ABOUT THE SPEAKER
Sandra Aamodt - Neuroscientist and science writer
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves.

Why you should listen

Sandra Aamodt is a neuroscientist and science writer, who takes the complexities of neuroscience research and whips them into fun reads that give people a better understanding of their minds and behavior. Her books Welcome to Your Brain and Welcome to Your Child's Brain (both written with Sam Wang) are designed to bring neuroscience to a general audience, and they've both been widely translated. Aamodt's science writing has also appeared in The New York Times, The Washington Post, El Mundo and the Times of London.

From 2003 to 2008, Aamodt was the editor-in-chief of Nature Neuroscience, a leading scientific journal in the field of brain research. She brings a significant scientific background to the task of explaining new research without creating neurobunk. During her career, she has read over five thousand neuroscience papers, and written many editorials on science policy.

More profile about the speaker
Sandra Aamodt | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Sandra Aamodt: Why dieting doesn't usually work

Sandra Aamodt: Dlaczego diety zwykle nie działają

Filmed:
4,759,762 views

W USA 80% dziewcząt było na diecie przed ukończeniem dziesiątego roku życia. W szczerej, prostej prelekcji, neurolog Sandra Aamodt opowiada własną historię, by zarysować ważny temat: jak mózg zarządza ciałem. Autorka bada przyczyny zawodności diet i wyjaśnia, dlaczego diety nie tylko nie pomagają, ale wręcz szkodzą. Autorka sugeruje, by podążyć za intuicją i prowadzić życie mniej opętane przez dietę.
- Neuroscientist and science writer
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

3,5 roku temu
00:12
ThreeTrzy and a halfpół yearslat agotemu,
0
478
1735
00:14
I madezrobiony one of the bestNajlepiej decisionsdecyzje of my life.
1
2213
3250
podjęłam jedną z najlepszych
decyzji w życiu.
00:17
As my NewNowy Year'sRok resolutionrozkład,
2
5463
2063
Na Nowy Rok postanowiłam
00:19
I gavedał up dietingdiety, stoppedzatrzymany worryingfrasobliwy about my weightwaga,
3
7526
4239
porzucić diety,
przestać się martwić o wagę
00:23
and learnednauczyli to eatjeść mindfullyświadomie.
4
11765
3025
i nauczyć się jeść świadomie.
00:26
Now I eatjeść wheneverkiedy tylko I'm hungrygłodny,
5
14790
3883
Teraz jem, gdy jestem głodna,
00:30
and I've lostStracony 10 poundsfunty.
6
18673
3063
i schudłam 4,5 kilo.
00:33
This was me at agewiek 13,
7
21736
2537
To ja w wieku 13 lat,
00:36
when I startedRozpoczęty my first dietdieta.
8
24273
2540
gdy zaczęłam pierwszą dietę.
00:38
I look at that pictureobrazek now, and I think,
9
26813
3012
Patrzę na to zdjęcie i myślę:
00:41
you did not need a dietdieta,
10
29825
1834
nie potrzebowałaś diety,
00:43
you neededpotrzebne a fashionmoda consultskonsultować się z.
11
31659
2671
ale porady stylisty.
00:46
(LaughterŚmiech)
12
34330
2407
(Śmiech)
00:48
But I thought I neededpotrzebne to losestracić weightwaga,
13
36737
3069
Uważałam, że muszę schudnąć,
00:51
and when I gainedzyskał it back,
14
39806
1462
a kiedy znowu przytyłam
00:53
of coursekurs I blamedobwiniony myselfsiebie.
15
41268
3928
winiłam się za to.
00:57
And for the nextNastępny threetrzy decadesdziesiątki lat,
16
45196
2507
Przez kolejne trzy dekady
00:59
I was on and off variousróżnorodny dietsdiety.
17
47703
2755
z przerwami byłam na diecie.
01:02
No mattermateria what I triedwypróbowany,
18
50458
2072
Czegokolwiek nie próbowałam,
01:04
the weightwaga I'd lostStracony always cameoprawa ołowiana witrażu back.
19
52530
2831
stracona waga zawsze wracała.
01:07
I'm sure manywiele of you know the feelinguczucie.
20
55361
3601
Wielu z was zna to uczucie.
01:10
As a neuroscientistneurolog,
21
58962
1561
Jako neurolog
01:12
I wonderedzastanawiałem się, why is this so hardciężko?
22
60523
2814
zastanawiałam się,
dlaczego to takie trudne?
01:15
ObviouslyOczywiście, how much you weighważyć dependszależy on
23
63337
2560
Jasne, że waga zależy od tego,
01:17
how much you eatjeść and how much energyenergia you burnpalić się.
24
65897
2590
ile jesz i jak dużo energii spalasz.
01:20
What mostwiększość people don't realizerealizować
25
68487
2216
Ludzie nie rozumieją,
01:22
is that hungergłód and energyenergia use
26
70703
1813
że uczucie głodu i zużycie energii
01:24
are controlledkontrolowane by the brainmózg,
27
72516
2104
są kontrolowane przez mózg,
01:26
mostlyprzeważnie withoutbez your awarenessświadomość.
28
74620
3515
często nieświadomie.
01:30
Your brainmózg does a lot of its work behindza the scenessceny,
29
78135
3560
Mózg pracuje głównie "za kulisami"
01:33
and that is a good thing,
30
81695
2216
i to dobra rzecz,
01:35
because your consciousprzytomny mindumysł --
31
83911
2186
bo nasza świadomość,
01:38
how do we put this politelygrzecznie? --
32
86097
1867
delikatnie mówiąc,
01:39
it's easilyz łatwością distractedroztargniony.
33
87964
3275
łatwo się rozprasza.
01:43
It's good that you don't have to rememberZapamiętaj to breatheoddychać
34
91239
2705
Nie musisz pamiętać o oddychaniu,
01:45
when you get caughtzłapany up in a moviefilm.
35
93944
2640
gdy wciągnie cię dobry film.
01:48
You don't forgetzapomnieć how to walkspacerować
36
96584
2017
Nie zapominamy jak chodzić,
01:50
because you're thinkingmyślący about
what to have for dinnerobiad.
37
98601
2915
myśląc, co ugotować na obiad.
01:53
Your brainmózg alsorównież has its ownwłasny sensesens
38
101516
1984
Mózg ma własny zmysł,
01:55
of what you should weighważyć,
39
103500
1765
ile powinieneś ważyć,
01:57
no mattermateria what you consciouslyświadomie believe.
40
105265
3062
nieważne w co wierzysz.
02:00
This is callednazywa your setzestaw pointpunkt,
41
108327
2040
Nazywamy to ustaloną wagą fizjologiczną,
02:02
but that's a misleadingwprowadzające w błąd termsemestr,
42
110367
1666
co jest mylące,
02:04
because it's actuallytak właściwie a rangezasięg
43
112033
1710
bo to zakres
02:05
of about 10 or 15 poundsfunty.
44
113743
2564
od około 4 do 7 kilo.
02:08
You can use lifestylestyl życia choiceswybory to moveruszaj się your weightwaga
45
116307
3223
Możesz wybrać styl życia, żeby waga ciała
02:11
up and down withinw ciągu that rangezasięg,
46
119530
2068
była niższa lub wyższa w tym zakresie.
02:13
but it's much, much hardertrudniejsze to stayzostać outsidena zewnątrz of it.
47
121598
4405
O wiele trudniej jest być poza nim.
02:18
The hypothalamuspodwzgórze, the partczęść of the brainmózg
48
126003
2027
Podwzgórze to część mózgu
02:20
that regulatesreguluje bodyciało weightwaga,
49
128030
1913
regulująca wagę.
02:21
there are more than a dozentuzin chemicalchemiczny signalssygnały
50
129943
2423
Istnieje ponad tuzin sygnałów chemicznych,
02:24
in the brainmózg that tell your bodyciało to gainzdobyć weightwaga,
51
132366
2616
które mówią o potrzebie zwiększenia wagi
02:26
more than anotherinne dozentuzin that
tell your bodyciało to losestracić it,
52
134982
3684
i tuzin nakazujących jej zrzucenie.
02:30
and the systemsystem worksPrace like a thermostatTermostat,
53
138666
3310
Ten system działa jak termostat,
02:33
respondingodpowiadać to signalssygnały from the bodyciało
54
141976
2347
reagujący na sygnały organizmu,
02:36
by adjustingRegulacja hungergłód, activityczynność and metabolismmetabolizm,
55
144323
3608
dostosowując poziom głodu,
aktywność i metabolizm,
02:39
to keep your weightwaga stablestabilny as conditionswarunki changezmiana.
56
147931
3726
by utrzymać stabilną wagę
w zmieniających się warunkach.
02:43
That's what a thermostatTermostat does, right?
57
151657
2102
Tak działają termostaty.
02:45
It keepstrzyma the temperaturetemperatura in your housedom the samepodobnie
58
153759
3432
Utrzymują stałą temperaturę w domu,
02:49
as the weatherpogoda changeszmiany outsidena zewnątrz.
59
157191
2760
gdy na zewnątrz pogoda się zmienia.
02:51
Now you can try to changezmiana the temperaturetemperatura
60
159951
2822
Można próbować zmienić temperaturę w domu,
02:54
in your housedom by openingotwarcie a windowokno in the winterzimowy,
61
162773
3496
otwierając okno zimą,
02:58
but that's not going to changezmiana
the settingoprawa on the thermostatTermostat,
62
166269
3766
co nie wpłynie na ustawienia termostatu,
03:02
whichktóry will respondodpowiadać by kickingkopanie on the furnacePiec
63
170035
2199
a spowoduje włączenie pieca,
03:04
to warmciepły the placemiejsce back up.
64
172234
2437
który znów ogrzeje pomieszczenie.
03:06
Your brainmózg worksPrace exactlydokładnie the samepodobnie way,
65
174671
3322
Mózg działa tak samo,
03:09
respondingodpowiadać to weightwaga lossutrata by usingza pomocą powerfulpotężny toolsprzybory
66
177993
3143
uruchamiając przy spadku wagi narzędzia,
03:13
to pushPchać your bodyciało back
67
181136
1154
które zmuszają organizm do powrotu
03:14
to what it considersjest zdania normalnormalna.
68
182290
4030
do stanu, uważanego
przez mózg za normalny.
03:18
If you losestracić a lot of weightwaga,
69
186320
1975
Przy dużej stracie na wadze,
03:20
your brainmózg reactsreaguje as if you were starvinggłodujący,
70
188295
4325
organizm reaguje, jakby umierał z głodu
03:24
and whetherczy you startedRozpoczęty out fatgruby or thincienki,
71
192620
2632
i nieważne, czy byłeś gruby czy chudy,
03:27
your brain'smózg responseodpowiedź is exactlydokładnie the samepodobnie.
72
195252
2965
organizm zareaguje tak samo.
03:30
We would love to think that your brainmózg could tell
73
198217
2273
Fajnie byłoby,
gdyby mózg potrafił stwierdzić,
03:32
whetherczy you need to losestracić weightwaga or not,
74
200490
1466
czy zrzucić wagę czy nie,
03:33
but it can't.
75
201956
2135
ale tak nie jest.
03:36
If you do losestracić a lot of weightwaga,
76
204091
2893
Przy dużej stracie na wadze
03:38
you becomestają się hungrygłodny,
77
206984
2299
pojawi się głód,
03:41
and your musclesmięśnie burnpalić się lessmniej energyenergia.
78
209283
2886
a mięśnie spalą mniej energii.
03:44
DrDr. RudyRudy LeibelLeibel of ColumbiaColumbia UniversityUniwersytet
79
212169
2649
Dr Rudy Leibel z Uniwersytetu Columbia
03:46
has founduznany that people who have lostStracony
80
214818
1709
odkrył, że ludzie, którzy stracili
03:48
10 percentprocent of theirich bodyciało weightwaga
81
216527
2199
10% wagi ciała,
03:50
burnpalić się 250 to 400 calorieskalorii lessmniej
82
218726
2823
spalają od 250 do 400 kalorii mniej,
03:53
because theirich metabolismmetabolizm is suppressedstłumione.
83
221549
2508
bo ich metabolizm się osłabia.
03:56
That's a lot of foodjedzenie.
84
224057
2430
To sporo pożywienia.
03:58
This meansznaczy that a successfuludany dieterDieter
85
226487
2224
Zatem aby skutecznie schudnąć,
04:00
mustmusi eatjeść this much lessmniej foreverna zawsze
86
228711
3168
należy już zawsze jeść mniej
niż osoba o tej samej wadze,
04:03
than someonektoś of the samepodobnie weightwaga
87
231879
1292
04:05
who has always been thincienki.
88
233171
2303
która zawsze była szczupła.
04:07
From an evolutionaryewolucyjny perspectiveperspektywiczny,
89
235474
1790
Z punktu widzenia ewolucji
04:09
your body'sorganizmu resistanceodporność to weightwaga lossutrata makesczyni sensesens.
90
237264
2544
opór ciała wobec odchudzania ma sens.
04:11
When foodjedzenie was scarcedeficytowy, our ancestors'przodków survivalprzetrwanie
91
239808
3136
Przy braku pożywienia,
przetrwanie naszych przodków
04:14
dependedzalezalo on conservingoszczędzanie energyenergia,
92
242944
2494
zależało od oszczędzania energii,
04:17
and regainingodzyskanie the weightwaga when foodjedzenie was availabledostępny
93
245438
2253
przywracanie wagi przy dostępie pokarmu,
04:19
would have protectedchroniony them
againstprzeciwko the nextNastępny shortageniedobór.
94
247691
3107
chroniło ich przed kolejnym niedoborem.
04:22
Over the coursekurs of humanczłowiek historyhistoria,
95
250798
2527
W dziejach ludzkości
04:25
starvationgłód has been a much biggerwiększy problemproblem
96
253325
3002
głód był zawsze większym problemem,
04:28
than overeatingprzejadanie.
97
256327
1684
niż przejadanie się.
04:30
This maymoże explainwyjaśniać a very sadsmutny factfakt:
98
258011
4231
To wyjaśnienie smutnego faktu:
04:34
SetZestaw pointszwrotnica can go up,
99
262242
2829
ustalona fizjologicznie waga
może wzrosnąć,
04:37
but they rarelyrzadko go down.
100
265071
2872
ale rzadko spada.
04:39
Now, if your mothermama ever mentionedwzmiankowany
101
267943
2189
Jeżeli matka mówiła wam,
04:42
that life is not fairtargi,
102
270132
2296
że życie jest niesprawiedliwe,
04:44
this is the kinduprzejmy of thing she was talkingmówić about.
103
272428
2793
właśnie to miała na myśli.
04:47
(LaughterŚmiech)
104
275221
3038
(Śmiech)
04:50
SuccessfulSukces dietingdiety doesn't lowerniższy your setzestaw pointpunkt.
105
278259
3185
Skuteczna dieta nie obniża masy ciała
"zapisanej" w mózgu.
04:53
Even after you've kepttrzymane the weightwaga off
106
281444
1544
Choć utrzymasz niższą wagę
04:54
for as long as sevensiedem yearslat,
107
282988
1829
nawet przez siedem lat
04:56
your brainmózg keepstrzyma tryingpróbować to make you gainzdobyć it back.
108
284817
3973
mózg będzie próbował
zmusić cię do jej przywrócenia.
05:00
If that weightwaga lossutrata had been duez powodu to a long faminegłód,
109
288790
3290
Jeśli waga spadła w wyniku
długiej głodówki,
05:04
that would be a sensiblerozsądny responseodpowiedź.
110
292080
2329
to będzie to rozsądna reakcja.
05:06
In our modernnowoczesny worldświat of drive-thrudrive-thru burgershamburgery,
111
294409
2681
W naszych czasach, pełnych
barów z burgerami,
05:09
it's not workingpracujący out so well for manywiele of us.
112
297090
3457
system ten nie służy większości z nas.
05:12
That differenceróżnica betweenpomiędzy our ancestralrodowego pastprzeszłość
113
300547
3743
Różnica między czasami naszych przodków,
05:16
and our abundantobfity presentteraźniejszość
114
304290
2403
a obfitą teraźniejszością
05:18
is the reasonpowód that DrDr. YoniYoni FreedhoffFreedhoff
115
306693
2289
to przyczyna, dla której dr Yoni Freedhoff
05:20
of the UniversityUniwersytet of OttawaOttawa
116
308982
2060
z Uniwersytetu Ottawa
05:23
would like to take some of his patientspacjenci back to a time
117
311042
2701
chciałby zabrać niektórych
pacjentów w czasy,
05:25
when foodjedzenie was lessmniej availabledostępny,
118
313743
2099
gdy jedzenie było mniej dostępne.
05:27
and it's alsorównież the reasonpowód
119
315842
1701
To też powód, dla którego
05:29
that changingwymiana pieniędzy the foodjedzenie environmentśrodowisko
120
317543
2384
zmiana otoczenia żywieniowego
05:31
is really going to be the mostwiększość effectiveefektywny solutionrozwiązanie
121
319927
4116
będzie najskuteczniejszą metodą
05:36
to obesityotyłość.
122
324043
2110
walki z otyłością.
05:38
SadlyNiestety, a temporarychwilowy weightwaga gainzdobyć
123
326153
3277
Niestety chwilowy przyrost wagi
05:41
can becomestają się permanentstały.
124
329430
2045
może nigdy nie zniknąć.
05:43
If you stayzostać at a highwysoki weightwaga for too long,
125
331475
2634
Jeżeli żyje się z nadwagą zbyt długo,
05:46
probablyprawdopodobnie a mattermateria of yearslat for mostwiększość of us,
126
334109
2474
zwykle mowa tu o latach,
05:48
your brainmózg maymoże decidedecydować się that that's the newNowy normalnormalna.
127
336583
4438
mózg może przyjąć, że to nowa norma.
05:53
PsychologistsPsycholodzy classifyklasyfikować eaterszjadacze into two groupsgrupy,
128
341021
4060
Psychologowie wyróżniają dwie grupy:
05:57
those who relypolegać on theirich hungergłód
129
345081
1618
jedzących z głodu
05:58
and those who try to controlkontrola theirich eatingjedzenie
130
346699
2569
i starających się kontrolować
spożycie siłą woli,
06:01
throughprzez willpowersiła woli, like mostwiększość dietersdietetyków.
131
349268
6063
jak większość osób na diecie.
06:07
Let's call them intuitiveintuicyjny eaterszjadacze and controlledkontrolowane eaterszjadacze.
132
355331
6511
Pierwszych nazwijmy intuicyjnymi
i kontrolującymi konsumentami.
06:13
The interestingciekawy thing is that intuitiveintuicyjny eaterszjadacze
133
361842
2183
Ciekawe, że intuicyjni
06:16
are lessmniej likelyprawdopodobne to be overweightnadwaga,
134
364025
2631
rzadziej stają się otyli
06:18
and they spendwydać lessmniej time thinkingmyślący about foodjedzenie.
135
366656
3702
i mniej czasu poświęcają
na myślenie o jedzeniu.
06:22
ControlledKontrolowane eaterszjadacze are more vulnerablewrażliwy
136
370358
3644
Kontrolujący są bardziej podatni
06:26
to overeatingprzejadanie in responseodpowiedź to advertisingreklama,
137
374002
2863
na przejadanie się pod wpływem reklam,
06:28
super-sizingSuper-wielkości, and the all-you-can-eatAll-You-Can-Eat buffetśniadanie w formie bufetu.
138
376865
3863
dostępności zwiększonych porcji
i bufetów typu "jesz, ile chcesz".
06:32
And a smallmały indulgenceodpustu,
139
380728
1745
Mała chwila słabości,
06:34
like eatingjedzenie one scoopMiarka of icelód creamkrem,
140
382473
3206
jak zjedzenie porcji lodów
06:37
is more likelyprawdopodobne to leadprowadzić to a foodjedzenie bingebinge
141
385679
5610
może doprowadzić do objadania się
06:43
in controlledkontrolowane eaterszjadacze.
142
391289
1897
w przypadku tych osób.
06:45
ChildrenDzieci are especiallyszczególnie vulnerablewrażliwy
143
393186
1927
Zwłaszcza dzieci są podatne
06:47
to this cyclecykl of dietingdiety and then bingingpijaństwo.
144
395113
3129
na tego typu cykl - najpierw dieta,
potem objadanie się.
06:50
SeveralKilka long-termdługoterminowy studiesstudia have shownpokazane
145
398242
2829
Według długoterminowych
badań u dziewczyn,
06:53
that girlsdziewczyny who dietdieta in theirich earlywcześnie teenagenastoletni yearslat
146
401071
4152
które odchudzały się jako nastolatki,
06:57
are threetrzy timesczasy more likelyprawdopodobne to becomestają się overweightnadwaga
147
405223
3325
wystąpienie nadwagi za pięć lat
07:00
fivepięć yearslat laterpóźniej,
148
408548
1537
jest trzy razy większe,
07:02
even if they startedRozpoczęty at a normalnormalna weightwaga,
149
410085
2819
nawet jeżeli kiedyś ich waga
była w normie.
07:04
and all of these studiesstudia founduznany
150
412904
2649
Badania wykazały też,
07:07
that the samepodobnie factorsczynniki
151
415553
2307
że czynniki
07:09
that predictedprzewidywane weightwaga gainzdobyć
152
417860
3394
zapowiadające wzrost wagi,
07:13
alsorównież predictedprzewidywane the developmentrozwój of eatingjedzenie disorderszaburzenia.
153
421254
3000
były zwiastunem rozwoju
zaburzeń jedzenia.
07:16
The other factorczynnik, by the way,
154
424254
1568
Innym czynnikiem,
07:17
those of you who are parentsrodzice,
155
425822
1429
mówię to rodzicom,
07:19
was beingistota teaseddokuczał by familyrodzina membersczłonków
156
427251
3229
były przytyki ze strony krewnych
07:22
about theirich weightwaga.
157
430480
1511
w związku z wagą.
07:23
So don't do that.
158
431991
1836
Nie róbcie tego.
07:25
(LaughterŚmiech)
159
433827
1738
(Śmiech)
07:27
I left almostprawie all my graphswykresy at home,
160
435565
2636
Zostawiłam wszystkie wykresy w domu,
07:30
but I couldn'tnie mógł resistopierać się throwingrzucanie in just this one,
161
438201
2293
ale nie mogłam się oprzeć i wrzuciłam ten,
07:32
because I'm a geekmaniak, and that's how I rollrolka.
162
440494
2413
bo jestem kujonem i taki mam styl.
07:34
(LaughterŚmiech)
163
442907
2479
(Śmiech)
07:37
This is a studybadanie that lookedspojrzał at the riskryzyko of deathśmierć
164
445386
2348
To badanie pokazujące ryzyko śmierci
07:39
over a 14-year-rok periodokres
165
447734
1866
w ciągu 14 lat,
07:41
basedna podstawie on fourcztery healthyzdrowy habitszwyczaje:
166
449600
2502
oparte na czterech zdrowych nawykach:
07:44
eatingjedzenie enoughdość fruitsowoce and vegetableswarzywa,
167
452102
2120
spożycie wystarczającej
ilość warzyw i owoców
07:46
exercisećwiczenie threetrzy timesczasy a weektydzień,
168
454222
2226
ćwiczenie trzy razy w tygodniu,
07:48
not smokingpalenie,
169
456448
1376
niepalenie
07:49
and drinkingpicie in moderationmoderacji.
170
457824
1970
i picie alkoholu z umiarem.
07:51
Let's startpoczątek by looking at the normalnormalna weightwaga
171
459794
1929
Zacznijmy od przyjrzenia się
07:53
people in the studybadanie.
172
461723
1588
ludziom z normalną wagą.
07:55
The heightwysokość of the barsbary is the riskryzyko of deathśmierć,
173
463311
1887
Wysokość słupków
oznacza ryzyko śmierci,
07:57
and those zerozero, one, two, threetrzy, fourcztery numbersliczby
174
465198
2381
a liczby 0, 1, 2, 3, 4
07:59
on the horizontalpoziomy axis
175
467579
1246
na osi poziomej
08:00
are the numbernumer of those healthyzdrowy habitszwyczaje
176
468825
2033
to liczba zdrowych nawyków,
08:02
that a givendany personosoba had.
177
470858
1560
które miała dana osoba.
08:04
And as you'dty byś expectoczekiwać, the healthierzdrowiej the lifestylestyl życia,
178
472418
2989
Jak pewnie przypuszczaliście,
im zdrowszy styl życia,
08:07
the lessmniej likelyprawdopodobne people were to dieumierać duringpodczas the studybadanie.
179
475407
2912
tym mniejsze ryzyko zgonu
w czasie trwania badania.
08:10
Now let's look at what happensdzieje się
180
478319
1322
Zobaczmy, co będzie
08:11
in overweightnadwaga people.
181
479641
1846
w przypadku ludzi z nadwagą.
08:13
The oneste that had no healthyzdrowy habitszwyczaje
182
481487
2072
U nie mających zdrowych nawyków,
08:15
had a higherwyższy riskryzyko of deathśmierć.
183
483559
1771
ryzyko śmierci było wyższe.
08:17
AddingDodawanie just one healthyzdrowy habitnawyk
184
485330
1764
Dodanie jednego zdrowego nawyku
08:19
pullsciągnie overweightnadwaga people back into the normalnormalna rangezasięg.
185
487094
3462
sprawia, że osoby z nadwagą
"wychodzą" z niepokojących statystyk.
08:22
For obeseotyły people with no healthyzdrowy habitszwyczaje,
186
490556
2742
Dla otyłych ludzi bez zdrowych nawyków
08:25
the riskryzyko is very highwysoki, sevensiedem timesczasy higherwyższy
187
493298
2710
ryzyko jest nawet siedem razy większe
08:28
than the healthiestnajzdrowsze groupsgrupy in the studybadanie.
188
496008
2136
od najzdrowszych badanych.
08:30
But a healthyzdrowy lifestylestyl życia helpspomaga obeseotyły people too.
189
498144
3940
Zdrowy tryb życia pomaga także otyłym.
08:34
In factfakt, if you look only at the groupGrupa
190
502084
2518
Jeżeli spojrzymy tylko na grupę
08:36
with all fourcztery healthyzdrowy habitszwyczaje,
191
504602
2274
z 4 zdrowymi nawykami,
08:38
you can see that weightwaga makesczyni very little differenceróżnica.
192
506876
2612
zobaczymy, że waga nie ma
tu większego znaczenia.
08:41
You can take controlkontrola of your healthzdrowie
193
509488
2056
Możesz kontrolować swoje zdrowie
08:43
by takingnabierający controlkontrola of your lifestylestyl życia,
194
511544
1874
przejmując władzę nad stylem życia,
08:45
even If you can't losestracić weightwaga
195
513418
1481
nawet jeśli nie możesz schudnąć
08:46
and keep it off.
196
514899
1736
i nie możesz utrzymać wagi.
08:48
DietsDiety don't have very much reliabilityniezawodność.
197
516635
4110
Diety nie są zbyt wiarygodne.
08:52
FivePięć yearslat after a dietdieta,
198
520745
1777
Pięć lat po zastosowaniu diety
08:54
mostwiększość people have regainedodzyskał the weightwaga.
199
522522
2788
większość osób przytyła.
08:57
FortyCzterdzieści percentprocent of them have gainedzyskał even more.
200
525310
2482
40% z ważyło nawet więcej niż przed dietą.
08:59
If you think about this,
201
527792
1425
Jeżeli się nad tym zastanowić
09:01
the typicaltypowy outcomewynik of dietingdiety
202
529217
2347
typowym rezultatem diety
09:03
is that you're more likelyprawdopodobne to gainzdobyć weightwaga
203
531564
1888
jest nabranie wagi na dłuższą metę,
09:05
in the long runbiegać than to losestracić it.
204
533452
2769
a nie utrata.
09:08
If I've convincedprzekonany you that dietingdiety
205
536221
2854
Jeżeli was przekonam, że odchudzanie
09:11
mightmoc be a problemproblem,
206
539075
2029
może być problemem,
09:13
the nextNastępny questionpytanie is, what do you do about it?
207
541104
2638
powstaje pytanie: co z tym zrobić?
09:15
And my answerodpowiedź, in a wordsłowo, is mindfulnessuważności.
208
543742
4456
Odpowiadam: uważna obecność.
09:20
I'm not sayingpowiedzenie you need to learnuczyć się to meditatemedytować
209
548198
2535
Nie mówią, że macie nauczyć się medytować,
09:22
or take up yogaJoga.
210
550733
1992
albo zacząć chodzić na jogę.
09:24
I'm talkingmówić about mindfulpomny eatingjedzenie:
211
552725
2552
Mówię tu o "uważnym" jedzeniu,
09:27
learninguczenie się to understandzrozumieć your body'sorganizmu signalssygnały
212
555277
3508
czyli nauce rozumienia sygnałów ciała,
09:30
so that you eatjeść when you're hungrygłodny
213
558785
2389
żeby jeść tylko, gdy jesteśmy głodni
09:33
and stop when you're fullpełny,
214
561174
2342
i przestać, gdy czujemy się najedzeni,
09:35
because a lot of weightwaga gainzdobyć boilswrze down
215
563516
2178
ponieważ przyrost wagi
sprowadza się
09:37
to eatingjedzenie when you're not hungrygłodny.
216
565694
3066
do jedzenia, kiedy nie czujemy głodu.
09:40
How do you do it?
217
568760
1484
Jak to zrobić?
09:42
Give yourselfsiebie permissionpozwolenie to eatjeść
218
570244
1834
Dajcie sobie pozwolenie
na jedzenie do woli
09:44
as much as you want, and then work on figuringzastanawianie się out
219
572078
2205
a potem próbujcie zrozumieć,
09:46
what makesczyni your bodyciało feel good.
220
574283
1752
co sprawia, że czujecie się dobrze.
09:48
SitSiedzieć down to regularregularny mealsposiłki withoutbez distractionsrozrywki.
221
576035
3729
Jedzcie regularne posiłki, w skupieniu.
09:51
Think about how your bodyciało feelsczuje
222
579764
1799
Pomyślcie, co czuje wasze ciało,
09:53
when you startpoczątek to eatjeść and when you stop,
223
581563
2054
kiedy zaczynacie jeść i kiedy kończycie
09:55
and let your hungergłód decidedecydować się
224
583617
2487
i pozwólcie, aby uczucie głodu decydowało,
09:58
when you should be doneGotowe.
225
586104
1468
kiedy skończyć.
09:59
It tookwziął about a yearrok for me to learnuczyć się this,
226
587572
2421
Nauka tego zajęła mi prawie rok,
10:01
but it's really been worthwartość it.
227
589993
1771
ale było warto.
10:03
I am so much more relaxedzrelaksowany around foodjedzenie
228
591764
3085
Czuję się bardziej odprężona,
kiedy widzę jedzenie
10:06
than I have ever been in my life.
229
594849
2863
niż kiedykolwiek w życiu.
10:09
I oftenczęsto don't think about it.
230
597712
2565
Nie myślę o nim zbyt często.
10:12
I forgetzapomnieć we have chocolateczekolada in the housedom.
231
600277
2733
Zapominam nawet, że mam czekoladę w domu.
10:15
It's like alienskosmici have takenwzięty over my brainmózg.
232
603010
2944
To jakby kosmici przejęli kontrolę
nad moim mózgiem.
10:17
It's just completelycałkowicie differentróżne.
233
605954
2758
Jest zupełnie inaczej.
10:20
I should say that
234
608712
2666
Powinnam powiedzieć,
10:23
this approachpodejście to eatingjedzenie probablyprawdopodobnie
won'tprzyzwyczajenie make you losestracić weightwaga
235
611378
2793
że taki stowunek do jedzenia
nie pomoże zrzucić wagi,
10:26
unlesschyba że you oftenczęsto eatjeść when you're not hungrygłodny,
236
614171
2917
chyba że często jecie nie będąc głodni.
10:29
but doctorslekarze don't know of any approachpodejście
237
617088
3898
Z drugiej strony lekarze
nie znają podejścia,
10:32
that makesczyni significantznaczący weightwaga lossutrata in a lot of people,
238
620986
4475
które powoduje zmniejszenie wagi
u większości osób
10:37
and that is why a lot of people are now focusingskupienie on
239
625461
3370
i dlatego wielu ludzi skupia się
10:40
preventingzapobieganie weightwaga gainzdobyć
240
628831
2159
na zapobieganiu tyciu,
10:42
insteadzamiast of promotingpromowanie weightwaga lossutrata.
241
630990
3223
zamiast promować utratę wagi.
10:46
Let's facetwarz it:
242
634213
1536
Spójrzmy prawdzie w oczy.
10:47
If dietsdiety workedpracował, we'dpoślubić all be thincienki alreadyjuż.
243
635749
4211
Gdyby diety działały,
wszyscy dawno bylibyśmy chudzi.
10:51
(LaughterŚmiech)
244
639960
1900
(Śmiech)
10:53
Why do we keep doing the samepodobnie thing
245
641860
1637
Czemu robiąc wciąż to samo,
10:55
and expectingprzy nadziei differentróżne resultswyniki?
246
643497
2883
oczekujemy innych rezultatów?
10:58
DietsDiety maymoże seemwydać się harmlessnieszkodliwe,
247
646380
1683
Diety mogą zdawać się nieszkodliwe,
11:00
but they actuallytak właściwie do a lot of collateralzabezpieczenia damageuszkodzić.
248
648063
3718
ale naprawdę robią dużo złego.
11:03
At worstnajgorszy, they ruinruina liveszyje:
249
651781
2435
W najgorszym przypadku niszczą życie.
11:06
WeightWaga obsessionobsesja leadswskazówki to eatingjedzenie disorderszaburzenia,
250
654216
2316
Ciągłe odchudzanie wiedzie
do zaburzeń jedzenia,
11:08
especiallyszczególnie in youngmłody kidsdzieciaki.
251
656532
2943
zwłaszcza u dzieci.
11:11
In the U.S., we have 80 percentprocent of 10-year-old-roczny girlsdziewczyny
252
659475
4878
W USA jest 80% dziesięciolatek,
11:16
say they'veoni been on a dietdieta.
253
664353
1777
które twierdzą, że były na diecie.
11:18
Our daughterscórki have learnednauczyli to measurezmierzyć theirich worthwartość
254
666130
2261
Nasze córki nauczyły się
11:20
by the wrongźle scaleskala.
255
668391
3103
mierzyć swoją wartość niewłaściwą miarą.
11:23
Even at its bestNajlepiej,
256
671494
2025
Nawet najlepsza dieta
11:25
dietingdiety is a wastemarnotrawstwo of time and energyenergia.
257
673519
2728
to strata czasu i energii.
11:28
It takes willpowersiła woli whichktóry you could be usingza pomocą
258
676247
4222
Kosztuję to siłę woli,
którą można wykorzystać
11:32
to help your kidsdzieciaki with theirich homeworkPraca domowa
259
680469
2622
do pomagania dzieciom w lekcjach
11:35
or to finishkoniec that importantważny work projectprojekt,
260
683091
3616
albo do skończenia
ważnego projektu w pracy,
11:38
and because willpowersiła woli is limitedograniczony,
261
686707
3487
Ponieważ siła woli jest ograniczona,
11:42
any strategystrategia that reliesopiera się on its consistentzgodny applicationpodanie
262
690194
4623
każda strategia, która polega
na ciągłym jej zużyciu
11:46
is prettyładny much guaranteedgwarantowana
263
694817
2783
w zasadzie gwarantuje porażkę,
11:49
to eventuallyostatecznie failzawieść you
264
697600
2093
11:51
when your attentionUwaga movesporusza się on to something elsejeszcze.
265
699693
3849
kiedy skupiasz się na czymś innym.
11:55
Let me leavepozostawiać you with one last thought.
266
703542
3932
Zostawię was z jeszcze jedną myślą.
11:59
What if we told all those dietingdiety girlsdziewczyny
267
707474
2903
A może powiemy wszystkim
dziewczynkom na diecie,
12:02
that it's okay to eatjeść when they're hungrygłodny?
268
710377
3001
że w porządku jest jeść,
kiedy czujesz głód?
12:05
What if we taughtnauczony them to work with theirich appetiteapetyt
269
713378
2250
Jeśli nauczymy je współpracować
12:07
insteadzamiast of fearingobawiając się it?
270
715628
2125
ze swoim apetytem, zamiast się go bać?
12:09
I think mostwiększość of them would be happierszczęśliwsi and healthierzdrowiej,
271
717753
3427
Myślę, że większość z nich byłaby
szczęśliwsza i zdrowsza,
12:13
and as adultsdorośli ludzie,
272
721180
2015
a jako dorosłe kobiety
12:15
manywiele of them would probablyprawdopodobnie be thinnercieńszy.
273
723195
3773
w większości byłyby chudsze.
12:18
I wishżyczenie someonektoś had told me that
274
726968
2113
Szkoda, że mnie ktoś o tym nie powiedział,
12:21
back when I was 13.
275
729081
3421
kiedy miałam 13 lat.
12:24
ThanksDzięki.
276
732502
2006
Dziękuję.
12:26
(ApplauseAplauz)
277
734508
8359
(Brawa)
Translated by Marta Olender
Reviewed by Małgosia Makowska

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Sandra Aamodt - Neuroscientist and science writer
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves.

Why you should listen

Sandra Aamodt is a neuroscientist and science writer, who takes the complexities of neuroscience research and whips them into fun reads that give people a better understanding of their minds and behavior. Her books Welcome to Your Brain and Welcome to Your Child's Brain (both written with Sam Wang) are designed to bring neuroscience to a general audience, and they've both been widely translated. Aamodt's science writing has also appeared in The New York Times, The Washington Post, El Mundo and the Times of London.

From 2003 to 2008, Aamodt was the editor-in-chief of Nature Neuroscience, a leading scientific journal in the field of brain research. She brings a significant scientific background to the task of explaining new research without creating neurobunk. During her career, she has read over five thousand neuroscience papers, and written many editorials on science policy.

More profile about the speaker
Sandra Aamodt | Speaker | TED.com