Taste3 2008
Benjamin Wallace: The price of happiness
Benjamin Wallace o cenie szczęścia
Filmed:
Readability: 3.9
2,178,942 views
Czy można kupić szczęście? By znaleźć odpowiedź, Benjamin Wallace skosztował najdroższych produktów świata, w tym Chateau Cheval Blanc rocznik 1947, 225 g wołowiny Kobe oraz (nie)sławnej kawy Kopi Luwak. Jego ocena może cię zaskoczyć.
Benjamin Wallace - Author
Benjamin Wallace is a journalist and author of The Billionaire's Vinegar, the true story of the world's most expensive bottle of (possibly phony?) wine. He's been a contributor to GQ, Details, Salon and The Washington Post. Full bio
Benjamin Wallace is a journalist and author of The Billionaire's Vinegar, the true story of the world's most expensive bottle of (possibly phony?) wine. He's been a contributor to GQ, Details, Salon and The Washington Post. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm just going to play a brief video clip.
0
0
3000
Włączę tylko krótki film.
00:22
Video:
1
6000
1000
Film: - 50.000 funtów.
00:23
On the fifth of December 1985, a bottle of 1787 Lafitte was sold
2
7000
6000
5 grudnia 1985r. sprzedano butelkę Lafitte z 1787r. za
00:29
for 105,000 pounds -- nine times the previous world record.
3
13000
5000
105.000 funtów -- dziewięć razy drożej niż ówczesny rekord świata.
00:34
The buyer
4
18000
1000
Pan Forbes.
00:36
was Kip Forbes,
5
20000
2000
Kupcem był Kip Forbes,
00:38
son of one of the most flamboyant millionaires of the 20th century.
6
22000
3000
syn jednego z najbardziej ekstrawaganckich milionerów XX wieku.
00:41
The original owner of the bottle turned out to be
7
25000
2000
Okazało się, że oryginalnym właścicielem butelki
00:43
one of the most enthusiastic wine buffs of the 18th century.
8
27000
3000
był jeden z największych amatorów wina XVIII wieku.
00:47
Château Lafitte is one of the greatest wines in the world,
9
31000
4000
Château Lafitte jest jednym z najwspanialszych win świata,
00:51
the prince of any wine cellar.
10
35000
2000
klejnotem każdej piwnicy z winem.
00:53
Benjamin Wallace: Now, that's about all the videotape that remains of an event
11
37000
2000
Wallace: Pozostało tylko tyle zapisu wideo wydarzenia, które
00:55
that set off the longest-running mystery in the modern wine world.
12
39000
4000
stworzyło najdłużej niewyjaśnioną tajemnicę we współczesnym świecie wina.
00:59
And the mystery existed because of a gentleman named Hardy Rodenstock.
13
43000
5000
Tajemnica istniała z powodu dżentelmena nazwiskiem Hardy Rodenstock.
01:04
In 1985, he announced to his friends in the wine world
14
48000
3000
W 1985r. ogłosił swoim przyjaciołom, winiarzom,
01:07
that he had made this incredible discovery.
15
51000
2000
że dokonał niewiarygodnego odkrycia.
01:09
Some workmen in Paris had broken through a brick wall,
16
53000
4000
Kilku robotników w Paryżu przebiło się przez ceglany mur
01:13
and happened upon this hidden cache of wines --
17
57000
3000
i natknęło się na ukryty skład win --
01:16
apparently the property of Thomas Jefferson. 1787, 1784.
18
60000
4000
najwyraźniej własność Thomasa Jeffersona. Roczniki 1787 i 1784.
01:21
He wouldn't reveal the exact number of bottles,
19
65000
2000
Nie wyjawił dokładnej liczby butelek
01:23
he would not reveal
exactly where the building was
exactly where the building was
20
67000
3000
ani gdzie dokładnie znajdował się ten budynek;
01:26
and he would not reveal exactly who owned the building.
21
70000
3000
nie wyjawił też do końca, kto był właścicielem budynku.
01:29
The mystery persisted for about 20 years.
22
73000
3000
Tajemnica istniała przez ok. 20 lat.
01:32
It finally began to get resolved in 2005 because of this guy.
23
76000
5000
Dopiero w 2005 zaczęto ją rozwiązywać -- za sprawą tego faceta.
01:37
Bill Koch is a Florida billionaire who owns four of the Jefferson bottles,
24
81000
3000
Bill Koch jest miliarderem z Florydy, posiadającym cztery z butelek Jeffersona.
01:40
and he became suspicious.
25
84000
2000
Zaczął coś podejrzewać.
01:42
And he ended up spending over a million dollars and hiring ex-FBI
26
86000
4000
W końcu wydał ponad milion dolarów i zatrudnił byłych agentów FBI
01:46
and ex-Scotland Yard agents to try to get to the bottom of this.
27
90000
3000
i Scotland Yardu, by spróbowali rozwikłać tę tajemnicę.
01:50
There's now ample evidence that Hardy Rodenstock is a con man,
28
94000
3000
Mamy dziś wystarczające dowody na to, że Hardy Rodenstock jest oszustem
01:53
and that the Jefferson bottles were fakes.
29
97000
2000
i że te butelki Jeffersona były fałszywe.
01:55
But for those 20 years,
30
99000
2000
Lecz przez te 20 lat
01:57
an unbelievable number of really eminent and accomplished figures
31
101000
6000
niewiarygodnie wielu naprawdę wybitnych i szanowanych ludzi
02:03
in the wine world were sort of drawn into the orbit of these bottles.
32
107000
2000
ze świata win zostało wmieszanych w sprawę tych butelek.
02:05
I think they wanted to believe that the most expensive bottle of wine
33
109000
5000
Myślę, że chcieli wierzyć, że najdroższa butelka wina na świecie
02:10
in the world must be the best bottle of wine in the world,
34
114000
3000
musi być najlepszą butelką wina na świecie,
02:13
must be the rarest bottle of wine in the world.
35
117000
2000
najrzadszą butelką wina na świecie.
02:16
I became increasingly, kind of voyeuristically interested in the question of
36
120000
5000
Byłem coraz bardziej ciekaw -- właściwie nawet ciekawski --
02:21
you know, why do people spend these crazy amounts of money,
37
125000
3000
ciekaw, dlaczego ludzie wydają tak szalone kwoty,
02:24
not only on wine but on lots of things,
38
128000
3000
nie tylko na wino ale na mnóstwo rzeczy
02:27
and are they living a better life than me?
39
131000
2000
i czy ich życie jest lepsze od mojego?
02:29
So, I decided to embark on a quest.
40
133000
2000
Postanowiłem udać się na wyprawę.
02:31
With the generous backing of a magazine I write for sometimes,
41
135000
3000
Z hojnym wsparciem od magazynu, dla którego czasami piszę,
02:34
I decided to sample the very best, or most expensive, or most coveted item
42
138000
7000
postanowiłem spróbować najlepszych, najdroższych, najbardziej pożądanych produktów
02:41
in about a dozen categories,
43
145000
2000
w prawie 12 kategoriach.
02:43
which was a very grueling quest,
as you can imagine.
as you can imagine.
44
147000
2000
Wyobrażacie sobie, że była to wyczerpująca wyprawa.
02:45
(Laughter)
45
149000
1000
(śmiech)
02:46
This was the first one.
46
150000
2000
To był mój pierwszy cel.
02:48
A lot of the Kobe beef that you see in the U.S. is not the real thing.
47
152000
3000
Większość wołowiny Kobe, dostępnej w USA, to podróbki.
02:51
It may come from Wagyu cattle,
48
155000
2000
Może pochodzi ona od gatunku Wagyu,
02:53
but it's not from the original, Appalachian Hyogo Prefecture in Japan.
49
157000
3000
lecz nie z oryginalnych stad, z appalaskiej prefektury Hyogo w Japonii.
02:56
There are very few places in the U.S. where you can try real Kobe,
50
160000
3000
W USA jest tylko kilka miejsc gdzie można spróbować prawdziwej Kobe;
02:59
and one of them is Wolfgang Puck's restaurant, Cut, in Los Angeles.
51
163000
4000
jednym z nich jest CUT, restauracja Wolfganga Pucka w Los Angeles.
03:03
I went there, and I ordered the eight-ounce rib eye for 160 dollars.
52
167000
4000
Poszedłem tam i zamówiłem ważący 225g antrykot za 160 dolarów.
03:07
And it arrived, and it was tiny.
53
171000
2000
Pojawił się -- był maleńki.
03:09
And I was outraged.
54
173000
2000
Byłem oburzony.
03:11
It was like, 160 dollars for this?
55
175000
2000
Myślę sobie: 160 dolarów za to?
03:13
And then I took a bite,
56
177000
2000
Ugryzłem kęs
03:15
and I wished that it was tinier, because Kobe beef is so rich.
57
179000
4000
i pożałowałem, że ten kawałek nie był mniejszy -- Kobe jest bardzo sycąca.
03:19
It's like foie gras -- it's not even like steak.
58
183000
3000
Jest jak foie gras -- nawet nie jak stek.
03:22
I almost couldn't finish it.
59
186000
2000
Prawie nie mogłem dokończyć.
03:24
I was really happy when I was done.
60
188000
2000
Naprawdę się ucieszyłem, kiedy skończyłem.
03:26
(Laughter)
61
190000
1000
(śmiech)
03:27
Now, the photographer who took the pictures for this project
62
191000
4000
Z jakiegoś powodu fotograf, który robił zdjęcia do tego projektu,
03:31
for some reason posed his dog in a lot of them,
63
195000
2000
umieszczał na wielu z nich swojego psa.
03:33
so that's why you're going to see this recurring character.
64
197000
3000
Dlatego zobaczycie go jeszcze wiele razy.
03:36
Which, I guess, you know, communicates to you
65
200000
2000
Co chyba świadczy o tym, że moim zdaniem
03:38
that I did not think that one was really worth the price.
66
202000
3000
ta wołowina nie była warta swojej ceny.
03:42
White truffles.
67
206000
2000
Białe trufle.
03:44
One of the most expensive luxury foods by weight in the world.
68
208000
2000
Jeden z najdroższych luksusowych pokarmów na wagę na świecie.
03:46
To try this, I went to a Mario Batali restaurant
69
210000
2000
By ich spróbować, poszedłem do restauracji Maria Matali
03:48
in Manhattan -- Del Posto.
70
212000
2000
na Manhattanie -- do Del Posto.
03:50
The waiter, you know, came out with the white truffle knob
71
214000
3000
Kelner wniósł owocnik białych trufli oraz nożyk
03:53
and his shaver, and he shaved it onto my pasta and he said, you know,
72
217000
4000
i skroił je na mój makaron.
03:57
"Would Signore like the truffles?"
73
221000
2000
- Czy Signore ma ochotę na trufle?
03:59
And the charm of white truffles is in their aroma.
74
223000
2000
Urok białych trufli tkwi w ich aromacie.
04:01
It's not in their taste, really. It's not in their texture.
75
225000
3000
Tak naprawdę nie chodzi o smak ani o fakturę.
04:04
It's in the smell.
76
228000
1000
Chodzi o zapach.
04:05
These white pearlescent flakes hit the noodles,
77
229000
2000
Białe, perłowe płatki spadły na makaron,
04:07
this haunting, wonderful, nutty, mushroomy smell wafted up.
78
231000
5000
i uniósł się wspaniały, intensywny, grzybowo-orzechowy aromat.
04:12
10 seconds passed and it was gone.
79
236000
2000
Po 10 sekundach zniknął.
04:14
And then I was left with these little ugly flakes on my pasta that,
80
238000
4000
A ja zostałem. Z brzydkimi, białymi kawałkami na makaronie,
04:18
you know, their purpose had been served,
81
242000
3000
które wypełniły już swoją rolę.
04:21
and so I'm afraid to say that this was also a disappointment to me.
82
245000
3000
Niestety, muszę to powiedzieć: kolejne rozczarowanie.
04:24
There were several -- several of these items were disappointments.
83
248000
2000
Było ich kilka -- kilka tych przedmiotów okazało się rozczarowaniem.
04:28
(Laughter)
84
252000
4000
(śmiech)
04:32
Yeah.
85
256000
1000
Taak.
04:33
The magazine wouldn't pay for me to go there.
86
257000
2000
Ten magazyn mi za to nie zapłacił.
04:35
(Laughter)
87
259000
2000
(śmiech)
04:37
They did give me a tour, though.
88
261000
2000
Ale zafundowali mi wycieczkę.
04:39
And this hotel suite is 4,300 square feet.
89
263000
3000
Ten apartament ma 400 m2
04:42
It has 360-degree views.
90
266000
2000
i okna widokowe z każdej strony.
04:44
It has four balconies.
91
268000
2000
Ma cztery balkony.
04:46
It was designed by the architect I.M. Pei.
92
270000
2000
Zaprojektował go I.M. Pei.
04:48
It comes with its own Rolls Royce and driver.
93
272000
2000
W ofercie jest też Rolls Royce z kierowcą
04:50
It comes with its own wine cellar that you can draw freely from.
94
274000
3000
i nieograniczony dostęp do piwnicy z winem.
04:53
When I took the tour, it actually included some Opus One, I was glad to see.
95
277000
4000
Ucieszyło mnie, że w programie wycieczki była też winiarnia Opus One.
04:57
30,000 dollars for a night in a hotel.
96
281000
3000
30,000 dolarów za noc w hotelu.
05:01
This is soap that's made from silver nanoparticles,
97
285000
4000
To jest mydło zrobione z nanocząstek srebra,
05:05
which have antibacterial properties.
98
289000
2000
mających właściwości antybakteryjne.
05:08
I washed my face with this this morning in preparation for this.
99
292000
3000
W ramach przygotowań, umyłem nim twarz dziś rano.
05:11
And it, you know, tickled a little bit and it smelled good,
100
295000
4000
Trochę swędziało i ładnie pachniało,
05:15
but I have to say that nobody here
101
299000
2000
jednak stwierdzam ze smutkiem,
05:17
has complimented me on the cleanliness of my face today.
102
301000
2000
że nikt tu nie skomplementował mej czystej twarzy.
05:19
(Laughter)
103
303000
1000
(śmiech)
05:20
But then again, nobody has complimented me on the jeans I'm wearing.
104
304000
4000
No ale nikt też nie skomplementował moich dżinsów...
05:26
These ones GQ did spring for -- I own these -- but I will tell you,
105
310000
4000
Były w wiosennym numerze GQ. Coś wam powiem,
05:30
not only did I not get a compliment from any of you,
106
314000
2000
nie tylko nikt z was nie powiedział mi komplementu,
05:32
I have not gotten a compliment from anybody
107
316000
2000
w ogóle nikt tego nie zrobił
05:34
in the months that I have owned and worn these.
108
318000
2000
w czasie, kiedy je miałem i nosiłem.
05:36
I don't think that whether or not you're getting a compliment
109
320000
2000
Nie sądzę, żeby komplement lub jego brak miał być
05:38
should be the test of something's value,
110
322000
2000
miarą wartości danej rzeczy,
05:40
but I think in the case of a fashion item, an article of clothing,
111
324000
3000
ale chyba w przypadku czegoś modnego, odzieży
05:43
that's a reasonable benchmark.
112
327000
2000
jest to dobry punkt odniesienia.
05:45
That said, a lot of work goes into these.
113
329000
2000
Trzeba się napracować, żeby je zrobić.
05:47
They are made from handpicked organic Zimbabwean cotton
114
331000
4000
Są robione z ręcznie zbieranej organicznej bawełny z Zimbabwe,
05:51
that has been shuttle loomed
115
335000
3000
tkane na krośnie
05:54
and then hand-dipped in natural indigo 24 times.
116
338000
4000
i zanurzane 24 razy w naturalnym indygo.
05:58
But no compliments.
117
342000
1000
Ale komplementów brak!
05:59
(Laughter)
118
343000
1000
(śmiech)
06:00
Thank you.
119
344000
2000
Dziękuję.
06:04
Armando Manni is a former filmmaker who makes this olive oil
120
348000
2000
Armando Manni, były filmowiec, robi tę oliwę z oliwek
06:06
from an olive that grows on a single slope in Tuscany.
121
350000
4000
z drzewka rosnącego na pewnym zboczu w Toskanii.
06:10
And he goes to great lengths to protect the olive oil from oxygen and light.
122
354000
5000
Bardzo się stara chronić tę oliwę przed wpływem tlenu i światła.
06:15
He uses tiny bottles, the glass is tinted,
123
359000
3000
Używa buteleczek z ciemnego szkła,
06:18
he tops the olive oil off with an inert gas.
124
362000
3000
na wierzch oliwy dając nieszkodliwy gaz.
06:22
And he actually -- once he releases a batch of it,
125
366000
3000
A wiecie, że kiedy wypuści jedną partię,
06:25
he regularly conducts molecular analyses and posts the results online,
126
369000
5000
przeprowadza analizę molekularną i umieszcza wyniki w Internecie,
06:30
so you can go online and look at your batch number
127
374000
2000
więc po numerze seryjnym można sprawdzić,
06:32
and see how the phenolics are developing,
128
376000
2000
jak zachowują się fenole
06:34
and, you know, gauge its freshness.
129
378000
2000
i czy oliwa jest świeża.
06:36
I did a blind taste test of this with 20 people and five other olive oils.
130
380000
4000
Przeprowadziłem test smakowy dla 20 osób, używając tej i 5 innych oliw.
06:40
It tasted fine. It tasted interesting.
131
384000
2000
Ta smakowała nieźle, interesująco.
06:42
It was very green, it was very peppery.
132
386000
2000
Bardzo zielona, trochę pieprzowa.
06:44
But in the blind taste test, it came in last.
133
388000
3000
Ale w teście zajęła ostatnie miejsce.
06:48
The olive oil that came in first was actually a bottle of
134
392000
3000
Oliwą, która wygrała, była butelka
06:51
Whole Foods 365 olive oil which had been oxidizing next to my stove
135
395000
6000
Whole Foods 365, która się natleniała obok mojego piekarnika przez
06:57
for six months.
136
401000
1000
pół roku.
06:58
(Laughter)
137
402000
6000
(śmiech)
07:08
A recurring theme is that a lot of these things are from Japan --
138
412000
2000
Popularny temat: wiele z nich pochodzi z Japonii --
07:10
you'll start to notice.
139
414000
1000
jak sami zauważycie.
07:11
I don't play golf, so I couldn't actually road test these,
140
415000
3000
Nie gram w golfa, więc nie mogłem ich wypróbować,
07:14
but I did interview a guy who owns them.
141
418000
2000
ale porozmawiałem z ich właścicielem.
07:16
Even the people who market these clubs -- I mean, they'll say
142
420000
3000
Nawet ludzie sprzedający te kije, nawet oni powiedzą, że
07:19
these have four axis shafts which minimize loss of club speed
143
423000
4000
mają one czteroosiowe trzonki minimalizujące utratę prędkości,
07:23
and thereby drive the ball farther -- but they'll say, look, you know,
144
427000
4000
przez co piłka szybciej leci -- ale powiedzą: słuchaj,
07:27
you're not getting 57,000 dollars worth of performance from these clubs.
145
431000
3000
nie płacisz 57,000 dolarów za jakość gry.
07:30
You're paying for the bling,
146
434000
2000
Płacisz za "błysk".
07:32
that they're encrusted with gold and platinum.
147
436000
2000
Są inkrustowane złotem i platyną.
07:34
The guy who I interviewed who owns them did say
148
438000
2000
Właściciel, z którym rozmawiałem, powiedział,
07:36
that he's gotten a lot of pleasure out of them, so ...
149
440000
3000
że dają mu dużo przyjemności, więc...
07:40
Oh, yeah, you know this one?
150
444000
2000
Znacie to, prawda?
07:42
This is a coffee made from a very unusual process.
151
446000
3000
Ta kawa powstała w bardzo niezwykły sposób.
07:48
The luwak is an Asian Palm Civet.
152
452000
2000
Luwak to łaskun muzang.
07:50
It's a cat that lives in trees,
153
454000
2000
To kot żyjący na drzewach.
07:52
and at night it comes down and it prowls the coffee plantations.
154
456000
4000
W nocy schodzi na dół i grasuje na plantacjach kawy.
07:56
And apparently it's a very picky eater and it, you know,
155
460000
2000
Najwyraźniej jest bardzo wybredny, żywi się tylko
07:58
hones in on only the ripest coffee cherries.
156
462000
3000
najbardziej dojrzałymi owocami kawy.
08:02
And then an enzyme in its digestive tract leeches into the beans,
157
466000
4000
Enzym w jego przewodzie pokarmowym wpija się w te ziarna,
08:06
and people with the unenviable job of collecting these cats' leavings
158
470000
5000
a ludzie, którym nikt chyba nie pozazdrości pracy, idą przez las
08:11
then go through the forest collecting the, you know, results
159
475000
5000
i zbierają to, co ten kot po sobie pozostawi -- efekty...
08:16
and processing it into coffee -- although you actually can buy it
160
480000
4000
i zmieniają to w kawę. Mimo że można ją kupić w formie
08:20
in the unprocessed form.
161
484000
2000
nieprzetworzonej.
08:24
That's right.
162
488000
2000
Tak jest.
08:26
Unrelatedly --
163
490000
2000
Z innej beczki --
08:28
(Laughter)
164
492000
2000
(śmiech)
08:30
Japan is doing crazy things with toilets.
165
494000
3000
Japonia szaleje z toaletami.
08:33
(Laughter)
166
497000
5000
(śmiech)
08:40
There is now a toilet that has an MP3 player in it.
167
504000
3000
Mają toaletę z odtwarzaczem MP3.
08:43
There's one with a fragrance dispenser.
168
507000
2000
Toaletę z dozownikiem zapachu.
08:45
There's one that actually analyzes the contents of the bowl
169
509000
4000
Nawet taką, która analizuje zawartość muszli, a wyniki
08:49
and transmits the results via email to your doctor.
170
513000
4000
przesyła mailem twojemu lekarzowi.
08:53
It's almost like a home medical center --
171
517000
2000
Prawie jak domowe centrum medyczne --
08:55
and that is the direction that Japanese toilet technology is heading in.
172
519000
3000
to właśnie kierunek rozwoju japońskiej technologii sanitarnej.
08:59
This one does not have those bells and whistles,
173
523000
2000
Ta toaleta nie ma tych szmerów-bajerów,
09:01
but for pure functionality it's pretty much the best -- the Neorest 600.
174
525000
4000
ale jeśli chodzi o funkcjonalność, jest najlepsza: Neorest 600.
09:05
And to try this -- I couldn't get a loaner,
175
529000
3000
Nikt mi jej nie chciał pożyczyć na próbę,
09:08
but I did go into the Manhattan showroom of the manufacturer, Toto,
176
532000
5000
ale poszedłem do salonu wystawowego Toto na Manhattanie,
09:13
and they have a bathroom off of the showroom that you can use, which I used.
177
537000
4000
gdzie mają łazienkę, z której można skorzystać -- więc skorzystałem.
09:17
It's fully automated -- you walk towards it, and the seat lifts.
178
541000
3000
W pełni zautomatyzowana - podchodzisz i siedzenie się podnosi.
09:20
The seat is preheated.
179
544000
2000
Jest podgrzewane.
09:22
There's a water jet that cleans you.
180
546000
2000
Strumień wody cię myje,
09:24
There's an air jet that dries you.
181
548000
2000
a strumień powietrza osusza.
09:26
You get up, it flushes by itself.
182
550000
2000
Wstajesz, woda się spuszcza,
09:28
The lid closes, it self-cleans.
183
552000
2000
klapa zamyka. Sama się czyści.
09:30
Not only is it a technological leap forward,
184
554000
2000
To nie tylko technologiczny,
09:32
but I really do believe it's a bit of a cultural leap forward.
185
556000
2000
ale, jak sądzę, także kulturowy skok naprzód.
09:34
I mean, a no hands, no toilet paper toilet.
186
558000
3000
Toaleta bez użycia rąk, bez papieru.
09:37
And I want to get one of these.
187
561000
2000
Chcę taką mieć!
09:39
(Laughter)
188
563000
4000
(śmiech)
09:43
This was another one I could not get a loaner of.
189
567000
3000
Tego też mi nikt nie chciał pożyczyć.
09:48
Tom Cruise supposedly owns this bed.
190
572000
2000
Podobno Tom Cruise miał to łóżko.
09:50
There's a little plaque on the end that, you know,
191
574000
2000
Tu jest taka plakietka, na której można
09:52
each buyer gets their name engraved on it.
192
576000
3000
wyryć nazwisko każdego kupującego.
09:55
(Laughter)
193
579000
6000
(śmiech)
10:01
To try this one, the maker of it let me and my wife
194
585000
2000
W ramach próby jego wytwórca pozwolił mi i żonie
10:03
spend the night in the Manhattan showroom.
195
587000
2000
spędzić noc w salonie na Manhattanie.
10:05
Lights glaring in off the street,
196
589000
2000
Przyświecały nam uliczne lampy.
10:07
and we had to hire a security guard and all these things.
197
591000
3000
Musieliśmy zatrudnić ochroniarza i tak dalej.
10:10
But anyway, we had a great night's sleep.
198
594000
2000
W każdym razie, świetnie nam się spało.
10:12
And you spend a third of your life in bed.
199
596000
2000
A 1/3 życia spędza się w łóżku.
10:14
I don't think it's that bad of a deal.
200
598000
3000
To chyba nie taki zły układ.
10:17
(Laughter)
201
601000
1000
(śmiech)
10:18
This was a fun one.
202
602000
2000
To było niezłe.
10:20
This is the fastest street-legal car in the world
203
604000
4000
To najszybszy samochód, mogący jeździć po ulicach
10:24
and the most expensive production car.
204
608000
2000
i najdroższy samochód seryjny.
10:26
I got to drive this with a chaperone from the company,
205
610000
2000
W czasie jazdy musiał mi towarzyszyć ktoś z firmy,
10:28
a professional race car driver,
206
612000
2000
profesjonalny kierowca rajdowy;
10:30
and we drove around the canyons outside of Los Angeles
207
614000
3000
jeździliśmy wzdłuż kanionów poza Los Angeles
10:33
and down on the Pacific Coast Highway.
208
617000
2000
i autostradą Pacific Coast.
10:35
And, you know, when we pulled up to a stoplight
209
619000
3000
Kiedy zatrzymywaliśmy się na czerwonym,
10:38
the people in the adjacent cars kind of gave us respectful nods.
210
622000
4000
ludzie w samochodach obok kiwali głową z respektem.
10:42
And it was really amazing.
211
626000
2000
Było naprawdę niesamowicie.
10:44
It was such a smooth ride.
212
628000
2000
Jechało się tak płynnie.
10:46
Most of the cars that I drive, if I get up to 80 they start to rattle.
213
630000
2000
Większość moich samochodów przy 80-ce zaczyna klekotać.
10:48
I switched lanes on the highway and the driver, this chaperone, said,
214
632000
3000
Zmieniałem pasy na autostradzie, a mój "opiekun", rajdowiec, powiedział:
10:51
"You know, you were just going 110 miles an hour."
215
635000
2000
- Wiesz, właśnie dobiłeś do 180 km na godzinę.
10:53
And I had no idea that I was one of those obnoxious people
216
637000
3000
Nie miałem pojęcia, że jestem jednym z tych parszywców,
10:56
you occasionally see weaving in and out of traffic,
217
640000
2000
wyprzedzających i wślizgujących się w wolne miejsca,
10:58
because it was just that smooth.
218
642000
2000
bo jechało mi się tak płynnie.
11:00
And if I was a billionaire, I would get one.
219
644000
2000
Gdybym był miliarderem, kupiłbym sobie taki.
11:02
(Laughter)
220
646000
2000
(śmiech)
11:07
This is a completely gratuitous video I'm just going to show
221
651000
3000
Pokażę wam teraz darmowe nagranie z jedną
11:10
of one of the pitfalls of advanced technology.
222
654000
2000
z pułapek zaawansowanej technologii.
11:12
This is Tom Cruise arriving at the "Mission: Impossible III" premiere.
223
656000
4000
To Tom Cruise na premierze "Mission: Impossible III".
11:25
When he tries to open the door,
224
669000
2000
Kiedy próbuje otworzyć drzwi,
11:27
you could call it "Mission: Impossible IV."
225
671000
2000
robi się z tego "Mission: Impossible IV".
11:32
There was one object that I could not get my hands on,
226
676000
2000
Była taka rzecz, której nie mogłem dostać w swoje ręce:
11:34
and that was the 1947 Cheval Blanc.
227
678000
2000
Cheval Blanc, rocznik 1947.
11:36
The '47 Cheval Blanc is probably the most mythologized wine of the 20th century.
228
680000
4000
Cheval Blanc '47 jest prawdopodobnie najbardziej tajemniczym winem 20 wieku.
11:40
And Cheval Blanc is kind of an unusual wine for Bordeaux
229
684000
3000
Cheval Blanc nie jest typowym winem z Bordeaux --
11:43
in having a significant percentage of the Cabernet Franc grape.
230
687000
4000
w znaczącym stopniu składa się z winogron Cabernet Franc.
11:47
And 1947 was a legendary vintage,
231
691000
3000
1947 był legendarnym rocznikiem,
11:50
especially in the right bank of Bordeaux.
232
694000
2000
zwłaszcza w prawej części Bordeaux.
11:52
And just together, that vintage and that chateau took on this aura
233
696000
4000
Ten rocznik i ten zamek nabrały tej aury tajemniczości,
11:56
that eventually kind of gave it this cultish following.
234
700000
4000
która sprawiła, że wino to stało się kultowe.
12:00
But it's 60 years old.
235
704000
2000
Ale ma już 60 lat.
12:02
There's not much of it left.
236
706000
2000
Niewiele go zostało.
12:04
What there is of it left you don't know if it's real --
237
708000
2000
I nie wiadomo, czy to, co zostało, to autentyk.
12:06
it's considered to be the most faked wine in the world.
238
710000
2000
Jest uważane za najczęściej fałszowane wino świata.
12:08
Not that many people are looking to pop open
239
712000
2000
Niewielu ludzi zgodziłoby się otworzyć swoją
12:10
their one remaining bottle for a journalist.
240
714000
3000
ostatnią butelkę na życzenie dziennikarza.
12:14
So, I'd about given up trying to get my hands on one of these.
241
718000
3000
Prawie już sobie odpuściłem.
12:18
I'd put out feelers to retailers, to auctioneers,
242
722000
2000
Badałem grunt wśród sprzedawców i licytatorów,
12:20
and it was coming up empty.
243
724000
2000
ale nic to nie dało.
12:22
And then I got an email from a guy named Bipin Desai.
244
726000
2000
Wtedy dostałem maila od faceta nazwiskiem Bipin Desai.
12:24
Bipin Desai is a U.C. Riverside theoretical physicist
245
728000
4000
Desai to fizyk teoretyczny z uniwersytetu UC Riverside.
12:28
who also happens to be the preeminent organizer of rare wine tastings,
246
732000
4000
Organizuje też ekskluzywne degustacje rzadkich win.
12:32
and he said, "I've got a tasting coming up
247
736000
2000
Powiedział: - Organizuję degustację,
12:34
where we're going to serve the '47 Cheval Blanc."
248
738000
2000
podamy tam Cheval Blanc rocznik '47.
12:36
And it was going to be a double vertical --
249
740000
2000
Miał to być pojedynek.
12:38
it was going to be 30 vintages of Cheval Blanc,
250
742000
3000
30 roczników Cheval Blanc
12:41
and 30 vintages of Yquem.
251
745000
2000
i 30 roczników Yquem.
12:43
And it was an invitation you do not refuse.
252
747000
3000
Było to zaproszenie, jakiemu się nie odmawia.
12:46
I went.
253
750000
2000
Poszedłem.
12:48
It was three days, four meals.
254
752000
2000
Trzy dni, cztery posiłki.
12:50
And at lunch on Saturday, we opened the '47.
255
754000
3000
Do lunchu w sobotę otworzyliśmy rocznik '47.
12:53
And you know, it had this fragrant softness,
256
757000
4000
Miał taką aromatyczną miękkość,
12:57
and it smelled a little bit of linseed oil.
257
761000
3000
pachniał trochę jak olej lniany.
13:00
And then I tasted it, and it,
258
764000
2000
Skosztowałem go.
13:02
you know, had this kind of unctuous, porty richness,
259
766000
4000
Miał fałszywą głębię porto --
13:06
which is characteristic of that wine --
260
770000
2000
charakterystyczne dla tego wina jest,
13:08
that it sort of resembles port in a lot of ways.
261
772000
2000
że pod wieloma względami przypomina porto.
13:10
There were people at my table who thought it was, you know, fantastic.
262
774000
2000
Byli przy moim stoliku ludzie, którzy uznali, że jest fantastyczne.
13:12
There were some people who were a little less impressed.
263
776000
3000
Byli też tacy, na których nie wywarło aż takiego wrażenia.
13:16
And I wasn't that impressed.
264
780000
2000
Na mnie nie wywarło.
13:19
And I don't -- call my palate a philistine palate --
265
783000
4000
Nie mam podniebienia filistra,
13:23
so it doesn't necessarily mean something that I wasn't impressed,
266
787000
4000
więc to, że nie byłem pod wrażeniem, nie musi nic znaczyć,
13:27
but I was not the only one there who had that reaction.
267
791000
3000
ale nie tylko ja tak zareagowałem.
13:30
And it wasn't just to that wine.
268
794000
2000
I nie chodziło tylko o to wino.
13:32
Any one of the wines served at this tasting,
269
796000
2000
Każde z degustowanych wtedy win,
13:34
if I'd been served it at a dinner party, it would have been, you know,
270
798000
3000
jeśli dostałbym je na przyjęciu, byłoby dla mnie
13:37
the wine experience of my lifetime, and incredibly memorable.
271
801000
3000
niesamowitym, niezapomnianym przeżyciem.
13:40
But drinking 60 great wines over three days,
272
804000
3000
Ale jeśli pije się 60 doskonałych win w ciągu
13:43
they all just blurred together,
273
807000
2000
3 dni, smaki się mieszają
13:45
and it became almost a grueling experience.
274
809000
4000
i prawie staje się to męczarnią.
13:49
And I just wanted to finish by mentioning a very interesting study
275
813000
4000
Na koniec chciałbym wspomnieć o bardzo ciekawych badaniach
13:53
which came out earlier this year from some researchers at Stanford and Caltech.
276
817000
4000
przeprowadzonych w tym roku przez badaczy w Stanford i Caltech.
13:57
And they gave subjects the same wine,
277
821000
4000
Ochotnikom dano to samo wino,
14:01
labeled with different price tags.
278
825000
2000
mające etykiety z różnymi cenami.
14:03
A lot of people, you know,
279
827000
2000
Wielu ludzi powiedziało,
14:05
said that they liked the more expensive wine more --
280
829000
3000
że bardziej smakuje im to droższe wino --
14:08
it was the same wine, but they thought it was a different one
281
832000
2000
wino było takie samo, ale oni myśleli, że jest inne,
14:10
that was more expensive.
282
834000
2000
że jest droższe.
14:12
But what was unexpected was that these researchers did
283
836000
2000
Nieoczekiwanym było, że badacze zrobili rezonans
14:14
MRI brain imaging while the people were drinking the wine,
284
838000
3000
mózgu każdego z ludzi pijących to wino.
14:17
and not only did they say they enjoyed the more expensively labeled wine more --
285
841000
4000
Badani nie tylko powiedzieli, że droższe wino bardziej im smakowało --
14:21
their brain actually registered as experiencing more pleasure
286
845000
4000
ich mózg naprawdę zarejestrował silniejsze doznanie przyjemności
14:25
from the same wine when it was labeled with a higher price tag.
287
849000
3000
przy piciu tego samego wina, kiedy było oznaczone jako droższe.
14:28
Thank you.
288
852000
1000
Dziękuję.
ABOUT THE SPEAKER
Benjamin Wallace - AuthorBenjamin Wallace is a journalist and author of The Billionaire's Vinegar, the true story of the world's most expensive bottle of (possibly phony?) wine. He's been a contributor to GQ, Details, Salon and The Washington Post.
Why you should listen
A Washington D.C. native and a current Brooklynite, Benjamin Wallace is fast establishing himself a master of the brainy nonfiction thriller, rooting up feuds and controversies in pop and less-than-pop culture while buddying up with their embattled and larger-than-life personalities (whom he sometimes meets on their way down). He profiled conserative mouthpiece Glenn Beck for GQ in 2007 shortly after the pundit landed a controversial slot on CNN, and in 2002 looked at chef Georges Perrier of Philidelphia's then-five-star restaurant, Le Bec-Fin.
Wallace's orderly, deadpan writing style hints at one of his secrets: his love (and talent) for playing the straight man to the once-mighty in downfall, right as they go aflame in tragicomic hubris. (The Billionaire's Vinegar is simply a pleasure, not least to schadenfreude junkies.) It's easy to imagine him, the bespectacled wallflower, watching as brouhaha over a wine bottle once valued at $165,000 -- the highest price fetched for a bottle, ever -- culimates in a court trial that reveals at least two of its main characters, a wine collector and a wine expert, to be frauds. Or at least emperors with no clothes.
Benjamin Wallace | Speaker | TED.com