TED2019
Nanfu Wang: What it was like to grow up under China's one-child policy
Nanfu Wang: Çin'in tek çocuk politikası altında büyümek nasıl bir şey
Filmed:
Readability: 3.6
2,722,175 views
TED Fellow ve belgesel film yapımcısı Nanfu Wang, Çin'in tek çocuk politikasının 2015'te sona erdiğini ancak bu programın altında yaşamanın nasıl olduğunu yeni anlamaya başladıklarını söylüyor. "One Child Nation" filminden bir kesitle politikanın karmaşık sonuçlarını ortaya çıkaracak anlatılmamış hikayeleri paylaşıyor ve propagandanın korkutucu gücünü gözler önüne seriyor.
Nanfu Wang - Documentary filmmaker
Nanfu Wang uncovers untold stories about human rights in China. Full bio
Nanfu Wang uncovers untold stories about human rights in China. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
My name is Nanfu.
0
1000
1690
Benim adım Nanfu.
00:15
In Chinese, "nan" means "man."
1
3365
2875
Çincede "nan" "erkek" demek.
00:18
And "fu" means "pillar."
2
6952
1817
"Fu" da "direk" demek.
00:21
My family had hoped for a boy,
3
9579
2113
Ailem bir erkek çocuk istemişti,
00:23
who would grow up
to be the pillar of the family.
to be the pillar of the family.
4
11716
3333
büyüyecek ve evin direği olacaktı.
00:27
And when I turned out to be a girl,
5
15692
2239
Ben kız olunca da
00:29
they named me Nanfu anyway.
6
17955
1856
yine de adıma Nanfu koydular.
00:31
(Laughter)
7
19835
1425
(Gülüşmeler)
00:33
I was born in 1985,
8
21284
2428
1985 yılında doğdum,
00:35
six years before China announced
its one-child policy.
its one-child policy.
9
23736
3667
Çin'in tek çocuk politikasını
ilan etmesinden altı yıl önce.
ilan etmesinden altı yıl önce.
00:40
Right after I was born,
10
28958
2246
Ben doğduktan hemen sonra da
00:43
the local officials came
and ordered my mom to be sterilized.
and ordered my mom to be sterilized.
11
31228
4055
yerel yetkililer gelmiş ve annemin
kısırlaştırılması emrini vermişlerdi.
kısırlaştırılması emrini vermişlerdi.
00:48
My grandpa stood up to the officials,
12
36767
2333
Büyük babam yetkililere karşı çıkmıştı
00:51
because he wanted a grandson
to carry on the family name.
to carry on the family name.
13
39124
3386
çünkü o ailenin adını taşıyacak
erkek bir torun istiyordu.
erkek bir torun istiyordu.
00:55
Eventually, my parents were allowed
to have a second child,
to have a second child,
14
43982
4171
Sonunda ailem ikinci bir çocuk
sahibi olma hakkını elde ettiler
sahibi olma hakkını elde ettiler
01:00
but they had to wait for five years
15
48177
2072
ama beş yıl beklemeleri
ve yüklü miktarda para ödemeleri gerekti.
01:02
and pay a substantial fine.
16
50273
1800
01:05
Growing up, my brother and I
17
53638
2897
Kardeşim ve ben büyürken
01:08
were surrounded by children
from one-child families.
from one-child families.
18
56559
3128
etrafımız tek çocuklu
ailelerle çevriliydi.
ailelerle çevriliydi.
01:13
I remember feeling a sense of shame
19
61004
3038
Utanma duygusunu hissettiğimi hatırlıyorum
çünkü küçük bir erkek kardeşim vardı.
01:16
because I had a younger brother.
20
64066
1755
01:19
I felt like our family did something wrong
for having two children.
for having two children.
21
67067
3658
İki çocuk sahibi olarak ailemin
yanlış bir şey yaptığını hissederdim.
yanlış bir şey yaptığını hissederdim.
O zamanlar bu utancın ve suçluluğun
nereden geldiğini sorgulamadım.
nereden geldiğini sorgulamadım.
01:24
At the time, I didn't question
22
72315
1485
01:25
where this sense of shame
and guilt came from.
and guilt came from.
23
73824
2838
01:31
A year and a half ago,
I had my own first child.
I had my own first child.
24
79062
3294
Bir buçuk yıl önce
kendi ilk çocuğum oldu.
kendi ilk çocuğum oldu.
01:34
It was the best thing
that ever happened in my life.
that ever happened in my life.
25
82991
2928
Hayatımda meydana gelen en iyi şeydi.
01:38
Becoming a mother
26
86538
1301
Anne olmak
01:39
gave me a totally new perspective
on my own childhood,
on my own childhood,
27
87863
4079
çocukluğuma tamamen
yeni bir bakış açısı sağladı
yeni bir bakış açısı sağladı
01:43
and it brought back
my memories of early life in China.
my memories of early life in China.
28
91966
4500
ve Çin'deki çocukluk yıllarımdaki
anılarımı geri getirdi.
anılarımı geri getirdi.
01:49
For the past three decades,
29
97490
2127
Geçen otuz yılda
ailemdeki herkes çocuk yapmak için
hükümetten izin almak zorundaydı.
hükümetten izin almak zorundaydı.
01:51
everyone in my family had to apply
for a permission from the government
for a permission from the government
30
99641
4722
01:56
to have a child.
31
104387
1150
01:58
And I wondered
32
106369
1349
Ben de şunu merak ettim:
01:59
what it was like for people
who lived under the one-child policy.
who lived under the one-child policy.
33
107742
4196
Tek çocuk politikası altında yaşayan
insanlar için nasıl bir şeydi?
insanlar için nasıl bir şeydi?
02:04
So I decided to make
a documentary about it.
a documentary about it.
34
112361
3000
Ben de bununla ilgili bir belgesel
yapmaya karar verdim.
yapmaya karar verdim.
02:08
One of the people I interviewed
35
116964
1905
Röportaj yaptığım insanlardan birisi
02:10
was the midwife who delivered
all of the babies born in my village,
all of the babies born in my village,
36
118893
5158
ben de dahil olmak üzere köyümde doğan
bütün bebekleri doğurtan ebeydi.
bütün bebekleri doğurtan ebeydi.
02:16
including myself.
37
124075
1150
02:18
She was 84 years old
when I interviewed her.
when I interviewed her.
38
126456
3164
Röportajı yaptığım zaman 84 yaşındaydı.
02:22
I asked her,
39
130294
1724
Ona şöyle sordum:
02:24
"Do you remember how many babies
you delivered throughout your career?"
you delivered throughout your career?"
40
132042
3666
“Kariyerin boyunca kaç bebek
doğurttuğunu hatırlıyor musun?”
doğurttuğunu hatırlıyor musun?”
02:28
She didn't have a number for deliveries.
41
136399
2234
Tam bir sayı veremedi.
02:31
She said she had performed
42
139561
3251
60.000 tane zorunlu kürtaj
ve kısırlaştırma operasyonu
ve kısırlaştırma operasyonu
02:34
60,000 forced abortions
and sterilizations.
and sterilizations.
43
142836
4575
gerçekleştirdiğini söyledi.
02:40
Sometimes, she said,
44
148855
2310
Dedi ki bazen geç dönem
fetüs kürtajdan kurtulurmuş
fetüs kürtajdan kurtulurmuş
02:43
a late-term fetus
would survive an abortion,
would survive an abortion,
45
151189
3087
02:46
and she would kill the baby
after delivering it.
after delivering it.
46
154300
2709
ve bebeği doğduktan sonra öldürürmüş.
02:49
She remembered how her hands would tremble
47
157489
3731
Bu işi yaparken ellerinin
nasıl da titrediğini hatırladı.
nasıl da titrediğini hatırladı.
02:53
as she did the work.
48
161244
1333
02:55
Her story shocked me.
49
163815
1400
Hikâyesi beni şoka uğrattı.
02:57
When I set out to make the film,
50
165934
2207
Filmi yapmak için yola çıktığımda
03:00
I expected it would be a simple story
of perpetrators and victims.
of perpetrators and victims.
51
168165
4417
faillerin ve mağdurların basit
bir hikayesi olacağını umuyordum.
bir hikayesi olacağını umuyordum.
03:04
People who carried out the policy
52
172606
1928
Politikayı uygulayan kişilerin
03:06
and people who are living
with the consequences.
with the consequences.
53
174558
2584
ve sonuçlarıyla yaşayan
insanların hikayeleri.
insanların hikayeleri.
03:09
But that wasn't what I saw.
54
177701
1800
Ancak benim gördüğüm bu değildi.
03:12
As I was finishing
my interview with the midwife,
my interview with the midwife,
55
180082
3204
Ebemle röportajımı bitirdikten sonra
03:15
I noticed an area in her house
56
183310
2231
evindeki bir bölümü fark ettim,
03:17
that was decorated
with elaborate homemade flags.
with elaborate homemade flags.
57
185565
4268
özenle elde hazırlanmış
bayraklarla süslenmişti.
bayraklarla süslenmişti.
03:21
And each flag has a picture
of a baby on it.
of a baby on it.
58
189857
3070
Her bayrağın üzerinde de
bir bebeğin fotoğrafı vardı.
bir bebeğin fotoğrafı vardı.
03:26
These were flags
that were sent by families
that were sent by families
59
194157
3142
Bu bayraklar kısırlık problemlerine yardım
ettiği aileler tarafından gönderilmişti.
ettiği aileler tarafından gönderilmişti.
03:29
whom she helped treat
their infertility problems.
their infertility problems.
60
197323
3881
03:33
She explained that she had had enough
61
201657
2333
O, yeterince kürtaj ve kısırlaştırma
operasyonu yaptığını,
operasyonu yaptığını,
03:36
of performing abortions
and sterilizations --
and sterilizations --
62
204014
2936
şimdi yaptığı tek işin de
03:38
that the only work she did now
was to help families have babies.
was to help families have babies.
63
206974
4616
ailelerin bebek yapmalarına
yardım etmek olduğunu açıkladı.
yardım etmek olduğunu açıkladı.
03:44
She said she was full of guilt
64
212839
2444
Tek çocuk politikasını
uyguladığı için suçlulukla doluydu
uyguladığı için suçlulukla doluydu
03:47
for carrying out the one-child policy,
65
215307
2895
03:50
and she hoped that by helping
families have babies,
families have babies,
66
218226
3244
ve ailelere çocuk sahibi
olmalarında yardımcı olarak
olmalarında yardımcı olarak
03:53
she could counteract
what she did in the past.
what she did in the past.
67
221494
2976
geçmişte yaptıklarına karşı
koyabileceğini düşünmüştü.
koyabileceğini düşünmüştü.
03:57
It became clear to me
she, too, was a victim of the policy.
she, too, was a victim of the policy.
68
225034
4796
Anladım ki o da
politikanın kurbanı olmuştu.
politikanın kurbanı olmuştu.
04:02
Every voice was telling her
69
230973
2691
Her ses ona yaptığı şeyin
Çin'in kurtuluşu için
Çin'in kurtuluşu için
04:05
that what she did was right
and necessary for China's survival.
and necessary for China's survival.
70
233688
3467
doğru ve gerekli olduğunu söylüyordu.
04:10
And she did what she thought
was right for her country.
was right for her country.
71
238108
2934
Ülkesi için doğru olduğunu
düşündüğü şeyi yapmıştı.
düşündüğü şeyi yapmıştı.
04:14
I know how strong that message was.
72
242265
2468
Bu mesajın ne kadar
kuvvetli olduğunu biliyordum.
kuvvetli olduğunu biliyordum.
04:17
It was everywhere
around myself when I grew up.
around myself when I grew up.
73
245273
3008
Ben büyürken etrafımızda her yerdeydi.
04:20
It was printed on matches,
74
248305
2724
Kibrit kutularında,
04:23
playing cards,
75
251053
1636
oyun kartlarında,
04:24
textbooks, posters.
76
252713
2062
ders kitaplarına, posterlere basılmıştı.
04:27
The propaganda praising
the one-child policy
the one-child policy
77
255180
2063
Tek çocuk politikasını yücelten
propaganda her tarafımızdaydı.
propaganda her tarafımızdaydı.
04:29
was everywhere around us.
78
257267
1682
04:30
[Anyone who refuses to sterilize
will be arrested.]
will be arrested.]
79
258973
2548
[Kısırlaştırmaya karşı çıkan
herkes tutuklanacaktır.]
herkes tutuklanacaktır.]
04:33
And so were the threats
against disobeying it.
against disobeying it.
80
261545
2334
Buna uymayanlar için de tehditler vardı.
04:35
The message seeped into our minds
81
263903
2436
Bu mesaj zihnimizde kök salmıştı.
O kadar ki büyüdüğümde
kardeşimin olmasından utanmıştım.
kardeşimin olmasından utanmıştım.
04:38
so much so that I grew up
feeling embarrassed
feeling embarrassed
82
266363
3205
04:41
for having a younger brother.
83
269592
1788
04:45
With each person I filmed,
84
273625
2834
Filme aldığım her insanla birlikte
04:49
I saw how their minds and hearts
can be influenced by the propaganda,
can be influenced by the propaganda,
85
277530
6360
zihinlerinin ve kalplerinin
propagandadan nasıl etkilendiğini
propagandadan nasıl etkilendiğini
04:55
and how their willingness
to make sacrifices for the greater good
to make sacrifices for the greater good
86
283914
4095
ve diğerlerinin iyiliği için
fedakarlık yapma istekliliğinin
fedakarlık yapma istekliliğinin
05:00
can be twisted into something
very dark and tragic.
very dark and tragic.
87
288033
3467
nasıl çok karanlık ve trajik bir şeye
dönüştürülebileceğini gördüm.
dönüştürülebileceğini gördüm.
05:04
China is not the only place
where this happens.
where this happens.
88
292466
3952
Bunun yaşandığı tek yer Çin değil.
05:08
There is no country on earth
where propaganda isn't present.
where propaganda isn't present.
89
296442
5190
Yeryüzünde propagandanın
bulunmadığı ülke yoktur.
bulunmadığı ülke yoktur.
05:14
And in societies that are supposed to be
more open and free than China,
more open and free than China,
90
302180
4635
Çin'den daha açık ve özgür
olması gereken toplumlarda
olması gereken toplumlarda
05:18
it can be even harder to recognize
what propaganda looks like.
what propaganda looks like.
91
306839
4160
propagandanın neye benzediğini
bilmek daha da zor olabilir.
bilmek daha da zor olabilir.
05:23
It hides in plain sight as news reports,
92
311728
3635
Haberlerde, TV reklamlarında,
siyasi kampanyalarda
siyasi kampanyalarda
05:27
TV commercials, political campaigning
93
315387
4037
ve sosyal medyalarımızda gizlenir.
05:31
and in our social media feeds.
94
319448
1806
05:34
It works to change our minds
without our knowledge.
without our knowledge.
95
322347
3785
Bilgimiz olmadan düşüncelerimizi
değiştirmek için çalışır.
değiştirmek için çalışır.
05:40
Every society is vulnerable
to accepting propaganda as truth,
to accepting propaganda as truth,
96
328300
5103
Her topluluk propagandaları
gerçek olarak kabul etmeye açıktır
gerçek olarak kabul etmeye açıktır
05:45
and no society where propaganda
replaces the truth
replaces the truth
97
333427
2808
ve propagandanın gerçeği
değiştirdiği hiçbir toplum
değiştirdiği hiçbir toplum
gerçek anlamda özgür olamaz.
05:48
can be truly free.
98
336259
1762
05:50
Thank you.
99
338349
1158
Teşekkür ederim.
05:51
(Applause)
100
339531
4016
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Nanfu Wang - Documentary filmmakerNanfu Wang uncovers untold stories about human rights in China.
Why you should listen
Nanfu Wang's Peabody Award-winning documentary, Hooligan Sparrow -- which follows maverick activist Ye Haiyan as she faces government surveillance and harassment after advocating for sexually abused schoolgirls -- was shortlisted for a 2017 Academy Award for Best Documentary Feature. She also directed and produced I Am Another You, winner of the Special Jury Prize at the 2017 Cannes Film Festival, and her latest film, One Child Nation, which explores the history of China's birth policy and its profound effects on generations of Chinese parents and children. It won the Grand Jury Prize at the 2019 Sundance Film Festival.
Originally from a remote village in China, Wang overcame poverty and a lack of access to formal education en route to earning three master's degrees from Shanghai University, Ohio University and New York University. She teaches editing at the School of Visual Arts as well as cinematography at New York University.
Nanfu Wang | Speaker | TED.com