ABOUT THE SPEAKER
Chris Downey - Architect
Chris Downey is an architect who lost his sight and gained a new way of seeing the world.

Why you should listen

Chris Downey is an architect, planner, and consultant. Working with design teams and clients, he draws on his unique perspective as a seasoned architect without sight, helping to realize environments that offer not only greater physical accessibility, but also a dimension of delight in architecture experienced through other senses.

Downey enjoyed 20 years of distinguished practice on award-winning custom residences and cultural institutions before losing his sight. One of the few practicing blind architects in the world, Downey has been featured in many media stories and speaks regularly about issues relative to visual impairments and architectural design.

More profile about the speaker
Chris Downey | Speaker | TED.com
TEDCity2.0

Chris Downey: Design with the blind in mind

Chris Downey: Görme engellileri düşünerek dizayn etmek

Filmed:
1,081,680 views

Görme engelliler için tasarlanmış bir şehir nasıl olurdu? Chris Downey, 2008 yılında aninden görme yetisini kaybetmiş bir mimar; çok sevdiği San Francisco'yu önceki ve sonraki tecrübeleriyle karşılaştırıyor ve kendi yaşantısını iyileştiren düşünceli dizaynların, görme engelli olsun veya olmasın, herkesin yaşamını nasıl daha iyi hale getirebileceğini gösteriyor.
- Architect
Chris Downey is an architect who lost his sight and gained a new way of seeing the world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:15
So, steppingAdım down out of the busotobüs,
0
3170
2981
Otobüsten indikten sonra,
00:18
I headedbaşlı back to the cornerköşe
1
6151
1745
Braille alfabesi eğitimine gitmek için
00:19
to headkafa westbatısında entr routerota to a brailleBraille trainingEğitim sessionoturum, toplantı, celse.
2
7896
3388
köşeden geri döndüm ve batıya yöneldim.
00:23
It was the winterkış of 2009,
3
11284
2110
2009 kışıydı
00:25
and I had been blindkör for about a yearyıl.
4
13394
2421
ve ben yaklaşık bir senedir görme engelliydim.
00:27
Things were going prettygüzel well.
5
15815
2133
Her şey oldukça iyi gidiyordu.
00:29
SafelyGüvenli bir şekilde reachingulaşan the other sideyan,
6
17948
1907
Diğer tarafa sağ salim vardıktan sonra,
00:31
I turneddönük to the left,
7
19855
1461
sola döndüm
00:33
pusheditilmiş the auto-buttonotomatik-düğmesi for
the audiblesesli pedestrianyaya signalişaret,
8
21316
2604
sesli yaya sinyali tuşuna bastım,
00:35
and waitedbekledi my turndönüş.
9
23920
1924
ve sıramı bekledim.
00:37
As it wentgitti off, I tookaldı off
10
25844
2089
Sinyal çalıştığında yürüdüm
00:39
and safelygüvenli bir şekilde got to the other sideyan.
11
27933
1673
ve güvenli bir şekilde diğer tarafa vardım.
00:41
SteppingAdım ontoüstüne the sidewalkkaldırım,
12
29606
2096
Kaldırıma adım attığımda,
00:43
I then heardduymuş the soundses of a steelçelik chairsandalye
13
31702
2694
önümdeki beton kaldırımda
00:46
slidekaymak acrosskarşısında the concretebeton sidewalkkaldırım in frontön of me.
14
34396
4156
bir sandalyenin sesini duydum.
00:50
I know there's a cafeCafe on the cornerköşe,
15
38552
1917
Köşede bir kafe ve
00:52
and they have chairssandalye out in frontön,
16
40469
1646
önünde sandalyeler olduğunu biliyordum,
00:54
so I just adjustedayarlanabilir to the left
17
42115
1396
bu yüzden yola daha yakın olmak için
00:55
to get closeryakın to the streetsokak.
18
43511
1844
sola doğru kaydım.
00:57
As I did, so slidkaydırdı the chairsandalye.
19
45355
3640
Ben sola kaydığımda, sandalye de aynı şeyi yaptı.
01:00
I just figuredanladım I'd madeyapılmış a mistakehata,
20
48995
2081
Bir hata yaptığımı fark ettim,
01:03
and wentgitti back to the right,
21
51076
1838
ve tekrar sağa doğru gittim
01:04
and so slidkaydırdı the chairsandalye in perfectmükemmel synchronicitysynchronicity.
22
52914
3495
ve sandalye de aynı şekilde, mükemmel bir uyumla, sağa doğru kaydı.
01:08
Now I was gettingalma a little anxiousendişeli.
23
56409
2365
O zaman biraz endişelenmeye başladım.
01:10
I wentgitti back to the left,
24
58774
1613
Tekrar sola doğru gittim
01:12
and so slidkaydırdı the chairsandalye,
25
60387
1289
ve sandalye de yürüyüş yolumu kapatarak
01:13
blockingengelleme my pathyol of travelseyahat.
26
61676
2608
sola kaydı.
01:16
Now, I was officiallyresmen freakinglanet out.
27
64284
3002
Artık resmen tepem atıyordu.
01:19
So I yelledbağırdı,
28
67286
1585
Bağırdım,
01:20
"Who the hell'shaltlar out there? What's going on?"
29
68871
3261
"Kim var orada? Ne oluyor?"
01:24
Just then, over my shoutNot,
30
72132
2252
Tam o anda, bağırışımın üzerine
01:26
I heardduymuş something elsebaşka, a familiartanıdık rattleçıngırak.
31
74384
2685
başka bir şey duydum, tanıdık bir tıkırtı.
01:29
It soundedkulağa familiartanıdık,
32
77069
1846
Ses tanıdık geldi
01:30
and I quicklyhızlı bir şekilde considereddüşünülen anotherbir diğeri possibilityolasılık,
33
78915
1863
ve çabucak başka bir olasılığı dikkate aldım
01:32
and I reachedulaştı out with my left handel,
34
80778
1931
ve sol elimi uzattım,
01:34
as my fingersparmaklar brushedfırça againstkarşısında something fuzzybelirsiz,
35
82709
3404
parmaklarım tüylü bir şeye sürtündü
01:38
and I camegeldi acrosskarşısında an earkulak,
36
86113
2551
ve bir kulakla karşılaştım
01:40
the earkulak of a dogköpek, perhapsbelki a goldenaltın retrievergeri almak.
37
88664
4262
bir köpek kulağıyla, muhtemelen bir golden retriever.
01:44
Its leashkira kontratı had been tiedbağlı to the chairsandalye
38
92926
1989
Sahibi kahve almak için içeri girdiğinden,
01:46
as her masterana wentgitti in for coffeeKahve,
39
94915
1737
kayışı bir sandalyeye bağlıydı.
01:48
and she was just persistentkalıcı in her effortsçabaları
40
96652
1792
Israrla çabalaması beni selamlamak içindi
01:50
to greetselamlıyorum me, perhapsbelki get a scratchçizik behindarkasında the earkulak.
41
98444
3338
ya da belki kulağını kaşıtmak için.
01:53
Who knowsbilir, maybe she was volunteeringgönüllü for servicehizmet.
42
101782
2612
Kim bilir, belki de görme engelli biri için çalışmaya gönüllü oluyordu.
01:56
(LaughterKahkaha)
43
104394
2379
(Gülüşmeler)
01:58
But that little storyÖykü is really about
44
106773
2409
Fakat bu küçük hikaye aslında;
02:01
the fearsendişe and misconceptionsyanlış that come alonguzun bir
45
109182
3199
görünüşte, çevreye ve etrafınızdaki insanlara
02:04
with the ideaFikir of movinghareketli throughvasitasiyla the cityŞehir
46
112381
2903
kayıtsız kalarak,
02:07
withoutolmadan sightgörme,
47
115284
1323
görme yetiniz olmadan
02:08
seeminglygörünüşte oblivioushabersiz to the environmentçevre
48
116607
2961
şehirde dolaşma fikrinin getirdiği
02:11
and the people around you.
49
119568
2900
korkular ve yanlış anlamalar hakkında.
02:14
So let me stepadım back and setset the stageevre a little bitbit.
50
122468
3901
Bir adım geri gidelim ve size arkaplanı biraz daha anlatayım.
02:18
On StSt. Patrick'sPatrick'in Day of 2008,
51
126369
2559
2008'in St. Patrick Günü'nde
02:20
I reportedrapor to the hospitalhastane for surgerycerrahlık
52
128928
2587
ameliyat olmak için hastanaye yattım,
02:23
to removeKaldır a brainbeyin tumortümör.
53
131515
2194
beyin tümörü ameliyatı.
02:25
The surgerycerrahlık was successfulbaşarılı.
54
133709
2087
Ameliyat başarılıydı.
02:27
Two daysgünler latersonra, my sightgörme startedbaşladı to failbaşarısız.
55
135796
3169
İki gün sonra, görüş kaybı yaşamaya başladım.
02:30
On the thirdüçüncü day, it was gonegitmiş.
56
138965
3522
Üçüncü günde tamamen kayboldu
02:34
ImmediatelyHemen, I was struckvurdu by an incredibleinanılmaz senseduyu
57
142487
2097
Herkeste olabileceği gibi, anında,
02:36
of fearkorku, of confusionkarışıklık, of vulnerabilityGüvenlik açığı,
58
144584
3889
korku, şaşkınlık ve çaresizlik
02:40
like anybodykimse would.
59
148473
2449
hissettim.
02:42
But as I had time to stop and think,
60
150922
2492
Fakat düşünmeye fırsat bulduğumda,
02:45
I actuallyaslında startedbaşladı to realizegerçekleştirmek
61
153414
1751
şükretmem gereken
02:47
I had a lot to be gratefulminnettar for.
62
155165
2924
birçok şeyin olduğunu fark etmeye başladım.
02:50
In particularbelirli, I thought about my dadbaba,
63
158089
2996
Özellikle babam hakkında düşündüm,
02:53
who had passedgeçti away from complicationskomplikasyonlar
64
161085
2197
beyin ameliyatı sonrası oluşan sorunlardan dolayı
02:55
from brainbeyin surgerycerrahlık.
65
163282
2103
vefat etmişti.
02:57
He was 36. I was sevenYedi at the time.
66
165385
5091
Babam 36, ben ise 7 yaşındaydım.
03:02
So althougholmasına rağmen I had everyher reasonneden
67
170476
2693
Beni bekleyen şeylerden korkmak için
03:05
to be fearfulkorkunç of what was aheadönde,
68
173169
2232
her türlü sebebim olsa da
03:07
and had no clueipucu quiteoldukça what was going to happenolmak,
69
175401
2634
ve ne olacağı hakkında hiçbir fikrim olmasa da,
03:10
I was alivecanlı.
70
178035
1758
hala hayattaydım.
03:11
My sonoğul still had his dadbaba.
71
179793
2712
Oğlumun hala bir babası vardı.
03:14
And besidesdışında, it's not like I was the first personkişi
72
182505
1887
Üstelik, görme yetisini kaybeden
03:16
ever to losekaybetmek theironların sightgörme.
73
184392
1613
ilk insan ben değildim.
03:18
I knewbiliyordum there had to be all sortssıralar of systemssistemler
74
186005
2149
Görme yetim olmadan da dolu dolu, anlamlı ve aktif
03:20
and techniquesteknikleri and trainingEğitim to have
75
188154
2317
bir hayat yaşamamı sağlayacak
03:22
to livecanlı a fulltam and meaningfulanlamlı, activeaktif life
76
190471
2562
teknikler, eğitimler ve sistemler
03:25
withoutolmadan sightgörme.
77
193033
1602
olduğunu biliyordum.
03:26
So by the time I was dischargedtaburcu from the hospitalhastane
78
194635
2147
Birkaç gün sonra, hastaneden taburcu olduğumda,
03:28
a fewaz daysgünler latersonra, I left with a missionmisyon,
79
196782
2704
artık bir görevim vardı:
03:31
a missionmisyon to get out and get the besten iyi trainingEğitim
80
199486
2130
mümkün olan en iyi eğitimi olabildiğince
03:33
as quicklyhızlı bir şekilde as I could and get on to rebuildingYeniden oluşturma my life.
81
201616
5164
çabuk alıp, hayatımı yeniden kurmaya başlamak.
03:38
Withinİçinde sixaltı monthsay, I had returnediade to work.
82
206780
4048
6 ay içinde işe geri döndüm.
03:42
My trainingEğitim had startedbaşladı.
83
210828
1602
Eğitimim başlamıştı.
03:44
I even startedbaşladı ridingbinme a tandemTandem bikebisiklet
84
212430
1660
Hatta eski bisiklet arkadaşlarımla beraber,
03:46
with my oldeski cyclingBisiklete binme buddiesarkadaşları,
85
214090
1625
iki kişilik bir bisiklet bile sürmeye başlamıştım.
03:47
and was commutingcommuting to work on my ownkendi,
86
215715
2697
Ayrıca, yürüyerek ve otobüse binerek
03:50
walkingyürüme throughvasitasiyla townkasaba and takingalma the busotobüs.
87
218412
2475
işime kendim gidip geliyordum.
03:52
It was a lot of hardzor work.
88
220887
2763
Gerçekten zordu.
03:55
But what I didn't anticipatetahmin etmek
89
223650
2267
Fakat, bu hızlı geçiş sürecinde
03:57
throughvasitasiyla that rapidhızlı transitiongeçiş
90
225917
2972
tahmin edemediğim şey,
04:00
was the incredibleinanılmaz experiencedeneyim of the juxtapositionyan yana
91
228889
3748
bu kadar kısa bir süre içerisinde,
04:04
of my sightedgörüldü experiencedeneyim
up againstkarşısında my unsightedgörmeyen experiencedeneyim
92
232637
3940
aynı yerleri ve aynı insanları
04:08
of the sameaynı placesyerler and the sameaynı people
93
236577
2673
gözlerim görürken ve görmezken deneyimlemem
04:11
withiniçinde suchböyle a shortkısa perioddönem of time.
94
239250
3503
inanılmaz bir tercrübeydi.
04:14
From that camegeldi a lot of insightsanlayışlar,
95
242753
1896
Bundan birçok sezgi veya gözlem oluştu.
04:16
or outsightsoutsights, as I calleddenilen them,
96
244649
1497
Ben deyimimle,
04:18
things that I learnedbilgili sincedan beri losingkaybetme my sightgörme.
97
246146
3389
görüşümü kaybettiğimden beri öğrendiğim şeyler.
04:21
These outsightsoutsights rangedarasında değişiyordu from the trivalTrival
98
249535
2967
Bu gözlemler,
04:24
to the profoundderin,
99
252502
1665
önemsizden önemliye,
04:26
from the mundanedünyevi to the humorousmizahi.
100
254167
2568
sıradandan eğlenceliye kadar sıralanabilir.
04:28
As an architectmimar, that starkStark juxtapositionyan yana
101
256735
3017
Bu kadar kısa bir zamanda
04:31
of my sightedgörüldü and unsightedgörmeyen experiencedeneyim
102
259752
2514
aynı yerleri ve aynı şehirleri
04:34
of the sameaynı placesyerler and the sameaynı citiesşehirler
103
262266
2285
gözlerim görürken ve görmezken
04:36
withiniçinde suchböyle a shortkısa perioddönem of time
104
264551
2013
deneyimlemem
04:38
has givenverilmiş me all sortssıralar of wonderfulolağanüstü outsightsoutsights
105
266564
2206
bir mimar olarak, benim şehir ile alakalı
04:40
of the cityŞehir itselfkendisi.
106
268770
3174
harika gözlemler edinmemi sağladı.
04:43
ParamountParamount amongstarasında those
107
271944
1874
Bunlar içerisindeki fevkaladelik
04:45
was the realizationgerçekleşme that, actuallyaslında,
108
273818
1994
aslında şehirlerin körler için
04:47
citiesşehirler are fantasticfantastik placesyerler for the blindkör.
109
275812
3940
harika yerler olduğuydu.
04:51
And then I was alsoAyrıca surprisedşaşırmış
110
279752
2321
Ve sonra, şehrin
04:54
by the city'sşehrin propensityeğilimi for kindnessnezaket and carebakım
111
282073
3368
umursamazlığa veya daha kötüsüne karşılık
04:57
as opposedkarşıt to indifferencekayıtsızlık or worsedaha da kötüsü.
112
285441
3480
ilgi ve şefkate olan eğilimi karşında şaşırdım.
05:00
And then I startedbaşladı to realizegerçekleştirmek that
113
288921
1763
Sonra fark etmeye başladım ki
05:02
it seemedgibiydi like the blindkör seemedgibiydi to have
114
290684
1989
görünüşe göre görme engelli olmanın
05:04
a positivepozitif influenceetki on the cityŞehir itselfkendisi.
115
292673
4069
şehrin üzerinde daha olumlu bir etkisi varmış.
05:08
That was a little curiousMeraklı to me.
116
296742
3254
Bu benim için biraz şaşırtıcıydı.
05:11
Let me stepadım back and take a look
117
299996
2560
Bir adım geri atalım ve
05:14
at why the cityŞehir is so good for the blindkör.
118
302556
5362
şehrin görme engelliler için neden bu kadar iyi olduğuna bakalım.
05:19
InherentDoğal with the trainingEğitim for recoveryKurtarma from sightgörme losskayıp
119
307918
3622
Görme kaybına alışma eğitiminde öğretilen,
05:23
is learningöğrenme to relygüvenmek on all your non-visualgörsel olmayan sensesduyular,
120
311540
3871
görme dışındaki hislerinize güvenmenizdir,
05:27
things that you would otherwiseaksi takdirde maybe ignorealdırmamak.
121
315411
3226
başka zamanlarda ihmal edeceğiniz şeylere.
05:30
It's like a wholebütün newyeni worldDünya of sensoryduyusal informationbilgi
122
318637
2545
Kendinizi yeni bir duyusal bilgi dünyasının
05:33
opensaçılan up to you.
123
321182
1449
içinde bulmak gibi.
05:34
I was really struckvurdu by the symphonySenfoni
124
322631
1528
Şehirde ve çevremde duyabildiğim,
05:36
of subtleince soundssesleri all around me in the cityŞehir
125
324159
2976
nasıl hareket etmeniz ve nereye gitmeniz gerektiğini
05:39
that you can hearduymak and work with
126
327135
1292
anlayabildiğiniz bu seslerin
05:40
to understandanlama where you are,
127
328427
1882
senfonisi beni
05:42
how you need to movehareket, and where you need to go.
128
330309
2805
gerçekten de etkilemişti.
05:45
SimilarlyBenzer şekilde, just throughvasitasiyla the gripkavrama of the canekamışı,
129
333114
2724
Ek olarak, sadece beyaz bastonu tutarak
05:47
you can feel contrastingzıt texturesdokular in the floorzemin belowaltında,
130
335838
3914
zemindeki farklı dokuları hissedebiliyorsunuz
05:51
and over time you buildinşa etmek a patternmodel of where you are
131
339752
2434
ve zamanla nerede olduğunuzun ve nereye gittiğinizin
05:54
and where you're headedbaşlı.
132
342186
1542
şablonunu oluşturuyorsunuz.
05:55
SimilarlyBenzer şekilde, just the sunGüneş warmingısınma one sideyan of your faceyüz
133
343728
2892
Benzer bir şekilde, güneşin yüzünüzün bir tarafını ısıtması
05:58
or the windrüzgar at your neckboyun
134
346620
2829
veya boynunuzda hissettiğiniz rüzgar;
06:01
givesverir you cluesİpuçları about your alignmenthizalama
135
349449
2200
konumunuz, sokaktaki ilerlemeniz,
06:03
and your progressionilerleme throughvasitasiyla a blockblok
136
351649
1693
zaman ve mekandaki hareketiniz
06:05
and your movementhareket throughvasitasiyla time and spaceuzay.
137
353342
3505
ile ilgili size ipucu veriyor.
06:08
But alsoAyrıca, the senseduyu of smellkoku.
138
356847
2433
Ayrıca, koku hissi.
06:11
Some districtsİlçeler and citiesşehirler have theironların ownkendi smellkoku,
139
359280
2701
Bazı bölgeler ve şehirlerin kendine has bir kokusu var,
06:13
as do placesyerler and things around you,
140
361981
3041
aynı şekilde yerlerin ve etrafınızdaki şeylerin de.
06:17
and if you're luckyşanslı, you can even followtakip et your noseburun
141
365022
1792
Ve eğer şanslıysanız, burnunuzu takip ederek
06:18
to that newyeni bakeryfırın that you've been looking for.
142
366814
3429
aradığınız yeni fırını bulabilirsiniz.
06:22
All this really surprisedşaşırmış me,
143
370243
1709
Bunların hepsi beni gerçekten çok şaşırttı;
06:23
because I startedbaşladı to realizegerçekleştirmek that
144
371952
3005
çünkü fark etmeye başladım ki,
06:26
my unsightedgörmeyen experienceddeneyimli
145
374957
2553
görmüyorkenki deneyimim
06:29
was so faruzak more multi-sensoryÇoklu-duyumsal
146
377510
2435
görürkenki deneyimlerimden
06:31
than my sightedgörüldü experiencedeneyim ever was.
147
379945
3025
çok daha fazla duyumsaldı.
06:34
What struckvurdu me alsoAyrıca was how much the cityŞehir
148
382970
2740
Beni etkileyen başka bir konu ise
06:37
was changingdeğiştirme around me.
149
385710
1632
çevremdeki şehrin ne kadar çok değiştiğiydi.
06:39
When you're sightedgörüldü,
150
387342
1737
Görme duyunuz varken,
06:41
everybodyherkes kindtür of stickssopa to themselveskendilerini,
151
389079
2189
herkes kendi ile ilgileniyor gibi,
06:43
you mindus your ownkendi business.
152
391268
1813
herkes kendi işine bakıyor.
06:45
LoseKaybetmek your sightgörme, thoughgerçi,
153
393081
1267
Görme yetinizi kaybettiğinizde ise,
06:46
and it's a wholebütün other storyÖykü.
154
394348
2799
tamamen başka bir durum.
06:49
And I don't know who'skim watchingseyretme who,
155
397147
1479
Kimin kime baktığını bilmiyorum,
06:50
but I have a suspicionşüphe that
a lot of people are watchingseyretme me.
156
398626
3549
ama herkesin bana baktığına dair şüphelerim var.
06:54
And I'm not paranoidparanoyak, but everywhereher yerde I go,
157
402175
2148
Paranoyak değilim ama gittiğim her yerde,
06:56
I'm gettingalma all sortssıralar of advicetavsiye:
158
404323
3029
her türlü tavsiyeyi duyuyorum:
06:59
Go here, movehareket there, watch out for this.
159
407352
2320
Buraya gel, hareket et, dikkat et.
07:01
A lot of the informationbilgi is good.
160
409672
2077
Çoğu tavsiye güzel.
07:03
Some of it's helpfulfaydalı. A lot of it's kindtür of reversedters.
161
411749
2486
Bazı tavsiyeler yardımcı. Çoğu ise tersine dönmüş.
07:06
You've got to figureşekil out what they actuallyaslında meantdemek.
162
414235
3569
Gerçekten ne söylediklerini anlamaya çalışmak gerekiyor.
07:09
Some of it's kindtür of wrongyanlış and not helpfulfaydalı.
163
417804
3553
Bazıları ise yanlış ve hiç yardımcı olmuyor.
07:13
But it's all good in the grandbüyük schemedüzen of things.
164
421357
3011
Tabii ki bu kadar iyi şeyin içinde bunlar önemsiz.
07:16
But one time I was in OaklandOakland
165
424368
1536
Fakat bir keresinde
07:17
walkingyürüme alonguzun bir BroadwayBroadway, and camegeldi to a cornerköşe.
166
425904
2887
Oakland, Broadway'de yürürken, bir köşeye geldim.
07:20
I was waitingbekleme for an audiblesesli pedestrianyaya signalişaret,
167
428791
2807
Sesli yaya geçiş sinyalini bekliyordum,
07:23
and as it wentgitti off, I was just about
to stepadım out into the streetsokak,
168
431598
2486
sinyal çalmaya başladığında adımımı yola atmak üzereyken
07:26
when all of a suddenani, my right handel
169
434084
2032
aniden adamın biri
07:28
was just grippedkavradı by this guy,
170
436116
1680
sağ elimi yakaladı
07:29
and he yankedçekti my armkol
and pulledçekti me out into the crosswalkyaya geçidi
171
437796
2412
ve kolumu çekiştirerek, beni yaya geçidine sürükledi
07:32
and was draggingsürükleme me out acrosskarşısında the streetsokak,
172
440208
1674
ve yolun karşısına geçirdi,
07:33
speakingkonuşuyorum to me in MandarinMandarin.
173
441882
2252
bunlar olurken benimle Çince konuşuyordu.
07:36
(LaughterKahkaha)
174
444134
1408
(Gülüşmeler)
07:37
It's like, there was no escapekaçış
from this man'sadam deathölüm gripkavrama,
175
445542
4139
Bu adamın sıkı sıkıya tutmasından kaçmak mümkün değildi,
07:41
but he got me safelygüvenli bir şekilde there.
176
449681
1723
ama yine de beni karşıya sağ salim geçirdi.
07:43
What could I do?
177
451404
2350
Ne yapabilirdim ki?
07:45
But believe me, there are more politekibar waysyolları
178
453754
1796
Ama inanın ki, yardım etmenin
07:47
to offerteklif assistanceyardım.
179
455550
2173
çok daha nazik yolları var.
07:49
We don't know you're there,
180
457723
1522
Sizin orada olduğunuzu bilmiyoruz,
07:51
so it's kindtür of niceGüzel to say "HelloMerhaba" first.
181
459245
1980
bu yüzden önce "Merhaba" demek iyi olur.
07:53
"Would you like some help?"
182
461225
2136
"Yardım etmemi ister misiniz?"
07:55
But while in OaklandOakland, I've really been struckvurdu by
183
463361
3051
Fakat Oakland'dayken, görme yetimi kaybettiğimden beri,
07:58
how much the cityŞehir of OaklandOakland changeddeğişmiş
184
466412
2618
şehrin ne kadar çok değiştiğini görmek
08:01
as I lostkayıp my sightgörme.
185
469030
2502
etkileyiciydi.
08:03
I likedsevilen it sightedgörüldü. It was fine.
186
471532
2167
Görüyorken severdim Oakland'ı, iyiydi.
08:05
It's a perfectlykusursuzca great cityŞehir.
187
473699
2576
Harika bir şehirdi.
08:08
But oncebir Zamanlar I lostkayıp my sightgörme
188
476275
1269
Fakat görme yetimi kaybedince,
08:09
and was walkingyürüme alonguzun bir BroadwayBroadway,
189
477544
2315
Broadway'de yürürken,
08:11
I was blessedmübarek everyher blockblok of the way.
190
479859
3211
her sokakta dua ettiler benim için.
08:15
"BlessKorusun you, man."
191
483070
1554
"Tanrı yardımcın olsun adamım"
08:16
"Go for it, brothererkek kardeş."
192
484624
2263
"Yılmak yok, dostum"
08:18
"God blesskutsamak you."
193
486887
1750
"Tanrı seni korusun"
08:20
I didn't get that sightedgörüldü.
194
488637
1860
Bunları görüyorken duymuyordum.
08:22
(LaughterKahkaha)
195
490497
1336
(Gülüşmeler)
08:23
And even withoutolmadan sightgörme,
I don't get that in SanSan FranciscoFrancisco.
196
491833
6325
Bunları San Francisco'da görmüyorken bile duymuyorum.
08:30
And I know it bothersrahatsız ediyor some of my blindkör friendsarkadaşlar,
197
498158
2992
Biliyorum ki bu sadece beni değil,
08:33
it's not just me.
198
501150
1593
diğer görmeyen arkadaşlarımı da rahatsız ediyor.
08:34
OftenKez it's thought that
199
502743
2049
Genellikle, bunun acımadan
08:36
that's an emotionduygu that comesgeliyor up out of pityyazık.
200
504792
3144
gelen bir duygu olduğu düşünülür.
08:39
I tendeğiliminde to think that it comesgeliyor
out of our sharedpaylaşılan humanityinsanlık,
201
507936
3113
Ben ise bunun paylaşılan insaniyetten,
08:43
out of our togethernessBeraberlik, and I think it's prettygüzel coolgüzel.
202
511049
3110
birliktelikten geldiğini düşünüyorum ve bence bu iyi bir şey.
08:46
In factgerçek, if I'm feelingduygu down,
203
514159
1860
Aslında, mutsuz olduğum zamanlarda
08:48
I just go to BroadwayBroadway in downtownşehir merkezinde OaklandOakland,
204
516019
1908
Oakland'da Broadway'e gidiyorum.
08:49
I go for a walkyürümek, and I feel better like that,
205
517927
2659
Yürüyüş yapıyorum ve anında
08:52
in no time at all.
206
520586
3271
çok iyi hissediyorum.
08:55
But alsoAyrıca that it illustratesgösterir how
207
523857
2035
Ayrıca, bu olay fiziksel engelli ve görme engelli olmanın
08:57
disabilitysakatlık and blindnesskörlük
208
525892
1782
şu yada bu biçimde nasıl etnik, sosyal,
08:59
sortçeşit of cutskeser acrosskarşısında ethnicetnik, socialsosyal,
209
527674
2720
ırksal ve ekonomik ön yargıları ortadan
09:02
racialırk, economicekonomik lineshatlar.
210
530394
2726
kaldırdığını gösteriyor.
09:05
DisabilitySakatlık is an equal-opportunityfırsat eşitliği providersağlayıcı.
211
533120
3835
Engelli olmak bir fırsat eşitliği sağlayıcısıdır.
09:08
Everybody'sHerkesin welcomeHoşgeldiniz.
212
536955
2443
İsteyen herkes katılabilir.
09:11
In factgerçek, I've heardduymuş it said in the disabilitysakatlık communitytoplum
213
539398
2561
Aslında, engelliler tarafından,
09:13
that there are really only two typestürleri of people:
214
541959
2502
gerçekte iki insan tipi olduğunun söylendiğini duydum:
09:16
There are those with disabilitiesEngelli,
215
544461
1759
Engelli olanlar
09:18
and there are those that haven'tyok
quiteoldukça foundbulunan theirsonların yethenüz.
216
546220
4662
ve sahip olduğu engeli henüz keşfedememiş olanlar.
09:22
It's a differentfarklı way of thinkingdüşünme about it,
217
550882
2121
Farklı bir düşünme şekli,
09:25
but I think it's kindtür of beautifulgüzel,
218
553003
2249
fakat bence çok güzel.
09:27
because it is certainlykesinlikle faruzak more inclusivedahil
219
555252
2176
Çünkü "siz-biz" veya
09:29
than the us-versus-thembize-karşı-onları
220
557428
2105
"engelli-engelsiz"e kıyasla,
09:31
or the abled-versus-the-disabledengelsiz-karşı--devre dışı,
221
559533
2568
kesinlikle çok daha fazla birliktelik sağlıyor
09:34
and it's a lot more honestdürüst and respectfulsaygılı
222
562101
2778
ve hayatın kırılganlığına
09:36
of the fragilitykırılganlık of life.
223
564879
3304
çok daha dürüst ve saygılı.
09:40
So my finalnihai takeawaypaket servisi olan Restoran for you is
224
568183
1925
Bu konudan sizler için çıkartacağım son ders,
09:42
that not only is the cityŞehir good for the blindkör,
225
570108
4068
sadece şehrin görme engelliler için iyi olması değil,
09:46
but the cityŞehir needsihtiyaçlar us.
226
574176
3179
şehrin bizlere ihtiyacı olmasıdır.
09:49
And I'm so sure of that that
227
577355
2038
Bugün sizlere şunu teklif etmek istiyorum,
09:51
I want to proposeteklif etmek, önermek to you todaybugün
228
579393
1596
yeni ve harika şehirler tasarlanırken
09:52
that the blindkör be takenalınmış as
the prototypicalprototip cityŞehir dwellerssakinleri
229
580989
3440
şehirli profili için görme engelliler
09:56
when imagininghayal newyeni and wonderfulolağanüstü citiesşehirler,
230
584429
3285
baz alınmalıdır ve
09:59
and not the people that are thought about
231
587714
1861
her şey şekillendikten sonra düşünülen
10:01
after the moldkalıp has alreadyzaten been castoyuncular.
232
589575
2233
insanlar olmamalıdırlar.
10:03
It's too lategeç then.
233
591808
3053
O zaman her şey için çok geç oluyor.
10:06
So if you designdizayn a cityŞehir with the blindkör in mindus,
234
594861
3184
Eğer bir şehri, görme engellileri düşünerek tasarlarsanız,
10:10
you'llEğer olacak have a richzengin, walkableyürünebilir network of sidewalkskaldırımlar
235
598045
4585
sokak seviyesinde,
10:14
with a denseyoğun arraydizi of optionsseçenekleri and choicesseçimler
236
602630
2114
zengin ve çeşitli seçenekleriyle
10:16
all availablemevcut at the streetsokak levelseviye.
237
604744
3432
yürünebilir bir kaldırım ağı olan bir şehriniz olur.
10:20
If you designdizayn a cityŞehir with the blindkör in mindus,
238
608176
2322
Eğer bir şehri, görme engellileri düşünerek tasarlarsanız;
10:22
sidewalkskaldırımlar will be predictabletahmin edilebilir and will be generouscömert.
239
610498
3120
kaldırımlar tahmin edilebilir ve bol olur.
10:25
The spaceuzay betweenarasında buildingsbinalar will be well-balanceddengeli
240
613618
2353
Binalar arasında, insanların ve arabaların kapladığı
10:27
betweenarasında people and carsarabalar.
241
615971
3439
boşluklar daha dengeli olur.
10:31
In factgerçek, carsarabalar, who needsihtiyaçlar them?
242
619410
4057
Aslında arabalara kimin ihtiyacı var ki?
10:35
If you're blindkör, you don't drivesürücü. (LaughterKahkaha)
243
623467
3085
Eğer görme engelliyseniz araba kullanmazsınız. (Gülüşmeler)
10:38
They don't like it when you drivesürücü. (LaughterKahkaha)
244
626552
3363
Kullandığınız zaman arabalar sizi sevmezler. (Gülüşmeler)
10:41
If you designdizayn a cityŞehir with the blindkör in mindus,
245
629915
2710
Eğer bir şehri, görme engellileri düşünerek tasarlarsanız;
10:44
you designdizayn a cityŞehir with a robustgüçlü,
246
632625
2643
sağlam, ulaşılabilir, şehrin her noktasını ve
10:47
accessibleulaşılabilir, well-connectediyi bağlanmış masskitle transittransit systemsistem
247
635268
3692
çevresindeki bölgelerin tümünü bağlayan
10:50
that connectsbağlandığı all partsparçalar of the cityŞehir
248
638960
1602
iyi bir toplu taşıma sistemi olan
10:52
and the regionbölge all around.
249
640562
3019
bir şehir tasarlarsınız.
10:55
If you designdizayn a cityŞehir with the blindkör in mindus,
250
643581
2066
Eğer bir şehri, görme engellileri düşünerek tasarlarsanız;
10:57
there'llorada olacak be jobsMeslekler, lots of jobsMeslekler.
251
645647
2819
iş imkanı yaratırsınız, hem de bir sürü.
11:00
BlindKör people want to work too.
252
648466
1330
Görme engelli insanlar da çalışmak istiyorlar.
11:01
They want to earnkazanmak a livingyaşam.
253
649796
2439
Hayatlarını kazanmak istiyorlar.
11:04
So, in designingtasarım a cityŞehir for the blindkör,
254
652235
2756
Umarım fark etmeye başlamışsınızdır;
11:06
I hopeumut you startbaşlama to realizegerçekleştirmek
255
654991
2069
görme engelliler için şehir tasarladığınızda
11:09
that it actuallyaslında would be a more inclusivedahil,
256
657060
2878
çok daha fazla birliktelik sağlayan, çok daha adaletli,
11:11
a more equitableparasal olmayan, a more just cityŞehir for all.
257
659938
3606
herkes için olan bir şehir sağlamış olursunuz
11:15
And basedmerkezli on my priorönceki sightedgörüldü experiencedeneyim,
258
663544
2220
İster görme engelli, ister fiziksel engelli
11:17
it soundssesleri like a prettygüzel coolgüzel cityŞehir,
259
665764
1978
ya da henüz engelinizi keşfetmemiş olun,
11:19
whetherolup olmadığını you're blindkör, whetherolup olmadığını you have a disabilitysakatlık,
260
667742
3347
görürken edindiğim tecrübeye dayanarak bunun
11:23
or you haven'tyok quiteoldukça foundbulunan yoursseninki yethenüz.
261
671089
2484
fevkalade bir şehir olduğunu söyleyebilirim,
11:25
So thank you.
262
673573
2612
Teşekkürler
11:28
(ApplauseAlkış)
263
676185
4000
(Alkışlar)
Translated by Firat S.
Reviewed by E. Barış Öndeş

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Chris Downey - Architect
Chris Downey is an architect who lost his sight and gained a new way of seeing the world.

Why you should listen

Chris Downey is an architect, planner, and consultant. Working with design teams and clients, he draws on his unique perspective as a seasoned architect without sight, helping to realize environments that offer not only greater physical accessibility, but also a dimension of delight in architecture experienced through other senses.

Downey enjoyed 20 years of distinguished practice on award-winning custom residences and cultural institutions before losing his sight. One of the few practicing blind architects in the world, Downey has been featured in many media stories and speaks regularly about issues relative to visual impairments and architectural design.

More profile about the speaker
Chris Downey | Speaker | TED.com