ABOUT THE SPEAKER
Young-ha Kim - Writer
One of the premiere writers of his generation, Korean novelist Young-ha Kim weaves tales that speak to the thrills and challenges of young Koreans in our increasingly globalized and ever-changing world.

Why you should listen

Young-ha Kim wishes that his eighth grade teacher, rather than chiding him for a poorly-executed drawing with a sweeping backstory, had told him, “Well, Young-ha, you may not be good at drawing but you have a talent for storytelling.” Without encouragement, he took the long road toward becoming a writer.

Young-ha Kim published his debut novel, I Have the Right to Destroy Myself, in 1996. It won the esteemed Munhak-dongne prize, and was translated into French two years later. Followed by English and German translations, the book garnered Kim international recognition. Kim has since published five novels -- including The Empire of Light and Your Republic Is Calling You -- plus four collections of short stories.

Kim’s latest book, Black Flower, was sparked by a random conversation on a trans-Pacific flight. It tells the story of 1,033 Korean immigrants who found themselves sold into indentured servitude in Mexico’s Yucatan Peninsula in 1905. Publisher's Weekly wrote of the novel in October of 2012, “Spare and beautiful, Kim’s novel offers a look at the roots of the little-known tribulations of the Korean diaspora in Mexico.”

Kim’s work mixes high and low genres and focuses on the issue of: what does it mean to be Korean in a globalized, quickly-changing world? His novels have served as a source of inspiration for Korean filmmakers -- two have already been adapted for the big screen with the film version of a third on its way.

Until 2008, Kim was a professor in the Drama School at Korean National University of Arts -- a post he left in 2008 to focus exclusively on writing.

More profile about the speaker
Young-ha Kim | Speaker | TED.com
TEDxSeoul

Young-ha Kim: Be an artist, right now!

Young-ha Kim: Trở thành một nghệ sĩ ngay bây giờ!

Filmed:
2,047,545 views

Tại sao chúng ta lại dừng chơi đùa và sáng tạo? Với sự hấp dẫn và khiếu hài hước, tác giả nổi tiếng người Hàn Quốc Young-ha Kim dẫn chứng những nghệ sĩ nổi tiếng nhất thế giới để thúc đẩy bạn thả đứa con tinh thần của mình -- người nghệ sĩ luôn muốn chơi mãi mãi. (Quay tại TEDxSeoul.)
- Writer
One of the premiere writers of his generation, Korean novelist Young-ha Kim weaves tales that speak to the thrills and challenges of young Koreans in our increasingly globalized and ever-changing world. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
The themechủ đề of my talk todayhôm nay is,
0
201
1692
Chủ đề của bài diễn thuyết của tôi hôm nay là
00:17
"Be an artisthọa sĩ, right now."
1
1893
3208
"Trở thành một nghệ sĩ, ngay lúc này."
00:21
MostHầu hết people, when this subjectmôn học is broughtđưa up,
2
5101
3057
Hầu hết mọi người, khi chủ đề này được đưa lên,
00:24
get tensebẩn quá and resistkháng cự it:
3
8158
2626
trở lên căng thẳng và chống lại nó:
00:26
"ArtNghệ thuật doesn't feednuôi me, and right now I'm busybận.
4
10784
2994
"Nghệ thuật không nuôi tôi được, và bây giờ tôi đang bận.
00:29
I have to go to schooltrường học, get a jobviệc làm,
5
13778
2376
Tôi phải đi học, phải kiếm việc làm,
00:32
sendgửi my kidstrẻ em to lessonsBài học ... "
6
16154
2287
cho con cái tôi đến chỗ học ..."
00:34
You think, "I'm too busybận. I don't have time for artnghệ thuật."
7
18441
5535
Bạn nghĩ, "Tôi quá bận rộn. Tôi không có thời gian cho nghệ thuật."
00:39
There are hundredshàng trăm of reasonslý do why we can't be artistsnghệ sĩ right now.
8
23976
3461
Có hàng trăm lý do để bạn không thể thành nghệ sĩ bây giờ.
00:43
Don't they just popnhạc pop into your headcái đầu?
9
27437
1555
Chúng cứ nhảy vào đầu bạn phải không?
00:44
There are so manynhiều reasonslý do why we can't be,
10
28992
1823
Có rất nhiều lý do tại sao chúng ta không thể trở thành,
00:46
indeedthật, we're not sure why we should be.
11
30815
2560
quả thật là chúng ta không chắc chắn tại sao chúng ta nên trở thành.
00:49
We don't know why we should be artistsnghệ sĩ,
12
33375
1693
Chúng ta không biết tại sao chúng ta nên là các nghệ sĩ,
00:50
but we have manynhiều reasonslý do why we can't be.
13
35068
3903
nhưng có rất nhiều lý do để không trở thành.
00:54
Why do people instantlyngay lập tức resistkháng cự the ideaý kiến of associatingliên kết themselvesbản thân họ with artnghệ thuật?
14
38971
4375
Tại sao mọi người ngay lập tức chống lại ý tưởng của việc gắn họ với nghệ thuật?
00:59
PerhapsCó lẽ you think artnghệ thuật is for the greatlyrất nhiều giftednăng khiếu
15
43346
3868
Có thể bạn nghĩ nghệ thuật là cho người vô cùng có năng khiếu
01:03
or for the thoroughlytriệt để and professionallychuyên nghiệp trainedđào tạo.
16
47214
5052
hoặc cho người được đào tạo cẩn thận và chuyên nghiệp.
01:08
And some of you mayTháng Năm think you've strayedlạc too farxa from artnghệ thuật.
17
52266
4343
Và có một vài trong số bạn có thể nghĩ rằng đã đi lạc quá xa khỏi nghệ thuật.
01:12
Well you mightcó thể have, but I don't think so.
18
56609
4618
Có thể bạn đã vậy, nhưng tôi không nghĩ vậy.
01:17
This is the themechủ đề of my talk todayhôm nay.
19
61227
2469
Đây là chủ đề của bài diễn thuyết của tôi ngày hôm nay.
01:19
We are all bornsinh ra artistsnghệ sĩ.
20
63696
1802
Chúng ta đều là những nghệ sĩ bẩm sinh.
01:21
If you have kidstrẻ em, you know what I mean.
21
65498
3044
Nếu bạn có con, bạn sẽ biết điều tôi nói.
01:24
AlmostGần everything kidstrẻ em do is artnghệ thuật.
22
68542
4885
Hầu hết những thứ trẻ con làm là nghệ thuật.
01:29
They drawvẽ tranh with crayonsbút chì màu on the wallTường.
23
73427
2578
Chúng vẽ với màu sáp trên tường.
01:31
They dancenhảy to SonCon trai DamDam Bi'sCủa bi dancenhảy on TVTRUYỀN HÌNH,
24
76005
3152
Chúng nhảy theo Son Dam Bi trên TV,
01:35
but you can't even call it SonCon trai DamDam Bi'sCủa bi dancenhảy -- it becomestrở thành the kids'dành cho trẻ em ownsở hữu dancenhảy.
25
79157
3858
nhưng bạn không thể gọi đó là điệu nhảy của Son Dam Bi - đó trở thành điệu nhảy của những đứa trẻ.
01:38
So they dancenhảy a strangekỳ lạ dancenhảy and inflictgây ra theirhọ singingca hát on everyonetất cả mọi người.
26
83015
5286
Chúng nhảy một điệu nhảy lạ lùng và tra tấn mọi người bằng giọng hát.
01:44
PerhapsCó lẽ theirhọ artnghệ thuật is something only theirhọ parentscha mẹ can bearchịu,
27
88301
3974
Có thể nghệ thuật của chúng là cái gì đó mà chỉ bố mẹ chúng có thể chịu đựng nổi,
01:48
and because they practicethực hành suchnhư là artnghệ thuật all day long,
28
92275
5197
và bởi vì chúng luyện tập thứ nghệ thuật đó cả ngày trời,
01:53
people honestlythành thật get a little tiredmệt mỏi around kidstrẻ em.
29
97472
3279
thực sự thì mọi người trở nên mệt mỏi một chút khi xung quanh những đứa trẻ.
01:56
KidsTrẻ em will sometimesđôi khi performbiểu diễn monodramasmonodramas --
30
100751
3155
Trẻ con thỉnh thoảng cũng biểu diễn kịch một người --
01:59
playingđang chơi housenhà ở is indeedthật a monodramamonodrama or a playchơi.
31
103906
3546
chơi đồ hàng quả thực là kịch một người hay một vở kịch.
02:03
And some kidstrẻ em, when they get a bitbit olderlớn hơn,
32
107452
2679
Và một vài đứa trẻ, khi chúng lớn hơn chút nữa,
02:06
startkhởi đầu to lienói dối.
33
110131
2020
bắt đầu nói dối.
02:08
UsuallyThông thường parentscha mẹ remembernhớ lại the very first time theirhọ kidđứa trẻ liesdối trá.
34
112151
5091
Thông thường bố mẹ nhớ lần đầu tiên mà con họ nói dối.
02:13
They're shockedbị sốc.
35
117242
1345
Họ bị sốc.
02:14
"Now you're showinghiển thị your truethật colorsmàu sắc," MomCười to saysnói. She thinksnghĩ, "Why does he take after his dadcha?"
36
118587
3568
"Bây giờ nó đã lộ bản chất thật," Người mẹ nói. Cô ấy nghĩ, "Tại sao nó lại giống bố nó?"
02:18
She questionscâu hỏi him, "What kindloại of a personngười are you going to be?"
37
122155
3206
Cô ấy hỏi đứa con, "Con sẽ trở thành người như thế nào hả?"
02:21
But you shouldn'tkhông nên worrylo.
38
125361
1571
Nhưng bạn không nên lo lắng.
02:22
The momentchốc lát kidstrẻ em startkhởi đầu to lienói dối is the momentchốc lát storytellingkể chuyện beginsbắt đầu.
39
126932
6220
Thời điểm mà những đứa trẻ bắt đầu nói dối là thời điểm mà việc kể chuyện bắt đầu.
02:29
They are talkingđang nói about things they didn't see.
40
133152
2188
Chúng nói về những thứ mà chúng chưa nhìn thấy.
02:31
It's amazingkinh ngạc. It's a wonderfulTuyệt vời momentchốc lát.
41
135340
1791
Điều đó thật kinh ngạc. Đó là một giây phút tuyệt vời.
02:33
ParentsCha mẹ should celebrateăn mừng.
42
137131
2067
Bố mẹ nên chúc mừng.
02:35
"HurrayHurray! My boycon trai finallycuối cùng startedbắt đầu to lienói dối!"
43
139198
4157
"Ồ, con trai tôi cuối cùng đã bắt đầu nói dối!"
02:39
All right! It callscuộc gọi for celebrationLễ kỷ niệm.
44
143355
2229
Được rồi! Nó cần một lễ kỷ niệm.
02:41
For examplethí dụ, a kidđứa trẻ saysnói, "MomCười to, guessphỏng đoán what? I metgặp an alienngười ngoài hành tinh on my way home."
45
145584
3389
Ví dụ một đứa trẻ nói, "Mẹ, biết không? Con đã gặp một người ngoài hành tinh trên đường về nhà."
02:44
Then a typicalđiển hình mommẹ respondsđáp ứng, "Stop that nonsensevô lý."
46
148973
4451
Thì một bà mẹ thông thường sẽ đáp lại, "Dừng ngay điều vớ vẩn đó lại."
02:49
Now, an ideallý tưởng parentcha mẹ is someonengười nào who respondsđáp ứng like this:
47
153424
3616
Bây giờ, một bố mẹ lý tưởng là người mà đáp lại như thế này:
02:52
"Really? An alienngười ngoài hành tinh, huh? What did it look like? Did it say anything?
48
157040
3072
"Thật á? Một người ngoài hành tinh, hả? Nó trông thế nào? Nó có nói gì không?
02:56
Where did you meetgặp it?" "UmUM, in fronttrước mặt of the supermarketsiêu thị."
49
160112
1704
Con gặp nó ở đâu?" "Ừm, trước siêu thị ạ."
02:57
When you have a conversationcuộc hội thoại like this,
50
161816
2322
Khi bạn có một đối thoại như này,
03:00
the kidđứa trẻ has to come up with the nextkế tiếp thing to say to be responsiblechịu trách nhiệm for what he startedbắt đầu.
51
164138
6375
đứa trẻ phải nghĩ ra điều tiếp theo để nói và chịu trách nhiệm cho điều cậu ta bắt đầu.
03:06
SoonSớm, a storycâu chuyện developsphát triển.
52
170513
2164
Sớm thôi một câu chuyện phát triển.
03:08
Of coursekhóa học this is an infantiletrẻ con storycâu chuyện,
53
172677
4477
Tất nhiên đây là một câu chuyện trẻ con,
03:13
but thinkingSuy nghĩ up one sentencecâu after the nextkế tiếp
54
177154
3816
nhưng nghĩ ra một câu tiếp theo sau câu trước
03:16
is the sametương tự thing a professionalchuyên nghiệp writernhà văn like me does.
55
180970
4068
thì là thứ giống như một nhà văn chuyên nghiệp như tôi làm
03:20
In essenceBản chất, they are not differentkhác nhau.
56
185038
2379
Trong bản chất, chúng không khác nhau.
03:23
RolandRoland BarthesBarthes onceMột lần said of Flaubert'sCủa Flaubert novelstiểu thuyết,
57
187417
2686
Roland Barthes một lần nói về các tiểu thuyết của Flaubert,
03:26
"FlaubertFlaubert did not writeviết a novelcuốn tiểu thuyết.
58
190103
2606
"Flaubert không viết tiểu thuyết,
03:28
He merelyđơn thuần connectedkết nối one sentencecâu after anotherkhác.
59
192709
3005
Ông ấy chỉ nối một câu văn sau một câu văn khác.
03:31
The erosEros betweengiữa sentencescâu, that is the essenceBản chất of Flaubert'sCủa Flaubert novelcuốn tiểu thuyết."
60
195714
4727
Tình yêu giữa những câu văn, đó là bản chất của các tiểu thuyết Flaubert."
03:36
That's right -- a novelcuốn tiểu thuyết, basicallyvề cơ bản, is writingviết one sentencecâu,
61
200441
2783
Đúng vậy -- một tiểu thuyết, đơn giản, chỉ là viết một câu văn,
03:39
then, withoutkhông có violatingvi phạm the scopephạm vi of the first one,
62
203224
3459
sau đó, để không phá vỡ giá trị của câu đầu tiên,
03:42
writingviết the nextkế tiếp sentencecâu.
63
206683
1705
viết câu tiếp theo.
03:44
And you continuetiếp tục to make connectionskết nối.
64
208388
1509
Và bạn tiếp tục tạo nên những kết nối.
03:45
Take a look at this sentencecâu:
65
209897
2066
Hãy đọc câu văn này:
03:47
"One morningbuổi sáng, as GregorGregor SamsaSamsa was wakingthức dậy up from anxiouslo lắng dreamsnhững giấc mơ, he discoveredphát hiện ra that in his bedGiường he had been changedđã thay đổi into a monstrouskhổng lồ verminousverminous buglỗi."
66
211963
2467
"Vào một buổi sáng, khi mà Gregor Samsa thức dậy từ những giấc mơ đầy lo lắng, anh ấy nhận ra rằng trên chiếc giường anh ấy đã biến thành một con bọ rận kì quái."
03:50
Yes, it's the first sentencecâu of FranzFranz Kafka'sCủa Kafka "The MetamorphosisBiến thái."
67
214430
2446
Vâng, đây là câu đầu tiên của tác phẩm "The Metamorphosis" của Franz Kafka
03:52
WritingBằng văn bản suchnhư là an unjustifiableunjustifiable sentencecâu
68
216876
3168
Viết một câu văn vô nghĩa,
03:55
and continuingtiếp tục in ordergọi món to justifybiện hộ it,
69
220044
2448
và viết tiếp để chứng minh nó,
03:58
Kafka'sCủa Kafka work becameđã trở thành the masterpiecekiệt tác of contemporaryđồng thời literaturevăn chương.
70
222492
4429
Tác phẩm của Kafka trở thành kiệt tác của văn học đương đại.
04:02
KafkaKafka did not showchỉ his work to his fathercha.
71
226921
2749
Kafka đã không đưa tác phẩm của mình cho bố xem.
04:05
He was not on good termsđiều kiện with his fathercha.
72
229670
2324
Ông ấy không có mối quan hệ tốt với bố mình.
04:07
On his ownsở hữu, he wroteđã viết these sentencescâu.
73
231994
3796
Tự mình, ông ấy viết những câu văn này.
04:11
Had he shownđược hiển thị his fathercha, "My boycon trai has finallycuối cùng lostmất đi it," he would'venào đã thought.
74
235790
3263
Nếu ông ấy cho bố mình xem, hẳn bố ông sẽ nghĩ "Con trai tôi cuối cùng đã mất nó,".
04:14
And that's right. ArtNghệ thuật is about going a little nutsquả hạch
75
239053
1912
Đúng vậy. Nghệ thuật chỉ là trở nên điên rồ một chút
04:16
and justifyingchứng minh the nextkế tiếp sentencecâu,
76
240965
2247
và biện minh bằng câu tiếp theo,
04:19
which is not much differentkhác nhau from what a kidđứa trẻ does.
77
243212
3261
việc mà không khác việc một đứa trẻ làm là mấy.
04:22
A kidđứa trẻ who has just startedbắt đầu to lienói dối
78
246473
1531
Một đứa trẻ mà bắt đầu nói dối
04:23
is takinglấy the first stepbậc thang as a storytellerstoryteller.
79
248004
3126
là bước một bước đầu tiên của người kể chuyện.
04:27
KidsTrẻ em do artnghệ thuật.
80
251130
2561
Những đứa trẻ có tạo nên nghệ thuật.
04:29
They don't get tiredmệt mỏi and they have funvui vẻ doing it.
81
253691
1425
Chúng không trở nên mệt mỏi và thấy vui khi làm việc này.
04:31
I was in JejuJeju IslandĐảo a fewvài daysngày agotrước.
82
255116
1761
Tôi đã ở đảo Jeju một vài ngày trước đây.
04:32
When kidstrẻ em are on the beachbờ biển, mostphần lớn of them love playingđang chơi in the waterNước.
83
256877
5112
Khi những đứa trẻ trên bờ biển, phần lớn đều thích nghịch nước.
04:37
But some of them spendtiêu a lot of time in the sandCát,
84
261989
2907
Nhưng một vài đứa dành nhiều thời gian với cát,
04:40
makingchế tạo mountainsnúi and seasbiển -- well, not seasbiển,
85
264896
2244
xây dựng những ngọn núi và biển -- thực ra, không phải biển,
04:43
but differentkhác nhau things -- people and dogschó, etcvv.
86
267140
3947
mà là những thứ khác -- con người và chó, vân vân.
04:46
But parentscha mẹ tell them,
87
271087
1413
Nhưng bố mẹ nói với chúng,
04:48
"It will all be washedrửa sạch away by the wavessóng biển."
88
272500
1763
"Nó rồi cũng sẽ bị trôi sạch đi bởi sóng biển."
04:50
In other wordstừ ngữ, it's uselessvô ích.
89
274263
1822
Hay nói cách khác, nó vô ích.
04:51
There's no need.
90
276085
1144
Không cần thiết.
04:53
But kidstrẻ em don't mindlí trí.
91
277229
1866
Nhưng những đứa trẻ không để ý.
04:54
They have funvui vẻ in the momentchốc lát
92
279095
1171
Chúng vui vẻ lúc đó
04:56
and they keep playingđang chơi in the sandCát.
93
280266
2166
và chúng tiếp tục chơi với cát.
04:58
KidsTrẻ em don't do it because someonengười nào told them to.
94
282432
2266
Trẻ con không làm gì bởi vì ai đó bảo chúng.
05:00
They aren'tkhông phải told by theirhọ bosstrùm
95
284698
1596
Chúng không bị sai bảo bởi sếp
05:02
or anyonebất kỳ ai, they just do it.
96
286294
2925
hoặc bất cứ ai, chúng cứ làm thôi.
05:05
When you were little, I betcá cược you spentđã bỏ ra time enjoyingthưởng thức the pleasurevui lòng of primitivenguyên thủy artnghệ thuật.
97
289219
5396
Khi bạn còn nhỏ, tôi cá rằng bạn đã dành thời gian tận hưởng sự vui thú của thứ nghệ thuật còn sơ khai.
05:10
When I askhỏi my studentssinh viên to writeviết about theirhọ happiesthạnh phúc nhất momentchốc lát,
98
294615
4362
Khi tôi yêu cầu sinh viên của tôi viết về giây phút hạnh phúc nhất của họ,
05:14
manynhiều writeviết about an earlysớm artisticnghệ thuật experiencekinh nghiệm they had as a kidđứa trẻ.
99
298977
5924
rất nhiều viết về một trải nghiệm nghệ thuật đầu tiên họ có khi còn trẻ con.
05:20
LearningHọc tập to playchơi pianođàn piano for the first time and playingđang chơi fourbốn handstay with a friendngười bạn,
100
304901
2755
Học đánh đàn piano lần đầu tiên hay đánh đàn dùng bốn bàn tay với một người bạn,
05:23
or performingbiểu diễn a ridiculousnực cười skitbản kịch khôi hài with friendsbạn bè looking like idiotskẻ ngốc -- things like that.
101
307656
5016
hoặc biểu diễn một bản kịch khôi hài ngớ ngẩn với những người bạn trông giống bọn ngốc -- những thứ như vậy.
05:28
Or the momentchốc lát you developedđã phát triển the first filmphim ảnh you shotbắn with an old cameraMáy ảnh.
102
312672
3351
Hoặc giây phút làm một bộ phim đầu tiên mà quay với một chiếc máy quay cũ
05:31
They talk about these kindscác loại of experienceskinh nghiệm.
103
316023
2323
Họ nói về đủ loại trải nghiệm.
05:34
You mustphải have had suchnhư là a momentchốc lát.
104
318346
2265
Bạn chắc chắn cũng có một giây phút như vậy.
05:36
In that momentchốc lát, artnghệ thuật makeslàm cho you happyvui mừng
105
320611
1933
Vào giây phút đó, nghệ thuật làm bạn vui
05:38
because it's not work.
106
322544
1677
bởi vì nó không phải là công việc.
05:40
Work doesn't make you happyvui mừng, does it? MostlyChủ yếu là it's toughkhó khăn.
107
324221
2533
Công việc không làm bạn vui, phải không? Hầu như đều khó nhọc.
05:42
The FrenchTiếng Pháp writernhà văn MichelMichel TournierTournier has a famousnổi danh sayingnói.
108
326754
3101
Nhà văn người Pháp Michel Tournier có một câu nói nổi tiếng.
05:45
It's a bitbit mischievoustinh nghịch, actuallythực ra.
109
329855
1690
Thực ra nó có hại một chút.
05:47
"Work is againstchống lại humanNhân loại naturethiên nhiên. The proofbằng chứng is that it makeslàm cho us tiredmệt mỏi."
110
331545
4972
"Công việc là chống lại bản chất con người. Bằng chứng là nó làm chúng ta mệt mỏi."
05:52
Right? Why would work tirelốp xe us if it's in our naturethiên nhiên?
111
336517
1485
Đúng không? Tại sao công việc lại làm chúng ta mệt mỏi nếu nó là trong bản chất?
05:53
PlayingChơi doesn't tirelốp xe us.
112
338002
1661
Vui chơi không làm chúng ta mệt mỏi.
05:55
We can playchơi all night long.
113
339663
1435
Chúng ta có thể chơi cả đêm dài.
05:56
If we work overnightqua đêm, we should be paidđã thanh toán for overtimetăng ca.
114
341098
2433
Nếu chúng ta làm việc cả đêm, chúng ta phải được trả thêm giờ.
05:59
Why? Because it's tiringmệt mỏi and we feel fatiguemệt mỏi.
115
343531
3284
Tại sao? Bởi vì nó mệt mỏi và chúng ta cảm thấy mệt mỏi.
06:02
But kidstrẻ em, usuallythông thường they do artnghệ thuật for funvui vẻ. It's playingđang chơi.
116
346815
4682
Nhưng với những đứa trẻ, thông thường chúng làm nghệ thuật cho vui. Đó là vui chơi.
06:07
They don't drawvẽ tranh to sellbán the work to a clientkhách hàng
117
351497
2734
Chúng không vẽ để bán cho một khách hàng
06:10
or playchơi the pianođàn piano to earnkiếm được moneytiền bạc for the familygia đình.
118
354231
3025
hoặc chơi piano để kiếm tiền cho gia đình.
06:13
Of coursekhóa học, there were kidstrẻ em who had to.
119
357256
2776
Tất nhiên, có những người đã phải làm điều đó.
06:15
You know this gentlemanquý ông, right?
120
360032
1302
Bạn biết quí ông này phải không?
06:17
He had to tourchuyến du lịch around EuropeEurope to supportủng hộ his familygia đình --
121
361334
4086
Ông ấy đã phải diễn khắp châu Âu để giúp gia đình mình --
06:21
WolfgangWolfgang AmadeusAmadeus MozartMozart --
122
365420
1890
Wolfgang Amadeus Mozart --
06:23
but that was centuriesthế kỉ agotrước, so we can make him an exceptionngoại lệ.
123
367310
2963
nhưng đó đã là hàng thế kỉ trước đây, nên chúng ta có thể coi đó là một ngoại lệ.
06:26
UnfortunatelyThật không may, at some pointđiểm our artnghệ thuật -- suchnhư là a joyfulvui tươi pastimetrò tiêu khiển -- endskết thúc.
124
370273
3865
Không may, vào một thời điểm nào đó nghệ thuật của chúng ta -- một thứ giải trí vui vẻ -- kết thúc.
06:30
KidsTrẻ em have to go to lessonsBài học, to schooltrường học, do homeworkbài tập về nhà
125
374138
3390
Những đứa trẻ phải đi đến lớp, đến trường, làm bài tập về nhà
06:33
and of coursekhóa học they take pianođàn piano or balletvở ballet lessonsBài học,
126
377528
3518
và tất nhiên chúng học piano hay ba lê,
06:36
but they aren'tkhông phải funvui vẻ anymorenữa không.
127
381046
1769
nhưng chúng không vui vẻ nữa.
06:38
You're told to do it and there's competitioncuộc thi. How can it be funvui vẻ?
128
382815
3332
Khi mà bạn bị bảo phải làm thế và có một sự cạnh tranh. Vui thế nào được?
06:42
If you're in elementarytiểu học schooltrường học and you still drawvẽ tranh on the wallTường,
129
386147
5592
Nếu bạn ở trong trường tiểu học và bạn vẫn vẽ lên tường,
06:47
you'llbạn sẽ surelychắc chắn get in troublerắc rối with your mommẹ.
130
391739
3915
bạn chắc chắn sẽ gặp rắc rồi với mẹ bạn.
06:51
BesidesBên cạnh đó,
131
395654
3867
Bên cạnh đó,
06:55
if you continuetiếp tục to acthành động like an artisthọa sĩ as you get olderlớn hơn,
132
399521
2580
nếu bạn tiếp tục hành động như một nghệ sĩ khi bạn lớn tuổi hơn nữa,
06:58
you'llbạn sẽ increasinglyngày càng feel pressuresức ép --
133
402101
3668
bạn sẽ ngày càng chịu thêm áp lực --
07:01
people will questioncâu hỏi your actionshành động and askhỏi you to acthành động properlyđúng.
134
405769
6055
mọi người sẽ chất vấn về hành động của bạn và yêu cầu bạn hành động đúng đắn.
07:07
Here'sĐây là my storycâu chuyện: I was an eighththứ tám graderhọc sinh lớp and I enteredđã nhập a drawingvẽ contestCuộc thi at schooltrường học in GyeongbokgungGyeongbokgung.
135
411824
6187
Đây là câu chuyện của tôi: khi tôi học lớp 8 và tôi tham dự một cuộc thi vẽ tại trường ở Gyeongbokgung.
07:13
I was tryingcố gắng my besttốt, and my teachergiáo viên cameđã đến around
136
418011
2907
Tôi cố gắng hết sức, và thầy giáo của tôi đi xung quanh
07:16
and askedyêu cầu me, "What are you doing?"
137
420918
3588
và hỏi tôi, "Em đang làm gì thế?"
07:20
"I'm drawingvẽ diligentlysiêng năng," I said.
138
424506
1814
"Em đang vẽ chăm chú ạ," Tôi nói.
07:22
"Why are you usingsử dụng only blackđen?"
139
426320
1903
"Tại sao em chỉ dùng mỗi màu đen?"
07:24
IndeedThực sự, I was eagerlyháo hức coloringmàu the sketchbookSketchBook in blackđen.
140
428223
2380
Tất nhiên vì tôi đang cố gắng tô màu cuốn sách vẽ bằng màu đen.
07:26
And I explainedgiải thích,
141
430603
3069
Và tôi giải thích.
07:29
"It's a darktối night and a crowcon quạ is perchingđậu on a branchchi nhánh."
142
433672
3247
"Đó là một đêm tối và một con qua đang đậu trên một cành cây."
07:32
Then my teachergiáo viên said,
143
436919
998
Sau đó thầy giáo tôi nói.
07:33
"Really? Well, Young-haYoung-ha, you mayTháng Năm not be good at drawingvẽ but you have a talentnăng lực for storytellingkể chuyện."
144
437917
5322
"Thật à? Uh, Young-ha, em có thể không giỏi vẽ nhưng em có tài năng cho việc kể chuyện đó."
07:39
Or so I wishedmong muốn.
145
443239
2735
Tôi ước ông ấy đã nói như vậy.
07:41
"Now you'llbạn sẽ get it, you rascalRascal!" was the responsephản ứng. (LaughterTiếng cười)
146
445974
2768
"Đi ra ngoài, đồ đùa cợt!" mới là lời đáp. (Tiếng cười)
07:44
"You'llBạn sẽ get it!" he said.
147
448742
1604
"Đi ra ngoài!" thầy nói.
07:46
You were supposedgiả định to drawvẽ tranh the palacecung điện, the GyeonghoeruGyeonghoeru, etcvv.,
148
450346
2682
Cần phải vẽ cung điện, cung Gyeonghoeru, vân vân,
07:48
but I was coloringmàu everything in blackđen,
149
453028
2435
nhưng tôi lại tô màu tất cả mọi thứ bằng màu đen,
07:51
so he draggedkéo me out of the groupnhóm.
150
455463
1684
nên thầy đã lôi tôi ra khỏi nhóm đó.
07:53
There were a lot of girlscô gái there as well,
151
457147
2020
Cũng có cả rất nhiều cô gái ở đó,
07:55
so I was utterlyhoàn toàn mortifiedmortified.
152
459167
1551
nên tôi đã vô cùng xấu hổ.
07:56
NoneKhông có of my explanationsgiải thích or excuseslời bào chữa were heardnghe,
153
460718
4452
Không có lời giải thích hay lời bào chữa của tôi được lắng nghe,
08:01
and I really got it biglớn time.
154
465170
3213
và tôi đã trải qua một việc lớn.
08:04
If he was an ideallý tưởng teachergiáo viên, he would have respondedtrả lời like I said before,
155
468383
4518
Nếu ông ấy là một thầy giáo lý tưởng, ông ấy đáng ra đã đáp lại như tôi nói trước đó,
08:08
"Young-haYoung-ha mayTháng Năm not have a talentnăng lực for drawingvẽ,
156
472901
2313
"Young-ha có thể không có tài năng vẽ,
08:11
but he has a giftquà tặng for makingchế tạo up storiesnhững câu chuyện," and he would have encouragedkhuyến khích me.
157
475214
3375
nhưng em ấy có tài năng cho việc kể chuyện," và ông ấy nên khuyến khích tôi.
08:14
But suchnhư là a teachergiáo viên is seldomhiếm khi foundtìm.
158
478589
3452
Nhưng một giáo viên như vậy thật là khó tìm,
08:17
LaterSau đó, I grewlớn lên up and wentđã đi to Europe'sChâu Âu galleriesPhòng trưng bày --
159
482041
2963
Sau này, tôi lớn lên và đến những phòng tranh ở châu Âu --
08:20
I was a universitytrường đại học studentsinh viên -- and I thought this was really unfairkhông công bằng.
160
485004
1901
Tôi đã là một sinh viên đại học -- và tôi đã nghĩ điều này là không công bằng.
08:22
Look what I foundtìm. (LaughterTiếng cười)
161
486905
5398
Hãy nhìn thấy thứ tôi tìm thấy này. (Tiếng cười)
08:28
WorksTác phẩm like this were hungtreo in BaselBasel while I was punishedtrừng phạt
162
492303
4325
Những tác phẩm như thế này được treo ở Besel trong khi tôi đã bị trừng trị
08:32
and stoodđứng in fronttrước mặt of the palacecung điện with my drawingvẽ in my mouthmiệng.
163
496628
5393
và đứng trước cung điện đó với bức tranh của tôi trong mồm.
08:37
Look at this. Doesn't it look just like wallpaperhình nền?
164
502021
3006
Hãy nhìn này. Nó chỉ giống giấy dán tường phải không?
08:40
ContemporaryĐương đại artnghệ thuật, I latermột lát sau discoveredphát hiện ra, isn't explainedgiải thích by a lamequè storycâu chuyện like minetôi.
165
505027
1916
Nghệ thuật hiện đại, sau này tôi khám phá ra rằng, không được giải thích bởi một câu chuyện vớ vẩn như của tôi.
08:42
No crowsquạ are broughtđưa up.
166
506943
3945
Không có con quạ nào được nói đến.
08:46
MostHầu hết of the workscông trinh have no titlechức vụ, UntitledChưa có tiêu đề.
167
510888
3333
Hầu hết những tác phẩm không có tiêu đề, Untitled.
08:50
AnywaysDù sao, contemporaryđồng thời artnghệ thuật in the 20ththứ centurythế kỷ
168
514221
3101
Nghệ thuật hiện đại vào thế kỉ 20
08:53
is about doing something weirdkỳ dị and fillingđổ đầy the voidvoid with explanationgiải trình and interpretationgiải thích --
169
517322
5369
là việc làm cái gì đó kì quặc và thế chỗ trống bằng một lời giải thích hay một sự diễn giải --
08:58
essentiallybản chất the sametương tự as I did.
170
522691
1479
bản chất giống với thứ tôi đã làm.
09:00
Of coursekhóa học, my work was very amateurnghiệp dư,
171
524170
2748
Tất nhiên, tác phẩm của tôi rất là nghiệp dư,
09:02
but let's turnxoay to more famousnổi danh examplesví dụ.
172
526918
3289
nhưng hãy chuyển sang những ví dụ nổi tiếng hơn
09:06
This is Picasso'sCủa Picasso.
173
530207
2601
Đây là của Picasso.
09:08
He stuckbị mắc kẹt handlebarstay lái into a bikexe đạp seatghế and calledgọi là it "Bull'sBull's HeadĐầu." SoundsÂm thanh convincingthuyết phục, right?
174
532808
5801
Ông ấy gắn cái ghi đông vào một cái yên xe đạp và gọi nó là "Cái đầu bò". Nghe thuyết phục phải không?
09:14
NextTiếp theo, a urinalnơi để tiểu was placedđặt on its sidebên and calledgọi là "FountainĐài phun nước".
175
538609
4644
Tiếp theo, một cái bồn cầu được đặt khác đi và gọi là "Suối nước".
09:19
That was DuchampDuchamp.
176
543253
1594
Đó là của Duchamp.
09:20
So fillingđổ đầy the gaplỗ hổng betweengiữa explanationgiải trình and a weirdkỳ dị acthành động with storiesnhững câu chuyện --
177
544847
4450
Vậy xóa đi khoảng trống giữa sự giải thích và một hành động kì quặc với những câu chuyện --
09:25
that's indeedthật what contemporaryđồng thời artnghệ thuật is all about.
178
549297
4127
đó chính là nghệ thuật hiện đại.
09:29
PicassoPicasso even madethực hiện the statementtuyên bố,
179
553424
1388
Picasso thậm chí còn nói một câu,
09:30
"I drawvẽ tranh not what I see but what I think."
180
554812
4177
"Tôi vẽ không phải thứ tôi nhìn thấy mà là thứ tôi nghĩ."
09:34
Yes, it meanscó nghĩa I didn't have to drawvẽ tranh GyeonghoeruGyeonghoeru.
181
558989
2517
Vâng, có nghĩa là tôi không cần phải vẽ Gyeonghoeru.
09:37
I wishmuốn I knewbiết what PicassoPicasso said back then. I could have arguedlập luận better with my teachergiáo viên.
182
561506
4071
Tôi ước tôi biết điều Picasso nói lúc trước. Tôi đã có thể tranh cãi với giáo viên của tôi tốt hơn.
09:41
UnfortunatelyThật không may, the little artistsnghệ sĩ withinbên trong us
183
565577
3802
Thật không may, những nghệ sĩ nhỏ trong chúng ta
09:45
are chokedbị nghẹt thở to deathtử vong before we get to fightchiến đấu againstchống lại the oppressorsoppressors of artnghệ thuật.
184
569379
5487
đã bị bóp nghẹ đến chết trước khi chúng ta bắt đầu đáp lại những kẻ chống nghệ thuật.
09:50
They get lockedbị khóa in.
185
574866
1605
Họ bị khóa lại.
09:52
That's our tragedybi kịch.
186
576471
1083
Đó là bi kịch của chúng ta.
09:53
So what happensxảy ra when little artistsnghệ sĩ get lockedbị khóa in, banishedtrục xuất or even killedbị giết?
187
577554
5260
Vậy điều gì xảy ra khi những nghệ sĩ nhỏ bị khóa lại, bài trừ hoặc thậm chí giết chết?
09:58
Our artisticnghệ thuật desirekhao khát doesn't go away.
188
582814
1383
Ham muốn nghệ thuật của chúng ta không mất đi.
10:00
We want to expressbày tỏ, to revealtiết lộ ourselveschúng ta,
189
584197
3097
Chúng ta muốn thể hiện, bộc lộ bản thân,
10:03
but with the artisthọa sĩ deadđã chết, the artisticnghệ thuật desirekhao khát revealstiết lộ itselfchinh no in darktối formhình thức.
190
587294
5238
nhưng với nghệ sĩ đã chết, ham muốn nghệ thuật sẽ bộc lộ dưới dạng tối tăm.
10:08
In karaokeKaraoke barsthanh, there are always people who singhát
191
592532
2967
Trong những quán karaoke, luôn có những người hát
10:11
"She's GoneĐi" or "HotelKhách sạn CaliforniaCalifornia,"
192
595499
2542
"She's Gone" hay "Hotel California"
10:13
mimingmiming the guitarguitar riffsRiffs.
193
598041
2320
bắt chước những cây guitar.
10:16
UsuallyThông thường they soundâm thanh awfulkinh khủng. AwfulKhủng khiếp indeedthật.
194
600361
2242
Thường thì họ hát một cách kinh khủng. Thực kinh khủng.
10:18
Some people turnxoay into rockersđu, xe đu like this.
195
602603
2479
Một vài người trở thành những rocker như thế.
10:20
Or some people dancenhảy in clubscâu lạc bộ.
196
605082
2073
Hoặc một vài người nhảy nhót trong những câu lạc bộ.
10:23
People who would have enjoyedrất thích tellingnói storiesnhững câu chuyện
197
607155
3402
Những người thích thú kể chuyện
10:26
endkết thúc up trollingtrolling on the InternetInternet all night long.
198
610557
3010
cuối cùng lại lang thang trên Internet cả đêm.
10:29
That's how a writingviết talentnăng lực revealstiết lộ itselfchinh no on the darktối sidebên.
199
613567
3395
Một tài năng viết đã bộc lộ một mặt tối tăm như thế.
10:32
SometimesĐôi khi we see dadsdads get more excitedbị kích thích than theirhọ kidstrẻ em
200
616962
3953
Thỉnh thoảng chúng ta thấy những ông bố trở nên thích thú hơn con của họ
10:36
playingđang chơi with LegosLegos or puttingđặt togethercùng với nhau plasticnhựa robotsrobot.
201
620915
2985
chơi với Legos hay lắp ghép robot.
10:39
They go, "Don't touchchạm it. DaddyDaddy will do it for you."
202
623900
1733
Họ nói, "Đừng động vào nó. Bố sẽ làm cho con."
10:41
The kidđứa trẻ has alreadyđã lostmất đi interestquan tâm and is doing something elsekhác,
203
625633
1635
Đứa con đã mất hứng và đi làm thứ khác,
10:43
but the dadcha alonemột mình buildsxây dựng castleslâu đài.
204
627268
4009
nhưng ông bố vẫn một mình xây những lâu đài.
10:47
This showstrình diễn the artisticnghệ thuật impulsesxung insidephía trong us are suppressedbị đàn áp, not goneKhông còn.
205
631277
4478
Điều này cho thấy rằng sự thôi thúc nghệ thuật trong chúng ta bị nén lại, không phải biến mất.
10:51
But they can oftenthường xuyên revealtiết lộ themselvesbản thân họ negativelytiêu cực, in the formhình thức of jealousyghen tuông.
206
635755
3792
Nhưng chúng lại có thể được lộ ra một cách tiêu cực, dưới dạng lòng ghen tị.
10:55
You know the songbài hát "I would love to be on TVTRUYỀN HÌNH"? Why would we love it?
207
639547
5294
Bạn biết bài hát "Tôi rất muốn lên TV"? Tại sao mọi người lại thích vậy?
11:00
TVTRUYỀN HÌNH is fullđầy of people who do what we wishedmong muốn to do,
208
644841
3828
Trên TV có đầy người làm việc mà chúng ta ước được làm,
11:04
but never got to.
209
648669
1940
nhưng lại không bao giờ làm.
11:06
They dancenhảy, they acthành động -- and the more they do, they are praisedca ngợi.
210
650609
6129
Họ nhảy, họ diễn -- và họ càng làm nhiều, họ lại được ca tụng.
11:12
So we startkhởi đầu to envyghen tỵ them.
211
656738
3150
Vì vậy chúng ta bắt đầu ghen tị với họ.
11:15
We becometrở nên dictatorsnhững kẻ độc tài with a remotexa and startkhởi đầu to criticizechỉ trích the people on TVTRUYỀN HÌNH.
212
659888
4094
Chúng ta trở thành những nhà độc tài với cái điều khiển và bắt đầu phê phán những người trên TV.
11:19
"He just can't acthành động." "You call that singingca hát? She can't hitđánh the notesghi chú."
213
663982
5853
"Anh ta không diễn được." "Thế mà gọi là hát à?" Cô ta không thể đánh được các nốt."
11:25
We easilydễ dàng say these sortsloại of things.
214
669835
2290
Chúng ta dễ dàng nói những thứ như thế này.
11:28
We get jealousghen tuông, not because we're eviltà ác,
215
672125
2943
Chúng ta trở nên ghen tị, không phải chúng ta xấu xa,
11:30
but because we have little artistsnghệ sĩ pentbị dồn nén up insidephía trong us.
216
675068
4537
nhưng bởi vì chúng ta có những nghệ sĩ nhỏ bé bị nhốt lại ở bên trong.
11:35
That's what I think.
217
679605
3586
Đó là điều tôi nghĩ.
11:39
What should we do then?
218
683191
1838
Vậy thì chúng ta nên làm gì?
11:40
Yes, that's right.
219
685029
777
Vâng, đúng vậy.
11:41
Right now, we need to startkhởi đầu our ownsở hữu artnghệ thuật.
220
685806
3194
Ngay bây giờ, chúng ta cần bắt đầu nghệ thuật của chính chúng ta.
11:44
Right this minutephút, we can turnxoay off TVTRUYỀN HÌNH,
221
689000
1009
Ngay lúc này, chúng ta có thể tắt TV,
11:45
logđăng nhập off the InternetInternet,
222
690009
2449
thoát khỏi Internet,
11:48
get up and startkhởi đầu to do something.
223
692458
2700
đứng dậy và bắt đầu làm việc gì đó.
11:51
Where I teachdạy studentssinh viên in dramakịch schooltrường học,
224
695158
1735
Tôi dạy sinh viên ở trường kịch,
11:52
there's a coursekhóa học calledgọi là DramaticsBi kịch.
225
696893
2734
có một khóa họ được gọi là Nghệ thuật kịch.
11:55
In this coursekhóa học, all studentssinh viên mustphải put on a playchơi.
226
699627
4190
Trong khóa học này, tất cả sinh viên phải tham gia một vở kịch.
11:59
HoweverTuy nhiên, actingdiễn xuất majorschuyên ngành are not supposedgiả định to acthành động.
227
703817
4112
Tuy nhiên, những sinh viên ngành diễn không nhất thiết phải diễn.
12:03
They can writeviết the playchơi, for examplethí dụ,
228
707929
2020
Ví dụ họ có thể viết một vở kịch.
12:05
and the writersnhà văn mayTháng Năm work on stagesân khấu artnghệ thuật.
229
709949
2724
và những nhà biên kịch có thể làm việc với sân khấu.
12:08
LikewiseTương tự như vậy, stagesân khấu artnghệ thuật majorschuyên ngành mayTháng Năm becometrở nên actorsdiễn viên, and in this way you put on a showchỉ.
230
712673
2296
Cũng thế, những sinh viên ngành nghệ thuật sân khấu có thể trở thành diễn viên, và như vậy mà tạo nên một chương trình.
12:10
StudentsSinh viên at first wonderngạc nhiên whetherliệu they can actuallythực ra do it,
231
714984
3748
Đầu tiên sinh viên tự hỏi không biết họ có thực sự có thể làm thế.
12:14
but latermột lát sau they have so much funvui vẻ. I rarelyhiếm khi see anyonebất kỳ ai who is miserablekhổ sở doing a playchơi.
232
718732
4563
nhưng sau đó họ có rất nhiều niềm vui. Tôi hiếm khi thấy ai đó mà buồn bã khi đóng kịch.
12:19
In schooltrường học, the militaryquân đội or even in a mentaltâm thần institutiontổ chức giáo dục, onceMột lần you make people do it, they enjoythưởng thức it.
233
723295
4162
Trong trường học, quân đội hay thậm chí trong viện tâm thần, khi bạn nói mọi người làm vậy, họ thích thú.
12:23
I saw this happenxảy ra in the armyquân đội -- manynhiều people had funvui vẻ doing playsvở kịch.
234
727457
4896
Tôi đã chứng kiến trong quân đội -- mọi người vui vẻ diễn những vở kịch.
12:28
I have anotherkhác experiencekinh nghiệm:
235
732353
2932
Tôi có một trải nghiệm khác:
12:31
In my writingviết classlớp học, I give studentssinh viên a specialđặc biệt assignmentnhiệm vụ.
236
735285
3634
Trong lớp học viết của tôi, tôi đưa cho sinh viên một bài tập đặc biệt.
12:34
I have studentssinh viên like you in the classlớp học -- manynhiều who don't majorchính in writingviết.
237
738919
5900
Tôi có những sinh viên như bạn trong lớp học -- nhiều người không theo học ngành viết.
12:40
Some majorchính in artnghệ thuật or musicÂm nhạc and think they can't writeviết.
238
744819
4577
Một vài người học ngành nghệ thuật hay âm nhạc và nghĩ rằng họ không thể viết.
12:45
So I give them blankchỗ trống sheetstấm of papergiấy and a themechủ đề.
239
749396
3727
Nên tôi đưa cho họ giấy trắng và một chủ đề.
12:49
It can be a simpleđơn giản themechủ đề:
240
753123
1614
Đó có thể là một chủ đề đơn giản:
12:50
WriteViết about the mostphần lớn unfortunatekhông may experiencekinh nghiệm in your childhoodthời thơ ấu.
241
754737
2514
Viết về một việc không may mắn nhất trong thời thơ ấu của bạn.
12:53
There's one conditionđiều kiện: You mustphải writeviết like crazykhùng. Like crazykhùng!
242
757251
3913
Với một điều kiện: Bạn phải viết như điên. Như điên!
12:57
I walkđi bộ around and encouragekhuyến khích them,
243
761164
2733
Tôi đi xung quanh và khuyến khích họ,
12:59
"Come on, come on!" They have to writeviết like crazykhùng for an hourgiờ or two.
244
763897
3744
"Nhanh lên, nhanh lên!" Họ phải viết như điên trong một hoặc hai tiếng.
13:03
They only get to think for the first fivesố năm minutesphút.
245
767641
3208
Họ chỉ được nghĩ trong năm phút đầu tiên.
13:06
The reasonlý do I make them writeviết like crazykhùng is because
246
770849
3222
Lý do tôi làm họ viết như điên vì
13:09
when you writeviết slowlychậm rãi and lots of thoughtssuy nghĩ crossvượt qua your mindlí trí,
247
774071
2758
khi bạn viết chậm và có rất nhiều ý nghĩ xuất hiện trong đầu bạn,
13:12
the artisticnghệ thuật devilác quỷ creepscreep in.
248
776829
2447
con quỷ của nghệ thuật chui vào.
13:15
This devilác quỷ will tell you hundredshàng trăm of reasonslý do
249
779276
4032
Con quỷ sẽ bảo bạn hàng trăm lý do
13:19
why you can't writeviết:
250
783308
2930
tại sao bạn không thể viết:
13:22
"People will laughcười at you. This is not good writingviết!
251
786238
2835
"Mọi người sẽ cười bạn. Đây không phải là bài viết tốt!"
13:24
What kindloại of sentencecâu is this? Look at your handwritingchữ viết tay!"
252
789073
1550
Câu kiểu gì thế này? Nhìn vào chữ viết của bạn!"
13:26
It will say a lot of things.
253
790623
1577
Nó sẽ nói rất nhiều thứ.
13:28
You have to runchạy fastNhanh so the devilác quỷ can't catchbắt lấy up.
254
792200
2504
Bạn phải chạy thật nhanh để con quỷ không đuổi kịp
13:30
The really good writingviết I've seenđã xem in my classlớp học
255
794704
4072
Bài viết thực sự tốt tôi được đọc trong lớp của tôi
13:34
was not from the assignmentsbài tập with a long deadlinehạn chót,
256
798776
2673
không phải từ những bài tập với hạn nộp lâu,
13:37
but from the 40- to 60-minute-phút crazykhùng writingviết studentssinh viên did
257
801449
3484
mà từ những sinh viên đã viết như điên trong 40 đến 60 phút
13:40
in fronttrước mặt of me with a pencilbút chì.
258
804933
3402
trước tôi với một chiếc bút chì.
13:44
The studentssinh viên go into a kindloại of trancetrance.
259
808335
1839
Những sinh viên đó bước vào một trạng thái hôn mê.
13:46
After 30 or 40 minutesphút, they writeviết withoutkhông có knowingbiết what they're writingviết.
260
810174
4462
Sau 30 hoặc 40 phút, họ viết mà không biết mình đang viết.
13:50
And in this momentchốc lát, the naggingđòi hỏi devilác quỷ disappearsbiến mất.
261
814636
2965
Và trong khoảnh khắc này, con quỷ mè nheo biến mất.
13:53
So I can say this:
262
817601
1709
Vậy nên tôi có thể nói:
13:55
It's not the hundredshàng trăm of reasonslý do why one can't be an artisthọa sĩ,
263
819310
4015
Không phải là vì hàng trăm lý do một người không thể là một nghệ sĩ,
13:59
but ratherhơn, the one reasonlý do one mustphải be that makeslàm cho us artistsnghệ sĩ.
264
823325
4250
mà là vì một lí do làm chúng ta trở thành nghệ sĩ.
14:03
Why we cannotkhông thể be something is not importantquan trọng.
265
827575
1709
Tại sao chúng ta không thể là một cái gì đó không quan trọng.
14:05
MostHầu hết artistsnghệ sĩ becameđã trở thành artistsnghệ sĩ because of the one reasonlý do.
266
829284
3150
Hầu hết các nghệ sĩ trở thành nghệ sĩ bởi vì lí do này.
14:08
When we put the devilác quỷ in our hearttim to sleepngủ and startkhởi đầu our ownsở hữu artnghệ thuật,
267
832434
3670
Chúng ta cho con quỷ trong trái tim ta ngủ và bắt đầu nghệ thuật của chính chúng ta,
14:12
enemieskẻ thù appearxuất hiện on the outsideở ngoài.
268
836104
2334
kẻ thù xuất hiện bên ngoài.
14:14
MostlyChủ yếu là, they have the faceskhuôn mặt of our parentscha mẹ. (LaughterTiếng cười)
269
838438
2856
Hầu như, chúng mang bộ mặt của bố mẹ chúng ta. (Tiếng cười)
14:17
SometimesĐôi khi they look like our spousesvợ chồng,
270
841294
3101
Thỉnh thoảng chúng giống như chồng hoặc vợ ta,
14:20
but they are not your parentscha mẹ or spousesvợ chồng.
271
844395
1768
nhưng chúng không phải cha mẹ cũng như vợ hay chồng bạn,
14:22
They are devilsma quỷ. DevilsMa quỷ.
272
846163
2894
Chúng là những con quỷ. Những con quỷ.
14:24
They cameđã đến to EarthTrái đất brieflyngắn gọn transformedbiến đổi
273
849057
1944
Chúng xuống trái đất biến hình nhanh gọn
14:26
to stop you from beingđang artisticnghệ thuật, from becomingtrở thành artistsnghệ sĩ.
274
851001
3946
để ngăn bạn khỏi nghệ thuật, khỏi trở thành nghệ sĩ.
14:30
And they have a magicma thuật questioncâu hỏi.
275
854947
1922
Và chúng có một câu hỏi đầy ma lực.
14:32
When we say, "I think I'll try actingdiễn xuất. There's a dramakịch schooltrường học in the communitycộng đồng centerTrung tâm," or
276
856869
6158
Khi chúng ta nói, "Tôi nghĩ tôi sẽ thử diễn kịch. Có một trường kịch ở trung tâm cộng đồng," hoặc
14:38
"I'd like to learnhọc hỏi ItalianÝ songsbài hát," they askhỏi, "Oh, yeah? A playchơi? What for?"
277
863027
4477
"Tôi muốn học những bài hát của người Italia," chúng hỏi, "Thế à? Một vở kịch? Vì điều gì?"
14:43
The magicma thuật questioncâu hỏi is, "What for?"
278
867504
3662
Câu hỏi đầy ma lực, "Vì điều gì?"
14:47
But artnghệ thuật is not for anything.
279
871166
3712
Nhưng nghệ thuật không phải vì điều gì.
14:50
ArtNghệ thuật is the ultimatetối hậu goalmục tiêu.
280
874878
2254
Nghệ thuật là mục tiêu cuối cùng.
14:53
It savestiết kiệm được our soulslinh hồn and makeslàm cho us livetrực tiếp happilyhạnh phúc.
281
877132
4140
Nó cứu linh hồn của chúng ta và làm chúng ta sống vui vẻ.
14:57
It helpsgiúp us expressbày tỏ ourselveschúng ta and be happyvui mừng withoutkhông có the help of alcoholrượu or drugsma túy.
282
881272
5506
Nó giúp chúng ta thể hiện bản thân mình và vui vẻ mà không cần dùng đến rượu hay thuốc phiện.
15:02
So in responsephản ứng to suchnhư là a pragmaticthực dụng questioncâu hỏi,
283
886778
4325
Vậy để đáp lại một câu hỏi giáo điều,
15:07
we need to be boldDũng cảm.
284
891118
2419
chúng ta cần can đảm.
15:09
"Well, just for the funvui vẻ of it. Sorry for havingđang có funvui vẻ withoutkhông có you,"
285
893537
4444
"Chỉ cho vui thôi. Rất tiếc khi vui vẻ mà không có mày,"
15:13
is what you should say. "I'll just go aheadphía trước and do it anywaydù sao."
286
897981
4025
đó là điều bạn cần nói. "Tôi sẽ đi tiếp và làm dù sao đi nữa."
15:17
The ideallý tưởng futureTương lai I imaginetưởng tượng is where we all have multiplenhiều identitiesdanh tính,
287
902006
5100
Tương lai lí tưởng mà tôi tưởng tượng là nơi mà chúng ta đều có nhiều danh tính,
15:23
at leastít nhất one of which is an artisthọa sĩ.
288
907106
3781
ít nhất một trong số đó là một nghệ sĩ.
15:26
OnceMột lần I was in NewMới YorkYork and got in a cabtaxi. I tooklấy the backseatBackseat,
289
910887
3169
Khi tôi ở New York và vào một cái taxi. Tôi ngồi sau,
15:29
and in fronttrước mặt of me I saw something relatedliên quan to a playchơi.
290
914056
4157
và trước mặt tôi thấy một cái gì liên quan đến một vở kịch.
15:34
So I askedyêu cầu the driverngười lái xe, "What is this?"
291
918213
1137
Nên tôi đã hỏi người lái xe, "Đây là cái gì?"
15:35
He said it was his profileHồ sơ. "Then what are you?" I askedyêu cầu. "An actordiễn viên," he said.
292
919350
4045
Ông ấy nói đó là tiểu sử của ông. "Vậy ông là ai?" Tôi hỏi. "Một diễn viên," ông ấy nói.
15:39
He was a cabbycabby and an actordiễn viên. I askedyêu cầu, "What rolesvai trò do you usuallythông thường playchơi?"
293
923395
3423
Ông ấy là lái xe taxi và một diễn viên. Tôi hỏi, "Vai nào ông thường diễn?"
15:42
He proudlytự hào said he playedchơi KingVua LearLear.
294
926818
2026
Ông ấy tự hào nói ông đóng vai vua Lear.
15:44
KingVua LearLear.
295
928844
1445
Vua Lear.
15:46
"Who is it that can tell me who I am?" -- a great linehàng from KingVua LearLear.
296
930289
1626
"Nó là ai mà có thể biết tôi là ai?" - một lời thoại tuyệt vời từ vua Lear.
15:47
That's the worldthế giới I dreammơ tưởng of.
297
931915
3391
Đó là thế giới tôi mơ về.
15:51
SomeoneAi đó is a golfervận động viên Golf by day and writernhà văn by night.
298
935306
3935
Ai đó là một tay gôn ban ngày và là nhà văn ban đêm.
15:55
Or a cabbycabby and an actordiễn viên, a bankerNgân hàng and a painterhọa sĩ,
299
939241
2519
Hoặc một lái xe taxi và một diễn viên, một nhân viên ngân hàng và một họa sĩ,
15:57
secretlybí mật or publiclycông khai performingbiểu diễn theirhọ ownsở hữu artsnghệ thuật.
300
941760
5576
bí mật hoặc công khai thể hiện nghệ thuật của chính họ.
16:03
In 1990, MarthaMartha GrahamGraham, the legendhuyền thoại of modernhiện đại dancenhảy, cameđã đến to KoreaHàn Quốc.
301
947336
4871
Vào năm 1990, Martha Graham, huyền thoại của nhảy hiện đại, đến Hàn Quốc.
16:08
The great artisthọa sĩ, then in her 90s, arrivedđã đến at GimpoSân bay Gimpo AirportSân bay
302
952207
5756
Người nghệ sĩ vĩ đại, vào tuổi 90, đến sân bay Gimpo
16:13
and a reporterphóng viên askedyêu cầu her a typicalđiển hình questioncâu hỏi:
303
957979
3065
và một phóng viên hỏi bà ấy một câu hỏi điển hỉnh:
16:16
"What do you have to do to becometrở nên a great dancervũ công?
304
961044
2607
"Phải làm gì để trở thành một vũ công vĩ đại?
16:19
Any advicekhuyên bảo for aspiringtham vọng KoreanHàn Quốc dancersvũ công?"
305
963651
2580
Bà có lời khuyên nào cho những vũ công Hàn Quốc đầy khao khát?"
16:22
Now, she was the masterbậc thầy. This photohình chụp was takenLấy in 1948 and she was alreadyđã a celebratedkỷ niệm artisthọa sĩ.
306
966231
4995
Bây giờ, bà ấy là một bậc thầy. Bức ảnh này được chụp vào năm 1948 và khi đó bà ấy đã là một nghệ sĩ lừng danh.
16:27
In 1990, she was askedyêu cầu this questioncâu hỏi.
307
971226
2191
Vào năm 1990, bà ấy nhận được câu hỏi này.
16:29
And here'sđây là what she answeredđã trả lời:
308
973417
2684
Và bà ấy đã trả lời:
16:32
"Just do it."
309
976101
3917
"Cứ làm thôi."
16:35
WowWow. I was touchedchạm vào.
310
980018
1518
Wow. Tôi xúc động.
16:37
Only those threesố ba wordstừ ngữ and she left the airportsân bay. That's it.
311
981536
4092
Chỉ với ba từ và cô ấy rời sân bay. Chỉ vậy thôi.
16:41
So what should we do now?
312
985628
3231
Vậy chúng ta nên làm gì bây giờ?
16:44
Let's be artistsnghệ sĩ, right now. Right away. How?
313
988859
3726
Hãy trở thành nghệ sĩ, ngay bây giờ. Ngay bây giờ. Như thế nào?
16:48
Just do it!
314
992585
992
Cứ làm thôi!
16:49
Thank you.
315
993577
1614
Cảm ơn.
16:51
(ApplauseVỗ tay)
316
995191
1804
(Vỗ tay)
Translated by Thao Tran Trong
Reviewed by Nguyen Nguyen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Young-ha Kim - Writer
One of the premiere writers of his generation, Korean novelist Young-ha Kim weaves tales that speak to the thrills and challenges of young Koreans in our increasingly globalized and ever-changing world.

Why you should listen

Young-ha Kim wishes that his eighth grade teacher, rather than chiding him for a poorly-executed drawing with a sweeping backstory, had told him, “Well, Young-ha, you may not be good at drawing but you have a talent for storytelling.” Without encouragement, he took the long road toward becoming a writer.

Young-ha Kim published his debut novel, I Have the Right to Destroy Myself, in 1996. It won the esteemed Munhak-dongne prize, and was translated into French two years later. Followed by English and German translations, the book garnered Kim international recognition. Kim has since published five novels -- including The Empire of Light and Your Republic Is Calling You -- plus four collections of short stories.

Kim’s latest book, Black Flower, was sparked by a random conversation on a trans-Pacific flight. It tells the story of 1,033 Korean immigrants who found themselves sold into indentured servitude in Mexico’s Yucatan Peninsula in 1905. Publisher's Weekly wrote of the novel in October of 2012, “Spare and beautiful, Kim’s novel offers a look at the roots of the little-known tribulations of the Korean diaspora in Mexico.”

Kim’s work mixes high and low genres and focuses on the issue of: what does it mean to be Korean in a globalized, quickly-changing world? His novels have served as a source of inspiration for Korean filmmakers -- two have already been adapted for the big screen with the film version of a third on its way.

Until 2008, Kim was a professor in the Drama School at Korean National University of Arts -- a post he left in 2008 to focus exclusively on writing.

More profile about the speaker
Young-ha Kim | Speaker | TED.com