ABOUT THE SPEAKER
Sakena Yacoobi - Education activist
At the Afghan Institute of Learning, Sakena Yacoobi provides teacher training to Afghan women, supporting education for girls and boys throughout the country.

Why you should listen

Sakena Yacoobi is executive director of the Afghan Institute of Learning (AIL), an Afghan women-led NGO she founded in 1995. After the Taliban closed girls’ schools in the 1990s, AIL supported 80 underground home schools for 3,000 girls in Afghanistan. Now, under Yacoobi’s leadership, AIL works at the grassroots level to empower women and bring education and health services to poor women and girls in rural and urban areas, serving hundreds of thousands of women and children a year through its training programs, Learning Centers, schools and clinics in both Afghanistan and Pakistan.

Yacoobi is the founder of the Afghan Institute of Learning, the Professor Sakena Yacoobi Private Hospital in Herat, the Professor Sakena Yacoobi Private High Schools in Kabul and the radio station Meraj in her hometown of Herat, Afghanistan.

More profile about the speaker
Sakena Yacoobi | Speaker | TED.com
TEDWomen 2015

Sakena Yacoobi: How I stopped the Taliban from shutting down my school

Sakena Yacoobi: Taliban'ın okulumu kapatmasını nasıl engelledim

Filmed:
1,497,714 views

Taliban Afganistan'da kadınların eğitimini yasakladıktan sonra Sakena Yacoobi gizlice okullar kurarak binlerce kızı ve erkeği eğitti. Bu heyecan verici ve eğlenceli konuşmasında bize tehdide uğradığı zamanlardan nasıl kurtulduğunun ağızları açık bırakan hikayesini ve çok sevdiği ülkesini yeni baştan yaratabilmek için geliştirdiği vizyonunu anlatıyor.
- Education activist
At the Afghan Institute of Learning, Sakena Yacoobi provides teacher training to Afghan women, supporting education for girls and boys throughout the country. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
(ArabicArapça) I seekaramak refugesığınak in AllahAllah'ın from cursedlanetli SatanŞeytan.
In the NameAdı of AllahAllah'ın, the mostçoğu GraciousZarif, the mostçoğu MercifulMerhametli.
0
1346
3629
Kovulmuş şeytanın şerrinden Allah'a sığınırım.
Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla.
00:16
(Englishİngilizce) I was borndoğmuş
in a middleorta classsınıf familyaile.
1
4999
2810
Orta sınıf bir ailede dünyaya geldim.
Babam babasını kaybettiğinde
5 yaşındaymış
00:20
My fatherbaba was fivebeş yearsyıl oldeski
when he lostkayıp his fatherbaba,
2
8642
3837
00:25
but by the time I was borndoğmuş,
3
13233
3079
fakat doğduğum zaman
00:28
he was alreadyzaten a businessmanişadamı.
4
16336
1825
çoktan iş adamı olmuştu.
00:31
But it didn't make a differencefark to him
5
19320
2428
Çocuklarının kız veya erkek olması
00:33
if his childrençocuklar were going to be
a boyoğlan or a girlkız:
6
21772
2908
onun için önemli değildi,
00:36
they were going to go to schoolokul.
7
24704
1603
hepsi okula gidecekti.
00:38
So I guesstahmin I was the luckyşanslı one.
8
26879
2412
Sanırım ben en şanslılarıydım.
00:42
My motheranne had 16 pregnanciesgebelik.
9
30482
2452
Annem 16 hamilelik geçirmiş.
00:45
From 16 pregnanciesgebelik, fivebeş of us are alivecanlı.
10
33926
4563
16 hamilelikten, beşimiz hayatta kalmışız.
00:51
You can imaginehayal etmek as a childçocuk
what I wentgitti throughvasitasiyla.
11
39418
3874
Bir çocuk olarak nelerden
geçtiğimi tahmin edebilirsiniz.
00:56
Day to day, I watchedizledi womenkadınlar
12
44008
2849
Günbegün kadınların
00:58
beingolmak carriedtaşınan to a graveyardMezarlık,
13
46881
2746
mezarlara taşındığını gördüm
01:02
or watchedizledi childrençocuklar going to a graveyardMezarlık.
14
50151
3980
veya mezarlara taşınan çocukları izledim.
01:07
At that time, when I
finishedbitmiş my highyüksek schoolokul,
15
55555
3024
Bu yüzden, liseyi bitirdiğimde,
01:10
I really wanted to be a doctordoktor.
16
58603
2379
doktor olmayı çok istedim.
01:13
I wanted to be a doctordoktor
to help womenkadınlar and childrençocuklar.
17
61371
3849
Kadın ve çocuklara yardım etmek için
doktor olmak istedim.
01:18
So I completedtamamlanan my educationEğitim,
18
66053
2445
Böylece eğitimimi tamamladım
01:20
but I wanted to go to universityÜniversite.
19
68522
2420
ve üniversiteye gitmek istedim.
01:23
UnfortunatelyNe yazık ki, in my countryülke,
there wasn'tdeğildi a dormitoryöğrenci yurdu for girlskızlar,
20
71290
4684
Ne yazık ki, ülkemde kızlar için yurt yoktu.
01:28
so I was acceptedkabul edilmiş in medicaltıbbi schoolokul,
but I could not go there.
21
76585
4402
Tıp fakültesine kabul edildim
fakat oraya gidemedim.
01:33
So as a resultsonuç, my fatherbaba
sentgönderilen me to AmericaAmerika.
22
81606
4691
Sonuç olarak, babam
beni Amerika'ya gönderdi.
01:38
I camegeldi to AmericaAmerika.
23
86999
1909
Amerika'ya geldim.
01:40
I completedtamamlanan my educationEğitim.
24
88932
2050
Eğitimimi tamamladım.
01:43
While I was completingTamamlanıyor my educationEğitim,
25
91355
2420
Eğitimim sürerken
01:45
my countryülke was invadedişgal by RussiaRusya.
26
93799
3127
ülkem Rusya tarafından işgal edildi.
01:50
And do you know that at the time
I was completingTamamlanıyor my educationEğitim,
27
98299
4083
Ve biliyor musunuz, eğitimim sürerken
01:54
I didn't know what was going on
with my familyaile or with my countryülke.
28
102406
3738
ailemde veya ülkemde
neler olduğunu bilmiyordum.
01:58
There were monthsay, yearsyıl,
I didn't know about it.
29
106454
3111
Böyle habersiz aylar, yıllar geçti.
02:02
My familyaile was in a refugeemülteci campkamp.
30
110358
3002
Ailem bir mülteci kampındaydı.
02:06
So as soonyakında as I completedtamamlanan my educationEğitim,
31
114789
3436
Bu yüzden, eğitimimi bitirir bitirmez
02:10
I broughtgetirdi my familyaile to AmericaAmerika.
32
118844
1985
ailemi Amerika'ya getirdim.
02:13
I wanted them to be safekasa.
33
121400
2226
Onların güvende olmasını istedim.
02:16
But where was my heartkalp?
34
124046
1762
Peki kalbim neredeydi?
02:18
My heartkalp was in AfghanistanAfganistan.
35
126110
2087
Kalbim Afganistan'daydı.
02:20
Day after day,
when I listeneddinlenen to the newshaber,
36
128522
3254
Haberleri dinlediğim,
02:23
when I followedtakip etti what was
going on with my countryülke,
37
131800
2674
ülkemde olanları takip ettiğim her gün
02:26
my heartkalp was breakingkırma up.
38
134498
1571
kalbim parçalanıyordu.
02:28
I really wanted to go back to my countryülke,
39
136442
2199
Gerçekten ülkeme dönmek istiyordum
02:31
but at the sameaynı time I knewbiliyordum
I could not go there,
40
139014
2769
fakat aynı zamanda oraya
gidemeyeceğimi biliyordum
02:33
because there was no placeyer for me.
41
141807
2389
çünkü orada bana yer yoktu.
02:36
I had a good job.
42
144577
1770
İyi bir işim vardı.
02:38
I was a professorprofesör at a universityÜniversite.
43
146371
2285
Bir üniversitede profesördüm.
02:40
I earnedkazanılan good moneypara.
44
148680
1802
İyi para kazanıyordum.
02:42
I had a good life.
45
150506
1666
İyi bir hayatım vardı.
02:44
My familyaile was here.
46
152196
1787
Ailem yanımdaydı.
02:46
I could livecanlı with them.
47
154007
1991
Onlarla yaşayabilirdim.
02:48
But I wasn'tdeğildi happymutlu.
48
156022
1858
Fakat mutlu değildim.
02:49
I wanted to go back home.
49
157904
1721
Eve geri dönmek istiyordum.
02:52
So I wentgitti to the refugeemülteci campkamp.
50
160000
2174
Bu yüzden mülteci kampına gittim.
02:54
And when I wentgitti
to the refugeemülteci campkamp in PakistanPakistan,
51
162912
3190
Pakistan'daki mülteci kampına gittiğimde
02:58
there were 7.5 millionmilyon refugeesmülteciler.
52
166126
2905
orada 7,5 milyon mülteci vardı.
03:01
7.5 millionmilyon refugeesmülteciler.
53
169745
2431
7,5 milyon mülteci.
03:04
About 90 percentyüzde of them
were womenkadınlar and childrençocuklar.
54
172898
4095
Yaklaşık yüzde 90'ı
kadın ve çocuktu.
03:09
MostÇoğu of the menerkekler have been killedöldürdü
or they were in warsavaş.
55
177811
3277
Erkeklerin çoğu öldürülmüş
veya savaştaydı.
03:13
And you know, in the refugeemülteci campkamp,
56
181850
2467
Ve bilirsiniz, mülteci kamplarına,
03:16
when I wentgitti day-to-dayGünden güne to do a surveyanket,
57
184698
2484
hergün araştırma yapmak için gittiğimde
03:19
I foundbulunan things you never could imaginehayal etmek.
58
187674
3707
hayal dahi edemeyeceğiniz şeyler buldum.
03:24
I saw a widowdul with fivebeş to eightsekiz childrençocuklar
59
192174
2675
Sekiz çocuğu olan bir dul gördüm,
03:26
sittingoturma there and weepingağlayan
60
194873
2221
oturmuş ağlıyor
03:29
and not knowingbilme what to do.
61
197435
1556
ve ne yapacağını bilmiyordu.
03:31
I saw a younggenç womankadın
have no way to go anywhereherhangi bir yer,
62
199396
3373
Gidecek hiçbir yeri olmayan
genç bir bayan gördüm,
03:35
no educationEğitim, no entertainmenteğlence,
no placeyer to even livecanlı.
63
203070
4881
eğitimi yok, eğlencesi yok,
yaşayacak bir yeri bile yok.
03:40
I saw younggenç menerkekler that had lostkayıp
theironların fatherbaba and theironların home,
64
208736
4778
Evlerini ve babalarını kaybetmiş
genç adamlar gördüm.
03:45
and they are supportingDestek the familyaile
as a 10-to--e-12-year-yıl oldeski boyoğlan --
65
213538
4893
10-12 yaşlarında
evlerine bakmak,
reislik yapmak zorundalardı.
03:50
beingolmak the headkafa of the householdev halkı,
66
218455
1690
03:52
tryingçalışıyor to protectkorumak theironların sisterkız kardeş
and theironların motheranne and theironların childrençocuklar.
67
220169
3191
Kız kardeşlerini,
annelerini, çocuklarını korumaya çalışıyorlardı.
03:56
So it was a very devastatingyıkıcı situationdurum.
68
224113
3039
Yani çok yıkıcı bir durumdu.
03:59
My heartkalp was beatingdayak for my people,
69
227176
2928
Kalbim insanlarım için çarpıyordu
04:02
and I didn't know what to do.
70
230128
1667
ve ne yapacağımı bilmiyordum.
04:04
At that momentan, we talk about momentummoment.
71
232533
2611
O anda, akıl yormaya başladım.
04:07
At that momentan, I feltkeçe,
what can I do for these people?
72
235636
3800
O anda, bu insanlar için
ne yapabilirim diye düşündüm.
04:11
How could I help these people?
73
239801
1803
Bu insanlara nasıl yardım edebilirdim.
04:13
I am one individualbireysel.
What can I do for them?
74
241628
3038
Ben tek bir kişiyim.
Onlar için ne yapabilirdim?
04:17
But at that momentan, I knewbiliyordum
75
245205
2643
Fakat o anda, biliyordum ki
04:19
that educationEğitim changeddeğişmiş my life.
76
247872
2547
eğitim hayatımı değiştirmişti.
04:22
It transformeddönüştürülmüş me. It gaveverdi me statusdurum.
77
250745
3714
Beni dönüştürdü. Bana statü kazandırdı.
04:26
It gaveverdi me confidencegüven.
It gaveverdi me a careerkariyer.
78
254483
3631
Bana özgüven verdi.
Kariyer verdi.
04:30
It helpedyardım etti me to supportdestek my familyaile,
79
258138
2214
Ailemi desteklememde bana yardımcı oldu,
04:32
to bringgetirmek my familyaile to anotherbir diğeri countryülke,
80
260376
2455
güvende olmaları için
onları başka bir ülkeye
getirebildim.
04:34
to be safekasa.
81
262855
1164
04:36
And I knewbiliyordum that at that momentan
82
264853
2737
Ve o anda biliyordum ki
04:39
that what I should give to my people
is educationEğitim and healthsağlık,
83
267614
4008
halkım için sağlamam gereken şey eğitim ve
sağlıktı.
04:43
and that's what I wentgitti after.
84
271932
1587
Ben de bunun için uğraştım.
04:45
But do you think it was easykolay?
85
273942
2341
Fakat bu kolay mı sanıyorsunuz?
04:48
No, because at that time, educationEğitim
was bannedyasaklı for girlskızlar, completelytamamen.
86
276695
6532
Hayır, çünkü o zamanda, kızlar için eğitim
tamamen yasaklanmıştı.
04:56
And alsoAyrıca, by RussiaRusya invadingistila AfghanistanAfganistan,
87
284346
3688
Ve Rusya Afganistan'ı işgal ettiği için
05:00
people were not trustinggüvenme anyonekimse.
88
288058
2183
kimse kimseye güvenmiyordu.
05:03
It was very hardzor to come and say,
"I want to do this."
89
291058
3722
Gelip de "Ben bunu yapmak istiyorum."
demek çok zordu.
05:06
Who am I?
90
294804
1421
Ben kimim?
05:08
SomebodyBiri who comesgeliyor from the UnitedAmerika StatesBirleşik.
91
296249
2126
Amerika Birleşik Devletleri'nden
gelen biri.
05:10
SomebodyBiri who got educatedeğitimli here.
92
298399
1898
Orada eğitim görmüş biri.
05:12
Did they trustgüven me? Of coursekurs not.
93
300321
2674
Bana güvendiler mi? Elbette hayır.
05:15
So I really neededgerekli to buildinşa etmek
the trustgüven in this communitytoplum.
94
303622
4314
Bu toplumda gerçekten
güven sağlamak zorundaydım.
05:19
How am I going to do that?
95
307960
1841
Bunu nasıl yapacaktım?
05:22
I wentgitti and surveyedAnketin and lookedbaktı and lookedbaktı.
96
310372
2897
Gittim, araştırdım; aradım, aradım.
05:25
I askeddiye sordu.
97
313626
1309
Sordum soruşturdum.
05:26
FinallySon olarak, I foundbulunan one man.
98
314959
2262
En sonunda, bir adam buldum.
05:29
He was 80 yearsyıl oldeski.
99
317674
1436
80 yaşındaydı.
05:31
He was a mullahMolla.
100
319412
1412
Bir mollaydı.
05:33
I wentgitti to his tentçadır in the campkamp,
101
321435
2635
Kamptaki çadırına gittim,
05:36
and I askeddiye sordu him,
102
324451
1595
ve sordum.
05:38
"I want to make you a teacheröğretmen."
103
326070
2095
"Seni öğretmen yapmak istiyorum."
05:41
And he lookedbaktı at me,
104
329117
1651
Bana şöyle bir baktı,
05:42
and he said, "CrazyDeli womankadın,
105
330792
1373
ve dedi ki "Deli kadın,
05:45
crazyçılgın womankadın, how do you think
I can be a teacheröğretmen?"
106
333157
4008
deli kadın, nasıl olur da benim öğretmen
olabileceğimi düşünürsün?"
05:49
And I told him,
"I will make you a teacheröğretmen."
107
337911
2484
Ben de "Seni öğretmen yapacağım." dedim.
05:52
FinallySon olarak, he acceptedkabul edilmiş my offerteklif,
108
340705
2143
Sonunda teklifimi kabul etti,
05:55
and oncebir Zamanlar I startedbaşladı a classsınıf
in his compoundbileşik,
109
343554
2802
ve onun bölgesinde
derslere başladığım zaman,
05:58
the wordsözcük spreadYAYILMIŞ all over.
110
346935
1913
haber hemen yayılıverdi.
06:01
In a mattermadde of one yearyıl,
111
349657
2142
Bir yıl içinde,
06:03
we had 25 schoolsokullar setset up,
112
351823
2921
25 okul kurduk,
06:06
15,000 childrençocuklar going to schoolokul,
113
354768
2944
15,000 çocuk okula gidiyordu
06:09
and it was amazingşaşırtıcı.
114
357736
2096
ve bu inanılmazdı.
06:11
(ApplauseAlkış)
115
359856
2237
(Alkış)
06:14
Thank you.
116
362117
1151
Teşekkür ederim.
Teşekkür ederim.
06:16
Thank you.
117
364236
1151
Tabi üzerimize düşen her işi yapıyorduk,
öğretmenleri yetiştiriyorduk.
06:18
But of coursekurs, we're doing all our work,
we were givingvererek teacheröğretmen trainingEğitim.
118
366252
5542
06:23
We were trainingEğitim women'sBayanlar rightshaklar,
humaninsan rightshaklar, democracydemokrasi, rulekural of lawhukuk.
119
371818
4769
Kadın hakları, insan hakları, demokrasi,
hukuk alanında eğitim veriyorduk.
06:28
We were givingvererek all kindsçeşit of trainingEğitim.
120
376611
2429
Her çeşit eğitimi veriyorduk.
06:31
And one day, I tell you,
121
379064
2476
Derken, bir gün
06:34
one day I was in the officeofis
in PeshawarPeshawar, PakistanPakistan.
122
382087
3659
Peşaver, Pakistan'daki ofisimdeydim.
06:38
All of a suddenani, I saw my staffpersonel
runningkoşu to roomsOdalar and lockingkilitleme the doorskapılar
123
386556
4910
Birdenbire çalışanlarımın koşturduğunu
ve kapıları kilitlediğini gördüm.
06:43
and tellingsöylüyorum me, "RunÇalıştır away, hidesaklamak!"
124
391490
2953
"Kaç, saklan!" dediler.
06:47
And you know, as a leaderlider, what do you do?
125
395268
2508
Siz, bir lider olarak
ne yaparsınız?
06:50
You're scaredkorkmuş. You know it's dangeroustehlikeli.
126
398419
3874
Korkuyorsunuz. Tehlikeli olduğunu
biliyorsunuz.
06:54
You know your life is on the linehat.
127
402317
1770
İşin ucunda hayatınız var.
06:56
But as a leaderlider,
you have to holdambar it togetherbirlikte.
128
404111
2785
Ama bir lider olarak,
sakin kalmak zorundasınız.
06:59
You have to holdambar it togetherbirlikte
and showgöstermek strengthkuvvet.
129
407309
2698
Sakin kalmalı ve dayanıklılık
göstermelisiniz.
07:02
So I said, "What's going on?"
130
410412
2206
"Neler oluyor?" diye sordum.
07:04
And these people were pouringdökme
into my officeofis.
131
412642
2865
Birileri ofisime doluşuyorduı.
07:07
So I inviteddavet them to the officeofis.
132
415880
1659
Onları ofisime davet ettim.
07:09
They camegeldi, and there were
ninedokuz of them -- ninedokuz TalibanTaliban.
133
417563
4611
Dokuz kişi içeri girdi.
Dokuz Taliban.
07:14
They were the ugliesten çirkin looking menerkekler
you can ever see.
134
422753
2722
Hayatta görebileceğiniz
en çirkin insanlardı.
07:17
(LaughterKahkaha)
135
425499
2041
(Kahkaha)
07:19
Very mean-lookingkötü görünümlü people,
136
427564
1998
Çok sert görünüşlü insanlardı,
07:21
blacksiyah clothesçamaşırlar, blacksiyah turbanTürban,
137
429586
2247
siyah kıyafetler, siyah türban
07:23
and they pourdökün into my officeofis.
138
431857
1736
ve ofisime doluşuyorlardı.
07:26
And I inviteddavet them
to have a seatoturma yeri and have teaÇay.
139
434046
3293
Onları buyur ettim, çay ikram ettim.
07:29
They said no. They are not
going to drinkiçki teaÇay.
140
437641
2492
Hayır dediler. Çay içmeyeceklerdi.
07:32
And of coursekurs, with the toneton
of voiceses they were usingkullanma,
141
440934
3452
Ve elbette, kullandıkları ses tonu
07:36
it was very scarykorkutucu,
142
444410
1396
oldukça korkutucuydu,
07:37
but I was really shakingsallama up.
143
445830
2587
içten içe titriyordum.
07:40
But alsoAyrıca I was stronggüçlü, holdingtutma myselfkendim up.
144
448441
3579
Fakat dışarıdan sakin gözüküyordum.
07:44
And, of coursekurs, by that time,
you know how I dresselbise --
145
452424
2930
Ve, elbette, o zaman nasıl giyindiğimi
bilirsiniz.
07:47
I dresselbise from headkafa to toeayak in a blacksiyah hijabHicap.
146
455378
2571
Baştan ayağa kara çarşaf giyinmiştim.
07:49
The only thing you could see, my eyesgözleri.
147
457973
2483
Sadece gözlerim görünüyordu.
07:53
They askeddiye sordu me, "What are you doing?
148
461464
2454
"Ne yapıyorsun?" diye sordular.
07:55
Don't you know that schoolokul
is bannedyasaklı for girlskızlar?
149
463942
3405
"Kızlara okulun yasak olduğunu
bilmiyor musun?
07:59
What are you doing here?"
150
467776
1738
Burada ne yapıyorsun?"
08:01
And you know, I just lookedbaktı at them,
151
469926
2597
Ben de onlara baktım,
08:04
and I said, "What schoolokul?
Where is the schoolokul?"
152
472547
2595
ve dedim ki "Ne okulu? Hangi okul?"
08:07
(LaughterKahkaha)
153
475507
2801
(Kahkaha)
08:10
(ApplauseAlkış)
154
478332
3096
(Alkış)
08:13
And they look at my faceyüz, and they said,
"You are teachingöğretim girlskızlar here."
155
481452
3761
Yüzüme baktılar, ve dediler ki,
"Burada kızları eğitiyorsun."
08:17
I said, "This is a houseev of somebodybirisi.
156
485237
2834
"Burası birinin evi." dedim.
08:20
We have some studentsöğrencilerin cominggelecek,
157
488428
1904
Bazı öğrenciler geliyor,
08:22
and they are all learningöğrenme
KoranKur'an, HolyKutsal BookKitap.
158
490356
2952
kutsal kitabımız Kuran'ı öğreniyorlar.
08:25
And you know, KoranKur'an saysdiyor that
if you learnöğrenmek the HolyKutsal BookKitap, the womankadın,
159
493792
4270
Ve biliyorsunuz, Kuran der ki
eğer Kutsal Kitabı öğrenirlerse
08:30
they can be a good wifekadın eş,
160
498086
2253
kadınlar iyi eş olabilirler
08:32
and they can obeyitaat etmek theironların husbandkoca."
161
500363
2040
ve kocalarına itaat ederler."
08:34
(LaughterKahkaha)
162
502768
4144
(Kahkaha)
08:38
And I tell you one thing:
163
506936
1817
Size tek bir şey söylüyorum:
08:40
that's the way you work with those people,
and you know --
164
508777
2723
Bu insanlarla geçinmenin tek yolu bu.
08:43
(LaughterKahkaha)
165
511524
1451
(Kahkaha)
08:44
So by that time,
they startedbaşladı speakingkonuşuyorum PashtoPeştuca.
166
512999
4023
O zaman Paştuca konuşmaya başladılar.
08:49
They talkedkonuştuk to eachher other,
167
517046
1929
Kendi aralarında konuştular,
08:50
and they said, "Let's go,
leaveayrılmak her aloneyalnız, she's OK."
168
518999
2690
"Haydi buradan gidelim,
sorun yok." dediler.
08:54
And you know, this time,
I offeredsunulan them teaÇay again,
169
522904
3904
İşte o zaman, onlara tekrar
çay teklif ettim,
08:58
and they tookaldı a sipSIP and they laughedgüldü.
170
526832
2658
bir yudum aldılar ve güldüler.
09:02
By that time, my staffpersonel
poureddökülmüş into my officeofis.
171
530141
4127
Ardından çalışanlarım ofisime doluştular.
09:06
They were scaredkorkmuş to deathölüm.
172
534292
2015
Ölesiye korkuyorlardı.
09:08
They didn't know why they didn't killöldürmek me.
173
536331
2071
Beni neden öldürmediklerini bilmiyorlardı.
09:10
They didn't know why
they didn't take me away.
174
538426
2437
Beni neden götürmediklerini bilmiyorlardı.
09:12
But everybodyherkes was happymutlu to see me.
175
540887
2738
Ama herkes beni gördüğüne seviniyordu.
09:16
Very happymutlu, and I was happymutlu
to be alivecanlı, of coursekurs.
176
544164
2993
Ben de elbette hayatta olduğum için
çok mutluydum.
09:19
(LaughterKahkaha)
177
547181
1151
(Kahkaha)
09:20
Of coursekurs, I was happymutlu to be alivecanlı.
178
548356
2014
Elbette hayatta olduğum için
çok mutluydum.
09:22
But alsoAyrıca, as we continuouslydevamlı olarak gaveverdi
trainingEğitim duringsırasında the falldüşmek of the TalibanTaliban --
179
550394
5876
Bizler Taliban'ın düşüşü boyunca
eğitim verdik.
09:28
of coursekurs duringsırasında the TalibanTaliban
there is anotherbir diğeri storyÖykü.
180
556294
2437
Taliban zamanına ait
bir hikayem daha var.
09:30
We wentgitti undergroundyeraltı and we providedsağlanan
educationEğitim for 80 schoolgirlskız öğrenciler,
181
558755
4159
Gizli bir örgüt olarak
80 kız çocuğuna eğitim sağladık.
09:34
3,000 studentsöğrencilerin undergroundyeraltı,
and continuouslydevamlı olarak we trainedeğitilmiş.
182
562938
3523
Aralıksız olarak 3000 çocuğu
yeraltında eğittik.
09:38
With the falldüşmek of the TalibanTaliban,
we wentgitti into the countryülke,
183
566802
2917
Taliban düşünce,
kırsal kesimlere gittik,
09:41
and we openedaçıldı schoolokul after schoolokul.
184
569743
2460
okul üstüne okul açtık.
09:44
We openedaçıldı women'sBayanlar learningöğrenme centermerkez.
185
572227
2405
Kız eğitim merkezleri açtık.
09:46
We continuouslydevamlı olarak openedaçıldı clinicsklinikler.
186
574656
1936
Yeni klinikler açtık.
09:48
We workedişlenmiş with mothersanneler and childrençocuklar.
187
576616
1984
Annelerler ve çocuklarla çalıştık.
09:50
We had reproductiveüreme healthsağlık trainingEğitim.
188
578624
1723
Üreme sağlığı eğitimi verdik.
09:52
We had all kindsçeşit of trainingEğitim
that you can imaginehayal etmek.
189
580371
2816
Aklınıza gelebilecek her şeyin
eğitimini verdik.
09:55
I was very happymutlu. I was delightedmemnun olmak
with the outcomesonuç of my work.
190
583489
4269
Çok mutluydum. Emeğimin sonuçlarından
memnundum.
10:00
And one day, with fourdört trainerseğitmenler
and one bodyguardkoruma,
191
588155
3259
Derken bir gün, dört öğretmen ve
bir koruma
10:03
I was going up northkuzeyinde of KabulKabil,
192
591771
2436
Kabil'in kuzeyine giderken,
10:06
and all of a suddenani, again,
193
594692
1920
yine aniden,
10:09
I was stoppeddurduruldu in the middleorta of the roadyol
194
597239
2278
19 genç erkek arabamızı
10:11
by 19 younggenç menerkekler.
195
599541
1891
yolun ortasında durdurdu.
10:13
RiflesTüfekler on theironların shouldersomuzlar,
they blockedbloke edilmiş the roadyol.
196
601836
2643
Sırtlarında tüfekler,
yolu kapattılar.
10:17
And I told my driversürücü, "What's going on?"
197
605646
2905
Şöförüme "Ne oluyor?" dedim,
10:20
And the driversürücü said, "I don't know."
198
608575
1723
"Bilmiyorum." dedi.
10:22
He askeddiye sordu them. They said,
"We have nothing to do with you."
199
610322
2769
Onlara sordu.
"Senle işimiz yok." dediler.
10:25
They calleddenilen my nameisim.
They said, "We want her."
200
613115
3007
Adımı söylediler.
"Onu istiyoruz." dediler.
10:28
My bodyguardkoruma got out, said,
"I can answerCevap you.
201
616828
2903
Korumam dışarı çıktı,
"Ben size yardımcı olayım,
10:31
What do you want?"
202
619755
1294
ne istiyordunuz?" dedi.
10:33
They said, "Nothing." They calleddenilen my nameisim.
203
621073
2007
"Bir şey yok." deyip, beni çağırdılar.
10:35
And by that time, the womenkadınlar
are yellingseslenme and screamingbağıran insideiçeride the cararaba.
204
623104
4871
Bu arada kadınlar arabanın içinde
haykırarak ağlıyorlardı.
10:39
I am very shakensarsıldı up,
and I told myselfkendim, this is it.
205
627999
2555
Bense titriyordum.
Dedim ki buraya kadarmış.
10:42
This time, we all are going to be killedöldürdü.
206
630578
2517
Bu sefer hepimizi öldürecekler.
10:45
There is no doubtşüphe in my mindus.
207
633119
2300
Hiç kuşkum yoktu.
10:47
But still, the momentan comesgeliyor,
and you take strengthkuvvet
208
635721
4912
Ama işte o an geldiğinde,
inandığınız, yaptığınız şey
10:52
from whateverher neyse you believe
and whateverher neyse you do.
209
640657
2874
size gereken gücü verir.
10:55
It's in your heartkalp.
210
643555
1365
Bu güç kalpten gelir.
10:56
You believe in your worthdeğer,
and you can walkyürümek on it.
211
644944
2875
Kendinize inanır ve
devam edersiniz.
10:59
So I just holdambar myselfkendim
on the sideyan of the cararaba.
212
647843
3539
O yüzden kendimi toparladım,
11:03
My legbacak was shakingsallama, and I got outsidedışında.
213
651406
3555
bacaklarım titreyerek, dışarı çıktım
11:06
And I askeddiye sordu them, "What can I do for you?"
214
654985
2500
"Sizin için ne yapabilirim?" dedim.
11:09
You know what they said to me?
215
657509
1587
Ne dediler biliyor musunuz?
11:11
They said, "We know who you are.
216
659120
3142
Dediler ki "Kim olduğunu biliyoruz,
11:14
We know where you are going.
217
662286
1922
Nereye gittiğini biliyoruz.
11:16
EveryHer day you go up northkuzeyinde here and there.
218
664232
2681
Her gün kuzeye gidip geliyorsun,
11:18
You traintren womenkadınlar, you teachöğretmek them
219
666937
3048
kadınları eğitiyorsun.
11:22
and alsoAyrıca you give them an
opportunityfırsat to have a job.
220
670009
3047
Hatta onlara iş imkanı veriyorsun.
11:25
You buildinşa etmek theironların skillsbecerileri. How about us?"
221
673080
2800
Onları geliştiriyorsun.
Peki ya biz?"
11:27
(LaughterKahkaha)
222
675904
2851
(Kahkahalar)
11:30
(ApplauseAlkış)
223
678779
2968
(Alkış)
11:33
"And you know, how about us?
224
681771
4364
"Biz ne olacağız?
11:38
What are we going to do?"
225
686159
1586
Biz ne yapacağız?"
11:39
I lookedbaktı at them, and I said,
"I don't know."
226
687769
2372
Yüzlerine baktım,
"Bilmem." dedim.
11:42
(LaughterKahkaha)
227
690165
2818
(Kahkahalar)
11:45
They said, "It's OK.
228
693007
1571
"Peki, tamam, dediler,
11:46
The only thing we can do, what we know,
229
694602
2160
doğduğumuz anda elimize silah verdiler,
11:48
from the time we're borndoğmuş,
we just holdambar the guntabanca and killöldürmek.
230
696786
3079
öldürmeyi öğrettiler.
Bizim tek bildiğimiz bundan ibaret.
11:51
That's all we know."
231
699889
1276
11:53
And you know what that meansanlamına geliyor.
232
701713
1469
Bu ne demek biliyorsunuz,
11:55
It's a traptuzak to me, of coursekurs.
233
703206
1887
tuzaktı tabi ki.
11:57
So I walkyürümek out of there.
They said, "We'llWe'll let you go, go."
234
705522
3453
"Gitmene izin veriyoruz, hadi git."
dediler. Ben de döndüm.
12:01
And so I walkedyürüdü into the cararaba,
I sitoturmak in the cararaba,
235
709435
2904
Arabaya girip oturdum.
12:04
and I told the driversürücü,
"TurnDönüş around and go back to the officeofis."
236
712363
3270
Şöföre "Dön geri, ofise gidiyoruz." dedim.
12:07
At that time, we only
were supportingDestek girlskızlar.
237
715999
3413
O zamana kadar,
sadece kızları destekliyorduk.
12:11
We only had moneypara for womenkadınlar to traintren them,
238
719436
3461
Bütçemiz sadece kızları eğitmeye,
12:14
to sendgöndermek them to schoolokul, and nothing elsebaşka.
239
722921
2618
okula göndermeye yetiyordu,
o kadar.
12:17
By the time I camegeldi to the officeofis,
240
725881
2531
Ofise geri döndüğümüzde
12:20
of coursekurs my trainerseğitmenler were gonegitmiş.
241
728722
2253
tabi ki bütün eğitmenlerim gitmişti.
12:22
They ranran away home. NobodyKimse stayedkaldı there.
242
730999
2970
Evlerine kaçmışlardı, kimse kalmamıştı.
12:26
My bodyguardkoruma was the only one there,
243
734414
2500
Bir tek korumam oradaydı,
12:29
and my voiceses was completelytamamen gonegitmiş.
244
737390
2706
sesim tamamen gitmişti.
12:32
I was shakensarsıldı up, and I satoturdu on my tabletablo,
245
740120
3135
Baştan ayağı titriyordum.
Sandalyeme oturdum,
12:35
and I said, "What am I going to do?"
246
743279
2008
düşündüm "Şimdi ne yapacağım?
12:37
How am I going to solveçözmek this problemsorun?
247
745827
2476
Bu sorunu nasıl çözeceğim?"
12:40
Because we had trainingEğitim
going on up northkuzeyinde alreadyzaten.
248
748327
3404
Çünkü kuzeydeki eğitimlerimiz
devam ediyordu.
12:44
HundredsYüzlerce of womenkadınlar were there
cominggelecek to get trainingEğitim.
249
752080
3627
Yüzlerce kadın eğitim görüyordu.
12:48
So I was sittingoturma there,
all of a suddenani, at this momentan,
250
756295
3753
Derken, o anda, orada otururken,
12:52
talkingkonuşma about momentummoment, we are,
251
760072
1953
-her şeyin bir zamanı vardır derler ya -
12:54
at that momentan,
252
762501
1881
işte o anda
12:56
one of my wonderfulolağanüstü donorsBağış
calleddenilen me about a reportrapor.
253
764406
3968
hayırseverlerimden biri
rapor almak için beni aradı.
13:01
And she askeddiye sordu me, "SakenaSakena?"
And I answeredcevap her.
254
769207
3533
"Sakena?" dedi,
cevap verdim.
13:04
She said, "It's not you.
What's wrongyanlış with you?"
255
772764
2348
"Bu sen değilsin,
bir şeyler ters gidiyor." dedi.
13:07
I said, "Nothing." I trieddenenmiş to coverkapak.
256
775136
2619
"Yok bir şey." dedim,
Saklamaya çalıştım.
13:10
No mattermadde what I trieddenenmiş to do,
she didn't believe me,
257
778461
2856
Ne yaparsam yapayım
lafıma inanmadı.
13:13
and she askeddiye sordu me again.
258
781341
1651
Tekrar sordu.
13:15
"OK, tell me what's going on?"
259
783016
1842
"Anlat, ne oldu?"
13:16
I told her the wholebütün storyÖykü.
260
784882
2038
Ben de ona bütün olanları anlattım.
13:18
At that time, she said, "OK,
you go nextSonraki time, and you will help them.
261
786944
4651
"Tamam, bir dahaki sefere
onlara yardım edeceksin." dedi.
13:24
You will help them."
262
792222
1611
Yardım edeceksin.
13:26
And when, two daysgünler latersonra,
I wentgitti the sameaynı routerota,
263
794142
3675
İki gün sonra gene aynı rotadayken
13:30
and do you know, they were not in here,
264
798364
2493
bu sefer eski yerlerinde değillerdi.
13:32
they were a little back furtherayrıca,
265
800881
2173
Biraz daha geride duruyorlardı,
13:35
the sameaynı younggenç menerkekler, standingayakta up there
and holdingtutma the rifletüfek
266
803078
4549
aynı adamlar, ellerinde tüfekler
13:39
and pointingişaret to us to stop the cararaba.
267
807651
2306
durmamız için bize doğrulttular.
13:41
So we stoppeddurduruldu the cararaba.
268
809981
1724
Arabayı durdurduk.
13:43
I got out. I said, "OK, let's go with me."
269
811729
2880
Çıktım, dedim ki "Tamam, gelin benimle."
13:46
And they said, "Yes."
270
814999
1278
"Peki." dediler.
13:48
I said, "On one conditionşart,
that whateverher neyse I say, you acceptkabul etmek it."
271
816301
4428
"Yalnız, dedim, bir şartım var.
Ne dersem yapacaksınız."
13:53
And they said, yes, they do.
272
821046
1579
"Tamam yapacağız." dediler.
13:54
So I tookaldı them to the mosqueCamii,
273
822649
1873
Ben de onları camiye götürdüm.
13:56
and to make a long storyÖykü shortkısa,
274
824863
2789
Uzun lafın kısası,
13:59
I told them I'd give them teachersöğretmenler.
275
827999
2423
onlara öğretmen tayin ettim.
14:02
TodayBugün, they are the besten iyi trainerseğitmenler.
276
830763
3952
Bugün onlar en iyi öğrenciler.
14:06
They learnöğrenmek Englishİngilizce,
277
834739
1659
İngilizce öğreniyorlar,
14:08
they learnöğrenmek how to be teachersöğretmenler,
278
836422
2436
öğretmenliği öğreniyorlar,
14:10
they learnöğrenmek computersbilgisayarlar,
279
838882
1738
bilgisayar öğreniyorlar
14:12
and they are my guideskılavuzları.
280
840644
1850
ve ayrıca benim rehberlerim.
14:14
EveryHer areaalan that is unknownBilinmeyen to us
in the mountaindağ areasalanlar,
281
842518
3837
Dağlık alanlarda,
bilmediğimiz bir yere giderken
14:18
they go with me.
They are aheadönde, and we go.
282
846379
2247
benimle gelip
önden ilerliyor,
14:20
And they protectkorumak us.
283
848650
1657
bizi koruyorlar.
14:23
And --
284
851275
1151
Ve...
14:24
(ApplauseAlkış)
285
852450
1151
(Alkış)
14:25
Thank you.
286
853625
1151
Sağolun.
14:26
(ApplauseAlkış)
287
854800
3506
(Alkış)
14:30
That tellsanlatır you that educationEğitim
transformsdönüşümler people.
288
858330
4159
Bu da gösteriyor ki
eğitim insanları dönüştürür.
14:35
When you educateEğitmek people,
289
863513
2134
İnsanları eğitirseniz,
14:37
they are going to be differentfarklı,
290
865671
1968
değişeceklerdir.
14:39
and todaybugün all over,
291
867663
1683
Ve artık bugün
14:41
we need to work for genderCinsiyet equalityeşitlik.
292
869370
2372
cinsiyet eşitliği için çalışmalıyız.
14:43
We cannotyapamam only traintren womenkadınlar
but forgetunutmak about the menerkekler,
293
871766
3706
Kadınları eğitip
erkekleri bırakamayız.
14:47
because the menerkekler are the realgerçek people
who are givingvererek womenkadınlar the hardestEn zor time.
294
875496
5454
Çünkü kadınları
bu zor duruma sokan erkeklerdir.
14:52
(LaughterKahkaha)
295
880974
1579
(Kahkahalar)
14:54
So we startedbaşladı trainingEğitim menerkekler
because the menerkekler should know
296
882577
3761
Erkeklerin,
kadınlardaki potansiyeli görmesi
onlar her ne iş yapıyorsa,
14:58
the potentialpotansiyel of womenkadınlar,
297
886362
1467
14:59
know how much these potentialpotansiyel menerkekler has,
298
887853
2501
kadınların da aynı işi yapabileceklerini
15:02
and how much these womenkadınlar
can do the sameaynı job they are doing.
299
890378
4595
bilmeleri gerektiği için,
erkekleri eğitmeye başladık.
15:06
So we are continuouslydevamlı olarak givingvererek
trainingEğitim to menerkekler,
300
894997
3380
Erkeklere de sürekli eğitim veriyoruz
15:10
and I really believe stronglyşiddetle.
301
898401
3286
ve onlara inancım tam.
15:13
I livecanlı in a countryülke
that was a beautifulgüzel countryülke.
302
901711
3120
Bir zamanlar çok güzel olan
bir ülkede yaşıyorum.
15:16
I just want to sharepay this with you.
303
904855
1818
Sizlerle bunu paylaşmak isterim.
15:19
It was a beautifulgüzel countryülke,
304
907006
1818
Çok güzel bir ülkem vardı.
15:20
beautifulgüzel, peacefulhuzurlu countryülke.
305
908848
2031
Güzel ve barış dolu.
15:23
We were going everywhereher yerde.
306
911276
1952
Her yere gidebilirdik.
15:25
WomenKadınlar were gettingalma educationEğitim:
307
913252
2073
Kadınlar eğitim görürdü:
15:27
lawyeravukat, engineermühendis, teacheröğretmen,
308
915349
2387
Hukuk, mühendislik, öğretmenlik.
15:30
and we were going from houseev to houseev.
309
918205
2167
Dışarı çıkarken
15:32
We never lockedkilitli our doorskapılar.
310
920396
1874
kapımıza kilit vurmazdık.
15:34
But you know what happenedolmuş to my countryülke.
311
922912
1962
Derken ülkeme ne oldu, biliyor musunuz?
15:36
TodayBugün, people cannotyapamam walkyürümek
out of theironların doorkapı withoutolmadan securitygüvenlik issuessorunlar.
312
924898
5816
Şimdi insanlar dışarı çıktıkları anda
güvende değiller.
15:43
But we want the sameaynı
AfghanistanAfganistan we had before.
313
931297
4933
Biz eski Afganistan'ımızı istiyoruz.
15:48
And I want to tell you the other sideyan.
314
936254
1944
Hikayenin öbür tarafını da anlatayım.
15:50
TodayBugün, the womenkadınlar of AfghanistanAfganistan
are workingçalışma very, very hardzor.
315
938222
3555
Bugün Afganistan'da kadınlar
çok çalışıyor.
15:54
They are earningkazanma degreesderece.
They are trainingEğitim to be lawyersavukatları.
316
942166
4460
Diploma alıyorlar.
Eskisi gibi avukat, doktor olabilmek için
öğrenim görüyorlar.
15:58
They are trainingEğitim to be
doctorsdoktorlar, back again.
317
946650
2230
Öğretmen oluyorlar,
16:00
They are trainingEğitim to be teachersöğretmenler,
318
948904
1650
16:02
and they are runningkoşu businessesişletmeler.
319
950578
1984
iş yerleri kuruyorlar.
16:04
So it is so wonderfulolağanüstü
320
952927
2438
İnsanların potansiyellerini
16:07
to see people like that
reachulaşmak theironların completetamamlayınız potentialpotansiyel,
321
955389
4403
gerçekleştirdiğini görmek
harika bir şey.
16:12
and all of this is going to happenolmak.
322
960109
2278
Bütün bunlar gerçekleşiyor.
16:14
I want to sharepay this with you,
323
962712
1842
Sizlerle paylaşmak isterim ki,
16:16
because of love,
324
964578
1404
sevgi,
16:18
because of compassionmerhamet,
325
966292
1793
merhamet,
16:20
and because of trustgüven and honestyDürüstlük.
326
968109
3087
güven ve dürüstlük,
16:23
If you have these fewaz things with you,
327
971220
3418
eğer bunlara sahipseniz,
16:26
you will accomplishbaşarmak.
328
974939
1739
başaracaksınız.
16:29
We have one poetşair, MawlMawlānā Rūmī.
329
977019
3547
Mevlana der ki,
16:32
He said that by havingsahip olan compassionmerhamet
330
980590
4810
aşk ve merhametle,
16:37
and havingsahip olan love,
you can conquerfethetmek the worldDünya.
331
985424
3223
dünya bile fethedilir.
16:40
And I tell you, we could.
332
988671
1570
Ve biz yaptık.
16:42
And if we could do it in AfghanistanAfganistan,
333
990265
2261
Eğer ki biz Afganistan'da yapabildiysek,
16:44
I am sure 100 percentyüzde that everyoneherkes
can do it in any partBölüm of the worldDünya.
334
992550
4342
%100 eminim ki, dünyanın
her yerinde yapabiliriz.
16:48
Thank you very, very much.
335
996916
1739
Çok teşekkür ederim.
16:50
(ApplauseAlkış)
336
998679
2845
(Alkış)
16:53
Thank you. Thank you.
337
1001548
5427
Sağolun, sağolun.
16:58
(ApplauseAlkış)
338
1006999
3239
(Alkış)
Translated by Aysim Cakman
Reviewed by B.Nur Shahin

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Sakena Yacoobi - Education activist
At the Afghan Institute of Learning, Sakena Yacoobi provides teacher training to Afghan women, supporting education for girls and boys throughout the country.

Why you should listen

Sakena Yacoobi is executive director of the Afghan Institute of Learning (AIL), an Afghan women-led NGO she founded in 1995. After the Taliban closed girls’ schools in the 1990s, AIL supported 80 underground home schools for 3,000 girls in Afghanistan. Now, under Yacoobi’s leadership, AIL works at the grassroots level to empower women and bring education and health services to poor women and girls in rural and urban areas, serving hundreds of thousands of women and children a year through its training programs, Learning Centers, schools and clinics in both Afghanistan and Pakistan.

Yacoobi is the founder of the Afghan Institute of Learning, the Professor Sakena Yacoobi Private Hospital in Herat, the Professor Sakena Yacoobi Private High Schools in Kabul and the radio station Meraj in her hometown of Herat, Afghanistan.

More profile about the speaker
Sakena Yacoobi | Speaker | TED.com