ABOUT THE SPEAKER
Yuval Noah Harari - Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake.

Why you should listen

In his book, Homo Deus: A Brief History of Tomorrow, Yuval Noah Harari explores the projects, dreams and nightmares that will shape the 21st century -- from overcoming death to creating artificial life. He maps the future and asks fundamental questions: Where do we go from here? How will we protect this fragile world from our own destructive powers? The book has sold four million copies since its publication in 2016.

Harari's previous book, Sapiens: A Brief History of Humankind, explores what made homo sapiens the most successful species on the planet. His answer: We are the only animal that can believe in things that exist purely in our imagination, such as gods, states, money, human rights, corporations and other fictions, and we have developed a unique ability to use these stories to unify and organize groups and ensure cooperation. Sapiens has sold eight million copies and been translated into more than 50 languages. Bill GatesMark Zuckerberg and President Barack Obama have recommended it as a must-read.

Harari lectures as a Professor of history at The Hebrew University of Jerusalem, where he specializes in world history, medieval history and military history. His current research focuses on macro-historical questions: What is the relationship between history and biology? What is the essential difference between Homo sapiens and other animals? Is there justice in history? Does history have a direction? Did people become happier as history unfolded? Harari has written for newspapers such as The Guardian, Financial Times, the Times, Nature magazine and the Wall Street Journal.

Harari's new book, 21 Lessons for the 21st Century, will take the pulse of our current global climate, focusing on the biggest questions of the present moment: What is really happening right now? What are today’s greatest challenges and choices? What should we pay attention to? The book will be published in multiple languages in September 2018.

More profile about the speaker
Yuval Noah Harari | Speaker | TED.com
TEDGlobalLondon

Yuval Noah Harari: What explains the rise of humans?

Yuval Noah Harari: İnsanın yükselişini ne açıklayabilir?

Filmed:
6,090,144 views

Yetmiş bin yıl önce, insan atalarımız, diğer tüm hayvanlarla birlikte Afrika'nın bir köşesinde sadece kendi işine bakan önemsiz hayvanlardı. Oysa ki bugün pek azı, Dünya'ya insanların hükmettiğini reddedebilir; tüm kıtalara yayıldık ve hareketlerimiz diğer hayvanların kaderini belirliyor (muhtemelen Dünya'nın kaderini de). Biz oradan buraya nasıl geldik? Tarihçi Yuval Noah Harari insanlığın yükselişi için şaşırtıcı bir neden öne sürüyor.
- Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:13
Seventy-thousandYetmiş bin yearsyıl agoönce, our ancestorsatalarımız
were insignificantönemsiz animalshayvanlar.
0
1309
5065
Yetmiş bin yıl önce,
atalarımız önemsiz hayvanlardı.
00:18
The mostçoğu importantönemli thing to know
about prehistoricTarih öncesi humansinsanlar
1
6398
4099
Tarih öncesi insanların en önemli özelliği
00:22
is that they were unimportantÖnemsiz.
2
10521
1952
önemsiz olmalarıdır.
00:24
TheirOnların impactdarbe on the worldDünya was not
much greaterbüyük than that of jellyfishdenizanası
3
12497
5134
Dünya'ya etkileri denizanasından
veya ateş böceklerinden
00:29
or firefliesateş böcekleri or woodpeckersağaçkakan.
4
17655
2361
veya ağaç kakanlardan daha fazla değildi.
00:32
TodayBugün, in contrastkontrast,
we controlkontrol this planetgezegen.
5
20643
3583
Bugün tam tersine,
gezegeni biz kontrol ediyoruz.
00:36
And the questionsoru is:
6
24853
1342
Ve soru şu:
00:38
How did we come from there to here?
7
26219
3122
Oradan buraya nasıl geldik?
Kendimizi, Afrika'nın bir köşesinde
00:41
How did we turndönüş ourselveskendimizi
from insignificantönemsiz apesmaymunlar,
8
29666
3652
kendi işine bakan önemsiz maymunlardan
00:45
mindingbakım theironların ownkendi business
in a cornerköşe of AfricaAfrika,
9
33342
3147
Dünya hükümdarlarına nasıl çevirdik?
00:48
into the rulersCetveller of planetgezegen EarthDünya?
10
36513
2490
00:51
UsuallyGenellikle, we look for the differencefark
betweenarasında us and all the other animalshayvanlar
11
39876
5690
Genelde, diğer hayvanlarla aramızdaki
bireysel farklara bakarız.
00:57
on the individualbireysel levelseviye.
12
45590
1481
00:59
We want to believe -- I want to believe --
13
47412
2994
Biz, -ben- ayrı bir özelliğimiz olduğuna,
01:02
that there is something specialözel about me,
14
50430
3548
bedenimde ve beynimde beni,
köpek, domuz
01:06
about my bodyvücut, about my brainbeyin,
15
54002
3126
ya da şempanzeye oranla
daha üstün kılan
01:09
that makesmarkaları me so superiorüstün
to a dogköpek or a pigdomuz, or a chimpanzeeşempanze.
16
57152
5283
bir yönüm olduğuna inanmak isteriz.
Bireysel seviyedeki gerçek maalesef şu:
01:15
But the truthhakikat is that,
on the individualbireysel levelseviye,
17
63221
3261
01:18
I'm embarrassinglyutanç verici similarbenzer
to a chimpanzeeşempanze.
18
66506
3031
utanılacak kadar şempanzelere benziyorum.
01:22
And if you take me and a chimpanzeeşempanze
and put us togetherbirlikte on some lonelyyalnız islandada,
19
70029
5235
Şempanzeyle beni ıssız
bir adaya götürseniz ve
kim daha uzun hayatta kalır diye baksanız,
01:27
and we had to strugglemücadele for survivalhayatta kalma
to see who surviveshayatta better,
20
75288
4248
01:31
I would definitelykesinlikle placeyer my betbahis
on the chimpanzeeşempanze, not on myselfkendim.
21
79560
5216
ben iddiamı şempanze üzerine yapardım
kendime değil
Kişisel bir hatam olduğundan değil.
01:37
And this is not something
wrongyanlış with me personallyŞahsen.
22
85419
3026
01:40
I guesstahmin if they tookaldı almostneredeyse any one
of you, and placedyerleştirilmiş you aloneyalnız
23
88469
4126
Sanırım, herhangi birimizi tek başımıza
bir şempanzeyle adaya bıraksalar
01:44
with a chimpanzeeşempanze on some islandada,
24
92619
1965
01:46
the chimpanzeeşempanze would do much better.
25
94608
2467
her zaman şempanze daha iyi iş çıkarır.
01:50
The realgerçek differencefark betweenarasında humansinsanlar
and all other animalshayvanlar
26
98823
4185
Hayvanlarla insanlar arasındaki asıl fark
bireysel seviyede değildir.
01:55
is not on the individualbireysel levelseviye;
27
103032
2447
Bu fark toplumsal seviyededir.
01:57
it's on the collectivetoplu levelseviye.
28
105503
1602
İnsanlar gezegeni yönetiyorlar çünkü
büyük gruplar halinde
01:59
Humansİnsanlar controlkontrol the planetgezegen
because they are the only animalshayvanlar
29
107518
4806
ve uyumlu şekilde
ortaklık kurabilen tek tür onlar.
02:04
that can cooperateişbirliği bothher ikisi de flexiblyesnek
and in very largegeniş numberssayılar.
30
112348
5177
Şimdi diğer türlere bakalım
02:10
Now, there are other animalshayvanlar --
31
118167
1768
mesela sosyal böcekler olan arılar
ve karıncalara,
02:11
like the socialsosyal insectshaşarat,
the beesArılar, the antskarıncalar --
32
119959
3171
02:15
that can cooperateişbirliği in largegeniş numberssayılar,
but they don't do so flexiblyesnek.
33
123154
4572
bunlar büyük gruplar halinde ortaklık
kurabiliyorlar fakat uyumlu değiller.
02:20
TheirOnların cooperationişbirliği is very rigidkatı.
34
128099
2437
Ortaklıkları çok katı.
02:23
There is basicallytemel olarak just one way
in whichhangi a beehiveArı kovanı can functionfonksiyon.
35
131012
4179
Temelde arı kovanı tek yönlü işler.
02:27
And if there's a newyeni opportunityfırsat
or a newyeni dangerTehlike,
36
135215
3811
Eğer yeni bir imkan ya da tehlike olursa
02:31
the beesArılar cannotyapamam reinventyeniden icat
the socialsosyal systemsistem overnightbir gecede.
37
139050
4543
arılar sosyal yapılarını
bir gecede değiştiremezler.
02:35
They cannotyapamam, for exampleörnek,
executegerçekleştirmek the queenkraliçe
38
143617
2880
Mesela, kraliçeyi idam edip
işçi arılar komünist yönetimi
02:38
and establishkurmak a republicCumhuriyeti of beesArılar,
39
146521
1906
02:40
or a communistKomünist dictatorshipdiktatörlük
of workerişçi beesArılar.
40
148451
3102
veya bir arılar cumhuriyeti kuramazlar.
Sosyal memeliler olan kurtlar,
filler, yunuslar
02:44
Other animalshayvanlar, like the socialsosyal mammalsmemeliler --
41
152442
2343
02:46
the wolvesKurtlar, the elephantsfiller,
the dolphinsYunuslar, the chimpanzeesşempanzelerin --
42
154809
3874
ve şempanzeler gibi diğer hayvanlar
daha uyumlu bir topluluk kurabilirler
02:50
they can cooperateişbirliği much more flexiblyesnek,
43
158707
2746
02:53
but they do so only in smallküçük numberssayılar,
44
161477
3341
ancak bu küçük ölçekli gruplarda olur.
02:56
because cooperationişbirliği amongarasında chimpanzeesşempanzelerin
45
164842
2873
Çünkü şempanzeler arasındaki işbirliği
02:59
is basedmerkezli on intimatesamimi knowledgebilgi,
one of the other.
46
167739
4048
birinin diğeri hakkındaki
bireysel bilgisine dayanır.
Eğer ben bir şempanzeysem,
sen bir şempanzeysen
03:03
I'm a chimpanzeeşempanze and you're a chimpanzeeşempanze,
47
171811
2768
ve seninle işbirliği yapmak istiyorsam
03:06
and I want to cooperateişbirliği with you.
48
174603
1803
03:08
I need to know you personallyŞahsen.
49
176430
2595
seni kişisel olarak tanımam gerekir.
03:11
What kindtür of chimpanzeeşempanze are you?
50
179049
1770
Nasıl bir şempanzesin?
03:12
Are you a niceGüzel chimpanzeeşempanze?
51
180843
1413
İyi bir şempanze misin?
03:14
Are you an evilkötülük chimpanzeeşempanze?
52
182280
1653
Kötü bir şempanze misin?
03:15
Are you trustworthygüvenilir?
53
183957
1444
Güvenilir misin?
03:17
If I don't know you, how can I
cooperateişbirliği with you?
54
185425
3053
Seni tanımıyorsam seninle
nasıl işbirliği yapabilirim?
03:21
The only animalhayvan that can combinebirleştirmek
the two abilitiesyetenekleri togetherbirlikte
55
189676
3751
Bu iki kabiliyeti bir araya getirebilen
tek hayvan
03:25
and cooperateişbirliği bothher ikisi de flexiblyesnek
and still do so in very largegeniş numberssayılar
56
193451
5296
ve uyumlu şeklide işbirliğini
büyük gruplar halinde başaran
sadece bizleriz, Homo sapiensler.
03:30
is us, HomoHomo sapienssapiens.
57
198771
1630
03:32
One versuse karşı one, or even 10 versuse karşı 10,
58
200973
4131
Bire bir ya da ona on
03:37
chimpanzeesşempanzelerin mightbelki be better than us.
59
205128
2569
şempanzeler bizden daha iyi olabilirler.
03:40
But, if you pitçukur 1,000 humansinsanlar
againstkarşısında 1,000 chimpanzeesşempanzelerin,
60
208112
5179
Fakat 1.000 insana karşı
1.000 şempanze koyarsanız,
insanlar kolayca kazanacaktır.
Basit bir sebepten,
03:45
the humansinsanlar will winkazanmak easilykolayca,
for the simplebasit reasonneden
61
213315
3618
03:48
that a thousandbin chimpanzeesşempanzelerin
cannotyapamam cooperateişbirliği at all.
62
216957
3733
çünkü 1.000 şempanze
birlikte hareket edemez.
03:53
And if you now try to cramCram
100,000 chimpanzeesşempanzelerin
63
221337
4051
Eğer, 100.000 şempanzeyi Oxford Meydanına,
03:57
into OxfordOxford StreetSokak,
or into WembleyWembley StadiumStadyum,
64
225412
3616
Wembley Stadyumuna, Tienanmen Meydanına
04:01
or TienanmenTienanmen SquareKare or the VaticanVatikan,
65
229052
2532
ya da Vatikan'a toplamak isterseniz
04:03
you will get chaoskaos, completetamamlayınız chaoskaos.
66
231608
2617
sadece kaos oluşur, tam bir kaos.
Wembley Stadyumu'nda
100.000 şempanzeyi düşünün.
04:06
Just imaginehayal etmek WembleyWembley StadiumStadyum
with 100,000 chimpanzeesşempanzelerin.
67
234249
3859
Tamamen çılgınlık.
04:10
CompleteTamamlamak madnessMadness.
68
238616
1190
Oysa, insanlar rahatça orada toplanırlar
04:12
In contrastkontrast, humansinsanlar normallynormalde
gathertoplamak there in tensonlarca of thousandsbinlerce,
69
240219
5942
ve elde ettiğimiz genelde kaos değildir.
04:18
and what we get is not chaoskaos, usuallygenellikle.
70
246185
3064
Genellikle, çok etkili ve gelişmiş
bir işbirliği yapısıdır.
04:21
What we get is extremelyson derece sophisticatedsofistike
and effectiveetkili networksağlar of cooperationişbirliği.
71
249273
6087
04:28
All the hugeKocaman achievementsbaşarıları
of humankindinsanlık throughoutboyunca historytarih,
72
256554
4590
İnsanlık tarihindeki büyük başarılar,
Piramitleri inşa etmek ya da
Ay'a gitmek gibi
04:33
whetherolup olmadığını it's buildingbina the pyramidsPiramitleri
or flyinguçan to the moonay,
73
261168
3283
04:36
have been basedmerkezli not
on individualbireysel abilitiesyetenekleri,
74
264475
2575
bireysel yeteneklere dayalı değildir.
04:39
but on this abilitykabiliyet to cooperateişbirliği
flexiblyesnek in largegeniş numberssayılar.
75
267074
3825
Büyük gruplar olarak uyumlu
hareket etmeye dayalıdır.
04:43
Think even about this very talk
that I'm givingvererek now:
76
271465
3657
Şu an yaptığım
bu konuşmayı bile düşünürseniz,
04:47
I'm standingayakta here in frontön of an audienceseyirci
of about 300 or 400 people,
77
275146
5984
300 - 400 kişilik bir dinleyici önünde
duruyorum,
çoğunuz hiç tanımadığım kişilersiniz.
04:53
mostçoğu of you are completetamamlayınız strangersyabancı insanlar to me.
78
281154
3124
04:56
SimilarlyBenzer şekilde, I don't really know
all the people who have organizedörgütlü
79
284928
4984
Aynı şekilde, bu toplantıyı
düzenleyenleri de tanımıyorum.
05:01
and workedişlenmiş on this eventolay.
80
289936
1627
Dün, beni buraya,
Londra'ya getiren uçaktaki
05:03
I don't know the pilotpilot
and the crewmürettebat membersüyeler of the planeuçak
81
291994
3793
05:07
that broughtgetirdi me over here,
yesterdaydün, to LondonLondra.
82
295811
2911
uçuş ekibi ve pilotu da tanımıyorum.
Dediklerimi kaydedenleri, bu mikrofon ve
05:11
I don't know the people
who inventedicat edildi and manufacturedimal
83
299286
3723
05:15
this microphonemikrofon and these cameraskameralar,
whichhangi are recordingkayıt what I'm sayingsöz.
84
303033
4510
kamerayı icat edip üretenleri tanımıyorum.
Bu konuşmayı hazırlarken
okuduğum kitap
05:20
I don't know the people
who wroteyazdı all the bookskitaplar and articleshaberler
85
308123
3537
ve makaleleri yazanları tanımıyorum.
05:23
that I readokumak in preparationhazırlık for this talk.
86
311684
2393
Ve tabii ki internet üzerinden bu konuşmayı
05:26
And I certainlykesinlikle don't know all the people
87
314495
2810
belki de Boenos Aires ya da
Yeni Delhi'den seyredecek olan
05:29
who mightbelki be watchingseyretme this talk
over the InternetInternet,
88
317329
3219
05:32
somewherebir yerde in BuenosBuenos AiresAires or in NewYeni DelhiDelhi.
89
320572
3027
tüm o insanları da tanımıyorum.
05:36
NeverthelessYine de, even thoughgerçi
we don't know eachher other,
90
324162
3509
Birbirimizi tanımasak da, yine de
küresel fikir alış verişini
gerçekleştirebiliriz.
05:39
we can work togetherbirlikte to createyaratmak
this globalglobal exchangedeğiş tokuş of ideasfikirler.
91
327695
5853
İşte, şempanzelerin yapamadığı budur.
05:46
This is something chimpanzeesşempanzelerin cannotyapamam do.
92
334081
3051
Tabii ki haberleşirler, fakat
asla bir şempanzeyi
05:49
They communicateiletişim kurmak, of coursekurs,
93
337156
1814
05:50
but you will never catchyakalamak a chimpanzeeşempanze
travelingseyahat to some distantuzak chimpanzeeşempanze bandgrup
94
338994
5799
uzaktaki bir şempanze grubuna
muzlar ya da filler hakkında
bir konuşma yapmak için
seyahat ederken göremezsiniz.
05:56
to give them a talk about bananasmuz
or about elephantsfiller,
95
344817
4120
Ya da onları ilgilendiren
başka bir konu hakkında.
06:00
or anything elsebaşka that mightbelki
interestfaiz chimpanzeesşempanzelerin.
96
348961
3008
Tabii ki işbirliği her zaman hoş değildir.
06:05
Now cooperationişbirliği is, of coursekurs,
not always niceGüzel;
97
353389
3490
Tarih boyunca insanların yaptığı
onca korkunç şey
06:08
all the horriblekorkunç things humansinsanlar
have been doing throughoutboyunca historytarih --
98
356903
4025
ki bazıları çok daha korkunç,
06:12
and we have been doing
some very horriblekorkunç things --
99
360952
2739
06:15
all those things are alsoAyrıca basedmerkezli
on large-scalebüyük ölçekli cooperationişbirliği.
100
363715
5149
tüm bunlar yine
büyük ölçekli işbirliğine dayanır.
Hapishaneler, işbirliği sistemidir.
06:20
PrisonsHapishaneler are a systemsistem of cooperationişbirliği;
101
368888
2596
06:23
slaughterhousesmezbahalarda are a systemsistem
of cooperationişbirliği;
102
371508
2990
Mezbahalar işbirliği sistemidir.
Toplama kampları işbirliği sistemidir.
06:26
concentrationkonsantrasyon campskampları
are a systemsistem of cooperationişbirliği.
103
374522
3004
06:29
ChimpanzeesŞempanzeler don't have slaughterhousesmezbahalarda
and prisonsHapishaneler and concentrationkonsantrasyon campskampları.
104
377907
5180
Şempanzelerin mezbahaları, hapishaneleri
ve toplama kampları yoktur.
Farz edin ki, sizi bu ihtimale inandırdım.
06:36
Now supposevarsaymak I've managedyönetilen
to convinceikna etmek you perhapsbelki that yes,
105
384183
3830
Evet, uyum içinde işbirliği yapabildiğimiz
için Dünya'yı yönetiyoruz.
06:40
we controlkontrol the worldDünya because we can
cooperateişbirliği flexiblyesnek in largegeniş numberssayılar.
106
388037
5058
06:45
The nextSonraki questionsoru that immediatelyhemen arisesortaya çıkan
107
393516
2948
O zaman, meraklı dinleyicilerin aklına
hemen ikinci bir soru gelir:
06:48
in the mindus of an inquisitivemeraklı listenerdinleyici is:
108
396488
2883
Tam olarak bunu nasıl yapıyoruz?
06:51
How, exactlykesinlikle, do we do it?
109
399395
2284
Böyle bir işbirliği için tüm hayvanlar
arasından sadece bizi etkileyen ne?
06:54
What enablessağlayan us aloneyalnız, of all the animalshayvanlar,
to cooperateişbirliği in suchböyle a way?
110
402083
5782
07:01
The answerCevap is our imaginationhayal gücü.
111
409714
2546
Bunun cevabı hayal etme gücümüzdür.
07:04
We can cooperateişbirliği flexiblyesnek
with countlesssayısız numberssayılar of strangersyabancı insanlar,
112
412998
5432
Sayısız yabancıyla uyumlu bir
işbirliği yapabiliriz, çünkü
07:10
because we aloneyalnız, of all
the animalshayvanlar on the planetgezegen,
113
418454
3696
bu gezegendeki hayvanlardan sadece biz
07:14
can createyaratmak and believe fictionskurgular,
fictionalkurgusal storieshikayeleri.
114
422174
4623
hayal ürünü şeyleri kurgular ve inanırız.
Herkes aynı hayal ürününe inandığı sürece
07:19
And as long as everybodyherkes believesinanır
in the sameaynı fictionkurgu,
115
427326
4588
herkes aynı kurallara uyar ve itaat eder,
07:23
everybodyherkes obeysitaat eder and followsşu
the sameaynı ruleskurallar,
116
431938
3542
aynı kalıplar ve aynı değerlere.
07:27
the sameaynı normsnormlar, the sameaynı valuesdeğerler.
117
435504
2289
07:30
All other animalshayvanlar use
theironların communicationiletişim systemsistem
118
438639
3899
Tüm diğer hayvanlar, haberleşirken
sadece gerçeği tanımlarlar.
07:34
only to describetanımlamak realitygerçeklik.
119
442562
2496
07:37
A chimpanzeeşempanze mayMayıs ayı say, "Look!
There's a lionAslan, let's runkoş away!"
120
445590
4217
Örneğin şempanze "Bak, bir aslan
hadi kaçalım." ya da
"Bak bir muz ağacı,
hadi gidip toplayalım." diyebilir.
07:41
Or, "Look! There's a bananamuz treeağaç
over there! Let's go and get bananasmuz!"
121
449831
4106
Tam tersine insanlar, sadece
gerçeği anlatmak için konuşmazlar.
07:45
Humansİnsanlar, in contrastkontrast, use theironların languagedil
not merelysadece to describetanımlamak realitygerçeklik,
122
453961
6277
07:52
but alsoAyrıca to createyaratmak newyeni realitiesgerçekler,
fictionalkurgusal realitiesgerçekler.
123
460262
4524
Aynı zamanda yeni gerçeklikler ve
uydurma gerçeklikler yaratırlar.
Bir insan "Bak, yukarıda bulutların
üstünde Tanrı var." diyebilir.
07:57
A humaninsan can say, "Look,
there is a god aboveyukarıdaki the cloudsbulutlar!
124
465278
3954
08:01
And if you don't do what I tell you to do,
125
469256
2080
"Eğer dediğim şeyi yapmazsanız,
08:03
when you dieölmek, God will punishcezalandırmak you
and sendgöndermek you to hellcehennem."
126
471360
3205
öldüğünüzde,Tanrı sizi cezalandırıp
cehenneme atar."
08:06
And if you all believe this storyÖykü
that I've inventedicat edildi,
127
474986
3772
Ürettiğim bu hikayeye hepiniz inanırsanız,
08:10
then you will followtakip et the sameaynı
normsnormlar and lawsyasalar and valuesdeğerler,
128
478782
3815
aynı kalıpları, kural ve değerleri benimsersiniz
ve işbirliği yapabilirsiniz.
08:14
and you can cooperateişbirliği.
129
482621
1292
08:16
This is something only humansinsanlar can do.
130
484278
2350
Bunu ancak insanlar yapabilir.
08:19
You can never convinceikna etmek a chimpanzeeşempanze
to give you a bananamuz
131
487207
3841
"Öldükten sonra şempanzeler cennetine
gideceksin..."
diyerek bir şempanzeyi, size muz
vermesi için kandıramazsınız.
08:23
by promisingumut verici him, "... after you dieölmek,
you'llEğer olacak go to chimpanzeeşempanze heavencennet ..."
132
491072
3793
08:26
(LaughterKahkaha)
133
494889
1023
(Gülüşmeler)
"...ve iyi davranışın için
pek çok muz alacaksın."
08:27
"... and you'llEğer olacak receiveteslim almak lots and lots
of bananasmuz for your good deedsişler.
134
495936
3262
08:31
So now give me this bananamuz."
135
499222
1422
Şimdi ver o muzu bana."
08:32
No chimpanzeeşempanze will ever
believe suchböyle a storyÖykü.
136
500668
2758
Böyle bir hikayeye hiç bir şempanze
inanmayacaktır.
Sadece insanlar böyle bir şeye inanır.
08:35
Only humansinsanlar believe suchböyle storieshikayeleri,
137
503776
2690
08:38
whichhangi is why we controlkontrol the worldDünya,
138
506490
2083
Dünyayı yönetme sebebimiz olan,
08:40
whereasbuna karşılık the chimpanzeesşempanzelerin are lockedkilitli up
in zooshayvanat bahçeleri and researchAraştırma laboratorieslaboratuarlar.
139
508597
4845
şempanzelerin hayvanat bahçeleri ve
laboratuvarlara kilitlenmesine sebep olan.
Bunu kabul edilebilir bulabilirsiniz, evet,
08:46
Now you mayMayıs ayı find it acceptablekabul edilebilir that yes,
140
514904
2940
08:49
in the religiousdini fieldalan, humansinsanlar cooperateişbirliği
by believinginanan in the sameaynı fictionskurgular.
141
517868
6140
dini alanda, insanlar aynı kurguya
inanarak işbirliği yaparlar.
08:56
MillionsMilyonlarca of people come togetherbirlikte
to buildinşa etmek a cathedralKatedrali or a mosqueCamii
142
524032
4952
Bir katedral ya da cami yapmak için,
haçlı seferi ya da cihada katılmak için
09:01
or fightkavga in a crusadeHaçlı seferi or a jihadCihad, because
they all believe in the sameaynı storieshikayeleri
143
529008
5742
milyonlarca insan bir araya gelir,
çünkü hepsi Tanrı, cennet
09:06
about God and heavencennet and hellcehennem.
144
534774
2713
ve cehennem hakkında aynı
hikayeye inanmışlardır.
09:09
But what I want to emphasizevurgu yapmak
is that exactlykesinlikle the sameaynı mechanismmekanizma
145
537979
5239
Fakat vurgulamak istediğim şey,
sadece dini alanda değil,
diğer tüm kitlesel işbirliklerinde de
09:15
underliesaltında yatan all other formsformlar
of mass-scaleyığın ölçeği humaninsan cooperationişbirliği,
146
543242
5864
aynı mekanizmanın geçerliliğidir.
09:21
not only in the religiousdini fieldalan.
147
549130
2520
09:23
Take, for exampleörnek, the legalyasal fieldalan.
148
551674
2278
Mesela hukuk alanını ele alın.
09:26
MostÇoğu legalyasal systemssistemler todaybugün in the worldDünya
are basedmerkezli on a beliefinanç in humaninsan rightshaklar.
149
554531
5977
Bugün Dünya'yadaki çoğu hukuk sistemi,
insan hakları inancına dayanır.
09:33
But what are humaninsan rightshaklar?
150
561247
1777
Peki ama, insan hakları nedir?
İnsan hakları, Tanrı ve cennet gibi
bizim yazdığımız bir hikayedir.
09:35
Humanİnsan rightshaklar, just like God and heavencennet,
are just a storyÖykü that we'vebiz ettik inventedicat edildi.
151
563596
4702
Nesnel gerçeklik değillerdir.
09:40
They are not an objectiveamaç realitygerçeklik;
152
568322
2318
09:42
they are not some biologicalbiyolojik effectEfekt
about homohomo sapienssapiens.
153
570664
3666
Homo sapiens olmanın
biyolojik etkisi değillerdir.
09:46
Take a humaninsan beingolmak,
cutkesim him openaçık, look insideiçeride,
154
574719
3799
Bir insanı alıp, kesip içine baksak
09:50
you will find the heartkalp, the kidneysböbrekler,
neuronsnöronlar, hormoneshormonlar, DNADNA,
155
578542
5127
kalp, böbrekler, nöronlar,
hormonlar ve DNA bulursunuz,
09:55
but you won'talışkanlık find any rightshaklar.
156
583693
1888
ama tek bir hak bulamazsınız.
09:58
The only placeyer you find rightshaklar
are in the storieshikayeleri
157
586200
3921
Hakları sadece hikayelerde bulursunuz.
Kendi yazdığımız ve bir kaç yüzyıldır
etrafa yaydığımız hikayelerde.
10:02
that we have inventedicat edildi and spreadYAYILMIŞ around
over the last fewaz centuriesyüzyıllar.
158
590145
4133
10:06
They mayMayıs ayı be very positivepozitif storieshikayeleri,
very good storieshikayeleri,
159
594607
4930
Belki çok iyi hikayelerdir
ya da çok olumlu hikayeleridir,
10:11
but they're still just fictionalkurgusal storieshikayeleri
that we'vebiz ettik inventedicat edildi.
160
599561
3563
ancak halen bizim uydurup
yazdığımız hikayelerdir.
Aynı şey politik alanda da doğrudur.
10:15
The sameaynı is truedoğru of the politicalsiyasi fieldalan.
161
603664
2520
10:18
The mostçoğu importantönemli factorsfaktörler
in modernmodern politicssiyaset are statesdevletler and nationsmilletler.
162
606565
6370
Modern politikanın en önemli faktörleri
devletler ve milletlerdir.
İyi de devlet ve millet nedir?
10:25
But what are statesdevletler and nationsmilletler?
163
613333
1800
10:27
They are not an objectiveamaç realitygerçeklik.
164
615593
2125
Nesnel gerçeklik değillerdir.
10:29
A mountaindağ is an objectiveamaç realitygerçeklik.
165
617742
2713
Bir dağ nesnel bir gerçektir.
10:32
You can see it, you can touchdokunma it,
you can ever smellkoku it.
166
620479
3284
Görebilir, dokunabilir,
hatta koklayabilirsiniz.
Fakat millet ya da devlet
10:36
But a nationulus or a statebelirtmek, bildirmek,
167
624223
1772
10:38
like Israelİsrail or Iranİran or FranceFransa or GermanyAlmanya,
168
626019
3780
İsrail, İran, Fransa ya da Almanya gibi
bunlar sadece bizim yazdığımız
10:41
this is just a storyÖykü that we'vebiz ettik inventedicat edildi
169
629823
2740
ve kuvvetli bağlar kurduğumuz
hikayelerdir.
10:44
and becameoldu extremelyson derece attachedekli to.
170
632587
1974
10:46
The sameaynı is truedoğru of the economicekonomik fieldalan.
171
634949
2504
Aynı şey ekonomik alanda da geçerlidir.
10:49
The mostçoğu importantönemli actorsaktörler todaybugün
in the globalglobal economyekonomi
172
637892
3706
Bugün küresel ekonominin
en önemli aktörleri
10:53
are companiesşirketler and corporationsşirketler.
173
641622
2262
şirketler ve kuruluşlardır.
10:56
ManyBirçok of you todaybugün, perhapsbelki, work
for a corporationşirket,
174
644407
3731
Bugün pek çoğunuz belki de
Google, Toyota
ya da McDonald's gibi
kuruluşlarda çalışıyorsunuz.
11:00
like GoogleGoogle or ToyotaToyota or McDonald'sMcDonald's.
175
648162
3050
Aslında bunlar nedir?
11:03
What exactlykesinlikle are these things?
176
651577
1818
11:05
They are what lawyersavukatları call legalyasal fictionskurgular.
177
653982
3947
Avukatların dediği gibi
hukuki kurgulardır.
11:10
They are storieshikayeleri inventedicat edildi and maintainedmuhafaza
178
658359
3476
Avukat dediğimiz güçlü büyücülerin
11:13
by the powerfulgüçlü wizardssihirbazlar we call lawyersavukatları.
179
661859
3333
keşfedip sürdürdüğü hikayelerdir.
11:17
(LaughterKahkaha)
180
665216
1445
(Gülüşmeler)
11:18
And what do corporationsşirketler do all day?
181
666685
3419
Peki ya kuruluşlar bütün gün ne yaparlar?
11:22
MostlyÇoğunlukla, they try to make moneypara.
182
670128
2853
Çoğunlukla, para kazanmaya çalışırlar.
11:25
YetHenüz, what is moneypara?
183
673411
1333
O zaman, para nedir?
11:26
Again, moneypara is not an objectiveamaç realitygerçeklik;
it has no objectiveamaç valuedeğer.
184
674768
5166
Gene, para nesnel bir gerçek değildir;
nesnel değeri yoktur.
O yeşil kağıt parçasını elinize alın
dolar banknotunu.
11:31
Take this greenyeşil pieceparça
of paperkâğıt, the dollardolar billfatura.
185
679958
3317
11:35
Look at it -- it has no valuedeğer.
186
683299
2377
Ona bakın, değeri yoktur.
11:37
You cannotyapamam eatyemek it, you cannotyapamam drinkiçki it,
187
685700
2234
Onu yiyemezsiniz, içemezsiniz,
11:39
you cannotyapamam weargiyinmek it.
188
687958
1292
giyemezsiniz.
Daha sonra büyük hikaye anlatıcılar
ortaya çıktılar.
11:41
But then camegeldi alonguzun bir
these masterana storytellersöykü anlatan kimse --
189
689633
4041
Büyük bankacılar,
11:45
the bigbüyük bankersbankacılar,
190
693698
1484
para bakanları,
11:47
the financemaliye ministersBakanlar,
191
695206
1440
başbakanlar ve bize
11:48
the primeasal ministersBakanlar --
192
696670
1354
oldukça ikna edici bir hikaye anlattılar:
11:50
and they tell us a very convincinginandırıcı storyÖykü:
193
698048
2478
11:52
"Look, you see this greenyeşil pieceparça of paperkâğıt?
194
700550
1958
"Bak, bu yeşil kağıdı görüyor musun?
11:54
It is actuallyaslında worthdeğer 10 bananasmuz."
195
702532
2583
Bu tam olarak 10 muz değerinde."
Eğer buna ben inanırsam, siz inanırsanız,
11:57
And if I believe it, and you believe it,
196
705591
2109
11:59
and everybodyherkes believesinanır it,
197
707724
1516
ve herkes inanırsa,
12:01
it actuallyaslında worksEserleri.
198
709264
1864
bu gerçekten işe yarar.
12:03
I can take this worthlessdeğersiz pieceparça of paperkâğıt,
199
711152
2913
Bu değersiz kağıdı alıp,
markete gidip,
12:06
go to the supermarketsüpermarket,
200
714089
1637
hiç karşılaşmadığım bir yabancıya verip,
12:07
give it to a completetamamlayınız strangeryabancı
whomkime I've never metmet before,
201
715750
4007
karşılığında yiyebileceğim
gerçek muzlar alabilirim.
12:11
and get, in exchangedeğiş tokuş, realgerçek bananasmuz
whichhangi I can actuallyaslında eatyemek.
202
719781
4685
12:16
This is something amazingşaşırtıcı.
203
724870
1721
Bu şaşırtıcı bir şeydir.
Bunu şempanzelerle yapamazsınız.
12:18
You could never do it with chimpanzeesşempanzelerin.
204
726615
2078
Tabii ki, şempanzeler takas ederler:
12:20
ChimpanzeesŞempanzeler tradeTicaret, of coursekurs:
205
728717
1945
12:22
"Yes, you give me a coconutHindistan cevizi,
I'll give you a bananamuz."
206
730686
2750
"Evet, bana hindistan cevizi ver,
ben muz vereceğim."
12:25
That can work.
207
733460
1238
Bu olur.
12:26
But, you give me
a worthlessdeğersiz pieceparça of paperkâğıt
208
734722
2992
Ancak, bana değersiz bir parça kağıt ver
12:29
and you exceptdışında me to give you a bananamuz?
209
737738
2014
ve sana muz vermemi bekle?
12:31
No way!
210
739776
1152
Asla !
Beni ne sandın, insan mı?
12:32
What do you think I am, a humaninsan?
211
740952
1581
(Gülüşmeler)
12:34
(LaughterKahkaha)
212
742557
2373
12:36
MoneyPara, in factgerçek, is
the mostçoğu successfulbaşarılı storyÖykü
213
744954
4119
Para, aslında, insanlarca icat edilip
anlatılmış en başarılı hikayedir.
12:41
ever inventedicat edildi and told by humansinsanlar,
214
749097
2656
12:43
because it is the only storyÖykü
everybodyherkes believesinanır.
215
751777
4343
Çünkü herkesin inandığı tek hikayedir.
12:48
Not everybodyherkes believesinanır in God,
216
756692
2790
Herkes Tanrı'ya inanmıyor,
12:51
not everybodyherkes believesinanır in humaninsan rightshaklar,
217
759506
3025
herkes insan haklarına inanmıyor,
12:54
not everybodyherkes believesinanır in nationalismmilliyetçilik,
218
762555
2785
herkes milliyetçiliğe inanmıyor,
12:57
but everybodyherkes believesinanır in moneypara,
and in the dollardolar billfatura.
219
765364
3743
ama herkes paraya ve
dolar banknotuna inanıyor.
13:01
Take, even, OsamaUsame BinDepo gözü LadenYüklü.
220
769514
1981
Hatta Osama Bin Laden bile.
13:03
He hatednefret edilen AmericanAmerikan politicssiyaset
and AmericanAmerikan religiondin
221
771519
3687
Amerikan politikalarından ve
dininden nefret ediyor
13:07
and AmericanAmerikan culturekültür,
222
775230
1449
ve Amerikan kültüründen,
13:08
but he had no objectionitiraz
to AmericanAmerikan dollarsdolar.
223
776703
2806
fakat Amerikan dolarına bir itirazı yok.
13:11
He was quiteoldukça fonddüşkün of them, actuallyaslında.
224
779533
2095
Aslında, onlara oldukça düşkün.
13:13
(LaughterKahkaha)
225
781652
1903
(Gülüşmeler)
13:16
To concludesonuçlandırmak, then:
226
784166
1700
Sonuç olarak:
13:17
We humansinsanlar controlkontrol the worldDünya
because we livecanlı in a dualçift realitygerçeklik.
227
785890
5768
Biz insanlar Dünya'yı kontrol ediyoruz,
çünkü ikili gerçeklik içinde yaşıyoruz.
13:24
All other animalshayvanlar livecanlı
in an objectiveamaç realitygerçeklik.
228
792531
3913
Tüm diğer hayvanlar nesnel
tek bir gerçeklik içinde yaşıyorlar.
Gerçeklikleri, nehirler, ağaçlar,
filler ve aslanlar gibi
13:28
TheirOnların realitygerçeklik consistsoluşur
of objectiveamaç entitieskişiler,
229
796992
4552
13:33
like riversnehirler and treesağaçlar
and lionsaslanlar and elephantsfiller.
230
801568
3943
nesnel unsurlardan ibaret.
Biz insanlar da
nesnel gerçeklikte yaşarız.
13:38
We humansinsanlar, we alsoAyrıca livecanlı
in an objectiveamaç realitygerçeklik.
231
806067
3683
13:41
In our worldDünya, too, there are riversnehirler
and treesağaçlar and lionsaslanlar and elephantsfiller.
232
809774
5068
Bizim dünyamızda da nehirler,
ağaçlar, aslanlar ve filler vardır.
Ancak yüzyıllar içinde,
13:47
But over the centuriesyüzyıllar,
233
815421
1845
bu nesnel gerçekliğin üzerine
13:49
we have constructedinşa on topüst
of this objectiveamaç realitygerçeklik
234
817290
4727
kurgulanmış ikinci bir
gerçeklik katmanı inşa ettik.
13:54
a secondikinci layertabaka of fictionalkurgusal realitygerçeklik,
235
822041
3493
13:57
a realitygerçeklik madeyapılmış of fictionalkurgusal entitieskişiler,
236
825558
3564
Uluslar, tanrılar, para, kuruluşlar gibi
14:01
like nationsmilletler, like godstanrılar,
like moneypara, like corporationsşirketler.
237
829146
4533
kurgulanmış unsurlardan oluşmuş bir gerçeklik.
Şaşırtıcı olansa, zaman ilerledikçe
14:06
And what is amazingşaşırtıcı is that
as historytarih unfoldedgelişeceğini,
238
834481
4634
bu kurmaca gerçeklik
giderek çok daha güçlendi
14:11
this fictionalkurgusal realitygerçeklik becameoldu
more and more powerfulgüçlü
239
839139
5396
14:16
so that todaybugün, the mostçoğu powerfulgüçlü
forcesgüçler in the worldDünya
240
844559
4501
ve bugün, Dünya'nın en güçlü kuvvetleri
14:21
are these fictionalkurgusal entitieskişiler.
241
849084
1965
bu kurgusal unsurlardır.
14:23
TodayBugün, the very survivalhayatta kalma of riversnehirler
and treesağaçlar and lionsaslanlar and elephantsfiller
242
851715
6794
Bugün, geriye kalan nehirler, ağaçlar,
aslanlar ve fillerin kaderi;
Birleşik Devletler, Google
ve Dünya Bankası gibi
14:30
dependsbağlıdır on the decisionskararlar and wishesdilek
of fictionalkurgusal entitieskişiler,
243
858533
5105
bu kurgusal unsurların karar ve
isteklerine tabidir ki
14:35
like the UnitedAmerika StatesBirleşik, like GoogleGoogle,
like the WorldDünya BankBanka --
244
863662
4537
14:40
entitieskişiler that existvar olmak only
in our ownkendi imaginationhayal gücü.
245
868223
4039
bunlar sadece bizim hayalimizde var
olan unsurlardır.
Teşekkürler.
14:44
Thank you.
246
872929
1152
14:46
(ApplauseAlkış)
247
874105
4571
(Alkışlar)
Bruno Giussani: Teşekkürler.
Yuval, yeni bir kitabın çıktı.
"After Sapiens" (Sapiens sonrası)
yeni bir tane yazdın
14:56
BrunoBruno GiussaniGiussani: YuvalYuval, you have
a newyeni bookkitap out.
248
884299
2210
14:58
After SapiensSapiens, you wroteyazdı anotherbir diğeri one,
249
886533
1803
ve Hibruca yayınlandı,
ancak henüz ingilizceye çevrilmedi
15:00
and it's out in Hebrewİbranice, but not
yethenüz translatedtercüme into ...
250
888360
2587
Yuval Noah Harari :
Çevirisi için çalışıyorum.
15:02
YuvalYuval NoahNoah HarariHarari: I'm workingçalışma on
the translationçeviri as we speakkonuşmak.
251
890971
2929
BG: Kitapta, eğer doğru anladıysam,
15:05
BGBG: In the bookkitap, if I
understandanlama it correctlydoğru şekilde,
252
893924
2168
şu anda deneyimlemekte olduğumuz
müthiş atılımları tartışıyorsun
15:08
you arguetartışmak that the amazingşaşırtıcı breakthroughsbuluşların
that we are experiencingyaşandığı right now
253
896116
5629
sadece potansiyel olarak
hayatlarımızı iyileştirmeyecek
15:13
not only will potentiallypotansiyel
make our liveshayatları better,
254
901769
2259
15:16
but they will createyaratmak -- and I quotealıntı you --
255
904052
2236
hatta - yinelemek isterim -
15:18
"... newyeni classessınıflar and newyeni classsınıf strugglesmücadeleler,
just as the industrialSanayi revolutiondevrim did."
256
906312
4618
"...endüstriel devrimin yaptığı gibi
yeni sınıflar ve yeni sorunlar." yaratacak.
Bize ayrıntıları verebilir misin?
15:22
Can you elaborateayrıntılı for us?
257
910954
1223
YNH: Evet, sanayil devriminde,
15:24
YNHYNH: Yes. In the industrialSanayi revolutiondevrim,
258
912670
1924
15:26
we saw the creationoluşturma of a newyeni classsınıf
of the urbankentsel proletariatproletarya.
259
914618
4902
şehirli işçilerin yeni bir çeşidinin
oluştuğunu gördük.
Ve son 200 yılı içeren politik ve
sosyal tarih daha çok
15:31
And much of the politicalsiyasi and socialsosyal
historytarih of the last 200 yearsyıl involvedilgili
260
919544
5110
bu sınıfla ve yeni sorun ve imkanlarla
ne yapılacağıyla ilgilenmiş.
15:36
what to do with this classsınıf,
and the newyeni problemssorunlar and opportunitiesfırsatlar.
261
924678
3626
15:40
Now, we see the creationoluşturma of a newyeni
massivemasif classsınıf of uselessyararsız people.
262
928328
4632
Faydasız insanlardan oluşan büyük ve
yeni bir sınıfın oluştuğunu görüyoruz.
15:44
(LaughterKahkaha)
263
932984
1001
(Gülüşmeler)
15:46
As computersbilgisayarlar becomeolmak better and better
in more and more fieldsalanlar,
264
934009
5361
Bilgisayarlar çok daha fazla alanda,
çok daha iyileştikçe,
15:51
there is a distinctfarklı possibilityolasılık that
computersbilgisayarlar will out-performdışı gerçekleştirmek us
265
939394
4892
bariz bir ihtimal olarak, çoğu alanda
bilgisayarlar bizi aşacaklar
ve insanları gereksiz kılacaklar.
15:56
in mostçoğu tasksgörevler and will make
humansinsanlar redundantgereksiz.
266
944310
3603
Ardından, 21. yüzyılın politik ve
ekonomik büyük sorusu
15:59
And then the bigbüyük politicalsiyasi
and economicekonomik questionsoru
267
947937
2737
16:02
of the 21stst centuryyüzyıl will be,
268
950698
2363
"İnsanlara ne için ihtiyacımız var?"
16:05
"What do we need humansinsanlar for?",
269
953085
2162
olacaktır.
En azından "Bu kadar çok insana
ne için ihtiyacımız var?"
16:07
or at leasten az, "What do we need
so manyçok humansinsanlar for?"
270
955271
3367
BG: Kitabında bir cevap var mı?
16:10
BGBG: Do you have an answerCevap in the bookkitap?
271
958662
2458
YNH: Şu anda, elimizdeki en iyi tahmin,
16:13
YNHYNH: At presentmevcut, the besten iyi guesstahmin
we have is to keep them happymutlu
272
961144
4020
haplar ve bilgisayar oyunlarıyla
onları mutlu etmek.
16:17
with drugsilaçlar and computerbilgisayar gamesoyunlar ...
273
965188
1797
16:19
(LaughterKahkaha)
274
967009
1001
(Gülüşmeler)
16:20
but this doesn't soundses
like a very appealingçekici futuregelecek.
275
968034
3271
Ancak bu pek de ilgi çekici
bir gelecek gibi görünmüyor.
16:23
BGBG: Ok, so you're basicallytemel olarak sayingsöz
in the bookkitap and now,
276
971329
2809
BG: O zaman kitapta şöyle diyorsun,
şu anda,
16:26
that for all the discussiontartışma
about the growingbüyüyen evidencekanıt
277
974162
2786
belirgin ekonomik eşitsizliklerin
gelişme bulguları hakkındaki,
16:28
of significantönemli economicekonomik inequalityeşitsizlik,
we are just kindtür of at the beginningbaşlangıç
278
976972
3763
tüm o tartışmalar,
henüz sürecin başlangıcında
gibi bir durumda mıyız?
16:32
of the processsüreç?
279
980759
1157
16:34
YNHYNH: Again, it's not a prophecyKehanet;
280
982225
1526
YNH: Bu bir kehanet değil.
16:35
it's seeinggörme all kindsçeşit
of possibilitiesolasılıklar before us.
281
983775
3943
Her tür ihtimali bizden önce görüyor.
16:39
One possibilityolasılık is this creationoluşturma
of a newyeni massivemasif classsınıf of uselessyararsız people.
282
987742
4982
İhtimallerden biri, kitlesel faydasız
insan sınıfının oluşumu.
Bir diğer ihtimalse, zenginler
sanal tanrılığa yükselirken,
16:44
AnotherBaşka bir possibilityolasılık is
the divisionbölünme of humankindinsanlık
283
992748
3140
16:47
into differentfarklı biologicalbiyolojik castescastes,
284
995912
2991
fakirlerin faydasız insanlar
seviyesine inişiyle
16:50
with the richzengin beingolmak upgradedyükseltilmiş
into virtualsanal godstanrılar,
285
998927
4291
insan türünün
16:55
and the poorfakir beingolmak degradedbozulmuş
to this levelseviye of uselessyararsız people.
286
1003242
4308
farklı biyolojik sınıflara bölünmesi.
BG: Sanırım bir iki sene içinde
yeni bir TED konuşması geliyor.
16:59
BGBG: I feel there is anotherbir diğeri TEDTED talk
cominggelecek up in a yearyıl or two.
287
1007574
3022
YNH: Belki de, teşekkürler.
BG: Yuval, gezinti için teşekkürler.
17:02
Thank you, YuvalYuval, for makingyapma the tripgezi.
288
1010620
1822
17:04
YNHYNH: Thanksteşekkürler!
289
1012466
1156
(Alkışlar)
17:05
(ApplauseAlkış)
290
1013646
1665
Translated by Banu Ant
Reviewed by Ramazan Şen

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Yuval Noah Harari - Historian, author
In his book "Homo Deus," Yuval Noah Harari explores the future of humankind: the destinies we may set for ourselves and the quests we'll undertake.

Why you should listen

In his book, Homo Deus: A Brief History of Tomorrow, Yuval Noah Harari explores the projects, dreams and nightmares that will shape the 21st century -- from overcoming death to creating artificial life. He maps the future and asks fundamental questions: Where do we go from here? How will we protect this fragile world from our own destructive powers? The book has sold four million copies since its publication in 2016.

Harari's previous book, Sapiens: A Brief History of Humankind, explores what made homo sapiens the most successful species on the planet. His answer: We are the only animal that can believe in things that exist purely in our imagination, such as gods, states, money, human rights, corporations and other fictions, and we have developed a unique ability to use these stories to unify and organize groups and ensure cooperation. Sapiens has sold eight million copies and been translated into more than 50 languages. Bill GatesMark Zuckerberg and President Barack Obama have recommended it as a must-read.

Harari lectures as a Professor of history at The Hebrew University of Jerusalem, where he specializes in world history, medieval history and military history. His current research focuses on macro-historical questions: What is the relationship between history and biology? What is the essential difference between Homo sapiens and other animals? Is there justice in history? Does history have a direction? Did people become happier as history unfolded? Harari has written for newspapers such as The Guardian, Financial Times, the Times, Nature magazine and the Wall Street Journal.

Harari's new book, 21 Lessons for the 21st Century, will take the pulse of our current global climate, focusing on the biggest questions of the present moment: What is really happening right now? What are today’s greatest challenges and choices? What should we pay attention to? The book will be published in multiple languages in September 2018.

More profile about the speaker
Yuval Noah Harari | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee