TEDGlobal 2014
Ethan Nadelmann: Why we need to end the War on Drugs
Ethan Nadelman: Uyuşturucu savaşını bitirmeye neden ihtiyacımız var
Filmed:
Readability: 5
2,031,417 views
Uyuşturucu savaşı yarardan çok zarar mı? Cesur bir konuşmada, uyuşturucu politikası reformist Ethan Nadelmann, uyuşturucu ticaretinin kökünü kazımak ve "geri, kalpsiz, felaket" hareketi sona erdirmek için ateşli bir savunma yapar. Akıllı yönetmelik odaklanmamız yerine iki neden veriyor.
Ethan Nadelmann - Drug policy reformer
Ethan Nadelmann has ushered the once-marginal issue of drug legalization onto the center stage of US political debate. Full bio
Ethan Nadelmann has ushered the once-marginal issue of drug legalization onto the center stage of US political debate. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
What has the War on Drugs
done to the world?
done to the world?
0
761
4214
Uyuşturucuyla savaşın
dünyaya ne faydası oldu?
dünyaya ne faydası oldu?
Meksika, Orta Amerika
ve gezegenin birçok yerindeki
ve gezegenin birçok yerindeki
00:17
Look at the murder and mayhem in Mexico,
1
4975
2177
00:19
Central America, so many
other parts of the planet,
other parts of the planet,
2
7152
3847
cinayet ve kargaşaya bakın.
00:23
the global black market estimated
3
10999
1800
Küresel kara borsa yıllık
tahmini 300 milyar dolar civarında.
tahmini 300 milyar dolar civarında.
00:24
at 300 billion dollars a year,
4
12799
2576
00:27
prisons packed in the
United States and elsewhere,
United States and elsewhere,
5
15375
3442
ABD ve başka yerlerdeki hapishaneler
ağzına kadar doldu.
ağzına kadar doldu.
Polis ve asker, temel hakları ihlal eden,
00:31
police and military drawn
into an unwinnable war
into an unwinnable war
6
18817
2678
kazanılamayacak bir savaşa
çekilmiş durumda
çekilmiş durumda
00:33
that violates basic rights,
and ordinary citizens
and ordinary citizens
7
21495
3262
ve sıradan vatandaşlar
çapraz ateşte kalmamak için dua ediyor.
çapraz ateşte kalmamak için dua ediyor.
00:36
just hope they don't get
caught in the crossfire,
caught in the crossfire,
8
24757
2981
00:39
and meanwhile, more people using
9
27738
2362
Bu arada, uyuşturucu kullanımı da
her zamankinden daha fazla.
her zamankinden daha fazla.
00:42
more drugs than ever.
10
30100
2261
00:44
It's my country's history
with alcohol prohibition
with alcohol prohibition
11
32361
2295
Tarihimizdeki Al Capone ve alkol yasağının
elli kat kötüsü bu.
elli kat kötüsü bu.
00:46
and Al Capone, times 50.
12
34656
3127
İşte bu yüzden, bir Amerikalı olarak,
00:49
Which is why it's
particularly galling to me
particularly galling to me
13
37783
3553
00:53
as an American that we've
been the driving force
been the driving force
14
41336
3129
küresel uyuşturucu savaşının
önderliğini yapmamız
önderliğini yapmamız
00:56
behind this global drug war.
15
44465
2036
beni özellikle yaralıyor.
00:58
Ask why so many countries criminalize
16
46501
2002
Neden bir çok ülkenin daha önce adını bile
duymadığı ilaçları yasa dışı saydığını,
duymadığı ilaçları yasa dışı saydığını,
01:00
drugs they'd never heard of,
17
48503
1789
01:02
why the U.N. drug treaties emphasize
18
50292
3026
neden BM uyuşturucu antlaşmalarının
sağlığa değil suça vurgu yaptığını,
sağlığa değil suça vurgu yaptığını,
01:05
criminalization over health,
19
53318
2222
hatta neden uyuşturucuyla mücadeleye
ayrılan paranın çoğunun
ayrılan paranın çoğunun
01:07
even why most of the money worldwide
20
55540
2344
01:10
for dealing with drug abuse goes not
21
57884
1665
bağımlılığı tedavi eden kurumlar yerine
01:11
to helping agencies but those that punish,
22
59549
2771
cezalandıranlara verildiğini sorun.
01:14
and you'll find the good old U.S. of A.
23
62320
3319
Cevaplarda hep ABD'yi bulacaksınız.
01:17
Why did we do this?
24
65639
2178
Peki biz bunu neden yaptık?
01:20
Some people, especially in Latin America,
25
67817
3296
Bazı insanlar,
özellikle de Latin Amerikalılar,
özellikle de Latin Amerikalılar,
meselenin uyuşturucu
olmadığını düşünüyorlar.
olmadığını düşünüyorlar.
01:23
think it's not really about drugs.
26
71113
1733
01:25
It's just a subterfuge for advancing
27
72846
2163
Bu sadece, ABD'nin askeri çıkarlarını
kollamak için kullandığı bir bahane.
kollamak için kullandığı bir bahane.
01:27
the realpolitik interests of the U.S.
28
75009
3158
01:30
But by and large, that's not it.
29
78167
3363
Ama tam olarak öyle de değil.
01:33
We don't want gangsters and guerrillas
30
81530
2913
Yasadışı uyuşturucu parasıyla
finanse edilip terör estiren
finanse edilip terör estiren
01:36
funded with illegal drug money
31
84443
2070
ve diğer ülkeleri ele geçiren
01:38
terrorizing and taking over other nations.
32
86513
3116
gangster ve gerillaları istemiyoruz
Doğrusunu söylemek gerekirse,
01:41
No, the fact is, America really is crazy
33
89629
4571
uyuşturucu söz konusu olunca,
Amerika kafadan çatlak.
Amerika kafadan çatlak.
01:46
when it comes to drugs.
34
94200
1840
01:48
I mean, don't forget, we're
the ones who thought
the ones who thought
35
96040
2160
Unutmayalım, biz alkolü yasaklayabileceğini
düşünen insanlarız.
düşünen insanlarız.
01:50
that we could prohibit alcohol.
36
98200
1666
01:52
So think about our global drug war
37
99866
2283
Yani küresel uyuşturucu savaşını
rasyonel bir politika olarak değil,
rasyonel bir politika olarak değil,
01:54
not as any sort of rational policy,
38
102149
2736
yurt içinde yaşanan psikozun
uluslararası yansıması olarak düşünün.
uluslararası yansıması olarak düşünün.
01:57
but as the international projection
39
104885
2742
01:59
of a domestic psychosis.
40
107627
3487
(Alkışlar)
02:03
(Applause)
41
111114
3046
İyi haber:
02:06
But here's the good news.
42
114160
1667
Şu an uyuşturucu savaşının lideri
biz değiliz, Ruslar.
biz değiliz, Ruslar.
02:08
Now it's the Russians leading
the Drug War and not us.
the Drug War and not us.
43
115827
3293
Ülkemdeki çoğu politikacı,
02:11
Most politicians in my country
44
119120
1580
02:12
want to roll back the Drug War now,
45
120700
1321
uyuşturucu savaşından vaz geçmek, .
02:14
put fewer people behind bars, not more,
46
122021
2812
daha fazla değil, daha az insanı
hapsetmek istiyor.
hapsetmek istiyor.
02:17
and I'm proud to say as an American
47
124833
2509
Amerikalı olarak gururla diyorum ki,
02:19
that we now lead the world
48
127342
1584
artık esrar politikalarındaki
düzenlemelerle önderlik ediyoruz dünyaya.
düzenlemelerle önderlik ediyoruz dünyaya.
02:21
in reforming marijuana policies.
49
128926
2240
02:23
It's now legal for medical purposes
50
131166
1946
Esrarın tıbbi amaçlı kullanımı,
50 eyaletin neredeyse yarısında yasal,
50 eyaletin neredeyse yarısında yasal,
02:25
in almost half our 50 states,
51
133112
1800
02:27
millions of people can
purchase their marijuana,
purchase their marijuana,
52
134912
2362
milyonlarca insan, ruhsatlı eczanelerden
ilaç olarak esrar alabiliyor,
ilaç olarak esrar alabiliyor,
02:29
their medicine, in government-
licensed dispensaries,
licensed dispensaries,
53
137274
2916
02:32
and over half my fellow
citizens now say it's time
citizens now say it's time
54
140190
3080
Yurttaşlarımın yarısı,
tıpkı alkol gibi,
tıpkı alkol gibi,
esrarın yasal düzenlemesinin
02:35
to legally regulate and tax marijuana
55
143270
2373
ve vergilendirilmesinin
zamanı geldi diyor.
zamanı geldi diyor.
02:37
more or less like alcohol.
56
145643
1677
02:39
That's what Colorado and
Washington are doing,
Washington are doing,
57
147320
1967
Colorado ve Washington öyle yapıyor.
02:41
and Uruguay, and others
are sure to follow.
are sure to follow.
58
149287
4386
Uruguay ve diğerleri de
elbette aynısını yapacaktır.
elbette aynısını yapacaktır.
02:45
So that's what I do:
59
153673
2488
İşte benim yaptığım da
uyuşturucu savaşını bitirmeye çalışmak.
uyuşturucu savaşını bitirmeye çalışmak.
02:48
work to end the Drug War.
60
156161
3806
Sanırım bu işin başlangıcı,
02:52
I think it all started growing up
61
159967
2659
oldukça dindar ve ahlaklı bir ailede,
02:54
in a fairly religious, moral family,
62
162626
2579
02:57
eldest son of a rabbi,
63
165205
2036
bir hahamın en büyük oğlu olarak yetişip,
02:59
going off to university where I
64
167241
2171
üniversitede biraz esrar içmemle
ve bundan hoşlanmama dayanıyor.
ve bundan hoşlanmama dayanıyor.
03:01
smoked some marijuana
65
169412
3350
03:04
and I liked it. (Laughter)
66
172762
2218
(Kahkahalar)
03:07
And I liked drinking too, but it was obvious
67
174980
2475
Ben içki içmeyi de severim,
ama o zaman bile barizdi ki
ama o zaman bile barizdi ki
03:09
that alcohol was really the
more dangerous of the two,
more dangerous of the two,
68
177455
2475
alkol daha tehlikeli olduğu halde,
03:12
but my friends and I could get busted
69
179930
1687
ben ve arkadaşlarım,
esrar içtiğimiz için tutuklanabilirdik.
esrar içtiğimiz için tutuklanabilirdik.
03:13
for smoking a joint.
70
181617
1573
03:15
Now, that hypocrisy kept bugging me,
71
183190
2559
Bu ikiyüzlülük beni rahatsız etti,
03:17
so I wrote my Ph.D dissertation
on international drug control.
on international drug control.
72
185749
2941
bu yüzden doktora tezimi
uluslararası uyuşturucu kontrolü
üzerine yazdım.
üzerine yazdım.
03:20
I talked my way into the State Department.
73
188690
2490
Dış İşleri Bakanlığı'nı buna ikna ettim.
03:23
I got a security clearance.
74
191180
1229
Güvenlik kontrolünden geçtim.
03:24
I interviewed hundreds of DEA
and other law enforcement agents
and other law enforcement agents
75
192409
2964
Tüm Avrupa ve Amerika'da,
yüzlerce narkotikçiyle
yüzlerce narkotikçiyle
03:27
all around Europe and the Americas,
76
195373
2157
ve diğer görevlilerle görüştüm.
03:29
and I'd ask them,
77
197530
1231
Onlara "Sizce çözüm nedir?" diye sordum.
03:30
"What do you think the answer is?"
78
198761
2624
03:33
Well, in Latin America, they'd say to me,
79
201385
2780
Latin Amerika'da şunu söylediler;
"Arzı tamamen kesemezsiniz.
03:36
"You can't really cut off the supply.
80
204165
2815
03:39
The answer lies back in the U.S.,
81
206980
1554
Çözüm Amerika'da;
talebi ortadan kaldırmakta .
talebi ortadan kaldırmakta .
03:40
in cutting off the demand."
82
208534
1803
03:42
So then I go back home and I talk to people
83
210337
2516
Amerika'ya dönüp uyuşturucuyla
mücadele edenlere sordum.
mücadele edenlere sordum.
03:45
involved in anti-drug efforts there, and they'd say,
84
212853
2600
"Ethan, tüm talebi yok edemezsin.
03:47
"You know, Ethan, you can't
really cut off the demand.
really cut off the demand.
85
215453
3228
03:50
The answer lies over there.
You've got to cut off the supply."
You've got to cut off the supply."
86
218681
2947
Çözüm arzı tamamen kesmekte."
03:53
Then I'd go and talk
to the guys in customs
to the guys in customs
87
221628
2610
Sonra gidip gümrüktekilerle,
03:56
trying to stop drugs at the borders,
88
224238
2362
bu işi sınırda durdurmaya
çalışanlarla konuştum.
çalışanlarla konuştum.
03:58
and they'd say, "You're
not going to stop it here.
not going to stop it here.
89
226600
3217
Onlar da dedi ki;
"Bu iş burada çözülmez.
"Bu iş burada çözülmez.
04:02
The answer lies over there,
90
229817
1969
Çözüm hem arzı hem de talebi kesmekte."
04:03
in cutting off supply and demand."
91
231786
2992
04:06
And it hit me:
92
234778
1630
Birden fark ettim ki
işin içindeki herkes,
işin içindeki herkes,
04:08
Everybody involved in this
93
236408
2285
04:10
thought the answer lay in that area
94
238693
2440
çözümün kendilerinin en az bildiği yerde
olduğuna inanıyordu.
olduğuna inanıyordu.
04:13
about which they knew the least.
95
241133
3008
04:16
So that's when I started
reading everything I could
reading everything I could
96
244141
2504
İşte o zaman psikoaktif maddelerle alakalı
04:18
about psychoactive drugs:
the history, the science,
the history, the science,
97
246645
2880
her şeyi okumaya başladım:
Tarih, bilim,
Tarih, bilim,
04:21
the politics, all of it,
98
249525
2105
politika ve hepsi,
04:23
and the more one read,
99
251630
2316
daha fazla okumak,
04:26
the more it hit you how a thoughtful,
100
253946
2542
özenli bir şekilde daha fazla vuruyor,
04:28
enlightened, intelligent
approach took you over here,
approach took you over here,
101
256488
3364
entellektüel, akıllı yaklaşım
sizi devralıyor,
sizi devralıyor,
04:32
whereas the politics and laws of my country
102
259852
2508
ülkemin politika ve yasaları
04:34
were taking you over here.
103
262360
2036
burada sizi alıyor.
04:36
And that disparity struck me as this incredible
104
264396
3791
Bu eşitsizlik, bu inanılmaz bir
entelektüel
entelektüel
04:40
intellectual and moral puzzle.
105
268187
4167
ve ahlaki bulmaca gibi beni vurdu.
04:46
There's probably never been
106
274385
2026
Muhtemelen madde olmayan
04:48
a drug-free society.
107
276411
2609
hiçbir toplum olmadı.
04:51
Virtually every society
108
279020
1750
Aslında her topluluk
04:52
has ingested psychoactive substances
109
280770
2401
acıyla başa çıkmak, enerjiyi arttırmak,
04:55
to deal with pain, increase
our energy, socialize,
our energy, socialize,
110
283171
3615
sosyal olmak ve Tanrıyla konuşmak için
04:58
even commune with God.
111
286786
2033
psikoaktif maddelere yenilmiş.
05:01
Our desire to alter our consciousness
112
288819
2688
Bilinci arzuyla değiştirmek
05:03
may be as fundamental as our desires
113
291507
2430
belki arzu gibi temeldir.
05:06
for food, companionship and sex.
114
293937
3917
Yemek, arkadaşlık ve seks gibi.
05:10
So our true challenge
115
297854
2137
Bu yüzden asıl mücadelemiz,
05:12
is to learn how to live with drugs
116
299991
2880
sebep olacakları en az zararla
05:15
so they cause the least possible harm
117
302871
2756
ve bazen en büyük olası yararla
05:17
and in some cases the
greatest possible benefit.
greatest possible benefit.
118
305627
4213
uyuşturucuyla nasıl yaşanır öğrenmek.
05:22
I'll tell you something else I learned,
119
309840
2070
Öğrendiğim bir şeyi daha anlatayım.
05:24
that the reason some drugs
are legal and others not
are legal and others not
120
311910
3088
Bazı maddelerinnin yasal olup
diğerlerinin yasadışı olmasının
diğerlerinin yasadışı olmasının
05:27
has almost nothing to do
with science or health
with science or health
121
314998
2958
bilim veya sağlıkla veya
05:30
or the relative risk of drugs,
122
317956
1833
uyuşturucunun riskiyle
alakası yok.
alakası yok.
05:31
and almost everything to do with who uses
123
319789
2396
Bu tamamen kimin kullandığı
05:34
and who is perceived
to use particular drugs.
to use particular drugs.
124
322185
3128
ve kimin kullanması gerektiğiyle alakalı.
05:37
In the late 19th century,
125
325313
2070
19. yüzyıl sonunda,
05:39
when most of the drugs that
are now illegal were legal,
are now illegal were legal,
126
327383
3340
yasadışı olan maddeler şimdi yasal.
05:42
the principal consumers
of opiates in my country
of opiates in my country
127
330723
2712
Ülkemde ve diğer ülkelerde
uyku ilacının asıl tüketicileri
uyku ilacının asıl tüketicileri
05:45
and others were middle-aged white women,
128
333435
3804
orta yaşlı beyaz kadınlardır
05:49
using them to alleviate aches and pains
129
337239
2359
ve bunu başka ağrı kesiciler
olmasına rağmen
olmasına rağmen
05:51
when few other analgesics were available.
130
339598
2722
ağrılarını hafifletmek için kullanıyorlar.
05:54
And nobody thought about
criminalizing it back then
criminalizing it back then
131
342320
2161
Ama hiç kimse o zaman
suçlamayı düşünmedi.
suçlamayı düşünmedi.
05:56
because nobody wanted to
put Grandma behind bars.
put Grandma behind bars.
132
344481
2997
Hiç kimse büyükanne hapse girsin istemedi.
05:59
But when hundreds of thousands of Chinese
133
347478
2458
Ama yüz binlerce Çinli,
06:02
started showing up in my country,
134
349936
1789
demir yolları ve madenlerde
06:03
working hard on the railroads and the mines
135
351725
2598
çalışmak için ülkemde ortaya
çıkmaya başlayınca
çıkmaya başlayınca
06:06
and then kicking back in the evening
136
354323
1479
ve akşamları komisyon alınca,
06:08
just like they had in the old country
137
355802
1704
eski ülkelerinde olduğu gibi
06:09
with a few puffs on that opium pipe,
138
357506
2657
California ve Nevada da,
06:12
that's when you saw the
first drug prohibition laws
first drug prohibition laws
139
360163
2317
ilk madde yasağı zamanlarındaki
06:14
in California and Nevada,
140
362480
1800
afyon borudan üflemeyi görürsünüz.
06:16
driven by racist fears of Chinese
141
364280
1878
Çinlilerin ırkçı korkularından
06:18
transforming white women
142
366158
1836
değişen beyaz kadın,
06:20
into opium-addicted sex slaves.
143
367994
3384
bağımlı seks kölesine döner.
06:23
The first cocaine prohibition
laws, similarly prompted
laws, similarly prompted
144
371378
2835
İlk kokoin yasağı da benzer yolla yapıldı.
06:26
by racist fears of black men
sniffing that white powder
sniffing that white powder
145
374213
3767
Zenciler, güney toplumunda
06:30
and forgetting their proper place
146
377980
1879
ırkçı korkuyla beyaz toz koklayıp
06:32
in Southern society.
147
379859
1954
olduğu yeri unutuyordu.
06:34
And the first marijuana prohibition laws,
148
381813
1983
İlk esrar yasası,
06:35
all about fears of Mexican migrants
149
383796
2073
Meksikalı göçmen korkusundan dolayı
06:38
in the West and the Southwest.
150
385869
3776
batı ve güneybatıda yapıldı.
06:41
And what was true in my country,
151
389645
2734
Gerçek olan şu ki ülkemde de
06:44
is true in so many others as well,
152
392379
2497
diğerlerinde olduğu gibi,
06:47
with both the origins of these laws
153
394876
2244
her iki yasanın kökenini
06:49
and their implementation.
154
397120
3423
ve uygulanmasıydı.
06:52
Put it this way,
155
400543
1617
Bu şekilde bakarsak,
06:54
and I exaggerate only slightly:
156
402160
2681
sadece biraz abartıyorum:
06:57
If the principal smokers of cocaine
157
404841
3082
Eğer esas kokoin içenler
07:00
were affluent older white men
158
407923
1994
varlıklı yaşlı beyaz adamlarsa
07:02
and the principal consumers of Viagra
159
409917
2989
ve esas viagra tüketicileri
07:05
were poor young black men,
160
412906
1894
fakir genç zencilerse,
07:07
then smokable cocaine would be easy to
get with a prescription from your doctor
get with a prescription from your doctor
161
414800
3112
doktor reçetesi ile kokain almak
kolay olurdu.
kolay olurdu.
07:10
and selling Viagra would get you
five to 10 years behind bars.
five to 10 years behind bars.
162
417912
3285
Viagra satmak da sizi 5-10 yıl
hapse sokardı.
hapse sokardı.
07:13
(Applause)
163
421197
3784
(Alkışlar)
07:17
I used to be a professor teaching about this.
164
424981
3854
Eskiden bunları anlatan bir profesördüm.
07:21
Now I'm an activist, a human rights activist,
165
428835
3655
Şimdi insan hakları savunucusuyum
07:24
and what drives me is my shame
166
432490
2761
ve beni yönlendirense utancım.
07:27
at living in an otherwise great nation
167
435251
2178
Halbuki bu büyük ulusta yaşayanlar,
07:29
that has less than five percent
of the world's population
of the world's population
168
437429
2783
dünya nüfusunun %5'inden az
07:32
but almost 25 percent of the
world's incarcerated population.
world's incarcerated population.
169
440212
3628
ama %25'i hapiste.
07:36
It's the people I meet
who have lost someone
who have lost someone
170
443840
2401
Tanıştıklarım, birini kaybetmiş olanlar
07:38
they love to drug-related
violence or prison
violence or prison
171
446241
2554
maddeyle ilgili şiddet ve hapis,
aşırı doz veya AIDS'i sevenler.
07:40
or overdose or AIDS
172
448795
1462
07:42
because our drug policies emphasize
173
450257
1980
Çünkü madde politikamızı vurgulamak
07:44
criminalization over health.
174
452237
2024
sağlık üzerine suçtur.
07:46
It's good people who have lost their jobs,
175
454261
3229
İşlerini kaybeden iyi insanlar, evlerini,
07:49
their homes, their freedom,
even their children
even their children
176
457490
3630
özgürlüklerini, hatta çocuklarını.
07:53
to the state, not because they hurt anyone
177
461120
3468
Devlete göre, onlar kimseyi incitmedi.
07:56
but solely because they chose to use one drug
178
464588
3225
Sadece başka birşey yerine
08:00
instead of another.
179
467813
3014
madde kullanmayı seçtiler.
08:03
So is legalization the answer?
180
470827
4349
Yani cevap yasallaşma mı?
08:07
On that, I'm torn:
181
475176
2037
O konuda ben kararsızım:
08:09
three days a week I think yes,
three days a week I think no,
three days a week I think no,
182
477213
3183
haftada 3 gün evet, haftada 3 gün hayır
08:12
and on Sundays I'm agnostic.
183
480396
2220
ve pazarları agnostik.
08:14
But since today is Tuesday,
184
482616
2526
Ama bugün salı olduğuna göre,
08:17
let me just say that legally
regulating and taxing
regulating and taxing
185
485142
4702
sadece yasal düzenleme ve vergi
olarak söyleyelim,
olarak söyleyelim,
08:22
most of the drugs that
are now criminalized
are now criminalized
186
489844
2418
uyuşturucuların çoğu şimdi suçtur,
08:24
would radically reduce
the crime, violence,
the crime, violence,
187
492262
2374
Radikal olarak suç, şiddet,rüşvet,
08:26
corruption and black markets,
188
494636
1732
kara borsa, karışık problemler
08:28
and the problems of adulterated
and unregulated drugs,
and unregulated drugs,
189
496368
3037
ve düzensiz ilaçlar azalmalı
08:31
and improve public safety,
190
499405
1947
ve halk güvenliği artmalı.
08:33
and allow taxpayer resources to be developed
191
501352
2204
Vergi ödeyenlerin kaynak arttırımına
daha iyi amaçlar için
daha iyi amaçlar için
08:35
to more useful purposes.
192
503556
2216
izin verilmeli.
08:37
I mean, look, the markets
in marijuana, cocaine,
in marijuana, cocaine,
193
505772
3780
Yani piyasalara bakarsanız, esrar,kokoin,
08:41
heroin and methamphetamine
194
509552
2013
eroin ve metamfetamin,
08:43
are global commodities markets
195
511565
2565
küresel piyasanın hammaddeleri diğer
08:46
just like the global markets
in alcohol, tobacco,
in alcohol, tobacco,
196
514130
3195
küresel piyasalar da olduğu gibi;
alkol, tütün,
alkol, tütün,
08:49
coffee, sugar, and so many other things.
197
517325
2880
kahve, şeker ve diğer pek çoğu.
08:52
Where there is a demand,
198
520205
2396
Talep nereden geliyorsa,
08:54
there will be a supply.
199
522601
2523
tedarik de gelecektir.
08:57
Knock out one source and another
200
525124
2156
Bir kaynak nakavt olursa
08:59
inevitably emerges.
201
527280
1710
diğer kaçınılmaz ortaya çıkar.
09:01
People tend to think of prohibition
202
528990
2380
İnsanlar düzenlemenin son hali olarak
09:03
as the ultimate form of regulation
203
531370
2498
yasağı düşünme eğilimindedir.
09:06
when in fact it represents
the abdication of regulation
the abdication of regulation
204
533868
4019
Aslında suçlularla boşluğun doldurulması
09:10
with criminals filling the void.
205
537887
4017
düzenlemenin çekilmesini gösterir.
09:14
Which is why putting criminal laws and police
206
541904
2260
Ceza kanunu ve polisi koyarak neden olduğu
09:16
front and center in trying to control
207
544164
3218
merkez ve çevre kontrolü için çalışması,
09:19
a dynamic global commodities market
208
547382
3104
dinamik küresel hammadde piyasasının
09:22
is a recipe for disaster.
209
550486
2869
felaket bir tarifidir.
09:25
And what we really need to do
210
553355
2171
Yapmamız gereken;
09:27
is to bring the underground drug markets
211
555526
2374
yer altı madde piyasası yerine
09:30
as much as possible aboveground
212
557900
2913
mümkün olduğunca yeryüzüne çıkarmak
09:33
and regulate them as
intelligently as we can
intelligently as we can
213
560813
4072
ve zekice düzenlemek.
09:37
to minimize both the harms of drugs
214
564885
2789
Maddelerin ve yasakçı politikaların
09:39
and the harms of prohibitionist policies.
215
567674
3488
zararını da en aza indirebilmek.
09:43
Now, with marijuana, that obviously means
216
571162
3565
Şu an konu esrarsa anlamı çok açık,
09:46
legally regulating and
taxing it like alcohol.
taxing it like alcohol.
217
574727
2666
alkoldeki gibi yasal düzenleme ve vergi.
09:49
The benefits of doing so are
enormous, the risks minimal.
enormous, the risks minimal.
218
577393
3330
Bunu yapmanın faydası çok, riski az.
09:52
Will more people use marijuana?
219
580723
2711
Daha fazla insan esrar kullanacak mı?
09:55
Maybe, but it's not
going to be young people,
going to be young people,
220
583434
3971
Belki, ama bunlar genç olmayacak
09:59
because it's not going to
be legalized for them,
be legalized for them,
221
587405
2002
çünkü gençler için yasal olmayacak
10:01
and quite frankly, they already have
222
589407
1811
ve açıkçası en iyi esrara ulaşma
10:03
the best access to marijuana.
223
591218
2036
yolunu zaten biliyorlar.
10:05
I think it's going to be older people.
224
593254
2149
Bence daha yaşlı insanlar olacak.
10:07
It's going to be people in their 40s and 60s
225
595403
2159
40-60 yaşlarındakiler
10:09
and 80s who find they prefer a little marijuana
226
597562
3646
ve 80 yaşındakilerde esrar
tercih edebilir.
tercih edebilir.
10:13
to that drink in the evening or the sleeping pill
227
601208
3290
Akşam içmek için ya da uyku ilacı olarak
10:16
or that it helps with
their arthritis or diabetes
their arthritis or diabetes
228
604498
3640
ya da diyabet ve artirite iyi gelir diye
10:20
or maybe helps spice up a
long-term marriage. (Laughter)
long-term marriage. (Laughter)
229
608138
5192
ya da uzun süren evliliğe heyecan
katmak için.
katmak için.
10:25
And that just might be a
net public health benefit.
net public health benefit.
230
613330
3154
Bu sadece net bir halk yardımı olabilir.
10:28
As for the other drugs,
231
616484
2362
Diğer uyuşturucular için,
10:31
look at Portugal, where
nobody goes to jail
nobody goes to jail
232
618846
2621
Potekiz'de madde bulundurmaktan
10:33
for possessing drugs,
233
621467
1763
kimse hapse girmiyor
10:35
and the government's made
a serious commitment
a serious commitment
234
623230
1370
ve hükümet bağımlılığı
10:36
to treating addiction as a health issue.
235
624600
2210
tedavi etmek için ciddi bir söz verdi.
10:39
Look at Switzerland,
Germany, the Netherlands,
Germany, the Netherlands,
236
626810
1901
Öneğin İsviçre, Almanya, Hollanda,
10:40
Denmark, England, where people who have
237
628711
1946
Danimarka, İngiltere;
10:42
been addicted to heroin for many years
238
630657
1901
yıllardır eroin bağımlısı olanları,
10:44
and repeatedly tried to quit and failed
239
632558
2306
çoğu kez ilaç, eroin, yardım sevisleri
10:47
can get pharmaceutical
heroin and helping services
heroin and helping services
240
634864
2858
sağlık klinikleri ile bıraktırmayı denedi
10:49
in medical clinics, and
the results are in:
the results are in:
241
637722
3441
başarısız oldu ve sonuçları;
10:53
Illegal drug abuse and disease
242
641163
3064
yasadışı madde istismarı,hastalıklar,
10:56
and overdoses and crime
and arrests all go down,
and arrests all go down,
243
644227
4147
aşırı doz, suç, tutuklanmalar,
11:00
health and well-being improve,
244
648374
2149
sağlık ve iyi olmanın gelişmesi,
11:02
taxpayers benefit,
245
650523
1732
vergi ödeyenlerin yararı
11:04
and many drug users even
put their addictions behind them.
put their addictions behind them.
246
652255
4150
ve bir çoğu bağımılılığını arkada bıraktı.
11:08
Look at New Zealand, which
recently enacted a law
recently enacted a law
247
656405
2802
Yeni Zellanda; belli durumda
madde satışına
madde satışına
11:11
allowing certain recreational
drugs to be sold legally
drugs to be sold legally
248
659207
2935
izin veren yeni bir yasa çıkardı
11:14
provided their safety had been established.
249
662142
2701
ve güvenliklerini kurmalarını sağladı.
11:17
Look here in Brazil, and some other countries,
250
664843
2699
Brezilya'da ve bazı ülkelerde,
11:19
where a remarkable psychoactive substance,
251
667542
3063
dikkate değer psikoaktif madde,
11:22
ayahuasca, can be legally
bought and consumed
bought and consumed
252
670605
3225
ayauascanın, dini bir bağlam içinde
11:26
provided it's done so
within a religious context.
within a religious context.
253
673830
3128
yasal olarak satılıp tüketilmesi sağlandı.
11:29
Look in Bolivia and Peru,
254
676958
2002
Bolivya ve Peru'da,
11:31
where all sorts of products
made from the coca leaf,
made from the coca leaf,
255
678960
2789
her türlü koka yaprağından üretilmiş ürün,
11:33
the source of cocaine,
256
681749
1901
halk sağlığına belli zararı olmayan
11:35
are sold legally over the counter
257
683650
1620
kokoinin kaynağı,
11:37
with no apparent harm to people's public health.
258
685270
3133
reçetesiz yasal olarak satılmaktadır.
11:40
I mean, don't forget, Coca-Cola
had cocaine in it until 1900,
had cocaine in it until 1900,
259
688403
4036
Unutmayın, Coca Cola'da 1900'lere kadar
kokoin vardı
kokoin vardı
11:44
and so far as we know was no more addictive
260
692439
1968
ve bildiğimiz gibi bugün Coca Colaya
11:46
than Coca-Cola is today.
261
694407
4053
daha fazla bağımlı var.
11:50
Conversely, think about cigarettes:
262
698460
3077
Diğer yandan sigarayı düşünün.
11:53
Nothing can both hook you
and kill you like cigarettes.
and kill you like cigarettes.
263
701537
4986
Hiçbir şey sigara gibi kancalayıp
öldüremez.
öldüremez.
11:58
When researchers ask heroin addicts
264
706523
3064
Araştırmacılar eroin bağımlısına
12:01
what's the toughest drug to
quit, most say cigarettes.
quit, most say cigarettes.
265
709587
3206
en zor bırakılan maddeyi sorunca,
çoğu sigara der.
çoğu sigara der.
12:04
Yet in my country and many others,
266
712793
2374
Hem benim ülkem hemde diğerlerinde,
12:07
half of all the people who
were ever addicted
were ever addicted
267
715167
2542
insanların yarıdan fazlası bağımlıydı.
12:09
to cigarettes have quit
268
717709
1935
Sigarayı bırakmak gerektiğinde
12:11
without anyone being
arrested or put in jail
arrested or put in jail
269
719644
3008
tutuklandılar ya da hapse girdiler
12:14
or sent to a "treatment program"
270
722652
2256
ya da yargıç veya savcı tarafından
12:17
by a prosecutor or a judge.
271
724908
1733
tedavi programına gönderildiler.
12:18
What did it were higher taxes
272
726641
3296
Sonuçta daha yüksek vergiler,
12:22
and time and place
restrictions on sale and use
restrictions on sale and use
273
729937
3543
satış-kullanımla ilgili yer-zaman ayarı
12:25
and effective anti-smoking campaigns.
274
733480
3072
ve sigarayı bırak kampanyaları yapıldı.
12:28
Now, could we reduce smoking even more
275
736552
3940
Şu an sigarayı yasadışı yaparak daha da
12:32
by making it totally illegal? Probably.
276
740492
4339
azaltabilir miyiz? Muhtemelen.
12:37
But just imagine the drug war nightmare
277
744831
3611
Ama madde savaşını kabus olarak düşünerek
12:40
that would result.
278
748442
3038
sonuç alabiliriz.
12:43
So the challenges we face today
279
751480
2283
İşte bugün yüzleştiğimiz mücadeleler
12:45
are twofold.
280
753763
1867
ikiyüzlü.
12:47
The first is the policy challenge
281
755630
3015
İlk mücadele politikayla.
12:50
of designing and implementing alternatives
282
758645
3678
Tasarım ve uygulama alternatifleriyle
12:54
to ineffective prohibitionist policies,
283
762323
2418
yasakçı politikaları etkisiz kılmak,
12:56
even as we need to get
better at regulating
better at regulating
284
764741
3420
ihtiyacımız olan daha iyi bir düzenleme
13:00
and living with the drugs
that are now legal.
that are now legal.
285
768161
3669
ve yasal olan maddelerle yaşayabilmek.
13:04
But the second challenge is tougher,
286
771830
3361
Ama 2. mücadele daha zorlu,
13:07
because it's about us.
287
775191
3611
çünkü bizimle ilgili.
13:11
The obstacles to reform
lie not just out there
lie not just out there
288
778802
3488
Reform yalanı sadece mani olur
13:14
in the power of the
prison industrial complex
prison industrial complex
289
782290
2160
endüstriyel hapis gücüne
13:16
or other vested interests
that want to keep things
that want to keep things
290
784450
2204
veya kazanılmış çıkarları korumaya
13:18
the way they are,
291
786654
1426
olduğu şekilde.
13:20
but within each and every one of us.
292
788080
3840
Ama birimiz yada hepimiz için.
13:24
It's our fears and our lack of knowledge
293
791920
4050
Korkumuz, bilgi eksikliğimiz
13:28
and imagination that stands
in the way of real reform.
in the way of real reform.
294
795970
6700
ve hayalimiz gerçek reforma dayanıyor.
13:34
And ultimately, I think that
boils down to the kids,
boils down to the kids,
295
802670
4570
Sonuç olarak özet çocuklardır
13:39
and to every parent's desire
to put our baby in a bubble,
to put our baby in a bubble,
296
807240
3745
ve her aile bebeğini balona koymak ister.
13:43
and the fear that somehow
drugs will pierce that bubble
drugs will pierce that bubble
297
810985
3330
Korku nasılsa o balonu deler
13:46
and put our young ones at risk.
298
814315
1929
ve genlerimizi riske sokar.
13:48
In fact, sometimes it
seems like the entire
seems like the entire
299
816244
2070
Bazen, öyle görünür ki
13:50
War on Drugs gets justified
300
818314
1976
tüm uyuşturucu savaşı haklı.
13:52
as one great big child protection act,
301
820290
3926
Büyük bir çocuklarımızı koruyalım
eylemi gibi,
eylemi gibi,
13:56
which any young person
can tell you it's not.
can tell you it's not.
302
824216
3607
herhangi bir genç size "öyle değil" der.
14:00
So here's what I say to teenagers.
303
827823
4106
Bu yüzden yetişkinlere şöyle diyorum,
14:04
First, don't do drugs.
304
831929
3686
İlk olarak uyuşturucu yapmayın.
14:07
Second, don't do drugs.
305
835615
3790
2. olarak uyuşturucu yapmayın.
14:11
Third, if you do do drugs,
306
839405
3420
3.olarak eğer uyuşturucu yaparsanız,
14:15
there's some things I want you to know,
307
842825
2542
bilmenizi istediğim bazı şeyler var.
14:17
because my bottom line as your parent is,
308
845367
4043
Çünkü esas çizgim aileleriniz,
14:21
come home safely at the end of the night
309
849410
2981
gece eve güvende gelmenizi ve
14:24
and grow up and lead a
healthy and good adulthood.
healthy and good adulthood.
310
852391
3533
büyüyüp sağlıklı yetişkin olmanızı ister.
14:28
That's my drug education
mantra: Safety first.
mantra: Safety first.
311
855924
5613
Bu madde eğitimi felsefem: Önce güvenlik.
14:33
So this is what I've dedicated my life to,
312
861537
3656
Ben hayatımı buna adadım.
14:37
to building an organization and a movement
313
865193
2508
Organizasyon kurup harekete geçmek,
14:39
of people who believe we
need to turn our backs
need to turn our backs
314
867701
2860
inanan insanlarla beraber eski
14:42
on the failed prohibitions of the past
315
870561
2045
başarısız yasakları geride bırakıp,
14:44
and embrace new drug
policies grounded in science,
policies grounded in science,
316
872606
2699
bilime dayalı yeni madde politikasını
kucaklamak,
kucaklamak,
14:47
compassion, health and human rights,
317
875305
2941
şefkat, sağlık ve insan hakları.
14:50
where people who come from
across the political spectrum
across the political spectrum
318
878246
2638
Siyasi spektrumdan gelen insanlar
14:53
and every other spectrum as well,
319
880884
1981
ve diğer spektrumlardan,
14:55
where people who love our drugs,
320
882865
1734
uyuşturucuyu seven insanlar,
14:56
people who hate drugs,
321
884599
1339
nefret eden insanlar,
14:58
and people who don't give
a damn about drugs,
a damn about drugs,
322
885938
2312
ve bu konuda hiçbirşey bilmeyenler.
15:00
but every one of us believes
that this War on Drugs,
that this War on Drugs,
323
888250
3434
Ama hepimiz bu savaşa inanıyoruz
15:03
this backward, heartless,
disastrous War on Drugs,
disastrous War on Drugs,
324
891684
4247
ve gerisinde kalpsiz felaketler var,
15:08
has got to end.
325
895931
3099
bu bitmek zorunda.
15:11
Thank you.
326
899030
1843
Teşekkürler.
15:13
(Applause)
327
900873
5007
(Alkışlar)
15:27
Thank you. Thank you.
328
915042
2680
Teşekkürler. Teşekkürler.
15:29
Chris Anderson: Ethan,
329
917722
2221
Chris Anderson: Ethan,
15:32
congrats — quite the reaction.
330
919943
3239
tebrikler — büyük bir tepki.
15:35
That was a powerful talk.
331
923182
2744
Çok güçlü bir konuşmaydı.
15:38
Not quite a complete standing O, though,
332
925926
3308
Tam olarak bulunmasa da,
15:41
and I'm guessing that some people here
333
929234
1687
sanırım burada olan bazı insanlar
15:43
and maybe a few watching online,
334
930921
2266
veya online olarak izleyen birkaçından,
15:45
maybe someone knows a teenager or a friend
335
933187
4100
belki bazıları yetişkin ya da arkadaş
15:49
or whatever who got sick,
336
937287
2217
ya da hasta olan herhangi birini tanıyor,
15:51
maybe died from some drug overdose.
337
939504
2996
belki de aşırı dozdan öldü.
15:54
I'm sure you've had these
people approach you before.
people approach you before.
338
942500
1886
Eminim böyle insanlar tanımışsınızdır.
15:56
What do you say to them?
339
944386
2171
Onlara ne söylemek istersin?
15:58
Ethan Nadelmann: Chris, the most
amazing thing that's happened of late
amazing thing that's happened of late
340
946557
2182
Ethan Nadelmann: Chris, en harika şey
geç oldu.
geç oldu.
16:00
is that I've met a growing number of people
341
948739
2241
Kardeşini ya da çocuğunu aşırı dozdan
16:03
who have actually
lost a sibling or a child
lost a sibling or a child
342
950980
2578
kaybetmiş olan gittikçe artan sayıda
16:05
to a drug overdose,
343
953558
1626
insan tanıdım.
16:07
and 10 years ago, those
people just wanted to say,
people just wanted to say,
344
955184
1976
10 yıl önce bu insanlar sadece
16:09
let's line up all the drug
dealers and shoot them
dealers and shoot them
345
957160
1980
madde satanları sıraya dizip vuralım
16:11
and that will solve it.
346
959140
1341
ve işte çözüm budur dediler.
16:12
And what they've come to understand
347
960481
1295
Gördüler ki madde savaşı,
16:13
is that the Drug War did
nothing to protect their kids.
nothing to protect their kids.
348
961776
2883
çocukları korumak için birşey yapamaz.
16:16
If anything, it made it more likely
349
964659
1449
Eğer yaptıkları birşey varsa,
16:18
that those kids were put at risk.
350
966108
2102
o da bu çocukları riske atmaktır.
16:20
And so they're now becoming part of this
351
968210
1610
Onlarda madde politikası reformu
16:22
drug policy reform movement.
352
969820
1875
hareketinin bir parçası oluyor.
16:23
There's other people who have kids,
353
971695
1690
Diğer insanların çocuklarından biri alkol
16:25
one's addicted to alcohol, the other
one's addicted to cocaine or heroin,
one's addicted to cocaine or heroin,
354
973385
3465
diğeri kokain veya eroin bağımlısıysa,
16:29
and they ask themselves the question:
355
976850
1428
kendilerine şunu soruyorlar:
16:30
Why does this kid get to
take one step at a time
take one step at a time
356
978278
2317
Neden adım atan hep bu çocuk olsun,
16:32
and try to get better
357
980595
1294
daha iyi olmayı denesin,
16:34
and that one's got to deal with jail
358
981889
1564
hapisle başa çıksın
16:35
and police and criminals all the time?
359
983453
2025
polis ve suçlularla uğraşsın. Neden?
16:37
So everybody's understanding,
360
985478
1470
Bu yüzden herkes farkında,
16:39
the Drug War's not protecting anybody.
361
986948
2725
madde savaşı kimseyi korumuyor.
16:41
CA: Certainly in the U.S.,
you've got political gridlock
you've got political gridlock
362
989673
2081
CA: Özellikle Amerikada politikal yasama
16:43
on most issues.
363
991754
1395
kolunun çok fazla sorunu var.
16:45
Is there any realistic chance of anything
364
993149
1732
Peki bu sorunun 5 yılda
16:47
actually shifting on this
issue in the next five years?
issue in the next five years?
365
994881
3346
değişebilmesi için gerçekçi
bir şansı var mı?
bir şansı var mı?
16:50
EN: I'd say it's quite remarkable.
I'm getting all these calls
I'm getting all these calls
366
998227
2018
EN:Bu çok dikkat çekici.
Tüm habercilerden
Tüm habercilerden
16:52
from journalists now who are saying to me,
367
1000245
1881
telefon alıyorum ve söyledikleri şey,
16:54
"Ethan, it seems like the only two issues
368
1002126
2004
"Ethan, görünen o ki ilerleyen Amerika
16:56
advancing politically in America right now
369
1004130
2293
politikasında şu an iki sorun var,
16:58
are marijuana law reform and gay marriage.
370
1006423
2891
esrar yasası ve gay evliliği.
17:01
What are you doing right?"
371
1009314
1577
Ne yaptığını sanıyorsun sen?"
17:03
And then you're looking at
bipartisanship breaking out
bipartisanship breaking out
372
1010891
2588
Çift yönlü patlaklığa bakıyorsun
17:05
with, actually, Republicans in the Congress
373
1013479
2292
aslında Kore'deki cumhuriyetçiler ve
17:07
and state legislatures
allowing bills to be enacted
allowing bills to be enacted
374
1015771
3069
devletin yasama kolu ödeme için faturalara
17:11
with majority Democratic support,
375
1018840
1964
demokratik destekle izin veriyor.
17:13
so we've gone from being sort of the third rail,
376
1020804
2516
Böylece 3. rayın parçası oluyoruz.
17:15
the most fearful issue of American politics,
377
1023320
2091
Amerikan politikasının en çok korkulan
17:17
to becoming one of the most successful.
378
1025411
2750
sorunu en büyük başarısına dönüşüyor.
17:20
CA: Ethan, thank you so much for coming to TEDGlobal.
EN: Chris, thanks so much.
EN: Chris, thanks so much.
379
1028161
2183
CA: TEDGlobal adına öok teşekkürler Ethan.
EN: Çok teşekkürler Chris.
EN: Çok teşekkürler Chris.
17:22
CA: Thank you.
EN: Thank you. (Applause)
EN: Thank you. (Applause)
380
1030344
2920
CA: Teşekkürler.
EN: Teşekkürler. (Alkışlar)
EN: Teşekkürler. (Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Ethan Nadelmann - Drug policy reformerEthan Nadelmann has ushered the once-marginal issue of drug legalization onto the center stage of US political debate.
Why you should listen
Once derided as the province of spaced-out collegiate activists, the fight to reform marijuana and other drug laws is becoming increasingly mainstream in the US -- thanks in large part to the Drug Policy Alliance and its founder, Ethan Nadelmann.
Nadelmann believes that America (and the world) is losing the war on drugs, with disastrous implications for marginalized communities, exploding prison populations, and law enforcement in general. His arguments have converted politicians and policy-makers on both sides of the aisle. And the debate is shifting, with US states such as Colorado legalizing marjuana for recreational use, and countries such as Uruguay taking similar steps.
More profile about the speakerNadelmann believes that America (and the world) is losing the war on drugs, with disastrous implications for marginalized communities, exploding prison populations, and law enforcement in general. His arguments have converted politicians and policy-makers on both sides of the aisle. And the debate is shifting, with US states such as Colorado legalizing marjuana for recreational use, and countries such as Uruguay taking similar steps.
Ethan Nadelmann | Speaker | TED.com