TED2009
Nathan Wolfe: The jungle search for viruses
Nathan Wolfe'un virüsler için vahşi ormanlardaki araştırması
Filmed:
Readability: 4.4
1,660,987 views
Virüs avcısı Nathan Wolfe sıradaki salgını alt etmek için iki adım önden gidiyor: Afrika'daki kıt kaynaklar yüzünden avlanan avcılara hayvanlardan geçen ölümcül yeni virüsleri milyonlarca hayata mal olmadan önce ortaya çıktıkları noktalarda keşfediyor.
Nathan Wolfe - Virus hunter
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus. Full bio
Armed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
When most people think about the beginnings
0
0
2000
Eğer AIDS'in başlangıcı hakkında düşünürsek
00:20
of AIDS, they're gonna think back to the 1980s.
1
2000
3000
birçoğumuz 1980'lere kadar geri gidecek.
00:23
And certainly, this was the decade in which we discovered AIDS
2
5000
3000
Bu kesinlikle, bizim AIDS'i ve onu yaratan
00:26
and the virus that causes it, HIV.
3
8000
3000
HIV virüsünü keşfettiğimiz dönem.
00:29
But in fact this virus crossed over into humans many decades before,
4
11000
4000
Ama aslında bu virüs çok uzun zaman önce insanlara geçmişti,
00:33
from chimpanzees, where the virus originated, into humans who hunt these apes.
5
15000
4000
virüsün asıl kaynağı şempanzelerden bu maymunları avlayan insanlara.
00:37
This photo was taken before the Great Depression
6
19000
3000
Bu fotoğraf Büyük Buhran'dan önce Kongo'nun başkenti
00:40
in Brazzaville, Congo.
7
22000
2000
Brazzaville'de çekildi.
00:42
At this time, there were thousands of individuals,
8
24000
2000
O zamanlarda, tahminlerimize göre
00:44
we think, that were infected with HIV.
9
26000
2000
binlerce HIV virüsü taşıyan insan vardı.
00:46
So I have a couple of really important questions for you.
10
28000
2000
Şimdi, sizlere birkaç önemli sorum var.
00:48
If this virus was in thousands
11
30000
1000
Eğer bu virüs
00:49
of individuals at this point,
12
31000
2000
o dönemde binlerce insanda varsa,
00:51
why was it the case that it took us until 1984
13
33000
3000
neden bu virüsü 1984'e kadar
00:54
to be able to discover this virus?
14
36000
2000
keşfedemedik?
00:56
OK now, more importantly,
15
38000
2000
Daha da önemlisi,
00:58
had we been there in the '40s and '50s, '60s,
16
40000
3000
40'larda, 50'lerde, 60'larda orada mıydık,
01:01
had we seen this disease, had we understood
17
43000
3000
bu hastalığı gördük mü, tam olarak neler olduğunu
01:04
exactly what was going on with it, how might that have changed and completely
18
46000
3000
anlayabildik mi, bunlar salgının doğal ilerleyişini
01:07
transformed the nature of the way this pandemic moved?
19
49000
5000
aksine çevirip, onu nasıl değiştirebilirdi?
01:12
In fact, this is not unique to HIV. The vast majority of
20
54000
3000
Aslında bu sadece HIV için geçerli değil.
01:15
viruses come from animals.
21
57000
2000
Virüslerin çoğunluğu hayvanlardan geçiyor.
01:17
And you can kind of think of this as a pyramid of this bubbling up of viruses
22
59000
3000
Bunu bir çeşit piramit gibi düşünebilirsiniz, yukarı doğru gittikçe
01:20
from animals into human populations.
23
62000
2000
hayvanlardan insanlara geçen virüsler.
01:22
But only at the very top of this pyramid do these things become completely human.
24
64000
3000
Ama sadece bu piramitin en tepesinde bu virüsler tamamen insanlara özgü oluyor.
01:25
Nevertheless, we spend the vast majority
25
67000
3000
Buna rağmen, biz vaktimizin çoğunu piramitin
01:28
of our energy focused on this level of the pyramid,
26
70000
2000
en tepesine odaklanmak için harcıyoruz,
01:30
trying to tackle things that are already completely adapted to human beings,
27
72000
4000
hali hazırda, insanlara tamamen uyum sağlayan şeylere çare bulmaya çalışarak,
01:34
that are going to be very very difficult to address --
28
76000
2000
çözülmesi çok zor olay şeylerle uğraşarak --
01:36
as we've seen in the case of HIV.
29
78000
2000
HIV örneğinde de gördüğümüz gibi.
01:38
So during the last 15 years,
30
80000
2000
Son 15 yıldır
01:40
I've been working to actually study the earlier interface here --
31
82000
3000
ben bu önceki aşamalar üzerinde çalışmalarımı yoğunlaştırdım --
01:43
what I've labeled "viral chatter," which was a term coined
32
85000
2000
akıl hocam Don Burke'ün deyimi ile
01:45
by my mentor Don Burke.
33
87000
2000
"virüs gevezeliği" olarak etiketlediğim kısım.
01:47
This is the idea that we can study the sort of
34
89000
2000
Bu fikre göre bu virüsün insanlara
01:49
pinging of these viruses into human populations,
35
91000
3000
geçtiği kısımı inceleyeceğiz,
01:52
the movement of these agents over into humans;
36
94000
2000
virüsün insanlara geçiş hareketini
01:54
and by capturing this moment,
37
96000
2000
ve bu anı keşfederek de
01:56
we might be able to move to a situation where we can catch them early.
38
98000
3000
virüsü erken evresinde yakalama fırsatı bulacağız.
01:59
OK, so this is a picture, and I'm going to show you
39
101000
2000
Pekala, bu bir resim ve size
02:01
some pictures now from the field.
40
103000
2000
daha farklı resimlerde göstereceğim.
02:03
This is a picture of a central African hunter.
41
105000
2000
Bu Afrikalı bir avcının resmi.
02:05
It's actually a fairly common picture.
42
107000
2000
Aslında bu çok yaygın bir resim.
02:07
One of the things I want you to note from it
43
109000
2000
Bu resimde fark etmenizi istediğim şey
02:09
is blood -- that you see a tremendous amount of blood contact.
44
111000
3000
kan -- muazzam ölçüde bir kan etkileşimi olduğunu görüyoruz.
02:12
This was absolutely key for us. This is a
45
114000
2000
Bu kesinlikle bizim için anahtar nokta.
02:14
very intimate form of connection.
46
116000
2000
Bu iletişimin çok yakından gerçekleştiği bir şekli.
02:16
So if we're going to study viral chatter, we need to
47
118000
2000
Eğer biz virüs gevezeliğini inceleyeceksek,
02:18
get to these populations who have intensive contact with wild animals.
48
120000
3000
vahşi hayvanlarla yakın iletişimde olan bu insanlara ulaşmamız lazım.
02:21
And so we've been studying people like this individual.
49
123000
4000
Bu tür insanları bir süredir inceliyoruz.
02:25
We collect blood from them, other specimens.
50
127000
3000
Onlardan kan örnekleri aldık, farklı numuneler aldık.
02:28
We look at the diseases, which are in the animals as well as the humans.
51
130000
3000
Hem insanlarda hem hayvanlarda olan hastalıklara baktık.
02:31
And ideally, this is going to allow us to catch these things
52
133000
3000
Araştırmalar, bu virüslerin hayvandan insana geçişi sırasında
02:34
early on, as they're moving over into human populations.
53
136000
3000
erken evrelerde teşhis edebilmesini mümkün kılacaklar.
02:37
And the basic objective of this work is not to just
54
139000
2000
Bu çalışmanın temel hedefi bir kere gidip
02:39
go out once and look at these individuals,
55
141000
2000
o kişileri incelemek değil,
02:41
but to establish thousands of individuals
56
143000
2000
bu şekildeki binlerce kişiyi
02:43
in these populations that we would monitor
57
145000
3000
devamlı olarak belli bir düzende
02:46
continuously on a regular basis.
58
148000
2000
takip etmek.
02:48
When they were sick, we would collect specimens from them.
59
150000
2000
Ne zaman hasta olurlarsa, onlarda numune alacağız.
02:50
We would actually enlist them --
60
152000
2000
Onların yardımını alacağız --
02:52
which we've done now -- to collect specimens from animals.
61
154000
2000
ki bunu yaptık -- hayvanlardan numune almak için.
02:54
We give them these little pieces of filter paper.
62
156000
2000
Onlara bu küçük filtre kağıtlardan veriyoruz.
02:56
When they sample from animals,
63
158000
2000
Hayvanlardan örnek aldıklarında
02:58
they collect the blood on the filter paper
64
160000
2000
kanları filtre kağıtlarda topluyorlar
03:00
and this allows us to identify yet-unknown viruses from exactly the right animals --
65
162000
4000
bu da bizim avlanmakta olan hayvanlardan bulaşan tanımlanamamış
03:04
the ones that are actually being hunted.
66
166000
3000
hastalıkları tanımlamamızı sağlıyor.
03:10
(Video) Narrator: Deep in a remote region of Cameroon,
67
172000
2000
(Video): Anlatıcı: Kamerun'un ücra
03:12
two hunters stalk their prey.
68
174000
3000
bir köşesinde, iki avcı avlarını takip ediyorlar.
03:15
Their names are Patrice and Patee.
69
177000
2000
İsimleri Patrice ve Patee.
03:17
They're searching for bush meat;
70
179000
3000
Çalı-eti arıyorlar --
03:20
forest animals they can kill to feed their families.
71
182000
4000
ailelerini doyurabilmek için öldürecekleri orman hayvanları.
03:24
Patrice and Patee set out most days to go out hunting
72
186000
2000
Patrice ve Patee genelde günlerini evlerinin
03:26
in the forest around their homes.
73
188000
3000
çevresindeki ormanda avlanarak geçiriyorlar.
03:29
They have a series of traps, of snares that they've set up
74
191000
2000
Bir sürü kapanları var, yabani domuz,
03:31
to catch wild pigs, snakes, monkeys,
75
193000
4000
yılan, maymun, kemirgen, ne olursa,
03:35
rodents -- anything they can, really.
76
197000
4000
yakalamak için tuzak kuruyorlar.
03:39
Patrice and Patee have been out for hours but found nothing.
77
201000
6000
Patrice ve Patee saatlerdir dışardalar fakat hiçbir şey bulamadılar.
03:45
The animals are simply gone.
78
207000
4000
Hayvanlar ortadan kayboldular.
03:49
We stop for a drink of water.
79
211000
5000
Su içmek için duruyoruz.
03:54
Then there is a rustle in the brush.
80
216000
5000
Çalılar arasından bir hışırtı duyuluyor.
03:59
A group of hunters approach,
81
221000
5000
Bir grup avcı yaklaşıyor.
04:04
their packs loaded with wild game.
82
226000
4000
Çantalarında bir sürü yabani hayvan var.
04:08
There's at least three viruses
83
230000
2000
Sırf bu maymun türünde
04:10
that you know about, which are in this particular monkey.
84
232000
3000
olduğunu bildiğimiz en az üç virüs türü var.
04:13
Nathan Wolfe: This species, yeah. And there's many many more pathogens
85
235000
2000
Nathan Wolfe: Bu tür, evet. Bu hayvanlarda
04:15
that are present in these animals.
86
237000
2000
hastalığa neden olan birçok şey var.
04:17
These individuals are at specific risk,
87
239000
3000
Bu insanlar büyük risk sınıfında,
04:20
particularly if there's blood contact, they're at risk for transmission
88
242000
3000
özellikle kan etkileşimi olursa, taşımak için
04:23
and possibly infection with novel viruses.
89
245000
5000
ve de daha önce insanlarda görülmeyen virüslerin bulaşması için.
04:28
Narrator: As the hunters display their kills, something surprising happens.
90
250000
3000
Anlatıcı: Avcılar hayvanları öldürürken şaşırtıcı bir şey oldu.
04:31
They show us filter paper they've used to collect the animals' blood.
91
253000
4000
Hayvanların kanını toplamak için kullandıkları filtre kağıtlarını gösterdiler.
04:35
The blood will be tested for zoonotic viruses,
92
257000
3000
Dr. Wolfe'un yıllarca uğraştığı programının bir parçası olan
04:38
part of a program Dr. Wolfe has spent years setting up.
93
260000
3000
hayvansal virüsleri incelemek için kullanılacak kanlar.
04:41
NW: So this is from this animal right here,
94
263000
2000
NW: Bu kan buradaki hayvana ait,
04:43
Greater Spot-Nosed Guenon.
95
265000
2000
Greater Spot-Nosed Guenon.
04:45
Every person who has one of those filter papers has at least,
96
267000
2000
Elinde bu filtre kağıtlardan en az bir tane olan herkes
04:47
at a minimum, been through our basic health education
97
269000
3000
bizim bu tür aktivitelerin riski ile ilgili
04:50
about the risks associated with these activities,
98
272000
3000
temel sağlık eğitimimizden geçmiştir,
04:53
which presumably, from our perspective,
99
275000
2000
bizim açımızdan, büyük ihtimalle bu,
04:55
gives them the ability to decrease their own risk,
100
277000
2000
onlara kendi risklerini azaltma imkanı sağlıyor
04:57
and then obviously the risk to their families,
101
279000
3000
ve sonra tabi ki ailelerinin riskini,
05:00
the village, the country, and the world.
102
282000
4000
köylerinin, ülkelerinin ve dünyanın riskini.
05:04
NW: OK, before I continue, I think it's important to take just a moment
103
286000
3000
NW: Sanırım devam etmeden önce çalı-etinden bahsetmem gerekir.
05:07
to talk about bush meat. Bush meat is the hunting of wild game.
104
289000
3000
Çalı-eti avı normalde avlanmayan vahşi hayvanları avlamaya deniyor.
05:10
OK? And you can consider all sorts of different bush meat.
105
292000
2000
Bunu her çeşit vahşi hayvan olarak düşünebilirsiniz.
05:12
I'm going to be talking about this.
106
294000
2000
Bundan daha sonra bahsedeceğim.
05:14
When your children and grandchildren
107
296000
2000
Çocuklarınız ve torunlarınız size
05:16
sort of pose questions to you about this period of time,
108
298000
2000
bu dönem hakkında soru yönelttiklerinde,
05:18
one of the things they're gonna ask you,
109
300000
2000
soracakları şeylerden biri şu olacak,
05:20
is how it was they we allowed some of our closest living relatives,
110
302000
3000
nasıl oldu da gezegenimizdeki bize en yakın canlıların, en değerli
05:23
some of the most valuable and endangered species
111
305000
2000
nesli tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan
05:25
on our planet, to go extinct because we
112
307000
3000
bazı türlerin sırf dünyanın bu bölümündeki yoksullukla
05:28
weren't able to address some of the issues
113
310000
2000
ilgili bazı sorunlarla başa çıkamadığımız için
05:30
of poverty in these parts of the world.
114
312000
2000
tükenmesine izin verdik.
05:32
But in fact that's not the only question they're going to ask you about this.
115
314000
3000
Ama aslında bu konuda size soracakları tek soru bu değil.
05:35
They're also going to ask you the question
116
317000
2000
Ayrıca şunu da soracaklar;
05:37
that when we knew that this was the way that HIV entered
117
319000
2000
madem HIV'in insanlara böyle
05:39
into the human population,
118
321000
2000
bulaştığını biliyorduk ve de muhtemelen
05:41
and that other diseases had the potential to enter like this,
119
323000
2000
diğer hastalıkların, bu tür davranışların
05:43
why did we let these behaviors continue?
120
325000
2000
devam etmesine neden izin verdik?
05:45
Why did we not find some other solution to this?
121
327000
2000
Neden buna başka çözümler bulmadık?
05:47
They're going to say, in regions of profound
122
329000
3000
Diyecekler ki, dünyada istikrarsızlığın
05:50
instability throughout the world,
123
332000
2000
hüküm sürdüğü bölgelerde,
05:52
where you have intense poverty, where populations are growing
124
334000
3000
fakirliğin çok olduğu yerlerde, nüfusun arttığı
05:55
and you don't have sustainable resources like this,
125
337000
2000
ve sürdürülebilir kaynakların olmadığı bölgelerde,
05:57
this is going to lead to food insecurity.
126
339000
5000
bu durum besin güvensizliğine neden olacak.
06:02
But they're also going to ask you probably a different question.
127
344000
2000
Ama muhtemelen başka bir soru daha soracaklar.
06:04
It's one that I think we all need to ask ourselves,
128
346000
2000
Kendimize sormamız gerektiğini düşündüğüm bir soru,
06:06
which is, why we thought the responsibility rested with this individual here.
129
348000
4000
neden sorumluluğun bu bireye ait olduğunu düşündük.
06:10
Now this is the individual -- you can see just right up over his right shoulder --
130
352000
3000
Bu kişi -- sağ omzunun üstünde görebilirsiniz --
06:13
this is the individual that hunted the monkey
131
355000
2000
az önceki fotoğraflarda gösterdiğim
06:15
from the last picture that I showed you.
132
357000
2000
maymunu yakalayan kişi.
06:17
OK, take a look at his shirt.
133
359000
2000
Tişörtüne bir göz atın.
06:19
You know, take a look at his face.
134
361000
3000
Yüzüne bir göz atın.
06:22
Bush meat is one of the central crises,
135
364000
3000
Çalı-eti insanların şu an
06:25
which is occurring in our population right now,
136
367000
2000
gezegenimizde karşılaştığı
06:27
in humanity, on this planet.
137
369000
2000
en önemli krizlerden biri.
06:29
But it can't be the fault of somebody like this.
138
371000
3000
Ama bu böyle birisinin hatası olamaz.
06:32
OK? And solving it cannot be his responsibility alone.
139
374000
4000
Değil mi? Çözmek de sadece onun sorumluluğu olamaz.
06:36
There's no easy solutions,
140
378000
2000
Kolay bir çözümü yok,
06:38
but what I'm saying to you is that we neglect this problem
141
380000
2000
ama bunu göz ardı etmek
06:40
at our own peril.
142
382000
2000
kendi riskimizi almak anlamına geliyor.
06:42
So, in 1998, along with my mentors
143
384000
3000
1998'de akıl hocalarım
06:45
Don Burke and Colonel Mpoudi-Ngole,
144
387000
2000
Don Burke ve Colonel Mpoudi-Ngole
06:47
we went to actually start this work
145
389000
2000
ile birlikte Orta Afrika'daki avcılar
06:49
in Central Africa, to work with hunters
146
391000
2000
üstüne bu çalışmamıza başlamak
06:51
in this part of the world.
147
393000
2000
üzere oraya gittik.
06:53
And my job -- at that time I was a post-doctoral fellow,
148
395000
3000
O zamanlar doktoramı bitirmiştim ve görevim
06:56
and I was really tasked with setting this up.
149
398000
2000
bu şeyleri düzenlemekti.
06:58
So I said to myself, "OK, great --
150
400000
2000
Kendime dedim ki " Tamam, harika --
07:00
we're gonna collect all kinds of specimens. We're gonna go to all these
151
402000
2000
her çeşit numuneyi toplayacağız.
07:02
different locations. It's going to be wonderful."
152
404000
3000
Farklı yerlere gideceğiz. Harika olacak."
07:05
You know, I looked at the map; I picked out 17 sites;
153
407000
2000
Haritaya baktım, 17 bölge seçtim,
07:07
I figured, no problem.
154
409000
2000
hiçbir sorun yoktu.
07:09
(Laughter)
155
411000
2000
(Gülüşmeler)
07:11
Needless to say, I was drastically wrong.
156
413000
2000
Tamamen yanlış düşünmüştüm.
07:13
This is challenging work to do.
157
415000
2000
Bu çok zorlu bir çalışmaydı.
07:15
Fortunately, I had and continue to have
158
417000
2000
Neyse ki, ekibimde mükemmel
07:17
an absolutely wonderful team of colleagues and collaborators in my own team,
159
419000
3000
meslektaşlarım ve iş arkadaşlarım vardı
07:20
and that's the only way that this work can really occur.
160
422000
2000
aksi takdir de bu işi de yapamazdık.
07:22
We have a whole range of challenges about this work.
161
424000
3000
Bu işte çok büyük engeller vardı.
07:25
One of them is just obtaining trust
162
427000
2000
Bunlardan biri sahada birlikte
07:27
from individuals that we work with in the field.
163
429000
2000
çalıştığımız insanların güvenini kazanmaktı.
07:29
The person you see on the right hand side is Paul DeLong-Minutu.
164
431000
4000
Sağ tarafta gördüğünüz kişi Paul DeLong-Minutu.
07:33
He's one of the best communicators that I've really ever dealt with.
165
435000
2000
Karşılaştığım en iyi iletişimcilerden biri.
07:35
When I arrived I didn't speak a word of French,
166
437000
2000
Oraya gittiğimde hiç Fransızca konuşamıyordum
07:37
and I still seemed to understand what it was he was saying.
167
439000
3000
yine de ne dediğini anlayabiliyordum.
07:40
Paul worked for years
168
442000
2000
Paul yıllarca Kamerun
07:42
on the Cameroonian national radio and television,
169
444000
2000
ulusal radyo ve televizyonunda çalıştı ve
07:44
and he spoke about health issues. He was a health correspondent.
170
446000
3000
sağlık sorunlarından bahsediyordu. Sağlık muhabiriydi.
07:47
So we figured we'd hire this person -- when we got there he could
171
449000
2000
Bu kişiyi işe alırsak, orada bizim için
07:49
be a great communicator.
172
451000
2000
müthiş bir iletişimci olabileceğini fark ettik.
07:51
When we would get to these rural villages, though, what we found out
173
453000
2000
Oradaki kırsal alanlara gittiğimizde
07:53
is that no one had television,
174
455000
2000
kimsenin televizyonu olmadığını fark ettik
07:55
so they wouldn't recognize his face.
175
457000
3000
ve kimse onun yüzünü tanımıyordu.
07:58
But -- when he began to speak
176
460000
3000
Ama o konuşmaya başlayınca
08:01
they would actually recognize his voice from the radio.
177
463000
2000
onun sesini radyodan tanımaya başladılar.
08:03
And this was somebody who had incredible
178
465000
2000
Ve bu kişinin bizim mesajımızın boyutlarını
08:05
potential to spread aspects of our message,
179
467000
2000
aktarmak için mükemmel bir potansiyeli vardı
08:07
whether it be with regards to wildlife conservation
180
469000
3000
ister vahşi hayatı korumak için olsun
08:10
or health prevention.
181
472000
3000
isterse sağlık mevzularında olsun.
08:13
Often we run into obstacles. This is us coming back from
182
475000
2000
Genellikle zorluklarla karşılaştık.
08:15
one of these very rural sites,
183
477000
2000
Burada, kırsal alanlardan birinden geri dönüyoruz,
08:17
with specimens from 200 individuals
184
479000
2000
laboratuvara 48 saat içinde götürmemiz
08:19
that we needed to get back to the lab within 48 hours.
185
481000
2000
gereken 200 kişiden alınmış numunemiz var.
08:21
I like to show this shot -- this is
186
483000
2000
Bu resmi göstermek istedim,
08:23
Ubald Tamoufe, who's the lead
187
485000
2000
bu kişi Kamerun'da ki araştırmalarımıza
08:25
investigator in our Cameroon site.
188
487000
2000
öncülük eden Ubald Tamoufe.
08:27
Ubald laughs at me when I show this photo
189
489000
2000
Ona bu resmi gösterdiğimde güldü
08:29
because of course you can't see his face.
190
491000
2000
çünkü burada yüzü gözükmüyor.
08:31
But the reason I like to show the shot
191
493000
2000
Ama bu resmi göstermemin nedeni
08:33
is because you can see that he's about to solve this problem.
192
495000
3000
burada onun sorunu çözmek üzere olduğunu görebilmeniz.
08:36
(Laughter)
193
498000
1000
(Gülüşmeler)
08:37
Which -- which he did, which he did.
194
499000
3000
Öyle de yaptı.
08:40
Just a few quick before and after shots.
195
502000
2000
Birkaç öncesi ve sonrası fotoğrafı daha.
08:42
This was our laboratory before.
196
504000
3000
Bu laboratuvarımızın önceki hali.
08:45
This is what it looks like now.
197
507000
2000
Bu da şimdiki hali.
08:47
Early on, in order to ship our specimens,
198
509000
2000
İlk zamanlarda, numunelerimizi göndermek için
08:49
we had to have dry ice. To get dry ice we had to go
199
511000
2000
kuru buza ihtiyacımız vardı. Buzu almak için
08:51
to the breweries -- beg, borrow, steal to get these folks to give it to us.
200
513000
3000
bira fabrikalarına gitmek zorundaydık -- buzu almak için yalvar, ödünç al, çal.
08:54
Now we have our own liquid nitrogen.
201
516000
3000
Şimdi kendi likit nitrojenimiz var.
08:57
I like to call our laboratory the coldest place in Central Africa -- it might be.
202
519000
5000
Laboratuvarımızı Orta Afrika'nın en soğuk yeri olarak adlandırıyorum, oladabilir.
09:02
And here's a shot of me, this is the before shot of me.
203
524000
4000
Bu resimde ben varım, benim önceki halim.
09:06
(Laughter)
204
528000
2000
(Gülüşmeler)
09:08
No comment.
205
530000
2000
Yorum yok.
09:10
So what happened? So during the 10 years that we've been doing
206
532000
2000
Peki ne oldu? Bu araştırmayı yaptığımız
09:12
this work, we actually surprised ourselves.
207
534000
3000
10 sene boyunca aslında kendimizi şaşırttık.
09:15
We made a number of discoveries.
208
537000
3000
Birçok keşif yaptık.
09:18
And what we've found is that if you look in the right place,
209
540000
2000
Ve eğer doğru yere bakarsanız virüsün
09:20
you can actually monitor the flow
210
542000
2000
insanlara geçişini
09:22
of these viruses into human populations.
211
544000
2000
gözlemleyebileceğimizi öğrendik.
09:24
That gave us a tremendous amount of hope.
212
546000
2000
Bu bize çok büyük bir umut verdi.
09:26
What we've found is a whole range of new viruses in these individuals,
213
548000
3000
Bu kişilerde çeşitli yeni virüsler saptadık,
09:29
including new viruses in the same group
214
551000
2000
HIV ile aynı grupta olan virüsler
09:31
as HIV -- so, brand new retroviruses.
215
553000
3000
yepyeni retrovirüsler dahil olmak üzere.
09:34
And let's face it, any new retrovirus in the
216
556000
2000
Şunu anlamalıyız, insan nüfusundaki
09:36
human population -- it's something we should be aware of.
217
558000
3000
her türlü retrovirüsün farkında olmalıyız.
09:39
It's something we should be following. It's not something
218
561000
2000
Takip etmeliyiz. Gördüğümüzde
09:41
that we should be surprised by.
219
563000
2000
şaşıracağımız bir şey olmamalı.
09:43
Needless to say in the past
220
565000
2000
Söylemeye gerek yok ama
09:45
these viruses entering into these rural communities
221
567000
2000
eskiden bu virüsler kırsal kesimlerdeki
09:47
might very well have gone extinct.
222
569000
2000
insanlara bulaştığında kendiliğinden kaybolabilirdi.
09:49
That's no longer the case. Logging roads provide access to urban areas.
223
571000
4000
Ama artık durum böyle değil. Artık yollar kentsel alanlara ulaşımı sağlıyor.
09:53
And critically, what happens in central Africa
224
575000
4000
Ve en önemlisi, Orta Afrika'da yaşananlar
09:57
doesn't stay in Central Africa.
225
579000
3000
Orta Afrika'da kalmıyor.
10:00
So, once we discovered that it was really possible
226
582000
2000
Yani, bu denetlemeyi yapabilmemizin
10:02
that we could actually do this monitoring,
227
584000
2000
mümkün olduğunu keşfettiğimizde,
10:04
we decided to move this from research, to
228
586000
2000
bunu araştırmadan evrensel bir denetleme
10:06
really attempt to phase up to a global monitoring effort.
229
588000
4000
çalışmasına döndürmeye karar verdik.
10:10
Through generous support and partnership
230
592000
2000
Google.org ve Skoll Vakfının cömert
10:12
scientifically with Google.org and the Skoll Foundation,
231
594000
3000
yardımı ve bilimsel ortaklığı sayesinde
10:15
we were able to start the Global Viral Forecasting Initiative
232
597000
4000
Evrensel Virüs Öngörü Girişimini başlatabildik
10:19
and begin work in four different sites
233
601000
2000
ve Asya ile Afrika'da dört farklı
10:21
in Africa and Asia.
234
603000
3000
bölgede çalışmaya başladık.
10:24
Needless to say, different populations from different parts of the world
235
606000
2000
Dünyanın farklı bölgelerinden farklı insanların
10:26
have different sorts of contact.
236
608000
2000
farklı kontakları var.
10:28
So it's not just hunters in Central Africa.
237
610000
3000
Yani, sadece Orta Afrika'daki avcılar değil.
10:31
It's also working in live animal markets --
238
613000
2000
Aynı zamanda canlı hayvan pazarları--
10:33
these wet markets -- which is exactly the place where
239
615000
2000
bu açık pazarlar ki SARS virüsünün
10:35
SARS emerged in Asia.
240
617000
2000
Asya'da ortaya çıktığı yerdir.
10:37
But really, this is just the beginning from our perspective.
241
619000
2000
Ama bu sadece bizim incelememizin başlangıcı.
10:39
Our objective right now, in addition to
242
621000
2000
Şu anki amacımız, bu bölgelerdeki
10:41
deploying to these sites and getting everything moving,
243
623000
2000
çalışmaları işler hale getirip her tarafa
10:43
is to identify new partners
244
625000
2000
yaymanın yanı sıra, yeni ortaklar bulmak,
10:45
because we feel like this effort needs to be extended
245
627000
3000
çünkü bu çalışmanın dünyada 20 bölgeye
10:48
to probably 20 or more sites throughout the world -- to viral hotspots --
246
630000
4000
genişletilmesi gerektiğini düşünüyoruz -- sıcak virüs bölgelerine --
10:52
because really the idea here is to cast an incredibly wide net
247
634000
3000
çünkü buradaki gerçek düşünce muazzam geniş bir ağ oluşturmak,
10:55
so that we can catch these things, ideally,
248
637000
2000
böylece her şeyi önceden yakalayabileceğiz,
10:57
before they make it to blood banks,
249
639000
2000
virüsler kan bankalarına, seks ağlarına,
10:59
sexual networks, airplanes. And that's really our objective.
250
641000
4000
uçaklara ulaşmadan önce. Bu tam olarak bizim amacımız.
11:03
There was a time not very long ago
251
645000
2000
Tanımadığımız organizmaların keşfinin
11:05
when the discovery of unknown organisms
252
647000
2000
bizleri dehşete düşürdüğü dönemler vardı,
11:07
was something that held incredible awe for us.
253
649000
3000
çok uzun zaman önce değildi bu.
11:10
It had potential to really change the way that we saw ourselves,
254
652000
3000
Kendimizi nasıl gördüğümüz, kendi hakkımızda nasıl
11:13
and thought about ourselves.
255
655000
2000
düşündüğümüzü gerçekten değiştirdi.
11:15
Many people, I think, on our planet right now
256
657000
2000
Bence, dünyamızdaki bir çok insan
11:17
despair, and they think
257
659000
3000
mevcut şeylerin çoğunu halihazırda keşfettiğimizi düşünüyor
11:20
we've reached a point where we've discovered most of the things.
258
662000
3000
ve ümitlerini kaybetmiş durumdalar.
11:23
I'm going tell you right now: please don't despair.
259
665000
3000
Size şunu söyleyeceğim: Lütfen umudunuzu kaybetmeyin.
11:26
If an intelligent extra-terrestrial
260
668000
2000
Eğer dünya dışı akıllı bir varlık
11:28
was taxed with writing the encyclopedia of life on our planet,
261
670000
3000
gezegenimiz hakkında bir ansiklopedi yazsaydı,
11:31
27 out of 30 of these volumes
262
673000
2000
30 bölümden 27'si
11:33
would be devoted to bacteria and virus,
263
675000
3000
bakteriler ve virüsler hakkında olurdu,
11:36
with just a few of the volumes left
264
678000
2000
kalanların bazıları da bitkiler,
11:38
for plants, fungus and animals,
265
680000
2000
mantarlar ve hayvanlar hakkında,
11:40
humans being a footnote;
266
682000
3000
insanlar dipnot olarak geçerdi --
11:43
interesting footnote but a footnote nonetheless.
267
685000
3000
ilginç dipnotlar ama yine de dipnot.
11:46
This is honestly the most exciting period
268
688000
3000
Şu an, gezegenimizin bilinmeyen yaşam formlarını
11:49
ever for the study of unknown life forms on our planet.
269
691000
4000
araştırmak için bugüne kadarki en heyecan veren an.
11:53
The dominant things that exist here
270
695000
2000
Dünyamızda hakim bir şekilde var olan şeyler
11:55
we know almost nothing about.
271
697000
2000
hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz.
11:57
And yet finally, we have the tools, which will allow us to actually explore that world
272
699000
3000
Ve sonunda, onların dünyasını keşfedip
12:00
and understand them.
273
702000
4000
anlamamızı sağlayacak aletlerimiz var.
12:04
Thank you very much.
274
706000
2000
Çok teşekkür ederim.
12:06
(Applause)
275
708000
6000
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Nathan Wolfe - Virus hunterArmed with blood samples, high-tech tools and a small army of fieldworkers, Nathan Wolfe hopes to re-invent pandemic control -- and reveal hidden secrets of the planet's dominant lifeform: the virus.
Why you should listen
Using genetic sequencing, needle-haystack research, and dogged persistence (crucial to getting spoilage-susceptible samples through the jungle and to the lab), Nathan Wolfe has proven what was science-fiction conjecture only a few decades ago -- not only do viruses jump from animals to humans, but they do so all the time. Along the way Wolfe has discovered several new viruses, and is poised to discover many more.
Wolfe's research has turned the field of epidemiology on its head, and attracted interest from philanthropists at Google.org and the Skoll foundation. Better still, the research opens the door to preventing epidemics before they happen, sidelining them via early-warning systems and alleviating the poverty from which easy transmission emerges.
Nathan Wolfe | Speaker | TED.com