TED2014
Randall Munroe: Comics that ask "what if?"
Randall Munroe: "Farz edelim ki?" diye soran karikatürler
Filmed:
Readability: 3.3
3,496,101 views
Internet karikatüristi Randall Munroe matematik, fizik,mantık ve ironik ve kayıtsız mizahı kullanarak basit farz edelim ki ("ışık hızı ile fırlatılmış bir beyzbol topuna vurmayı denersek ne olur diye sordu?") sorularını yanıtlıyor. Bu büyüleyici konuşmada, Google veri merkezi ile ilgili bir okuyucunun sorusu Munroe dolambaçlı bir yoldan neşeli, aşırı detaylı bir cevaba sürüklüyor -- ve o yolda, bir şeyler öğrenebilirsiniz.
Randall Munroe - Cartoonist
Randall Munroe sketches elegant and illuminating explanations of the weird science and math questions that keep geeks awake at night. Full bio
Randall Munroe sketches elegant and illuminating explanations of the weird science and math questions that keep geeks awake at night. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So, I have a feature on my website where every week
0
882
2509
İnternet sitemde, insanların
her hafta cevaplamam için
her hafta cevaplamam için
00:15
people submit hypothetical questions
1
3391
2000
varsayımsal sorular yazdıkları bir
yer var
yer var
00:17
for me to answer,
2
5391
1588
ve ben de bu soruları
00:18
and I try to answer them using math, science
3
6979
2381
matematik, bilim ve karikatürleri
kullanarak
kullanarak
00:21
and comics.
4
9360
1460
cevaplamaya çalışıyorum.
00:22
So for example, one person asked,
5
10820
2408
Örneğin birisi, ışık hızının %90'ı
ile fırlatılmış
ile fırlatılmış
00:25
what would happen if you tried to hit a baseball
6
13228
1694
bir beyzbol topuna vurmayı denersek
00:26
pitched at 90 percent of the speed of light?
7
14922
2406
ne olur diye sordu.
00:29
So I did some calculations.
8
17328
2952
Bazı hesaplamalar yaptım.
00:32
Now, normally, when an object flies through the air,
9
20280
2267
Normalde, bir obje havada uçarken
00:34
the air will flow around the object,
10
22547
1474
hava objenin etrafından süzülür
00:36
but in this case, the ball would be going so fast
11
24021
1929
fakat bu durumda, top çok hızlı gider
00:37
that the air molecules wouldn't have time
12
25950
1451
ve hava moleküllerinin yoldan
00:39
to move out of the way.
13
27401
1619
çekilecek zamanı yoktur.
00:41
The ball would smash right into and through them,
14
29020
2987
Top, hava moleküllerinin içinden
çarparak geçer
çarparak geçer
00:44
and the collisions with these air molecules
15
32007
1661
ve oluşan çarpışma da toptaki
00:45
would knock away the nitrogen,
16
33668
1665
nitrojen, karbon ve hidrojeni
00:47
carbon and hydrogen from the ball,
17
35333
1958
yok ederek onu küçük parçalara
00:49
fragmenting it off into tiny particles,
18
37291
1837
ayırır ve ayrıca, topun etrafında,
00:51
and also triggering waves of thermonuclear fusion
19
39128
2484
havada termonükleer füzyon dalgaları
00:53
in the air around it.
20
41612
1528
yaratır.
00:55
This would result in a flood of x-rays
21
43140
2165
Bu olay da, egzotik parçacıklardan oluşan
00:57
that would spread out in a bubble
22
45305
1751
bir baloncuk ile yayılan bir x ışını
00:59
along with exotic particles,
23
47056
1426
seli ile sonuçlanacaktır ve bu
01:00
plasma inside, centered on the pitcher's mound,
24
48482
3120
parçacıkların içinde, atıcının durduğu
01:03
and that would move away from the pitcher's mound
25
51602
3542
yerin merkezinde, plazmalar olacaktır ve
böylece
böylece
01:07
slightly faster than the ball.
26
55144
2485
plazmalar toptan biraz daha
hızlı hareket edecektir.
hızlı hareket edecektir.
01:09
Now at this point, about 30 nanoseconds in,
27
57629
2682
Şimdi bu noktada,
neredeyse 30 nanosaniye içinde
neredeyse 30 nanosaniye içinde
01:12
the home plate is far enough away
28
60311
1903
kale öyle uzaktır ki
01:14
that light hasn't had time to reach it,
29
62214
1906
ışığın ona yetişecek zamanı kalmamıştır,
01:16
which means the batter
30
64120
1451
yani vurucu, atıcıyı hala topu
01:17
still sees the pitcher about to throw
31
65571
2764
atacakmış gibi görüyordur ve bir şeylerin
01:20
and has no idea that anything is wrong.
32
68335
2017
yanlış gittiğinden haberi yoktur.
01:22
(Laughter)
33
70352
2272
(Kahkahalar)
01:24
Now, after 70 nanoseconds,
34
72624
2426
70 nanosaniye sonra top,
01:27
the ball will reach home plate,
35
75050
1454
ya da eskiden top olan
01:28
or at least the cloud of expanding plasma
36
76504
2737
yayılan plazma bulutu
01:31
that used to be the ball,
37
79241
2129
kaleye ulaşacak
01:33
and it will engulf the bat and the batter
38
81370
3765
ve vurucuyu, sopasını,
01:37
and the plate and the catcher and the umpire
39
85135
3461
kaleyi, tutucuyu ve hakemi yutup
01:40
and start disintegrating them all
40
88596
2805
parçalarına ayırmaya başlarken
01:43
as it also starts to carry them backward
41
91401
3166
geri geri taşıyıp
01:46
through the backstop, which
also starts to disintegrate.
also starts to disintegrate.
42
94567
3464
aynı zamanda parçalanmaya başlayan
çitlerin oraya taşımaya başlayacak.
çitlerin oraya taşımaya başlayacak.
01:50
So if you were watching this whole thing
43
98031
1770
Yani eğer bu şeyin tamamını
01:51
from a hill,
44
99801
1307
tercihen çok uzak
01:53
ideally, far away,
45
101108
3373
bir tepeden izliyorsanız
01:56
what you'd see is a bright flash of light
46
104481
1455
göreceğiniz şey birkaç
01:57
that would fade over a few seconds,
47
105936
1506
saniye içinde kaybolan bir ışık
01:59
followed by a blast wave spreading out,
48
107442
2128
ve beraberinde stadyumdan uzaklaştıkça
02:01
shredding trees and houses
49
109570
2460
ağaçları ve evleri dilimleyerek yayılan
02:04
as it moves away from the stadium,
50
112030
2119
bir patlama dalgası
02:06
and then eventually a mushroom cloud
51
114149
2932
ve nihayetinde mahvolmuş şehrin üstünde
yükselen
yükselen
02:09
rising up over the ruined city. (Laughter)
52
117081
3761
bir mantar bulutu. (Kahkahalar)
02:12
So the Major League Baseball rules
53
120842
1156
Birinci Beyzbol Lig
02:13
are a little bit hazy,
54
121998
2104
kuralları biraz bulanık,
02:16
but — (Laughter) — under rule 6.02 and 5.09,
55
124102
4885
ama ---(Kahkaha)--- 6.02 ve 5.09 kuralları
02:20
I think that in this situation,
56
128987
1609
çerçevesinde bu durumda
02:22
the batter would be considered hit by pitch
57
130596
2453
atışın vurucuya isabet ettiği düşünülüp
02:25
and would be eligible to take first base,
58
133049
2634
ilk kaleyi alma hakkına sahip olabilirdi.
02:27
if it still existed.
59
135683
3203
Eğer hala ortada bir kale varsa.
02:30
So this is the kind of question I answer,
60
138886
1796
İşte, bu tip soruları yanıtlıyorum
02:32
and I get people writing in with
61
140682
2139
ve bir sürü farklı garip soru yazan
02:34
a lot of other strange questions.
62
142821
1874
insanlar oluyor.
02:36
I've had someone write and say,
63
144695
2547
"Bilimsel olarak,
bir cesedi saklamanın en iyi ve
bir cesedi saklamanın en iyi ve
02:39
scientifically speaking, what is the best
64
147242
1919
hızlı yolu nedir? Bu soruyu
02:41
and fastest way to hide a body?
65
149161
2070
hemen çözebilir misin?" diye soran
02:43
Can you do this one soon?
66
151231
2222
birisi oldu.
02:45
And I had someone write in,
67
153453
1860
Ve birisi şey yazmıştı...
02:47
I've had people write in about,
68
155313
2015
"Kalbin kırıldıktan sonra aşkı tekrar
02:49
can you prove whether or not you can find love again
69
157328
2204
bulup bulamayacağını
kanıtlayabilir misin?"
kanıtlayabilir misin?"
02:51
after your heart's broken?
70
159532
1672
diye soran insanlar oldu.
02:53
And I've had people send in
71
161204
1775
Bariz bir şekilde ev ödevi sorularını
02:54
what are clearly homework questions
72
162979
1991
yollayan kişiler de vardı.
02:56
they're trying to get me to do for them.
73
164970
3143
Bana onları kendileri için
çözdürmeye çalışıyorlardı.
çözdürmeye çalışıyorlardı.
03:00
But one week, a couple months ago,
74
168113
2905
Ama bir hafta, birkaç ay önce
03:03
I got a question that was actually about Google.
75
171018
3661
gerçekten Google ile ilgili bir
soru aldım.
soru aldım.
03:06
If all digital data in the world
were stored on punch cards,
were stored on punch cards,
76
174679
2966
"Eğer dünyadaki tüm dijital veriler
delikli kartlara konsaydı,
delikli kartlara konsaydı,
03:09
how big would Google's data warehouse be?
77
177645
2679
Google'ın veri deposu
ne kadar büyük olurdu?"
ne kadar büyük olurdu?"
03:12
Now, Google's pretty secretive
about their operations,
about their operations,
78
180324
2722
Şimdi, Google icraatları konusunda
oldukça gizemlidir.
oldukça gizemlidir.
03:15
so no one really knows how much data Google has,
79
183046
3376
Bu yüzden kimse gerçekten Google da
ne kadar veri olduğunu bilmez ve
ne kadar veri olduğunu bilmez ve
03:18
and in fact, no one really knows
how many data centers Google has,
how many data centers Google has,
80
186422
2515
aslında, Google'ın kaç tane
veri merkezi olduğunu da
veri merkezi olduğunu da
03:20
except people at Google itself.
81
188937
2491
bilmez. Google'da bizzat
çalışanlar hariç.
çalışanlar hariç.
03:23
And I've tried, I've met them a few times,
82
191428
1234
Ve denedim onlarla birkaç
03:24
tried asking them, and they
aren't revealing anything.
aren't revealing anything.
83
192662
5223
defa buluşup sormayı denedim ve
ser verip sır vermiyorlar.
ser verip sır vermiyorlar.
03:29
So I decided to try to figure this out myself.
84
197885
2535
Bu yüzden kendim bulmaya karar verdim.
03:32
There are a few things that I looked at here.
85
200420
2159
Burda baktığım birkaç şey var.
03:34
I started with money.
86
202579
1906
İlk parayla başladım.
03:36
Google has to reveal how much they spend,
87
204485
2142
Google genel olarak harcadığı parayı
03:38
in general, and that lets you put some caps
88
206627
1990
su yüzüne çıkarmak zorunda ve bu kaç tane
03:40
on how many data centers could they be building,
89
208617
3786
veri merkezi kurabilecekleri konusunda
biraz sınır koymanızı sağlıyor. Çünkü
biraz sınır koymanızı sağlıyor. Çünkü
03:44
because a big data center costs
a certain amount of money.
a certain amount of money.
90
212403
2300
büyük bir veri merkezi
belli bir miktar paraya
belli bir miktar paraya
03:46
And you can also then put a cap on
91
214703
2432
mal olur ve bu da sınır koymanıza
yardım eder.
yardım eder.
03:49
how much of the world hard
drive market are they taking up,
drive market are they taking up,
92
217135
2331
Dünya sabit disk piyasasında
kapladıkları yerin
kapladıkları yerin
03:51
which turns out, it's pretty sizable.
93
219466
1952
baya fazla olduğu ortaya çıkıyor.
03:53
I read a calculation at one point,
94
221418
1937
Bir yerde okuduğum bir tahmine göre
03:55
I think Google has a drive failure
95
223355
1465
sanırım Google her bir ya da
03:56
about every minute or two,
96
224820
3254
iki dakikada bir, sürücü arızası yaşıyor
04:00
and they just throw out the hard drive
97
228074
1350
ve direk sürücüyü atıp
04:01
and swap in a new one.
98
229424
1386
yerine yenisini koyuyor.
04:02
So they go through a huge number of them.
99
230810
2200
Yani baya yüksek bir sayıda
sürücü harcıyorlar
sürücü harcıyorlar
04:05
And so by looking at money,
100
233010
1111
ve paraya bakarak
04:06
you can get an idea of how
many of these centers they have.
many of these centers they have.
101
234121
2849
bu merkezlerden kaç tane
olduğuna dair fikir edinebiliriz.
olduğuna dair fikir edinebiliriz.
04:08
You can also look at power.
102
236970
1860
Güce de bakabilirsiniz.
04:10
You can look at how much electricity they need,
103
238830
3897
Ne kadar elektriğe
ihtiyaçları olduğuna bakabilirsiniz.
ihtiyaçları olduğuna bakabilirsiniz.
04:14
because you need a certain amount
of electricity to run the servers,
of electricity to run the servers,
104
242727
1807
Çünkü sunucuları çalıştırmak için
04:16
and Google is more efficient than most,
105
244534
2039
belli bir miktar elektrik gerekir
ve Google
ve Google
04:18
but they still have some basic requirements,
106
246573
3097
bir çoğundan daha verimlidir ama
hala temel bazı ihtiyaçları var
hala temel bazı ihtiyaçları var
04:21
and that lets you put a limit
107
249670
1916
ve bu ellerinde kaç tane sunucu olduğuna
04:23
on the number of servers that they have.
108
251586
1947
dair bir sınır koymanıza izin veriyor.
04:25
You can also look at square footage and see
109
253533
4191
Ayrıca yerleştikleri bölgeye bakıp
tanıdığınız veri merkezlerinin
tanıdığınız veri merkezlerinin
04:29
of the data centers that you know,
110
257724
1276
ne kadar büyük olduğunu,
04:31
how big are they?
111
259000
1353
ne kadar alan kapladığını,
04:32
How much room is that?
112
260353
922
içine kaç tane
04:33
How many server racks could you fit in there?
113
261275
2360
sunucu rafı sığdırabileceğinizi
görebilirsiniz.
görebilirsiniz.
04:35
And for some data centers,
114
263635
1703
Ve bazı veri merkezlerinde
04:37
you might get two of these pieces of information.
115
265338
1989
bu bilgilerden iki tanesini
alabilirsiniz.
alabilirsiniz.
04:39
You know how much they spent,
116
267327
1696
Ne kadar harcadıklarını
biliyorsunuz
biliyorsunuz
04:41
and they also, say, because they had to contract
117
269023
2357
ve söylediklerine göre
gücün tedarik edilmesi için
gücün tedarik edilmesi için
04:43
with the local government
118
271380
1419
yerel yönetimle
04:44
to get the power provided,
119
272799
1680
anlaşmaları olduğundan dolayı
04:46
you might know what they made a deal to buy,
120
274479
2657
satın almak için
nasıl anlaştıklarını bilebilirsiniz.
nasıl anlaştıklarını bilebilirsiniz.
04:49
so you know how much power it takes.
121
277136
1754
Yani ne kadar
güç gerektiğini biliriz.
güç gerektiğini biliriz.
04:50
Then you can look at the ratios of those numbers,
122
278890
2294
Sonra bu sayıların oranlarına bakıp
04:53
and figure out for a data center
123
281184
1529
hakkında bilginiz olmayan
04:54
where you don't have that information,
124
282713
1636
veri merkezlerine göre bir hesap
04:56
you can figure out,
125
284349
1092
yapabilirsiniz.
04:57
but maybe you only have one of those,
126
285441
2187
Ama belkide sadece
bilgilerden biri vardır.
bilgilerden biri vardır.
04:59
you know the square footage,
then you could figure out
then you could figure out
127
287628
1679
Alan ölçüsünü biliyorsunuzdur.
Yani
Yani
05:01
well, maybe the power is proportional.
128
289307
2323
belki de gücün orantılı
olduğunu bulabilirsiniz.
olduğunu bulabilirsiniz.
05:03
And you can do this same thing
with a lot of different quantities,
with a lot of different quantities,
129
291630
2320
Ve aynısını birçok farklı
miktar için yapabiliriz
miktar için yapabiliriz
05:05
you know, with guesses about
the total amount of storage,
the total amount of storage,
130
293950
2076
bilirsiniz, toplam depo miktarı
05:08
the number of servers, the
number of drives per server,
number of drives per server,
131
296026
2593
sunucu sayıları, sunucu başına düşen
sürücü sayısıyla
sürücü sayısıyla
05:10
and in each case using what you know
132
298619
3047
ilgili tahminlerle ve her defasında
bildiklerinizle ortaya
bildiklerinizle ortaya
05:13
to come up with a model that narrows down
133
301666
2527
çıkarttığınız bir şekille
bilmediğiniz şeyle ilgili
bilmediğiniz şeyle ilgili
05:16
your guesses for the things that you don't know.
134
304193
2130
tahminlerinizi daraltabilirsiniz.
05:18
It's sort of circling around the
number you're trying to get.
number you're trying to get.
135
306323
2265
Ulaşmak istediğiniz sayının
çevresinde dönmek
çevresinde dönmek
05:20
And this is a lot of fun.
136
308588
2555
gibi. Ve bu oldukça eğlenceli.
05:23
The math is not all that advanced,
137
311143
2182
Matematik o kadar
ileri seviye bir şey değil.
ileri seviye bir şey değil.
05:25
and really it's like nothing more than
138
313325
3135
Ve gerçekten bir sudoku bulmacası
05:28
solving a sudoku puzzle.
139
316460
2012
çözmekten başka bir şey değil.
05:30
So what I did, I went through all of this information,
140
318472
5309
Bu yüzden yaptığım şey,
bütün bu bilginin üstünden geçmek oldu.
bütün bu bilginin üstünden geçmek oldu.
05:35
spent a day or two researching.
141
323781
1759
Bir veya iki günüm
araştırmayla geçti
araştırmayla geçti
05:37
And there are some things I didn't look at.
142
325540
2039
ve bakmadığım bazı şeyler vardı.
05:39
You could always look at the Google
143
327579
3043
Her zaman Google'da yayınladıkları
iş ilanı
iş ilanı
05:42
recruitment messages that they post.
144
330622
1817
mesajlarına bakabilirsiniz.
05:44
That gives you an idea of where they have people.
145
332439
1938
Bu size insanların nerede olduğuyla
05:46
Sometimes, when people visit a data center,
146
334377
1611
ilgili bilgi verir.
Bazen insanlar
Bazen insanlar
05:47
they'll take a cell-cam photo and post it,
147
335988
1845
veri merkezine gittiklerinde fotoğraf
05:49
and they aren't supposed to,
148
337833
1490
çeker ve yayınlarlar.
05:51
but you can learn things about
their hardware that way.
their hardware that way.
149
339323
2813
Yapmamaları gerekiyor ama bu şekilde
donanımlarıyla ilgili
donanımlarıyla ilgili
05:54
And in fact, you can just
look at pizza delivery drivers.
look at pizza delivery drivers.
150
342136
2553
bilgi edinebilirsiniz ve aslında sadece
05:56
Turns out, they know where all
the Google data centers are,
the Google data centers are,
151
344689
2655
pizza kuryelerine de bakabilirsiniz.
Google veri
Google veri
05:59
at least the ones that have people in them.
152
347344
2876
merkezlerinden içinde
insan olanlarının yerini biliyorlar.
insan olanlarının yerini biliyorlar.
06:02
But I came up with my estimate,
153
350220
2185
Ama bir tahmin yürüttüm
06:04
which I felt pretty good about,
154
352405
1864
ki baya iyi olduğunu düşünüyorum.
06:06
that was about 10 exabytes of data
155
354269
3249
Google işlemlerinin tamamının yaklaşık
06:09
across all of Google's operations,
156
357518
2422
10 exabyte olduğunu ve
belki 5 exabyte kadarının
belki 5 exabyte kadarının
06:11
and then another maybe five exabytes or so
157
359940
3432
da, Google'ın dünyadaki en çok
kaset sürücü tüketicisi
kaset sürücü tüketicisi
06:15
of offline storage in tape drives,
158
363372
2045
olduğunu hesaba katarak,
çevrimdışı kaset
çevrimdışı kaset
06:17
which it turns out Google is
159
365417
1575
sürücülerde kayıtlı
06:18
about the world's largest consumer of.
160
366992
2510
olduğunu hesapladım.
06:21
So I came up with this estimate, and this is
161
369502
3561
Bu tahmine ulaştım ve bu sarsıcı
06:25
a staggering amount of data.
162
373063
1243
miktarda bir veri.
06:26
It's quite a bit more than any other organization
163
374306
2874
Bildiğimiz kadarıyla dünyadaki diğer tüm
organizasyonların
organizasyonların
06:29
in the world has, as far as we know.
164
377180
1747
sahip olduğundan epeyce fazla.
06:30
There's a couple of other contenders,
165
378927
1746
Tabi ki ortada başka
rakipler de var,
rakipler de var,
06:32
especially everyone always thinks of the NSA.
166
380673
2344
özellikle herkesin aklını NSA kurcalıyor.
06:35
But using some of these same methods,
167
383017
1429
Ama bu yöntemlerden bazılarını
06:36
we can look at the NSA's data centers,
168
384446
2023
kullanarak NSA'in veri merkezlerine bakıp
06:38
and figure out, you know, we
don't know what's going on there,
don't know what's going on there,
169
386469
2482
bir şeyler çıkartabiliriz.
Orada ne döndüğünü
Orada ne döndüğünü
06:40
but it's pretty clear that their operation
170
388951
2090
bilmiyoruz ama operasyonlarının
Google kadar
Google kadar
06:43
is not the size of Google's.
171
391041
1597
büyük olmadığı oldukça açık.
06:44
Adding all of this up, I came up with
172
392638
1739
Hepsini toplayıp
yanıtlayabileceğimiz
yanıtlayabileceğimiz
06:46
the other thing that we can answer, which is,
173
394377
1896
diğer şeyi buldum.
06:48
how many punch cards would this take?
174
396273
1985
"Bunlar için
kaç delikli kart gerekiyor?"
kaç delikli kart gerekiyor?"
06:50
And so a punch card can hold
175
398258
2958
Ve de bir delikli kart
yaklaşık 80 karakter
yaklaşık 80 karakter
06:53
about 80 characters,
176
401216
1991
alıyor ve bir kutunun
içine o kartlardan
içine o kartlardan
06:55
and you can fit about 2,000 or so cards into a box,
177
403207
3773
yaklaşık 2000 tane koyabilirsiniz
06:58
and you put them in, say,
178
406980
1274
ve onları diyelim ki
07:00
my home region of New England,
179
408254
1952
memleketim New England'a
koyacak olursak
koyacak olursak
07:02
it would cover the entire region
180
410206
2340
bütün bölgeyi beş kilometreden
biraz az bir
biraz az bir
07:04
up to a depth of a little less than five kilometers,
181
412546
3474
derinlikte
kaplar ki bu 20,000 yıl önce olan
kaplar ki bu 20,000 yıl önce olan
07:08
which is about three times deeper
182
416020
1443
geçtiğimiz buzul çağında,
07:09
than the glaciers during the last ice age
183
417463
2399
oluşan buzullardan
07:11
about 20,000 years ago.
184
419862
2168
3 kat daha derindir.
07:14
So this is impractical, but I think
185
422030
2423
Yani bu biraz kullanışsız, ama sanırım
07:16
that's about the best answer I could come up with.
186
424453
2951
bulabileceğim en iyi cevap.
07:19
And I posted it on my website. I wrote it up.
187
427404
2138
Ve bunu düzenleyip
İnternet sitemde yayınladım.
İnternet sitemde yayınladım.
07:21
And I didn't expect to get an answer from Google,
188
429542
3690
Google'dan bir cevap beklemedim çünkü
07:25
because of course they've been so secretive,
189
433232
1631
ser verip sır vermiyorlardı,
07:26
they didn't answer of my questions,
190
434863
1404
sorularımı yanıtlamadılar,
07:28
and so I just put it up and said,
191
436267
1507
ben de dedim ki,
07:29
well, I guess we'll never know.
192
437774
1523
"Sanırım asla bilemeyeceğiz."
07:31
But then a little while later
193
439297
2024
Ama kısa bir süre sonra,
07:33
I got a message, a couple weeks later, from Google,
194
441321
2449
birkaç hafta sonra Google'dan
bir mesaj aldım.
bir mesaj aldım.
07:35
saying, hey, someone here has an envelope for you.
195
443770
3442
diyordu ki, hey birisi sana zarf bırakmış.
07:39
So I go and get it, open it up,
196
447212
2801
Ben de gidip aldım ve açtım.
07:42
and it's punch cards. (Laughter)
197
450013
2527
Ve içinde delikli kartlar vardı. (Kahkahalar)
07:44
Google-branded punch cards.
198
452540
3082
Google damgalı delikli kartlar.
07:47
And on these punch cards,
there are a bunch of holes,
there are a bunch of holes,
199
455622
3248
Bu delikli kartların üzerinde
bir sürü boşluk vardı,
bir sürü boşluk vardı,
07:50
and I said, thank you, thank you,
200
458870
1301
Teşekkür ettim,
teşekkürler.
teşekkürler.
07:52
okay, so what's on here?
201
460171
1519
Tamam, şimdi burda ne yazıyor?
07:53
So I get some software and start reading it,
202
461690
1630
Dolayısıyla birkaç yazılım bulup
07:55
and scan them, and it turns out
203
463320
2000
taramaya okumaya başladım ve bir bulmaca
07:57
it's a puzzle.
204
465320
1369
olduğu ortaya çıktı.
07:58
There's a bunch of code,
205
466689
1638
Birçok şifre vardı ve
08:00
and I get some friends to help,
206
468327
1254
bazı arkadaşlarımdan
yardım
yardım
08:01
and we crack the code, and then
inside that is another code,
inside that is another code,
207
469581
2552
aldım ve kodu kırdık. Şifreyi kırdık ve
içinden farklı
içinden farklı
08:04
and then there are some equations,
208
472133
1295
bir kod ve denklemler
çıktı.
çıktı.
08:05
and then we solve those equations,
209
473428
1171
o denklemleri de çözdük,
08:06
and then finally out pops a message from Google
210
474599
3471
ve sonunda Google dan bir mesaj çıktı
08:10
which is their official answer to my article,
211
478070
3189
ki bu makaleme verdikleri resmi cevaptı.
08:13
and it said, "No comment."
212
481259
2452
Diyordu ki " Yorum yok."
08:15
(Laughter) (Applause)
213
483711
6174
(Kahkahalar) (Alkışlar)
08:26
And I love calculating these kinds of things,
214
494292
3217
Bu tip şeyleri hesaplamayı seviyorum ve
bu sadece matematikle
bu sadece matematikle
08:29
and it's not that I love doing the math.
215
497509
1715
uğraşmayı sevdiğim için değil.
08:31
I do a lot of math,
216
499224
1565
Matematikle çok uğraşıyorum
ancak
ancak
08:32
but I don't really like math for its own sake.
217
500789
3076
matematiği sırf matematik diye değil
08:35
What I love is that it lets you take
218
503865
1950
sizi bildiğiniz bazı şeylerle,
08:37
some things that you know,
219
505815
1400
bir kağıda
semboller çizerek
semboller çizerek
08:39
and just by moving symbols
around on a piece of paper,
around on a piece of paper,
220
507215
4778
bilmediğiniz bir şeyi
bulmanıza izin verdiği için
bulmanıza izin verdiği için
08:43
find out something that you didn't know
221
511993
1697
seviyorum.
08:45
that's very surprising.
222
513690
2180
Bu baya hayret verici.
08:47
And I have a lot of stupid questions,
223
515870
1676
Ve bir sürü aptalca soru var.
08:49
and I love that math gives the power
224
517546
1803
Bazen matematiğin, sorulara yanıt
08:51
to answer them sometimes.
225
519349
2757
vermek için bize güç vermesini seviyorum.
08:54
And sometimes not.
226
522106
1527
Bazen de vermiyor.
08:55
This is a question I got from a reader,
227
523633
2924
Anonim bir okuyucudan gelen bir soruda
08:58
an anonymous reader,
228
526557
1173
diyordu ki,
08:59
and the subject line just said, "Urgent,"
229
527730
2045
ayrıca başlıkta "Acil" yazıyordu
09:01
and this was the entire email:
230
529775
1929
ve bu e-postanın tamamı.
09:03
"If people had wheels and could fly,
231
531704
2762
"Eğer insanların tekerlekleri olsa ve
uçabilselerdi,
uçabilselerdi,
09:06
how would we differentiate them from airplanes?"
232
534466
2696
uçaklardan farkımız ne olurdu ?"
09:09
Urgent. (Laughter)
233
537162
2675
Acil. (Kahkaha)
09:11
And I think there are some questions
234
539837
3353
Ve sanırım matematiğin yanıtlarken
kifayetsiz kaldığı
kifayetsiz kaldığı
09:15
that math just cannot answer.
235
543190
2670
bazı sorular var.
09:17
Thank you.
236
545860
2471
Teşekkürler.
09:20
(Applause)
237
548331
4350
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Randall Munroe - CartoonistRandall Munroe sketches elegant and illuminating explanations of the weird science and math questions that keep geeks awake at night.
Why you should listen
One of a small group of professional web cartoonists, math obsessive and chronic explainer Randall Munroe dazzles the online world (and racks up millions of monthly page views) with the meaninglessly-named (and occasionally heartbreaking) webcomic xkcd.
Munroe’s blog What If? specializes in cunning answers to, as the Atlantic put it, "the kinds of of wonderful and fanciful hypotheticals that might arise when the nerdily inclined get together in bars," like “How fast can you hit a speed bump while driving and live?” or “What would happen if a hair dryer with continuous power was turned on and put in an airtight 1x1x1 meter box?” As he told Math Horizons, I really enjoy solving these kinds of things, and it’s a bonus if I realize that I can put boxes around it and make it a comic."
He is also the author of the book Thing Explainer: Complicated Stuff in Simple Words.
Randall Munroe | Speaker | TED.com