ABOUT THE SPEAKER
Eric X. Li - Investor and political scientist
A venture capitalist and political scientist, Eric X Li argues that the universality claim of Western democratic systems is going to be "morally challenged" by China.

Why you should listen

A well-connected venture capitalist in Shanghai, where he was born, Eric X. Li studied in America (and even worked for Ross Perot's 1992 presidential campaign) before returning home, where he started doubting the idea that China's progress could only follow the path of the West's free-market principles.
 
In a much-discussed op-ed he wrote for the New York Times in February 2012 and in other writings, he has put forth the idea that China needed a different development framework, around a different idea of modernity. The Chinese system, he says, is meritocratic, highly adaptable despite the one-party rule, long term-oriented, pragmatic and non-individualistic. As he writes: "The Chinese political system ... comes close to the best formula for governing a large country: meritocracy at the top, democracy at the bottom, with room for experimentation in between.
 
While some criticize him as a cheerleader of the Chinese government and a champion of Chinese exceptionalism, Li is comfortable in the role of provocateur. He is the founder of Chengwei Capital in Shanghai, serves on the board of directors of China Europe International Business School (CEIBS) and is a Fellow of the Aspen Institute.

More profile about the speaker
Eric X. Li | Speaker | TED.com
TEDGlobal 2013

Eric X. Li: A tale of two political systems

Eric X. Li: İki siyasi sistemin hikayesi

Filmed:
2,924,150 views

Bu Batı'da standart bir varsayımdır: Bir toplum gelişirken, sonunda kapitalist, çok partili bir demokrasiye dönüşür. Değil mi? Çinli yatırımcı ve siyaset bilimcisi Eric X. Li aynı görüşte değil. Bu kışkırtıcı ve sınırları zorlayan konuşmada, seyircisinin başarılı modern bir toplumu yönetmenin birden fazla yolu olduğunu göz önünde bulundurmasını istiyor.
- Investor and political scientist
A venture capitalist and political scientist, Eric X Li argues that the universality claim of Western democratic systems is going to be "morally challenged" by China. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
Good morningsabah.
0
973
1095
İyi sabahlar.
00:14
My nameisim is EricEric LiLi, and I was borndoğmuş here.
1
2068
5026
İsmim Eric Li ve burası doğduğum yer.
00:19
But no, I wasn'tdeğildi borndoğmuş there.
2
7094
2709
Fakat hayır, orada doğmadım.
00:21
This was where I was borndoğmuş:
3
9803
2532
Doğduğum yer burası:
00:24
ShanghaiShanghai, at the heightyükseklik of the CulturalKültürel RevolutionDevrim.
4
12335
3973
Kültür Devrimi'nin zirve noktasında, Shanghai.
00:28
My grandmotherbüyükanne tellsanlatır me that she heardduymuş
5
16308
1625
Büyükannem bana ilk ağlamalarım sırasında
00:29
the soundses of gunfiretop ateşi alonguzun bir with my first criesçığlıkları.
6
17933
3222
ateş seslerini duyduğunu anlatır.
00:33
When I was growingbüyüyen up, I was told a storyÖykü
7
21155
3755
Büyürken bana insanlık hakkında bilmem gereken
00:36
that explainedaçıkladı all I ever neededgerekli to know about humanityinsanlık.
8
24910
3605
tüm şeyleri açıklayan bir hikaye anlatılmıştı.
00:40
It wentgitti like this.
9
28515
1439
Hikaye şöyleydi.
00:41
All humaninsan societiestoplumlar developgeliştirmek in lineardoğrusal progressionilerleme,
10
29954
3258
Tüm toplumlar doğrusal bir gelişim ile şekillenir,
00:45
beginningbaşlangıç with primitiveilkel societytoplum, then slaveköle societytoplum,
11
33212
3592
ilkel toplum ile başlar, daha sonra köle toplumu,
00:48
feudalismFeodalizm, capitalismkapitalizm, socialismSosyalizm,
12
36804
3031
feodalizm, kapitalizm, sosyalizm
00:51
and finallyen sonunda, guesstahmin where we endson up?
13
39835
2344
ve son olarak, tahmin edin nerede son buluruz?
00:54
CommunismKomünizm!
14
42179
3124
Komünizm!
00:57
SoonerEr or latersonra, all of humanityinsanlık,
15
45303
3712
Er ya da geç, tüm insanlık,
01:01
regardlessne olursa olsun of culturekültür, languagedil, nationalityMilliyet,
16
49015
2766
kültür, dil, millet farketmeksizin
01:03
will arrivevarmak at this finalnihai stageevre
17
51781
2456
siyasi ve sosyal gelişimin
01:06
of politicalsiyasi and socialsosyal developmentgelişme.
18
54237
2433
bu son aşamasına ulaşacaktır.
01:08
The entiretüm world'sDünyanın en peopleshalklar will be unifiedbirleşik
19
56670
2256
Tüm dünya insanları
01:10
in this paradisecennet on EarthDünya
20
58926
2264
evrendeki bu cennette birleşecek
01:13
and livecanlı happilymutlu ever after.
21
61190
2768
ve sonsuza dek mutlu yaşayacaklar.
01:15
But before we get there, we're engagednişanlı
22
63958
2287
Ancak buraya gelmeden önce,
01:18
in a strugglemücadele betweenarasında good and evilkötülük,
23
66245
2441
iyi ve kötü arasındaki mücadeleye katılırız,
01:20
the good of socialismSosyalizm againstkarşısında the evilkötülük of capitalismkapitalizm,
24
68686
3141
sosyalizmin iyiliğine karşılık kapitalizmin kötülüğü,
01:23
and the good shall-acak triumphzafer.
25
71827
1947
ve iyilik kazanmalı.
01:25
That, of coursekurs, was the meta-narrativemeta anlatı
26
73774
2496
Bu tabii ki Karl Marx'ın teorilerinden yola çıkarılarak
01:28
distilleddamıtık from the theoriesteoriler of KarlKarl MarxMarx.
27
76270
2780
elde edilmiş bir üst anlatıydı.
01:31
And the ChineseÇince boughtsatın it.
28
79050
2602
Ve Çinliler bu numarayı yedi.
01:33
We were taughtöğretilen that grandbüyük storyÖykü day in and day out.
29
81652
2913
Bu muhteşem hikaye her gün bize öğretilirdi.
01:36
It becameoldu partBölüm of us, and we believedinanılır in it.
30
84565
2773
Bu bir parçamız haline gelmişti ve ona inanmıştık.
01:39
The storyÖykü was a bestsellerEn çok satanlar.
31
87338
2194
Hikaye çok satanlar listesindeydi.
01:41
About one thirdüçüncü of the entiretüm world'sDünyanın en populationnüfus
32
89532
2080
Dünya nüfusunun yaklaşık üçte biri
01:43
livedyaşamış underaltında that meta-narrativemeta anlatı.
33
91612
2883
bu üst anlatı altında yaşadı.
01:46
Then, the worldDünya changeddeğişmiş overnightbir gecede.
34
94495
2767
Sonra, bir gecede bütün dünya değişti.
01:49
As for me, disillusionedhayal kırıklığına uğrattı by the failedbaşarısız oldu religiondin of my youthgençlik,
35
97262
3646
Bana gelince, gençliğimin yıkılmış dini ile hayal kırıklığına uğramış bir halde,
01:52
I wentgitti to AmericaAmerika and becameoldu a BerkeleyBerkeley hippiehippi.
36
100908
2913
Amerika'ya gittim ve bir Berkeley hippisi oldum.
01:55
(LaughterKahkaha)
37
103821
3199
(Kahkahalar)
01:59
Now, as I was cominggelecek of ageyaş, something elsebaşka happenedolmuş.
38
107020
3716
Reşit olmaya yakınken , bir şey daha oldu.
02:02
As if one bigbüyük storyÖykü wasn'tdeğildi enoughyeterli,
39
110736
2196
Tek bir büyük hikaye yeterli değilmiş gibi,
02:04
I was told anotherbir diğeri one.
40
112932
2512
bana bir tane daha anlatıldı.
02:07
This one was just as grandbüyük.
41
115444
3232
Bu da diğeri kadar muazzamdı.
02:10
It alsoAyrıca claimsiddialar that all humaninsan societiestoplumlar
42
118676
2163
Bu da tüm insan topluluklarının doğrusal gelişim içinde
02:12
developgeliştirmek in a lineardoğrusal progressionilerleme towardskarşı a singularTekil endson.
43
120839
3845
tek bir sona doğru geliştiğini iddia ediyordu.
02:16
This one wentgitti as followsşu:
44
124684
2525
Hikaye şöyle devam ediyordu:
02:19
All societiestoplumlar, regardlessne olursa olsun of culturekültür,
45
127209
2356
Tüm toplumlar, kültür fark etmeksizin,
02:21
be it ChristianHıristiyan, MuslimMüslüman, ConfucianÇü,
46
129565
2690
Hristiyan, Müslüman ya da Konfüçyüsçü olsun,
02:24
mustşart progressilerleme from traditionalgeleneksel societiestoplumlar
47
132255
2729
grupların temel birimler olduğu
02:26
in whichhangi groupsgruplar are the basictemel unitsbirimler
48
134984
2546
geleneksel toplumlardan,
02:29
to modernmodern societiestoplumlar in whichhangi atomizedatomize individualsbireyler
49
137530
3501
atomize edilmiş bireylerin üstün birimler olduğu
02:33
are the sovereignegemen unitsbirimler,
50
141031
1463
modern toplumlara gelişmelidirler.
02:34
and all these individualsbireyler are, by definitiontanım, rationalakılcı,
51
142494
3743
Bütün bu bireyler tanım gereği rasyoneldir,
02:38
and they all want one thing:
52
146237
2066
ve hepsi tek bir şey ister:
02:40
the voteoy.
53
148303
2500
Oy.
02:42
Because they are all rationalakılcı, oncebir Zamanlar givenverilmiş the voteoy,
54
150803
2660
Tümü rasyonel olduğu için, bir kez oy verildiğinde,
02:45
they produceüretmek good governmenthükümet
55
153463
1434
iyi bir hükümet kurarlar
02:46
and livecanlı happilymutlu ever after.
56
154897
2199
ve sonsuza kadar mutlu yaşarlar.
02:49
ParadiseCennet on EarthDünya, again.
57
157096
2919
Tekrar, Dünya'da Cennet.
02:52
SoonerEr or latersonra, electoralseçim democracydemokrasi will be
58
160015
3101
Er ya da geç, temsili demokrasi
02:55
the only politicalsiyasi systemsistem for all countriesülkeler and all peopleshalklar,
59
163116
4011
herkesi zengin edecek serbest piyasa ile
02:59
with a freeücretsiz marketpazar to make them all richzengin.
60
167127
2464
tüm ülkelerin ve halkların tek siyasi sistemi olacaktır.
03:01
But before we get there, we're engagednişanlı in a strugglemücadele
61
169591
3550
Ancak bu noktaya ulaşmadan önce,
03:05
betweenarasında good and evilkötülük.
62
173141
1693
iyi ve kötü arasındaki bir çatışma arasında kaldık.
03:06
(LaughterKahkaha)
63
174834
1560
(Kahkahalar)
03:08
The good belongsaittir to those who are democraciesdemokrasilerin
64
176394
2238
"İyi" demokrasilere aittir
03:10
and are chargedyüklü with a missionmisyon of spreadingyayma it
65
178632
1946
ve onlar seçim yapmayan kötülüğe karşı,
03:12
around the globeküre, sometimesara sıra by forcekuvvet,
66
180578
3462
bazen zorla, demokrasiyi yayma göreviyle
03:16
againstkarşısında the evilkötülük of those who do not holdambar electionsseçimleri.
67
184040
3426
yükümlüdürler.
03:19
(VideoVideo) GeorgeGeorge H.W. BushBush: A newyeni worldDünya ordersipariş ...
68
187466
1890
(Video) George H.W. Bush: Yeni Dünya Düzeni
03:21
(VideoVideo) GeorgeGeorge W. BushBush: ... endingbitirme tyrannyzulüm in our worldDünya ...
69
189356
2212
(Video) George W. Bush: ... dünyada zorbalığı bitirmek ...
03:23
(VideoVideo) BarackBarack ObamaObama: ... a singletek standardstandart for all
70
191568
1915
(Video) Barack Obama: ... Gücü elinde tutan herkes için
03:25
who would holdambar powergüç.
71
193483
3357
tek bir standart.
03:28
EricEric X. LiLi: Now --
72
196840
1804
Eric X. Li. Şimdi --
03:30
(LaughterKahkaha) (ApplauseAlkış)
73
198644
7681
(Kahkahalar) (Alkış)
03:38
This storyÖykü alsoAyrıca becameoldu a bestsellerEn çok satanlar.
74
206325
4023
Bu öykü de en çok satanlar listesine girdi.
03:42
AccordingAccording to FreedomÖzgürlük HouseEv,
75
210348
1867
Freedom House'a göre,
03:44
the numbernumara of democraciesdemokrasilerin wentgitti from 45 in 1970
76
212215
3003
demokrasilerin sayısı 1970'de 45 iken
03:47
to 115 in 2010.
77
215218
2535
2010'da 115'e yükseldi.
03:49
In the last 20 yearsyıl, WesternWestern elitesElitler tirelesslyyorulmadan
78
217753
3194
Son yirmi yılda, batılı elitler bıkmadan
03:52
trottedyürüdü around the globeküre sellingsatış this prospectusprospektüs:
79
220947
3295
dünyada bu prospektüsü satmak için yarıştılar:
03:56
MultipleBirden çok partiespartiler fightkavga for politicalsiyasi powergüç
80
224242
2615
Birçok partinin siyasi güç için savaşması
03:58
and everyoneherkes votingoylama on them
81
226857
1546
ve herkesin onlar için oy vermesi
04:00
is the only pathyol to salvationkurtuluş
82
228403
2021
gelişen çilekeş dünyada
04:02
to the long-sufferingçilekeş developinggelişen worldDünya.
83
230424
2767
kurtuluşa giden tek yoldur.
04:05
Those who buysatın almak the prospectusprospektüs are destinedkaderinde for successbaşarı.
84
233191
3112
Bu prospektüsü alanların kaderlerinde başarı vardır.
04:08
Those who do not are doomedölüme mahkum to failbaşarısız.
85
236303
3092
Almayanlar ise başarısızlığa mahkumdurlar.
04:11
But this time, the ChineseÇince didn't buysatın almak it.
86
239395
3198
Fakat bu defa Çinliler bunu yemedi.
04:14
FoolAptal me oncebir Zamanlar ...
87
242593
2519
Beni ancak bir kere aldatabilirsin.
04:17
(LaughterKahkaha)
88
245112
4569
(Kahkahalar)
04:21
The restdinlenme is historytarih.
89
249681
2302
Gerisi tarih.
04:23
In just 30 yearsyıl, ChinaÇin wentgitti from
90
251983
1571
Yalnızca 30 sene içinde, Çin dünyada
04:25
one of the poorestyoksul agriculturaltarım countriesülkeler in the worldDünya
91
253554
2420
tarımla geçinen en fakir ülkelerden birisi olmaktan çıkıp, ekonomisi
04:27
to its second-largestikinci büyük economyekonomi.
92
255974
2124
en büyük olan ikinci ülke haline geldi.
04:30
SixAltı hundredyüz fiftyelli millionmilyon people
93
258098
2056
650 milyon insan
04:32
were liftedkaldırdı out of povertyyoksulluk.
94
260154
1615
yoksulluktan kurtuldu.
04:33
EightySeksen percentyüzde of the entiretüm world'sDünyanın en povertyyoksulluk alleviationazaltılması
95
261769
2988
O süreç içinde, bütün dünyada fakirliğin azalmasının yüzde
04:36
duringsırasında that perioddönem happenedolmuş in ChinaÇin.
96
264757
2225
seksenlik dilimi Çin'de gerçekleşti.
04:38
In other wordskelimeler, all the newyeni and oldeski democraciesdemokrasilerin
97
266982
2649
Bir diğer deyişle, bütün eski ve yeni demokrasiler
04:41
put togetherbirlikte amountedolarak gerçekleşti to a meresırf fractionkesir
98
269631
3068
toplandığında, tek partili bir ülkenin oy kullanmadan yaptıklarının
04:44
of what a singletek, one-partytek parti statebelirtmek, bildirmek did withoutolmadan votingoylama.
99
272699
5269
yalnızca küçük bir bölümüne eşit oldu.
04:49
See, I grewbüyüdü up on this stuffşey: foodGıda stampspullar.
100
277968
3178
Bakın, ben bunlarla yetiştim: yemek fişleri.
04:53
MeatEt was rationedkarneye to a fewaz hundredyüz gramsgram
101
281146
1933
Bir dönem aylık kişi başına düşen
04:55
perbaşına personkişi perbaşına monthay at one pointpuan.
102
283079
2592
et miktarı birkaç yüz gramdı.
04:57
NeedlessGereksiz to say, I ateyemek yedi all my grandmother'sbüyük annemin portionsbölümleri.
103
285671
4171
Tabii ki, büyükannemin bütün öğünlerini ben yedim.
05:01
So I askeddiye sordu myselfkendim, what's wrongyanlış with this pictureresim?
104
289842
3735
Ve kendime sordum, bu tabloda yanlış olan nedir?
05:05
Here I am in my hometownMemleket,
105
293577
2001
Burada, memleketimdeyim,
05:07
my business growingbüyüyen leapsatılım and boundssınırları.
106
295578
1644
işim hızla büyüyor,
05:09
EntrepreneursGirişimciler are startingbaşlangıç companiesşirketler everyher day.
107
297222
2441
girişimciler her gün şirketler açıyorlar,
05:11
MiddleOrta classsınıf is expandinggenişleyen in speedhız and scaleölçek
108
299663
3081
orta sınıf insan tarihinde eşi görülmemiş
05:14
unprecedentedeşi görülmemiş in humaninsan historytarih.
109
302744
2001
bir hız ve ölçekte genişliyor.
05:16
YetHenüz, accordinggöre to the grandbüyük storyÖykü,
110
304745
2537
Fakat, muazzam hikayeye göre,
05:19
noneYok of this should be happeningolay.
111
307282
2935
bunların hiçbiri olmamalıydı.
05:22
So I wentgitti and did the only thing I could. I studiedokudu it.
112
310217
3206
Böylelikle gittim ve elimden gelen tek şeyi yaptım. Çalıştım.
05:25
Yes, ChinaÇin is a one-partytek parti statebelirtmek, bildirmek
113
313423
2007
Evet, Çin, Çin Komünist Partisi, Parti ile yönetilen
05:27
runkoş by the ChineseÇince CommunistKomünist PartyParti, the PartyParti,
114
315430
3885
tek partili bir ülke.
05:31
and they don't holdambar electionsseçimleri.
115
319315
1952
Ve seçim düzenlemiyorlar.
05:33
ThreeÜç assumptionsvarsayımlar are madeyapılmış
116
321267
2559
Zamanımızın baskın politik kuramları tarafından
05:35
by the dominantbaskın politicalsiyasi theoriesteoriler of our time.
117
323826
2654
3 varsayımda bulunulur.
05:38
SuchBöyle a systemsistem is operationallyoperasyonel rigidkatı,
118
326480
2883
Böyle bir sistem işlevsel olarak sert,
05:41
politicallypolitik olarak closedkapalı, and morallymanevi olarak illegitimategayri meşru.
119
329363
3686
politik açıdan kapalı ve ahlaken gayrimeşrudur.
05:45
Well, the assumptionsvarsayımlar are wrongyanlış.
120
333049
3210
Gel gör ki, bu varsayımlar yanlış.
05:48
The oppositeszıt kutuplar birbirini are truedoğru.
121
336259
2210
Varsayımların zıttı doğru.
05:50
AdaptabilityAdaptasyon, meritocracymeritokrasiye, and legitimacymeşruluk
122
338469
3338
Uyumluluk, meritokrasi, ve meşruiyet
05:53
are the threeüç definingtanımlarken characteristicskarakteristikleri
123
341807
1934
Çin'in tek parti sisteminin
05:55
of China'sÇin'in one-partytek parti systemsistem.
124
343741
2371
tanımlanmış 3 niteliğidir.
05:58
Now, mostçoğu politicalsiyasi scientistsBilim adamları will tell us
125
346112
1492
Şimdi, çoğu siyasal bilimci bize
05:59
that a one-partytek parti systemsistem is inherentlydoğal olarak incapableaciz
126
347604
3765
tek parti sisteminin doğası gereği kendi kendini
06:03
of self-correctionotomatik düzeltme.
127
351369
1928
düzenlemede yetersiz olacağını söyler.
06:05
It won'talışkanlık last long because it cannotyapamam adaptuyarlamak.
128
353297
2318
Uzun süremez çünkü uyum sağlayamaz.
06:07
Now here are the factsGerçekler.
129
355615
1798
Şimdi gerçekler şunlar:
06:09
In 64 yearsyıl of runningkoşu the largesten büyük countryülke in the worldDünya,
130
357413
3560
64 yıldır dünyanın en büyük ülkesini yöneterek,
06:12
the rangemenzil of the Party'sParti policiespolitikaları has been widerDaha geniş
131
360973
2560
Parti'nin politikalarının çeşitliliği son zamanlarda
06:15
than any other countryülke in recentson memorybellek,
132
363533
2917
diğer ülkelerden daha geniş,
06:18
from radicalradikal landarazi collectivizationortak to the Great LeapSıçrama Forwardİleri,
133
366450
3971
radikal ortak arazi kullanımından Büyük Atılıma,
06:22
then privatizationözelleştirme of farmlandtarım arazisi,
134
370421
2652
sonra çiftlik alanlarının özelleştirilmesi,
06:25
then the CulturalKültürel RevolutionDevrim,
135
373073
2296
ardından Çin Kültür Devrimi,
06:27
then DengDeng Xiaoping'sXiaoping'ın marketpazar reformreform,
136
375369
2696
ardından Deng Xiaoping'in serbest piyasa reformu,
06:30
then successorhalef JiangJiang ZeminZemin tookaldı the giantdev politicalsiyasi stepadım
137
378065
3413
ardından varis Jiang Zemin büyük adımı
06:33
of openingaçılış up PartyParti membershipÜyelik to privateözel businesspeopleiş adamları,
138
381478
3148
Parti üyeliğini özel iş adamların açmasıyla attı.
06:36
something unimaginabledüşünülemez duringsırasında Mao'sMao'nun rulekural.
139
384626
3063
Mao'nun döneminde hayal edilemez bir şey.
06:39
So the PartyParti self-correctskendi kendini düzeltir in ratherdaha doğrusu dramaticdramatik fashionsmoda.
140
387689
3821
Dolayısıyla, Parti kendini oldukça dramatik bir şekilde düzeltiyor.
06:43
InstitutionallyKurumsal olarak, newyeni ruleskurallar get enactedyürürlüğe giren
141
391510
2630
Geleneksel olarak, önceki işlev bozukluğunu düzeltmek için
06:46
to correctdoğru previousönceki dysfunctionsişlev bozuklukları.
142
394140
2579
yeni kanunlar çıkartılıyor.
06:48
For exampleörnek, termterim limitssınırları.
143
396719
1874
Örneğin, dönem limitleri.
06:50
PoliticalSiyasi leadersliderler used to retaintutmak theironların positionspozisyonları for life,
144
398593
2537
Siyasi liderler makamlarını ömür boyu sürdürürlerdi,
06:53
and they used that to accumulatebiriktirmek powergüç
145
401130
1808
ve bunu güçlerini çoğaltmak ve kurallarını
06:54
and perpetuatesürdürmek theironların ruleskurallar.
146
402938
1844
ölümsüzleştirmek için kullanırlardı.
06:56
MaoMao was the fatherbaba of modernmodern ChinaÇin,
147
404782
2220
Mao modern Çin'in babasıydı,
06:59
yethenüz his prolongeduzun süreli rulekural led to disastrousfelaket mistakeshatalar.
148
407002
2872
fakat uzatılmış yönetimi talihsiz hatalara sebep oldu.
07:01
So the PartyParti instituteduyguladı termterim limitssınırları
149
409874
2160
Bundan dolayı Parti 68 ile 70 yaş arasında
07:04
with mandatoryzorunlu retirementemeklilik ageyaş of 68 to 70.
150
412034
3753
zorunlu emeklilikle dönem limitlerini başlattı.
07:07
One thing we oftensık sık hearduymak is,
151
415787
2249
Çok fazla duyduğumuz şeylerden biri,
07:10
"PoliticalSiyasi reformsreformlar have laggedGecikmeli faruzak behindarkasında economicekonomik reformsreformlar,"
152
418036
3178
"Siyasi reformlar ekonomik reformların çok gerisinde kaldı,"
07:13
and "ChinaÇin is in direkorkunç need of politicalsiyasi reformreform."
153
421214
3274
ve "Çin'in siyasi reformlara ihtiyacı var."
07:16
But this claimİddia is a rhetoricalretorik traptuzak
154
424488
2959
Fakat bu iddia siyasi önyargılar ardına
07:19
hiddengizli behindarkasında a politicalsiyasi biasönyargı.
155
427447
2616
saklanmış belagat bir tuzaktır.
07:22
See, some have decidedkarar a prioriönsel
156
430063
2497
Bakın, bazıları hiçbir tecrübeye bağlı kalmadan ne tür değişikler görmek
07:24
what kindsçeşit of changesdeğişiklikler they want to see,
157
432560
1717
istediklerine karar vermişler
07:26
and only suchböyle changesdeğişiklikler can be calleddenilen politicalsiyasi reformreform.
158
434277
3772
ve sadece bu tür değişiklikler siyasi reform olarak adlandırılabilirmiş.
07:30
The truthhakikat is, politicalsiyasi reformsreformlar have never stoppeddurduruldu.
159
438049
2960
İşin gerçeği, siyasi reformlar asla durmadı.
07:33
ComparedKarşılaştırıldığında with 30 yearsyıl agoönce, 20 yearsyıl, even 10 yearsyıl agoönce,
160
441009
3233
30 yıl, 20 yıl ve hatta 10 yıl öncesiyle kıyaslarsak,
07:36
everyher aspectGörünüş of ChineseÇince societytoplum,
161
444242
2390
Çin toplumu yaşamın her alanından,
07:38
how the countryülke is governedyönetilir,
162
446632
872
ülkenin yönetim şeklinden,
07:39
from the mostçoğu localyerel levelseviye to the highesten yüksek centermerkez,
163
447504
2248
en yerel düzeyden en yüksek merkeze kadar,
07:41
are unrecognizableTanınmayan todaybugün.
164
449752
2485
bugün tanınmaz bir haldedir.
07:44
Now suchböyle changesdeğişiklikler are simplybasitçe not possiblemümkün
165
452237
3186
Artık böyle değişiklikler en temel
07:47
withoutolmadan politicalsiyasi reformsreformlar of the mostçoğu fundamentaltemel kindtür.
166
455423
3720
türden siyasi reformlar olmadıkça mümkün değildir.
07:51
Now I would venturegirişim to suggestönermek the PartyParti
167
459143
2193
Şimdi ben Parti'nin siyasi reformda dünyanın önde
07:53
is the world'sDünyanın en leadingönemli expertuzman in politicalsiyasi reformreform.
168
461336
4107
gelen uzmanı olduğu fikrini öne sürmeyi göze alabilirim.
07:57
The secondikinci assumptionvarsayım is that in a one-partytek parti statebelirtmek, bildirmek,
169
465443
3032
İkinci bir varsayım ise tek partili bir ülkede,
08:00
powergüç getsalır concentratedkonsantre in the handseller of the fewaz,
170
468475
2731
güç birkaç insanın elinde toplanmaktadır,
08:03
and badkötü governanceYönetim and corruptionbozulma followtakip et.
171
471206
2702
ve bunu kötü bir hükümet ve yolsuzluk takip eder.
08:05
IndeedGerçekten de, corruptionbozulma is a bigbüyük problemsorun,
172
473908
2173
Yolsuzluk kesinlikle büyük bir sorundur,
08:08
but let's first look at the largerdaha büyük contextbağlam.
173
476081
2134
fakat ilk önce daha geniş bir çerçeveden bakalım.
08:10
Now, this mayMayıs ayı be counterintuitivecounterintuitive to you.
174
478215
2128
Şimdi, belki bu size mantıkdışı gelebilir.
08:12
The PartyParti happensolur to be one of the mostçoğu meritocraticmeritocratic
175
480343
3019
Parti, günümüzde dünyadaki en meritokratik
08:15
politicalsiyasi institutionskurumlar in the worldDünya todaybugün.
176
483362
2796
siyasi kurumlardan bir tanesi olabilir.
08:18
China'sÇin'in highesten yüksek rulingiktidar bodyvücut, the PolitburoPolitbüro, has 25 membersüyeler.
177
486158
4101
Çin'in en rütbeli yönetim organı, The Politburo'nun 25 üyesi vardır.
08:22
In the mostçoğu recentson one, only fivebeş of them
178
490259
2088
En yenisinde, sadece beş kişi ayrıcalıklı
08:24
camegeldi from a backgroundarka fon of privilegeayrıcalık, so-calledsözde princelingsprincelings.
179
492347
3622
altyapıdan gelmiştir, sözümona küçük prensler.
08:27
The other 20, includingdahil olmak üzere the presidentDevlet Başkanı and the premierPremier,
180
495969
2494
Diğer 20'si, cumhurbaşkanı ve başbakan dahil,
08:30
camegeldi from entirelyBaştan sona ordinarysıradan backgroundsarka.
181
498463
2757
tamamen sıradan bir altyapıdan gelmişlerdir.
08:33
In the largerdaha büyük centralmerkezi committeeKurul of 300 or more,
182
501220
2441
300 veya daha fazla üyesi olan daha büyük merkezi komitede,
08:35
the percentageyüzde of those who were borndoğmuş
183
503661
1867
güç ve zenginlik içinde doğanların oranı
08:37
into powergüç and wealthservet was even smallerdaha küçük.
184
505528
2459
çok daha az.
08:39
The vastgeniş majorityçoğunluk of seniorkıdemli ChineseÇince leadersliderler
185
507987
2830
Kıdemli Çin liderlerinin büyük bir çoğunluğu
08:42
workedişlenmiş and competedyarıştı theironların way to the topüst.
186
510817
2645
zirveye giden yol için çalışıp yarıştılar.
08:45
CompareKarşılaştır that with the rulingiktidar elitesElitler
187
513462
2132
Bunu gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki
08:47
in bothher ikisi de developedgelişmiş and developinggelişen countriesülkeler,
188
515594
2102
yönetici elitlerle karşılaştıracak olursak,
08:49
I think you'llEğer olacak find the PartyParti beingolmak nearyakın the topüst
189
517696
2510
bence Parti'yi yukarıya doğru hareketlilikte
08:52
in upwardyukarı doğru mobilityhareketlilik.
190
520206
2634
zirveye yakın bulacaksınız.
08:54
The questionsoru then is, how could that be possiblemümkün
191
522840
2529
O halde sorulacak soru şudur: Tek partili bir ülkede
08:57
in a systemsistem runkoş by one partyParti?
192
525369
3219
bu nasıl mümkün olabilir?
09:00
Now we come to a powerfulgüçlü politicalsiyasi institutionkurum,
193
528588
2892
Şimdi Batılılarca az bilinen
09:03
little-knownaz bilinen to WesternersBatılılar:
194
531480
1517
güçlü bir siyasi kuruma geliyoruz:
09:04
the Party'sParti OrganizationOrganizasyon DepartmentBölümü.
195
532997
2651
Parti'nin Organizasyon Departmanı.
09:07
The departmentbölüm functionsfonksiyonlar like a giantdev
196
535648
2200
Bu departman, bazı en başarılı kurumları
09:09
humaninsan resourcekaynak enginemotor that would be the envykıskançlık
197
537848
2376
kıskandırabilecek derecede, beşeri kaynaklı
09:12
of even some of the mostçoğu successfulbaşarılı corporationsşirketler.
198
540224
3330
dev bir motor gibi çalışır.
09:15
It operatesfaaliyet a rotatingdöndürme pyramidpiramit
199
543554
2269
3 parçadan oluşan
09:17
madeyapılmış up of threeüç componentsbileşenler:
200
545823
1367
döner bir piramit gibi işler:
09:19
civilsivil servicehizmet, state-owneddevlete ait enterprisesSirketler,
201
547190
2556
Kamu hizmeti, devlete ait şirketler,
09:21
and socialsosyal organizationsorganizasyonlar like a universityÜniversite
202
549746
2244
ve üniversiteler ya da topluluk programları
09:23
or a communitytoplum programprogram.
203
551990
2138
gibi sosyal hizmet kurumları.
09:26
They formform separateayrı yethenüz integratedentegre careerkariyer pathsyolları
204
554128
2511
Çin memurları için ayrı fakat bir o kadar
09:28
for ChineseÇince officialsYetkililer.
205
556639
1904
entegre olmuş kariyer yolları düzenlerler.
09:30
They recruitaskere collegekolej gradsMezunlar into entry-levelgiriş seviyesi positionspozisyonları
206
558543
3085
Üniversite mezunlarını 3 alanda da başlangıç
09:33
in all threeüç tracksraylar, and they startbaşlama from the bottomalt,
207
561628
2750
seviyesine yerleştirirler, ve "keyuan" [katip] denilen
09:36
calleddenilen "keyuankeyuan" [clerkkatip].
208
564378
1556
en alt düzeyde başlarlar.
09:37
Then they could get promotedterfi
209
565934
1383
Ardından başlıca dört elit tabakaya
09:39
throughvasitasiyla fourdört increasinglygiderek eliteseçkinler rankssırada yer alıyor:
210
567317
5116
doğru terfi edilirler.
09:44
fukeFuke [deputyYardımcısı sectionBölüm managermüdür], keke [sectionBölüm managermüdür], fuchuFuchu [deputyYardımcısı divisionbölünme managermüdür], and chuChu [divisionbölünme mangeryemlik].
211
572433
3312
fuke [daire müdür vekili], ke [kısım amiri], fuchu [kısım müdür yardımcısı], ve chu [kısım müdürü].
09:47
Now these are not moveshamle from "KarateKarate KidÇocuk," okay?
212
575745
2157
Bunlar Karate Kid'den hareketler değil.
09:49
It's seriousciddi business.
213
577902
3497
Bu ciddi bir iş.
09:53
The rangemenzil of positionspozisyonları is widegeniş,
214
581399
2337
Herhangi bir köyde sağlık hizmetinden,
09:55
from runningkoşu healthsağlık carebakım in a villageköy
215
583736
1604
şehirde dış yatırıma,
09:57
to foreignyabancı investmentyatırım in a cityŞehir districtilçe
216
585340
2243
şirket yöneticiliğine kadar
09:59
to managermüdür in a companyşirket.
217
587583
2125
iş olanakları oldukça geniş.
10:01
OnceBir kez a yearyıl, the departmentbölüm reviewsdeğerlendirmeden edinildi theironların performanceperformans.
218
589708
2322
Yılda bir, departman performanslarını inceler.
10:04
They interviewröportaj theironların superiorsüstleri, theironların peers,
219
592030
2609
Amirleri, yaşıtları ve astlarıyla görüşürler.
10:06
theironların subordinatesastları. They vetVeteriner theironların personalkişisel conductkuralları.
220
594639
2781
Onların kişisel tutumlarını incelerler.
10:09
They conductkuralları publichalka açık opiniongörüş surveysanketler.
221
597420
2032
Kamuoyunda görüş anketleri düzenlerler.
10:11
Then they promotedesteklemek the winnerskazananlar.
222
599452
1963
Ardından kazananları terfi ederler.
10:13
ThroughoutBoyunca theironların careerskariyer, these cadreskadrolar
223
601415
1548
Kariyerleri boyunca, bu kadrolar üç
10:14
can movehareket throughvasitasiyla and out of all threeüç tracksraylar.
224
602963
3120
bölümün hepsinden girip çıkabilirler.
10:18
Over time, the good onesolanlar movehareket beyondötesinde the fourdört basebaz levelsseviyeleri
225
606083
2878
Zamanla, iyi olanlar dört temel seviyenin ötesine,
10:20
to the fujufuju [deputyYardımcısı bureauBüro chiefşef] and juJu [bureauBüro chiefşef] levelsseviyeleri.
226
608961
2692
fuju [Büro dairesi şefi] ve ju [Büro şefi] seviyelerine geçerler.
10:23
There, they entergirmek highyüksek officialdomMemurlar.
227
611653
2844
Böylece yüksek mevki memuriyete girerler.
10:26
By that pointpuan, a typicaltipik assignmentatama will be
228
614497
2160
Bu noktada, tipik bir görev milyonlarca nüfusu
10:28
to manageyönetmek a districtilçe with a populationnüfus in the millionsmilyonlarca
229
616657
2859
olan bir ilçeyi ya da yüz milyonlarca dolar
10:31
or a companyşirket with hundredsyüzlerce of millionsmilyonlarca of dollarsdolar in revenuegelir.
230
619516
3531
gelir sağlayan bir şirketi yönetmek olacaktır.
10:35
Just to showgöstermek you how competitiverekabetçi the systemsistem is,
231
623047
3929
Sistemin ne kadar rekabetçi olduğunu göstereceğim.
10:38
in 2012, there were 900,000 fukeFuke and keke levelsseviyeleri,
232
626976
3718
2012'de, 900,000 fuke ve ke seviyesi,
10:42
600,000 fuchuFuchu and chuChu levelsseviyeleri,
233
630694
2824
600,000 fuchu ve chu seviyesi,
10:45
and only 40,000 fujufuju and juJu levelsseviyeleri.
234
633518
3435
ve sadece 40,000 fuju ve ju seviyesi vardı.
10:48
After the juJu levelsseviyeleri,
235
636953
1728
Ju seviyesinden sonra,
10:50
the besten iyi fewaz movehareket furtherayrıca up severalbirkaç more rankssırada yer alıyor,
236
638681
2601
en iyi olanların azı birkaç kademe daha çıkar,
10:53
and eventuallysonunda make it to the CentralMerkez CommitteeKomitesi.
237
641282
3131
ve sonunda merkez komitede yerlerini alırlar.
10:56
The processsüreç takes two to threeüç decadeson yıllar.
238
644413
2752
Bu süreç 20-30 yıl civarı sürer.
10:59
Does patronagepatronaj playoyun a rolerol? Yes, of coursekurs.
239
647165
3109
Peki kayırma rol oynar mı? Tabi ki oynar.
11:02
But merithak remainskalıntılar the fundamentaltemel driversürücü.
240
650274
3572
Ama erdem esas sürücü olarak kalır.
11:05
In essenceöz, the OrganizationOrganizasyon DepartmentBölümü runskoşar
241
653846
2530
Esas itibarıyla, Organizasyon Departmanı,
11:08
a modernizedmodernize versionversiyon of China'sÇin'in centuries-oldyüzlerce yıllık
242
656376
2473
Çin'in yüzyıllarca yıllık rehberlik sisteminin modern
11:10
mentoringdanışmanlık systemsistem.
243
658849
2064
versiyonunu sürdürmektedir.
11:12
China'sÇin'in newyeni presidentDevlet Başkanı, XiXI JinpingJinping,
244
660913
2091
Çin'in yeni cumhurbaşkanı, Xi Jinping,
11:15
is the sonoğul of a formereski leaderlider, whichhangi is very unusualolağandışı,
245
663004
2579
çok ilginçtir ki, önceki bir liderin oğludur.
11:17
first of his kindtür to make the topüst job.
246
665583
2220
Kendi türünde yüksek mevkiye ulaşan ilk kişidir.
11:19
Even for him, the careerkariyer tookaldı 30 yearsyıl.
247
667803
2895
Onun için bile bu kariyere ulaşmak 30 yılını aldı.
11:22
He startedbaşladı as a villageköy managermüdür,
248
670698
1868
Muhtar olarak başladı,
11:24
and by the time he enteredgirdi the PolitburoPolitbüro,
249
672566
1912
ve Politburo'ya girinceye kadar,
11:26
he had managedyönetilen areasalanlar with a totalGenel Toplam populationnüfus
250
674478
2206
toplam nüfusu 150 milyon olan bölgeleri
11:28
of 150 millionmilyon people
251
676684
1604
yönetti ve
11:30
and combinedkombine GDPsGDPs of 1.5 trilliontrilyon U.S. dollarsdolar.
252
678288
4446
1.5. trilyon Amerikan doları GDP topladı.
11:34
Now, please don't get me wrongyanlış, okay?
253
682734
2320
Şimdi, beni lütfen yanlış anlamayın, olur mu?
11:37
This is not a put-downkoymak aşağı of anyonekimse. It's just a statementaçıklama of factgerçek.
254
685054
3254
Bu kimseyi küçük görmek değil. Sadece gerçekleri yansıtan bir cümle.
11:40
GeorgeGeorge W. BushBush, rememberhatırlamak him?
255
688308
3834
George W. Bush, onu hatırladınız mı?
11:44
This is not a put-downkoymak aşağı.
256
692142
2441
Bu küçük görmek değil.
11:46
(LaughterKahkaha)
257
694583
805
(Kahkahalar)
11:47
Before becomingolma governorVali of TexasTexas,
258
695388
3099
Texas'ın eyalet başkanı olmadan önce,
11:50
or BarackBarack ObamaObama before runningkoşu for presidentDevlet Başkanı,
259
698487
2619
ya da Barack Obama başkanlığa gelmeden önce,
11:53
could not make even a smallküçük countykontluk managermüdür
260
701106
2759
Çin'in sisteminde küçük bir ilçe başkanı bile
11:55
in China'sÇin'in systemsistem.
261
703865
1928
olamazlardı.
11:57
WinstonWinston ChurchillChurchill oncebir Zamanlar said that democracydemokrasi
262
705793
2022
Winston Churchill bir zamanlar, "Demokrasi, geriye kalanlar
11:59
is a terriblekorkunç systemsistem exceptdışında for all the restdinlenme.
263
707815
2319
hariç en kötü yönetim şeklidir." demiş.
12:02
Well, apparentlygörünüşe göre he hadn'tolmasaydı heardduymuş of the OrganizationOrganizasyon DepartmentBölümü.
264
710134
4281
Belli ki kendisi Organizasyon Departmanını hiç duymamış.
12:06
Now, WesternersBatılılar always assumeüstlenmek that
265
714415
2344
Şimdi, Batılılar her zaman genel oy hakkı ile olan
12:08
multi-partyçok taraflı electionseçim with universalevrensel suffrageSeçme ve seçilme hakkı
266
716759
3018
çok partili seçimleri meşru olmanın
12:11
is the only sourcekaynak of politicalsiyasi legitimacymeşruluk.
267
719777
3142
tek kaynağı olarak varsaymışlardır.
12:14
I was askeddiye sordu oncebir Zamanlar, "The PartyParti wasn'tdeğildi votedolarak in by electionseçim.
268
722919
3362
Bir keresinde bana " Çin Komünist Partisi seçimle başa
12:18
Where is the sourcekaynak of legitimacymeşruluk?"
269
726281
2230
gelmiyor. Meşruiyet bunun neresinde?" diye sormuşlardı.
12:20
I said, "How about competencyYetkinlik?"
270
728511
3562
Bende "Peki ya yeterlik?" dedim.
12:24
We all know the factsGerçekler.
271
732073
1477
Bütün gerçekleri biliyoruz.
12:25
In 1949, when the PartyParti tookaldı powergüç,
272
733550
1941
1949'da, Parti başa geldiğinde,
12:27
ChinaÇin was miredsaplanıp in civilsivil warssavaşlar, dismemberedparçalanmış by foreignyabancı aggressionsaldırganlık,
273
735491
3327
Çin iç savaşta yıpranmış, dış saldırılar nedeniyle bölünmüştü.
12:30
averageortalama life expectancybeklenti at that time, 41 yearsyıl oldeski.
274
738818
4295
Ortalama yaşam süresi ise 41'di.
12:35
TodayBugün, it's the secondikinci largesten büyük economyekonomi in the worldDünya,
275
743113
2910
Bugün, Çin dünyadaki en büyük ikinci ekonomiye,
12:38
an industrialSanayi powerhouseelektrik santrali, and its people livecanlı
276
746023
2603
güç santralına sahiptir. Ayrıca insanları
12:40
in increasingartan prosperityrefah.
277
748626
2087
artan bir refah içinde yaşamaktadır.
12:42
PewPew ResearchAraştırma pollsAnket ChineseÇince publichalka açık attitudestutumlar,
278
750713
3153
Pew Research Çin halkının tutumu hakkında anketler
12:45
and here are the numberssayılar in recentson yearsyıl.
279
753866
2057
düzenler ve işte son yıllardaki rakamlar.
12:47
SatisfactionMemnuniyeti with the directionyön of the countryülke: 85 percentyüzde.
280
755923
4500
Ülkenin gidişatı açısından memnuniyet: yüzde 85.
12:52
Those who think they're better off than fivebeş yearsyıl agoönce:
281
760423
2311
Kendilerinin beş yıla kıyasla daha iyi durumda olduğunu düşünenler:
12:54
70 percentyüzde.
282
762734
2264
yüzde 70.
12:56
Those who expectbeklemek the futuregelecek to be better:
283
764998
2384
Geleceğin daha iyi olacağını düşünenlerin oranı
12:59
a whoppingokkalı 82 percentyüzde.
284
767382
2664
yüzde 82 kadar büyük.
13:02
FinancialFinansal TimesKez pollsAnket globalglobal youthgençlik attitudestutumlar,
285
770046
3529
Financial Times dünya çapındaki gençlerin yaklaşımı hakkında
13:05
and these numberssayılar, brandmarka newyeni, just camegeldi from last weekhafta.
286
773575
3415
anket yapar ve işte geçen hafta sonuçları gelen yeni sayılar.
13:08
Ninety-threeDoksan üç percentyüzde of China'sÇin'in GenerationÜretimi Y
287
776990
2782
Çin'in Y neslinin yüzde doksanüçü
13:11
are optimisticiyimser about theironların country'sülkenin futuregelecek.
288
779772
2586
ülkelerinin geleceği açısından iyimser.
13:14
Now, if this is not legitimacymeşruluk, I'm not sure what is.
289
782358
5888
Şimdi eğer bu meşruiyet değilse, meşruiyet nedir emin değilim.
13:20
In contrastkontrast, mostçoğu electoralseçim democraciesdemokrasilerin around the worldDünya
290
788246
3169
Buna kıyasla, dünya çapındaki bir çok temsili demokrasi
13:23
are sufferingçile from dismalkasvetli performanceperformans.
291
791415
2103
sönük performanslardan dolayı sıkıntı çekiyor.
13:25
I don't need to elaborateayrıntılı for this audienceseyirci
292
793518
2315
Bu seyirci kitlesi için bunun Washington'dan
13:27
how dysfunctionalişlevsel olmayan it is, from WashingtonWashington to EuropeanAvrupa capitalsbüyük harfler.
293
795833
4337
Avrupa başkentlerine kadar ne kadar işlevsiz olduğuna dair detaya girmeme gerek yok.
13:32
With a fewaz exceptionsözel durumlar, the vastgeniş numbernumara
294
800170
2889
Birkaç istisna dışında, temsili demokrasiyi benimseyen
13:35
of developinggelişen countriesülkeler that have adoptedbenimsenen electoralseçim regimesrejimler
295
803059
2907
gelişmekte olan ülkelerin bir çoğu hala
13:37
are still sufferingçile from povertyyoksulluk and civilsivil strifeçekişme.
296
805966
3811
fakirlik ve iç kargaşa içinde kıvranmakta.
13:41
GovernmentsHükümetler get electedseçildi, and then they falldüşmek
297
809777
1940
Hükümetler seçiliyor, ve sonrasındaki birkaç ay içinde
13:43
belowaltında 50 percentyüzde approvalonay in a fewaz monthsay
298
811717
2735
destekleri yüzde 50'nin altına düşüyor
13:46
and staykalmak there and get worsedaha da kötüsü untila kadar the nextSonraki electionseçim.
299
814452
3548
ve gelecek seçimlere kadar kötüleşiyor.
13:50
DemocracyDemokrasi is becomingolma a perpetualsürekli cycledevir
300
818000
2423
Demokrasi seçmenin ve pişman olmanın
13:52
of electElekt and regretpişman.
301
820423
2378
sonsuz çemberi haline gelmekte.
13:54
At this rateoran, I'm afraidkorkmuş it is democracydemokrasi,
302
822801
3529
Bu hızda korkarım ki meşruiyetini
13:58
not China'sÇin'in one-partytek parti systemsistem, that is in dangerTehlike
303
826330
2620
kaybedecek olan Çin'in tek partili sistemi değil,
14:00
of losingkaybetme legitimacymeşruluk.
304
828950
2259
demokrasidir.
14:03
Now, I don't want to createyaratmak the misimpressionmisimpression
305
831209
2850
Şimdi, Çin'in birinci sınıf , bir çeşit süper güç
14:06
that China'sÇin'in hunky-dorydört dörtlük, on the way
306
834059
2008
olma yolunda olduğuna dair
14:08
to some kindtür of superpowerdomsuperpowerdom.
307
836067
1793
yanlış bir izlenim bırakmak istemiyorum.
14:09
The countryülke facesyüzleri enormousmuazzam challengeszorluklar.
308
837860
2959
Çin çok büyük zorluluklara yüzleşiyor.
14:12
The socialsosyal and economicekonomik problemssorunlar that come
309
840819
1903
Bunun gibi zorlayıcı değişimle gelen sosyal ve
14:14
with wrenchingburkan changedeğişiklik like this are mind-bogglingakıllara durgunluk veren.
310
842722
4006
ekonomik problemler akıllara durgunluk veriyor.
14:18
PollutionKirliliği is one. FoodGıda safetyemniyet. PopulationNüfus issuessorunlar.
311
846728
3547
Kirlilik ilk sırada. Besin güvenliği. Nüfus sorunları.
14:22
On the politicalsiyasi frontön, the worsten kötü problemsorun is corruptionbozulma.
312
850275
3947
Siyasi cephede, en büyük sorun yolsuzluk.
14:26
CorruptionBozulması is widespreadyaygın and undermineszayıflatan the systemsistem
313
854222
2832
Yolsuzluk geniş bir alana yayılmış, sistemi ve sistemin
14:29
and its moralmanevi legitimacymeşruluk.
314
857054
1802
ahlak yasasını baltalıyor.
14:30
But mostçoğu analystsAnalistler misdiagnosemisdiagnose the diseasehastalık.
315
858856
2847
Fakat çoğu araştırmacı bu hastalığa yanlış tanıyı koyuyor.
14:33
They say that corruptionbozulma is the resultsonuç of the one-partytek parti systemsistem,
316
861703
2909
Yolsuzluğun tek parti sisteminden dolayı kaynaklandığı söylüyorlar.
14:36
and thereforebu nedenle, in ordersipariş to cureÇare it,
317
864612
1501
ve bundan dolayı, iyileştirebilmek için,
14:38
you have to do away with the entiretüm systemsistem.
318
866113
2057
bütün sistemi ortadan kaldırmalısınız.
14:40
But a more carefuldikkatli look would tell us otherwiseaksi takdirde.
319
868170
3082
Lakin daha dikkatli bir bakış bize tam tersini anlatır.
14:43
TransparencyŞeffaflık InternationalUluslararası rankssırada yer alıyor ChinaÇin
320
871252
2920
Son yıllarda Transparency International, 170
14:46
betweenarasında 70 and 80 in recentson yearsyıl amongarasında 170 countriesülkeler,
321
874172
3766
ülke arasından Çin'i 70 ve 80 arasında sıralıyor ve
14:49
and it's been movinghareketli up.
322
877938
2177
ve bu rakam gittikçe yükseliyor.
14:52
IndiaHindistan, the largesten büyük democracydemokrasi in the worldDünya,
323
880115
2063
Hindistan, dünyadaki en büyük demokrasi,
14:54
94 and droppingbırakarak.
324
882178
2147
94'üncü sırada ve düşüyor.
14:56
For the hundredyüz or so countriesülkeler that are rankedsırada yer aldı belowaltında ChinaÇin,
325
884325
2462
Çin'in altında kalan 100 küsür ülkeye gelince,
14:58
more than halfyarım of them are electoralseçim democraciesdemokrasilerin.
326
886787
3009
yarısından fazlası temsili demokrasi ile yönetiliyor.
15:01
So if electionseçim is the panaceaher derde deva ilaç for corruptionbozulma,
327
889796
3295
Sonuçta eğer seçimler yolsuzluğun ilacıysa,
15:05
how come these countriesülkeler can't fixdüzeltmek it?
328
893091
3243
nasıl oluyor da bu ülkeler bunu düzeltemiyor?
15:08
Now, I'm a venturegirişim capitalistkapitalist. I make betsBahisler.
329
896334
3594
Şimdi, ben riskli bir kapitalistim. Bahse girerim.
15:11
It wouldn'tolmaz be fairadil to endson this talk withoutolmadan
330
899928
2332
Bu konuşmayı kendimi sınıra koymadan ve biraz
15:14
puttingkoyarak myselfkendim on the linehat and makingyapma some predictionstahminler.
331
902260
2632
tahmin yürütmeden bitirmek adil olmaz.
15:16
So here they are.
332
904892
1717
İşte tahminlerim.
15:18
In the nextSonraki 10 yearsyıl, ChinaÇin will surpassaşmak the U.S.
333
906609
2802
Gelecek 10 yıl içinde, Çin Amerika'yı geçecek
15:21
and becomeolmak the largesten büyük economyekonomi in the worldDünya.
334
909411
2377
ve dünyanın en büyük ekonomisi olacak.
15:23
IncomeGelir perbaşına capitadüşen will be nearyakın the topüst
335
911788
2081
Kişi başına düşen gelir bütün gelişmiş ülkelerin
15:25
of all developinggelişen countriesülkeler.
336
913869
2182
zirvesinin yakınanı gelecek.
15:28
CorruptionBozulması will be curbedsınırlama, but not eliminatedelimine,
337
916051
2322
Yolsuzluk frenlenecek ama yok olmayacak
15:30
and ChinaÇin will movehareket up 10 to 20 notchesçentikler
338
918373
2413
ve Çin Yolsuzluk Algısı Endeksinde 10-20
15:32
to aboveyukarıdaki 60 in T.I. rankingsıralama.
339
920786
2842
sıra atlayıp 60'ın üzerine çıkacak.
15:35
EconomicEkonomik reformreform will acceleratehızlandırmak, politicalsiyasi reformreform will continuedevam et,
340
923628
2927
Ekonomik reform hızlanacak, politik reform devam edecek,
15:38
and the one-partytek parti systemsistem will holdambar firmfirma.
341
926555
3501
ve tek partili sistem sıkı duracak.
15:42
We livecanlı in the duskakşam karanlığı of an eraçağ.
342
930056
3158
Biz bir çağın karanlığında yaşıyoruz.
15:45
Meta-narrativesMeta-anlatılar that make universalevrensel claimsiddialar
343
933214
3285
Evrensel çıkarımlar yapan üst anlatılar
15:48
failedbaşarısız oldu us in the 20thinci centuryyüzyıl
344
936499
1961
bizi 20'inci yüzyılda yüzüstü bıraktı
15:50
and are failinghata us in the 21stst.
345
938460
2784
ve 21'inci yüzyılda da yüzüstü bırakıyorlar.
15:53
Meta-narrativeMeta anlatı is the cancerkanser
346
941244
2594
Üst anlatı, demokrasiyi içten öldüren
15:55
that is killingöldürme democracydemokrasi from the insideiçeride.
347
943838
2807
bir kanserdir.
15:58
Now, I want to clarifyaçıklamak something.
348
946645
1767
Şimdi, bir şeyi netleştirmek istiyorum.
16:00
I'm not here to make an indictmentiddianame of democracydemokrasi.
349
948412
2520
Burada demokrasi hakkında yakınmaya gelmedim.
16:02
On the contraryaksi, I think democracydemokrasi contributedkatkıda
350
950932
2593
Tam tersine, demokrasinin Batı'nın yükselmesine ve
16:05
to the riseyükselmek of the WestBatı and the creationoluşturma of the modernmodern worldDünya.
351
953525
3196
modern dünyanın yaratılmasına katkıda bulunduğunu düşünüyorum.
16:08
It is the universalevrensel claimİddia that manyçok WesternWestern elitesElitler
352
956721
3111
Bu birçok Batılı elitin kendi siyasi düzenleri hakkında
16:11
are makingyapma about theironların politicalsiyasi systemsistem, the hubriskibir,
353
959832
3489
yaptığı bir iddia, kibir, Batı'nın şu anki
16:15
that is at the heartkalp of the West'sBatı'nın currentşimdiki illshastalıklar.
354
963321
3239
sorunlarının kalbindedir.
16:18
If they would spendharcamak just a little lessaz time
355
966560
2305
Eğer kendi yollarını diğerlerine zorla benimsetmekle
16:20
on tryingçalışıyor to forcekuvvet theironların way ontoüstüne othersdiğerleri,
356
968865
2140
daha az zaman harcasalardı,
16:23
and a little bitbit more on politicalsiyasi reformreform at home,
357
971005
3652
ve evlerinde biraz daha siyasi reform yapsalardı;
16:26
they mightbelki give theironların democracydemokrasi a better chanceşans.
358
974672
3390
demokrasilerine daha iyi bir şans verebilirlerdi.
16:30
China'sÇin'in politicalsiyasi modelmodel will never supplantayağını kaydırmak
359
978062
2378
Çin'in siyasi modeli asla temsili demokrasi
16:32
electoralseçim democracydemokrasi, because unlikeaksine the latterİkinci,
360
980440
2320
ile yer değişmeyecek çünkü Batılıların aksine
16:34
it doesn't pretendtaklit to be universalevrensel.
361
982760
1957
evrenselmiş gibi davranmıyor.
16:36
It cannotyapamam be exportedİhraç. But that is the pointpuan preciselytam.
362
984717
3832
İhraç edilemez. Fakat açık olarak asıl nokta bu,
16:40
The significanceönem of China'sÇin'in exampleörnek
363
988549
2599
Çin örneğinin önemi
16:43
is not that it providessağlar an alternativealternatif,
364
991148
1967
bunun bir alternatif sağlaması değil,
16:45
but the demonstrationgösteri that alternativesalternatifleri existvar olmak.
365
993115
4440
ama alternatiflerin olduğunun bir göstergesi olmasıdır.
16:49
Let us drawçekmek to a closekapat this eraçağ of meta-narrativesmeta-anlatılar.
366
997555
3634
Gelin birlikte üst anlatıların çağını kapatalım.
16:53
CommunismKomünizm and democracydemokrasi mayMayıs ayı bothher ikisi de be laudableövgüye değer idealsidealleri,
367
1001189
3363
Komünizm ve demokrasinin ikisi de takdire şayan olabilir,
16:56
but the eraçağ of theironların dogmaticdogmatik universalismEvrenselcilik is over.
368
1004552
4101
fakat üniteryen üniversalizmin çağı kapandı.
17:00
Let us stop tellingsöylüyorum people and our childrençocuklar
369
1008653
2487
Gelin insanlara ve çocuklarımıza toplumu yönetmenin
17:03
there's only one way to governyönetmek ourselveskendimizi
370
1011140
2252
tek bir yolu olduğunu
17:05
and a singularTekil futuregelecek towardskarşı whichhangi
371
1013392
1809
ve bütün toplumların sonunda tek bir geleceğe doğru
17:07
all societiestoplumlar mustşart evolvegelişmek.
372
1015201
2382
bir gelişim sağlaması gerektiğini anlatmayı bırakalım.
17:09
It is wrongyanlış. It is irresponsiblesorumsuz.
373
1017583
2795
Bu yanlış, bu sorumsuzca.
17:12
And worsten kötü of all, it is boringsıkıcı.
374
1020378
4238
Ve her şeyden kötüsü, sıkıcı.
17:16
Let universalitygenellik make way for pluralityçoğulculuk.
375
1024616
3919
Evsenselliğin çokluluğa yol açmasına izin verin.
17:20
PerhapsBelki de a more interestingilginç ageyaş is uponüzerine us.
376
1028535
3197
Belki de daha ilginç bir çağ önümüzde.
17:23
Are we bravecesur enoughyeterli to welcomeHoşgeldiniz it?
377
1031732
2213
Bunu hoş karşılayacak kadar cesur muyuz?
17:25
Thank you.
378
1033945
1194
Teşekkürler.
17:27
(ApplauseAlkış)
379
1035139
16019
(Alkış)
17:43
Thank you. Thank you. Thank you. Thanksteşekkürler.
380
1051158
3636
Teşekkürler, teşekkürler, teşekkürler, sağolun.
17:46
BrunoBruno GiussaniGiussani: EricEric, staykalmak with me for a coupleçift of minutesdakika,
381
1054794
2206
Bruno Guissani: Eric, birkaç dakikalığına benimle kal
17:49
because I want to asksormak you a coupleçift of questionssorular.
382
1057000
2714
çünkü sana birkaç soru sormak istiyorum.
17:51
I think manyçok here, and in generalgenel in WesternWestern countriesülkeler,
383
1059714
3528
Sanırım buradaki bir çok kişi ve genel olarak Batılı ülkelerdeki insanlar,
17:55
would agreeanlaşmak with your statementaçıklama about analysisanaliz
384
1063242
3402
demokratik sistemlerin işlevsiz olmaya başladıklarına dair
17:58
of democraticdemokratik systemssistemler becomingolma dysfunctionalişlevsel olmayan,
385
1066644
2705
analizine katılıyor.
18:01
but at the sameaynı time, manyçok would kindtür of find
386
1069349
2927
Fakat aynı zamanda, birçoğu seçilmemiş,
18:04
unsettlingrahatsız edici the thought that there is an unelectedseçilmemiş
387
1072276
3945
gözetimden ya da danışmaktan mahrum,
18:08
authorityyetki that, withoutolmadan any formform of oversightgözetim or consultationDanışma,
388
1076221
5396
milli menfaatin ne olduğuna karar veren
18:13
decideskarar what the nationalUlusal interestfaiz is.
389
1081617
2915
bir otoritenin düşüncesini sarsıcı bulur.
18:16
What is the mechanismmekanizma in the ChineseÇince modelmodel
390
1084532
3002
Çin modelinde insanların
18:19
that allowsverir people to say, actuallyaslında,
391
1087534
2219
sözüne olanak veren, aslen, yanlış olarak
18:21
the nationalUlusal interestfaiz as you definedtanımlanmış it is wrongyanlış?
392
1089753
2587
tanımladığınız milli iradeyi tanımlayan mekanizm nedir?
18:24
EXLEXL: You know, FrankFrank FukuyamaFukuyama, the politicalsiyasi scientistBilim insanı,
393
1092340
4062
EXL: Biliyorsunuz, siyaset bilimcisi, Frank Fukuyama,
18:28
calleddenilen the ChineseÇince systemsistem "responsiveduyarlı authoritarianismotoriter."
394
1096402
3844
Çin'in sistemini "duyarlı otoritarizm" olarak adlandırdı.
18:32
It's not exactlykesinlikle right, but I think it comesgeliyor closekapat.
395
1100246
3110
Bu tam olarak doğru değil, ama bence yaklaşıyor.
18:35
So I know the largesten büyük publichalka açık opiniongörüş surveyanket companyşirket
396
1103356
3974
Çin'deki en büyük kamuoyu yoklaması şirketini
18:39
in ChinaÇin, okay?
397
1107330
1882
biliyorum, tamam?
18:41
Do you know who theironların biggesten büyük clientmüşteri is?
398
1109212
2680
En büyük müşterileri kim biliyor musunuz?
18:43
The ChineseÇince governmenthükümet.
399
1111892
1846
Çin Hükümeti.
18:45
Not just from the centralmerkezi governmenthükümet,
400
1113738
2466
Sadece merkez hükümetten değil,
18:48
the cityŞehir governmenthükümet, the provincialİl governmenthükümet,
401
1116204
1424
şehir ve ilçe yönetimlerinden,
18:49
to the mostçoğu localyerel neighborhoodKomşuluk districtsİlçeler.
402
1117628
2079
en yerel mahalle bölgelerine kadar.
18:51
They conductkuralları surveysanketler all the time.
403
1119707
2143
Her zaman anket düzenliyorlar.
18:53
Are you happymutlu with the garbageçöp collectionToplamak?
404
1121850
2610
Çöp toplanma hizmetinden memnun musunuz?
18:56
Are you happymutlu with the generalgenel directionyön of the countryülke?
405
1124460
2112
Ülke'nin genel gidişatından memnun musunuz?
18:58
So there is, in ChinaÇin, there is a differentfarklı kindtür of mechanismmekanizma
406
1126572
3261
İşte Çin'de insanların ihtiyaçlarına ve düşüncelerine karşı
19:01
to be responsiveduyarlı to the demandstalepler and the thinkingdüşünme of the people.
407
1129833
3561
hassaslık gösteren farklı bir tür mekanizma mevcut.
19:05
My pointpuan is, I think we should get unstuckipin ucundaki
408
1133394
3208
Gelmek istediğim nokta şu: Bence sadece tek bir
19:08
from the thinkingdüşünme that there's only one politicalsiyasi systemsistem --
409
1136602
2431
siyasi düzenin var olduğu düşüncesine takılıp kalmamalıyız.
19:11
electionseçim, electionseçim, electionseçim --
410
1139033
1545
seçim, seçim,seçim --
19:12
that could make it responsiveduyarlı.
411
1140578
1728
sistemi hassaslaştıran.
19:14
I'm not sure, actuallyaslında, electionsseçimleri produceüretmek
412
1142306
1984
Aslında artık seçimlerin dünyada duyarlı
19:16
responsiveduyarlı governmenthükümet anymoreartık in the worldDünya.
413
1144290
2946
hükümetler oluşturduklarından emin değilim.
19:19
(ApplauseAlkış)
414
1147236
4707
(Alkış)
19:23
BGBG: ManyBirçok seemgörünmek to agreeanlaşmak.
415
1151943
1160
Çoğunluk katılmışa benziyor.
19:25
One of the featuresÖzellikler of a democraticdemokratik systemsistem
416
1153103
2656
Demokratik sistemlerin özelliklerinden birtanesi
19:27
is a spaceuzay for civilsivil societytoplum to expressekspres itselfkendisi.
417
1155759
3269
toplumun kendisini ifade edebilme özgürlüğüdür.
19:31
And you have showngösterilen figuresrakamlar about the supportdestek
418
1159028
2368
Ve Çin'deki hükümetin ve otoritelerin
19:33
that the governmenthükümet and the authoritiesyetkililer have in ChinaÇin.
419
1161396
2904
almış olduğu desteği rakamsal verilerle gösterdin.
19:36
But then you've just mentionedadı geçen other elementselementler
420
1164300
3305
Fakat sonra diğer faktörlerden bahsettin
19:39
like, you know, bigbüyük challengeszorluklar, and there are, of coursekurs,
421
1167605
2154
tıpkı, bilirsin, büyük zorluklar, ve tabii,
19:41
a lot of other dataveri that go in a differentfarklı directionyön:
422
1169759
2926
farklı yönlere giden birçok başka veriler mevcut:
19:44
tensonlarca of thousandsbinlerce of unrestsunrests and protestsprotestolar
423
1172685
2657
Onbinlerce karışıklıklar, protestolar
19:47
and environmentalçevre protestsprotestolar, etcvb.
424
1175342
2859
ve çevre protestoları, bunun gibi.
19:50
So you seemgörünmek to suggestönermek the ChineseÇince modelmodel
425
1178201
3016
Çin modelinin Parti'nin dışında,
19:53
doesn't have a spaceuzay outsidedışında of the PartyParti
426
1181217
2111
halkın kendini ifade edebileceği
19:55
for civilsivil societytoplum to expressekspres itselfkendisi.
427
1183328
2301
bir yer olmadığını ima ediyor gibisin.
19:57
EXLEXL: There's a vibrantcanlı civilsivil societytoplum in ChinaÇin,
428
1185629
4178
EXL: Çin'de, çevre ya da her bir alanda,
20:01
whetherolup olmadığını it's environmentçevre or what-have-youne-size.
429
1189807
1629
enerjik bir halk var.
20:03
But it's differentfarklı. You wouldn'tolmaz recognizetanımak it.
430
1191436
2248
Ama bu farklı. Siz bunu tasdik edemezsiniz.
20:05
Because, by WesternWestern definitionstanımlar, a so-calledsözde civilsivil societytoplum
431
1193684
2882
Çünkü, Batılı tariflerle, sözde halk
20:08
has to be separateayrı or even in oppositionmuhalefet
432
1196566
2844
siyasi sistemden ayrı olmalı ya da hatta ona
20:11
to the politicalsiyasi systemsistem,
433
1199410
1691
karşı durmalı,
20:13
but that conceptkavram is alienyabancı for ChineseÇince culturekültür.
434
1201101
4765
ama bu kavram Çin kültürüne yabancı.
20:17
For thousandsbinlerce of yearsyıl, you have civilsivil societytoplum,
435
1205866
2473
Binlerce yıldır, sivil toplumunuz var,
20:20
yethenüz they are consistenttutarlı and coherenttutarlı
436
1208339
2489
fakat istikrarlı ve tutarlılar
20:22
and partBölüm of a politicalsiyasi ordersipariş, and I think
437
1210828
2847
ve siyasi düzenin bir parçasılar, ve bence
20:25
it's a bigbüyük culturalkültürel differencefark.
438
1213675
3370
bu büyük bir kültürel fark.
20:29
BGBG: EricEric, thank you for sharingpaylaşım this with TEDTED.
EXLEXL: Thank you.
439
1217045
3627
BG: Eric, bilgilerini TED'le paylaştığın için teşekkürler.
EXL: Teşekkürler.
Translated by Maide Bayindir
Reviewed by Asli Sena Kücükyildiz

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Eric X. Li - Investor and political scientist
A venture capitalist and political scientist, Eric X Li argues that the universality claim of Western democratic systems is going to be "morally challenged" by China.

Why you should listen

A well-connected venture capitalist in Shanghai, where he was born, Eric X. Li studied in America (and even worked for Ross Perot's 1992 presidential campaign) before returning home, where he started doubting the idea that China's progress could only follow the path of the West's free-market principles.
 
In a much-discussed op-ed he wrote for the New York Times in February 2012 and in other writings, he has put forth the idea that China needed a different development framework, around a different idea of modernity. The Chinese system, he says, is meritocratic, highly adaptable despite the one-party rule, long term-oriented, pragmatic and non-individualistic. As he writes: "The Chinese political system ... comes close to the best formula for governing a large country: meritocracy at the top, democracy at the bottom, with room for experimentation in between.
 
While some criticize him as a cheerleader of the Chinese government and a champion of Chinese exceptionalism, Li is comfortable in the role of provocateur. He is the founder of Chengwei Capital in Shanghai, serves on the board of directors of China Europe International Business School (CEIBS) and is a Fellow of the Aspen Institute.

More profile about the speaker
Eric X. Li | Speaker | TED.com