TED2014
David Brooks: Should you live for your résumé ... or your eulogy?
David Brooks: Chúng ta sống vì lý lịch bản thân...hay vì bài điếu văn truy điệu.
Filmed:
Readability: 4.8
2,720,594 views
Mỗi một người trong chúng ta đều có hai cái tôi, trong bài nói ngắn gợi nhiều suy ngẫm, David Brooks chỉ ra cái tôi khao khát thành công, gầy dựng tên tuổi, và cái tôi tìm kiếm mối quan hệ, cộng đồng, tình yêu... đem đến những giá trị cho bài điếu văn khi ta qua đời. (Joseph Soloveitchik đã gọi hai cái tôi này là "Adam I" và "Adam II"). Từ đó, Brooks đặt ra câu hỏi: Liệu chúng ta có thể cân bằng hai cái tôi này?
David Brooks - Op-ed columnist
Writer and thinker David Brooks has covered business, crime and politics over a long career in journalism. Full bio
Writer and thinker David Brooks has covered business, crime and politics over a long career in journalism. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So I've been thinking about the difference between
0
885
1522
Tôi nghĩ về sự khác nhau
00:14
the résumé virtues and
the eulogy virtues.
the eulogy virtues.
1
2407
3134
giữa điểm tốt trong lý lịch
và điểm tốt trong bài điếu văn.
và điểm tốt trong bài điếu văn.
00:17
The résumé virtues are the
ones you put on your résumé,
ones you put on your résumé,
2
5541
2902
Điểm tốt của bản lý lịch
là cái mà bạn cho vào đấy,
là cái mà bạn cho vào đấy,
00:20
which are the skills
you bring to the marketplace.
you bring to the marketplace.
3
8443
3466
là những kĩ năng
bạn mang ra thị trường
bạn mang ra thị trường
00:23
The eulogy virtues are the ones
4
11909
1738
Điểm tốt của bài điếu văn
00:25
that get mentioned in the eulogy,
5
13647
1482
là cái được nhắc đến
trong điếu văn,
trong điếu văn,
00:27
which are deeper: who are you,
in your depth,
in your depth,
6
15129
2938
sâu sắc hơn:
nó nói lên bạn là ai, trong sâu thẳm
nó nói lên bạn là ai, trong sâu thẳm
00:30
what is the nature of your relationships,
7
18067
1776
về bản chất
các mối quan hệ,
các mối quan hệ,
00:31
are you bold, loving, dependable, consistency?
8
19843
3564
bạn có dũng cảm,
yêu người, độc lập, nhất quán?
yêu người, độc lập, nhất quán?
00:35
And most of us, including
me, would say
me, would say
9
23407
1494
Với hầu hết chúng ta,
00:36
that the eulogy virtues are the
more important of the virtues.
more important of the virtues.
10
24901
3216
điểm tốt của bài điếu văn
thì quan trọng hơn.
thì quan trọng hơn.
00:40
But at least in my case,
are they the ones that
are they the ones that
11
28127
2073
Tuy nhiên, ít nhất là với tôi,
liệu chúng
liệu chúng
00:42
I think about the most?
And the answer is no.
And the answer is no.
12
30200
2802
có là cái
mà tôi nghĩ đến nhiều nhất? Không.
mà tôi nghĩ đến nhiều nhất? Không.
00:45
So I've been thinking about that problem,
13
33002
2293
Tôi suy nghĩ nhiều về nó,
với sự giúp đỡ
với sự giúp đỡ
00:47
and a thinker who has
helped me think about it
helped me think about it
14
35295
1168
của nhà tư tưởng Joseph Soloveitchik
giáo sĩ Do Thái
giáo sĩ Do Thái
00:48
is a guy named Joseph Soloveitchik, who was a rabbi
15
36463
1613
00:50
who wrote a book called "The
Lonely Man Of Faith" in 1965.
Lonely Man Of Faith" in 1965.
16
38076
3370
tác giả cuốn sách "Người cô độc
có đức tin" xuất bản năm 1965.
có đức tin" xuất bản năm 1965.
00:53
Soloveitchik said there are two sides of our natures,
17
41446
3320
Soloveitchik nói rằng
bản chất ta có hai mặt,
bản chất ta có hai mặt,
00:56
which he called Adam I
and Adam II.
and Adam II.
18
44766
2390
ông gọi là Adam I và Adam II.
00:59
Adam I is the worldly, ambitious,
19
47156
1732
Adam I thì xác thịt, tham vọng,
01:00
external side of our nature.
20
48888
2223
mặt bên ngoài của bản tính.
01:03
He wants to build, create,
create companies,
create companies,
21
51111
2073
Anh ta thích xây dựng,
sáng tạo, tạo quan hệ, đổi mới.
sáng tạo, tạo quan hệ, đổi mới.
01:05
create innovation.
22
53184
1546
01:06
Adam II is the humble
side of our nature.
side of our nature.
23
54730
2738
Adam II thì khiêm nhường.
Anh không chỉ
Anh không chỉ
01:09
Adam II wants not only
to do good but to be good,
to do good but to be good,
24
57468
2817
muốn làm việc tốt
mà còn muốn là người tốt,
mà còn muốn là người tốt,
01:12
to live in a way internally
25
60285
1947
sống nội tâm
01:14
that honors God, creation and our possibilities.
26
62232
3803
tôn kính Trời, sự sáng tạo
và năng lực con người.
và năng lực con người.
01:18
Adam I wants to conquer the world.
27
66035
1888
Adam I muốn chinh phục thế giới,
01:19
Adam II wants to hear
a calling and obey the world.
a calling and obey the world.
28
67923
2764
Adam II muốn nghe tiếng gọi
và vâng lời.
và vâng lời.
01:22
Adam I savors accomplishment.
29
70687
2488
Adam I khoái thành công.
01:25
Adam II savors inner
consistency and strength.
consistency and strength.
30
73175
2682
Adam II vui vì sự nhất quán
và sức mạnh bên trong.
và sức mạnh bên trong.
01:27
Adam I asks how things work.
31
75857
2743
Adam I hỏi làm thế nào
để vận hành mọi việc.
để vận hành mọi việc.
01:30
Adam II asks why we're here.
32
78600
2318
Adam II hỏi tại sao
chúng ta ở đây.
chúng ta ở đây.
01:32
Adam I's motto is "success."
33
80918
2104
Phương châm của Adam I
là "thành công".
là "thành công".
01:35
Adam II's motto is "love, redemption and return."
34
83022
4246
Phương châm của Adam II
là "tình yêu, sự cứu chuộc và hối cải".
là "tình yêu, sự cứu chuộc và hối cải".
01:39
And Soloveitchik argued
that these two sides
that these two sides
35
87268
1850
Soloveitchik chỉ ra rằng
hai mặt này
hai mặt này
01:41
of our nature are
at war with each other.
at war with each other.
36
89118
2648
luôn tranh chiến với nhau.
01:43
We live in perpetual self-confrontation
37
91766
2064
Chúng ta luôn ở trong
cuộc chiến liên miên
cuộc chiến liên miên
01:45
between the external success and the internal value.
38
93830
3264
giữa thành công bên ngoài
và giá trị bên trong.
và giá trị bên trong.
01:49
And the tricky thing,
I'd say, about these
I'd say, about these
39
97094
2484
Và điều rắc rối là
01:51
two sides of our nature is they work
40
99578
1692
chúng hành động
01:53
by different logics.
41
101270
2410
với những logic khác nhau.
01:55
The external logic is
an economic logic:
an economic logic:
42
103680
2234
Logic bên ngoài
là logic kinh tế:
là logic kinh tế:
01:57
input leads to output,
risk leads to reward.
risk leads to reward.
43
105914
3466
đầu vào tạo ra đầu ra,
rủi ro dẫn đến lợi nhuận.
rủi ro dẫn đến lợi nhuận.
02:01
The internal side of our nature
44
109380
1776
Mặt bên trong của bản tính
02:03
is a moral logic and
often an inverse logic.
often an inverse logic.
45
111156
3421
là logic đạo đức,
là logic ngược lại.
là logic ngược lại.
02:06
You have to give to receive.
46
114577
1874
Bạn phải cho đi
mới được nhận lại.
mới được nhận lại.
02:08
You have to surrender
to something outside yourself
to something outside yourself
47
116451
1716
Bạn phải đầu phục
cái bên ngoài
cái bên ngoài
02:10
to gain strength within yourself.
48
118167
2282
để lấy sức từ bên trong.
Chế ngự ham muốn
để đạt được mong ước.
để đạt được mong ước.
02:12
You have to conquer the
desire to get what you want.
desire to get what you want.
49
120449
2321
02:14
In order to fulfill yourself,
you have to forget yourself.
you have to forget yourself.
50
122770
2791
Phải quên đi chính mình,
để hoàn thiện bản thân,
để hoàn thiện bản thân,
02:17
In order to find yourself,
you have to lose yourself.
you have to lose yourself.
51
125561
4312
Phải chối mình.
để tìm thấy bản ngã,
để tìm thấy bản ngã,
02:21
We happen to live in a society
that favors Adam I,
that favors Adam I,
52
129873
2936
Ta đang sống
trong xã hội ủng hộ Adam I,
trong xã hội ủng hộ Adam I,
02:24
and often neglects Adam II.
53
132809
2240
và thường lơ là Adam II.
02:27
And the problem is, that turns
you into a shrewd animal
you into a shrewd animal
54
135049
3232
Vấn đề là, nó biến ta
thành những loài tinh ranh
thành những loài tinh ranh
02:30
who treats life as a game,
55
138281
1557
coi cuộc sống như trò chơi,
02:31
and you become a cold,
calculating creature
calculating creature
56
139838
2725
thành kẻ lạnh lùng và tính toán
02:34
who slips into a sort of mediocrity
57
142563
2806
thích an bài với sự tầm thường
02:37
where you realize there's a difference
58
145369
1460
dầu biết rằng có sự khác biệt
02:38
between your desired
self and your actual self.
self and your actual self.
59
146829
2572
giữa hình mẫu mơ ước
và con người thực.
và con người thực.
02:41
You're not earning the sort of eulogy you want,
60
149401
3973
Bạn sẽ không có được đức tính
mà bạn muốn trong bài điếu văn,
mà bạn muốn trong bài điếu văn,
02:45
you hope someone will give to you.
61
153374
1560
bạn hi vọng ai đó
sẽ thêm vào cho bạn.
sẽ thêm vào cho bạn.
02:46
You don't have the
depth of conviction.
depth of conviction.
62
154934
1726
Bạn không có
sự sâu sắc trong đức tin,
sự sâu sắc trong đức tin,
02:48
You don't have an emotional sonorousness.
63
156660
2537
nồng hậu trong tình cảm.
02:51
You don't have
commitment to tasks
commitment to tasks
64
159197
1769
Bạn không tận tụy với nhiệm vụ
02:52
that would take more than a lifetime to commit.
65
160966
3214
mà bạn phải cam kết
suốt cuộc đời.
suốt cuộc đời.
02:56
I was reminded of a common
response through history
response through history
66
164180
3447
Lịch sử nhắc tôi
bài học về cách
bài học về cách
02:59
of how you build a solid Adam II,
67
167627
2762
xây dựng bản tính Adam II
sao cho chắc chắn,
sao cho chắc chắn,
03:02
how you build a depth of character.
68
170389
2010
xây dựng
chiều sâu tính cách.
chiều sâu tính cách.
03:04
Through history, people
have gone back
have gone back
69
172399
2725
Con người ta nhìn lại
03:07
into their own pasts,
70
175124
1886
quá khứ, đôi lúc
03:09
sometimes to a precious
time in their life,
time in their life,
71
177010
2250
đó là khoảng thời gian
quý báu trong đời,
quý báu trong đời,
03:11
to their childhood,
72
179260
1459
như thời ấu thơ,
03:12
and often, the mind
gravitates in the past
gravitates in the past
73
180719
3966
và thường, trong quá khứ
ký ức ta trĩu nặng
ký ức ta trĩu nặng
03:16
to a moment of shame,
74
184685
1388
những khoảnh khắc hổ thẹn,
03:18
some sin committed,
some act of selfishness,
some act of selfishness,
75
186073
2927
khi phạm lỗi,
ích kỷ,
ích kỷ,
03:21
an act of omission, of shallowness,
76
189000
2290
lơ là hay nông cạn,
03:23
the sin of anger, the sin of self-pity,
77
191290
2743
giận dữ,
thương hại bản thân,
thương hại bản thân,
03:26
trying to be a people-pleaser,
a lack of courage.
a lack of courage.
78
194033
3585
cố làm hài lòng người khác,
hèn nhát.
hèn nhát.
03:29
Adam I is built by
building on your strengths.
building on your strengths.
79
197618
4695
Adam I được tạo nên từ
sức mạnh bản thân.
sức mạnh bản thân.
03:34
Adam II is built by fighting
your weaknesses.
your weaknesses.
80
202313
4096
Adam II được tạo nên
từ tranh chiến với những yếu kém.
từ tranh chiến với những yếu kém.
03:38
You go into yourself,
you find the sin
you find the sin
81
206409
2858
Bạn tra xét bản thân,
tìm thấy những tội lỗi cố hữu
tìm thấy những tội lỗi cố hữu
03:41
which you've committed over
and again through your life,
and again through your life,
82
209267
1672
03:42
your signature sin
83
210939
1801
mà ta phạm phải
trong suốt cuộc đời
trong suốt cuộc đời
03:44
out of which the others emerge,
84
212740
2691
từ đó nảy sinh
những sai phạm khác
những sai phạm khác
03:47
and you fight that sin and you wrestle with that sin,
85
215431
2864
và bạn tranh chiến,
vật lộn với tội lỗi,
vật lộn với tội lỗi,
03:50
and out of that wrestling,
that suffering,
that suffering,
86
218295
3136
từ chính sự vật lộn ấy
nỗi đau khổ ấy,
nỗi đau khổ ấy,
03:53
then a depth of character is constructed.
87
221431
3618
chiều sâu tính cách
được xây lên.
được xây lên.
03:57
And we're often not
taught to recognize
taught to recognize
88
225049
1902
Chúng ta thường
không được dạy để nhận ra
không được dạy để nhận ra
03:58
the sin in ourselves,
89
226951
1136
tội lỗi của mình,
04:00
in that we're not taught in this culture
90
228087
1848
trong nền văn hóa này, ta không
được dạy cách vật lộn với nó,
được dạy cách vật lộn với nó,
04:01
how to wrestle with it,
91
229935
1947
04:03
how to confront it,
and how to combat it.
and how to combat it.
92
231882
2673
cách đối diện
và cách chiến đấu với nó.
và cách chiến đấu với nó.
04:06
We live in a culture
with an Adam I mentality
with an Adam I mentality
93
234555
3330
Chúng ta sống trong nền văn hóa
chỉ có tinh thần Adam I.
chỉ có tinh thần Adam I.
04:09
where we're inarticulate
about Adam II.
about Adam II.
94
237885
3169
Chúng ta không biết rõ
về Adam II
về Adam II
04:13
Finally, Reinhold Niebuhr
95
241054
1656
Cuối cùng,
Reinhold Niebuhr
Reinhold Niebuhr
04:14
summed up the confrontation, the fully lived
96
242710
2135
đã tổng kết
cuộc đối đầu,
cuộc đối đầu,
04:16
Adam I and Adam II life, this way:
97
244845
3553
như sau:
04:20
"Nothing that is worth doing
can be achieved in our lifetime;
can be achieved in our lifetime;
98
248398
3262
"Không có việc gì đáng làm
có thể làm được trong đời;
có thể làm được trong đời;
04:23
therefore we must
be saved by hope.
be saved by hope.
99
251660
2382
do đó, hi vọng là niềm cứu rỗi.
04:26
Nothing which is true or
beautiful or good makes
beautiful or good makes
100
254042
3106
Không có điều gì chân thật,
tươi đẹp hay tốt lành, tạo ra được
tươi đẹp hay tốt lành, tạo ra được
04:29
complete sense in any immediate context of history;
101
257148
2956
ý nghĩa trọn vẹn, trong
bất cứ hoàn cảnh lịch sử nào:
bất cứ hoàn cảnh lịch sử nào:
04:32
therefore we must be saved by faith.
102
260104
2678
do đó, đức tin là niềm cứu rỗi.
04:34
Nothing we do, however virtuous,
can be accomplished alone;
can be accomplished alone;
103
262782
3890
Việc ta làm, dù tốt đẹp đến đâu
cũng không thể hoàn thành một mình;
cũng không thể hoàn thành một mình;
04:38
therefore we must
be saved by love.
be saved by love.
104
266672
3046
do đó tình yêu là niềm cứu rỗi.
04:41
No virtuous act is quite as virtuous
105
269718
2437
Có những việc làm
ta coi là tốt đẹp
ta coi là tốt đẹp
04:44
from the standpoint of our friend
or foe as from our own standpoint.
or foe as from our own standpoint.
106
272155
3986
lại có thể khác đi
dưới con mắt của bạn hoặc thù
dưới con mắt của bạn hoặc thù
04:48
Therefore we must be saved
by that final form of love,
by that final form of love,
107
276141
2827
Do đó, hình hài cuối cùng
của tình yêu thương;
của tình yêu thương;
04:50
which is forgiveness.”
108
278968
1636
sự tha thứ
chính là niềm cứu rỗi,".
chính là niềm cứu rỗi,".
04:52
Thanks.
109
280604
2076
Xin cảm ơn.
04:54
(Applause)
110
282680
1718
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
David Brooks - Op-ed columnistWriter and thinker David Brooks has covered business, crime and politics over a long career in journalism.
Why you should listen
David Brooks became an Op-Ed columnist for The New York Times in September 2003. He is currently a commentator on "The PBS Newshour," NPR’s "All Things Considered" and NBC's "Meet the Press."
He is the author of Bobos in Paradise and The Social Animal. In April 2015, he released with his fourth book, The Road to Character, which was a #1 New York Times bestseller.
Brooks also teaches at Yale University, and is a member of the American Academy of Arts & Sciences.
Born on August 11, 1961 in Toronto, Canada, Brooks graduated a bachelor of history from the University of Chicago in 1983. He became a police reporter for the City News Bureau, a wire service owned jointly by the Chicago Tribune and Sun-Times.
He worked at The Washington Times and then The Wall Street Journal for nine years. His last post at the Journal was as Op-ed Editor. Prior to that, he was posted in Brussels, covering Russia, the Middle East, South Africa and European affairs. His first post at the Journal was as editor of the book review section, and he filled in as the Journal's movie critic.
He also served as a senior editor at The Weekly Standard for 9 years, as well as contributing editor for The Atlantic and Newsweek.
David Brooks | Speaker | TED.com