TEDGlobal 2014
Melissa Fleming: Let's help refugees thrive, not just survive
Melissa Fleming: Hãy giúp người tị nạn vươn lên chứ không chỉ là sống sót
Filmed:
Readability: 3.8
1,341,791 views
50 triệu người trên thế giới ngày nay đã bị buộc di tản khỏi nhà mình - mức độ chưa từng thấy kể từ Thế chiến II. Ngay tại thời điểm này, hơn 3 triệu người tị nạn Syria đang tìm kiếm nơi trú ẩn ở các nước láng giềng. Tại Lebanon, một nửa số người tị nạn là trẻ em; chỉ 20% trong số đó được đi học. Melissa Fleming, đến từ cơ quan tị nạn Liên Hiệp Quốc, kêu gọi tất cả chúng ta hãy đảm bảo rằng các trại tị nạn là nơi chữa bệnh, nơi cho phép mọi người phát triển các kỹ năng cần thiết để xây dựng lại quê hương.
Melissa Fleming - Voice for refugees
Melissa Fleming sheds light on their devastating plight and remarkable resilience of refugees. Full bio
Melissa Fleming sheds light on their devastating plight and remarkable resilience of refugees. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So I started working
0
812
1637
Tôi làm việc với người tị nạn
vì muốn tạo ra sự khác biệt,
vì muốn tạo ra sự khác biệt,
00:14
with refugees because I wanted
1
2449
1884
00:16
to make a difference,
2
4333
2340
và việc đó bắt đầu từ
thuật lại các câu chuyện của họ.
thuật lại các câu chuyện của họ.
00:18
and making a difference starts
3
6673
1407
00:20
with telling their stories.
4
8080
2356
Thế nên khi gặp họ,
00:22
So when I meet refugees,
5
10436
1490
00:23
I always ask them questions.
6
11926
2800
tôi luôn đặt câu hỏi.
00:26
Who bombed your house?
7
14726
2318
Ai đã đánh bom nhà bạn?
00:29
Who killed your son?
8
17044
2653
Ai giết con trai bạn?
00:31
Did the rest of your family make it out alive?
9
19697
4044
Những thành viên còn lại
có vượt qua không?
có vượt qua không?
00:35
How are you coping
10
23741
1986
Làm cách nào bạn đương đầu
00:37
in your life in exile?
11
25727
2531
với cuộc sống lưu vong?
00:40
But there's one question that always seems to me
12
28258
3003
Nhưng luôn có một câu hỏi đối với tôi
dường như là rõ ràng nhất
dường như là rõ ràng nhất
00:43
to be most revealing, and that is:
13
31261
2464
và đó là:
00:45
What did you take?
14
33725
2182
Bạn đã mang theo thứ gì?
00:47
What was that most important thing
15
35907
2250
Điều gì là quan trọng nhất
00:50
that you had to take with you
16
38157
2072
mà bạn phải mang theo mình
00:52
when the bombs were exploding in your town,
17
40229
3406
khi nơi bạn sống bị đánh bom,
00:55
and the armed gangs were approaching your house?
18
43635
4425
và các băng đảng có vũ trang
tiến vào nhà bạn?
tiến vào nhà bạn?
01:00
A Syrian refugee boy I know
19
48060
2605
Một cậu bé tị nạn người Syria
mà tôi biết
mà tôi biết
01:02
told me that he didn't hesitate
20
50665
2690
đã kể rằng cậu không ngần ngại,
01:05
when his life was in imminent danger.
21
53355
3790
khi cuộc sống của mình
gặp nguy hiểm,
gặp nguy hiểm,
01:09
He took his high school diploma,
22
57145
2981
chộp lấy tấm bằng tốt nghiệp cấp 3,
01:12
and later he told me why.
23
60126
1929
và sau đó, kể cho tôi lý do.
01:14
He said, "I took my high school diploma
24
62055
3208
Cậu nói: "Tôi cầm theo bằng tốt nghiệp
01:17
because my life depended on it."
25
65263
3206
vì cuộc sống của tôi
phụ thuộc vào nó."
phụ thuộc vào nó."
01:20
And he would risk his life to get that diploma.
26
68469
3229
Và cậu đã liều mạng sống
để lấy được bằng tốt nghiệp.
để lấy được bằng tốt nghiệp.
01:23
On his way to school, he would dodge snipers.
27
71698
3682
Trên đường đến trường,
cậu né các tay súng bắn tỉa.
cậu né các tay súng bắn tỉa.
01:27
His classroom sometimes shook
28
75380
2515
Lớp học của cậu
đôi khi bị rung lắc
đôi khi bị rung lắc
01:29
with the sound of bombs and shelling,
29
77895
3234
với âm thanh của bom và pháo kích,
01:33
and his mother told me,
30
81129
2807
và mẹ cậu nói với tôi:
01:35
"Every day, I would say to him every morning,
31
83936
3069
"Mỗi sáng, tôi đều nói với nó:
01:39
'Honey, please don't go to school.'"
32
87005
2926
"Con ơi, đừng tới trường nữa.'"
01:41
And when he insisted, she said,
33
89931
3459
Và khi cậu van nàn, bà nói:
01:45
"I would hug him as if it were for the last time."
34
93390
3972
"Tôi sẽ ôm nó như thể
đó là lần cuối cùng."
đó là lần cuối cùng."
01:49
But he said to his mother,
35
97362
2030
Nhưng cậu lại nói với mẹ:
01:51
"We're all afraid,
36
99392
1845
"Tất cả tụi con đều sợ,
01:53
but our determination to graduate
37
101237
2891
nhưng quyết tâm tốt nghiệp
của tụi con
của tụi con
01:56
is stronger than our fear."
38
104128
3334
còn mạnh hơn nỗi sợ hãi."
01:59
But one day, the family got terrible news.
39
107462
3336
Nhưng một ngày,
gia đình nhận được tin dữ.
gia đình nhận được tin dữ.
02:02
Hany's aunt, his uncle and his cousin
40
110798
2734
Dì của Hany, cậu và em họ của cậu bé
02:05
were murdered in their homes for refusing
41
113532
2689
bị giết hại trong nhà
vì không chịu rời đi.
vì không chịu rời đi.
02:08
to leave their house.
42
116221
994
Cổ họng họ bị rạch.
02:09
Their throats were slit.
43
117215
2865
02:12
It was time to flee.
44
120080
2631
Đã đến lúc phải chạy trốn.
02:14
They left that day, right away, in their car,
45
122711
3014
Họ rời nhà ngay hôm đó,
ngay lập tức, bằng chiếc xe con.
ngay lập tức, bằng chiếc xe con.
02:17
Hany hidden in the back because they were facing
46
125725
1861
Hany nấp ở ghế sau
bởi vì họ phải qua
bởi vì họ phải qua
02:19
checkpoints of menacing soldiers.
47
127586
3910
các trạm kiểm soát của
những tên lính quấy rối.
những tên lính quấy rối.
02:23
And they would cross the border into Lebanon,
48
131496
3712
Họ sẽ vượt biên sang Li băng,
02:27
where they would find peace.
49
135208
2696
nơi họ có thể tìm thấy sự yên bình.
02:29
But they would begin a life of grueling hardship
50
137904
3682
Nhưng họ sẽ bắt đầu
một cuộc sống khó khăn,
một cuộc sống khó khăn,
02:33
and monotony.
51
141586
3004
vất vả và đơn độc.
02:36
They had no choice but to build a shack
52
144590
2699
Họ không có sự lựa chọn nào
ngoài việc xây một túp lều
ngoài việc xây một túp lều
02:39
on the side of a muddy field,
53
147289
1333
bên cạnh bãi đất bùn,
02:40
and this is Hany's brother Ashraf,
54
148622
2318
và đây là em của Hany, Ashraf,
02:42
who plays outside.
55
150940
1738
đang chơi bên ngoài.
02:44
And that day, they joined
56
152678
2422
Ngày hôm đó, họ hòa vào
đoàn người tị nạn lớn nhất thế giới
đoàn người tị nạn lớn nhất thế giới
02:47
the biggest population of refugees in the world,
57
155100
5204
ở một quốc gia nhỏ bé
như Li băng.
như Li băng.
02:52
in a country, Lebanon, that is tiny.
58
160304
3026
02:55
It only has four million citizens,
59
163330
2651
Nơi đó chỉ có 4 triệu dân,
02:57
and there are one million Syrian refugees living there.
60
165981
3570
và 1 triệu người trong số đó
là dân tị nạn Syria.
là dân tị nạn Syria.
03:01
There's not a town, a city or a village
61
169551
4094
Không có thị trấn, hay thành phố
hay làng mạc,
hay làng mạc,
03:05
that is not host to Syrian refugees.
62
173645
4747
đó không phải nơi tiếp đón
những người tị nạn Syria.
những người tị nạn Syria.
03:10
This is generosity and humanity
63
178392
3195
Đây là lòng cao thượng
và nhân văn tuyệt vời.
và nhân văn tuyệt vời.
03:13
that is remarkable.
64
181587
4374
Hãy nghĩ vấn đề theo cách này,
một cách tỉ lệ tương ứng.
một cách tỉ lệ tương ứng.
03:17
Think about it this way, proportionately.
65
185961
2994
03:20
It would be as if
66
188955
1756
Giả dụ đó là
03:22
the entire population of Germany,
67
190711
2991
toàn bộ dân số Đức,
03:25
80 million people,
68
193702
1865
80 triệu người,
03:27
would flee to the United States in just three years.
69
195567
5390
bỏ chạy đến Mỹ chỉ trong 3 năm.
03:32
Half of the entire population of Syria
70
200957
3161
1/2 dân số Syria
03:36
is now uprooted,
71
204118
2430
hiện nay tha hương cầu thực,
03:38
most of them inside the country.
72
206548
1755
đa số họ hiện ở Syria.
03:40
Six and a half million people
73
208303
2295
6.5 triệu người
03:42
have fled for their lives.
74
210598
2722
bỏ trốn để bảo toàn tính mạng.
03:45
Over and well over three million people
75
213320
2890
Hơn 3 triệu người đã vượt biên,
03:48
have crossed the borders
76
216210
1722
tìm nơi ẩn náu
ở các quốc gia láng giềng,
ở các quốc gia láng giềng,
03:49
and have found sanctuary
in the neighboring countries,
in the neighboring countries,
77
217932
3543
03:53
and only a small proportion, as you see,
78
221475
2925
và chỉ một phần nhỏ,
như bạn thấy
như bạn thấy
03:56
have moved on to Europe.
79
224400
4134
tị nạn sang Châu Âu.
04:00
What I find most worrying
80
228534
2671
Điều tôi lo lắng nhất
04:03
is that half of all Syrian refugees are children.
81
231205
3926
là việc 1/2 trong số
người tị nạn Syria là trẻ em.
người tị nạn Syria là trẻ em.
04:07
I took this picture of this little girl.
82
235131
2238
Tôi đã chụp hình bé gái này,
04:09
It was just two hours after she had arrived
83
237369
2925
chỉ 2h sau khi cô bé đến nơi
04:12
after a long trek from Syria into Jordan.
84
240294
4342
sau một chặng đường di cư dài
từ Syria sang Jordan.
từ Syria sang Jordan.
04:16
And most troubling of all
85
244636
3425
Và điều đau đầu nhất
04:20
is that only 20 percent of
Syrian refugee children
Syrian refugee children
86
248061
3741
là 20% trẻ tị nạn người Syria
04:23
are in school in Lebanon.
87
251802
3475
đang tại trường học Li băng.
04:27
And yet, Syrian refugee children,
88
255277
2933
Tuy nhiên, trẻ tị nạn Syria,
tất cả kể cho tôi rằng
tất cả kể cho tôi rằng
04:30
all refugee children tell us
89
258210
2298
giáo dục là điều quan trọng nhất
trong cuộc sống của chúng.
trong cuộc sống của chúng.
04:32
education is the most important thing in their lives.
90
260508
5066
04:37
Why? Because it allows them to think of their future
91
265574
4181
Tại sao? Bởi vì điều đó giúp
chúng nghĩ đến tương lai
chúng nghĩ đến tương lai
04:41
rather than the nightmare of their past.
92
269755
3395
hơn là cơn ác mộng trong quá khứ.
04:45
It allows them to think of hope rather than hatred.
93
273150
5634
Cho phép chúng nghĩ đến hy vọng
hơn là căm thù.
hơn là căm thù.
04:50
I'm reminded of a recent visit I took
94
278784
2029
Tôi nhớ đến một chuyến thăm gần đây
04:52
to a Syrian refugee camp in northern Iraq,
95
280813
3577
đến trại tị nạn người Syria ở Bắc Iraq,
04:56
and I met this girl,
96
284390
1812
tôi đã gặp bé gái này,
04:58
and I thought, "She's beautiful,"
97
286202
1777
và nghĩ rằng:
"Con bé trông thật đẹp,"
"Con bé trông thật đẹp,"
04:59
and I went up to her and asked her,
98
287979
1707
và tôi tiến đến hỏi:
05:01
"Can I take your picture?"
99
289686
1948
"Cô chụp cháu một pô được không?"
05:03
And she said yes,
100
291634
1699
Nó trả lời được,
nhưng lại không chịu cười.
nhưng lại không chịu cười.
05:05
but she refused to smile.
101
293333
3037
Tôi nghĩ con bé không thể cười
05:08
I think she couldn't,
102
296370
3049
05:11
because I think she must realize that she represents
103
299419
3506
bởi vì nó chắc chắn
đã nhận ra mình đại diện
đã nhận ra mình đại diện
05:14
a lost generation of Syrian refugee children,
104
302925
4444
cho thế hệ trẻ em
vảng vất tị nạn Syria,
vảng vất tị nạn Syria,
05:19
a generation isolated and frustrated.
105
307369
4581
thế hệ bị cô lập và đầy tuyệt vọng.
05:23
And yet, look at what they fled:
106
311950
3546
Tuy nhiên, nhìn vào
nơi mà họ chạy trốn,
nơi mà họ chạy trốn,
05:27
utter destruction,
107
315496
1839
sự phá hủy hoàn toàn,
05:29
buildings, industries, schools, roads, homes.
108
317335
5579
các tòa nhà, các ngành, trường,
đường xá, nhà cửa.
đường xá, nhà cửa.
05:34
Hany's home was also destroyed.
109
322914
2679
Nhà của Hany cũng bị phá hủy.
05:37
This will need to be rebuilt
110
325593
3213
Và cần các kiến trúc sư,
05:40
by architects, by engineers, by electricians.
111
328806
4831
kỹ sư, kỹ sư điện xây dựng lại.
05:45
Communities will need teachers and lawyers
112
333637
3647
Cộng đồng cần giáo viên,
luật sư
luật sư
05:49
and politicians interested in reconciliation
113
337284
4241
và chính trị gia quan tâm
tới việc hòa giải
tới việc hòa giải
05:53
and not revenge.
114
341525
2644
chứ không phải trả thù.
Chẳng phải điều này
nên được tái xây dựng
nên được tái xây dựng
05:56
Shouldn't this be rebuilt
115
344169
1755
05:57
by the people with the largest stake,
116
345924
3091
bởi người có ảnh hưởng lớn nhất,
06:01
the societies in exile, the refugees?
117
349015
5865
các cộng đồng lưu vong,
những người tị nạn sao?
những người tị nạn sao?
06:06
Refugees have a lot of time
118
354880
2754
Người tị nạn có nhiều thời gian
06:09
to prepare for their return.
119
357634
2246
để chuẩn bị cho sự trở về.
06:11
You might imagine that being a refugee
120
359880
2715
Bạn có thể cho rằng tị nạn
06:14
is just a temporary state.
121
362595
2508
chỉ là tình trạng tạm thời.
06:17
Well far from it.
122
365103
2941
Không hề.
06:20
With wars going on and on,
123
368044
3516
Với chiến tranh cứ tiếp diễn như vậy,
06:23
the average time a refugee will spend in exile
124
371560
3802
trung bình thời gian
tị nạn của một người
tị nạn của một người
06:27
is 17 years.
125
375362
3465
sẽ là 17 năm.
06:30
Hany was into his second year in limbo
126
378827
3588
Hany đang ở năm thứ 2 trong tù
06:34
when I went to visit him recently,
127
382415
2374
khi tôi đi thăm cậu gần đây,
06:36
and we conducted our entire conversation in English,
128
384789
3757
và chúng tôi giao tiếp với nhau
hoàn toàn bằng tiếng Anh,
hoàn toàn bằng tiếng Anh,
06:40
which he confessed to me he learned
129
388546
1889
cậu thổ lộ với tôi rằng đã học
06:42
from reading all of Dan Brown's novels
130
390435
3654
bằng đọc các tiểu thuyết
của Dan Brown
của Dan Brown
06:46
and from listening to American rap.
131
394089
4355
và nghe nhạc rap của Mỹ.
06:50
We also spent some nice moments of laughter
132
398444
2745
Chúng tôi cũng có những giây phút
vui cười dễ thương
vui cười dễ thương
06:53
and fun with his beloved brother Ashraf.
133
401189
4634
với cậu em đáng mến Ashraf.
06:57
But I'll never forget what he told me
134
405823
1621
Nhưng tôi sẽ không bao giờ quên
điều cậu nói
điều cậu nói
06:59
when we ended our conversation that day.
135
407444
3424
khi chúng tôi kết thúc buổi nói
hôm đó.
hôm đó.
07:02
He said to me,
136
410868
2413
Cậu nói rằng:
07:05
"If I am not a student, I am nothing."
137
413281
5529
"Nếu không phải là sinh viên,
cháu sẽ chẳng là gì cả."
cháu sẽ chẳng là gì cả."
07:10
Hany is one of 50 million people
138
418810
3717
Hany là 1 trong 50 triệu người
07:14
uprooted in this world today.
139
422527
3578
tha hương trong thế giới ngày nay.
07:18
Never since World War II
140
426105
2779
Chưa bao giờ, kể từ Chiến tranh
thế giới thứ hai,
thế giới thứ hai,
07:20
have so many people been forcibly displaced.
141
428884
5267
lại có nhiều người bị di tản
ép buộc như vậy.
ép buộc như vậy.
07:26
So while we're making sweeping progress
142
434151
2629
Vậy nên, trong khi chúng ta
có những bước tiến lớn
có những bước tiến lớn
07:28
in human health,
143
436780
2101
về sức khỏe con người,
07:30
in technology, in education and design,
144
438881
4994
trong công nghệ, giáo dục
và thiết kế,
và thiết kế,
07:35
we are doing dangerously little
145
443875
3363
chúng ta đang thực hiện
07:39
to help the victims
146
447238
3308
rất ít điều để giúp các nạn nhân
07:42
and we are doing far too little
147
450546
2699
và chúng ta làm quá ít
07:45
to stop and prevent
148
453245
2036
để dừng và ngăn cản
07:47
the wars that are driving them from their homes.
149
455281
3409
chiến tranh đưa họ đi xa
khỏi mái nhà của mình.
khỏi mái nhà của mình.
07:50
And there are more and more victims.
150
458690
4443
Và có nhiều và nhiều hơn nữa
những nạn nhân.
những nạn nhân.
07:55
Every day, on average,
151
463133
3134
Mỗi ngày, trung bình,
07:58
by the end of this day,
152
466267
2182
cuối ngày hôm nay,
08:00
32,000 people will be forcibly displaced
153
468449
3848
32,000 người sẽ bị di tản cưỡng bức
08:04
from their homes —
154
472297
2035
khỏi nhà mình -
08:06
32,000 people.
155
474332
2912
32,000 người.
Họ chạy trốn qua biên giới
như thế này.
như thế này.
08:11
They flee across borders like this one.
156
479271
3749
08:15
We captured this on the Syrian border to Jordan,
157
483020
3695
Chúng tôi đã quay nó ở
biên giới Syria-Jordan,
biên giới Syria-Jordan,
08:18
and this is a typical day.
158
486715
2960
và đây là một ngày tiêu biểu.
Hoặc họ chạy trốn trên các tàu
không dành cho đi biển và quá tải,
không dành cho đi biển và quá tải,
08:25
Or they flee on unseaworthy and overcrowded boats,
159
493588
4904
08:30
risking their lives in this case
160
498492
1800
liều mạng trong trường hợp này
08:32
just to reach safety in Europe.
161
500292
2631
chỉ để có được
sự an toàn ở Châu Âu.
sự an toàn ở Châu Âu.
08:34
This Syrian young man
162
502923
1715
Đây là một người đàn ông Syria
08:36
survived one of these boats that capsized —
163
504638
2786
được cứu sống từ một trong
những chiếc thuyền bị lật úp -
những chiếc thuyền bị lật úp -
đa số họ bị chết đuối -
08:39
most of the people drowned —
164
507424
1623
08:41
and he told us,
165
509047
2215
và ông kể cho chúng tôi:
08:43
"Syrians are just looking for a quiet place
166
511262
4159
"Người Syria chỉ mong tìm
một nơi yên tỉnh
một nơi yên tỉnh
08:47
where nobody hurts you,
167
515421
2869
nơi không có ai làm hại bạn,
08:50
where nobody humiliates you,
168
518290
2542
nơi không có ai làm nhục bạn,
08:52
and where nobody kills you."
169
520832
2711
và nơi không ai giết bạn."
08:55
Well, I think that should be the minimum.
170
523543
3218
Vâng, tôi nghĩ đó là tối thiểu.
08:58
How about a place of healing,
171
526761
3127
Còn về một nơi để chữa lành,
09:01
of learning,
172
529888
1878
một nơi để đi học,
09:03
and even opportunity?
173
531766
3394
và thậm chí một cơ hội thì sao?
Những người Mỹ, người Châu Âu
09:08
Americans and Europeans
174
536832
2024
09:10
have the impression that proportionally
175
538856
3251
có cảm giác rằng
có một tỉ lệ lớn,
có một tỉ lệ lớn,
09:14
huge numbers of refugees are coming
176
542107
2373
một số lượng lớn người tị nạn
09:16
to their country,
177
544480
2020
đang đến nước họ,
09:18
but the reality is
178
546500
2142
nhưng thực tế là
09:20
that 86 percent, the vast majority of refugees,
179
548642
3645
86%, đa số người tị nạn,
09:24
are living in the developing world,
180
552287
2680
đang sống ở các nước đang phát triển,
09:26
in countries struggling with their own insecurity,
181
554967
4553
ở những quốc gia đang đấu tranh
với sự mất ổn định an ninh
với sự mất ổn định an ninh
09:31
with their own issues of helping their own populations
182
559520
4019
của chính mình với các vấn đề
để giúp chính người dân họ
để giúp chính người dân họ
09:35
and poverty.
183
563539
2123
và đói nghèo.
09:37
So wealthy countries in the world should recognize
184
565662
3273
Vậy nên các nước giàu trên thế giới này
nên nhận ra rằng
nên nhận ra rằng
09:40
the humanity and the generosity of the countries
185
568935
3701
sự nhân đạo và sự rộng lượng
của những quốc gia
của những quốc gia
09:44
that are hosting so many refugees.
186
572636
4118
đang che chở cho những người tị nạn.
09:48
And all countries should make sure that no one
187
576754
3632
Tất cả các quốc gia nên đảm bảo rằng
09:52
fleeing war and persecution
188
580386
2553
không ai chạy trốn chiến tranh
và khủng bố
và khủng bố
09:54
arrives at a closed border.
189
582939
3713
để rồi đi đến
một biên giới đã bị đóng kín.
một biên giới đã bị đóng kín.
09:58
(Applause)
190
586652
2630
(Vỗ tay)
10:01
Thank you.
191
589282
3237
Cảm ơn.
Nhưng có điều khác mà ta có thể làm
10:06
But there is something more that we can do
192
594200
2305
10:08
than just simply helping refugees survive.
193
596505
4410
hơn là đơn giản
giúp người tị nạn sống sót.
giúp người tị nạn sống sót.
10:12
We can help them thrive.
194
600915
3531
Chúng ta có thể giúp họ
sống khỏe mạnh.
sống khỏe mạnh.
10:16
We should think of refugee camps and communities
195
604446
3060
Chúng ta nên nghĩ đến trại tị nạn
và các cộng đồng người
và các cộng đồng người
10:19
as more than just temporary population centers
196
607506
4207
hơn là các trung tâm dân cư tạm thời
10:23
where people languish
197
611713
2160
nơi mà mọi người mòn mỏi
10:25
waiting for the war to end.
198
613873
2909
chờ đợi chiến tranh kết thúc.
10:28
Rather, as centers of excellence,
199
616782
3729
Thay vào đó, những trung tâm đầu đàn,
10:32
where refugees can triumph over their trauma
200
620511
3948
nơi người tị nạn có thể ăn mừng
chiến thắng vượt lên tổn thương
chiến thắng vượt lên tổn thương
10:36
and train for the day that they can go home
201
624459
3184
và hướng về ngày họ có thể về nhà
10:39
as agents of positive change
202
627643
3081
như là tác nhân thay đổi tích cực
10:42
and social transformation.
203
630724
4398
và chuyển biến xã hội.
10:47
It makes so much sense,
204
635122
2386
Điều này có ý nghĩa hơn rất nhiều,
10:49
but I'm reminded of the terrible war in Somalia
205
637508
4309
nhưng lại làm tôi nhớ về
cuộc chiến tranh ở Somalia
cuộc chiến tranh ở Somalia
10:53
that has been raging on for 22 years.
206
641817
3924
diễn ra ác liệt trong 22 năm.
10:57
And imagine living in this camp.
207
645741
2509
Hãy tưởng tượng sống trong
trại tị nạn này.
trại tị nạn này.
11:00
I visited this camp.
208
648250
1573
Tôi đã đến trại này.
11:01
It's in Djibouti, neighboring Somalia,
209
649823
1877
Ở Djibouti, nước láng giềng
của Somalia
của Somalia
11:03
and it was so remote
210
651700
2544
và nơi này quá hẻo lánh đến nỗi
11:06
that we had to take a helicopter to fly there.
211
654244
2441
chúng tôi phải đi đến đó bằng trực thăng.
11:08
It was dusty and it was terribly hot.
212
656685
3446
Nơi đó đầy bụi và nóng khủng khiếp.
11:12
And we went to visit a school
213
660131
2294
Chúng tôi đến thăm một ngôi trường
11:14
and started talking to the children,
214
662425
1917
và bắt đầu nói chuyện với bọn trẻ,
11:16
and then I saw this girl across the room
215
664342
2594
khi thấy cô bé này qua căn phòng,
11:18
who looked to me to be the same age
216
666936
1849
có lẽ trạc tuổi với con gái tôi,
11:20
as my own daughter, and I went up and talked to her.
217
668785
3281
tôi đã đến và bắt chuyện với con bé.
11:24
And I asked her the questions
218
672066
1544
Tôi hỏi nó câu hỏi
11:25
that grown-ups ask kids,
219
673610
2179
mà người lớn thường hỏi trẻ nhỏ như là:
11:27
like, "What is your favorite subject?"
220
675789
1923
"Môn học ưa thích của con là gì?"
11:29
and, "What do you want to be when you grow up?"
221
677712
2655
hay "Lớn lên con muốn làm gì?"
11:32
And this is when her face turned blank,
222
680367
3297
Và đó là khi mặt con bé
trở nên trống rỗng,
trở nên trống rỗng,
11:35
and she said to me,
223
683664
2050
nó nói rằng:
11:37
"I have no future.
224
685714
2471
"Con không có tương lai.
11:40
My schooling days are over."
225
688185
2977
Những ngày đi học của con qua rồi."
11:43
And I thought, there must be some misunderstanding,
226
691162
1648
Cho rằng có một sự hiểu lầm,
11:44
so I turned to my colleague
227
692810
2309
tôi quay sang đồng nghiệp,
11:47
and she confirmed to me
228
695119
2098
cô này xác nhận rằng
11:49
there is no funding for secondary education
229
697217
2693
không còn kinh phí
cho lớp cấp 2
cho lớp cấp 2
11:51
in this camp.
230
699910
2270
trong trại này.
11:54
And how I wished at that moment
231
702180
1469
Và tôi ước lúc đó
11:55
that I could say to her,
232
703649
2318
tôi có thể nói với con bé,
11:57
"We will build you a school."
233
705967
2405
"Bọn cô sẽ xây trường cho con."
12:00
And I also thought, what a waste.
234
708372
4174
Và tôi cũng nghĩ, thật uổng phí.
12:04
She should be and she is
235
712546
3048
Con bé nên là và con bé là
12:07
the future of Somalia.
236
715594
4331
tương lai của Somalia.
12:11
A boy named Jacob Atem
237
719925
3206
Một cậu bé tên Jacob Atem
12:15
had a different chance, but not before he experienced
238
723131
3195
đã có một cơ hội khác biệt,
nhưng là sau khi
nhưng là sau khi
12:18
terribly tragedy.
239
726326
2092
trải qua một thảm kịch kinh hoàng.
12:20
He watched — this is in Sudan —
240
728418
2464
Cậu đã chứng kiến - đây là ở Sudan-
12:22
as his village — he was only seven years old —
241
730882
2294
làng mình - cậu chỉ mới 7 tuổi -
12:25
burned to the ground, and he learned
242
733176
2382
bị thiêu rụi, và cậu vừa biết rằng
12:27
that his mother and his father
243
735558
1839
cha mẹ cậu
12:29
and his entire family
244
737397
1989
và cả nhà
12:31
were killed that day.
245
739386
1864
đều bị giết vào ngày hôm đó.
12:33
Only his cousin survived, and the two of them
246
741250
1790
Chỉ duy nhất đứa em họ còn sống sót,
12:35
walked for seven months —
247
743040
2280
và 2 đứa nhỏ đã đi bộ 7 tháng -
12:37
this is boys like him —
248
745320
1850
đây là cậu bé như Jacob -
12:39
chased and pursued by wild
animals and armed gangs,
animals and armed gangs,
249
747170
3208
bị rượt đuổi bởi thú hoang
và các băng đảng có vũ trang,
và các băng đảng có vũ trang,
12:42
and they finally made it to refugee camps
250
750378
2360
và cuối cùng, tụi nhỏ cũng
đến được trại tị nạn
đến được trại tị nạn
12:44
where they found safety,
251
752738
1533
nơi chúng được an toàn,
12:46
and he would spend the next seven years
252
754271
2123
và cậu trải qua 7 năm tiếp theo
12:48
in Kenya in a refugee camp.
253
756394
3187
ở Kenya trong một trại tị nạn.
12:51
But his life changed
254
759581
2528
Nhưng cuộc sống cậu thay đổi
12:54
when he got the chance to be resettled
255
762109
2103
khi cậu có cơ hội định cư
ở Mỹ,
ở Mỹ,
12:56
to the United States,
256
764212
2205
và tìm thấy tình yêu thương trong
gia đình cha mẹ nuôi
gia đình cha mẹ nuôi
12:58
and he found love in a foster family
257
766417
2696
13:01
and he was able to go to school,
258
769113
2588
và cậu có thể đến trường,
13:03
and he wanted me to share with you
259
771701
2294
và cậu muốn tôi chia sẻ với các bạn
13:05
this proud moment
260
773995
1568
khoảnh khắc tự hào này
13:07
when he graduated from university.
261
775563
2305
khi cậu tốt nghiệp đại học.
13:09
(Applause)
262
777868
3942
(Vỗ tay)
Hôm trước, tôi nói chuyện với cậu
trên Skype
trên Skype
13:15
I spoke to him on Skype the other day,
263
783829
2414
13:18
and he was in his new university in Florida
264
786243
4994
và cậu đang ở đại học mới ở Florida,
13:23
pursuing his Ph.D. in public health,
265
791237
2999
theo học tiến sĩ
về sức khỏe cộng đồng
về sức khỏe cộng đồng
13:26
and he proudly told me how he was able to raise
266
794236
3070
và cậu nói với tôi đầy tự hào
về cách cậu gây quỹ
về cách cậu gây quỹ
13:29
enough funds from the American public
267
797306
2684
từ người dân Mỹ
13:31
to establish a health clinic back in his village
268
799990
4585
để thành lập phòng khám sức khỏe
ở làng của mình,
ở làng của mình,
13:36
back home.
269
804575
3080
quê nhà mình.
13:39
So I want to take you back to Hany.
270
807655
3284
Vậy tôi muốn trở lại
câu chuyện của Hany.
câu chuyện của Hany.
13:42
When I told him I was going to have the chance
271
810939
2221
Khi nói với cậu bé
tôi có cơ hội
tôi có cơ hội
13:45
to speak to you here on the TED stage,
272
813160
2717
nói chuyện với các bạn ở đây,
trên sân khấu của TED,
trên sân khấu của TED,
13:47
he allowed me to read you a poem
273
815877
2295
cậu bé cho phép tôi
đọc một bài thơ
đọc một bài thơ
13:50
that he sent in an email to me.
274
818172
3360
mà cậu gởi cho tôi bằng email
13:53
He wrote:
275
821532
2917
Cậu viết:
"Tôi nhớ chính mình,
13:57
"I miss myself,
276
825270
2560
13:59
my friends,
277
827830
2505
những người bạn của mình,
14:02
times of reading novels or writing poems,
278
830335
4255
thời gian đọc tiểu thuyết,
hoặc làm thơ,
hoặc làm thơ,
14:06
birds and tea in the morning.
279
834590
4925
những con chim
và uống trà buổi sáng.
và uống trà buổi sáng.
14:11
My room, my books, myself,
280
839515
4949
Phòng của tôi, sách của tôi,
chính tôi,
chính tôi,
14:16
and everything that was making me smile.
281
844464
5658
nhớ mọi thứ đã làm tôi cười.
14:22
Oh, oh, I had so many dreams
282
850122
4128
Oh, oh, tôi có nhiều ước mơ
14:26
that were about to be realized."
283
854250
3546
rằng sắp được thực hiện."
Vậy đây là quan điểm của tôi:
14:31
So here is my point:
284
859323
2228
14:33
Not investing in refugees
285
861551
2046
Không đầu tư cho người tị nạn
14:35
is a huge missed opportunity.
286
863597
5644
là bỏ lỡ một cơ hội lớn.
14:41
Leave them abandoned,
287
869241
1851
Nếu bỏ mặc họ,
14:43
and they risk exploitation and abuse,
288
871092
5347
và họ có nguy cơ
bị khai thác và lạm dụng,
bị khai thác và lạm dụng,
14:48
and leave them unskilled and uneducated,
289
876439
3273
và nếu để họ không được đào tạo kỹ năng,
không được giáo dục,
không được giáo dục,
14:51
and delay by years the return
290
879712
2553
và trì hoãn tái lập
14:54
to peace and prosperity in their countries.
291
882265
5850
hòa bình và thịnh vượng của
đất nước họ,
đất nước họ,
15:00
I believe how we treat the uprooted
292
888115
3284
tôi tin cách chúng ta đối xử
với người tha hương
với người tha hương
15:03
will shape the future of our world.
293
891399
4573
tạo lập tương lai
của thế giới này.
của thế giới này.
15:07
The victims of war can hold the keys
294
895972
2954
Nạn nhân chiến tranh
nắm giữ chìa khóa
nắm giữ chìa khóa
15:10
to lasting peace,
295
898926
2521
đi đến hòa bình lâu dài,
15:13
and it's the refugees
296
901447
1809
và đó là những người tị nạn,
15:15
who can stop the cycle of violence.
297
903256
3667
những người có thể phá vỡ
vòng xoay bạo lực.
vòng xoay bạo lực.
15:18
Hany is at a tipping point.
298
906923
3021
Hany là điểm mấu chốt.
15:21
We would love to help him go to university
299
909944
2265
Chúng ta muốn giúp cậu
đi học đại học
đi học đại học
15:24
and to become an engineer,
300
912209
3060
và trở thành kỹ sư,
15:27
but our funds are prioritized for the basics in life:
301
915269
3847
nhưng quỹ của chúng ta được ưu tiên
cho những điều cơ bản trong cuộc sống:
cho những điều cơ bản trong cuộc sống:
15:31
tents and blankets and mattresses and kitchen sets,
302
919116
4047
lều, mền, và nệm, và đồ nấu ăn,
15:35
food rations and a bit of medicine.
303
923163
4356
khẩu phần ăn, và 1 ít thuốc men.
15:39
University is a luxury.
304
927519
3397
Đại học là điều xa xỉ.
15:42
But leave him to languish in this muddy field,
305
930916
4337
Nhưng để cậu mòn mỏi trong
cánh đồng lầy lội,
cánh đồng lầy lội,
15:47
and he will become a member
306
935253
1961
và cậu sẽ là thành viên
15:49
of a lost generation.
307
937214
3422
của một thế hệ đã mất.
15:52
Hany's story is a tragedy,
308
940636
4704
Câu chuyện của Hany là một bi kịch,
15:57
but it doesn't have to end that way.
309
945340
3733
nhưng không nhất thiết
phải kết thúc bằng bi kịch.
phải kết thúc bằng bi kịch.
16:01
Thank you.
310
949073
2377
Xin cám ơn.
16:03
(Applause)
311
951450
3595
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Melissa Fleming - Voice for refugeesMelissa Fleming sheds light on their devastating plight and remarkable resilience of refugees.
Why you should listen
Almost 60 million people in the world today have been forcefully displaced from their home - a level not seen since WWII. As many as four million Syrian refugees have sought refuge in neighboring countries. In Lebanon, half of these refugees are children; only 20 percent are in school.
Melissa Fleming, Head of Communications and Spokesperson for the High Commissioner at UN's High Commission for Refugees (UNHCR), calls on all of us to make sure that refugee camps are healing places where people can develop the skills they'll need to rebuild their hometowns. Investing in this, she says, may well be the most effective relief effort there is. This inspires her and the teams at the UNHCR to tell stories of the individuals who are displaced.
Fleming's 2017 book, A Hope More Powerful Than the Sea, was born out of the story of Doaa Al Zamel, told her in TED Talk.
Fleming was named senior advisor and spokesperson for UN Secretary-General, António Guterres, in October 2016.
Melissa Fleming | Speaker | TED.com