TED2013
Shane Koyczan: To This Day ... for the bullied and beautiful
Shane Koyczan: "Gửi cho hôm nay" ... cho những người bị bắt nạt và xinh đẹp
Filmed:
Readability: 3
6,792,663 views
Bằng phong cách hài hước và ám ảnh, nhà thơ Shane Koyczan chỉ ngón tay của anh về vấn đề cảm nhận khi ta trẻ và ... khác biệt."Gửi cho hôm nay", bài văn nói của anh về nạn bắt nạt thu hút hàng triệu người như một đoạn băng lan truyền (được tạo ra, có nguồn từ đám đông, hình minh họa). Tại đây, anh kể một câu chuyện tường thuật tuyệt vời và đệm violin bởi Hannah Epperson.
Shane Koyczan - Poet
Shane Koyczan makes spoken-word poetry and music. His poem "To This Day" is a powerful story of bullying and survival, illustrated by animators from around the world. Full bio
Shane Koyczan makes spoken-word poetry and music. His poem "To This Day" is a powerful story of bullying and survival, illustrated by animators from around the world. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:21
There's so many of you.
0
5662
6605
Wow, các bạn có mặt ở đây nhiều thật
00:28
When I was a kid,
1
12267
2605
Khi tôi còn nhỏ
00:30
I hid my heart under the bed, because my mother said,
2
14872
2726
tôi thường giấu 'trái tim' mình dưới chiếc giường, bởi lẽ mẹ tôi từng nói
00:33
"If you're not careful, someday someone's going to break it."
3
17598
3642
Nếu con mà không cẩn thận, một ngày nào đó có người sẽ làm tan nát trái tim con
00:37
Take it from me. Under the bed is not a good hiding spot.
4
21240
3488
Hãy tin tôi đi. Bên dưới chiếc giường không phải là một chỗ giấu lí tưởng
00:40
I know because I've been shot down so many times
5
24728
2344
Tôi biết bởi tôi vẫn cứ bị gục ngã, đau thấu tim nhiều lần
00:42
I get altitude sickness just from standing up for myself.
6
27072
3856
Tôi bị chóng mặt vì chuyện phải đấu tranh cho bản thân
00:46
But that's what we were told.
7
30928
2280
Nhưng đó lại là thứ mà chúng tôi được dạy bảo
00:49
Stand up for yourself.
8
33208
2440
Đấu tranh cho bản thân mình.
00:51
And that's hard to do if you don't know who you are.
9
35648
2776
Và điều đó thật khó thực hiện nếu như bạn chưa hiểu bản thân mình.
00:54
We were expected to define ourselves at such an early age,
10
38424
3461
Chúng ta được trông đợi có thể xác định bản thân mình quá sớm
00:57
and if we didn't do it, others did it for us.
11
41885
3879
và nếu như ta không làm, người khác sẽ thay ta...
01:01
Geek. Fatty. Slut. Fag.
12
45764
4396
Đầu to mắt cận. Cái lu di động. Lẳng lơ. Ẻo lả.
01:06
And at the same time we were being told what we were,
13
50160
3063
Và cùng với lúc ta 'được' người khác chỉ ra ta là ai
01:09
we were being asked,
14
53223
1777
ta 'được' hỏi
01:10
"What do you want to be when you grow up?"
15
55000
2834
Em muốn làm gì khi lớn lên?
01:13
I always thought that was an unfair question.
16
57834
1673
Tôi đã luôn nghĩ đó là một câu hỏi không công bằng
01:15
It presupposes that we can't be what we already are.
17
59507
3774
Nó như giả định trước rằng ta không thể là điều mà bản thân ta đang là
01:19
We were kids.
18
63281
1743
Chúng tôi là trẻ con
01:20
When I was a kid, I wanted to be a man.
19
65024
3223
Khi tôi còn là một đứa trẻ, tôi muốn trở thành một người đàn ông
01:24
I wanted a registered retirement savings plan
20
68247
2311
Tôi muốn một bản kế hoạch đăng kí lương hưu
01:26
that would keep me in candy long enough to make old age sweet.
21
70558
4118
để có thể ăn kẹo nhiều đến mức tuổi già của tôi ngọt như đường
01:30
When I was a kid, I wanted to shave.
22
74676
2590
Khi tôi còn là một đứa trẻ, tôi cạo râu
01:33
Now, not so much.
23
77266
3570
Bây giờ thì đỡ nhiều rồi
01:36
When I was eight, I wanted to be a marine biologist.
24
80836
3675
Khi tôi lên 8, tôi muốn trở thành một nhà sinh học đại dương
01:40
When I was nine, I saw the movie "Jaws,"
25
84511
1762
Khi tôi lên 9, tôi xem bộ phim 'Jaws' (hàm cá mập: bộ phim mói về những nhà khoa học bị tấn công bởi cá mâp)
01:42
and thought to myself, "No, thank you."
26
86273
3115
và tự nhủ của mình, 'Không, cảm ơn'
01:45
And when I was 10, I was told that my parents left because they didn't want me.
27
89388
3814
Và khi tôi 10 tuổi, tôi được bảo rằng ba mẹ đã rời bỏ tôi vì họ không muốn tôi
01:49
When I was 11, I wanted to be left alone.
28
93202
1591
Khi tôi 11 tuổi, tôi muốn được để yên thân.
01:50
When I was 12, I wanted to die. When I was 13, I wanted to kill a kid.
29
94793
4175
Khi tôi 12 tuổi, tôi muốn chết. Khi 13, tôi muốn giết một đứa trẻ
01:54
When I was 14, I was asked to seriously consider a career path.
30
98968
3894
Khi tôi 14, tôi được hỏi để nghiêm túc cân nhắc công việc tương lai
01:58
I said, "I'd like to be a writer."
31
102862
2661
Tôi nói ' Con muốn trở thành một nhà văn'
02:01
And they said, "Choose something realistic."
32
105523
3132
Và họ bảo:' Hãy chọn cái gì thực tế một chút đi'
02:04
So I said, "Professional wrestler."
33
108655
3456
Thế rồi tôi nói 'Đấu vật chuyên nghiệp'
02:08
And they said, "Don't be stupid."
34
112111
2328
Và họ nói:' Đừng có ngu'
02:10
See, they asked me what I wanted to be,
35
114439
2619
Thấy không? Họ hỏi tôi con người mà tôi muốn trở thành
02:12
then told me what not to be.
36
117058
2592
rồi lại bảo tôi điều mà tôi không thể trở thành
02:15
And I wasn't the only one.
37
119650
1995
và tôi không phải là người duy nhất
02:17
We were being told that we somehow must become
38
121645
2205
Chúng ta được bảo rằng bằng cách nào đó phải trở thành
02:19
what we are not, sacrificing what we are
39
123850
2088
một người khác, từ bỏ con người ta
02:21
to inherit the masquerade of what we will be.
40
125938
2784
để đổi lại bằng cái mặt nạ giả tạo của con người ta sẽ trở thành
02:24
I was being told to accept the identity
41
128722
2145
Tôi được bảo phải chấp nhận cái danh tính
02:26
that others will give me.
42
130867
2615
mà người khác gán cho tôi.
02:29
And I wondered, what made my dreams so easy to dismiss?
43
133482
3780
Và tôi tự hỏi, điều gì đã khiến giấc mơ của tôi quá dễ dàng bị lơ đi?
02:33
Granted, my dreams are shy,
44
137262
3516
Giấc mơ của tôi e thẹn,
02:36
because they're Canadian. (Laughter)
45
140778
4858
bởi vì chúng là của một người Canada ( cười to)
02:41
My dreams are self-conscious and overly apologetic.
46
145636
3622
Giấc mơ của tôi đầy mặc cảm và quá ôn hòa.
02:45
They're standing alone at the high school dance,
47
149258
2095
Chúng đứng ở ngoài lề buổi vũ hội trung học
02:47
and they've never been kissed.
48
151353
2718
Và chúng chưa bao giờ được hôn.
02:49
See, my dreams got called names too.
49
154071
2824
Thấy không, giấc mơ của tôi có cả tên.
02:52
Silly. Foolish. Impossible.
50
156895
3899
Ngớ ngẩn. Ngu ngốc. Khó tin
02:56
But I kept dreaming.
51
160794
1623
Nhưng tôi cứ mơ.
02:58
I was going to be a wrestler. I had it all figured out.
52
162417
1835
Tôi đã muốn trở thành một vận động viên đấu vật. Tôi đã tính cả rồi.
03:00
I was going to be The Garbage Man.
53
164252
3314
Tôi sẽ là 'Kẻ nghiền rác'.
03:03
My finishing move was going to be The Trash Compactor.
54
167566
3720
Đòn quyết định của tôi sẽ là ' Xe nghiền rác'.
03:07
My saying was going to be, "I'm taking out the trash!"
55
171286
4184
Và khẩu hiệu của tôi sẽ là:' Ta sẽ dọn hết rác'
03:11
(Laughter) (Applause)
56
175470
5259
(Cười lớn) (Vỗ tay)
03:16
And then this guy, Duke "The Dumpster" Droese,
57
180729
4826
Và rồi hắn ta, Duke 'Thùng Rác' Droese.
03:21
stole my entire shtick.
58
185555
3616
lấy mất kế hoạch của tôi.
03:25
I was crushed, as if by a trash compactor.
59
189171
5948
Tôi tan nát cứ như bị bỏ vào máy nghiền rác.
03:31
I thought to myself, "What now? Where do I turn?"
60
195119
3823
Tôi thầm nghĩ, ' Giờ thì sao? Tôi sẽ đi về đâu?'
03:34
Poetry.
61
198942
3136
Thi ca.
03:37
Like a boomerang, the thing I loved came back to me.
62
202078
3564
Như là cái boomerang, điều mà tôi yêu thích trở lại với tôi
03:41
One of the first lines of poetry I can remember writing
63
205642
2300
Một trong những dòng đầu tiên tôi có thể nhớ ra để viết
03:43
was in response to a world that demanded I hate myself.
64
207942
2562
là lời đáp lại cho cái thế giới đòi hỏi tôi ghét bản thân mình.
03:46
From age 15 to 18, I hated myself
65
210504
2823
Từ lúc 15 đến 18 tuổi, tôi ghét bản thân mình
03:49
for becoming the thing that I loathed: a bully.
66
213327
4233
vì đã trở thành người mà tôi không hề muốn: một kẻ bắt nạt
03:53
When I was 19, I wrote,
67
217560
2606
Khi tôi 19, tôi viết,
03:56
"I will love myself despite the ease with which
68
220166
2899
"Tôi sẽ yêu bản thân mặc kệ sự dễ dàng của việc
03:58
I lean toward the opposite."
69
223065
2958
ghét bỏ bản thân mình"
04:01
Standing up for yourself doesn't have to mean
70
226023
3128
Đấu tranh cho bản thân không phải là
04:05
embracing violence.
71
229151
2711
thoả hiệp với bạo lực
04:07
When I was a kid,
72
231862
1503
Khi tôi là một đứa trẻ
04:09
I traded in homework assignments for friendship,
73
233365
2922
Tôi làm giùm bài tập về nhà để kết bạn
04:12
then gave each friend a late slip for never showing up on time,
74
236287
2696
rồi tôi viết đơn đi trễ cho chúng mỗi lần chúng trễ hẹn
04:14
and in most cases not at all.
75
238983
2160
hay trong phần lớn trường hợp là chẳng hề đến.
04:17
I gave myself a hall pass to get through each broken promise.
76
241143
2984
Tôi cho mình quyền bỏ qua những lời thất hứa như vậy.
04:20
And I remember this plan, born out of frustration
77
244127
2288
và tôi nhớ một lần nọ, một kế hoạch sinh ra từ nỗi tuyệt vọng
04:22
from a kid who kept calling me "Yogi,"
78
246415
2432
bởi một thằng nhóc cứ gọi tôi là "Yogi" (một con gấu hoạt hình béo và hay chôm đồ của du khách)
04:24
then pointed at my tummy and said, "Too many picnic baskets."
79
248847
3609
rồi chỉ vào bụng tôi mà bảo,' Quá nhiều túi ăn pinick rồi đấy.ỉ"
04:28
Turns out it's not that hard to trick someone,
80
252456
2578
Và hóa ra không khó để lừa ai đó,
04:30
and one day before class, I said,
81
255034
1243
Một ngày nọ, sau giờ học tôi bảo nó:
04:32
"Yeah, you can copy my homework,"
82
256277
2165
" Nè, cậu có thể chép bài tập về nhà của tôi,"
04:34
and I gave him all the wrong answers
83
258442
1902
và rồi đưa cho nó tất cả các câu trả lời sai
04:36
that I'd written down the night before.
84
260344
2101
mà tôi đã viết ra từ đêm trước
04:38
He got his paper back expecting a near-perfect score,
85
262445
2492
Nó nhận lấy bài trông đợi nhận một điểm số hoàn hảo
04:40
and couldn't believe it when he looked across the room at me and held up a zero.
86
264937
3599
và rồi nó không tin nổi. Nó giơ bài về phía tôi với điểm 0.
04:44
I knew I didn't have to hold up my paper of 28 out of 30,
87
268536
3243
Tôi biết là mình không cần phải giơ lên bài mình, 28/30 câu đúng.
04:47
but my satisfaction was complete when he looked at me, puzzled,
88
271779
3078
nhưng sự thỏa mãn đã hoàn thiện khi nó nhìn tôi, bối rối
04:50
and I thought to myself, "Smarter than the average bear, motherfucker."
89
274857
3766
và tôi thầm nghĩ ' Thông minh hơn một con gấu bình thường đấy chú em'
04:54
(Laughter) (Applause)
90
278623
7496
(cười lớn) (vỗ tay)
05:02
This is who I am.
91
286119
3240
Đó là tôi.
05:05
This is how I stand up for myself.
92
289359
3924
Đó là cách tôi chiến đấu cho bản thân mình.
05:09
When I was a kid,
93
293283
2100
Khi tôi còn nhỏ,
05:11
I used to think that pork chops and karate chops were the same thing.
94
295383
4455
Tôi hay nhầm món sườn heo và món đòn karate là một
05:15
I thought they were both pork chops.
95
299838
2777
Tôi nghĩ nó đều để gọi món sườn heo.
05:18
And because my grandmother thought it was cute,
96
302615
1591
Và vì bà tôi nghĩ điều đó dễ thương
05:20
and because they were my favorite, she let me keep doing it.
97
304206
2929
và vì sườn heo là món tôi thích bà cứ để tôi làm vậy.
05:23
Not really a big deal.
98
307135
1569
Không có gì to tát..
05:24
One day, before I realized fat kids are not designed to climb trees,
99
308704
3783
Ngày nọ, trước khi tôi nhận ra một đứa trẻ mập không phù hợp để leo cây
05:28
I fell out of a tree and bruised the right side of my body.
100
312487
3178
tôi rớt từ trên cây xuống, thâm tím cả người bên phải
05:31
I didn't want to tell my grandmother about it
101
315665
1875
Tôi không muốn kể cho bà
05:33
because I was scared I'd get in trouble for playing somewhere I shouldn't have been.
102
317540
3362
bởi vì tôi sợ sẽ gặp rắc rối vì chơi ở chỗ mà tôi không nên.
05:36
A few days later, the gym teacher noticed the bruise,
103
320902
2038
Một vài ngày sau, giáo viên thể dục để ý chỗ bầm đó,
05:38
and I got sent to the principal's office.
104
322940
2227
và tôi được đưa tới phòng hiệu trưởng.
05:41
From there, I was sent to another small room
105
325167
1710
Rồi từ đó, tôi được gửi tới một căn phòng nhỏ
05:42
with a really nice lady who asked me all kinds of questions about my life at home.
106
326877
5396
có một cô rất tốt hỏi tôi tất tần tật về cuộc sống ở nhà của tôi.
05:48
I saw no reason to lie.
107
332273
1942
Tôi thấy không có lí do gì để nói dối
05:50
As far as I was concerned, life was pretty good.
108
334215
2520
Theo những gì tôi biết thì cuộc sống khá tốt đẹp.
05:52
I told her, whenever I'm sad, my grandmother gives me karate chops.
109
336735
4149
Tôi nói với cô ấy, bất cứ lúc nào tôi buồn, bà tôi sẽ cho tôi ăn món 'karate'.
05:56
(Laughter)
110
340884
7653
(cười lớn)
06:04
This led to a full-scale investigation,
111
348537
4200
Điều đó dẫn tới một cuộc điều tra toàn diện,
06:08
and I was removed from the house for three days,
112
352737
2674
và tôi bị đưa ra khỏi nhà trong 3 ngày,
06:11
until they finally decided to ask how I got the bruises.
113
355411
3870
cho đến khi họ cuối cùng quyết định hỏi xem làm thế nào tôi bị bầm tím.
06:15
News of this silly little story quickly spread through the school,
114
359281
2633
Câu chuyện phím ngớ ngẩn ấy nhanh chóng truyền đi trong trường,
06:17
and I earned my first nickname:
115
361914
2808
và tôi có được biệt danh đầu tiên:
06:20
Porkchop.
116
364722
1940
'Sườn Heo'.
06:22
To this day, I hate pork chops.
117
366662
6590
Đến hôm nay, tôi vẫn ghét món sườn heo.
06:29
I'm not the only kid who grew up this way,
118
373252
2765
Tôi không phải đứa trẻ duy nhất lớn lên theo cách ấy,
06:31
surrounded by people who used to say that rhyme
119
376017
2648
bởi xung quanh toàn là những người nói cái câu đó
06:34
about sticks and stones,
120
378665
2513
về chuyện 'gậy và đá gây đau chứ lời ác ý thì không'
06:37
as if broken bones hurt more than the names we got called,
121
381178
2640
như thể vài cái xương gãy đau hơn những cái tên ta bị gọi
06:39
and we got called them all.
122
383818
2248
và ta luôn bị gọi thế.
06:41
So we grew up believing no one would ever fall in love with us,
123
386066
3584
Cứ thế chúng tôi lớn lên tin rằng sẽ chẳng có ai yêu chúng tôi,
06:45
that we'd be lonely forever,
124
389650
2216
rằng chúng tôi sẽ cô đơn mãi mãi,
06:47
that we'd never meet someone to make us feel like the sun
125
391866
2241
rằng sẽ không bao giờ gặp ai đó làm tôi cảm thấy
06:50
was something they built for us in their toolshed.
126
394107
2462
họ sẽ xây nên cả mặt trời vì tôi.
06:52
So broken heartstrings bled the blues, and we tried to empty ourselves so we'd feel nothing.
127
396569
4049
Thế rồi những cảm xúc tan vỡ đẩy ta tới nỗi buồn miên man, và ta cố làm mình trơ đi để không cảm thấy gì
06:56
Don't tell me that hurt less than a broken bone,
128
400618
2407
Đừng nói với tôi nỗi đau đó ít hơn cái xương gãy,
06:58
that an ingrown life is something surgeons can cut away,
129
403025
2594
rằng một cuộc sống thu mình là thứ mà phẫu thuật có thể cắt bỏ,
07:01
that there's no way for it to metastasize; it does.
130
405619
3202
rằng chúng không di căn; chúng có đấy.
07:04
She was eight years old,
131
408821
1775
Lúc đó cô ấy 8 tuổi,
07:06
our first day of grade three when she got called ugly.
132
410596
3493
cái ngày đầu năm học lớp 3, cô ấy bị gọi là xấu xí.
07:09
We both got moved to the back of class
133
414089
2024
Chúng tôi cùng bị chuyển xuống cuối lớp
07:12
so we would stop getting bombarded by spitballs.
134
416113
2857
để không bị khạc nhổ vào.
07:14
But the school halls were a battleground.
135
418970
1866
Nhưng hành lang trường học đúng là một chiến trường.
07:16
We found ourselves outnumbered day after wretched day.
136
420836
2565
Chúng tôi thấy bản thân bị đàn áp bởi số lượng qua từng ngày khốn khổ.
07:19
We used to stay inside for recess, because outside was worse.
137
423401
3544
Chúng tôi thường ngồi trong lớp giờ giải lao, vì ở ngoài còn tệ hơn.
07:22
Outside, we'd have to rehearse running away,
138
426945
2081
Ngoài đó, chúng tôi phải tập cách chạy trốn,
07:24
or learn to stay still like statues, giving no clues that we were there.
139
429026
3127
hoặc học cách im như tượng, vờ như không tồn tại.
07:28
In grade five, they taped a sign to the front of her desk
140
432153
3187
Lớp 5, họ dán một cái bảng trước bàn cô ấy
07:31
that read, "Beware of dog."
141
435340
2630
ghi " Cẩn thận chó dữ'.
07:33
To this day, despite a loving husband, she doesn't think she's beautiful
142
437970
4884
Đến hôm nay, dù có một người chồng yêu thương, cô không dám nghĩ rằng mình xinh đẹp.
07:38
because of a birthmark that takes up a little less than half her face.
143
442854
3764
vì một cái bớp chiếm hết gần nửa mặt cô,
07:42
Kids used to say, "She looks like a wrong answer
144
446618
2151
Lũ trẻ lúc ấy hay nói về cô , 'cứ như câu câu trả lời sai
07:44
that someone tried to erase, but couldn't quite get the job done."
145
448769
3296
mà ai đó muốn xóa đi nhưng chưa làm xong hẳn.'
07:47
And they'll never understand that she's raising two kids
146
452065
2961
Và chúng sẽ chẳng bao giờ hiểu cô ấy nuôi dạy hai đứa con
07:50
whose definition of beauty begins with the word "Mom,"
147
455026
4135
mà với chúng đồng nghĩa với từ 'xinh đẹp' là từ 'Mẹ"
07:55
because they see her heart before they see her skin,
148
459161
2354
bởi chúng thấy trái tim cô trước khi nhìn làn da,
07:57
because she's only ever always been amazing.
149
461515
1572
bởi cô luôn là người tuyệt vời nhất
07:58
He was a broken branch grafted onto a different family tree,
150
463087
5395
Anh ấy là như một nhánh cây gãy được ghép vào một cái cây gia đình khác
08:04
adopted,
151
468482
1828
được nhận nuôi,
08:06
not because his parents opted for a different destiny.
152
470310
4155
không phải vì bố mẹ ruột muốn một tương lai khác cho anh.
08:10
He was three when he became a mixed drink
153
474465
1836
Lúc mới 3 tuổi anh đã mang những nỗi đau chồng chéo
08:12
of one part left alone and two parts tragedy,
154
476301
3245
của một phần bị bỏ rơi và hai phần bi kịch,
08:15
started therapy in eighth grade,
155
479546
2177
bắt đầu được trị liệu (tâm lí) năm lớp 8,
08:17
had a personality made up of tests and pills,
156
481723
3046
tính cách của anh được tạo từ những bài kiểm tra và những viên thuốc,
08:20
lived like the uphills were mountains and the downhills were cliffs,
157
484769
3792
sống mà bước tới là những núi cao và lùi lại là vực sâu thẳm,
08:24
four fifths suicidal, a tidal wave of antidepressants,
158
488561
3408
tự tử 4 phần 5 chết, chìm trong đống thuốc chống trầm cảm,
08:27
and an adolescence being called "Popper,"
159
491969
2910
và một thời niên thiếu bị goi là 'Popper' (một loại thuốc hít kích thích)
08:30
one part because of the pills,
160
494879
1921
1% vì những viên thuốc,
08:32
99 parts because of the cruelty.
161
496800
2831
99% vì sự độc ác.
08:35
He tried to kill himself in grade 10
162
499631
2496
Anh ấy tự sát năm lớp 10
08:38
when a kid who could still go home to Mom and Dad
163
502127
2600
khi một đứa trẻ còn đầy đủ ba và mẹ
08:40
had the audacity to tell him, "Get over it."
164
504727
3452
trơ tráo nói với anh:' có gì to tát đâu, vượt qua nó đi'.
08:44
As if depression is something that could be remedied
165
508179
2483
như thể sự tuyệt vọng ấy có thể chữa được
08:46
by any of the contents found in a first aid kit.
166
510662
2796
bởi bất cứ thứ gì có thể tìm thấy trong hộp sơ cứu.
08:49
To this day, he is a stick of TNT lit from both ends,
167
513458
3600
Đến hôm nay, anh ấy là một que thuốc nổ bị đốt từ cả hai đầu
08:52
could describe to you in detail the way the sky bends
168
517058
2471
anh có thể tả chi tiết cảm giác khi bầu trời nghiêng đi,
08:55
in the moment before it's about to fall,
169
519529
1921
vào cái khoảnh khắc nó gần đổ xuống,
08:57
and despite an army of friends who all call him an inspiration,
170
521450
2782
và dù có cả tá người bạn gọi anh ấy là nguồn cảm hứng,
09:00
he remains a conversation piece between people who can't understand
171
524232
3400
anh vẫn là một đề tài bàn tán với những người không thể hiểu anh
09:03
sometimes being drug-free has less to do with addiction
172
527632
3248
thỉnh thoảng là một người không-dùng-thuốc không dính đến chuyện bị tránh nghiện
09:06
and more to do with sanity.
173
530880
3039
mà là về lương tri.
09:09
We weren't the only kids who grew up this way.
174
533919
2961
Chúng tôi không phải là những đứa trẻ duy nhất lớn lên như thế
09:12
To this day, kids are still being called names.
175
536880
3572
Đến hôm nay, lũ trẻ vẫn bị gán cho biệt danh.
09:16
The classics were, "Hey stupid," "Hey spaz."
176
540452
4915
Quen thuộc vẫn là ' Này thằng ngu", "Này thằng tồ".
09:21
Seems like every school has an arsenal of names
177
545367
2873
Có vẻ như mỗi trường học đều được trang bị một kho vu khí-những cái tên
09:24
getting updated every year,
178
548240
2547
và được cập nhật mỗi năm,
09:26
and if a kid breaks in a school and no one around chooses to hear,
179
550787
2552
và nếu như một đứa trẻ đau khổ ở trường và không ai chịu lắng nghe?
09:29
do they make a sound?
180
553339
2141
Chúng có tiếng nói không?
09:31
Are they just background noise from a soundtrack stuck
181
555480
2288
Chúng có phải chỉ là tiếng ồn từ một đoạn băng bị kẹt?
09:33
on repeat when people say things like, "Kids can be cruel."
182
557768
4760
lặp lại khi mọi người nói kiểu " Trẻ con cũng có thể ác chứ".
09:38
Every school was a big top circus tent,
183
562528
2961
Mỗi trường học đều có một nhóm xiếc thú
09:41
and the pecking order went from acrobats to lion tamers,
184
565489
2903
và phân chia giai cấp từ người làm xiếc đến gã huấn luyện sư tử,
09:44
from clowns to carnies, all of these miles ahead of who we were.
185
568392
3296
từ anh hề cho đến những kẻ phụ việc, tất cả chúng đều khác hẳn chúng ta.
09:47
We were freaks -- lobster claw boys and bearded ladies,
186
571688
4064
Chúng ta lũ quái dị-- chàng trai càng cua và người đàn bà có râu,
09:51
oddities juggling depression and loneliness,
187
575752
2414
tung hứng nỗi tuyệt vọng và sự cô độc,
09:54
playing solitaire, spin the bottle,
188
578166
1753
chơi bài, quay chai (những trò chơi giải trí),
09:55
trying to kiss the wounded parts of ourselves and heal,
189
579919
2501
cố xoa dịu vết thương của bản thân và làm lành nó,
09:58
but at night, while the others slept,
190
582420
2764
nhưng về đêm, khi mọi người đã ngủ,
10:01
we kept walking the tightrope.
191
585184
2456
chúng tôi lại đi trên dây như làm xiếc.
10:03
It was practice, and yes, some of us fell.
192
587640
3256
Đó là luyện tập, và đúng vậy, một vài người gục ngã.
10:06
But I want to tell them that all of this
193
590896
3368
Nhưng tôi muốn bảo họ tất cả
10:10
is just debris left over when we finally decide to smash
194
594264
4559
chỉ là những mảnh vụn vỡ khi chúng ta quyết định sẽ đập tan
10:14
all the things we thought we used to be,
195
598823
2609
tất cả những thứ chúng ta nghĩ chúng ta đã từng là,
10:17
and if you can't see anything beautiful about yourself,
196
601432
3552
và nếu bạn không nhìn thấy vẻ đẹp của mình,
10:20
get a better mirror, look a little closer, stare a little longer,
197
604984
4571
tìm một cái gương tốt hơn, nhìn gần hơn, ngắm nghía lâu hơn,
10:25
because there's something inside you that made you keep trying
198
609555
2661
vì có những thứ bên trong bạn, làm cho bạn cố gắng không ngừng
10:28
despite everyone who told you to quit.
199
612216
2408
mặc kệ mọi người bảo bạn bỏ cuộc đi.
10:30
You built a cast around your broken heart and signed it yourself.
200
614624
2334
Bạn xây một lâu đài quanh trái tim tan nát của mình và viết lên nó
10:32
You signed it, "They were wrong."
201
616958
1961
Viết rằng " Họ đã sai".
10:34
Because maybe you didn't belong to a group or a clique.
202
618919
2788
Bởi vì có lẽ bạn không thuộc về một nhóm hay một kiểu thông thường nào đó.
10:37
Maybe they decided to pick you last for basketball or everything.
203
621707
3081
có lẽ họ quyết đinh chọn bạn cuối cùng cho môn bóng rổ hay cho mọi việc.
10:40
Maybe you used to bring bruises and broken teeth to show-and-tell, but never told,
204
624788
3742
Có lẽ bạn đã từng mang những vết bầm hay có vài cái răng gãy đến buổi show-and-tell (buổi kể chuyện), nhưng chưa từng kể
10:44
because how can you hold your ground
205
628530
1447
bởi vì làm thế nào bạn đứng vững
10:45
if everyone around you wants to bury you beneath it?
206
629977
1990
nếu mọi người xung quanh cố vùi bạn xuống?
10:47
You have to believe that they were wrong.
207
631967
4323
Bạn phải tin rằng họ đã sai.
10:52
They have to be wrong.
208
636290
2583
Họ phải sai.
10:54
Why else would we still be here?
209
638873
3599
Còn lí do gì nữa để chúng ta ở lại đây?
10:58
We grew up learning to cheer on the underdog
210
642472
2641
Chúng ta lớn lên học cách đông viên những người khốn khổ
11:01
because we see ourselves in them.
211
645113
2581
vì chúng ta thấy mình trong họ.
11:03
We stem from a root planted in the belief
212
647694
2305
Chúng ta phát triển từ cái rễ trong niềm tin
11:05
that we are not what we were called.
213
649999
2725
rằng chúng ta không phải là thứ chúng ta bị gán cho.
11:08
We are not abandoned cars stalled out
214
652724
1755
Chúng ta không phải là những chiếc xe bị bỏ
11:10
and sitting empty on some highway,
215
654479
2558
và trống rỗng trên đường cao tốc,
11:12
and if in some way we are, don't worry.
216
657037
1521
và nếu theo một cách nào đó chúng ta đúng là như vậy, đừng lo.
11:14
We only got out to walk and get gas.
217
658558
2016
Ta chỉ cần được đưa đi và đổ xăng.
11:16
We are graduating members from the class of We Made It,
218
660574
3702
Ta là những thành viên tốt nghiệp từ lớp học "Chúng tôi đã vượt qua",
11:20
not the faded echoes of voices crying out,
219
664276
1937
chứ không phải một tiếng vang than khóc mờ nhạt,
11:22
"Names will never hurt me."
220
666213
4631
'Những cái tên không làm tôi đau"
11:26
Of course they did.
221
670844
4428
Tất nhiên là chúng có chứ.
11:31
But our lives will only ever always
222
675272
2122
Những cuộc sống chúng ta sẽ chỉ luôn
11:33
continue to be a balancing act
223
677394
2944
tiếp diễn với những hành động cân bằng
11:36
that has less to do with pain
224
680338
2607
ít liên quan đến nỗi đau
11:38
and more to do with beauty.
225
682945
3935
mà liên quan tới cái đẹp.
11:42
(Applause)
226
686880
4000
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Shane Koyczan - PoetShane Koyczan makes spoken-word poetry and music. His poem "To This Day" is a powerful story of bullying and survival, illustrated by animators from around the world.
Why you should listen
Shane Koyczan is a poet, author and performer. He performed at the opening ceremonies of the Vancouver 2010 Winter Olympics, where an audience of more than 1 billion people worldwide heard his piece “We Are More.”
He has published three books: Stickboy, Our Deathbeds Will Be Thirsty and Visiting Hours, selected by both the Guardian and the Globe and Mail for their Best Books of the Year lists.
In 2012, he released a full-length album with his band Shane Koyczan and the Short Story Long. The album includes the viral hit “To This Day,” which explores the anguish of anyone who grew up feeling different or just a little bit alone. To bring visual life to this image-rich poem, Koyczan invited artists from around the world to contribute 20-second segments of animation to the project. Posted on YouTube on February 19, 2013, by the close of the month the video had been viewed 6 million times.
Shane Koyczan | Speaker | TED.com