TEDSummit
Rachel Botsman: We've stopped trusting institutions and started trusting strangers
Rachel Botsman: Chúng ta không còn tin vào thể chế mà lại tin vào người xa lạ
Filmed:
Readability: 4.2
1,808,816 views
Một điều rất đặc biệt là sự thay đổi khái niệm về niềm tin của chúng ta, Rachel Botsman nói. Trước đây, chúng ta đã từng đặt niềm tin vào các thể chế, thiết chế như nhà nước và ngân hàng, ngày nay chúng ta ngày càng tin tưởng vào những thứ khác, nhiều khi rất xa lạ, trên mạng internet như Airbnb, Uber và thông qua công nghệ như mạng blockchain. Kỷ nguyên mới của niềm tin có thể tạo ra một xã hội minh bạch, toàn diện và có trách nhiệm -- nếu chúng ta có được niềm tin. Bạn đặt niềm tin vào ai
Rachel Botsman - Trust researcher
Rachel Botsman is a recognized expert on how collaboration and trust enabled by digital technologies will change the way we live, work, bank and consume. Full bio
Rachel Botsman is a recognized expert on how collaboration and trust enabled by digital technologies will change the way we live, work, bank and consume. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Let's talk about trust.
0
760
2560
Chúng ta hãy nói về lòng tin.
00:16
We all know trust is fundamental,
1
4240
3496
Chúng ta biết lòng tin là điều cơ bản,
00:19
but when it comes to trusting people,
2
7760
2616
nhưng còn hơn thế nữa, vì khi tin ai
00:22
something profound is happening.
3
10400
2760
thì điều kỳ diệu sẽ xuất hiện.
00:25
Please raise your hand
4
13800
1256
Xin hãy giơ tay lên
00:27
if you have ever been
a host or a guest on Airbnb.
a host or a guest on Airbnb.
5
15080
4320
nếu bạn đã từng là người thuê
hay cho thuê phòng trên trang mạng Airbnb.
hay cho thuê phòng trên trang mạng Airbnb.
00:32
Wow. That's a lot of you.
6
20400
3216
Wow! Nhiều lắm.
00:35
Who owns Bitcoin?
7
23640
1440
Ai sở hữu tiền ảo Bitcoin?
Số lượng cũng rất nhiều.
00:38
Still a lot of you. OK.
8
26640
1256
Và xin hãy đưa tay lên
nếu bạn đã từng dùng trang hẹn hò Tinder
nếu bạn đã từng dùng trang hẹn hò Tinder
00:39
And please raise your hand
if you've ever used Tinder
if you've ever used Tinder
9
27920
2696
00:42
to help you find a mate.
10
30640
1616
để tìm tình yêu của đời mình.
00:44
(Laughter)
11
32280
1816
(Cười)
00:46
This one's really hard to count
because you're kind of going like this.
because you're kind of going like this.
12
34120
3376
Cũng khó mà đếm hết được
vì các bạn cũng có vẻ thích đấy.
vì các bạn cũng có vẻ thích đấy.
00:49
(Laughter)
13
37520
1816
(Cười)
00:51
These are all examples of how technology
14
39360
2776
Đó là những ví dụ về cách thức công nghệ
00:54
is creating new mechanisms
15
42160
2096
tạo ra những giao thức mới
00:56
that are enabling us to trust
unknown people, companies and ideas.
unknown people, companies and ideas.
16
44280
6016
để giúp ta tin tưởng 1 người không biết,
1 công ty không quen, hay 1 ý tưởng xa lạ.
1 công ty không quen, hay 1 ý tưởng xa lạ.
01:02
And yet at the same time,
17
50320
2016
Nhưng cùng lúc đó,
thì niềm tin vào các thiết chế
01:04
trust in institutions --
18
52360
1536
01:05
banks, governments and even churches --
19
53920
2936
như ngân hàng, chính phủ và thậm chí
các cơ sở tôn giáo --
các cơ sở tôn giáo --
01:08
is collapsing.
20
56880
1376
lại đang sụp đổ.
01:10
So what's happening here,
21
58280
2216
Vậy điều gì đang xảy ra,
01:12
and who do you trust?
22
60520
1760
và còn bạn, bạn đặt niềm tin vào ai?
01:14
Let's start in France with a platform --
with a company, I should say --
with a company, I should say --
23
62800
3896
Ta hãy bắt đầu ở Pháp với 1 trang mạng --
tôi tạm gọi là 1 công ty --
tôi tạm gọi là 1 công ty --
01:18
with a rather funny-sounding name,
24
66720
2136
với cái tên nghe rất buồn cười,
01:20
BlaBlaCar.
25
68880
1256
BlaBlaCar.
01:22
It's a platform that matches
drivers and passengers
drivers and passengers
26
70160
3616
Đó là một trang kết nối người có xe hơi
và người đi không có xe,
và người đi không có xe,
01:25
who want to share
long-distance journeys together.
long-distance journeys together.
27
73800
4016
họ muốn chia với nhau chi phí
cho quảng đường dài.
cho quảng đường dài.
01:29
The average ride taken is 320 kilometers.
28
77840
4216
Một chuyến đi trung bình là 320 km.
01:34
So it's a good idea
to choose your fellow travelers wisely.
to choose your fellow travelers wisely.
29
82080
4600
Vậy đó là ý tưởng rất hay để có được
người bạn đồng hành thích hợp.
người bạn đồng hành thích hợp.
01:39
Social profiles and reviews
help people make a choice.
help people make a choice.
30
87320
3976
Những thông tin cá nhân và những nhận xét
của người khác giúp ta chọn bạn đồng hành.
của người khác giúp ta chọn bạn đồng hành.
01:43
You can see if someone's a smoker,
you can see what kind of music they like,
you can see what kind of music they like,
31
91320
5016
Bạn có thể biết họ có hút thuốc lá
hay không, loại nhạc họ thích là gì,
hay không, loại nhạc họ thích là gì,
01:48
you can see if they're going to bring
their dog along for the ride.
their dog along for the ride.
32
96360
3600
bạn có thể biết họ có mang chó theo không.
Nhưng thực ra các thông tin đó
01:52
But it turns out
that the key social identifier
that the key social identifier
33
100440
3576
có đúng hay không thì chỉ biết khi
bạn và họ nói chuyện trên xe. Tôi biết:
bạn và họ nói chuyện trên xe. Tôi biết:
01:56
is how much you're going
to talk in the car.
to talk in the car.
34
104040
2616
01:58
(Laughter)
35
106680
1816
(Cười)
02:00
Bla, not a lot,
36
108520
1616
Bla, bạn không nói nhiều,
02:02
bla bla, you want a nice bit of chitchat,
37
110160
2296
bla bla, bạn muốn tán gẫu,
02:04
and bla bla bla, you're not going
to stop talking the entire way
to stop talking the entire way
38
112480
3736
và bla bla bla, bạn huyên thuyên
trên suốt chặng đường
trên suốt chặng đường
02:08
from London to Paris.
39
116240
1456
từ London đến Paris.
02:09
(Laughter)
40
117720
2296
(Cười)
02:12
It's remarkable, right,
that this idea works at all,
that this idea works at all,
41
120040
3016
Thật ấn tượng, ý tưởng này rất hiệu quả,
02:15
because it's counter to the lesson
most of us were taught as a child:
most of us were taught as a child:
42
123080
3856
ấn tượng vì nó ngược lại với điều
chúng ta được dạy khi còn trẻ
chúng ta được dạy khi còn trẻ
02:18
never get in a car with a stranger.
43
126960
2320
không được lên xe hơi của người lạ.
02:21
And yet, BlaBlaCar transports
more than four million people
more than four million people
44
129680
5136
Còn nữa, BlaBlaCar chở được
hơn 4 triệu người
hơn 4 triệu người
02:26
every single month.
45
134840
1240
mỗi tháng.
Tính ra số hành khách của nó còn nhiều hơn
02:28
To put that in context,
that's more passengers
that's more passengers
46
136880
2336
của công ty đường sắt cao tốc Eurostar
hay của hãng hàng không giá rẻ JetBlue.
hay của hãng hàng không giá rẻ JetBlue.
02:31
than the Eurostar
or JetBlue airlines carry.
or JetBlue airlines carry.
47
139240
3480
02:35
BlaBlaCar is a beautiful illustration
of how technology is enabling
of how technology is enabling
48
143360
4136
BlaBlaCar là 1 minh hoạt đẹp
cho cách thức mà công nghệ giúp
cho cách thức mà công nghệ giúp
02:39
millions of people across the world
to take a trust leap.
to take a trust leap.
49
147520
3600
hàng triệu người khắp thế giới
có được niềm tin vào nhau.
có được niềm tin vào nhau.
02:43
A trust leap happens when we take the risk
to do something new or different
to do something new or different
50
151560
6256
Niềm tin xảy ra khi chúng ta chấp nhận rủi
ro để làm 1 điều gì mới hay khác với
ro để làm 1 điều gì mới hay khác với
02:49
to the way that we've always done it.
51
157840
2040
cách mà ta thường làm.
02:52
Let's try to visualize this together.
52
160440
2560
Chúng ta cùng xem nhé.
02:55
OK. I want you to close your eyes.
53
163360
3160
Tôi muốn bạn nhắm mắt lại.
02:59
There is a man staring at me
with his eyes wide open.
with his eyes wide open.
54
167320
3056
Có một người nhìn tôi
vói cặp mắt mở to kìa.
vói cặp mắt mở to kìa.
03:02
I'm on this big red circle. I can see.
55
170400
2456
Tôi đang ở trên sân khấu.
Tôi có thể thấy bạn đấy.
Tôi có thể thấy bạn đấy.
03:04
So close your eyes.
56
172880
1416
Vậy hãy nhắm mắt lại.
03:06
(Laughter) (Applause)
57
174320
2856
(Cười)
Tôi sẽ làm phép thử này với bạn.
03:09
I'll do it with you.
58
177200
1256
03:10
And I want you to imagine
there exists a gap
there exists a gap
59
178480
3016
Tôi muốn bạn tưởng tượng
có một cái hố
có một cái hố
03:13
between you and something unknown.
60
181520
2560
ở giữa bạn và một thứ mà bạn không biết.
03:16
That unknown can be
someone you've just met.
someone you've just met.
61
184760
2856
Đó có thể là một người bạn vừa gặp.
03:19
It can be a place you've never been to.
62
187640
2096
Có thể là một nơi bạn chưa bao giờ đến.
03:21
It can be something
you've never tried before.
you've never tried before.
63
189760
3376
Có thể là thứ gì đó bạn chưa thử bao giờ.
03:25
You got it?
64
193160
1216
Bạn tưởng tượng được chưa?
03:26
OK. You can open your eyes now.
65
194400
2096
Tốt. bạn có thể mở mắt ra.
03:28
For you to leap from a place of certainty,
66
196520
3336
Bạn hãy nhảy từ một nơi chắc chắn,
03:31
to take a chance on that someone
or something unknown,
or something unknown,
67
199880
3576
để bắt lấy một cơ hội với người không quen
hay với cái gì đó xa lạ,
hay với cái gì đó xa lạ,
03:35
you need a force to pull you over the gap,
68
203480
3336
bạn cần một sức mạnh để kéo bạn qua
cái hố đó,
cái hố đó,
03:38
and that remarkable force is trust.
69
206840
2840
và sức mạnh đáng kinh ngạc đó là lòng tin.
03:42
Trust is an elusive concept,
70
210560
3616
Lòng tin là một khái niệm khó nắm bắt,
03:46
and yet we depend on it
for our lives to function.
for our lives to function.
71
214200
3376
nhưng chúng ta phải dựa vào lòng tin
để mọi việc trôi chảy.
để mọi việc trôi chảy.
03:49
I trust my children
72
217600
2256
Tôi tin các con mình
03:51
when they say they're going
to turn the lights out at night.
to turn the lights out at night.
73
219880
2856
khi chúng nói chúng sẽ tắt đèn
trước khi ngủ.
trước khi ngủ.
03:54
I trusted the pilot
who flew me here to keep me safe.
who flew me here to keep me safe.
74
222760
3216
Tôi tin phi công sẽ lái an toàn
để đưa tôi đến đây.
để đưa tôi đến đây.
03:58
It's a word we use a lot,
75
226000
2816
Đó là một từ chúng ta dùng rất nhiều,
mà không phải lúc nào ta cũng hiểu rõ
ý nghĩa của nó,
ý nghĩa của nó,
04:00
without always thinking
about what it really means
about what it really means
76
228840
2416
04:03
and how it works in different
contexts of our lives.
contexts of our lives.
77
231280
3376
ta cũng không rõ cách nó được dùng trong
các hoàn cảnh sống khác nhau.
các hoàn cảnh sống khác nhau.
04:06
There are, in fact,
hundreds of definitions of trust,
hundreds of definitions of trust,
78
234680
3616
Thực ra, có hàng trăm định
nghĩa vè lòng tin,
nghĩa vè lòng tin,
04:10
and most can be reduced
to some kind of risk assessment
to some kind of risk assessment
79
238320
4576
và hầu hết các định nghĩa đều có
thể lược giản về việc chấp nhận rủi ro
thể lược giản về việc chấp nhận rủi ro
04:14
of how likely it is
that things will go right.
that things will go right.
80
242920
2760
khi cho rằng một điều gì đó là đúng.
04:18
But I don't like this definition of trust,
81
246120
2576
Nhưng tôi không thích dạng định nghĩa này,
04:20
because it makes trust
sound rational and predictable,
sound rational and predictable,
82
248720
4296
vì nó làm cho niềm tin có vẻ rất hợp lý
và dường như đoán được,
và dường như đoán được,
như thế nó không nói lên được
bản chất lòng tin
bản chất lòng tin
04:25
and it doesn't really get
to the human essence
to the human essence
83
253040
2576
khi nó giúp ta làm một việc gì đó
04:27
of what it enables us to do
84
255640
1936
và định nghĩa đó không cho ta thấy được
cách thức nó làm cho chúng ta mạnh mẽ
cách thức nó làm cho chúng ta mạnh mẽ
04:29
and how it empowers us
85
257600
1976
04:31
to connect with other people.
86
259600
2096
để kết nối với những người khác.
04:33
So I define trust a little differently.
87
261720
2056
Vậy tôi xin định nghĩa hơi khác một tí.
04:35
I define trust as a confident
relationship to the unknown.
relationship to the unknown.
88
263800
5440
Tôi định nghĩa niềm tin như là mối
quan hệ với những gì không quen biết.
quan hệ với những gì không quen biết.
04:41
Now, when you view trust
through this lens,
through this lens,
89
269920
2096
Khi bạn nhìn lòng tin qua lăng kính này,
04:44
it starts to explain
why it has the unique capacity
why it has the unique capacity
90
272040
3656
nó sẽ giải thích tại sao niềm tin
là khả năng duy nhất
là khả năng duy nhất
04:47
to enable us to cope with uncertainty,
91
275720
3096
giúp bạn vượt qua sự không chắc chắn,
04:50
to place our faith in strangers,
92
278840
3016
để đặt sự tin tưởng vào người xa lạ,
04:53
to keep moving forward.
93
281880
1880
để cho mọi việc tiến triển.
04:56
Human beings are remarkable
94
284400
2776
Con người rất đặc biệt
04:59
at taking trust leaps.
95
287200
1680
ở việc trao niền tin.
05:01
Do you remember the first time
you put your credit card details
you put your credit card details
96
289400
2976
Bạn có nhớ lần đầu bạn
khai báo tài khoản ngân hàng
khai báo tài khoản ngân hàng
05:04
into a website?
97
292400
1216
ở một trang web không?
05:05
That's a trust leap.
98
293640
1336
Đó là một hành động trao niềm tin.
05:07
I distinctly remember telling my dad
99
295000
2936
Tôi nhớ rất rõ đã nói với bố tôi rằng
05:09
that I wanted to buy a navy blue
secondhand Peugeot on eBay,
secondhand Peugeot on eBay,
100
297960
5256
con muốn mua 1 chiếc xe hơi Peugeot
màu xanh đã qua sử dụng trên eBay,
màu xanh đã qua sử dụng trên eBay,
05:15
and he rightfully pointed out
101
303240
1656
và bố đã nghiêm giọng nói rằng
05:16
that the seller's name
was "Invisible Wizard"
was "Invisible Wizard"
102
304920
2376
người bán là "Phù Thủy Vô Hình"
05:19
and that this probably
was not such a good idea.
was not such a good idea.
103
307320
3096
và có thể đó không phải là ý hay.
05:22
(Laughter)
104
310440
1696
(Cười)
05:24
So my work, my research
focuses on how technology
focuses on how technology
105
312160
3416
Vậy công việc của tôi, nghiên cứu của tôi
nhắm đến cách thức công nghệ
nhắm đến cách thức công nghệ
05:27
is transforming
the social glue of society,
the social glue of society,
106
315600
2656
làm ra được chất kết dính xã hội,
05:30
trust between people,
107
318280
1656
tạo được niềm tin giữa con người,
05:31
and it's a fascinating area to study,
108
319960
2256
và đó là một đối tượng vô cùng hấp dẫn
để nghiên cứu,
để nghiên cứu,
05:34
because there's still
so much we do not know.
so much we do not know.
109
322240
3376
vì ở đó có nhiều thứ mà ta chưa biết.
05:37
For instance, do men and women
trust differently in digital environments?
trust differently in digital environments?
110
325640
5096
Ví dụ: Nam và nữ tin vào công nghệ
kỹ thuật số với mức độ có khác nhau không?
kỹ thuật số với mức độ có khác nhau không?
05:42
Does the way we build trust
face-to-face translate online?
face-to-face translate online?
111
330760
4896
Cách tạo niền tin trực tiếp từ người
đến người đã chuyển thành niềm tin online?
đến người đã chuyển thành niềm tin online?
05:47
Does trust transfer?
112
335680
1936
Lòng tin có thay đổi không?
Vậy nếu bạn nghĩ sẽ tìm ra một người bạn
tình trên trang Tinder,
tình trên trang Tinder,
05:49
So if you trust finding a mate on Tinder,
113
337640
2696
05:52
are you more likely
to trust finding a ride on BlaBlaCar?
to trust finding a ride on BlaBlaCar?
114
340360
3360
bạn có thích tìm được một chuyến đi
trên trang BlaBlaCar hay không?
trên trang BlaBlaCar hay không?
05:56
But from studying hundreds
of networks and marketplaces,
of networks and marketplaces,
115
344440
3256
Nhưng từ việc nghiên cứu hàng trăm
trang mạng và thị trường,
trang mạng và thị trường,
05:59
there is a common pattern
that people follow,
that people follow,
116
347720
2816
tôi tìm thấy một điểm chung
giữa mọi người,
giữa mọi người,
06:02
and I call it "climbing the trust stack."
117
350560
2656
và tôi gọi đó là "leo lên đống niềm tin"
06:05
Let me use BlaBlaCar
as an example to bring it to life.
as an example to bring it to life.
118
353240
3200
Cho tôi dùng BlaBlaCar như ví dụ để nói
về niềm tin trong cuộc sống.
về niềm tin trong cuộc sống.
06:09
On the first level,
119
357080
1296
Mức độ đầu,
06:10
you have to trust the idea.
120
358400
2176
bạn phải tin vào ý tưởng.
06:12
So you have to trust
121
360600
1216
Rồi bạn phải tin
06:13
the idea of ride-sharing
is safe and worth trying.
is safe and worth trying.
122
361840
3400
vào ý tưởng về việc chia sẻ
chuyến đi là an toàn và đáng để làm.
chuyến đi là an toàn và đáng để làm.
06:17
The second level is about having
confidence in the platform,
confidence in the platform,
123
365640
4696
Mức độ thứ 2 là về việc tin tưởng
vào hệ thống mạng,
vào hệ thống mạng,
06:22
that BlaBlaCar will help you
if something goes wrong.
if something goes wrong.
124
370360
4136
trang BlaBlaCar sẽ giúp bạn
tìm ra những thứ không ổn.
tìm ra những thứ không ổn.
06:26
And the third level is about
using little bits of information
using little bits of information
125
374520
3656
Và mức độ thứ 3 là việc dùng
thông tin mạng
thông tin mạng
06:30
to decide whether
the other person is trustworthy.
the other person is trustworthy.
126
378200
3480
để quyết định liệu người kia
có đáng tin cậy không.
có đáng tin cậy không.
Lần đầu tiên chúng ta phải
tin cùng 1 lúc nhiều điều như thế,
tin cùng 1 lúc nhiều điều như thế,
06:34
Now, the first time
we climb the trust stack,
we climb the trust stack,
127
382200
2616
06:36
it feels weird, even risky,
128
384840
3256
nó có vẻ rất kỳ cục và thậm
chí có vẻ rất liều,
chí có vẻ rất liều,
06:40
but we get to a point
where these ideas seem totally normal.
where these ideas seem totally normal.
129
388120
4976
nhưng chúng ta đạt đến được một điểm
ở đó các ý tưởng dường như bình thường.
ở đó các ý tưởng dường như bình thường.
06:45
Our behaviors transform,
130
393120
2296
Sự thay đổi thái độ của ta
06:47
often relatively quickly.
131
395440
1976
thường rất nhanh.
06:49
In other words, trust enables
change and innovation.
change and innovation.
132
397440
4800
Nói cách khác, niềm tin cho chúng ta
cơ hội và sự đổi mới.
cơ hội và sự đổi mới.
06:55
So an idea that intrigued me,
and I'd like you to consider,
and I'd like you to consider,
133
403280
3416
Thế là một ý tưởng lôi cuốn tôi,
và tôi muốn bạn xem xét nó,
và tôi muốn bạn xem xét nó,
06:58
is whether we can better understand
134
406720
2536
đó là liệu chúng ta có thể hiểu rõ hơn
07:01
major ways of disruption and change
in individuals in society
in individuals in society
135
409280
4176
lý do chính của những đổ vỡ và những
thay đổi của những cá nhân trong xã hội
thay đổi của những cá nhân trong xã hội
07:05
through the lens of trust.
136
413480
2056
thông qua lăng kính niềm tin.
07:07
Well, it turns out
that trust has only evolved
that trust has only evolved
137
415560
3296
Thực ra, niềm tin chỉ phát triển
07:10
in three significant chapters
throughout the course of human history:
throughout the course of human history:
138
418880
4656
trong 3 giai đoạn chính trong suốt lịch
sử nhân loại:
sử nhân loại:
niềm tin ở địa phương,
niềm tin vào thiết chế
niềm tin vào thiết chế
07:15
local, institutional
139
423560
2216
và giai đoạn mà chúng ta đang bước vào,
đó là niềm tin rộng khắp.
đó là niềm tin rộng khắp.
07:17
and what we're now entering, distributed.
140
425800
2400
07:20
So for a long time,
141
428680
2336
Vậy là trong thời gian rất dài,
cho tới giữa thập niên 1800,
07:23
until the mid-1800s,
142
431040
1256
07:24
trust was built
around tight-knit relationships.
around tight-knit relationships.
143
432320
3936
niềm tin được xây dựng trên
những quan hệ rất gần gũi.
những quan hệ rất gần gũi.
07:28
So say I lived in a village
144
436280
2016
Ví dụ tôi sống trong 1 ngôi làng
07:30
with the first five rows of this audience,
145
438320
2576
với các bạn ở 5 dãy ghế
đầu của khán phòng,
đầu của khán phòng,
07:32
and we all knew one another,
146
440920
1936
và chúng tôi biết rõ nhau,
07:34
and say I wanted to borrow money.
147
442880
2896
rồi tôi muốn mượn tiền.
07:37
The man who had his eyes wide open,
he might lend it to me,
he might lend it to me,
148
445800
2976
Người đàn ông có đôi mắt đẹp
này có thể cho tôi mượn,
này có thể cho tôi mượn,
07:40
and if I didn't pay him back,
149
448800
2096
và nếu tôi không trả,
các bạn biết ngay tôi là kẻ quỵt tiền.
07:42
you'd all know I was dodgy.
150
450920
1656
07:44
I would get a bad reputation,
151
452600
1656
Tôi sẽ bị mang tiếng,
07:46
and you would refuse
to do business with me in the future.
to do business with me in the future.
152
454280
3056
và các bạn sẽ không còn muốn
dính líu với tôi.
dính líu với tôi.
07:49
Trust was mostly local
and accountability-based.
and accountability-based.
153
457360
4216
Đó là niềm tin dựa trên khu vực sống
và dựa trên trách nhiệm cá nhân.
và dựa trên trách nhiệm cá nhân.
07:53
In the mid-19th century,
154
461600
1336
Đến giữa thế kỷ 19,
07:54
society went through
a tremendous amount of change.
a tremendous amount of change.
155
462960
3416
xã hội đi vào giai đoạn thay đổi lớn.
07:58
People moved to fast-growing cities
such as London and San Francisco,
such as London and San Francisco,
156
466400
3776
Người ta đổ về các thành phố đang
lớn nhanh như London hay San Francisco,
lớn nhanh như London hay San Francisco,
08:02
and a local banker here
was replaced by large corporations
was replaced by large corporations
157
470200
4856
và một nhân viên ngân hàng địa phương ở đó
được thay thế bằng một tập đoàn lớn
được thay thế bằng một tập đoàn lớn
08:07
that didn't know us as individuals.
158
475080
2896
họ không biết bạn với tư cách cá nhân.
08:10
We started to place our trust
159
478000
1976
Chúng ta đã bắt đầu đặt niềm tin
08:12
into black box systems of authority,
160
480000
3576
vào hệ thống hộp đen của chính quyền,
08:15
things like legal contracts
and regulation and insurance,
and regulation and insurance,
161
483600
4296
những thứ như hợp đồng hợp pháp,
luật lệ và bảo hiểm,
luật lệ và bảo hiểm,
08:19
and less trust directly in other people.
162
487920
4016
và bớt tin trực tiếp vào người khác.
08:23
Trust became institutional
and commission-based.
and commission-based.
163
491960
3856
Niềm tin phải dựa vào thiết chế
và dựa trên ban hội.
và dựa trên ban hội.
08:27
It's widely talked about how trust
in institutions and many corporate brands
in institutions and many corporate brands
164
495840
4816
Người ta nói nhiều về vấn đề niềm tin dựa
trên thiết chế và trên danh tiếng công ty
trên thiết chế và trên danh tiếng công ty
08:32
has been steadily declining
and continues to do so.
and continues to do so.
165
500680
3736
đang giảm mạnh và tiếp tục đi xuống.
08:36
I am constantly stunned
by major breaches of trust:
by major breaches of trust:
166
504440
5616
Tôi thật sự sửng sốt trước sự
sụp đổ của niềm tin:
sụp đổ của niềm tin:
08:42
the News Corp phone hacking,
167
510080
2496
sự nghe lén của những công ty điện thoại,
08:44
the Volkswagen emissions scandal,
168
512600
2816
xì căng đan khí thải của Volkswagen,
08:47
the widespread abuse
in the Catholic Church,
in the Catholic Church,
169
515440
3335
lạm dụng lan rộng trong
Giáo Hội Công Giáo,
Giáo Hội Công Giáo,
08:50
the fact that only one measly banker
170
518799
3216
sự việc chỉ một nhân viên ngân hàng quèn
08:54
went to jail after the great
financial crisis,
financial crisis,
171
522039
3297
đi tù thay cho các quan chức đã
gây ra khủng hoảng tài chính nặng nề,
gây ra khủng hoảng tài chính nặng nề,
08:57
or more recently the Panama Papers
172
525360
2056
hay mới đây, hồ sơ Panama
08:59
that revealed how the rich
can exploit offshore tax regimes.
can exploit offshore tax regimes.
173
527440
5136
tiết lộ những người giàu khai thác
hệ thống thuế ở nước ngoài.
hệ thống thuế ở nước ngoài.
09:04
And the thing that really surprises me
174
532600
2456
Điều làm tôi thật sự ngạc nhiên
09:07
is why do leaders find it so hard
175
535080
4016
là tại sao những nhà lãnh đạo quá
sức khó khăn
sức khó khăn
09:11
to apologize, I mean sincerely apologize,
176
539120
3176
nói lời xin lỗi, tôi muốn nói là
xin lỗi thành thật,
xin lỗi thành thật,
09:14
when our trust is broken?
177
542320
2160
khi đã làm niềm tin của chúng ta tan vỡ?
09:17
It would be easy to conclude
that institutional trust isn't working
that institutional trust isn't working
178
545360
4136
Thật dễ để kết luận rằng niềm tin vào
thiết chế không còn ổn nữa.
thiết chế không còn ổn nữa.
vì chúng ta được vỗ béo
09:21
because we are fed up
179
549520
1496
bằng những lời hứa ngọt ngào của
nhóm lãnh đạo không trung thực,
nhóm lãnh đạo không trung thực,
09:23
with the sheer audacity
of dishonest elites,
of dishonest elites,
180
551040
2896
09:25
but what's happening now
181
553960
1976
nhưng điều đang xảy ra
09:27
runs deeper than the rampant questioning
of the size and structure of institutions.
of the size and structure of institutions.
182
555960
5616
còn nguy hiểm hơn những nghi ngờ lan rộng
về quy mô và cấu trúc của các thiết chế.
về quy mô và cấu trúc của các thiết chế.
09:33
We're starting to realize
183
561600
2016
Chúng ta nghĩ rằng
09:35
that institutional trust
184
563640
1776
niềm tin vào thiết chế
09:37
wasn't designed for the digital age.
185
565440
2976
không còn phù hợp ở thời đại kỹ thuật số.
09:40
Conventions of how trust is built,
186
568440
3656
Những quy ước về cách thức niềm tin
được xây dựng,
được xây dựng,
được quản lý, bị mất và làm lại --
09:44
managed, lost and repaired --
187
572120
2336
trong những thương hiệu, địa vị lãnh đạo
và trong toàn hệ thống --
và trong toàn hệ thống --
09:46
in brands, leaders and entire systems --
188
574480
2496
09:49
is being turned upside down.
189
577000
2000
bị đảo lộn.
09:51
Now, this is exciting,
190
579760
2096
Thật thú vị,
09:53
but it's frightening,
191
581880
1536
nhưng nó rất khủng khiếp,
09:55
because it forces many of us
to have to rethink
to have to rethink
192
583440
2696
vì nó bắt chúng ta phải suy nghĩ lại
09:58
how trust is built and destroyed
with our customers, with our employees,
with our customers, with our employees,
193
586160
4696
cách thức mà niềm tin được xây dựng và
bị phá hủy nơi khách hàng, nơi nhân viên,
bị phá hủy nơi khách hàng, nơi nhân viên,
10:02
even our loved ones.
194
590880
1480
thậm chí cả nơi người thân.
Một ngày nọ, tôi nói với tổng giám đốc của
1 thương hiệu khách sạn hàng đầu thế giới,
1 thương hiệu khách sạn hàng đầu thế giới,
10:05
The other day, I was talking to the CEO
of a leading international hotel brand,
of a leading international hotel brand,
195
593800
6176
chúng tôi cũng hay nói chuyện,
lần này tôi đề cập cách làm ăn của Airbnb.
lần này tôi đề cập cách làm ăn của Airbnb.
10:12
and as is often the case,
we got onto the topic of Airbnb.
we got onto the topic of Airbnb.
196
600000
3240
Ông ta thừa nhận với tôi rằng
ông ta bối rối trước thành công của Airbnb.
ông ta bối rối trước thành công của Airbnb.
10:15
And he admitted to me
that he was perplexed by their success.
that he was perplexed by their success.
197
603840
5096
10:20
He was perplexed at how a company
198
608960
2136
Ông ta không hiểu nổi
cách thức một công ty
cách thức một công ty
10:23
that depends on the willingness
of strangers to trust one another
of strangers to trust one another
199
611120
4176
chỉ nhờ vào niềm tin của một người sẵn
lòng trao cho một người xa lạ
lòng trao cho một người xa lạ
10:27
could work so well across 191 countries.
200
615320
3960
mà có thể phát triển trên 191 đất nước.
10:31
So I said to him
that I had a confession to make,
that I had a confession to make,
201
619920
3136
Cho nên tôi nói với ông ta
tôi có một lời thú nhận,
tôi có một lời thú nhận,
10:35
and he looked at me a bit strangely,
202
623080
1976
và ông ta nhìn tôi một cách tò mò,
10:37
and I said --
203
625080
1376
và tôi nói --
10:38
and I'm sure many of you
do this as well --
do this as well --
204
626480
2016
tôi chắc chắn nhiều người trong các
bạn cũng nghi ngờ --
bạn cũng nghi ngờ --
10:40
I don't always bother to hang my towels up
205
628520
2496
Tôi không để ý treo lại khăn tắm
10:43
when I'm finished in the hotel,
206
631040
2936
khi tôi rời phòng khách sạn,
10:46
but I would never do this
as a guest on Airbnb.
as a guest on Airbnb.
207
634000
2640
nhưng tôi sẽ không bao giờ quên
khi tôi thuê phòng trên Airbnb.
khi tôi thuê phòng trên Airbnb.
Lý do tại sao tôi không bao giờ quên
xếp khăn khi tôi là khách trên Airbnb
xếp khăn khi tôi là khách trên Airbnb
10:49
And the reason why I would never do this
as a guest on Airbnb
as a guest on Airbnb
208
637560
3336
10:52
is because guests know
that they'll be rated by hosts,
that they'll be rated by hosts,
209
640920
3656
vì biết chủ cho thuê sẽ đánh giá
người thuê trên mạng,
người thuê trên mạng,
10:56
and that those ratings
are likely to impact their ability
are likely to impact their ability
210
644600
3736
và xếp hạng đó sẽ ảnh hưởng
đến khả năng
đến khả năng
11:00
to transact in the future.
211
648360
1680
thỏa thuận, đàm phán của khách
trong tương lai.
trong tương lai.
11:02
It's a simple illustration of how
online trust will change our behaviors
online trust will change our behaviors
212
650680
4216
Đó là minh họa đơn giản về cách thức niềm
tin online làm thay đổi thái độ của ta
tin online làm thay đổi thái độ của ta
11:06
in the real world,
213
654920
1296
trong thế giới thật,
11:08
make us more accountable
214
656240
2496
làm cho ta có trách nhiệm hơn
11:10
in ways we cannot yet even imagine.
215
658760
3440
đến mức mà ta không thể tưởng tượng nổi.
11:14
I am not saying we do not need hotels
216
662880
3056
Tôi không nói chúng ta không cần khách sạn
11:17
or traditional forms of authority.
217
665960
2336
hay các hình thức chính quyền truyền thống
11:20
But what we cannot deny
218
668320
2096
Nhưng điều ta không thể chối cãi
11:22
is that the way trust
flows through society is changing,
flows through society is changing,
219
670440
4256
là cách thức niềm tin trong xã hội
đang thay đổi,
đang thay đổi,
11:26
and it's creating this big shift
220
674720
2296
nó đang tạo ra sự thay đổi lớn
11:29
away from the 20th century
221
677040
1856
so với thế kỷ 20
11:30
that was defined by institutional trust
222
678920
2816
ở đó niềm tin được xác định bởi thiết chế
11:33
towards the 21st century
223
681760
2496
còn ở thế kỷ 21
11:36
that will be fueled by distributed trust.
224
684280
2640
niềm tin được nuôi dưỡng
bởi sự bình đằng.
bởi sự bình đằng.
11:39
Trust is no longer top-down.
225
687480
4176
Niềm tin không còn từ trên truyền xuống.
11:43
It's being unbundled and inverted.
226
691680
2096
Nó đảo lộn và không còn giới hạn.
11:45
It's no longer opaque and linear.
227
693800
2840
Nó không còn bí ẩn và không
đi theo 1 đường.
đi theo 1 đường.
11:49
A new recipe for trust is emerging
228
697160
2976
1 công thức mới của niềm tin là
11:52
that once again
is distributed amongst people
is distributed amongst people
229
700160
3896
được chia đều trong cộng đồng
11:56
and is accountability-based.
230
704080
2136
và dựa trên tinh thần trách nhiệm.
11:58
And this shift is only going to accelerate
231
706240
3416
Và sự thay đổi này bắt đầu tăng tốc
12:01
with the emergence of the blockchain,
232
709680
2736
với sự xuất hiện của mạng blockchain,
12:04
the innovative ledger technology
underpinning Bitcoin.
underpinning Bitcoin.
233
712440
3640
công nghệ kế toán online làm cơ sở cho
sự phát triển của Bitcoin.
sự phát triển của Bitcoin.
12:08
Now let's be honest,
234
716800
2936
Xin hãy nói thật với nhau,
12:11
getting our heads around
the way blockchain works
the way blockchain works
235
719760
3456
cách thức hoạt động của
mạng blockchain
mạng blockchain
12:15
is mind-blowing.
236
723240
1440
làm cho chúng ta điên đảo.
12:17
And one of the reasons why
is it involves processing
is it involves processing
237
725720
3256
Một trong những lý do là
nó bao gồm việc xử lý
nó bao gồm việc xử lý
12:21
some pretty complicated concepts
238
729000
2656
những khái niệm rất phức tạp
12:23
with terrible names.
239
731680
1496
với những tên gọi kỳ cục.
12:25
I mean, cryptographic algorithms
and hash functions,
and hash functions,
240
733200
4496
Tôi muốn nói đến các thuật toán mật mã
và hàm băm để xếp dữ liệu,
và hàm băm để xếp dữ liệu,
những người được gọi là thợ đào mỏ
Bitcoin, kiểm tra các giao dịch --
Bitcoin, kiểm tra các giao dịch --
12:29
and people called miners,
who verify transactions --
who verify transactions --
241
737720
3056
12:32
all that was created
by this mysterious person
by this mysterious person
242
740800
3576
tất cả được tạo ra bởi 1 người bí ẩn
12:36
or persons called Satoshi Nakamoto.
243
744400
2736
có tên Satoshi Nakamoto.
12:39
Now, that is a massive trust leap
that hasn't happened yet.
that hasn't happened yet.
244
747160
5656
Đó là niềm tin của số người đông đảo
chưa bao giờ có trước đây.
chưa bao giờ có trước đây.
12:44
(Applause)
245
752840
3056
(Vỗ tay)
Nhưng chúng ta hãy thử tưởng tượng.
12:47
But let's try to imagine this.
246
755920
1456
12:49
So "The Economist"
eloquently described the blockchain
eloquently described the blockchain
247
757400
3696
"Nhà Kinh Tế" tuyên bố hùng hồn
về mạng blockchain
về mạng blockchain
12:53
as the great chain
of being sure about things.
of being sure about things.
248
761120
3656
như là một hệ thống có thể bảo đảm
cho mọi thứ trên đó.
cho mọi thứ trên đó.
12:56
The easiest way I can describe it
is imagine the blocks as spreadsheets,
is imagine the blocks as spreadsheets,
249
764800
5056
Cách dễ hiểu nhất để mô tả là hãy tưởng
tượng những khối dữ liệu trên bảng excel,
tượng những khối dữ liệu trên bảng excel,
13:01
and they are filled with assets.
250
769880
2976
với những thông tin các tài sản.
13:04
So that could be a property title.
251
772880
2416
Nó có thể là một thương hiệu.
13:07
It could be a stock trade.
252
775320
2016
Nó có thể là một cổ phần thương mại.
13:09
It could be a creative asset,
such as the rights to a song.
such as the rights to a song.
253
777360
2960
Nó có thể là một tài sản trí tuệ,
như là quyền sở hữu bài hát.
như là quyền sở hữu bài hát.
13:12
Every time something moves
254
780960
3016
Khi được giao dịch
13:16
from one place on the register
to somewhere else,
to somewhere else,
255
784000
3816
từ nơi được lưu giữ này đến một
nơi nào khác,
nơi nào khác,
13:19
that asset transfer is time-stamped
256
787840
3096
sự di chuyển tài sản đó được
đóng dấu thời gian
đóng dấu thời gian
13:22
and publicly recorded on the blockchain.
257
790960
3416
và được lưu lại một cách công khai trên
mạng blockchain.
mạng blockchain.
13:26
It's that simple. Right.
258
794400
1880
Thật đơn giản. Đúng vậy.
13:28
So the real implication of the blockchain
259
796720
3096
Hiệu quả thực sự của mạng blockchain
13:31
is that it removes the need
for any kind of third party,
for any kind of third party,
260
799840
4136
là loại bỏ can thiệp của bên thứ ba,
13:36
such as a lawyer,
261
804000
1336
như là luật sư,
13:37
or a trusted intermediary,
or maybe not a government intermediary
or maybe not a government intermediary
262
805360
3456
hay người mô giới uy tín, hoặc
không cần can thiệp của chính phủ
không cần can thiệp của chính phủ
nhờ thế giao dịch trở nên dễ dàng.
13:40
to facilitate the exchange.
263
808840
1816
Vậy nếu ta cứ muốn giữ các thủ tục
rườm rà đòi hỏi niềm tin trước đây,
rườm rà đòi hỏi niềm tin trước đây,
13:42
So if we go back to the trust stack,
264
810680
2256
13:44
you still have to trust the idea,
265
812960
2736
thì bạn vẫn phải tin vào ý tưởng này,
13:47
you have to trust the platform,
266
815720
2296
bạn vẫn phải tin vào hệ thống mạng,
13:50
but you don't have to trust
the other person
the other person
267
818040
2936
nhưng bạn không cần phải
tin vào người khác
tin vào người khác
13:53
in the traditional sense.
268
821000
1936
theo nghĩa truyền thống.
13:54
The implications are huge.
269
822960
2496
Việc áp dụng này thật rộng lớn.
13:57
In the same way the internet blew open
the doors to an age of information
the doors to an age of information
270
825480
3696
Cùng theo cách đó, Internet thổi tung
các cánh cửa để mở ra thời đại thông tin
các cánh cửa để mở ra thời đại thông tin
14:01
available to everyone,
271
829200
1416
luôn hữu dụng cho mọi người,
14:02
the blockchain will revolutionize
trust on a global scale.
trust on a global scale.
272
830640
4320
mạng blockchain sẽ làm cách mạng
niềm tin trên toàn cõi địa cầu.
niềm tin trên toàn cõi địa cầu.
14:08
Now, I've waited to the end
intentionally to mention Uber,
intentionally to mention Uber,
273
836240
3936
Tôi cố ý chờ đến lúc cuối để
nói về Mạng Uber,
nói về Mạng Uber,
14:12
because I recognize
that it is a contentious
that it is a contentious
274
840200
3456
vì tôi nhận ra rằng đó là
14:15
and widely overused example,
275
843680
2616
một ví dụ về sự lạm dụng gây tranh cãi,
nhưng khi nói về một dạng mới của niềm tin
thì nó là trường hợp đáng nghiên cứu.
thì nó là trường hợp đáng nghiên cứu.
14:18
but in the context of a new era of trust,
it's a great case study.
it's a great case study.
276
846320
3240
14:21
Now, we will see cases of abuse
of distributed trust.
of distributed trust.
277
849920
4736
Bây giờ ta xét đến các trường hợp lạm dụng
của việc phân quyền trong niềm tin.
của việc phân quyền trong niềm tin.
14:26
We've already seen this,
and it can go horribly wrong.
and it can go horribly wrong.
278
854680
3656
Chúng ta luôn chứng kiến và nó có thể
tạo ra những sai lầm khủng khiếp.
tạo ra những sai lầm khủng khiếp.
14:30
I am not surprised that we are seeing
protests from taxi associations
protests from taxi associations
279
858360
5176
Tôi không ngạc nhiên khi chúng ta
thấy các phản đối của các hãng taxi
thấy các phản đối của các hãng taxi
14:35
all around the world
280
863560
1336
trên khắp thế giới
14:36
trying to get governments to ban Uber
based on claims that it is unsafe.
based on claims that it is unsafe.
281
864920
4880
muốn nhà nước cấm hệ thống Uber
vì cho rằng nó không an toàn.
vì cho rằng nó không an toàn.
14:42
I happened to be in London
the day that these protests took place,
the day that these protests took place,
282
870320
4376
Ở London, tôi tình cờ chứng kiến những
vụ phản đối,
vụ phản đối,
14:46
and I happened to notice a tweet
283
874720
1976
và tôi đọc trang tweet
14:48
from Matt Hancock, who is
a British minister for business.
a British minister for business.
284
876720
3616
của Matt Hancock, bộ trưởng thương mại Anh
14:52
And he wrote,
285
880360
1216
Ông ta viết,
14:53
"Does anyone have details of this
#Uber app everyone's talking about?
#Uber app everyone's talking about?
286
881600
3976
"Có ai biết số người dùng ứng dụng Uber
mà mọi người đang đang tranh cãi không?
mà mọi người đang đang tranh cãi không?
14:57
(Laughter)
287
885600
1200
(Cười)
14:59
I'd never heard of it until today."
288
887880
2640
Cho tới hôm nay tôi cũng chưa biết."
15:03
Now, the taxi associations,
289
891560
3280
Các hãng taxi,
họ đã hợp thức hóa các thủ tục
của có niềm tin theo thiết chế.
của có niềm tin theo thiết chế.
15:07
they legitimized the first layer
of the trust stack.
of the trust stack.
290
895800
2736
Họ hợp thức hóa ý tưởng mà họ muốn loại bỏ
để có niềm tin trực tiếp của khách hàng,
để có niềm tin trực tiếp của khách hàng,
15:10
They legitimized the idea
that they were trying to eliminate,
that they were trying to eliminate,
291
898560
3336
15:13
and sign-ups increased
by 850 percent in 24 hours.
by 850 percent in 24 hours.
292
901920
5136
và các đăng ký trực tuyến đã tăng
đến 850% trong 24 giờ.
đến 850% trong 24 giờ.
15:19
Now, this is a really strong illustration
293
907080
3256
Đó là một minh họa mạnh mẽ
15:22
of how once a trust shift has happened
around a behavior or an entire sector,
around a behavior or an entire sector,
294
910360
5816
về thay đổi niềm tin có thể ảnh hưởng đến
thái độ cá nhân hay cả một ngành nghề,
thái độ cá nhân hay cả một ngành nghề,
15:28
you cannot reverse the story.
295
916200
2240
bạn không thể lội ngược dòng nước.
15:31
Every day, five million people
will take a trust leap
will take a trust leap
296
919120
3856
Mỗi ngày, 5 triệu người thực hiện
động tác trao niềm tin
động tác trao niềm tin
15:35
and ride with Uber.
297
923000
1536
và lên đường cùng với Uber.
15:36
In China, on Didi,
the ride-sharing platform,
the ride-sharing platform,
298
924560
3216
Tại Trung Quốc, trên mạng Didi, hệ thống
tìm bạn đi chung xe,
tìm bạn đi chung xe,
15:39
11 million rides taken every day.
299
927800
2896
11 triệu chuyến đi mỗi ngày.
15:42
That's 127 rides per second,
300
930720
3616
Tức là 127 chuyến trong 1 giây,
15:46
showing that this is
a cross-cultural phenomenon.
a cross-cultural phenomenon.
301
934360
2816
cho thấy rằng đây là một hiện tượng
liên văn hóa.
liên văn hóa.
15:49
And the fascinating thing is
that both drivers and passengers report
that both drivers and passengers report
302
937200
4176
Điều lý thú là cả chủ xe và
người đi chung đều cho rằng
người đi chung đều cho rằng
15:53
that seeing a name
303
941400
2496
việc thấy 1 cái tên
15:55
and seeing someone's photo
and their rating
and their rating
304
943920
2976
và hình của ai đó và những
xếp loại đánh giá trên mạng
xếp loại đánh giá trên mạng
15:58
makes them feel safer,
305
946920
2256
làm cho họ cảm thấy an tâm hơn,
16:01
and as you may have experienced,
306
949200
1576
và khi bạn đã có kinh nghiệm,
16:02
even behave a little more nicely
in the taxi cab.
in the taxi cab.
307
950800
3960
thì thái độ của họ luôn đẹp hơn
so với khi dùng taxi.
so với khi dùng taxi.
16:07
Uber and Didi are early
but powerful examples
but powerful examples
308
955360
3696
Uber và Didi là những ví dụ rõ ràng
16:11
of how technology
is creating trust between people
is creating trust between people
309
959080
3976
cho cách thức mà công nghệ tạo
ra niền tin giữa người với người
ra niền tin giữa người với người
16:15
in ways and on a scale
never possible before.
never possible before.
310
963080
3280
trong hướng và theo quy mô tích cực
mà trước đây chưa từng có.
mà trước đây chưa từng có.
16:19
Today, many of us are comfortable
getting into cars driven by strangers.
getting into cars driven by strangers.
311
967120
6056
Ngày nay, nhiều người trong chúng ta
cảm thấy thoải mái trong xe người lạ.
cảm thấy thoải mái trong xe người lạ.
16:25
We meet up with someone
we swiped right to be matched with.
we swiped right to be matched with.
312
973200
4296
Chúng ta tình cờ gặp ai đó, rồi quyết
định là người đó có vẻ hợp với mình.
định là người đó có vẻ hợp với mình.
16:29
We share our homes
with people we do not know.
with people we do not know.
313
977520
3936
Chúng ta chia sẻ nhà ở
với người không quen biết.
với người không quen biết.
16:33
This is just the beginning,
314
981480
2360
Đó chỉ là sự bắt đầu,
16:36
because the real disruption happening
315
984440
2576
vì sự thay đổi lớn hiện tại
16:39
isn't technological.
316
987040
1936
không chỉ là công nghệ.
16:41
It's the trust shift it creates,
317
989000
2320
Nó tạo ra chính sự thay đổi niềm tin,
16:43
and for my part, I want to help people
understand this new era of trust
understand this new era of trust
318
991880
5096
phần tôi, tôi muốn giúp mọi người
hiểu kỷ nguyên mới của niềm tin
hiểu kỷ nguyên mới của niềm tin
16:49
so that we can get it right
319
997000
1656
nhờ thế ta sớm có được niềm tin
16:50
and we can embrace
the opportunities to redesign systems
the opportunities to redesign systems
320
998680
3896
và chúng ta có thể bắt lấy cơ hội
để xây dựng lại các hệ thống
để xây dựng lại các hệ thống
16:54
that are more transparent,
inclusive and accountable.
inclusive and accountable.
321
1002600
4096
ở đó mọi sự được minh bạch hơn,toàn diện
và chúng ta có trách nhiệm hơn.
và chúng ta có trách nhiệm hơn.
16:58
Thank you very much.
322
1006720
1256
Cảm ơn rất nhiều.
17:00
(Applause)
323
1008000
2576
(Vỗ tay)
17:02
Thank you.
324
1010600
1216
Cảm ơn.
17:03
(Applause)
325
1011840
3708
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Rachel Botsman - Trust researcherRachel Botsman is a recognized expert on how collaboration and trust enabled by digital technologies will change the way we live, work, bank and consume.
Why you should listen
Rachel Botsman is an author and a visiting academic at the University of Oxford, Saïd Business School. Her work focuses on how technology is enabling trust in ways that are changing the way we live, work, bank and consume. She defined the theory of "collaborative consumption" in her first book, What's Mine Is Yours, which she co-authored with Roo Rogers. The concept was subsequently named by TIME as one of the "10 Ideas that Will Change the World" and by Thinkers50 as the 2015 Breakthrough Idea.
Named a "Young Global Leader" by the World Economic Forum, Botsman examines the growth and challenges of start-ups such as Airbnb, TaskRabbit and Uber. She is regular writer and commentator in leading international publications including the New York Times, The Wall Street Journal, Harvard Business Review, The Economist, WIRED and more. She is currently writing a new book that explores why the real disruption happening isn’t technology; it’s a profound shift in trust.
Rachel Botsman | Speaker | TED.com