ABOUT THE SPEAKER
Mark Forsyth - Writer
Mark Forsyth strolls through the English language, telling stories, making connections and banishing hobgoblins.

Why you should listen

Mark Forsyth is a passionate, self-described pedant when it comes to the English language -- but his detailed knowledge of history has given him a common-sense approach to its "proper" use. He is an author, blogger, journalist, proofreader and ghostwriter. He can be found dispelling the grammar myths we were all taught in his popular blog, the Inky Fool. His book The Etymologicon takes "a circular stroll through the hidden connections of the English language" by history of one word or phrase with each chapter.

More profile about the speaker
Mark Forsyth | Speaker | TED.com
TEDxHousesOfParliament

Mark Forsyth: What's a snollygoster? A short lesson in political speak

Mark Forsyth: Kim jest snollygoster? Krótka lekcja mowy politycznej

Filmed:
623,708 views

Większość polityków starannie dobiera słowa, by kształtować rzeczywistość, na którą chcą wpłynąć. Ale czy to działa? Badacz etymologii wyrazów, Mark Forsyth, przytacza zabawne historie o pochodzeniu słów z brytyjskiej i amerykańskiej historii oraz wyciąga zaskakujące wnioski. (Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, jak Jerzy Waszyngton został "prezydentem"?) (TEDxHousesofParliament, Londyn)
- Writer
Mark Forsyth strolls through the English language, telling stories, making connections and banishing hobgoblins. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
One of my favoriteulubiony wordssłowa in the wholecały of
0
362
2215
Moje ulubione słowo
00:18
the OxfordOxford EnglishAngielski DictionarySłownik is "snollygostersnollygoster."
1
2577
3561
w Oxford English Dictionary to "snollygoster".
00:22
Just because it soundsDźwięki so good.
2
6138
1421
Po prostu dobrze brzmi.
00:23
And what snollygostersnollygoster meansznaczy is
3
7559
1745
"Snollygoster" to "nieuczciwy polityk".
00:25
"a dishonestnieuczciwi politicianpolityk."
4
9304
2855
"Snollygoster" to "nieuczciwy polityk".
00:28
AlthoughChociaż there was a 19th-centurystulecie
5
12159
1248
Chociaż lepiej zdefiniował je
00:29
newspaperGazeta editorredaktor who definedokreślone it ratherraczej better when he said,
6
13407
2608
XIX-wieczny redaktor pisząc:
00:31
"A snollygostersnollygoster is a fellowfacet who seeksStara officegabinet
7
16015
3031
"Snollygoster to ktoś, kto usiłuje zdobyć stanowisko
00:34
regardlessbez względu of partyprzyjęcie, platformPlatforma or principlezasada,
8
19046
3185
niezależnie od partii, programu politycznego i zasad,
00:38
and who, when he winswygrywa,
9
22231
1582
i jeśli mu się powiedzie,
00:39
getsdostaje there by the sheerzwykły forcesiła
10
23813
2149
to tylko dzięki sile
00:41
of monumentalmonumentalny talknophicaltalknophical assumnancyassumnancy."
11
25962
3692
steku plecionych bzdur".
00:45
(LaughterŚmiech)
12
29654
1713
(Śmiech)
00:47
Now I have no ideapomysł what "talknophicaltalknophical" is.
13
31367
1857
Nie mam pojęcia, co znaczy "talknophical".
00:49
Something to do with wordssłowa, I assumezałożyć.
14
33224
1415
Przypuszczam, że ma coś wspólnego ze słowami.
00:50
But it's very importantważny that wordssłowa are at the centercentrum of politicsPolityka,
15
34639
3036
Słowa są w centrum życia politycznego
00:53
and all politicianspolitycy know they have to try and controlkontrola languagejęzyk.
16
37675
3859
i każdy polityk wie, że musi kontrolować język.
00:57
It wasn'tnie było untilaż do, for exampleprzykład, 1771
17
41534
2833
Dopiero w roku 1771
01:00
that the BritishBrytyjskie ParliamentParlament alloweddozwolony newspapersgazety to reportraport
18
44367
4544
brytyjski parlament pozwolił gazetom cytować
01:04
the exactdokładny wordssłowa that were said in the debatingdebata chamberizba.
19
48911
3194
słowa wypowiadane podczas debaty.
01:08
And this was actuallytak właściwie all down to the braverymęstwo
20
52105
2429
Wszystko dzięki odwadze
01:10
of a guy with the extraordinaryniezwykły nameNazwa of BrassMosiądz CrosbyCrosby,
21
54534
3331
faceta o imieniu Brass Crosby,
01:13
who tookwziął on ParliamentParlament.
22
57865
1902
który sprzeciwił się parlamentowi.
01:15
And he was thrownrzucony into the TowerWieża of LondonLondyn
23
59767
1943
Uwięziono go w londyńskim Tower,
01:17
and imprisoneduwięziony,
24
61710
1257
Uwięziono go w londyńskim Tower,
01:18
but he was braveodważny enoughdość,
25
62967
2832
ale miał dość odwagi,
01:21
he was braveodważny enoughdość to take them on,
26
65799
2528
by się przeciwstawić.
01:24
and in the endkoniec he had suchtaki popularpopularny supportwsparcie in LondonLondyn that he wonwygrał.
27
68327
2744
Zyskał tak duże poparcie w Londynie, że wygrał.
01:26
And it was only a fewkilka yearslat laterpóźniej
28
71071
2504
Zaledwie kilka lat później
01:29
that we have the first recordednagrany use of the phrasewyrażenie
29
73575
2384
pierwszy raz użyto określenia
01:31
"as boldpogrubienie as brassmosiądz."
30
75959
2712
"śmiały jak brass".
01:34
MostWiększość people think that's down to the metalmetal.
31
78671
1936
Większość ludzi myśli, że chodzi o metal.
01:36
It's not. It's down to a campaignerobrońca
32
80607
1968
W rzeczywistości jest to imię
01:38
for the freedomwolność of the pressnaciśnij.
33
82575
2976
obrońcy wolności prasy.
01:41
But to really showpokazać you how
34
85551
1576
Jednak by pokazać,
01:43
wordssłowa and politicsPolityka interactoddziaływać,
35
87127
2552
jak słowa i politycy współdziałają,
01:45
I want to take you back to the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa of AmericaAmeryka,
36
89679
2600
przenieśmy się do Stanów Zjednoczonych
01:48
just after they'doni by achievedosiągnięty independenceniezależność.
37
92279
2479
tuż po odzyskaniu niepodległości.
01:50
And they had to facetwarz the questionpytanie
38
94758
1977
Musieli stawić czoła pytaniu
01:52
of what to call GeorgeGeorge WashingtonWaszyngton, theirich leaderlider.
39
96735
2896
jak nazwać swojego lidera, Jerzego Waszyngtona.
01:55
They didn't know.
40
99631
1359
Nie mieli pomysłu.
01:56
What do you call the leaderlider of a republicanrepublikański countrykraj?
41
100990
2879
Jak nazwać przywódcę republiki?
01:59
And this was debatedprzedmiotem dyskusji in CongressKongres for ageswieczność and ageswieczność.
42
103869
3235
Debata w Kongresie trwała wieki.
02:03
And there were all sortssortuje of suggestionssugestie on the tablestół,
43
107104
2368
Rozważano wiele propozycji.
02:05
whichktóry mightmoc have madezrobiony it.
44
109472
1457
Rozważano wiele propozycji.
02:06
I mean, some people wanted him to be callednazywa
45
110929
1629
Niektórzy chcieli nazwać go:
02:08
ChiefSzef MagistrateSędzia WashingtonWaszyngton,
46
112558
2449
Główny Magistrat Waszyngton,
02:10
and other people, His HighnessWysokość GeorgeGeorge WashingtonWaszyngton,
47
115007
2450
inni:Jego Wysokość Waszyngton,
02:13
and other people, ProtectorObrońca of the LibertiesWolności of the People of the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa of AmericaAmeryka WashingtonWaszyngton.
48
117457
7029
jeszcze inni: Obrońca Wolności Ludu USA.
02:20
Not that catchychwytliwe.
49
124486
1578
Niezbyt chwytliwe.
02:21
Some people just wanted to call him KingKról.
50
126064
2535
Niektórzy chcieli nazwać go królem.
02:24
They thought it was triedwypróbowany and testedprzetestowany.
51
128599
1496
Postulowali, że to wypróbowany tytuł.
02:25
And they weren'tnie były even beingistota monarchicalmonarchicznych there,
52
130095
1496
Nie chodziło o monarchistyczne zapędy,
02:27
they had the ideapomysł that you could be electedwybrany KingKról
53
131591
1834
chciano króla wybieranego
02:29
for a fixednaprawiony termsemestr.
54
133425
1790
na określoną kadencję.
02:31
And, you know, it could have workedpracował.
55
135215
1529
To nawet mogłoby się udać.
02:32
And everybodywszyscy got insanelyszalenie boredznudzony, actuallytak właściwie,
56
136744
2583
Wszyscy umierali z nudów,
02:35
because this debatedebata wentposzedł on for threetrzy weekstygodnie.
57
139327
1880
ponieważ debata trwała już trzy tygodnie.
02:37
I readczytać a diaryPamiętnik of this poorubogi senatorSenator,
58
141207
1648
Czytałem dziennik jednego biednego senatora,
02:38
who just keepstrzyma comingprzyjście back, "Still on this subjectPrzedmiot."
59
142855
2519
który pisał tylko: "Wciąż się tym zajmujemy".
02:41
And the reasonpowód for the delayopóźnienie and the boredomnuda was that
60
145374
2993
Wszystko się opóźniało,
02:44
the HouseDom of RepresentativesPrzedstawiciele were againstprzeciwko the SenateSenat.
61
148367
2992
bo Izba Reprezentantów była przeciwko Senatowi.
02:47
The HouseDom of RepresentativesPrzedstawiciele didn't want WashingtonWaszyngton
62
151359
3265
Izba nie chciała,
02:50
to get drunkpijany on powermoc.
63
154624
1689
by Waszyngton zachłysnął się władzą.
02:52
They didn't want to call him KingKról
64
156313
1077
Nie chcieli nazywać go królem,
02:53
in casewalizka that gavedał him ideaspomysły, or his successornastępca ideaspomysły.
65
157390
3169
by ani jemu ani innym nie podsuwać takich pomysłów.
02:56
So they wanted to give him the humblestnajskromniejszy, meagerestmeagerest,
66
160559
3185
Chcieli mu nadać najskromniejszy, marginalny,
02:59
mostwiększość patheticżałosne titletytuł that they could think of.
67
163744
2887
najbardziej żałosny tytuł, jaki byli w stanie wymyślić.
03:02
And that titletytuł was "PresidentPrezydent."
68
166631
6393
A brzmiał on "prezydent".
03:08
PresidentPrezydent. They didn't inventwymyślać the titletytuł. I mean, it existedistniały before,
69
173024
2806
Nie wymyślili tego sami. Tytuł istniał wcześniej,
03:11
but it just meantOznaczało somebodyktoś who presidesprzewodniczy over a meetingspotkanie.
70
175830
3097
a oznaczał kogoś, kto przewodzi spotkaniu.
03:14
It was like the foremanmajster of the juryjury.
71
178927
2017
Jak przewodniczący ławy przysięgłych.
03:16
And it didn't have much more grandeurwielkość
72
180944
1490
Tytuł miał niewiele większy prestiż
03:18
than the termsemestr "foremanmajster" or "overseerNadzorca."
73
182434
2173
niż "przewodniczący" czy "nadzorca".
03:20
There were occasionalod czasu do czasu presidentsprezydenci of little colonialkolonialny councilsrad
74
184607
2666
Byli czasem prezydenci małych rad kolonialnych,
03:23
and bitsbity of governmentrząd, but it was really a nothing titletytuł.
75
187273
3406
ale tytuł właściwie nic nie znaczył.
03:26
And that's why the SenateSenat objectedsprzeciwił to it.
76
190679
1945
Dlatego senat uznał za niedorzeczne,
03:28
They said, that's ridiculousśmieszny, you can't call him PresidentPrezydent.
77
192624
3800
żeby nazwać Waszyngtona prezydentem.
03:32
This guy has to go and signznak treatiesTraktaty and meetspotykać się foreignobcy dignitariesdygnitarzy.
78
196424
3351
Miał spotykać dygnitarzy i podpisywać traktaty.
03:35
And who'skto jest going to take him seriouslypoważnie
79
199775
1839
Kto będzie go brał na poważnie,
03:37
if he's got a sillygłupi little titletytuł
80
201614
1810
jeśli będzie nosić tak mało znaczący tytuł:
03:39
like PresidentPrezydent of the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa of AmericaAmeryka?
81
203424
4095
prezydent Stanów Zjednoczonych?
03:43
And after threetrzy weekstygodnie of debatedebata, in the endkoniec
82
207519
3816
Po trzech tygodniach debaty
03:47
the SenateSenat did not caveJaskinia in.
83
211335
3708
Senat nadal nie dawał za wygraną.
03:50
InsteadZamiast tego, they agreedZgoda to use the titletytuł "PresidentPrezydent" for now,
84
215043
5207
Przyjęto tytuł "prezydent" tymczasowo,
03:56
but they alsorównież wanted it absolutelyabsolutnie setzestaw down
85
220250
3432
ale stanowczo zaznaczono,
03:59
that they didn't agreeZgodzić się with it
86
223682
2828
że to rozwiązanie nie spotyka się z aprobatą,
04:02
from a decentprzyzwoity respectPoszanowanie for the opinionsopinie and practicećwiczyć of civilizedcywilizowany nationsnarody,
87
226510
5730
przez szacunek dla praktyk cywilizowanych narodów,
04:08
whetherczy underpod republicanrepublikański or monarchicalmonarchicznych formsformularze of governmentrząd,
88
232240
3791
które niezależnie od ustroju,
04:11
whosektórego customniestandardowe it is to annexZałącznik,
89
236031
1909
nadają głowie państwa
04:13
throughprzez the officegabinet of the ChiefSzef MagistrateSędzia, titlestytuły of respectabilitypoważanie --
90
237940
4329
tytuły godne szacunku,
04:18
not bloodykrwawy PresidentPrezydent --
91
242269
2150
nie cholernego prezydenta,
04:20
and that in the intercoursestosunek płciowy with foreignobcy nationsnarody,
92
244419
3709
i że w stosunkach międzynarodowych
04:24
the majestymajestat of the people of the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa
93
248128
4043
majestatu narodu Stanów Zjednoczonych
04:28
maymoże not be hazardedhazarded by an appearancewygląd of singularityosobliwość,
94
252171
3658
nie można narażać na pośmiewisko,
04:31
i.e., we don't want to look like bloodykrwawy weirdosWeirdos.
95
255829
3760
czyli nie chcemy wyglądać na dziwolągów.
04:35
Now you can learnuczyć się threetrzy interestingciekawy things from this.
96
259589
3142
Z tej historii dowiadujemy się trzech rzeczy.
04:38
First of all -- and this is my favoriteulubiony --
97
262731
2378
Po pierwsze, to mój ulubiony punkt,
04:41
is that so fardaleko as I've ever been ablezdolny to find out,
98
265109
2440
jak udało mi się ustalić,
04:43
the SenateSenat has never formallyformalnie endorsedzatwierdzony the titletytuł of PresidentPrezydent.
99
267549
5311
senat nigdy nie zaakceptował tytułu prezydenta.
04:48
BarackBarack ObamaObama, PresidentPrezydent ObamaObama, is there on borrowedpożyczone time,
100
272860
3071
Prezydent Obama jest nim tylko czasowo,
04:51
just waitingczekanie for the SenateSenat to springwiosna into actionczynność.
101
275931
3863
oczekując na ruch Senatu.
04:55
SecondDrugi thing you can learnuczyć się is that
102
279794
1872
Następna lekcja, jaką możemy wynieść:
04:57
when a governmentrząd saysmówi that this is a temporarychwilowy measurezmierzyć --
103
281666
2519
kiedy rząd mówi, że coś jest tymczasowe...
05:00
(LaughterŚmiech) --
104
284185
3358
(Śmiech)
05:03
you can still be waitingczekanie 223 yearslat laterpóźniej.
105
287543
4865
na zmiany można czekać nawet 223 lata później.
05:08
But the thirdtrzeci thing you can learnuczyć się,
106
292408
1480
Po trzecie, i zarazem najważniejsze,
05:09
and this is the really importantważny one,
107
293888
1448
Po trzecie, i zarazem najważniejsze,
05:11
this is the pointpunkt I want to leavepozostawiać you on,
108
295336
1761
z czym chcę was zostawić,
05:12
is that the titletytuł, PresidentPrezydent of the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa of AmericaAmeryka,
109
297097
4738
tytuł "prezydent Stanów Zjednoczonych Ameryki"
05:17
doesn't sounddźwięk that humblepokorny at all these daysdni, does it?
110
301835
4324
dzisiaj nie brzmi tak niepoważnie, prawda?
05:22
Something to do with the slightlynieco over 5,000
111
306159
3013
Pewnie dlatego, że ma do dyspozycji ponad 5000
05:25
nuclearjądrowy warheadsgłowic he has at his disposalUtylizacja
112
309172
2268
głowic nuklearnych,
05:27
and the largestNajwiększa economygospodarka in the worldświat
113
311440
2249
największą gospodarkę na świecie,
05:29
and a fleetfloty of dronestrutnie and all that sortsortować of stuffrzeczy.
114
313689
3709
flotę powietrzną i tym podobne rzeczy.
05:33
RealityRzeczywistość and historyhistoria have endowedobdarzeni that titletytuł with grandeurwielkość.
115
317398
6843
Rzeczywistość i historia dodały tytułowi znaczenia.
05:40
And so the SenateSenat wonwygrał in the endkoniec.
116
324241
1832
Właściwie Senat zwyciężył.
05:41
They got theirich titletytuł of respectabilitypoważanie.
117
326073
2512
Tytuł jest szanowany.
05:44
And alsorównież, the Senate'sSenatu other worrymartwić się, the appearancewygląd of singularityosobliwość --
118
328585
3328
Obawa Senatu o dziwaczność tytułu
05:47
well, it was a singularityosobliwość back then.
119
331913
2039
była adekwatna na tamtą chwilę.
05:49
But now, do you know how manywiele nationsnarody have a presidentprezydent?
120
333952
2619
Wiecie ile narodów ma obecnie prezydenta?
05:52
A hundredsto and forty-sevenczterdzieści siedem.
121
336571
2598
Sto czterdzieści siedem.
05:55
All because they want to sounddźwięk like
122
339169
1664
Pewnie dlatego, że chcą wyglądać jak gość,
05:56
the guy who'skto jest got the 5,000 nuclearjądrowy warheadsgłowic, etcitp.
123
340833
4840
który ma 5000 głowic nuklearnych...
06:01
And so, in the endkoniec, the SenateSenat wonwygrał
124
345673
2584
Czyli Senat wygrał,
06:04
and the HouseDom of RepresentativesPrzedstawiciele lostStracony,
125
348257
3992
a Izba Reprezentantów przegrała,
06:08
because nobody'snikt nie jest going to feel that humblepokorny
126
352249
2416
bo nikt nie czuje się mało znaczący,
06:10
when they're told that they are now
127
354665
1632
kiedy jest powoływany
06:12
the PresidentPrezydent of the UnitedStany Zjednoczone StatesPaństwa of AmericaAmeryka.
128
356297
4584
na prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki.
06:16
And that's the importantważny lessonlekcja I think you can take away,
129
360881
2392
Płynie z tego ważny przekaz,
06:19
and the one I want to leavepozostawiać you with.
130
363273
1544
z którym was zostawiam.
06:20
PoliticiansPolitycy try to pickwybierać wordssłowa and use wordssłowa to shapekształt realityrzeczywistość
131
364817
3064
Politycy dobierają słowa,
06:23
and controlkontrola realityrzeczywistość, but in factfakt,
132
367881
3451
by nimi kształtować i kontrolować rzeczywistość.
06:27
realityrzeczywistość changeszmiany wordssłowa fardaleko more
133
371332
2621
Jednak rzeczywistość zmienia słowa bardziej,
06:29
than wordssłowa can ever changezmiana realityrzeczywistość.
134
373953
2583
niż one zmieniają rzeczywistość.
06:32
Thank you very much.
135
376536
1680
Dziękuję.
Translated by Lena Gorska
Reviewed by Rysia Wand

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Mark Forsyth - Writer
Mark Forsyth strolls through the English language, telling stories, making connections and banishing hobgoblins.

Why you should listen

Mark Forsyth is a passionate, self-described pedant when it comes to the English language -- but his detailed knowledge of history has given him a common-sense approach to its "proper" use. He is an author, blogger, journalist, proofreader and ghostwriter. He can be found dispelling the grammar myths we were all taught in his popular blog, the Inky Fool. His book The Etymologicon takes "a circular stroll through the hidden connections of the English language" by history of one word or phrase with each chapter.

More profile about the speaker
Mark Forsyth | Speaker | TED.com