem hoeveel ik ervan hield de wereld te kunnen vasthouden,
06:51
and go exploring vicariously.
123
390000
2000
en op plaatsvervangende ontdekkingstocht te gaan.
06:53
But I asked him: "When are you going to finish it?
124
392000
3000
Maar ik vroeg hem: "Wanneer maak je het af?
06:56
You did a great job with the land, the dirt.
125
395000
3000
Je hebt geweldig werk verricht met het land, de aarde.
06:59
What about the water?"
126
398000
3000
Hoe zit het met het water?"
07:02
Since then, I've had the great pleasure of working with the Googlers,
127
401000
4000
Vanaf dat moment heb ik het grote genoegen gehad met de Googlers te mogen werken,
07:06
with DOER Marine, with National Geographic,
128
405000
3000
met DOER Marine, met National Geographic,
07:09
with dozens of the best institutions and scientists around the world,
129
408000
5000
met tientallen van de beste instellingen en wetenschappers ter wereld,
07:14
ones that we could enlist,
130
413000
3000
eenieder die we te hulpen konden roepen,
07:17
to put the ocean in Google Earth.
131
416000
3000
om de oceaan in Google Earth te verwerken.
07:20
And as of just this week, last Monday,
132
419000
2000
En net deze week, afgelopen maandag,
07:22
Google Earth is now whole.
133
421000
3000
is Google Earth heel geworden.
07:25
Consider this: Starting right here at the convention center,
134
424000
3000
Overweeg dit: te beginnen hier, in het congrescentrum,
07:28
we can find the nearby aquarium,
135
427000
2000
vinden we het nabijgelegen aquarium,
07:30
we can look at where we're sitting,
136
429000
2000
we kunnen zien waar we zitten,
07:32
and then we can cruise up the coast to the big aquarium, the ocean,
137
431000
3000
en we kunnen vanuit de kust afstevenen op het grote aquarium: de oceaan,
07:35
and California's four national marine sanctuaries,
138
434000
3000
en California's vier nationale zeereservaten
07:38
and the new network of state marine reserves
139
437000
3000
en het nieuwe netwerk van staatszeereservaten,
07:41
that are beginning to protect and restore some of the assets
140
440000
4000
die sommige activa beginnen te beschermen en herstellen.
07:45
We can flit over to Hawaii
141
444000
3000
We kunnen overvliegen naar Hawaii
07:48
and see the real Hawaiian Islands:
142
447000
3000
en de echte Hawaiiaanse eilanden zien ...
07:51
not just the little bit that pokes through the surface,
143
450000
3000
Niet alleen dat stukje dat uitsteekt boven het wateroppervlak,
07:54
but also what's below.
144
453000
3000
maar ook wat daaronder zit.
07:57
To see -- wait a minute, we can go kshhplash! --
145
456000
3000
Om te zien -- wacht even, we kunnen -- plons! --
08:00
right there, ha --
146
459000
2000
precies daar, ha --
08:03
under the ocean, see what the whales see.
147
462000
3000
onder de oceaan gaan en zien wat walvissen zien.
08:06
We can go explore the other side of the Hawaiian Islands.
148
465000
5000
We kunnen de andere kant van de Hawaiiaanse eilanden verkennen.
08:11
We can go actually and swim around on Google Earth
149
470000
4000
Met Google Earth kunnen we rondzwemmen
08:15
and visit with humpback whales.
150
474000
4000
en bultrugwalvissen bezoeken.
08:19
These are the gentle giants that I've had the pleasure of meeting face to face
151
478000
5000
Dit zijn zachtaardige reuzen, waarvan ik vele malen het genoegen had
08:24
many times underwater.
152
483000
3000
ze persoonlijk onder water te ontmoeten.
08:27
There's nothing quite like being personally inspected by a whale.
153
486000
3000
Niets is vergelijkbaar met persoonlijk te worden geïnspecteerd door een walvis.
08:30
We can pick up and fly to the deepest place:
154
489000
4000
We kunnen inpakken en naar de diepste plek vliegen:
08:34
seven miles down, the Mariana Trench,
155
493000
3000
zeven mijl diep, de Marianentrog,
08:37
where only two people have ever been.
156
496000
2000
waar maar twee mensen ooit zijn geweest.
08:39
Imagine that. It's only seven miles,
157
498000
3000
Stel je voor. Het is maar zeven mijl,
08:42
but only two people have been there, 49 years ago.
158
501000
3000
slechts twee mensen zijn er geweest, 49 jaar geleden.
08:45
One-way trips are easy.
159
504000
3000
Enkele reizen zijn makkelijk.
08:48
We need new deep-diving submarines.
160
507000
3000
We hebben nieuwe diepduikende onderzeeërs nodig.
08:51
How about some X Prizes for ocean exploration?
161
510000
3000
Misschien wat X Prizes voor oceaanverkenning?
08:54
We need to see deep trenches, the undersea mountains,
162
513000
4000
We moeten diepzeetroggen bekijken, de onderzeese bergen,
08:58
and understand life in the deep sea.
163
517000
3000
en het leven in de diepzee leren begrijpen.
09:01
We can now go to the Arctic.
164
520000
3000
We kunnen nu naar het Arctisch gebied gaan.
09:04
Just ten years ago I stood on the ice at the North Pole.
165
523000
4000
Nog maar tien jaar geleden stond ik op het ijs van de Noordpool.
09:08
An ice-free Arctic Ocean may happen in this century.
166
527000
5000
Een ijsvrije Noordelijke IJszee kan nog deze eeuw werkelijkheid worden.
09:13
That's bad news for the polar bears.
167
532000
4000
Dat is slecht nieuws voor de ijsbeer.
09:17
That's bad news for us too.
168
536000
3000
Dat is ook slecht nieuws voor ons.
09:20
Excess carbon dioxide is not only driving global warming,
169
539000
3000
Overmatige koolstofdioxide stuwt niet alleen globale opwarming op,
09:23
it's also changing ocean chemistry,
170
542000
3000
het verandert ook de chemie van de oceaan,
09:26
making the sea more acidic.
171
545000
3000
waardoor de zee meer verzuurt.
09:29
That's bad news for coral reefs and oxygen-producing plankton.
172
548000
3000
Dat is slecht nieuws voor koraalriffen en zuurstofproducerend plankton.
09:32
Also it's bad news for us.
173
551000
3000
Ook slecht nieuws voor ons.
09:35
We're putting hundreds of millions of tons of plastic
174
554000
3000
We storten honderden miljoenen tonnen aan plastic
09:38
and other trash into the sea.
175
557000
2000
en ander afval in de zee.
09:40
Millions of tons of discarded fishing nets,
176
559000
3000
Miljoenen tonnen afgedankte visnetten,
09:43
gear that continues to kill.
177
562000
3000
materieel dat blijft doden.
09:46
We're clogging the ocean, poisoning the planet's circulatory system,
178
565000
4000
We stoppen de oceaan vol, vergiftigen de planetaire bloedsomloop,
09:50
and we're taking out hundreds of millions of tons of wildlife,
179
569000
3000
en we roeien honderden miljoenen tonnen wilde natuur uit,
09:53
all carbon-based units.
180
572000
3000
allemaal op koolstof gebaseerde eenheden.
09:58
Barbarically, we're killing sharks for shark fin soup,
181
577000
5000
Heel barbaars doden wij haaien voor haaievinnensoep,
10:03
undermining food chains that shape planetary chemistry
182
582000
3000
en ondermijnen zo voedselketens die vormgeven aan de chemie op aarde
10:06
and drive the carbon cycle, the nitrogen cycle,
183
585000
3000
en die de kringlopen van koolstof, stikstof,
10:09
the oxygen cycle, the water cycle --
184
588000
3000
zuurstof en water aansturen,
10:12
our life support system.
185
591000
3000
ons levensonderhoudsysteem.
10:15
We're still killing bluefin tuna; truly endangered
186
594000
4000
We doden nog steeds de met uitsterven bedreigde blauwvintonijn.
10:19
and much more valuable alive than dead.
187
598000
3000
Terwijl die levend veel waardevoller is dan dood.
10:23
All of these parts are part of our life support system.
188
602000
5000
All deze onderdelen maken deel uit van ons levensonderhoudsysteem.
10:28
We kill using long lines, with baited hooks every few feet
189
607000
6000
We doden met lange lijnen, met om de meter haakjes aas,
10:34
that may stretch for 50 miles or more.
190
613000
2000
lijnen die soms 80 km of nog langer zijn.
10:36
Industrial trawlers and draggers are scraping the sea floor
191
615000
4000
Industriële trawlers en sleepnetboten schrapen over de zeebodem
10:40
like bulldozers, taking everything in their path.
192
619000
3000
als bulldozers, die alles in hun pad met zich meenemen.
10:43
Using Google Earth you can witness trawlers --
193
622000
3000
Met Google Earth kun je zien hoe trawlers
10:46
in China, the North Sea, the Gulf of Mexico --
194
625000
4000
in China, de Noordzee, de Golf van Mexico,
10:50
shaking the foundation of our life support system,
195
629000
4000
ons levensonderhoudsysteem op zijn grondvesten doen schudden,
10:54
leaving plumes of death in their path.
196
633000
2000
en dood en verderf zaaien.
10:56
The next time you dine on sushi -- or sashimi,
197
635000
3000
De volgende keer dat je sushi, sashimi,
10:59
or swordfish steak, or shrimp cocktail,
198
638000
2000
zwaardvissteak of garnalencocktail eet,
11:01
whatever wildlife you happen to enjoy from the ocean --
199
640000
3000
of elk ander wildleven uit de oceaan, dat je graag lust,
11:04
think of the real cost.
200
643000
3000
denk dan aan wat het echt kost.
11:07
For every pound that goes to market,
201
646000
2000
Voor elke kilo die op de markt terechtkomt,
11:09
more than 10 pounds, even 100 pounds,
202
648000
4000
wordt misschien wel meer dan 10 kilo, zelfs 100 kilo,
11:13
may be thrown away as bycatch.
203
652000
4000
weggegooid als bijvangst.
11:17
This is the consequence of not knowing
204
656000
3000
Dit is het gevolg van niet weten
11:20
that there are limits to what we can take out of the sea.
205
659000
3000
dat er grenzen zijn, aan wat we uit de zee kunnen halen.
11:23
This chart shows the decline in ocean wildlife
206
662000
4000
Deze kaart geeft de achteruitgang aan wildleven in de oceaan
11:27
from 1900 to 2000.
207
666000
3000
van 1900 tot 2000 weer.
11:30
The highest concentrations are in red.
208
669000
3000
De hoogste concentraties zijn in het rood.
11:33
In my lifetime, imagine,
209
672000
2000
Tijdens mijn leven, moet je nagaan,
11:35
90 percent of the big fish have been killed.
210
674000
4000
is 90% van de grote vissen gedood.
11:39
Most of the turtles, sharks, tunas and whales
211
678000
2000
De meeste schildpadden, haaien, tonijnen en walvissen
11:41
are way down in numbers.
212
680000
4000
zijn enorm afgenomen in aantal.
11:45
But, there is good news.
213
684000
2000
Maar er is goed nieuws.
11:47
Ten percent of the big fish still remain.
214
686000
2000
10% van de grote vissen zijn er nog.
11:49
There are still some blue whales.
215
688000
2000
Er zijn nog enkele blauwe vinvissen.
11:51
There are still some krill in Antarctica.
216
690000
3000
Er is nog steeds wat kril in Antarctica.
11:54
There are a few oysters in Chesapeake Bay.
217
693000
2000
Er zijn nog wat oesters in Chesapeake Bay.
11:56
Half the coral reefs are still in pretty good shape,
218
695000
3000
De helft van de koraalriffen is nog in behoorlijk goede staat,
11:59
a jeweled belt around the middle of the planet.
219
698000
3000
een juwelengordel om het middel van de planeet.
12:02
There's still time, but not a lot,
220
701000
3000
Er is nog tijd, maar niet veel,
12:05
to turn things around.
221
704000
2000
om dingen te veranderen.
12:07
But business as usual means that in 50 years,
222
706000
2000
Maar als alles bij het oude blijft, zullen er over 50 jaar
12:09
there may be no coral reefs --
223
708000
3000
misschien geen koraalriffen meer zijn,
12:12
and no commercial fishing, because the fish will simply be gone.
224
711000
4000
en ook geen commerciële visserij, omdat alle vis dan is verdwenen.
12:16
Imagine the ocean without fish.
225
715000
4000
Stel je de oceaan voor zonder vissen.
12:20
Imagine what that means to our life support system.
226
719000
4000
Stel je voor wat dat betekent voor ons levensonderhoudsysteem.
12:24
Natural systems on the land are in big trouble too,
227
723000
3000
Natuurlijke systemen op het land zijn ook in groot gevaar,
12:27
but the problems are more obvious,
228
726000
2000
maar de problemen daar zijn duidelijker zichtbaar,
12:29
and some actions are being taken to protect trees, watersheds and wildlife.
229
728000
6000
en er worden wel wat maatregelen genomen om bomen, stroomgebieden en wilde natuur te beschermen.
12:35
And in 1872, with Yellowstone National Park,
230
734000
4000
In 1872 begonnen de Verenigde Staten, met Yellowstone National Park,
12:39
the United States began establishing a system of parks
231
738000
3000
met de oprichting van een systeem van parken,
12:42
that some say was the best idea America ever had.
232
741000
5000
waarvan sommigen zeggen dat het Amerika's beste idee ooit was.
12:47
About 12 percent of the land around the world is now protected:
233
746000
4000
Ongeveer 12% van het land op de wereld is nu beschermd,
12:51
safeguarding biodiversity, providing a carbon sink,
234
750000
4000
waarmee de biodiversiteit, het zorgen voor koolstofdioxide-opslag,
12:55
generating oxygen, protecting watersheds.
235
754000
2000
de aanmaak van zuurstof en de bescherming van stroomgebieden, zijn veiliggesteld.
12:57
And, in 1972, this nation began to establish a counterpart in the sea,
236
756000
5000
In 1972 begon deze natie met de oprichting van een tegenhanger in de zee,
13:02
National Marine Sanctuaries.
237
761000
2000
Nationale Mariene Reservaten.
13:04
That's another great idea.
238
763000
2000
Wederom een goed idee.
13:06
The good news is
239
765000
2000
Het goede nieuws is
13:08
that there are now more than 4,000 places in the sea, around the world,
240
767000
4000
dat er nu wereldwijd meer dan 4.000 plekken in zee zijn
13:12
that have some kind of protection.
241
771000
2000
die op enigerlei wijze beschermd zijn.
13:14
And you can find them on Google Earth.
242
773000
2000
Je kunt ze op Google Earth terugvinden.
13:16
The bad news is
243
775000
2000
Het slechte nieuws is
13:18
that you have to look hard to find them.
244
777000
2000
dat je goed moet zoeken om ze te vinden.
13:20
In the last three years, for example,
245
779000
2000
De laatste drie jaar bijvoorbeeld,
13:22
the U.S. protected 340,000 square miles of ocean as national monuments.
246
781000
6000
beschermde de VS 880.000 vierkante km oceaan als nationale monumenten.
13:28
But it only increased from 0.6 of one percent
247
787000
3000
Maar er is slechts een toename van 0,6%
13:31
to 0.8 of one percent of the ocean protected, globally.
248
790000
5000
naar 0,8% van de oceaan die beschermd is, wereldwijd.
13:36
Protected areas do rebound,
249
795000
3000
Beschermde gebieden kunnen zich herstellen,
13:39
but it takes a long time to restore
250
798000
2000
maar het duurt lang voordat
13:41
50-year-old rockfish or monkfish, sharks or sea bass,
251
800000
4000
de 50 jaar oude rotsbaars, zeeduivel, haai, zeebaars
13:45
or 200-year-old orange roughy.
252
804000
2000
of de 200 jaar oude keizerbaars zich hebben hersteld.
13:47
We don't consume 200-year-old cows or chickens.
253
806000
3000
We consumeren geen 200 jaar oude koeien of kippen.
13:51
Protected areas provide hope
254
810000
3000
Beschermde gebieden bieden hoop
13:54
that the creatures of Ed Wilson's dream
255
813000
3000
dat de wezens uit Ed Wilsons droom
13:57
of an encyclopedia of life, or the census of marine life,
256
816000
4000
van een encyclopedie van leven, of de telling van het mariene leven,
14:01
will live not just as a list,
257
820000
4000
niet slechts als lijst voortleven,
14:05
a photograph, or a paragraph.
258
824000
4000
als foto, of alinea.
14:09
With scientists around the world, I've been looking at the 99 percent of the ocean
259
828000
3000
Met wetenschappers over de hele wereld heb ik de 99% van de oceaan bekeken,
14:12
that is open to fishing -- and mining, and drilling, and dumping, and whatever --
260
831000
4000
die blootstaat aan visserij, mijnbouw, boren, dumpen en wat dan ook,
14:16
to search out hope spots,
261
835000
2000
om 'hopespots' uit te kiezen,
14:18
and try to find ways to give them and us a secure future.
262
837000
4000
en een manier te vinden om deze plekken en onszelf een zekere toekomst te geven.
14:22
Such as the Arctic --
263
841000
2000
Bijvoorbeeld het Arctische gebied --
14:24
we have one chance, right now, to get it right.
264
843000
3000
we hebben nu een kans om het goed te doen.
14:27
Or the Antarctic, where the continent is protected,
265
846000
3000
Of Antarctica, waar het continent beschermd is,
14:30
but the surrounding ocean is being stripped of its krill, whales and fish.
266
849000
6000
maar waar de omliggende oceaan wordt ontdaan van haar kril, walvissen en vissen.
14:36
Sargasso Sea's three million square miles of floating forest
267
855000
5000
De 7,7 miljoen vierkante km aan drijvend bos van de Sargassozee
14:41
is being gathered up to feed cows.
268
860000
3000
wordt verzameld om koeien mee te voeden.
14:44
97 percent of the land in the Galapagos Islands is protected,
269
863000
4000
97% van het land van de Galapagos-eilanden is beschermd,
14:48
but the adjacent sea is being ravaged by fishing.
270
867000
4000
maar de aangrenzende zee wordt verwoest door de visserij.
14:52
It's true too in Argentina
271
871000
2000
Dat geldt ook voor Argentinië,
14:54
on the Patagonian shelf, which is now in serious trouble.
272
873000
3000
voor het continentaal plat van Patagonië, dat nu ernstig in problemen verkeert.
14:57
The high seas, where whales, tuna and dolphins travel --
273
876000
5000
De volle zee, waar walvissen, tonijnen en dolfijnen zwemmen --
15:02
the largest, least protected, ecosystem on Earth,
274
881000
3000
het grootste, minst beschermde ecosysteem op Aarde,
15:05
filled with luminous creatures,
275
884000
3000
vol met lichtgevende wezens,
15:08
living in dark waters that average two miles deep.
276
887000
3000
die leven in de donkere wateren, waar de gemiddelde diepte drie km is.
15:11
They flash, and sparkle, and glow
277
890000
3000
Ze flitsen, fonkelen en gloeien
15:14
with their own living light.
278
893000
3000
met hun eigen levende licht.
15:17
There are still places in the sea as pristine as I knew as a child.
279
896000
3000
Er zijn nog plekken in zee, zo maagdelijk als ik ze leerde kennen als kind.
15:20
The next 10 years may be the most important,
280
899000
4000
De komende 10 jaar zouden weleens de belangrijkste kunnen zijn,
15:24
and the next 10,000 years the best chance our species will have
281
903000
4000
en de volgende 10.000 jaar, de beste kans die onze soort krijgt,
15:28
to protect what remains of the natural systems that give us life.
282
907000
6000
om te beschermen wat nog over is van de natuurlijke systemen die ons leven geven.
15:34
To cope with climate change, we need new ways to generate power.
283
913000
3000
Om klimaatverandering het hoofd te bieden, hebben we nieuwe energieopwekkingsmethoden nodig.
15:37
We need new ways, better ways, to cope with poverty, wars and disease.
284
916000
6000
We hebben nieuwe, betere methoden nodig om armoede, oorlog en ziekte het hoofd te bieden.
15:43
We need many things to keep and maintain the world as a better place.
285
922000
4000
We hebben vanalles nodig om de wereld te behouden en onderhouden, als een betere plek.
15:47
But, nothing else will matter
286
926000
3000
Maar niets van dit alles doet er nog toe,
15:50
if we fail to protect the ocean.
287
929000
3000
als we er niet in slagen de oceaan te beschermen.
15:53
Our fate and the ocean's are one.
288
932000
4000
Ons lot en de oceaan zijn één.
15:57
We need to do for the ocean what Al Gore did for the skies above.
289
936000
4000
Wij moeten voor de oceaan doen, wat Al Gore deed voor de luchten boven ons.
16:01
A global plan of action
290
940000
3000
Een wereldwijd actieplan,
16:04
with a world conservation union, the IUCN,
291
943000
2000
met een wereldinstandhoudingsunie, het IUCN,
16:06
is underway to protect biodiversity,
292
945000
2000
komt eraan, om biodiversiteit te beschermen,
16:08
to mitigate and recover from the impacts of climate change,
293
947000
4000
om de impact van klimaatverandering in te dammen en ervan te herstellen.
16:12
on the high seas and in coastal areas,
294
951000
4000
Op volle zee en in kustgebieden,
16:16
wherever we can identify critical places.
295
955000
4000
overal waar we cruciale plekken herkennen,
16:20
New technologies are needed to map, photograph and explore
296
959000
4000
zijn nieuwe technologieën nodig om de 95% van de oceaan
16:24
the 95 percent of the ocean that we have yet to see.
297
963000
4000
die we nog niet gezien hebben, in kaart te brengen, te fotograferen en te verkennen.
16:28
The goal is to protect biodiversity,
298
967000
3000
Het doel is biodiversiteit te beschermen,
16:31
to provide stability and resilience.
299
970000
2000
om zorg te dragen voor stabiliteit en veerkracht.
16:33
We need deep-diving subs,
300
972000
2000
We hebben diepduikende onderzeeërs nodig,
16:35
new technologies to explore the ocean.
301
974000
3000
nieuwe technologieën om de oceaan te verkennen.
16:38
We need, maybe, an expedition --
302
977000
3000
Misschien hebben we een expeditie nodig --
16:41
a TED at sea --
303
980000
2000
een TED-at-sea --
16:43
that could help figure out the next steps.
304
982000
2000
die helpt de volgende stappen te bepalen.
16:46
And so, I suppose you want to know what my wish is.
305
985000
3000
Ik neem aan dat jullie willen weten wat mijn wens is.
16:50
I wish you would use all means at your disposal --
306
989000
5000
Ik wens dat jullie alles wat tot jullie beschikking staat --
16:55
films, expeditions, the web, new submarines --
307
994000
3000
films, expedities, het web, nieuwe duikboten --
16:58
and campaign to ignite public support
308
997000
3000
gebruiken om campagne te voeren om publieke steun aan te wakkeren
17:01
for a global network of marine protected areas --
309
1000000
3000
voor een wereldwijd netwerk van mariene beschermde gebieden,
17:04
hope spots large enough to save and restore the ocean,
310
1003000
4000
'hopespots' die groot genoeg zijn om de oceaan te redden en herstellen,
17:08
the blue heart of the planet.
311
1007000
3000
het blauwe hart van de planeet.
17:11
How much?
312
1010000
2000
Hoeveel?
17:13
Some say 10 percent, some say 30 percent.
313
1012000
3000
Sommigen zeggen 10%, anderen 30%.
17:16
You decide: how much of your heart do you want to protect?
314
1015000
4000
Bepaal zelf hoeveel je wilt beschermen van jouw hart.
17:21
Whatever it is,
315
1020000
2000
Hoeveel het ook wordt,
17:23
a fraction of one percent is not enough.
316
1022000
3000
een fractie van één procent is niet genoeg.
17:27
My wish is a big wish,
317
1026000
2000
Mijn wens is een grote wens,
17:29
but if we can make it happen, it can truly change the world,
318
1028000
4000
maar als we het voor elkaar krijgen, kan het de wereld echt veranderen,
17:33
and help ensure the survival
319
1032000
3000
en helpen het voortbestaan te verzekeren,
17:36
of what actually -- as it turns out -- is my favorite species;
320
1035000
6000
van wat -- toevallig -- mijn favoriete soort blijkt,
17:42
that would be us.
321
1041000
2000
namelijk wijzelf.
17:44
For the children of today,
322
1043000
2000
Voor de kinderen van nu,
17:46
for tomorrow's child:
323
1045000
2000
voor het kind van morgen,
17:48
as never again, now is the time.
324
1047000
4000
zoals nooit tevoren, het is nu tijd.
17:53
Thank you.
325
1052000
1000
Dank jullie wel.
17:54
(Applause)
326
1053000
15000
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Sylvia Earle - OceanographerSylvia Earle has been at the forefront of ocean exploration for more than four decades. The winner of the 2009 TED Prize, she's a tireless advocate for our oceans.
Why you should listen
Sylvia Earle, called "Her Deepness" by the New Yorker, "Living Legend" by the Library of Congress and a "Hero for the Planet" by Time, is an oceanographer, explorer, author and lecturer with a deep commitment to research through personal exploration.
Earle has led more than 50 expeditions and clocked more than 7,000 hours underwater. As captain of the first all-female team to live underwater in 1970, she and her fellow scientists received a ticker-tape parade and White House reception upon their return to the surface. In 1979, she walked untethered on the sea floor at a lower depth than any other woman before or since. In the 1980s, she started the companies Deep Ocean Engineering and Deep Ocean Technologies with engineer Graham Hawkes to design undersea vehicles that allow scientists to work at previously inaccessible depths. In the early 1990s, she served as Chief Scientist of the National Oceanographic and Atmospheric Administration.
Earle speaks of our oceans with wonder and amazement, and calls them “the blue heart of the planet.” The winner of the 2009 TED Prize, she wished to ignite public support for marine protected areas, so that they cover 20% of the world's oceans by 2020.
Sylvia Earle | Speaker | TED.com