TED2009
Nathan Wolfe: The jungle search for viruses
Nathan Wolfe: Cuộc tìm kiếm virus trong rừng của Nathan Wolfe
Filmed:
Readability: 4.4
1,660,987 views
Thợ săn virus Nathan Wolfe đang đánh lừa đại dịch kế tiếp bằng 2 bước tiến: khám phá những virus chết người mới tại nơi chúng xuất hiện lần đầu tiên -- lây từ động vật sang người ở các thợ săn nghèo tại Châu Phi -- trước khi chúng lây lan rộng khắp và giết chết hàng triệu sinh mạng khác.
Nathan Wolfe - Virus hunter
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus. Full bio
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
When most people think about the beginnings
0
0
2000
Khi nghĩ về sự bắt đầu
của bệnh AIDS,
của bệnh AIDS,
00:20
of AIDS, they're gonna think back to the 1980s.
1
2000
3000
hầu hết mọi người
sẽ nghĩ về năm 1980.
sẽ nghĩ về năm 1980.
00:23
And certainly, this was the decade in which we discovered AIDS
2
5000
3000
Chắc chắn, đây là thập niên
mà ta khám phá ra bệnh AIDS
mà ta khám phá ra bệnh AIDS
00:26
and the virus that causes it, HIV.
3
8000
3000
và virus gây ra nó, HIV.
00:29
But in fact this virus crossed over into humans many decades before,
4
11000
4000
Thật ra, virus này tồn tại trong cơ thể
con người hàng thập kỷ trước đó,
con người hàng thập kỷ trước đó,
00:33
from chimpanzees, where the virus originated, into humans who hunt these apes.
5
15000
4000
từ tinh tinh, nơi bắt nguồn của virus,
đến những người săn linh trưởng.
đến những người săn linh trưởng.
00:37
This photo was taken before the Great Depression
6
19000
3000
Bức ảnh này chụp
trước thời kỳ đại suy thoái
trước thời kỳ đại suy thoái
00:40
in Brazzaville, Congo.
7
22000
2000
tại Brazzaville, Congo.
00:42
At this time, there were thousands of individuals,
8
24000
2000
Lúc này, hàng ngàn người
00:44
we think, that were infected with HIV.
9
26000
2000
đã được cho là nhiễm HIV.
00:46
So I have a couple of really important questions for you.
10
28000
2000
Tôi có vài câu hỏi
cho các bạn.
cho các bạn.
00:48
If this virus was in thousands
11
30000
1000
00:49
of individuals at this point,
12
31000
2000
Nếu virus tồn tại ở
hàng ngàn người lúc này đây.
hàng ngàn người lúc này đây.
00:51
why was it the case that it took us until 1984
13
33000
3000
Tại sao mãi tới tận năm 1984,
00:54
to be able to discover this virus?
14
36000
2000
ta mới có thể khám phá ra nó?
00:56
OK now, more importantly,
15
38000
2000
Quan trọng hơn
00:58
had we been there in the '40s and '50s, '60s,
16
40000
3000
chúng ta đã ở đó
trong những năm 40, 50, 60,
trong những năm 40, 50, 60,
01:01
had we seen this disease, had we understood
17
43000
3000
nhìn thấy căn bệnh này,
hiểu những gì đang xảy ra,
hiểu những gì đang xảy ra,
01:04
exactly what was going on with it, how might that have changed and completely
18
46000
3000
làm thế nào
nó có thể thay đổi,
nó có thể thay đổi,
01:07
transformed the nature of the way this pandemic moved?
19
49000
5000
làm biến đổi
cách thức lây lan của đại dịch.
cách thức lây lan của đại dịch.
01:12
In fact, this is not unique to HIV. The vast majority of
20
54000
3000
Thực ra, điều này
không chỉ xảy ra với riêng HIV,
không chỉ xảy ra với riêng HIV,
01:15
viruses come from animals.
21
57000
2000
phần lớn các virus
đều đến từ động vật.
đều đến từ động vật.
01:17
And you can kind of think of this as a pyramid of this bubbling up of viruses
22
59000
3000
Bạn có thể hình dung
một hình chóp mà đỉnh
một hình chóp mà đỉnh
01:20
from animals into human populations.
23
62000
2000
là virus lây từ động vật sang người.
01:22
But only at the very top of this pyramid do these things become completely human.
24
64000
3000
Chỉ trên đỉnh tháp, chúng
mới hoàn toàn trở thành virus ở người
mới hoàn toàn trở thành virus ở người
01:25
Nevertheless, we spend the vast majority
25
67000
3000
Tuy vậy, ta dùng phần lớn
01:28
of our energy focused on this level of the pyramid,
26
70000
2000
năng lượng của mình
vào cấp độ này,
vào cấp độ này,
01:30
trying to tackle things that are already completely adapted to human beings,
27
72000
4000
cố gắng giải quyết thứ
đã thích nghi với loài người,
đã thích nghi với loài người,
01:34
that are going to be very very difficult to address --
28
76000
2000
vốn rất khó để thực hiện
như trường hợp của HIV.
như trường hợp của HIV.
01:36
as we've seen in the case of HIV.
29
78000
2000
01:38
So during the last 15 years,
30
80000
2000
Trong 15 năm qua, tôi đã nghiên cứu
về một giao diện mới
về một giao diện mới
01:40
I've been working to actually study the earlier interface here --
31
82000
3000
01:43
what I've labeled "viral chatter," which was a term coined
32
85000
2000
tên là "người nói chuyện với virus"
01:45
by my mentor Don Burke.
33
87000
2000
cái tên do thầy Don Burke
của tôi đặt cho.
của tôi đặt cho.
01:47
This is the idea that we can study the sort of
34
89000
2000
Ý tưởng ở đây là đem những virus đó
vào quần thể người
vào quần thể người
01:49
pinging of these viruses into human populations,
35
91000
3000
01:52
the movement of these agents over into humans;
36
94000
2000
và nghiên cứu hoạt động của chúng,
01:54
and by capturing this moment,
37
96000
2000
bằng cách nắm bắt khoảnh khắc này,
01:56
we might be able to move to a situation where we can catch them early.
38
98000
3000
chúng tôi có thể tiêu diệt chúng
sớm hơn.
sớm hơn.
01:59
OK, so this is a picture, and I'm going to show you
39
101000
2000
Tôi sẽ chỉ cho các bạn
một vài hình ảnh thực địa.
một vài hình ảnh thực địa.
02:01
some pictures now from the field.
40
103000
2000
02:03
This is a picture of a central African hunter.
41
105000
2000
Đây là bức hình
một thợ săn ở Trung Phi
một thợ săn ở Trung Phi
02:05
It's actually a fairly common picture.
42
107000
2000
Thực tế là một hình ảnh
khá phổ biến.
khá phổ biến.
02:07
One of the things I want you to note from it
43
109000
2000
Tôi muốn các bạn
để ý đến máu
để ý đến máu
02:09
is blood -- that you see a tremendous amount of blood contact.
44
111000
3000
anh ta tiếp xúc với
một lượng máu lớn.
một lượng máu lớn.
02:12
This was absolutely key for us. This is a
45
114000
2000
Đây là chìa khóa
cho chúng tôi,
cho chúng tôi,
02:14
very intimate form of connection.
46
116000
2000
một cách tiếp xúc
rất gần gũi.
rất gần gũi.
02:16
So if we're going to study viral chatter, we need to
47
118000
2000
Khi nghiên cứu
"người tiếp xúc với virus"
"người tiếp xúc với virus"
02:18
get to these populations who have intensive contact with wild animals.
48
120000
3000
cần tìm ra những quần thể
có liên hệ sâu sắc với động vật rừng
có liên hệ sâu sắc với động vật rừng
02:21
And so we've been studying people like this individual.
49
123000
4000
Vì thế, chúng tôi nghiên cứu
những người như họ.
những người như họ.
02:25
We collect blood from them, other specimens.
50
127000
3000
Chúng tôi thu thập
mẫu máu, các mẫu vật chất khác.
mẫu máu, các mẫu vật chất khác.
02:28
We look at the diseases, which are in the animals as well as the humans.
51
130000
3000
Chúng tôi tìm các loại bệnh
trên cả người và động vật
trên cả người và động vật
02:31
And ideally, this is going to allow us to catch these things
52
133000
3000
Lý tưởng nhất là điều này cho
phép chúng tôi bắt những thứ đó
phép chúng tôi bắt những thứ đó
02:34
early on, as they're moving over into human populations.
53
136000
3000
sớm hơn khi chúng đang di chuyển
qua quần thể người
qua quần thể người
02:37
And the basic objective of this work is not to just
54
139000
2000
và mục tiêu cơ bản của
việc này không chỉ
việc này không chỉ
02:39
go out once and look at these individuals,
55
141000
2000
đi ra ngoài và
tìm kiếm những người đó
tìm kiếm những người đó
02:41
but to establish thousands of individuals
56
143000
2000
nhưng để chứng minh hàng ngàn cá nhân
02:43
in these populations that we would monitor
57
145000
3000
trong những quần thế đó
chúng tôi sẽ giám sát
chúng tôi sẽ giám sát
02:46
continuously on a regular basis.
58
148000
2000
liên tiếp trên một cơ sở liên tục
02:48
When they were sick, we would collect specimens from them.
59
150000
2000
Khi họ ốm, chúng tôi thu thập mẫu từ họ
02:50
We would actually enlist them --
60
152000
2000
Chúng tôi thực sự có được tình cảm của họ
02:52
which we've done now -- to collect specimens from animals.
61
154000
2000
Những gì cần làm:
thu thập mẫu từ động vật
thu thập mẫu từ động vật
02:54
We give them these little pieces of filter paper.
62
156000
2000
Chúng tôi đưa họ những mảnh nhỏ giấy lọc
02:56
When they sample from animals,
63
158000
2000
Khi họ săn động vật
02:58
they collect the blood on the filter paper
64
160000
2000
họ thu thập máu trên giấy lọc
03:00
and this allows us to identify yet-unknown viruses from exactly the right animals --
65
162000
4000
và điều này cho phép chúng tôi nhận dạng
những virus chưa biết từ những loài cụ thể
những virus chưa biết từ những loài cụ thể
03:04
the ones that are actually being hunted.
66
166000
3000
những động vật đang bị bị săn bắt
03:10
(Video) Narrator: Deep in a remote region of Cameroon,
67
172000
2000
Sâu trong vùng hoang
sơ của Cameroon
sơ của Cameroon
03:12
two hunters stalk their prey.
68
174000
3000
hai thợ săn bám theo con mồi của họ
03:15
Their names are Patrice and Patee.
69
177000
2000
Tên họ là Patric và Patee
03:17
They're searching for bush meat;
70
179000
3000
Họ đang tìm kiếm thịt thú rừng
03:20
forest animals they can kill to feed their families.
71
182000
4000
Những động vật rừng họ có thể giết
để làm thức ăn cho gia đình của họ
để làm thức ăn cho gia đình của họ
03:24
Patrice and Patee set out most days to go out hunting
72
186000
2000
Patric và Patee dành cả ngày để đi săn
03:26
in the forest around their homes.
73
188000
3000
trong khu rừng quanh nhà của họ
03:29
They have a series of traps, of snares that they've set up
74
191000
2000
Họ có một chuỗi các bẫy, lưới những thứ
03:31
to catch wild pigs, snakes, monkeys,
75
193000
4000
họ dùng để bắt lợn, rắn, khỉ
03:35
rodents -- anything they can, really.
76
197000
4000
những loài gặm nhấm, bất cứ thứ gì có thể
03:39
Patrice and Patee have been out for hours but found nothing.
77
201000
6000
Patric và Patee đã ở ngoài được vài giờ
nhưng không tìm được gì
nhưng không tìm được gì
03:45
The animals are simply gone.
78
207000
4000
Những loài vật đã đi hết
03:49
We stop for a drink of water.
79
211000
5000
Chúng tôi dừng lại để uống nước
03:54
Then there is a rustle in the brush.
80
216000
5000
Sau đó có một tiếng sột soạt trong bụi rậm
03:59
A group of hunters approach,
81
221000
5000
Một nhóm thợ săn đến gần
04:04
their packs loaded with wild game.
82
226000
4000
Những túi đeo của họ đã được
chuẩn bị sẵn sàng vũ khí để săn
chuẩn bị sẵn sàng vũ khí để săn
04:08
There's at least three viruses
83
230000
2000
Có ít nhất ba loại virus
04:10
that you know about, which are in this particular monkey.
84
232000
3000
mà chúng ta đã biết,
có trên loài khỉ
có trên loài khỉ
04:13
Nathan Wolfe: This species, yeah. And there's many many more pathogens
85
235000
2000
Loài này đây. Có rất rất nhiều mầm bệnh
04:15
that are present in these animals.
86
237000
2000
hiện đang có mặt trong những con vật đó
04:17
These individuals are at specific risk,
87
239000
3000
Những cá thể đó mang nguy cơ lây nhiễm
04:20
particularly if there's blood contact, they're at risk for transmission
88
242000
3000
Rõ ràng, nếu lượng máu đó tiếp xúc
với cơ thể, nguy cơ truyền bệnh rất cao
với cơ thể, nguy cơ truyền bệnh rất cao
04:23
and possibly infection with novel viruses.
89
245000
5000
và có thể dễ bị lây nhiễm
với những loài virus mới
với những loài virus mới
04:28
Narrator: As the hunters display their kills, something surprising happens.
90
250000
3000
Những người thợ săn đưa ra
thứ họ giết, vài thứ gây sửng sốt
thứ họ giết, vài thứ gây sửng sốt
04:31
They show us filter paper they've used to collect the animals' blood.
91
253000
4000
Họ chỉ cho chúng tôi những tờ giấy lọc,
họ dùng để thu thập máu các loài vật
họ dùng để thu thập máu các loài vật
04:35
The blood will be tested for zoonotic viruses,
92
257000
3000
Máu đó sẽ được kiểm tra
các virus từ động vật
các virus từ động vật
04:38
part of a program Dr. Wolfe has spent years setting up.
93
260000
3000
một phần của chương trình mà Tiến sĩ
Wolfe mất nhiều năm thiết lập
Wolfe mất nhiều năm thiết lập
04:41
NW: So this is from this animal right here,
94
263000
2000
NW: Vì đây là từ động vật săn bắn ở đây
04:43
Greater Spot-Nosed Guenon.
95
265000
2000
Nhiều hơn ở Spot-Nosed Guenon.
04:45
Every person who has one of those filter papers has at least,
96
267000
2000
Mỗi người có ít nhất 1 tờ giấy lọc,
04:47
at a minimum, been through our basic health education
97
269000
3000
và đã được học về sức khỏe cơ bản
04:50
about the risks associated with these activities,
98
272000
3000
về những hiểm nguy liên quan đến
những hoạt động này
những hoạt động này
04:53
which presumably, from our perspective,
99
275000
2000
mà có lẽ, từ quan điểm của chúng tôi
04:55
gives them the ability to decrease their own risk,
100
277000
2000
giúp giảm nguy hiểm cho chính họ
04:57
and then obviously the risk to their families,
101
279000
3000
và cho gia đình của họ,
05:00
the village, the country, and the world.
102
282000
4000
thôn làng, đất nước và thế giới.
05:04
NW: OK, before I continue, I think it's important to take just a moment
103
286000
3000
NW: ok. trước khi tôi tiếp tục,
tôi nghĩ điều quan trọng lúc này
tôi nghĩ điều quan trọng lúc này
05:07
to talk about bush meat. Bush meat is the hunting of wild game.
104
289000
3000
là nói về thịt thú rừng. Thịt thú rừng
là trò săn bắt hoang dã.
là trò săn bắt hoang dã.
05:10
OK? And you can consider all sorts of different bush meat.
105
292000
2000
Bạn có thể nghĩ mọi loại thịt rừng
05:12
I'm going to be talking about this.
106
294000
2000
mà tôi đang nói đến.
05:14
When your children and grandchildren
107
296000
2000
Khi con cháu của bạn
05:16
sort of pose questions to you about this period of time,
108
298000
2000
đặt câu hỏi cho bạn về khoảng
thời gian này
thời gian này
05:18
one of the things they're gonna ask you,
109
300000
2000
một trong những thứ chúng hỏi bạn
05:20
is how it was they we allowed some of our closest living relatives,
110
302000
3000
là làm thế nào chúng ta để
vài loài gần gũi nhất với chúng ta
vài loài gần gũi nhất với chúng ta
05:23
some of the most valuable and endangered species
111
305000
2000
một số loài rất quý hiếm
đang gặp nguy hiểm
đang gặp nguy hiểm
05:25
on our planet, to go extinct because we
112
307000
3000
trên hành tinh chúng ta, phải tuyệt
chủng bởi vì chúng ta
chủng bởi vì chúng ta
05:28
weren't able to address some of the issues
113
310000
2000
không thể giải quyết vài vấn đề
05:30
of poverty in these parts of the world.
114
312000
2000
về tình trạng nghèo đói ở
những nơi đó.
những nơi đó.
05:32
But in fact that's not the only question they're going to ask you about this.
115
314000
3000
Nhưng thực tế đó không chỉ là câu hỏi
duy nhất chúng hỏi
duy nhất chúng hỏi
05:35
They're also going to ask you the question
116
317000
2000
Chúng còn hỏi bạn rằng khi nào chúng ta
05:37
that when we knew that this was the way that HIV entered
117
319000
2000
biết đó là cách mà HIV đã xâm nhập
05:39
into the human population,
118
321000
2000
vào trong cộng đồng
và những bệnh tật khác
và những bệnh tật khác
05:41
and that other diseases had the potential to enter like this,
119
323000
2000
có khả năng
xâm nhập giống như nó
xâm nhập giống như nó
05:43
why did we let these behaviors continue?
120
325000
2000
Tại sao ta để cho những chuyện này
tiếp tục diễn ra?
tiếp tục diễn ra?
05:45
Why did we not find some other solution to this?
121
327000
2000
Tại sao ta không tìm vài giải pháp khác
05:47
They're going to say, in regions of profound
122
329000
3000
Chúng sẽ nói, trong những vùng đất xa xôi
05:50
instability throughout the world,
123
332000
2000
bất ổn trên thế giới
05:52
where you have intense poverty, where populations are growing
124
334000
3000
Nơi cực kỳ nghèo khó,
dân số đang phát triển
dân số đang phát triển
05:55
and you don't have sustainable resources like this,
125
337000
2000
và bạn ko có nguồn lực cần thiết
để giải quyết tình trạng này,
để giải quyết tình trạng này,
05:57
this is going to lead to food insecurity.
126
339000
5000
dẫn đến sự thiếu hụt
lương thực.
lương thực.
06:02
But they're also going to ask you probably a different question.
127
344000
2000
Nhưng chúng cũng có thể
hỏi bạn 1 câu hỏi khác
hỏi bạn 1 câu hỏi khác
06:04
It's one that I think we all need to ask ourselves,
128
346000
2000
mà tôi nghĩ chúng ta cẩn tự hỏi chính mình
06:06
which is, why we thought the responsibility rested with this individual here.
129
348000
4000
Tại sao chúng ta nghĩ chỉ những cá nhân
ở đây phải chịu trách nhiệm?
ở đây phải chịu trách nhiệm?
06:10
Now this is the individual -- you can see just right up over his right shoulder --
130
352000
3000
Đây là một cá nhân riêng lẻ, phía sau
vai phải của anh ấy
vai phải của anh ấy
06:13
this is the individual that hunted the monkey
131
355000
2000
là người đã săn được một con khỉ
06:15
from the last picture that I showed you.
132
357000
2000
trong hình cuối cùng tôi
đã cho các bạn xem.
đã cho các bạn xem.
06:17
OK, take a look at his shirt.
133
359000
2000
Hãy nhìn vào áo anh ấy
06:19
You know, take a look at his face.
134
361000
3000
Bạn biết đó, hãy nhìn vào mặt a ấy
06:22
Bush meat is one of the central crises,
135
364000
3000
Thịt thú rừng là một cuộc khủng hoảng trung tâm
06:25
which is occurring in our population right now,
136
367000
2000
xuất hiện trong cộng đồng ngay bây giờ
06:27
in humanity, on this planet.
137
369000
2000
trong nhân loại và trên hành tinh này.
06:29
But it can't be the fault of somebody like this.
138
371000
3000
Nhưng nó không chỉ là lỗi của 1 cá nhân.
06:32
OK? And solving it cannot be his responsibility alone.
139
374000
4000
Trách nhiệm đối với vấn đề không chỉ
của riêng anh ấy
của riêng anh ấy
06:36
There's no easy solutions,
140
378000
2000
Không có cách nào dễ dàng
06:38
but what I'm saying to you is that we neglect this problem
141
380000
2000
nhưng điều tôi đang nói là
chúng ta thờ ơ với vấn đề này
chúng ta thờ ơ với vấn đề này
06:40
at our own peril.
142
382000
2000
với mối nguy hiểm của chính chúng ta.
06:42
So, in 1998, along with my mentors
143
384000
3000
Vì vậy, trong năm 1998, cùng với những người thầy của tôi
06:45
Don Burke and Colonel Mpoudi-Ngole,
144
387000
2000
Don Burke and Colonel Mpoudi-Ngole
06:47
we went to actually start this work
145
389000
2000
chúng tôi đã thực sự bắt đầu công việc này
06:49
in Central Africa, to work with hunters
146
391000
2000
ở trung tâm Châu Phi, làm việc với các thợ săn
06:51
in this part of the world.
147
393000
2000
tại nơi đây.
06:53
And my job -- at that time I was a post-doctoral fellow,
148
395000
3000
Và công việc của tôi -- lúc đó là một
nghiên cứu sinh sau tiến sĩ
nghiên cứu sinh sau tiến sĩ
06:56
and I was really tasked with setting this up.
149
398000
2000
là nhiệm vụ này đây.
06:58
So I said to myself, "OK, great --
150
400000
2000
Vì vậy tôi đã nói với chính minh "Tốt, thật tuyệt --
07:00
we're gonna collect all kinds of specimens. We're gonna go to all these
151
402000
2000
chúng tôi đang thu thập tất cả các loại mẫu vật, chúng tôi đi tới
07:02
different locations. It's going to be wonderful."
152
404000
3000
nhiều địa điểm khác nhau. Nó thật tuyệt vời."
07:05
You know, I looked at the map; I picked out 17 sites;
153
407000
2000
Bạn biết đó, tôi đang nhìn bản đồ
và chọn ra 17 vị trí
và chọn ra 17 vị trí
07:07
I figured, no problem.
154
409000
2000
Tôi đã nghĩ, không thành vấn đề.
07:09
(Laughter)
155
411000
2000
(Cười)
07:11
Needless to say, I was drastically wrong.
156
413000
2000
Tôi đã sai lầm trầm trọng
07:13
This is challenging work to do.
157
415000
2000
Đây là công việc đầy thử thách.
07:15
Fortunately, I had and continue to have
158
417000
2000
May mắn thay, tôi đã có
07:17
an absolutely wonderful team of colleagues and collaborators in my own team,
159
419000
3000
một đội cộng sự thật tuyệt vời
07:20
and that's the only way that this work can really occur.
160
422000
2000
đó là điều duy nhất để chúng
tôi hoàn thành công việc này.
tôi hoàn thành công việc này.
07:22
We have a whole range of challenges about this work.
161
424000
3000
Chúng tôi gặp rất nhiều thử thách.
07:25
One of them is just obtaining trust
162
427000
2000
Một trong số chúng là
phải có được niềm tin
phải có được niềm tin
07:27
from individuals that we work with in the field.
163
429000
2000
từ những người mà chúng tôi
làm việc trong lĩnh vực này.
làm việc trong lĩnh vực này.
07:29
The person you see on the right hand side is Paul DeLong-Minutu.
164
431000
4000
Người bạn thấy bên tay phải
là Paul DeLong-Minutu.
là Paul DeLong-Minutu.
07:33
He's one of the best communicators that I've really ever dealt with.
165
435000
2000
Anh ấy là một trong những người
truyền đạt tốt nhất mà chúng tôi từng hợp tác
truyền đạt tốt nhất mà chúng tôi từng hợp tác
07:35
When I arrived I didn't speak a word of French,
166
437000
2000
Khi tôi đến tôi không nói được 1 từ tiếng Pháp
07:37
and I still seemed to understand what it was he was saying.
167
439000
3000
và tôi dường như vẫn hiểu
được anh ấy đang nói về cái gì.
được anh ấy đang nói về cái gì.
07:40
Paul worked for years
168
442000
2000
Paul đã làm việc nhiều năm
07:42
on the Cameroonian national radio and television,
169
444000
2000
trong đài truyền hình và phát
thanh quốc gia Cameroon
thanh quốc gia Cameroon
07:44
and he spoke about health issues. He was a health correspondent.
170
446000
3000
Anh nói về những vấn đề sức khỏe.
Anh là nhân viên y tế.
Anh là nhân viên y tế.
07:47
So we figured we'd hire this person -- when we got there he could
171
449000
2000
Vì vậy chúng tôi tính sẽ thuê người này;
khi chúng tôi tới đó anh ấy có thể
khi chúng tôi tới đó anh ấy có thể
07:49
be a great communicator.
172
451000
2000
là một người truyền tin tuyệt vời.
07:51
When we would get to these rural villages, though, what we found out
173
453000
2000
Khi chúng tôi đến những ngôi làng
quê đó, chúng tôi nhận ra
quê đó, chúng tôi nhận ra
07:53
is that no one had television,
174
455000
2000
không ai ở đó có TV cả.
07:55
so they wouldn't recognize his face.
175
457000
3000
vì vậy họ không nhận ra anh ấy.
07:58
But -- when he began to speak
176
460000
3000
Nhưng khi chúng tôi bắt đầu nói chuyện
08:01
they would actually recognize his voice from the radio.
177
463000
2000
họ thực sự nhận ra giọng anh từ radio.
08:03
And this was somebody who had incredible
178
465000
2000
Và đây là một vài người có khả năng
08:05
potential to spread aspects of our message,
179
467000
2000
truyền tải thông điệp của chúng tôi
08:07
whether it be with regards to wildlife conservation
180
469000
3000
cho dù nó có liên quan đến
bảo tồn động vật hoang dã
bảo tồn động vật hoang dã
08:10
or health prevention.
181
472000
3000
hoặc y tế dự phòng.
08:13
Often we run into obstacles. This is us coming back from
182
475000
2000
Chúng tôi gặp nhiều sự cản trở.
Đây là chúng tôi đang trở lại từ
Đây là chúng tôi đang trở lại từ
08:15
one of these very rural sites,
183
477000
2000
một trong những vùng hẻo lánh
08:17
with specimens from 200 individuals
184
479000
2000
với mẫu vật từ hơn 200 cá thể
08:19
that we needed to get back to the lab within 48 hours.
185
481000
2000
cần đưa tới phòng
thí nghiệm trong 48 giờ tới
thí nghiệm trong 48 giờ tới
08:21
I like to show this shot -- this is
186
483000
2000
Tôi thích đem bức hình này ra
-- đây là
-- đây là
08:23
Ubald Tamoufe, who's the lead
187
485000
2000
Ubald Tamoufe, người lãnh đạo
08:25
investigator in our Cameroon site.
188
487000
2000
nhóm điều tra trong vùng Cameroon
08:27
Ubald laughs at me when I show this photo
189
489000
2000
Ubald cười nhạo tôi khi
tôi cho xem bức hình này
tôi cho xem bức hình này
08:29
because of course you can't see his face.
190
491000
2000
bởi vì bạn không thể nhìn thấy mặt của a ấy.
08:31
But the reason I like to show the shot
191
493000
2000
Nhưng nguyên nhân tôi thích khoe nó
08:33
is because you can see that he's about to solve this problem.
192
495000
3000
là bởi vì bạn có thể nhìn thấy
anh ấy giải quyết rắc rối này.
anh ấy giải quyết rắc rối này.
08:36
(Laughter)
193
498000
1000
(cười)
08:37
Which -- which he did, which he did.
194
499000
3000
mà -- ông đã làm, đã làm
08:40
Just a few quick before and after shots.
195
502000
2000
rất nhanh trước và sau khi chụp
08:42
This was our laboratory before.
196
504000
3000
Đây là phòng thí nghiệm của chúng tôi trước đây
08:45
This is what it looks like now.
197
507000
2000
Đây là những gì hiện tại
08:47
Early on, in order to ship our specimens,
198
509000
2000
trước đó, nhằm vận chuyển mẫu vật của chúng tôi
08:49
we had to have dry ice. To get dry ice we had to go
199
511000
2000
chúng tôi có đá lạnh khô, để có
nó chúng tôi đã phải đi
nó chúng tôi đã phải đi
08:51
to the breweries -- beg, borrow, steal to get these folks to give it to us.
200
513000
3000
tới các nhà máy bia --
xin, mượn, trộm chúng
xin, mượn, trộm chúng
08:54
Now we have our own liquid nitrogen.
201
516000
3000
Bây giờ chúng tôi đã có Nitơ lỏng
08:57
I like to call our laboratory the coldest place in Central Africa -- it might be.
202
519000
5000
Tôi thích gọi phòng thí nghiệm
là nơi lạnh nhất ở Châu Phi
là nơi lạnh nhất ở Châu Phi
09:02
And here's a shot of me, this is the before shot of me.
203
524000
4000
và đây là một bức hình của tôi,
đây là ảnh chụp của tôi trước đây
đây là ảnh chụp của tôi trước đây
09:06
(Laughter)
204
528000
2000
(Cười)
09:08
No comment.
205
530000
2000
Miễn bình luận
09:10
So what happened? So during the 10 years that we've been doing
206
532000
2000
Vậy chuyện gì đã xảy ra ?
Suốt mười năm chúng tôi làm việc
Suốt mười năm chúng tôi làm việc
09:12
this work, we actually surprised ourselves.
207
534000
3000
chính chúng tôi cũng ngạc nhiên.
09:15
We made a number of discoveries.
208
537000
3000
Chúng tôi đã có một số khám phá
09:18
And what we've found is that if you look in the right place,
209
540000
2000
Và những gì chúng tôi tìm thấy
là nếu bạn tìm đúng vị trí
là nếu bạn tìm đúng vị trí
09:20
you can actually monitor the flow
210
542000
2000
bạn có thể thực sự giám sát sự xâm nhập
09:22
of these viruses into human populations.
211
544000
2000
những virus đó vào cộng đồng con người.
09:24
That gave us a tremendous amount of hope.
212
546000
2000
Điều đó đã đưa chúng tôi một hi vọng to lớn
09:26
What we've found is a whole range of new viruses in these individuals,
213
548000
3000
Những gì chúng tôi tìm thấy là
toàn bộ virus mới trong những cá thể đó
toàn bộ virus mới trong những cá thể đó
09:29
including new viruses in the same group
214
551000
2000
bao gồm nhiều loài virus mới trong cùng một nhóm
09:31
as HIV -- so, brand new retroviruses.
215
553000
3000
như HIV -- cũng như những virus retro mới
09:34
And let's face it, any new retrovirus in the
216
556000
2000
Và hãy đối mặt với nó, bất cứ loại
virus retro mới nào trong
virus retro mới nào trong
09:36
human population -- it's something we should be aware of.
217
558000
3000
cộng đồng con người -- chúng
ta nên ý thức điều này
ta nên ý thức điều này
09:39
It's something we should be following. It's not something
218
561000
2000
chúng ta nên theo dõi,
09:41
that we should be surprised by.
219
563000
2000
chứ đừng nên ngạc nhiên
khi nó đến.
khi nó đến.
09:43
Needless to say in the past
220
565000
2000
Trong quá khứ
09:45
these viruses entering into these rural communities
221
567000
2000
những virus xâm nhập vào
cộng đồng nông thôn
cộng đồng nông thôn
09:47
might very well have gone extinct.
222
569000
2000
có thể đã diệt chủng
09:49
That's no longer the case. Logging roads provide access to urban areas.
223
571000
4000
Nhưng các con đường khai thác gỗ
đã dẫn lối đến các khu vực đô thị
đã dẫn lối đến các khu vực đô thị
09:53
And critically, what happens in central Africa
224
575000
4000
Và nghiêm trọng hơn, những gì đang
xảy ra ở trung tâm Châu Phi
xảy ra ở trung tâm Châu Phi
09:57
doesn't stay in Central Africa.
225
579000
3000
sẽ không chỉ ở Châu Phi.
10:00
So, once we discovered that it was really possible
226
582000
2000
Vì vậy, khi chúng tôi đã
khám phá ra mình có thể
khám phá ra mình có thể
10:02
that we could actually do this monitoring,
227
584000
2000
giám sát điều này
10:04
we decided to move this from research, to
228
586000
2000
chúng tôi quyết định chuyển
từ nghiên cứu sang
từ nghiên cứu sang
10:06
really attempt to phase up to a global monitoring effort.
229
588000
4000
nỗ lực thật sự để từng bước
tiến đến giám sát toàn cầu
tiến đến giám sát toàn cầu
10:10
Through generous support and partnership
230
592000
2000
Qua sự giúp đỡ và sự cộng tác khoa học
10:12
scientifically with Google.org and the Skoll Foundation,
231
594000
3000
với Google.org và quỹ Skoll
10:15
we were able to start the Global Viral Forecasting Initiative
232
597000
4000
chúng tôi có thể bắt đầu
sáng kiến dự báo virus toàn cầu
sáng kiến dự báo virus toàn cầu
10:19
and begin work in four different sites
233
601000
2000
và bắt đầu làm việc trong
4 địa điểm khác nhau
4 địa điểm khác nhau
10:21
in Africa and Asia.
234
603000
3000
ở Châu Phi và Châu Á.
10:24
Needless to say, different populations from different parts of the world
235
606000
2000
Cộng đồng dân cư khác nhau
từ các vùng khác nhau
từ các vùng khác nhau
10:26
have different sorts of contact.
236
608000
2000
có cách tiếp cận khác nhau.
10:28
So it's not just hunters in Central Africa.
237
610000
3000
Vì vậy không chỉ các thợ săn ở Châu Phi
có khả năng lây nhiễm.
có khả năng lây nhiễm.
10:31
It's also working in live animal markets --
238
613000
2000
Những người làm việc
trong các chợ động vật sống
trong các chợ động vật sống
10:33
these wet markets -- which is exactly the place where
239
615000
2000
những ngôi chợ ẩm ướt đó
10:35
SARS emerged in Asia.
240
617000
2000
là nơi phát sinh SARS ở Châu Á.
10:37
But really, this is just the beginning from our perspective.
241
619000
2000
Nhưng thực ra, đây chỉ là
quan điểm của chúng tôi
quan điểm của chúng tôi
10:39
Our objective right now, in addition to
242
621000
2000
Mục tiêu của chúng tôi bây giờ, ngoài việc
10:41
deploying to these sites and getting everything moving,
243
623000
2000
triển khai tới các vị trí đó,
10:43
is to identify new partners
244
625000
2000
là xác định các đối tác mới
10:45
because we feel like this effort needs to be extended
245
627000
3000
Bởi vì chúng tôi cảm thấy nỗ lực
này cần phải được mở rộng
này cần phải được mở rộng
10:48
to probably 20 or more sites throughout the world -- to viral hotspots --
246
630000
4000
đến 20 địa điểm hoặc nhiều hơn
trên toàn thế giới -- tới các điểm nóng virus
trên toàn thế giới -- tới các điểm nóng virus
10:52
because really the idea here is to cast an incredibly wide net
247
634000
3000
Bởi vì thực ra ý tưởng ở đây là
tạo ra một mạng lưới vô cùng rộng lớn
tạo ra một mạng lưới vô cùng rộng lớn
10:55
so that we can catch these things, ideally,
248
637000
2000
Để tóm lấy virus,
10:57
before they make it to blood banks,
249
639000
2000
trước khi máu được
chuyển vào ngân hàng máu
chuyển vào ngân hàng máu
10:59
sexual networks, airplanes. And that's really our objective.
250
641000
4000
mạng lưới tình dục, máy bay. Và đó thật sự
là mục tiêu của chúng tôi.
là mục tiêu của chúng tôi.
11:03
There was a time not very long ago
251
645000
2000
Trước đây không lâu
11:05
when the discovery of unknown organisms
252
647000
2000
khi phát hiện các sinh vật chưa được biết đến
11:07
was something that held incredible awe for us.
253
649000
3000
khiến chúng ta kinh ngạc.
11:10
It had potential to really change the way that we saw ourselves,
254
652000
3000
Nó có tiềm năng thay đổi hẳn
cách chúng ta nhìn nhận chính mình
cách chúng ta nhìn nhận chính mình
và nghĩ về chính mình.
11:13
and thought about ourselves.
255
655000
2000
11:15
Many people, I think, on our planet right now
256
657000
2000
Với nhiều người, tôi nghĩ, trên
hành tinh của chúng ta bây giờ
hành tinh của chúng ta bây giờ
11:17
despair, and they think
257
659000
3000
thất vọng, và họ nghĩ
11:20
we've reached a point where we've discovered most of the things.
258
662000
3000
chúng ta đã khám phá
ra hầu hết mọi thứ.
ra hầu hết mọi thứ.
11:23
I'm going tell you right now: please don't despair.
259
665000
3000
Xin đừng thất vọng
11:26
If an intelligent extra-terrestrial
260
668000
2000
Nếu một người hành tinh thông minh
11:28
was taxed with writing the encyclopedia of life on our planet,
261
670000
3000
buộc phải viết cuốn bách khoa
toàn thư về cuộc sống trên hành tinh
toàn thư về cuộc sống trên hành tinh
11:31
27 out of 30 of these volumes
262
673000
2000
27 trong số 30 của cuốn sách đó
11:33
would be devoted to bacteria and virus,
263
675000
3000
sẽ dành cho các loài vi khuẩn và virus
11:36
with just a few of the volumes left
264
678000
2000
với chỉ một vài cuốn cho
11:38
for plants, fungus and animals,
265
680000
2000
cây, nấm, và động vật
11:40
humans being a footnote;
266
682000
3000
con người chỉ là một lời di chú ở cuối trang
11:43
interesting footnote but a footnote nonetheless.
267
685000
3000
ghi chú thú vị nhưng dù sao
cũng chỉ là một ghi chú
cũng chỉ là một ghi chú
11:46
This is honestly the most exciting period
268
688000
3000
Thành thật mà nói giai đoạn thú vị nhất
11:49
ever for the study of unknown life forms on our planet.
269
691000
4000
là nghiên cứu hình thái sự sống
chưa được biết đến trên hành tinh chúng ta
chưa được biết đến trên hành tinh chúng ta
11:53
The dominant things that exist here
270
695000
2000
Những loài vượt trội luôn tồn tại ở đó
11:55
we know almost nothing about.
271
697000
2000
Chúng ta hầu như chưa biết gì.
11:57
And yet finally, we have the tools, which will allow us to actually explore that world
272
699000
3000
Và cuối cùng, chúng ta có
những công cụ
những công cụ
12:00
and understand them.
273
702000
4000
cho phép chúng ta thực sự khám phá
thế giới đó và hiểu chúng rõ hơn.
thế giới đó và hiểu chúng rõ hơn.
12:04
Thank you very much.
274
706000
2000
Cảm ơn rất nhiều
12:06
(Applause)
275
708000
6000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Nathan Wolfe - Virus hunterArmed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus.
Why you should listen
Using genetic sequencing, needle-haystack research, and dogged persistence (crucial to getting spoilage-susceptible samples through the jungle and to the lab), Nathan Wolfe has proven what was science-fiction conjecture only a few decades ago -- not only do viruses jump from animals to humans, but they do so all the time. Along the way Wolfe has discovered several new viruses, and is poised to discover many more.
Wolfe's research has turned the field of epidemiology on its head, and attracted interest from philanthropists at Google.org and the Skoll foundation. Better still, the research opens the door to preventing epidemics before they happen, sidelining them via early-warning systems and alleviating the poverty from which easy transmission emerges.
Nathan Wolfe | Speaker | TED.com