TEDCity2.0
Chris Downey: Design with the blind in mind
Chris Downey: Thiết kế trong tâm thế của người mù.
Filmed:
Readability: 3.6
1,081,680 views
Một thành phố cho người mù sẽ trông như thế nào? Chris Downey là một kiến trúc sư, người đã mất đi thị giác vào năm 2008: ông ấy so sánh cuộc đời mình tại thành phố San Fracisco yêu thương trước và sau biến cố ấy - và cho thấy rằng những thiết kế thận trọng giúp cải thiện cuộc sống hiện tại của ông sẽ thực sự cải thiện đời sống con người, dù họ có sáng mắt hay không.
Chris Downey - Architect
Chris Downey is an architect who lost his sight and gained a new way of seeing the world. Full bio
Chris Downey is an architect who lost his sight and gained a new way of seeing the world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
So, stepping down out of the bus,
0
3170
2981
Vậy là, bước xuống khỏi xe buýt,
00:18
I headed back to the corner
1
6151
1745
tôi hướng tới góc đường
00:19
to head west en route to a braille training session.
2
7896
3388
hướng về đường hướng đông
tới một buổi huấn luyện chữ nổi.
tới một buổi huấn luyện chữ nổi.
00:23
It was the winter of 2009,
3
11284
2110
Đó là mùa đông năm 2009,
00:25
and I had been blind for about a year.
4
13394
2421
tôi đã bị mù khoảng 1 năm.
00:27
Things were going pretty well.
5
15815
2133
Mọi thứ đang diễn biến khá tốt.
00:29
Safely reaching the other side,
6
17948
1907
Cẩn thận rà soát hướng bên kia,
00:31
I turned to the left,
7
19855
1461
tôi rẽ về bên trái,
00:33
pushed the auto-button for
the audible pedestrian signal,
the audible pedestrian signal,
8
21316
2604
ấn nút tự động
tín hiệu âm thanh cho người đi bộ,
tín hiệu âm thanh cho người đi bộ,
00:35
and waited my turn.
9
23920
1924
và chờ đến lượt của mình.
00:37
As it went off, I took off
10
25844
2089
Khi tiếng chuông reo lên,
tôi cất bước
tôi cất bước
00:39
and safely got to the other side.
11
27933
1673
và cẩn thận tiến về phía kia.
00:41
Stepping onto the sidewalk,
12
29606
2096
Bước chân trên vỉa hè,
00:43
I then heard the sound of a steel chair
13
31702
2694
tôi bỗng nghe thấy
tiếng của một cái ghế sắt
tiếng của một cái ghế sắt
00:46
slide across the concrete sidewalk in front of me.
14
34396
4156
bị kéo dọc trên mặt đường bê tông
ngay phía trước tôi.
ngay phía trước tôi.
00:50
I know there's a cafe on the corner,
15
38552
1917
Tôi biết có một quán cà phê trong góc,
00:52
and they have chairs out in front,
16
40469
1646
và họ bày rất nhiều ghế trước quán,
00:54
so I just adjusted to the left
17
42115
1396
vì thế tôi chuyển hướng sang trái
00:55
to get closer to the street.
18
43511
1844
để tiến gần hơn đến lòng đường.
00:57
As I did, so slid the chair.
19
45355
3640
Khilàm thế, tôi sượt qua cái ghế.
01:00
I just figured I'd made a mistake,
20
48995
2081
Tôi chợt nhận ra
mình đã phạm sai lầm,
mình đã phạm sai lầm,
01:03
and went back to the right,
21
51076
1838
và tôi đi lùi lại về phía bên phải,
01:04
and so slid the chair in perfect synchronicity.
22
52914
3495
và sượt qua cái ghế
một cách hoàn hảo.
một cách hoàn hảo.
01:08
Now I was getting a little anxious.
23
56409
2365
Giờ thì tôi cảm thấy một chút lo lắng.
01:10
I went back to the left,
24
58774
1613
Tôi đi lùi về phía bên trái,
01:12
and so slid the chair,
25
60387
1289
và lại sượt qua cái ghế,
01:13
blocking my path of travel.
26
61676
2608
đang chắn đường mình.
01:16
Now, I was officially freaking out.
27
64284
3002
Bây giờ, tôi đã thực sự hoảng hốt.
01:19
So I yelled,
28
67286
1585
Và thế là tôi hét lên,
01:20
"Who the hell's out there? What's going on?"
29
68871
3261
" Ai ở đó vậy?
Chuyện gì đang xảy ra vậy?"
Chuyện gì đang xảy ra vậy?"
01:24
Just then, over my shout,
30
72132
2252
Ngay sau tiếng hét của mình,
01:26
I heard something else, a familiar rattle.
31
74384
2685
tôi nghe thấy cái gì đó
giống tiếng lục lạc quen thuộc.
giống tiếng lục lạc quen thuộc.
01:29
It sounded familiar,
32
77069
1846
Âm thanh nghe thật thân quen,
01:30
and I quickly considered another possibility,
33
78915
1863
và tôi mơ hồ nhận ra
một thứ gì đó khác,
một thứ gì đó khác,
01:32
and I reached out with my left hand,
34
80778
1931
và tôi tìm kiếm bằng tay trái,
01:34
as my fingers brushed against something fuzzy,
35
82709
3404
bàn tay tôi
chạm phải cái gì đó xù xì,
chạm phải cái gì đó xù xì,
01:38
and I came across an ear,
36
86113
2551
và tôi tình cờ sờ thấy một cái tai,
01:40
the ear of a dog, perhaps a golden retriever.
37
88664
4262
cái tai của một con chó,
có thể là một chú chó vàng.
có thể là một chú chó vàng.
01:44
Its leash had been tied to the chair
38
92926
1989
Dây xích của nó bị buộc vào ghế
01:46
as her master went in for coffee,
39
94915
1737
vì chủ của cô chó đã đi vào (quán) cà phê,
01:48
and she was just persistent in her efforts
40
96652
1792
và cô chó chỉ là
01:50
to greet me, perhaps get a scratch behind the ear.
41
98444
3338
đang cố gắng chào đón tôi,
có lẽ là để tôi gãi tai cho nó,
có lẽ là để tôi gãi tai cho nó,
01:53
Who knows, maybe she was volunteering for service.
42
101782
2612
Ai biết được,
có thể cô chó tình nguyện hỗ trợ.
có thể cô chó tình nguyện hỗ trợ.
01:56
(Laughter)
43
104394
2379
(Tiếng cười)
01:58
But that little story is really about
44
106773
2409
Nhưng câu chuyện nhỏ này thực sự
02:01
the fears and misconceptions that come along
45
109182
3199
là về những nỗi sợ
và sự nhận thức sai lầm đi kèm
và sự nhận thức sai lầm đi kèm
02:04
with the idea of moving through the city
46
112381
2903
với ý tưởng băng qua thành phố
02:07
without sight,
47
115284
1323
mà không nhìn thấy đường,
02:08
seemingly oblivious to the environment
48
116607
2961
dường như là hiển nhiên
với môi trường
với môi trường
02:11
and the people around you.
49
119568
2900
và những người xung quanh bạn.
02:14
So let me step back and set the stage a little bit.
50
122468
3901
Vậy nên, hãy để tôi lùi lại
và thiết lập bối cảnh một chút.
và thiết lập bối cảnh một chút.
02:18
On St. Patrick's Day of 2008,
51
126369
2559
Vào ngày thánh Patrick năm 2008,
02:20
I reported to the hospital for surgery
52
128928
2587
Tôi đã đến bệnh viện làm phẫu thuật
02:23
to remove a brain tumor.
53
131515
2194
để cắt bỏ khối u não.
02:25
The surgery was successful.
54
133709
2087
Ca phẫu thuật thành công.
02:27
Two days later, my sight started to fail.
55
135796
3169
Hai ngày sau đó,
thị lực của tôi bắt đầu yếu đi.
thị lực của tôi bắt đầu yếu đi.
02:30
On the third day, it was gone.
56
138965
3522
Đến ngày thứ ba, nó đã mất hẳn.
02:34
Immediately, I was struck by an incredible sense
57
142487
2097
Ngay lập tức,
tôi bị sốc bởi một cảm giác sợ hãi lạ thường
tôi bị sốc bởi một cảm giác sợ hãi lạ thường
02:36
of fear, of confusion, of vulnerability,
58
144584
3889
nỗi hoang mang, sự tổn thương
02:40
like anybody would.
59
148473
2449
như bao người khác.
02:42
But as I had time to stop and think,
60
150922
2492
Nhưng vì tôi có thời gian
để dừng lại và suy nghĩ,
để dừng lại và suy nghĩ,
02:45
I actually started to realize
61
153414
1751
tôi thực sự bắt đầu nhận ra
02:47
I had a lot to be grateful for.
62
155165
2924
tôi biết ơn rất nhiều vì điều này.
02:50
In particular, I thought about my dad,
63
158089
2996
Đặc biệt, tôi đã nghĩ về bố tôi,
02:53
who had passed away from complications
64
161085
2197
ông qua đời vì những biến chứng
02:55
from brain surgery.
65
163282
2103
do việc phẫu thuật não.
02:57
He was 36. I was seven at the time.
66
165385
5091
Lúc đó, ông đã 36 tuổi, và tôi được 7 tuổi.
03:02
So although I had every reason
67
170476
2693
Vì vậy mặc dù tôi có lý do
03:05
to be fearful of what was ahead,
68
173169
2232
để sợ hãi trước những gì
mình phải đối mặt,
mình phải đối mặt,
03:07
and had no clue quite what was going to happen,
69
175401
2634
và không có ý tưởng rõ ràng nào
về những gì sắp xảy ra,
về những gì sắp xảy ra,
03:10
I was alive.
70
178035
1758
tôi vẫn còn sống.
03:11
My son still had his dad.
71
179793
2712
Con trai của tôi vẫn còn cha.
03:14
And besides, it's not like I was the first person
72
182505
1887
Và ngoài ra, tôi không phải là người đầu tiên
03:16
ever to lose their sight.
73
184392
1613
bị mất thị lực.
03:18
I knew there had to be all sorts of systems
74
186005
2149
Tôi biết chắc chắn phải có những hệ thống
03:20
and techniques and training to have
75
188154
2317
và các kĩ thuật và huấn luyện
03:22
to live a full and meaningful, active life
76
190471
2562
để sống một cuộc sống đầy đủ,
năng động và ý nghĩa
năng động và ý nghĩa
03:25
without sight.
77
193033
1602
mà không có thị lực.
03:26
So by the time I was discharged from the hospital
78
194635
2147
Vì vậy, khi được bệnh viện cho về
03:28
a few days later, I left with a mission,
79
196782
2704
vài ngày sau đó, tôi ra về với một sứ mệnh,
03:31
a mission to get out and get the best training
80
199486
2130
một sứ mệnh để thoát khỏi việc mù loà
và có được sự luyện tập tốt nhất
và có được sự luyện tập tốt nhất
03:33
as quickly as I could and get on to rebuilding my life.
81
201616
5164
càng nhanh càng tốt
và để bắt tay làm lại cuộc đời mình.
và để bắt tay làm lại cuộc đời mình.
03:38
Within six months, I had returned to work.
82
206780
4048
Trong vòng sáu tháng,
tôi đã trở lại làm việc.
tôi đã trở lại làm việc.
03:42
My training had started.
83
210828
1602
Việc luyện tập của tôi bắt đầu.
03:44
I even started riding a tandem bike
84
212430
1660
Tôi bắt đầu với việc đạp xe đạp đôi
03:46
with my old cycling buddies,
85
214090
1625
với những ông bạn cũ của mình,
03:47
and was commuting to work on my own,
86
215715
2697
và tự mình đi đến chỗ làm,
03:50
walking through town and taking the bus.
87
218412
2475
đi bộ qua thị trấn và bắt xe buýt.
03:52
It was a lot of hard work.
88
220887
2763
Có rất nhiều khó khăn.
03:55
But what I didn't anticipate
89
223650
2267
Nhưng những gì tôi không thể lường trước
03:57
through that rapid transition
90
225917
2972
với sự chuyển tiếp nhanh chóng đó,
04:00
was the incredible experience of the juxtaposition
91
228889
3748
là những trải nghiệm đáng kinh ngạc
của việc cân đong
của việc cân đong
04:04
of my sighted experience
up against my unsighted experience
up against my unsighted experience
92
232637
3940
giữa trải nghiêm sáng mắt
với trải nghiệm khiếm thị của mình
với trải nghiệm khiếm thị của mình
04:08
of the same places and the same people
93
236577
2673
tại cùng một địa điểm
với cùng những con người đó
với cùng những con người đó
04:11
within such a short period of time.
94
239250
3503
chỉ trong môt thời gian ngắn.
04:14
From that came a lot of insights,
95
242753
1896
Từ đó, nảy sinh rất nhiều
những (điều) bên trong (nội tâm - ND)
những (điều) bên trong (nội tâm - ND)
04:16
or outsights, as I called them,
96
244649
1497
hay (nhận thức về) bên ngoài,
như tôi vẫn thường gọi,
như tôi vẫn thường gọi,
04:18
things that I learned since losing my sight.
97
246146
3389
những thứ mà tôi học được
kể từ khi mất thị giác.
kể từ khi mất thị giác.
04:21
These outsights ranged from the trival
98
249535
2967
Những gì bên ngoài
từ những điều vụn vặt
từ những điều vụn vặt
04:24
to the profound,
99
252502
1665
đến những điều sâu sắc,
04:26
from the mundane to the humorous.
100
254167
2568
từ trần tục tới khôi hài.
04:28
As an architect, that stark juxtaposition
101
256735
3017
Là một kiến trúc sư,
việc trùng khớp
việc trùng khớp
04:31
of my sighted and unsighted experience
102
259752
2514
giữa trải nghiệm sáng mắt và mù loà
04:34
of the same places and the same cities
103
262266
2285
tại cùng địa điểm, cùng thành phố
04:36
within such a short period of time
104
264551
2013
trong vòng một thời gian ngắn như vậy
04:38
has given me all sorts of wonderful outsights
105
266564
2206
đã cho tôi những nhận thức tuyệt vời
về những điều bên ngoài
về những điều bên ngoài
04:40
of the city itself.
106
268770
3174
của chính thành phố.
04:43
Paramount amongst those
107
271944
1874
Tối quan trọng trong số đó
04:45
was the realization that, actually,
108
273818
1994
là sự nhận thức rằng, thực ra
04:47
cities are fantastic places for the blind.
109
275812
3940
thành phố là địa điểm tuyệt vời cho người mù.
04:51
And then I was also surprised
110
279752
2321
Và rồi tôi cũng thực sự ngạc nhiên
04:54
by the city's propensity for kindness and care
111
282073
3368
bởi sự tốt bụng
và quan tâm của thành phố
và quan tâm của thành phố
04:57
as opposed to indifference or worse.
112
285441
3480
trái ngược với thờ ơ hoặc tồi tệ hơn thế.
05:00
And then I started to realize that
113
288921
1763
Và tôi bắt đầu nhận ra rằng
05:02
it seemed like the blind seemed to have
114
290684
1989
dường như người mù có vẻ như có
05:04
a positive influence on the city itself.
115
292673
4069
một sự ảnh hưởng tích cực
tới bản thân thành phố.
tới bản thân thành phố.
05:08
That was a little curious to me.
116
296742
3254
Có một chút tò mò đối với tôi.
05:11
Let me step back and take a look
117
299996
2560
Hãy để tôi lùi lại và xem qua
05:14
at why the city is so good for the blind.
118
302556
5362
tại sao thành phố lại tốt cho người mù.
05:19
Inherent with the training for recovery from sight loss
119
307918
3622
Sự luyện tập vốn có
để phục hồi việc mất đi thị lực
để phục hồi việc mất đi thị lực
05:23
is learning to rely on all your non-visual senses,
120
311540
3871
là học cách tin cậy
vào những giác quan không dựa vào hình ảnh,
vào những giác quan không dựa vào hình ảnh,
05:27
things that you would otherwise maybe ignore.
121
315411
3226
những điều mà bình thường
bạn có thể vô tình bỏ qua.
bạn có thể vô tình bỏ qua.
05:30
It's like a whole new world of sensory information
122
318637
2545
Giống như cả một thế giới mới
về thông tin cảm quan
về thông tin cảm quan
05:33
opens up to you.
123
321182
1449
mở ra cho bạn.
05:34
I was really struck by the symphony
124
322631
1528
Tôi đã thực sự bị ấn tượng
bởi sự hoà âm
bởi sự hoà âm
05:36
of subtle sounds all around me in the city
125
324159
2976
của những âm thanh tinh tế
xung quanh mình trong thành phố
xung quanh mình trong thành phố
05:39
that you can hear and work with
126
327135
1292
mà bạn có thể nghe và nghiên cứu
05:40
to understand where you are,
127
328427
1882
để biết được mình đang ở đâu,
05:42
how you need to move, and where you need to go.
128
330309
2805
cần di chuyển như thế nào bạn
và cần đi đến nơi nào.
và cần đi đến nơi nào.
05:45
Similarly, just through the grip of the cane,
129
333114
2724
Tương tự như vậy,
bằng việc nắm chặt cây gậy,
bằng việc nắm chặt cây gậy,
05:47
you can feel contrasting textures in the floor below,
130
335838
3914
bạn có thể cảm nhận
kết cấu tương phản ở các tầng dưới,
kết cấu tương phản ở các tầng dưới,
05:51
and over time you build a pattern of where you are
131
339752
2434
và qua thời gian,
bạn xây dựng được khuôn mẫu nơi ở
bạn xây dựng được khuôn mẫu nơi ở
05:54
and where you're headed.
132
342186
1542
và nơi bạn muốn tới.
05:55
Similarly, just the sun warming one side of your face
133
343728
2892
Tương tự, chỉ cần mặt trời
chiếu một phần khuôn mặt
chiếu một phần khuôn mặt
05:58
or the wind at your neck
134
346620
2829
hoặc gió lùa qua cổ
06:01
gives you clues about your alignment
135
349449
2200
cũng gợi ý cho bạn
06:03
and your progression through a block
136
351649
1693
và toạ độ và hướng đi
của bạn qua các dãy nhà
của bạn qua các dãy nhà
06:05
and your movement through time and space.
137
353342
3505
và chuyển động của bạn
qua thời gian và không gian.
qua thời gian và không gian.
06:08
But also, the sense of smell.
138
356847
2433
Không chỉ thế, cả khứu giác nữa.
06:11
Some districts and cities have their own smell,
139
359280
2701
Một số quận và thành phố
có mùi riêng của nó,
có mùi riêng của nó,
06:13
as do places and things around you,
140
361981
3041
cũng giống như những nơi và những thứ
xung quanh bạn,
xung quanh bạn,
06:17
and if you're lucky, you can even follow your nose
141
365022
1792
và nếu may mắn,
bạn có thể đi theo mũi mình
bạn có thể đi theo mũi mình
06:18
to that new bakery that you've been looking for.
142
366814
3429
để tới một tiếm bánh mới
mà bạn đang tìm kiếm.
mà bạn đang tìm kiếm.
06:22
All this really surprised me,
143
370243
1709
Tất cả những điều đó
thực sự làm tôi ngạc nhiên,
thực sự làm tôi ngạc nhiên,
06:23
because I started to realize that
144
371952
3005
vì tôi bắt đầu nhận ra rằng
06:26
my unsighted experienced
145
374957
2553
trải nghiệm khiếm thị của mình
06:29
was so far more multi-sensory
146
377510
2435
còn đa-giác-quan hơn rất nhiều
06:31
than my sighted experience ever was.
147
379945
3025
so với trải nghiêm sáng mắt trước kia.
06:34
What struck me also was how much the city
148
382970
2740
Những gì xảy ra với tôi
cũng là thành phố
cũng là thành phố
06:37
was changing around me.
149
385710
1632
đang thay đổi thế nào
xung quanh tôi.
xung quanh tôi.
06:39
When you're sighted,
150
387342
1737
Khi bạn sáng mắt,
06:41
everybody kind of sticks to themselves,
151
389079
2189
mọi người như dính vào bản thân,
06:43
you mind your own business.
152
391268
1813
bạn chỉ để ý đến công việc kinh doanh.
06:45
Lose your sight, though,
153
393081
1267
Mất thị lực, dù sao,
06:46
and it's a whole other story.
154
394348
2799
đó là cả một câu chuyện khác.
06:49
And I don't know who's watching who,
155
397147
1479
Và tôi không biết ai đang dõi theo ai,
06:50
but I have a suspicion that
a lot of people are watching me.
a lot of people are watching me.
156
398626
3549
nhưng tôi nghi ngờ rằng
rất nhiều người đang nhìn tôi.
rất nhiều người đang nhìn tôi.
06:54
And I'm not paranoid, but everywhere I go,
157
402175
2148
Và tôi không phải kẻ hoang tưởng,
nhưng đi bất cứ đâu,
nhưng đi bất cứ đâu,
06:56
I'm getting all sorts of advice:
158
404323
3029
Tôi cũng nhận được mọi kiểu lời khuyên:
06:59
Go here, move there, watch out for this.
159
407352
2320
Đến đây, lại đó, cẩn thận cái này.
07:01
A lot of the information is good.
160
409672
2077
Rất nhiều thông tin tốt.
07:03
Some of it's helpful. A lot of it's kind of reversed.
161
411749
2486
Một số hữu ích.
Rất nhiều cái lại trái ngược.
Rất nhiều cái lại trái ngược.
07:06
You've got to figure out what they actually meant.
162
414235
3569
bạn có thể tưởng tượng ra
những gì chúng ám chỉ.
những gì chúng ám chỉ.
07:09
Some of it's kind of wrong and not helpful.
163
417804
3553
Một số lại sai và không thực sự hữu ích.
07:13
But it's all good in the grand scheme of things.
164
421357
3011
Nhưng tất cả đều tốt đẹp
trong cái kế hoạch khổng lồ này.
trong cái kế hoạch khổng lồ này.
07:16
But one time I was in Oakland
165
424368
1536
Nhưng một lần tôi ở Oakland
07:17
walking along Broadway, and came to a corner.
166
425904
2887
đi bộ dọc đường Broadway,
và đi tới một góc đường.
và đi tới một góc đường.
07:20
I was waiting for an audible pedestrian signal,
167
428791
2807
Tôi chờ tín hiệu âm thanh
cho người đi bộ,
cho người đi bộ,
07:23
and as it went off, I was just about
to step out into the street,
to step out into the street,
168
431598
2486
và khi nó reo lên, tôi băng qua phố,
07:26
when all of a sudden, my right hand
169
434084
2032
đột ngột, tay phải của tôi
07:28
was just gripped by this guy,
170
436116
1680
bỗng bị nắm lấy
bởi một người đàn ông,
bởi một người đàn ông,
07:29
and he yanked my arm
and pulled me out into the crosswalk
and pulled me out into the crosswalk
171
437796
2412
ông ấy kéo cánh tay tôi,
đẩy tôi vào lề đường
đẩy tôi vào lề đường
07:32
and was dragging me out across the street,
172
440208
1674
và kéo băng tôi qua con phố,
07:33
speaking to me in Mandarin.
173
441882
2252
trong khi nói chuyện với tôi
bằng tiếng phổ thông.
bằng tiếng phổ thông.
07:36
(Laughter)
174
444134
1408
(cười lớn)
07:37
It's like, there was no escape
from this man's death grip,
from this man's death grip,
175
445542
4139
Nó giống như, không có cách nào thoát khỏi
cái níu chặt của ông ta
cái níu chặt của ông ta
07:41
but he got me safely there.
176
449681
1723
nhưng ông ấy đã đưa tôi đến nơi an toàn.
07:43
What could I do?
177
451404
2350
Tôi có thể làm được gì?
07:45
But believe me, there are more polite ways
178
453754
1796
Nhưng tin tôi đi, có rất nhiều cách lịch sự hơn
07:47
to offer assistance.
179
455550
2173
để yêu cầu sự giúp đỡ.
07:49
We don't know you're there,
180
457723
1522
Chúng tôi không biết rằng bạn ở đó,
07:51
so it's kind of nice to say "Hello" first.
181
459245
1980
nên thật tốt khi là người nói "Xin chào" đầu tiên.
07:53
"Would you like some help?"
182
461225
2136
"Bạn có cần sự trợ giúp không?"
07:55
But while in Oakland, I've really been struck by
183
463361
3051
Trong khi ở Oakland, tôi bị sốc bởi
07:58
how much the city of Oakland changed
184
466412
2618
sự thay đổi quá nhiều của thành phố Oakland
08:01
as I lost my sight.
185
469030
2502
khi mất đi thị giác.
08:03
I liked it sighted. It was fine.
186
471532
2167
Tôi thích được nhìn thấy nó.
08:05
It's a perfectly great city.
187
473699
2576
Đó là một thành phố tuyệt vời.
08:08
But once I lost my sight
188
476275
1269
Nhưng khi mất đi thị giác
08:09
and was walking along Broadway,
189
477544
2315
và đi dọc trên đường Broadway,
08:11
I was blessed every block of the way.
190
479859
3211
tôi được chúc phúc
trên từng con phố trên đường.
trên từng con phố trên đường.
08:15
"Bless you, man."
191
483070
1554
"Phù hộ cho ông".
08:16
"Go for it, brother."
192
484624
2263
"Tiến lên, anh trai"
08:18
"God bless you."
193
486887
1750
" Chúa phù hộ cho bạn".
08:20
I didn't get that sighted.
194
488637
1860
Tôi vẫn không lấy lại được thị giác.
08:22
(Laughter)
195
490497
1336
(Cười lớn)
08:23
And even without sight,
I don't get that in San Francisco.
I don't get that in San Francisco.
196
491833
6325
Và ngay cả khi không có thị lực,
tôi cũng không gặp (tình huống) đó ở San Francisco.
tôi cũng không gặp (tình huống) đó ở San Francisco.
08:30
And I know it bothers some of my blind friends,
197
498158
2992
Và tôi biết điều đó
làm phiền một số người bạn khiếm thị của tôi,
làm phiền một số người bạn khiếm thị của tôi,
08:33
it's not just me.
198
501150
1593
không chỉ riêng tôi.
08:34
Often it's thought that
199
502743
2049
Thường thì người ta nghĩ
08:36
that's an emotion that comes up out of pity.
200
504792
3144
đó là cảm xúc đến từ sự thương cảm.
08:39
I tend to think that it comes
out of our shared humanity,
out of our shared humanity,
201
507936
3113
Tôi có xu hướng nghĩ rằng
nó đến từ tính chia sẻ nhân văn
nó đến từ tính chia sẻ nhân văn
08:43
out of our togetherness, and I think it's pretty cool.
202
511049
3110
từ sự gắn bó của chúng ta,
và tôi nghĩ rằng nó thì khá là tuyệt.
và tôi nghĩ rằng nó thì khá là tuyệt.
08:46
In fact, if I'm feeling down,
203
514159
1860
Thực tế, nếu tôi cảm thấy xuống tinh thần,
08:48
I just go to Broadway in downtown Oakland,
204
516019
1908
tôi chỉ cần tới Broadway
ở trung tâm Oakland,
ở trung tâm Oakland,
08:49
I go for a walk, and I feel better like that,
205
517927
2659
đi dạo và cảm thấy tốt hơn khi làm thế,
08:52
in no time at all.
206
520586
3271
rất nhanh chóng.
08:55
But also that it illustrates how
207
523857
2035
Không chỉ vậy, nó còn minh hoạ cho việc
08:57
disability and blindness
208
525892
1782
bằng cách nào người khuyết tật và người mù
08:59
sort of cuts across ethnic, social,
209
527674
2720
là một phần thiếu sót
của các đường biểu đồ
của các đường biểu đồ
09:02
racial, economic lines.
210
530394
2726
dân tộc, xã hội, chủng tộc và kinh tế.
09:05
Disability is an equal-opportunity provider.
211
533120
3835
Người khuyết tật là người phục vụ bình đẳng.
09:08
Everybody's welcome.
212
536955
2443
Tất cả mọi người đều được chào đón.
09:11
In fact, I've heard it said in the disability community
213
539398
2561
Trên thực tế thì, tôi nghe nói rằng
cộng đồng người khuyết tật
cộng đồng người khuyết tật
09:13
that there are really only two types of people:
214
541959
2502
thực sự chỉ có hai loại người:
09:16
There are those with disabilities,
215
544461
1759
đó là những người bị khuyết tật,
09:18
and there are those that haven't
quite found theirs yet.
quite found theirs yet.
216
546220
4662
và những người chưa tìm thấy bản thân mình.
09:22
It's a different way of thinking about it,
217
550882
2121
Đó là một cách khác
để suy nghĩ về việc đó,
để suy nghĩ về việc đó,
09:25
but I think it's kind of beautiful,
218
553003
2249
nhưng tôi nghĩ nó khá là đẹp,
09:27
because it is certainly far more inclusive
219
555252
2176
vì nó chắc chắn bao quát hơn
09:29
than the us-versus-them
220
557428
2105
là những tư tưởng thù nghịch
giữa ta và họ
giữa ta và họ
09:31
or the abled-versus-the-disabled,
221
559533
2568
hay giữa người bình thường
và những người có khiếm khuyết,
và những người có khiếm khuyết,
09:34
and it's a lot more honest and respectful
222
562101
2778
và nó thì thành thật và đáng trân trọng hơn
09:36
of the fragility of life.
223
564879
3304
trước sự mong manh trong cuộc sống.
09:40
So my final takeaway for you is
224
568183
1925
Vì vậy, điều cuối cùng mà tôi mang đến
cho các bạn là
cho các bạn là
09:42
that not only is the city good for the blind,
225
570108
4068
thành phố không chỉ tốt cho những người mù,
09:46
but the city needs us.
226
574176
3179
mà thành phố còn cần chúng tôi.
09:49
And I'm so sure of that that
227
577355
2038
Và tôi chắc chắn rằng
09:51
I want to propose to you today
228
579393
1596
điều mà tôi đề nghị với các bạn
ngày hôm nay
ngày hôm nay
09:52
that the blind be taken as
the prototypical city dwellers
the prototypical city dwellers
229
580989
3440
rằng cần phải lấy người mù làm kiểu mẫu
cho cư dân thành phố
cho cư dân thành phố
09:56
when imagining new and wonderful cities,
230
584429
3285
để phác thảo những thành phố mới và tuyệt vời,
09:59
and not the people that are thought about
231
587714
1861
và chứ không phải nghĩ về họ
10:01
after the mold has already been cast.
232
589575
2233
sau khi khuôn mẫu thành phố đã được đúc kết.
10:03
It's too late then.
233
591808
3053
Như vậy là quá muộn.
10:06
So if you design a city with the blind in mind,
234
594861
3184
Vậy nếu bạn thiết kế thành phố
với tâm tưởng của một người mù,
với tâm tưởng của một người mù,
10:10
you'll have a rich, walkable network of sidewalks
235
598045
4585
bạn sẽ giàu có, có mạng lưới đường đi bộ
10:14
with a dense array of options and choices
236
602630
2114
với những dãy sự lựa chọn rõ rệt
10:16
all available at the street level.
237
604744
3432
hiện diện ở các dạng phố.
10:20
If you design a city with the blind in mind,
238
608176
2322
Nếu bạn thiết kế thành phố
theo ý nghĩ của một người mù,
theo ý nghĩ của một người mù,
10:22
sidewalks will be predictable and will be generous.
239
610498
3120
phần đường đi bộ sẽ dễ đoán và thoải mái.
10:25
The space between buildings will be well-balanced
240
613618
2353
Khoảng cách giữa những toà nhà
sẽ được cân bằng tốt
sẽ được cân bằng tốt
10:27
between people and cars.
241
615971
3439
giữa người và xe hơi.
10:31
In fact, cars, who needs them?
242
619410
4057
Thực tế, ai cần xe hơi cơ chứ?
10:35
If you're blind, you don't drive. (Laughter)
243
623467
3085
Nếu bạn mù, bạn không lái xe (Cười)
10:38
They don't like it when you drive. (Laughter)
244
626552
3363
Người ta không thích bạn lái xe. (cười)
10:41
If you design a city with the blind in mind,
245
629915
2710
Nếu bạn thiết kế thành phố
với tâm tưởng của người mù,
với tâm tưởng của người mù,
10:44
you design a city with a robust,
246
632625
2643
bạn thiết kế một thành phố
10:47
accessible, well-connected mass transit system
247
635268
3692
với một hệ thống vận tải thiết thực
và dễ kết nối
và dễ kết nối
10:50
that connects all parts of the city
248
638960
1602
liên kết tất cả những phần của thành phố
10:52
and the region all around.
249
640562
3019
và những khu vực lân cận.
10:55
If you design a city with the blind in mind,
250
643581
2066
Nếu bạn thiết kế thành phố
với tâm tưởng của người mù,
với tâm tưởng của người mù,
10:57
there'll be jobs, lots of jobs.
251
645647
2819
sẽ có nhiều và rất nhiều việc làm.
11:00
Blind people want to work too.
252
648466
1330
Người mù cũng muốn làm việc.
11:01
They want to earn a living.
253
649796
2439
Họ cũng muốn kiếm sống.
11:04
So, in designing a city for the blind,
254
652235
2756
Vì vậy, với ý tưởng thiết kế một thành phố
cho người mù,
cho người mù,
11:06
I hope you start to realize
255
654991
2069
tôi hi vọng rằng
các bạn sẽ bắt đầu nhận ra rằng
các bạn sẽ bắt đầu nhận ra rằng
11:09
that it actually would be a more inclusive,
256
657060
2878
nó thực sự sẽ bao quát hơn,
11:11
a more equitable, a more just city for all.
257
659938
3606
công bằng hơn, hơn là một thành phố dành cho tất cả.
11:15
And based on my prior sighted experience,
258
663544
2220
Và dựa vào trải nghiệm sáng mắt trước đây,
11:17
it sounds like a pretty cool city,
259
665764
1978
nó có vẻ sẽ là một thành phố rất tuyệt,
11:19
whether you're blind, whether you have a disability,
260
667742
3347
nếu bạn là người mù, người khuyết tật,
11:23
or you haven't quite found yours yet.
261
671089
2484
hay bạn chưa tìm thấy bản thân mình.
11:25
So thank you.
262
673573
2612
Vì vậy, cám ơn các bạn.
11:28
(Applause)
263
676185
4000
Vỗ tay.
ABOUT THE SPEAKER
Chris Downey - ArchitectChris Downey is an architect who lost his sight and gained a new way of seeing the world.
Why you should listen
Chris Downey is an architect, planner, and consultant. Working with design teams and clients, he draws on his unique perspective as a seasoned architect without sight, helping to realize environments that offer not only greater physical accessibility, but also a dimension of delight in architecture experienced through other senses.
Downey enjoyed 20 years of distinguished practice on award-winning custom residences and cultural institutions before losing his sight. One of the few practicing blind architects in the world, Downey has been featured in many media stories and speaks regularly about issues relative to visual impairments and architectural design.
Chris Downey | Speaker | TED.com