TED2009
Nathan Wolfe: The jungle search for viruses
Nathan Wolfe poszukuje wirusów w dżungli
Filmed:
Readability: 4.4
1,660,987 views
Łowca wirusów Nathan Wolfe próbuje przechytrzyć następną pandemię wybiegając o dwa kroki do przodu: odkrywa nowe, śmiertelne wirusy tam, gdzie pojawiają się po raz pierwszy - przechodząc od zwierząt na ludzi, wśród ubogich myśliwych utrzymujących się z łowiectwa w Afryce – zanim staną się odpowiedzialne za śmierć milionów ludzi.
Nathan Wolfe - Virus hunter
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus. Full bio
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
When most people think about the beginnings
0
0
2000
Gdy większość ludzi myśli o początkach AIDS,
00:20
of AIDS, they're gonna think back to the 1980s.
1
2000
3000
wracają pamięcią do lat osiemdziesiątych.
00:23
And certainly, this was the decade in which we discovered AIDS
2
5000
3000
I z pewnością była to dekada, w której odkryliśmy AIDS
00:26
and the virus that causes it, HIV.
3
8000
3000
i wirus, który go powoduje, HIV.
00:29
But in fact this virus crossed over into humans many decades before,
4
11000
4000
Ale w rzeczywistości wirus ten przeszedł na ludzi wiele lat wcześniej,
00:33
from chimpanzees, where the virus originated, into humans who hunt these apes.
5
15000
4000
od szympansów, skąd się wywodzi, na ludzi, którzy polują na te małpy.
00:37
This photo was taken before the Great Depression
6
19000
3000
To zdjęcie zrobiono przed Wielkim Kryzysem
00:40
in Brazzaville, Congo.
7
22000
2000
w Brazzaville, Kongo.
00:42
At this time, there were thousands of individuals,
8
24000
2000
W tym czasie znajdowało się tam tysiące osób,
00:44
we think, that were infected with HIV.
9
26000
2000
które prawdopodobnie były zakażone wirusem HIV.
00:46
So I have a couple of really important questions for you.
10
28000
2000
Zatem kieruję kilka naprawdę ważnych pytań do Państwa.
00:48
If this virus was in thousands
11
30000
1000
Jeśli ten wirus znajdował się u tysiąca
00:49
of individuals at this point,
12
31000
2000
osób w tamtym czasie,
00:51
why was it the case that it took us until 1984
13
33000
3000
dlaczego dopiero w 1984 roku
00:54
to be able to discover this virus?
14
36000
2000
byliśmy w stanie odkryć tego wirusa?
00:56
OK now, more importantly,
15
38000
2000
A teraz, co ważniejsze,
00:58
had we been there in the '40s and '50s, '60s,
16
40000
3000
czy gdybyśmy byli tam w latach 40tych i 50tych, 60tych,
01:01
had we seen this disease, had we understood
17
43000
3000
gdybyśmy widzieli tę chorobę, gdybyśmy zrozumieli
01:04
exactly what was going on with it, how might that have changed and completely
18
46000
3000
dokładnie na czym polega, jak mogłoby to zmienić i zupełnie
01:07
transformed the nature of the way this pandemic moved?
19
49000
5000
przekształcić charakter rozprzestrzeniania się tej pandemii?
01:12
In fact, this is not unique to HIV. The vast majority of
20
54000
3000
W rzeczywistości nie jest to jedynie charakterystyczne dla HIV.
01:15
viruses come from animals.
21
57000
2000
Zdecydowana większość wirusów pochodzi od zwierząt.
01:17
And you can kind of think of this as a pyramid of this bubbling up of viruses
22
59000
3000
I można pomyśleć o tym jako o piramidzie kipiącej wirusami
01:20
from animals into human populations.
23
62000
2000
od zwierząt w kierunku ludzkiej populacji.
01:22
But only at the very top of this pyramid do these things become completely human.
24
64000
3000
Ale dopiero na samym szczycie tej piramidy stają się one całkowicie ludzkie.
01:25
Nevertheless, we spend the vast majority
25
67000
3000
Niemniej jednak tracimy większość
01:28
of our energy focused on this level of the pyramid,
26
70000
2000
naszej energii koncentrując się na tym poziomie piramidy,
01:30
trying to tackle things that are already completely adapted to human beings,
27
72000
4000
próbując stawić czoła wirusom, które są już całkowicie dostosowane do ludzi,
01:34
that are going to be very very difficult to address --
28
76000
2000
które będą bardzo trudne do zwalczenia -
01:36
as we've seen in the case of HIV.
29
78000
2000
jak można zauważyć w przypadku HIV.
01:38
So during the last 15 years,
30
80000
2000
Zatem w ciągu ostatnich 15 lat,
01:40
I've been working to actually study the earlier interface here --
31
82000
3000
zajmowałem się badaniem wczesnego wzajemnego oddziaływania --
01:43
what I've labeled "viral chatter," which was a term coined
32
85000
2000
które nazywam "wirusowe rozmowy", termin ten wymyślony
01:45
by my mentor Don Burke.
33
87000
2000
został przez mojego mentora Dona Burke’a.
01:47
This is the idea that we can study the sort of
34
89000
2000
Pomysł jest taki, że możny badać
01:49
pinging of these viruses into human populations,
35
91000
3000
próby wnikania tych wirusów do populacji ludzkiej,
01:52
the movement of these agents over into humans;
36
94000
2000
ich przenoszenie się na ludzi,
01:54
and by capturing this moment,
37
96000
2000
a wychwytując tę chwilę,
01:56
we might be able to move to a situation where we can catch them early.
38
98000
3000
możliwa byłaby sytuacja, w której moglibyśmy wychwycić je wcześniej.
01:59
OK, so this is a picture, and I'm going to show you
39
101000
2000
Dobrze, zatem to jest zdjęcie, mam zamiar pokazać Państwu
02:01
some pictures now from the field.
40
103000
2000
teraz kilka zdjęć z miejsca prowadzenia badań.
02:03
This is a picture of a central African hunter.
41
105000
2000
To jest zdjęcie przedstawiające myśliwego z centralnej Afryki.
02:05
It's actually a fairly common picture.
42
107000
2000
To w rzeczywistości dość częsty obraz.
02:07
One of the things I want you to note from it
43
109000
2000
Jedną z rzeczy, którą chciałbym, abyście zapamiętali
02:09
is blood -- that you see a tremendous amount of blood contact.
44
111000
3000
jest krew – możecie zauważyć ogromną ilość kontaktu z krwią.
02:12
This was absolutely key for us. This is a
45
114000
2000
To miało absolutnie kluczowe znaczenie dla nas. Jest to
02:14
very intimate form of connection.
46
116000
2000
bardzo bliska forma kontaktu.
02:16
So if we're going to study viral chatter, we need to
47
118000
2000
Zatem, jeśli mamy zamiar studiować "wirusowe rozmowy", musimy
02:18
get to these populations who have intensive contact with wild animals.
48
120000
3000
dostać się do tych populacji, które mają intensywny kontakt z dzikimi zwierzętami.
02:21
And so we've been studying people like this individual.
49
123000
4000
I badamy ludzi takich, jak ten.
02:25
We collect blood from them, other specimens.
50
127000
3000
Zbieramy od nich krew, inne próbki.
02:28
We look at the diseases, which are in the animals as well as the humans.
51
130000
3000
Przyglądamy się chorobom, które występują u zwierząt, jak i również u tych ludzi.
02:31
And ideally, this is going to allow us to catch these things
52
133000
3000
W najlepszym wypadku pozwoli to nam wychwycić te organizmy
02:34
early on, as they're moving over into human populations.
53
136000
3000
wcześnie, gdy przenoszą się do populacji ludzkiej.
02:37
And the basic objective of this work is not to just
54
139000
2000
A podstawowym celem tej pracy jest nie tylko
02:39
go out once and look at these individuals,
55
141000
2000
pojawić się raz i przypatrzeć się tym osobom
02:41
but to establish thousands of individuals
56
143000
2000
lecz zidentyfikować tysiące osób
02:43
in these populations that we would monitor
57
145000
3000
w tych populacjach, które moglibyśmy monitorować
02:46
continuously on a regular basis.
58
148000
2000
w sposób stały i regularny.
02:48
When they were sick, we would collect specimens from them.
59
150000
2000
Gdy byliby chorzy, zbieralibyśmy próbki od nich.
02:50
We would actually enlist them --
60
152000
2000
Moglibyśmy właściwie werbować ich --
02:52
which we've done now -- to collect specimens from animals.
61
154000
2000
co robimy teraz – by zbierali próbki od zwierząt.
02:54
We give them these little pieces of filter paper.
62
156000
2000
Dajemy im te małe kawałki bibuły filtracyjnej.
02:56
When they sample from animals,
63
158000
2000
Kiedy pobierają próbki od zwierząt,
02:58
they collect the blood on the filter paper
64
160000
2000
zbierają krew na bibułę filtracyjną,
03:00
and this allows us to identify yet-unknown viruses from exactly the right animals --
65
162000
4000
a to pozwala nam zidentyfikować nieznane jeszcze wirusy od właściwych zwierząt -
03:04
the ones that are actually being hunted.
66
166000
3000
tych, które są celem polowań.
03:10
(Video) Narrator: Deep in a remote region of Cameroon,
67
172000
2000
(Wideo): Narrator: Głęboko w odległym zakątku Kamerunu,
03:12
two hunters stalk their prey.
68
174000
3000
dwóch myśliwych tropi swoje ofiary.
03:15
Their names are Patrice and Patee.
69
177000
2000
Nazywają się Patrice i Patee.
03:17
They're searching for bush meat;
70
179000
3000
Szukają mięsa buszu --
03:20
forest animals they can kill to feed their families.
71
182000
4000
zwierząt leśnych, które mogliby zabić, żeby wyżywić swoje rodziny
03:24
Patrice and Patee set out most days to go out hunting
72
186000
2000
Patrice i Patee spędzają większość dni na polowaniu
03:26
in the forest around their homes.
73
188000
3000
w lesie wokół swoich domów.
03:29
They have a series of traps, of snares that they've set up
74
191000
2000
Mają szereg pułapek, zasadzek, które zastawili,
03:31
to catch wild pigs, snakes, monkeys,
75
193000
4000
aby złapać dziki, węże, małpy
03:35
rodents -- anything they can, really.
76
197000
4000
gryzonie, tak naprawdę wszystko, co się da.
03:39
Patrice and Patee have been out for hours but found nothing.
77
201000
6000
Patrice i Patee byli poza domem przez wiele godzin, ale nic nie znaleźli.
03:45
The animals are simply gone.
78
207000
4000
Zwierząt po prostu nie ma.
03:49
We stop for a drink of water.
79
211000
5000
Zatrzymujemy się, aby napić się wody.
03:54
Then there is a rustle in the brush.
80
216000
5000
Nagle słychać szelest w zaroślach.
03:59
A group of hunters approach,
81
221000
5000
Nadchodzi grupa myśliwych.
04:04
their packs loaded with wild game.
82
226000
4000
Ich tobołki załadowane są dziczyzną.
04:08
There's at least three viruses
83
230000
2000
Są tutaj co najmniej trzy wirusy,
04:10
that you know about, which are in this particular monkey.
84
232000
3000
które znasz, które występują u tej konkretnej małpy.
04:13
Nathan Wolfe: This species, yeah. And there's many many more pathogens
85
235000
2000
Nathan Wolfe: Ten gatunek, tak. I jest dużo więcej patogenów,
04:15
that are present in these animals.
86
237000
2000
które są obecne u tych zwierząt.
04:17
These individuals are at specific risk,
87
239000
3000
Osoby te są swoiście narażone,
04:20
particularly if there's blood contact, they're at risk for transmission
88
242000
3000
zwłaszcza jeśli jest kontakt z krwią, są one narażone na przekazanie
04:23
and possibly infection with novel viruses.
89
245000
5000
i ewentualne zakażenie nowymi wirusami.
04:28
Narrator: As the hunters display their kills, something surprising happens.
90
250000
3000
Narrator: W miarę jak myśliwi pokazują swoje ofiary, coś dziwnego się dzieje.
04:31
They show us filter paper they've used to collect the animals' blood.
91
253000
4000
Pokazują nam bibułę filtracyjną, której używali do zebrania krwi zwierząt.
04:35
The blood will be tested for zoonotic viruses,
92
257000
3000
Krew zostanie przebadana pod kątem wirusów odzwierzęcych,
04:38
part of a program Dr. Wolfe has spent years setting up.
93
260000
3000
to część programu, którego wprowadzenie zajęło Dr Wolfe lata.
04:41
NW: So this is from this animal right here,
94
263000
2000
NW: Zatem to pochodzi właśnie od tego zwierzęcia tutaj,
04:43
Greater Spot-Nosed Guenon.
95
265000
2000
Koczkodana białonosego.
04:45
Every person who has one of those filter papers has at least,
96
267000
2000
Każda osoba, która posiada jedną z tych bibuł filtracyjnych,
04:47
at a minimum, been through our basic health education
97
269000
3000
przynajmniej w minimalnym stopniu przeszła nasze podstawowe przeszkolenie zdrowotne
04:50
about the risks associated with these activities,
98
272000
3000
o zagrożeniach związanych z tą działalnością,
04:53
which presumably, from our perspective,
99
275000
2000
co prawdopodobnie, z naszego punktu widzenia,
04:55
gives them the ability to decrease their own risk,
100
277000
2000
daje im możliwość zmniejszenia własnego ryzyka,
04:57
and then obviously the risk to their families,
101
279000
3000
i oczywiście zagrożenia dla ich rodzin,
05:00
the village, the country, and the world.
102
282000
4000
wioski, kraju i świata.
05:04
NW: OK, before I continue, I think it's important to take just a moment
103
286000
3000
NW: Dobrze, zanim będę kontynuować uważam, że ważne jest, aby poświęcić chwilę
05:07
to talk about bush meat. Bush meat is the hunting of wild game.
104
289000
3000
na rozmowę o dziczyźnie. Dziczyzna to polowanie na dziką zwierzynę.
05:10
OK? And you can consider all sorts of different bush meat.
105
292000
2000
Można brać pod uwagę różnego rodzaju dziczyznę.
05:12
I'm going to be talking about this.
106
294000
2000
Zamierzam o tym mówić.
05:14
When your children and grandchildren
107
296000
2000
Gdy wasze dzieci i wnuki
05:16
sort of pose questions to you about this period of time,
108
298000
2000
będą stawiać pytania na temat tego okresu,
05:18
one of the things they're gonna ask you,
109
300000
2000
jedną z rzeczy, o które będą pytać,
05:20
is how it was they we allowed some of our closest living relatives,
110
302000
3000
będzie, jak to się stało, że zezwoliliśmy naszym najbliższym żyjącym krewnym,
05:23
some of the most valuable and endangered species
111
305000
2000
niektórym najcenniejszym i najbardziej zagrożonym gatunkom
05:25
on our planet, to go extinct because we
112
307000
3000
na naszej planecie, aby wymarły, ponieważ
05:28
weren't able to address some of the issues
113
310000
2000
nie byliśmy w stanie rozwiązać niektórych kwestii
05:30
of poverty in these parts of the world.
114
312000
2000
związanych z ubóstwem w tych częściach świata.
05:32
But in fact that's not the only question they're going to ask you about this.
115
314000
3000
Ale w rzeczywistości to nie jedyne pytanie, które będą wam zadawać.
05:35
They're also going to ask you the question
116
317000
2000
Będą również zadawać pytanie,
05:37
that when we knew that this was the way that HIV entered
117
319000
2000
że skoro wiedzieliśmy, że HIV w ten sposób wniknął
05:39
into the human population,
118
321000
2000
do populacji ludzkiej,
05:41
and that other diseases had the potential to enter like this,
119
323000
2000
a inne choroby mają potencjał, aby wniknąć w ten sposób,
05:43
why did we let these behaviors continue?
120
325000
2000
dlaczego pozwoliliśmy na kontynuację takich zachowań?
05:45
Why did we not find some other solution to this?
121
327000
2000
Dlaczego nie znaleźliśmy innych rozwiązań?
05:47
They're going to say, in regions of profound
122
329000
3000
Mogą powiedzieć, w regionach o głębokiej
05:50
instability throughout the world,
123
332000
2000
destabilizacji na całym świecie,
05:52
where you have intense poverty, where populations are growing
124
334000
3000
gdzie istnieje wielkie ubóstwo, gdzie rośnie zaludnienie
05:55
and you don't have sustainable resources like this,
125
337000
2000
i nie ma trwałych zasobów takich jak te,
05:57
this is going to lead to food insecurity.
126
339000
5000
doprowadzi to do zagrożenia brakiem żywności.
06:02
But they're also going to ask you probably a different question.
127
344000
2000
Jednak będą prawdopodobnie zadawać również inne pytanie.
06:04
It's one that I think we all need to ask ourselves,
128
346000
2000
Jest to pytanie, które, jak myślę, wszyscy musimy sobie zadać,
06:06
which is, why we thought the responsibility rested with this individual here.
129
348000
4000
a brzmi ono, dlaczego uważamy, że odpowiedzialność spoczywa na tej osobie tutaj.
06:10
Now this is the individual -- you can see just right up over his right shoulder --
130
352000
3000
Ten człowiek - można zobaczyć ponad jego prawym ramieniem -
06:13
this is the individual that hunted the monkey
131
355000
2000
to ten człowiek, która upolowały małpę
06:15
from the last picture that I showed you.
132
357000
2000
z ostatniego zdjęcia, które pokazałem Państwu.
06:17
OK, take a look at his shirt.
133
359000
2000
Dobrze, spójrzcie na jego koszulę.
06:19
You know, take a look at his face.
134
361000
3000
Spójrzcie na jego twarz.
06:22
Bush meat is one of the central crises,
135
364000
3000
Polowanie na zwierzęta w buszu jest jednym z głównych problemów,
06:25
which is occurring in our population right now,
136
367000
2000
z którym mamy do czynienia obecnie w naszej populacji,
06:27
in humanity, on this planet.
137
369000
2000
jako ludzkości, na tej planecie.
06:29
But it can't be the fault of somebody like this.
138
371000
3000
Ale nie można obwiniać kogoś takiego jak ten człowiek.
06:32
OK? And solving it cannot be his responsibility alone.
139
374000
4000
A rozwiązanie tego nie może być wyłącznie jego odpowiedzialnością.
06:36
There's no easy solutions,
140
378000
2000
Nie ma prostych rozwiązań,
06:38
but what I'm saying to you is that we neglect this problem
141
380000
2000
ale co chcę wam powiedzieć, to to, że zaniedbujemy ten problem
06:40
at our own peril.
142
382000
2000
na nasze własne ryzyko.
06:42
So, in 1998, along with my mentors
143
384000
3000
W 1998 r., wraz z moimi mentorami
06:45
Don Burke and Colonel Mpoudi-Ngole,
144
387000
2000
Donem Burke i pułkownikiem Mpoudi-Ngole
06:47
we went to actually start this work
145
389000
2000
rozpoczęliśmy tę pracę
06:49
in Central Africa, to work with hunters
146
391000
2000
w Afryce Środkowej, aby współpracować z myśliwymi
06:51
in this part of the world.
147
393000
2000
w tej części świata.
06:53
And my job -- at that time I was a post-doctoral fellow,
148
395000
3000
A moja praca - w tym czasie byłem adinuktem,
06:56
and I was really tasked with setting this up.
149
398000
2000
i miałem naprawdę dużo pracy z przygotowaniem tego.
06:58
So I said to myself, "OK, great --
150
400000
2000
Więc powiedziałem do sobie: "Dobrze, wspaniale -
07:00
we're gonna collect all kinds of specimens. We're gonna go to all these
151
402000
2000
zbierzemy wszystkie rodzaje próbek. Pójdziemy do tych wszystkich
07:02
different locations. It's going to be wonderful."
152
404000
3000
różnych miejsc. To będzie wspaniałe."
07:05
You know, I looked at the map; I picked out 17 sites;
153
407000
2000
Wiecie, spojrzałem na mapę, wybrałem 17 miejsc,
07:07
I figured, no problem.
154
409000
2000
pomyślałem, bez problemu.
07:09
(Laughter)
155
411000
2000
(Śmiech)
07:11
Needless to say, I was drastically wrong.
156
413000
2000
Nie trzeba dodawać, że ogromnie się myliłem.
07:13
This is challenging work to do.
157
415000
2000
Jest to trudna praca.
07:15
Fortunately, I had and continue to have
158
417000
2000
Na szczęście miałem i nadal mam
07:17
an absolutely wonderful team of colleagues and collaborators in my own team,
159
419000
3000
absolutnie wspaniały zespół kolegów i współpracowników w moim własnym zespole,
07:20
and that's the only way that this work can really occur.
160
422000
2000
i to jest jedyny sposób na to, aby te badania mogły rzeczywiście się odbywać.
07:22
We have a whole range of challenges about this work.
161
424000
3000
Mamy cały szereg wyzwań w tej pracy.
07:25
One of them is just obtaining trust
162
427000
2000
Jedną z nich jest właśnie uzyskanie zaufania
07:27
from individuals that we work with in the field.
163
429000
2000
od osób, z którymi pracujemy w terenie.
07:29
The person you see on the right hand side is Paul DeLong-Minutu.
164
431000
4000
Osoba, którą widać po prawej stronie to Paul DeLong-Minutu.
07:33
He's one of the best communicators that I've really ever dealt with.
165
435000
2000
Jest jednym z najlepszych mówców, z którym kiedykolwiek miałem do czynienia.
07:35
When I arrived I didn't speak a word of French,
166
437000
2000
Kiedy przyjechałem, nie mówiłem ani słowa po francusku,
07:37
and I still seemed to understand what it was he was saying.
167
439000
3000
a jednak wydawało mi się, że rozumiem co on mówi.
07:40
Paul worked for years
168
442000
2000
Paul pracował przez wiele lat
07:42
on the Cameroonian national radio and television,
169
444000
2000
w państwowym radiu i telewizji Kamerunu,
07:44
and he spoke about health issues. He was a health correspondent.
170
446000
3000
i mówił o problemach zdrowia. Był korespondentem w kwestii zdrowia.
07:47
So we figured we'd hire this person -- when we got there he could
171
449000
2000
Zatem pomyśleliśmy, że zatrudnimy tę osobę, gdy będziemy tam,
07:49
be a great communicator.
172
451000
2000
mógłby być wspaniałym mówcą.
07:51
When we would get to these rural villages, though, what we found out
173
453000
2000
Kiedy dojechaliśmy do tych wiosek okazało się,
07:53
is that no one had television,
174
455000
2000
że nikt nie miał telewizji,
07:55
so they wouldn't recognize his face.
175
457000
3000
zatem nie rozpoznali jego twarzy.
07:58
But -- when he began to speak
176
460000
3000
Ale - gdy zaczął mówić
08:01
they would actually recognize his voice from the radio.
177
463000
2000
rzeczywiście rozpoznali jego głos z radia.
08:03
And this was somebody who had incredible
178
465000
2000
I to był ktoś, kto miał niesamowity
08:05
potential to spread aspects of our message,
179
467000
2000
potencjał rozpowszechniania aspektów naszego przekazu,
08:07
whether it be with regards to wildlife conservation
180
469000
3000
czy to w odniesieniu do ochrony przyrody
08:10
or health prevention.
181
472000
3000
czy profilaktyki zdrowotnej.
08:13
Often we run into obstacles. This is us coming back from
182
475000
2000
Często natrafiamy na przeszkody. To my powracający z
08:15
one of these very rural sites,
183
477000
2000
jednego z tych obszarów wiejskich,
08:17
with specimens from 200 individuals
184
479000
2000
z próbkami od 200 osobników,
08:19
that we needed to get back to the lab within 48 hours.
185
481000
2000
które musielismy dostarczyć do laboratorium w ciągu 48 godzin.
08:21
I like to show this shot -- this is
186
483000
2000
Chciałbym pokazać to zdjęcie -
08:23
Ubald Tamoufe, who's the lead
187
485000
2000
to Ubald Tamoufe, wiodący badacz
08:25
investigator in our Cameroon site.
188
487000
2000
w naszej części Kamerunu.
08:27
Ubald laughs at me when I show this photo
189
489000
2000
Ubald śmieje się ze mnie, gdy pokazuję to zdjęcie
08:29
because of course you can't see his face.
190
491000
2000
ponieważ oczywiście nie widać jego twarzy.
08:31
But the reason I like to show the shot
191
493000
2000
Jednak powodem, dla którego chcę pokazać to zdjęcie
08:33
is because you can see that he's about to solve this problem.
192
495000
3000
jest to, że widać, że jest on bliski rozwiązania tego problemu.
08:36
(Laughter)
193
498000
1000
(Śmiech)
08:37
Which -- which he did, which he did.
194
499000
3000
Co zrobił. Co zrobił.
08:40
Just a few quick before and after shots.
195
502000
2000
Tylko kilka szybkich zdjęć przed i po.
08:42
This was our laboratory before.
196
504000
3000
To było nasze laboratorium wcześniej.
08:45
This is what it looks like now.
197
507000
2000
Teraz tak wygląda.
08:47
Early on, in order to ship our specimens,
198
509000
2000
Wcześniej, aby wysłać nasze próbki,
08:49
we had to have dry ice. To get dry ice we had to go
199
511000
2000
musieliśmy posiadać suchy lód. Aby uzyskać suchy lód musieliśmy pójść
08:51
to the breweries -- beg, borrow, steal to get these folks to give it to us.
200
513000
3000
do browarów - prosić, pożyczyć, ukraść, żeby go od nich uzyskać
08:54
Now we have our own liquid nitrogen.
201
516000
3000
Teraz mamy własny ciekły azot.
08:57
I like to call our laboratory the coldest place in Central Africa -- it might be.
202
519000
5000
Nazywam nasze laboratorium najzimniejszym miejscem w Afryce Środkowej -- prawdopodobnie nim jest.
09:02
And here's a shot of me, this is the before shot of me.
203
524000
4000
A tu jest moje zdjęcie, a to moje wcześniejsze zdjęcie.
09:06
(Laughter)
204
528000
2000
(Śmiech)
09:08
No comment.
205
530000
2000
Bez komentarza.
09:10
So what happened? So during the 10 years that we've been doing
206
532000
2000
Zatem co się wydarzyło? W ciągu 10 lat wykonywania
09:12
this work, we actually surprised ourselves.
207
534000
3000
tej pracy, właściwie zaskoczyliśmy samych siebie.
09:15
We made a number of discoveries.
208
537000
3000
Dokonaliśmy wielu odkryć.
09:18
And what we've found is that if you look in the right place,
209
540000
2000
I odkryliśmy, że jeśli spojrzymy we właściwe miejsce,
09:20
you can actually monitor the flow
210
542000
2000
rzeczywiście możemy monitorować przepływ
09:22
of these viruses into human populations.
211
544000
2000
tych wirusów do populacji ludzkiej.
09:24
That gave us a tremendous amount of hope.
212
546000
2000
To daje nam ogromną nadzieję.
09:26
What we've found is a whole range of new viruses in these individuals,
213
548000
3000
To, co odkryliśmy to szereg nowych wirusów u tych osób,
09:29
including new viruses in the same group
214
551000
2000
w tym nowe wirusy tej samej grupy
09:31
as HIV -- so, brand new retroviruses.
215
553000
3000
co HIV, zatem zupełnie nowe retrowirusy.
09:34
And let's face it, any new retrovirus in the
216
556000
2000
I spójrzmy prawdzie w oczy, każdy nowy retrowirus
09:36
human population -- it's something we should be aware of.
217
558000
3000
w populacji ludzkiej - to coś, czego powinniśmy się obawiać.
09:39
It's something we should be following. It's not something
218
561000
2000
To coś, co powinniśmy śledzić.
09:41
that we should be surprised by.
219
563000
2000
Nie powinniśmy być tym zaskoczeni.
09:43
Needless to say in the past
220
565000
2000
Nie trzeba dodawać, że w przeszłości
09:45
these viruses entering into these rural communities
221
567000
2000
te wirusy wchodząc do społeczności wiejskiej
09:47
might very well have gone extinct.
222
569000
2000
mogły równie dobrze wymierać.
09:49
That's no longer the case. Logging roads provide access to urban areas.
223
571000
4000
Już tak nie jest. Szlaki dróg wyrębu drzew zapewniają dostęp do obszarów miejskich.
09:53
And critically, what happens in central Africa
224
575000
4000
I co istotne, to, co dzieje się w Afryce Środkowej,
09:57
doesn't stay in Central Africa.
225
579000
3000
nie pozostaje w Afryce Środkowej.
10:00
So, once we discovered that it was really possible
226
582000
2000
Zatem, skoro raz odkryliśmy, że naprawdę możliwe było
10:02
that we could actually do this monitoring,
227
584000
2000
przeprowadzenie tego monitoringu,
10:04
we decided to move this from research, to
228
586000
2000
zdecydowaliśmy się na przejść od badań naukowych,
10:06
really attempt to phase up to a global monitoring effort.
229
588000
4000
do rzeczywistej próby wporowadzenia ogólnoświatowego monitoringu.
10:10
Through generous support and partnership
230
592000
2000
Poprzez hojne wsparcie i partnerstwo
10:12
scientifically with Google.org and the Skoll Foundation,
231
594000
3000
naukowe ze strony Google.org i Fundacji Skoll,
10:15
we were able to start the Global Viral Forecasting Initiative
232
597000
4000
udało nam się uruchomić Inicjatywę Globalnego Przewidywania Wirusów
10:19
and begin work in four different sites
233
601000
2000
i rozpocząć pracę w czterech różnych miejscach
10:21
in Africa and Asia.
234
603000
3000
w Afryce i Azji.
10:24
Needless to say, different populations from different parts of the world
235
606000
2000
Nie trzeba dodawać, że różne populacje z różnych części świata
10:26
have different sorts of contact.
236
608000
2000
mają inne rodzaje kontaktu.
10:28
So it's not just hunters in Central Africa.
237
610000
3000
Zatem nie są to tylko myśliwi w Afryce Środkowej.
10:31
It's also working in live animal markets --
238
613000
2000
Ma to również miejsce na rynku żywych zwierząt -
10:33
these wet markets -- which is exactly the place where
239
615000
2000
na tych targowiskach – właśnie w takim miejscu
10:35
SARS emerged in Asia.
240
617000
2000
SARS pojawił się w Azji.
10:37
But really, this is just the beginning from our perspective.
241
619000
2000
Jednak w rzeczywistości to dopiero początek z naszego punktu widzenia.
10:39
Our objective right now, in addition to
242
621000
2000
Naszym celem w tej chwili, oprócz
10:41
deploying to these sites and getting everything moving,
243
623000
2000
rozlokowania się w tych miejscach i rozkręcenia tego,
10:43
is to identify new partners
244
625000
2000
jest identyfikacja nowych partnerów,
10:45
because we feel like this effort needs to be extended
245
627000
3000
ponieważ odczuwamy, że ten wysiłek powinien być poszerzony
10:48
to probably 20 or more sites throughout the world -- to viral hotspots --
246
630000
4000
prawdopodobnie do 20 lub więcej miejsc na całym świecie - do wirusowych gorących punktów –
10:52
because really the idea here is to cast an incredibly wide net
247
634000
3000
gdyż właściwie pomysłem jest stworzenie bardzo szerokiej sieci,
10:55
so that we can catch these things, ideally,
248
637000
2000
aby móc wychwycić te organizmy, w najlepszym wypadku,
10:57
before they make it to blood banks,
249
639000
2000
zanim wprowadzą je do banków krwi,
10:59
sexual networks, airplanes. And that's really our objective.
250
641000
4000
powiązań seksualnych, samolotów. I to jest rzeczywiście nasz cel.
11:03
There was a time not very long ago
251
645000
2000
Było to nie tak dawno temu,
11:05
when the discovery of unknown organisms
252
647000
2000
gdy odkrycie nieznanych organizmów
11:07
was something that held incredible awe for us.
253
649000
3000
wzbudzało w nas niesamowity respekt.
11:10
It had potential to really change the way that we saw ourselves,
254
652000
3000
Miało to rzeczywiście potencjał zmiany naszego sposobu postrzegania samych siebie,
11:13
and thought about ourselves.
255
655000
2000
i myślenia o sobie.
11:15
Many people, I think, on our planet right now
256
657000
2000
Jak sądzę, obecnie wiele osób na naszej planecie
11:17
despair, and they think
257
659000
3000
wątpi i myśli, że
11:20
we've reached a point where we've discovered most of the things.
258
662000
3000
osiągnęliśmy punkt, w którym większość rzeczy została odkryta.
11:23
I'm going tell you right now: please don't despair.
259
665000
3000
Mam zamiar powiedzieć teraz: proszę, nie rozpaczajcie.
11:26
If an intelligent extra-terrestrial
260
668000
2000
Jeśli inteligentny kosmita
11:28
was taxed with writing the encyclopedia of life on our planet,
261
670000
3000
zostałby obarczony pisaniem encyklopedii życia na naszej planecie,
11:31
27 out of 30 of these volumes
262
673000
2000
27 z 30 tomów
11:33
would be devoted to bacteria and virus,
263
675000
3000
byłoby poświęcone bakteriom i wirusom,
11:36
with just a few of the volumes left
264
678000
2000
a tylko kilka tomów pozostałoby
11:38
for plants, fungus and animals,
265
680000
2000
dla roślin, grzybów i zwierząt -
11:40
humans being a footnote;
266
682000
3000
ludzie byliby przypisem -
11:43
interesting footnote but a footnote nonetheless.
267
685000
3000
interesującym przypisem, ale mimo wszystko przypisem.
11:46
This is honestly the most exciting period
268
688000
3000
Szczerze mówiąc, jest to najbardziej ekscytujący okres
11:49
ever for the study of unknown life forms on our planet.
269
691000
4000
dla badań nieznanych form życia na naszej planecie.
11:53
The dominant things that exist here
270
695000
2000
Dominujących organizmów, które istnieją tutaj
11:55
we know almost nothing about.
271
697000
2000
i o których nie wiemy prawie nic.
11:57
And yet finally, we have the tools, which will allow us to actually explore that world
272
699000
3000
A jednak w końcu mamy narzędzia, które pozwolą nam rzeczywiście zbadać ten świat
12:00
and understand them.
273
702000
4000
i zrozumieć je.
12:04
Thank you very much.
274
706000
2000
Dziękuję bardzo.
12:06
(Applause)
275
708000
6000
(Oklaski)
ABOUT THE SPEAKER
Nathan Wolfe - Virus hunterArmed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus.
Why you should listen
Using genetic sequencing, needle-haystack research, and dogged persistence (crucial to getting spoilage-susceptible samples through the jungle and to the lab), Nathan Wolfe has proven what was science-fiction conjecture only a few decades ago -- not only do viruses jump from animals to humans, but they do so all the time. Along the way Wolfe has discovered several new viruses, and is poised to discover many more.
Wolfe's research has turned the field of epidemiology on its head, and attracted interest from philanthropists at Google.org and the Skoll foundation. Better still, the research opens the door to preventing epidemics before they happen, sidelining them via early-warning systems and alleviating the poverty from which easy transmission emerges.
Nathan Wolfe | Speaker | TED.com