ABOUT THE SPEAKER
Lisa Nip - Synthetic biologist
Lisa Nip's work focuses on how we can use synthetic biology to allow humanity to explore space

Why you should listen

Lisa Nip is a Ph.D. candidate at the MIT Media Lab's Molecular Machines group. She uses her training in biochemistry and biotechnology to translate synthetic biology into real-world applications. She spends much of her time concocting biological solutions to long-duration space travel and works to make them a reality. 

Nip was trained as a biochemist at Boston University, and previously did research in the Douglas Lab at UCSF and the Church Lab in the Wyss Institute for Biologically Inspired Engineering at Harvard Medical School.

More profile about the speaker
Lisa Nip | Speaker | TED.com
TEDxBeaconStreet

Lisa Nip: How humans could evolve to survive in space

Lisa Nip: Jak ludzie mogą wyewoluować, aby przeżyć w kosmosie

Filmed:
1,721,172 views

Jeśli kiedykolwiek mamy opuścić Ziemię i odkrywać wszechświat, nasze ciała muszą się udoskonalić, aby przeżyć w surowych warunkach kosmosu. Lisa Nip ma nadzieję, że dzięki biologii syntetycznej okiełznamy supermoce ziemskich mikroorganizmów, takie jak odporność na promieniowanie, która sprawi, że będziemy bardziej dostosowani do podróżowania w kosmosie. "Zbliżamy się do czasów, gdy będziemy mieć możliwość decydowania o naszym genetycznym przeznaczeniu", mówi Nip. "Udoskonalanie ludzkiego ciała nowymi zdolnościami nie jest już kwestią 'jak', ale 'kiedy'."
- Synthetic biologist
Lisa Nip's work focuses on how we can use synthetic biology to allow humanity to explore space Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
So there are landsziemie
fewkilka and fardaleko betweenpomiędzy on EarthZiemia itselfsamo
0
1800
3536
Niewiele jest na Ziemi obszarów
00:17
that are hospitablegościnny to humansludzie
by any measurezmierzyć,
1
5360
3320
zamieszkałych dla ludzi.
00:21
but surviveprzetrwać we have.
2
9440
1680
Ale przeżyliśmy.
00:23
Our primitiveprymitywny ancestorsprzodkowie, when they founduznany
theirich homesdomy and livelihoodśrodki utrzymania endangeredzagrożone,
3
11800
4256
Gdy domy i dobytek naszych
prymitywnych przodków były zagrożone,
00:28
they daredodważył się to make theirich way
into unfamiliarnieznane territoriesterytoria
4
16079
3137
śmiało migrowali na nieznane tereny,
00:31
in searchszukanie of better opportunitiesmożliwości.
5
19240
1840
szukając lepszych możliwości.
00:33
And as the descendantspotomków of these explorersodkrywcy,
6
21760
2216
Spadkiem po nich
00:36
we have theirich nomadickoczowniczy bloodkrew
coursingpościg throughprzez our ownwłasny veinsżyły.
7
24000
3280
jest krew wędrowców,
płynąca w naszych żyłach.
00:40
But at the samepodobnie time,
8
28040
1456
Ale jednocześnie,
00:41
distractedroztargniony by our breadchleb and circusescyrki
9
29520
2096
zajęci potrzebą chleba i igrzysk,
00:43
and embroileduwikłana in the warswojny
that we have wagedprowadzona on eachkażdy other,
10
31640
3360
uwikłani w wypowiadane sobie wojny,
00:47
it seemswydaje się that we have forgottenzapomniany
this desirepragnienie to explorebadać.
11
35840
3160
chyba zapomnieliśmy o chęci odkrywania.
00:52
We, as a speciesgatunki, we're evolvedewoluował uniquelywyjątkowo
12
40320
3840
Nasz gatunek ewoluował w sposób wyjątkowy
00:56
for EarthZiemia, on EarthZiemia, and by EarthZiemia,
13
44960
4000
dla Ziemi, na Ziemi i dzięki niej.
01:01
and so contentzadowolony are we
with our livingżycie conditionswarunki
14
49680
3136
Nasze warunki życia są tak dogodne,
01:04
that we have growndorosły complacentzadowolone
and just too busyzajęty
15
52840
3416
przyzwyczailiśmy się do nich tak bardzo,
że nie dostrzegliśmy,
że zasoby Ziemi są ograniczone.
01:08
to noticeogłoszenie that its resourceszasoby are finiteskończone,
16
56280
1920
01:10
and that our Sun'sFirmy Sun life is alsorównież finiteskończone.
17
58760
2520
Że nasze Słońce kiedyś się wypali.
01:14
While MarsMars and all the movieskino
madezrobiony in its nameNazwa
18
62400
2776
Mars i wszystkie te filmy
o nim nakręcone
01:17
have reinvigoratedodnowionej
the ethosetos for spaceprzestrzeń travelpodróżować,
19
65200
3016
zapoczątkowały fascynację
podróżami kosmicznymi,
01:20
fewkilka of us seemwydać się to trulynaprawdę realizerealizować
that our species'gatunek fragilekruchy constitutionkonstytucja
20
68240
5376
ale większość z nas zapomniała,
że nasz wrażliwy gatunek
01:25
is woefullyżałośnie unpreparednieprzygotowany
for long durationTrwanie journeysPodróże into spaceprzestrzeń.
21
73640
3400
jest żałośnie nieprzystosowany
do dalekich podróży kosmicznych.
01:30
Let us take a trekTrek
to your locallokalny nationalkrajowy forestlas
22
78160
2256
Wybierzmy się do pobliskiego lasu,
01:32
for a quickszybki realityrzeczywistość checkczek.
23
80440
1816
by rozeznać się w realiach.
01:34
So just a quickszybki showpokazać of handsręce here:
24
82280
1696
Kto na sali myśli,
01:36
how manywiele of you think you would be ablezdolny
to surviveprzetrwać in this lushbujny wildernesspustynia
25
84000
3576
że przetrwałby w tej dziczy
01:39
for a fewkilka daysdni?
26
87600
1200
przez kilka dni?
01:42
Well, that's a lot of you.
27
90000
1296
Wielu z was.
A kilka tygodni?
01:43
How about a fewkilka weekstygodnie?
28
91320
1200
01:46
That's a decentprzyzwoity amountilość.
29
94000
1256
Sporo.
01:47
How about a fewkilka monthsmiesiące?
30
95280
1200
A kilka miesięcy?
01:49
That's prettyładny good too.
31
97600
1496
Też sporo.
01:51
Now, let us imaginewyobrażać sobie
that this locallokalny nationalkrajowy forestlas
32
99120
2656
A teraz wyobraźmy sobie,
że w tym pobliskim lesie
01:53
experienceswzruszenie religijne an eternalwieczne winterzimowy.
33
101800
2960
zawitała wieczna zima.
01:57
SameTym samym questionspytania: how manywiele of you think you
would be ablezdolny to surviveprzetrwać for a fewkilka daysdni?
34
105360
3880
I to samo pytanie: kto myśli,
że przetrwałby kilka dni?
02:02
That's quitecałkiem a lot.
35
110280
1416
Całkiem sporo.
02:03
How about a fewkilka weekstygodnie?
36
111720
1200
Kilka tygodni?
02:06
So for a funzabawa twistTwist, let us imaginewyobrażać sobie
that the only sourceźródło of waterwoda availabledostępny
37
114400
4696
Dla urozmaicenia dodajmy,
że wodę możemy czerpać tylko
02:11
is trappeduwięziony as frozenmrożony blocksBloki
milesmile belowponiżej the surfacepowierzchnia.
38
119120
3400
z lodu znajdującego się
kilometry pod ziemią.
02:15
SoilGleby nutrientsskładniki odżywcze are so minimalminimalny
that no vegetationwegetacja can be founduznany,
39
123080
4096
Gleba jest tak uboga,
że nic tu nie rośnie.
02:19
and of coursekurs hardlyledwie any atmosphereatmosfera
existsistnieje to speakmówić of.
40
127200
4200
I oczywiście prawie w ogóle
nie ma tu atmosfery.
02:25
SuchTakie examplesprzykłady are only a fewkilka
of the manywiele challengeswyzwania we would facetwarz
41
133240
4136
To tylko kilka przykładów tego,
z czym musimy się zmierzyć
02:29
on a planetplaneta like MarsMars.
42
137400
1840
na planecie takiej, jak Mars.
02:32
So how do we steelstal ourselvesmy sami for voyagesPodróże
whosektórego destinationscele podróży are so fardaleko removedUsunięto
43
140000
5176
Więc jak się uzbroić na podróże
w rejony tak bardzo odbiegające
02:37
from a tropicaltropikalny vacationwakacje?
44
145200
1480
od wakacji w tropikach?
02:39
Will we continuouslybez przerwy shipstatek supplieskieszonkowe dzieci
from PlanetPlaneta EarthZiemia?
45
147520
2640
Czy będziemy bez przerwy
zaopatrzać je z Ziemi?
02:42
BuildKompilacja spaceprzestrzeń elevatorswindy,
or impossibleniemożliwy milesmile of transporttransport beltspaski
46
150880
3456
Zbudujemy kosmiczne windy?
Albo niemożliwe przenośniki taśmowe
02:46
that tetherTether your planetplaneta of choicewybór
to our home planetplaneta?
47
154360
2640
łączące naszą planetę
z planetą docelową?
02:50
And how do we growrosnąć things like foodjedzenie
that grewrósł up on EarthZiemia like us?
48
158160
4720
Jak wyhodować jedzenie,
które rośnie na Ziemi.
02:57
But I'm gettinguzyskiwanie aheadprzed siebie of myselfsiebie.
49
165080
1560
Trochę się zagalopowałam.
02:59
In our species'gatunek journeypodróż
to find a newNowy home underpod a newNowy sunsłońce,
50
167560
3400
W czasie podróży w poszukiwaniu
nowego domu pod nowym Słońcem
03:03
we are more likelyprawdopodobne than not
going to be spendingwydatki much time
51
171720
3856
najprawdopodobniej spędzimy wiele czasu
03:07
in the journeypodróż itselfsamo,
52
175600
1560
na samej podróży,
03:09
in spaceprzestrzeń,
53
177840
1616
w przestrzeni,
03:11
on a shipstatek, a hermetichermetyczne flyinglatający can,
54
179480
2680
na statku, w hermetycznej puszce,
03:15
possiblymożliwie for manywiele generationspokolenia.
55
183120
1720
może nawet przez wiele pokoleń.
03:17
The longestnajdłuższy continuousciągły amountilość of time
that any humanczłowiek has spentwydany in spaceprzestrzeń
56
185480
3416
Najdłuższe nieprzerwane okresy
spędzone w przestrzeni kosmicznej
03:20
is in the vicinitysąsiedztwie of 12 to 14 monthsmiesiące.
57
188920
2880
sięgają od 12 do 14 miesięcy.
03:24
From astronauts'Astronauci experienceswzruszenie religijne in spaceprzestrzeń,
58
192600
2336
Z doświadczeń astronautów wiemy,
03:26
we know that spendingwydatki time
in a microgravitymikrograwitacji environmentśrodowisko
59
194960
3776
że życie w warunkach mikrograwitacji
03:30
meansznaczy bonekość lossutrata, musclemięsień atrophyzanik,
cardiovascularsercowo-naczyniowe problemsproblemy,
60
198760
4576
oznacza zanik kości, mięśni,
problemy z układem krążenia
03:35
amongpośród manywiele other complicationspowikłania
61
203360
1576
i wiele innych problemów
03:36
that rangezasięg for the physiologicalfizjologiczne
to the psychologicalpsychologiczny.
62
204960
3320
od fizjologicznych do psychologicznych.
03:41
And what about macrogravitymacrogravity,
63
209200
1416
A makrograwitacja?
03:42
or any other variationzmienność
in gravitationalgrawitacyjny pullCiągnąć
64
210640
2496
Czy w ogóle grawitacja inna niż ziemska
03:45
of the planetplaneta that we find ourselvesmy sami on?
65
213160
1920
na jakiejś nowo-zasiedlonej planecie?
03:48
In shortkrótki, our cosmickosmiczny voyagesPodróże
will be fraughtobarczona with dangersniebezpieczeństwa
66
216560
3536
Krótko mówiąc, nasze podróże kosmiczne
będą pełne niebezpieczeństw
03:52
bothobie knownznany and unknownnieznany.
67
220120
1600
znanych i nieznanych.
03:54
So fardaleko we'vemamy been looking to this
newNowy piecekawałek of mechanicalmechaniczny technologytechnologia
68
222960
4016
Jak na razie, podziwiamy
nowe osiągnięcia technologiczne,
03:59
or that great nextNastępny generationgeneracja robotrobot
69
227000
2256
roboty nowej generacji,
04:01
as partczęść of a lineupskład to ensurezapewnić
our speciesgatunki safebezpieczny passageprzejście in spaceprzestrzeń.
70
229280
3440
jako kolejne kroki na naszej drodze
w przestrzeń kosmiczną.
04:05
WonderfulZnakomity as they are,
I believe the time has come
71
233600
2936
Choć faktycznie są imponujące,
chyba nadszedł czas
04:08
for us to complementuzupełnienie
these bulkywielkogabarytowych electronicelektroniczny giantsgigantów
72
236560
4256
żebyśmy dodali do tych potężnych
elektronicznych gigantów
04:12
with what natureNatura has alreadyjuż inventedzmyślony:
73
240840
1840
coś, co natura już wynalazła:
bakterię.
04:16
the microbemikrob,
74
244320
1376
04:17
a single-celledjednokomórkowy organismorganizm that is itselfsamo
a self-generatingsamodzielnego generowania, self-replenishingsamodzielnego uzupełniania,
75
245720
5216
Jednokomórkowy organizm,
samo-odnawiająca się
04:22
livingżycie machinemaszyna.
76
250960
1200
żywa maszyna.
04:24
It requireswymaga fairlydość little to maintainutrzymać,
77
252760
2416
Niewiele jej potrzeba do życia,
04:27
offersoferuje much flexibilityelastyczność in designprojekt
78
255200
1896
łatwo jest zmienić jej cechy,
04:29
and only askspyta to be carriedrealizowane
in a singlepojedynczy plasticPlastikowy tuberura.
79
257120
3320
a do transportu potrzeba jej
jedynie plastikowej probówki.
04:33
The fieldpole of studybadanie that has enabledwłączony us
to utilizewykorzystać the capabilitiesmożliwości of the microbemikrob
80
261399
3857
Obszar badań umożliwiający nam
wykorzystywanie umiejętności bakterii
04:37
is knownznany as syntheticsyntetyczny biologybiologia.
81
265280
1600
nazywa się biologią syntetyczną.
04:39
It comespochodzi from molecularmolekularny biologybiologia,
whichktóry has givendany us antibioticsantybiotyki, vaccinesszczepionki
82
267520
4016
Wyłoniła się z biologii molekularnej,
dzięki której są antybiotyki, szczepionki
04:43
and better wayssposoby to observenależy przestrzegać
the physiologicalfizjologiczne nuancesniuanse
83
271560
3296
i metody obserwacji
fizjologicznych szczegółów
04:46
of the humanczłowiek bodyciało.
84
274880
1200
ludzkiego ciała.
04:48
UsingZa pomocą the toolsprzybory of syntheticsyntetyczny biologybiologia,
85
276520
1976
Przy użyciu biologii syntetycznej
04:50
we can now editedytować the genesgeny
of nearlyprawie any organismorganizm,
86
278520
2936
jesteśmy w stanie zmienić geny
prawie każdego organizmu,
04:53
microscopicmikroskopowe or not,
87
281480
1936
mikro- lub makroskopijnego,
04:55
with incredibleniesamowite speedprędkość and fidelitywierność.
88
283440
2400
z niebywałą szybkością i dokładnością.
04:58
GivenBiorąc pod uwagę the limitationsograniczenia
of our man-madeprzez człowieka machinesmaszyny,
89
286760
2896
W obliczu ograniczeń maszyn
zbudowanych przez człowieka
05:01
syntheticsyntetyczny biologybiologia will be a meansznaczy for us
to engineerinżynier not only our foodjedzenie,
90
289680
3976
biologia syntetyczna pozwoli nam
zaprojektować nie tylko jedzenie,
05:05
our fuelpaliwo and our environmentśrodowisko,
91
293680
2736
paliwo i środowisko,
05:08
but alsorównież ourselvesmy sami
92
296440
2296
ale też nas samych,
05:10
to compensatekompensować
for our physicalfizyczny inadequaciesniedoskonałości
93
298760
2616
żeby zrekompensować nasze
fizyczne ograniczenia
05:13
and to ensurezapewnić our survivalprzetrwanie in spaceprzestrzeń.
94
301400
2160
i zapewnić przetrwanie
w przestrzeni kosmicznej.
05:17
To give you an exampleprzykład
95
305000
1216
Dla zilustrowania użycia biologii
syntetycznej do odkrywania kosmosu
05:18
of how we can use syntheticsyntetyczny biologybiologia
for spaceprzestrzeń explorationbadanie,
96
306240
2816
05:21
let us returnpowrót to the MarsMars environmentśrodowisko.
97
309080
1920
wróćmy do środowiska na Marsie.
05:24
The MartianMartian soilgleba compositionkompozycja is similarpodobny
to that of HawaiianHawajski volcanicwulkaniczny ashpopiół,
98
312160
4736
Skład jego gleby jest zbliżony do
popiołów z hawajskich wulkanów
05:28
with traceślad amountskwoty of organicorganiczny materialmateriał.
99
316920
1880
ze śladowymi ilościami
substancji organicznych.
05:31
Let's say, hypotheticallyhipotetycznie,
100
319400
2256
Wyobraźmy sobie,
05:33
what if martianMartian soilgleba
could actuallytak właściwie supportwsparcie plantroślina growthwzrost
101
321680
2736
że na marsjańskiej glebie
rośliny są w stanie rosnąć
05:36
withoutbez usingza pomocą Earth-derivedZiemia pochodnych nutrientsskładniki odżywcze?
102
324440
1840
bez dodawania składników
pochodzących z Ziemi.
05:39
The first questionpytanie
we should probablyprawdopodobnie askzapytać is,
103
327360
2096
Pierwsze pytanie, jakie się nasuwa:
05:41
how would we make
our plantsrośliny cold-tolerantodporne na zimno?
104
329480
2376
jak uodpornić rośliny na zimno?
05:43
Because, on averageśredni,
the temperaturetemperatura on MarsMars
105
331880
2096
Bo średnia temperatura na Marsie
05:46
is a very uninvitingnieapetyczny
negativenegatywny 60 degreesstopni centigradestustopniowy.
106
334000
2760
to bardzo niegościnne
-60 stopni Celsjusza.
05:50
The nextNastępny questionpytanie we should askzapytać is,
107
338000
1776
Kolejne pytanie:
05:51
how do we make
our plantsrośliny drought-tolerantodporny na suszę?
108
339800
2456
jak uodpornić rośliny na suszę?
05:54
ConsideringBiorąc pod uwagę that mostwiększość of the waterwoda
that formsformularze as frostmróz
109
342280
2816
Mając na uwadze, że większość wody
w postaci szronu
05:57
evaporatesparuje more quicklyszybko
than I can say the wordsłowo "evaporateOdparować."
110
345120
2840
wyparuje w ułamku sekundy.
06:01
Well, it turnsskręca out
we'vemamy alreadyjuż doneGotowe things like this.
111
349120
2600
Ale okazuje się,
że już dokonaliśmy takich rzeczy.
06:04
By borrowingpożyczanie genesgeny
for anti-freezeprzeciw zamarzaniu proteinbiałko from fishryba
112
352480
3296
Izolując z ryb geny białek
zapobiegających zamarzaniu,
06:07
and genesgeny for droughtsusza tolerancetolerancja
from other plantsrośliny like riceRyż
113
355800
3176
geny odporności na suszę
z roślin takich, jak ryż,
06:11
and then stitchingszwy them
into the plantsrośliny that need them,
114
359000
2696
i wsadzając je do roślin,
które ich potrzebują,
06:13
we now have plantsrośliny that can toleratetolerować
mostwiększość droughtssusze and freezeszawiesza się.
115
361720
2960
otrzymaliśmy rośliny wytrzymujące
większość susz i mrozów.
06:17
They're knownznany on EarthZiemia as GMOsGMO,
116
365480
2616
Znamy je na jako GMO,
angielski skrót od
06:20
or geneticallygenetycznie modifiedzmodyfikowano organismsorganizmy,
117
368120
1800
"organizmy modyfikowane genetycznie".
06:22
and we relypolegać on them to feedkarmić
all the mouthsusta of humanczłowiek civilizationcywilizacja.
118
370680
4360
Dzięki nim możemy
wykarmić cywilizację ludzką.
06:28
NatureNatura does stuffrzeczy like this alreadyjuż,
119
376160
3416
Natura od dawna robi tego typu rzeczy
06:31
withoutbez our help.
120
379600
1536
bez naszej pomocy.
06:33
We have simplypo prostu founduznany
more preciseprecyzyjny wayssposoby to do it.
121
381160
3080
My po prostu odkryliśmy
bardziej precyzyjną metodę.
06:37
So why would we want to changezmiana
the geneticgenetyczny makeupmakijaż of plantsrośliny for spaceprzestrzeń?
122
385480
3480
Czemu modyfikować genetycznie rośliny
przeznaczone na podróże kosmiczne?
06:42
Well, to not do so
would mean needingpotrzebujący to engineerinżynier
123
390120
3576
Bo jeśli tego nie zrobimy,
będziemy musieli wyprodukować
06:45
endlessnieskończony acreswłości of landwylądować
on an entirelycałkowicie newNowy planetplaneta
124
393720
3416
nieskończone akry ziemi
na zupełnie nowej planecie,
06:49
by releasingzwolnienie trillionsbiliony of gallonsgalony
of atmosphericatmosferyczny gassesgazów
125
397160
3496
uwalniając biliony litrów
gazów atmosferycznych
06:52
and then constructingkonstruowanie
a giantogromny glassszkło domekopuła to containzawierać it all.
126
400680
3040
i budując olbrzymią szklaną kopułę,
żeby to wszystko przykryć.
06:56
It's an unrealisticnierealne engineeringInżynieria enterprisePrzedsiębiorstwo
127
404480
2056
To przedsięwzięcie technicznie nierealne,
06:58
that quicklyszybko becomesstaje się
a high-costwysokich kosztów cargoładunek transporttransport missionmisja.
128
406560
3520
szybko zmieniające się w bardzo drogą
misję transportu towaru.
07:03
One of the bestNajlepiej wayssposoby to ensurezapewnić
129
411240
1456
Dobry sposób na zapewnienie
07:04
that we will have the foodjedzenie supplieskieszonkowe dzieci
and the airpowietrze that we need
130
412720
3096
potrzebnego pożywienia i powietrza,
07:07
is to bringprzynieść with us organismsorganizmy
that have been engineeredzaprojektowane
131
415840
3096
to zabranie ze sobą organizmów
07:10
to adaptprzystosować się to newNowy and harshszorstki environmentsśrodowiska.
132
418960
2560
stworzonych by przystosowały się
do trudnych warunków.
07:14
In essenceistota, usingza pomocą engineeredzaprojektowane organismsorganizmy
to help us terraformTerraform a planetplaneta
133
422760
3976
Użycie organizmów zaprojektowanych
do przekształcenia planety
07:18
bothobie in the shortkrótki and long termsemestr.
134
426760
2040
zarówno na krótką jak i długą skalę.
07:22
These organismsorganizmy can then alsorównież
be engineeredzaprojektowane to make medicinelekarstwo or fuelpaliwo.
135
430400
4000
Możemy też zaprojektować organizmy
do produkcji leków lub paliwa.
07:27
So we can use syntheticsyntetyczny biologybiologia
to bringprzynieść highlywysoko engineeredzaprojektowane plantsrośliny with us,
136
435920
3736
A zatem biologia syntetyczna
da nam lepsze rośliny.
07:31
but what elsejeszcze can we do?
137
439680
1240
Ale co poza tym?
07:33
Well, I mentionedwzmiankowany earlierwcześniej
that we, as a speciesgatunki,
138
441880
2856
Wspomniałam wcześniej, że jako gatunek
07:36
were evolvedewoluował uniquelywyjątkowo for planetplaneta EarthZiemia.
139
444760
2320
ewoluowaliśmy pod warunki na Ziemi.
07:39
That factfakt has not changedzmienione much
in the last fivepięć minutesminuty
140
447800
2616
Tu się niewiele zmieniło
w przeciągu tych kilku minut,
07:42
that you were sittingposiedzenie here
and I was standingna stojąco there.
141
450440
2440
podczas gdy wy siedzieliście,
a ja tutaj stałam.
07:45
And so, if we were to dumpwysypisko
any of us on MarsMars right this minutechwila,
142
453480
3696
Więc gdyby teraz nagle
przenieść kogoś z nas na Marsa
07:49
even givendany ampleduży foodjedzenie, waterwoda, airpowietrze
143
457200
3496
nawet gdyby miał w bród
jedzenia, wody, powietrza,
07:52
and a suitgarnitur,
144
460720
1216
skafander,
07:53
we are likelyprawdopodobne to experiencedoświadczenie
very unpleasantnieprzyjemny healthzdrowie problemsproblemy
145
461960
3376
doświadczyłby bardzo nieprzyjemnych
problemów zdrowotnych
07:57
from the amountilość of ionizingjonizujące radiationpromieniowanie
that bombardsbombarduje the surfacepowierzchnia
146
465360
3296
przez promieniowanie jonizujące
stale bombardujące powierzchnię
08:00
of planetsplanety like MarsMars that have little
or nonexistentnie istnieje atmosphereatmosfera.
147
468680
3840
planet takich jak Mars, na których
prawie w ogóle brak atmosfery.
Jeśli nie chcemy spędzić pod ziemią
08:05
UnlessChyba, że we planplan
to stayzostać holedotworami up undergroundpod ziemią
148
473280
2016
08:07
for the durationTrwanie of our stayzostać
on everykażdy newNowy planetplaneta,
149
475320
2640
całego naszego pobytu
na każdej nowej planecie,
08:10
we mustmusi find better wayssposoby
of protectingochrona ourselvesmy sami
150
478480
2576
musimy mieć lepsze
sposoby ochrony,
08:13
withoutbez needingpotrzebujący to resortOśrodek wczasowy
to wearingma na sobie a suitgarnitur of armorzbroja
151
481080
2656
bez potrzeby noszenia
wielkich skafandrów,
08:15
that weighsważy something
equalrówny to your ownwłasny bodyciało weightwaga,
152
483760
2456
ważących mniej więcej tyle, co my sami,
08:18
or needingpotrzebujący to hideukryć behindza a wallŚciana of leadprowadzić.
153
486240
2280
albo chowania się za murem z ołowiu.
08:22
So let us appealapel
to natureNatura for inspirationInspiracja.
154
490240
2600
Poprośmy naturę o natchnienie.
08:26
AmongWśród the plethoramultum of life here on EarthZiemia,
155
494200
2096
Pośród najrozmaitszych stworzeń na Ziemi
08:28
there's a subsetpodzbiór of organismsorganizmy
knownznany as extremophilesekstremofili,
156
496320
2856
istnieje grupa organizmów
zwanych ekstremofilami,
08:31
or loversKochankowie of extremeskrajny livingżycie conditionswarunki,
157
499200
1976
lubiących warunki ekstremalne,
08:33
if you'llTy będziesz rememberZapamiętaj
from highwysoki schoolszkoła biologybiologia.
158
501200
2456
może je pamiętacie z lekcji biologii.
08:35
And amongpośród these organismsorganizmy is a bacteriumbakteria
by the nameNazwa of DeinococcusDeinococcus radioduransradiodurany.
159
503680
4480
A pośród nich jest bakteria
Deinococcus radiodurans.
08:41
It is knownznany to be ablezdolny to withstandwytrzymać coldzimno,
dehydrationodwodnienie, vacuumodkurzać, acidkwas,
160
509040
5376
Potrafi znieść zimno,
odwodnienie, próżnię, kwasy,
08:46
and, mostwiększość notablyszczególnie, radiationpromieniowanie.
161
514440
2200
i, co najważniejsze, promieniowanie.
08:49
While its radiationpromieniowanie
tolerancetolerancja mechanismsmechanizmy are knownznany,
162
517440
2695
Poznaliśmy jej mechanizmy
odporności na promieniowanie,
08:52
we have yetjeszcze to adaptprzystosować się
the relevantistotnych genesgeny to mammalsssaki.
163
520159
2400
teraz musimy je dostosować do ssaków.
08:55
To do so is not particularlyszczególnie easyłatwo.
164
523520
2616
Nie jest to zbyt łatwe.
08:58
There are manywiele facetsaspekty
that go into its radiationpromieniowanie tolerancetolerancja,
165
526160
2816
Na tą promienio-odporność
składa się wiele czynników
09:01
and it's not as simpleprosty
as transferringprzeniesienie one genegen.
166
529000
2240
i nie wystarczy po prostu
przenieść jeden gen.
09:03
But givendany a little bitkawałek of humanczłowiek ingenuitypomysłowość
167
531960
3256
Ale z odrobiną ludzkiej pomysłowości
09:07
and a little bitkawałek of time,
168
535240
1256
i odrobiną czasu
09:08
I think to do so is not very hardciężko eitherzarówno.
169
536520
2440
myślę, że nie będzie to też zbyt trudne.
09:12
Even if we borrowpożyczać just a fractionfrakcja
of its abilityzdolność to toleratetolerować radiationpromieniowanie,
170
540000
5760
Nawet jeśli pozyskamy tylko ułamek
tej promienio-odporności,
09:18
it would be infinitelynieskończenie better
than what we alreadyjuż have,
171
546400
3016
byłoby to nieskończenie lepsze,
niż nasza obecna ochrona,
09:21
whichktóry is just the melaninmelaniny in our skinskóra.
172
549440
1960
czyli melanina w naszej skórze.
09:24
UsingZa pomocą the toolsprzybory of syntheticsyntetyczny biologybiologia,
173
552560
2016
Dzięki biologii syntetycznej
09:26
we can harnessuprząż DeinococcusDeinococcus
radiodurans'radiodurans abilityzdolność
174
554600
3016
możemy ujarzmić zdolność
Deinococcus radiodurans
09:29
to thriveprosperować underpod otherwisew przeciwnym razie
very lethalśmiertelny dosesdawki of radiationpromieniowanie.
175
557640
3720
do przetrwania skąd inąd
śmiertelnych dawek promieniowania.
09:35
As difficulttrudny as it is to see,
176
563760
1480
Choć ciężko to zauważyć,
09:37
homohomo sapienssapiens, that is humansludzie,
177
565920
2320
homo sapiens, czyli człowiek,
09:41
evolvesewoluuje everykażdy day,
178
569200
2296
ewoluuje każdego dnia,
09:43
and still continuestrwa to evolveewoluować.
179
571520
1920
bez przerwy.
09:46
ThousandsTysiące of yearslat of humanczłowiek evolutionewolucja
180
574360
1776
Tysiące lat ludzkiej ewolucji
09:48
has not only givendany us
humansludzie like TibetansTybetańczycy,
181
576160
2976
stworzyły nie tylko tybetańczyków,
09:51
who can thriveprosperować in low-oxygenniskiej zawartości tlenu conditionswarunki,
182
579160
2576
żyjących w warunkach
niskiego poziomu tlenu,
09:53
but alsorównież ArgentiniansArgentyńczycy,
who can ingestłykać and metabolizemetabolizmu arsenicarsen,
183
581760
4936
ale też Argentyńczyków,
którzy potrafią metabolizować arsen,
09:58
the chemicalchemiczny elementelement
that can killzabić the averageśredni humanczłowiek beingistota.
184
586720
2800
pierwiastek śmiertelny
dla przeciętnego człowieka.
10:02
EveryKażdy day, the humanczłowiek bodyciało evolvesewoluuje
by accidentalPrzypadkowe mutationsmutacje
185
590360
3696
Każdego dnia ludzkie ciało ewoluuje
przez przypadkowe mutacje,
10:06
that equallyna równi accidentallyprzypadkowo
allowdopuszczać certainpewny humansludzie
186
594080
2856
które równie przypadkowo
pozwalają niektórym
10:08
to perseverewytrwać in dismalponure situationssytuacje.
187
596960
2240
przeżyć w okropnych warunkach.
10:12
But, and this is a bigduży but,
188
600160
1880
Ale, i to jest duże "ale",
10:15
suchtaki evolutionewolucja requireswymaga two things
that we maymoże not always have,
189
603480
4176
taka ewolucja wymaga dwóch rzeczy,
których nie zawsze mamy
10:19
or be ablezdolny to affordpozwolić sobie,
190
607680
1440
lub nie możemy łatwo pozyskać.
10:22
and they are deathśmierć and time.
191
610120
2240
Te rzeczy to śmierć i czas.
10:25
In our species'gatunek struggleborykać się
to find our placemiejsce in the universewszechświat,
192
613560
3016
Szukając naszego miejsca
we wszechświecie
10:28
we maymoże not always have the time necessaryniezbędny
193
616600
2456
nie zawsze będziemy mieli czas
10:31
for the naturalnaturalny evolutionewolucja
of extradodatkowy functionsFunkcje
194
619080
2536
konieczny dla naturalnej
ewolucji nowych zdolności,
10:33
for survivalprzetrwanie on non-Earth-Ziemia planetsplanety.
195
621640
2000
pozwalających przeżyć na innych planetach.
10:36
We're livingżycie in what E.O. WilsonWilson
has termedokreślany jako the agewiek of genegen circumventionobejście środków,
196
624360
4496
Według E. O. Wilsona żyjemy
w epoce oszukiwania genów,
10:40
duringpodczas whichktóry we remedyśrodek our geneticgenetyczny defectswady
like cystictorbielowate fibrosisZwłóknienie wątroby or muscularmięśni dystrophyDuchenne'a
197
628880
5376
radzimy sobie z mukowiscydozą
czy dystrofią mięśniową,
10:46
with temporarychwilowy externalzewnętrzny supplementsSuplementy.
198
634280
2600
korzystając z czynników zewnętrznych.
10:49
But with everykażdy passingprzechodzący day,
199
637960
1536
Ale z każdym dniem
10:51
we approachpodejście the agewiek
of volitionalwolicjonalnych evolutionewolucja,
200
639520
3176
zbliżamy się do epoki
ewolucji dobrowolnej,
10:54
a time duringpodczas whichktóry we as a speciesgatunki
201
642720
1976
w której my, jako gatunek,
10:56
will have the capacityPojemność to decidedecydować się
for ourselvesmy sami our ownwłasny geneticgenetyczny destinyprzeznaczenie.
202
644720
4880
będziemy mogli sami decydować
o naszych genetycznych losach.
11:02
AugmentingZwiększając the humanczłowiek bodyciało
with newNowy abilitiesumiejętności
203
650720
2336
Mówiąc o ulepszaniu człowieka
nowymi zdolnościami,
11:05
is no longerdłużej a questionpytanie of how,
204
653080
2080
nie powinniśmy pytać "jak",
11:07
but of when.
205
655920
1200
ale "kiedy".
11:10
UsingZa pomocą syntheticsyntetyczny biologybiologia
206
658240
1256
Używanie biologii syntetycznej do
modyfikacji genów jakiegokolwiek gatunku,
11:11
to changezmiana the geneticgenetyczny makeupmakijaż
of any livingżycie organismsorganizmy,
207
659520
3096
11:14
especiallyszczególnie our ownwłasny,
208
662640
1216
szczególnie naszego,
11:15
is not withoutbez its moralmorał
and ethicaletyczny quandariesdylematy.
209
663880
2320
niesie ze sobą problemy etyczne i moralne.
11:19
Will engineeringInżynieria ourselvesmy sami
make us lessmniej humanczłowiek?
210
667280
2520
Czy takie udoskonalanie nas odczłowieczy?
11:22
But then again, what is humanityludzkość
211
670960
2256
Ale czy człowieczeństwo nie jest zaledwie
11:25
but stargwiazda stuffrzeczy
that happensdzieje się to be consciousprzytomny?
212
673240
2520
zlepkiem gwiezdnego pyłu,
który stał się świadomy?
11:29
Where should humanczłowiek geniusgeniusz directbezpośredni itselfsamo?
213
677200
2440
Dokąd geniusz ludzkości
powinien się zaprowadzić?
11:32
SurelyNa pewno it is a bitkawałek of a wastemarnotrawstwo
to sitsiedzieć back and marvelpodziwiać at it.
214
680640
3920
Szkoda byłoby go marnować
jedynie na samozachwyt.
11:37
How do we use our knowledgewiedza, umiejętności
215
685800
1336
Jak wykorzystać naszą wiedzę
11:39
to protectochraniać ourselvesmy sami
from the externalzewnętrzny dangersniebezpieczeństwa
216
687160
3256
do ochrony przed zagrożeniami z zewnątrz,
11:42
and then protectochraniać ourselvesmy sami from ourselvesmy sami?
217
690440
2640
przed nami samymi?
11:46
I posepoza these questionspytania
218
694400
1416
Zadaję te pytania
11:47
not to engenderstwarzało the fearstrach of sciencenauka
219
695840
2176
nie aby zaszczepić lęk przed nauką,
11:50
but to bringprzynieść to lightlekki
the manywiele possibilitiesmożliwości
220
698040
2376
ale żeby ujawniać liczne możliwości
11:52
that sciencenauka has affordedprzyznane
and continuestrwa to affordpozwolić sobie us.
221
700440
3400
jakie nauka nam dała i wciąż daje.
11:56
We mustmusi coalescełączonej as humansludzie
to discussomawiać and embraceuścisk the solutionsrozwiązania
222
704760
3976
Musimy się zjednoczyć i te możliwości
przedyskutować i wdrażać,
12:00
not only with cautionnależy zachować ostrożność
223
708760
1200
nie tylko z rozwagą,
12:02
but alsorównież with courageodwaga.
224
710640
1960
ale też z odwagą.
12:06
MarsMars is a destinationprzeznaczenie,
225
714200
3600
Mars jest naszym celem,
12:10
but it will not be our last.
226
718440
1600
ale nie ostatnim.
12:13
Our trueprawdziwe finalfinał frontiergranica
is the linelinia we mustmusi crosskrzyż
227
721000
2856
Ostatnią granicą do przekroczenia
12:15
in decidingdecydowanie what we can and should make
of our species'gatunek improbablenieprawdopodobne intelligenceinteligencja.
228
723880
4720
będzie decyzja jak wykorzystać
nieprawdopodobną inteligencję człowieka.
12:21
SpaceMiejsca is coldzimno, brutalbrutalny and unforgivingpamiętliwy.
229
729880
4240
Przestrzeń jest zimna,
brutalna i bezwzględna.
12:27
Our pathścieżka to the starsgwiazdy
will be rifeszerzy się with trialspróby
230
735120
2416
Nasza droga do gwiazd
będzie usłana przeciwnościami,
12:29
that will bringprzynieść us to questionpytanie
not only who we are
231
737560
2976
które zmuszą nas do zadumy
nad tym, kim jesteśmy,
12:32
but where we will be going.
232
740560
1760
ale też gdzie zmierzamy.
12:35
The answersodpowiedzi will liekłamstwo in our choicewybór
to use or abandonporzucić the technologytechnologia
233
743160
3576
Odpowiedzią będzie podjęcie decyzji:
wykorzystać czy porzucić technologię,
12:38
that we have gleanedzebrane from life itselfsamo,
234
746760
2096
której nauczyliśmy się od samej natury.
12:40
and it will definedefiniować us for the remainderreszta
of our termsemestr in this universewszechświat.
235
748880
3856
Ta decyzja zaważy na czasie,
jaki nam w tym wszechświecie pozostał.
12:44
Thank you.
236
752760
1216
Dziękuję.
12:46
(ApplauseAplauz)
237
754000
4619
(Brawa)
Translated by Andrzej Rutkowski
Reviewed by Marta Kliber

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Lisa Nip - Synthetic biologist
Lisa Nip's work focuses on how we can use synthetic biology to allow humanity to explore space

Why you should listen

Lisa Nip is a Ph.D. candidate at the MIT Media Lab's Molecular Machines group. She uses her training in biochemistry and biotechnology to translate synthetic biology into real-world applications. She spends much of her time concocting biological solutions to long-duration space travel and works to make them a reality. 

Nip was trained as a biochemist at Boston University, and previously did research in the Douglas Lab at UCSF and the Church Lab in the Wyss Institute for Biologically Inspired Engineering at Harvard Medical School.

More profile about the speaker
Lisa Nip | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee