TEDGlobal 2013
Sandra Aamodt: Why dieting doesn't usually work
Sandra Aamodt: Kial dietadi kutime ne funckias
Filmed:
Readability: 4.1
4,759,762 views
En Usono, 80% el 10-jaraj knabinoj jam dietadis. En tiu ĉi honesta kaj rekta parolo, neuroscientistino Sandra Aamodt uzas sian personan sperton por elparoli gravan lecionon pri la maniero per kiu nia cerbo regas nian korpon, dum ŝi esploras la sciencon malantaŭ la fakto, ke dietado ne nur ne funkcias, sed ankaŭ povas esti malutila. Ŝi sugestas ideojn por vivi malpli obsede pir dietoj, intuicie.
Sandra Aamodt - Neuroscientist and science writer
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves. Full bio
Sandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
Three and a half years ago,
0
478
1735
Antaŭ tri jaroj kaj duono
00:14
I made one of the best decisions of my life.
1
2213
3250
mi faris unu el la plej bonaj decidoj de mia vivo.
00:17
As my New Year's resolution,
2
5463
2063
Kiel novjara decido,
00:19
I gave up dieting, stopped worrying about my weight,
3
7526
4239
mi rezignis dietadon, ĉesis zorgi pri mia pezo,
00:23
and learned to eat mindfully.
4
11765
3025
kaj lernis manĝi konscience.
00:26
Now I eat whenever I'm hungry,
5
14790
3883
Nun mi manĝas kiam ajn mi estas malsata,
00:30
and I've lost 10 pounds.
6
18673
3063
kaj jam perdis 10 funtojn.
00:33
This was me at age 13,
7
21736
2537
Tiu ĉi estas mi je 13,
00:36
when I started my first diet.
8
24273
2540
kiam mi komencis mian unuan dieton.
00:38
I look at that picture now, and I think,
9
26813
3012
Nun kiam mi rigardas al la bildo, mi pensas,
00:41
you did not need a diet,
10
29825
1834
ke mi ne bezonis dieton,
00:43
you needed a fashion consult.
11
31659
2671
sed konsilojn pri modo.
00:46
(Laughter)
12
34330
2407
(Ridado)
00:48
But I thought I needed to lose weight,
13
36737
3069
Sed tiam mi pensis ke mi bezonis maldikiĝi,
00:51
and when I gained it back,
14
39806
1462
kaj kiam mi revenis al mia antaŭa pezo,
00:53
of course I blamed myself.
15
41268
3928
kompreneble mi kulpigis min mem.
00:57
And for the next three decades,
16
45196
2507
Kaj dum la venontaj tri dekjaroj,
00:59
I was on and off various diets.
17
47703
2755
mi spertis diversajn dietojn.
01:02
No matter what I tried,
18
50458
2072
Sendepende de kion mi faris,
01:04
the weight I'd lost always came back.
19
52530
2831
ĉiam la perdita pezo revenis.
01:07
I'm sure many of you know the feeling.
20
55361
3601
Mi certas ke multaj el vi konas la senton.
01:10
As a neuroscientist,
21
58962
1561
Kiel neuroscientistino,
01:12
I wondered, why is this so hard?
22
60523
2814
mi miris, kial ĝi estas tiom malfacila?
01:15
Obviously, how much you weigh depends on
23
63337
2560
Evidente, via pezo dependas
01:17
how much you eat and how much energy you burn.
24
65897
2590
de kiom vi manĝas kaj kiom da energio vi forbrulas.
01:20
What most people don't realize
25
68487
2216
Tio, kion multaj homoj ne prikonscias
01:22
is that hunger and energy use
26
70703
1813
estas ke malsato kaj energiuzo
01:24
are controlled by the brain,
27
72516
2104
estas kontrolataj de la cerbo,
01:26
mostly without your awareness.
28
74620
3515
plejparte senkonscie.
01:30
Your brain does a lot of its work behind the scenes,
29
78135
3560
Via cerbo kaŝe faras multajn taskojn,
01:33
and that is a good thing,
30
81695
2216
kaj tio estas bona,
01:35
because your conscious mind --
31
83911
2186
ĉar via konscia menso --
01:38
how do we put this politely? --
32
86097
1867
kiel diri ĝentile? --
01:39
it's easily distracted.
33
87964
3275
estas ja distriĝema.
01:43
It's good that you don't have to remember to breathe
34
91239
2705
Estas bone ke vi ne forgesas spiri
01:45
when you get caught up in a movie.
35
93944
2640
dum kaptas vian atenton filmo.
01:48
You don't forget how to walk
36
96584
2017
Vi ne forgesas kiel marŝi
01:50
because you're thinking about
what to have for dinner.
what to have for dinner.
37
98601
2915
dum vi pensas kion manĝi vespere.
01:53
Your brain also has its own sense
38
101516
1984
Via cerbo ankaŭ havas sian senton
01:55
of what you should weigh,
39
103500
1765
pri via pezo,
01:57
no matter what you consciously believe.
40
105265
3062
spite al tio, kion vi kredas konscie.
02:00
This is called your set point,
41
108327
2040
Ĝi nomiĝas regulpunkto,
02:02
but that's a misleading term,
42
110367
1666
sed jen malĝusta termino,
02:04
because it's actually a range
43
112033
1710
ĉar ĝi estas etendiĝo
02:05
of about 10 or 15 pounds.
44
113743
2564
de ĉ. 10 aŭ 15 funtoj.
02:08
You can use lifestyle choices to move your weight
45
116307
3223
Vi povas elekti vivmanieron por ŝanĝi vian pezon
02:11
up and down within that range,
46
119530
2068
supren kaj suben, ene de tiu etendiĝo,
02:13
but it's much, much harder to stay outside of it.
47
121598
4405
sed estas multe, multe pli malfacile eliĝi
el la etendiĝo.
el la etendiĝo.
02:18
The hypothalamus, the part of the brain
48
126003
2027
La hipotalamuso estas la parto de la cerbo
02:20
that regulates body weight,
49
128030
1913
kiu regulas korpopezon.
02:21
there are more than a dozen chemical signals
50
129943
2423
Pli ol dekduo da kemiaj signaloj
02:24
in the brain that tell your body to gain weight,
51
132366
2616
en la cerbo ordonas vian korpon plialtigi ĝian pezon,
02:26
more than another dozen that
tell your body to lose it,
tell your body to lose it,
52
134982
3684
pli ol alia dekduo ordonas la malon,
02:30
and the system works like a thermostat,
53
138666
3310
kaj la sistemo funkcias kiel termostato,
02:33
responding to signals from the body
54
141976
2347
responde al signaloj el via korpo
02:36
by adjusting hunger, activity and metabolism,
55
144323
3608
per ĝustigo de malsato, korpa aktivado
kaj metabolismo,
kaj metabolismo,
02:39
to keep your weight stable as conditions change.
56
147931
3726
por teni vian pezon konstata,
malgraŭ eksteraj ŝanĝoj.
malgraŭ eksteraj ŝanĝoj.
02:43
That's what a thermostat does, right?
57
151657
2102
Termostato funkcias tiel, ĉu ne?
02:45
It keeps the temperature in your house the same
58
153759
3432
Ĝi stabiligas la temperaturon de via domo
02:49
as the weather changes outside.
59
157191
2760
dum la vetero ŝanĝiĝas ekstere.
02:51
Now you can try to change the temperature
60
159951
2822
Nun, vi povus klopodi ŝanĝi la temperaturon
02:54
in your house by opening a window in the winter,
61
162773
3496
de via domo, malfermante fenestron dumvintre,
02:58
but that's not going to change
the setting on the thermostat,
the setting on the thermostat,
62
166269
3766
sed tio ne ŝanĝos la regulpunkton de la termostato.
03:02
which will respond by kicking on the furnace
63
170035
2199
kiu respondos ŝaltante la fornon
03:04
to warm the place back up.
64
172234
2437
por varmigi la lokon kiel antaŭe.
03:06
Your brain works exactly the same way,
65
174671
3322
Via cerbo funkcias tute same.
03:09
responding to weight loss by using powerful tools
66
177993
3143
Ĝi respondas al maldikiĝo per uzo de potencaj iloj
03:13
to push your body back
67
181136
1154
por revenigi vian korpopezon
03:14
to what it considers normal.
68
182290
4030
al punkto, kiun ĝi konsideras normala.
03:18
If you lose a lot of weight,
69
186320
1975
Se vi ege maldikiĝas,
03:20
your brain reacts as if you were starving,
70
188295
4325
via cerbo reagas kvazaŭ vi malsatmortus,
03:24
and whether you started out fat or thin,
71
192620
2632
kaj ĉu vi komencas dikiĝi aŭ maldikiĝi,
03:27
your brain's response is exactly the same.
72
195252
2965
la reago de via cerbo estas la sama.
03:30
We would love to think that your brain could tell
73
198217
2273
Plaĉus al ni, ke la cerbo povus diri
03:32
whether you need to lose weight or not,
74
200490
1466
ĉu oni bezonas maldikiĝi aŭ ne,
03:33
but it can't.
75
201956
2135
sed ĝi ne povas.
03:36
If you do lose a lot of weight,
76
204091
2893
Se vi perdas multon de via korpopezo,
03:38
you become hungry,
77
206984
2299
vi malsaltiĝas
03:41
and your muscles burn less energy.
78
209283
2886
kaj viaj muskoloj bruligas malpli da energio.
03:44
Dr. Rudy Leibel of Columbia University
79
212169
2649
Dr. Rudy Leibel el la Universitato de Kolombio
03:46
has found that people who have lost
80
214818
1709
malkovris, ke homoj kiuj perdis
03:48
10 percent of their body weight
81
216527
2199
10 procenton de ilia korpopezo
03:50
burn 250 to 400 calories less
82
218726
2823
bruligas 250 ĝis 400 kaloriojn malpli
03:53
because their metabolism is suppressed.
83
221549
2508
ĉar iliaj metabolismoj estas jam subpremitaj
03:56
That's a lot of food.
84
224057
2430
Tio estas multe da manĝaĵoj.
03:58
This means that a successful dieter
85
226487
2224
Tio signifas ke sukcesa dietanto
04:00
must eat this much less forever
86
228711
3168
devas por ĉiam manĝi tiomgrande malpli
04:03
than someone of the same weight
87
231879
1292
ol sampezano
04:05
who has always been thin.
88
233171
2303
kiu ĉiam estis maldika.
04:07
From an evolutionary perspective,
89
235474
1790
Laŭ evoluada perspektivo,
04:09
your body's resistance to weight loss makes sense.
90
237264
2544
rezistado de via korpo kontraŭ maldikiĝo
estas komprenebla.
estas komprenebla.
04:11
When food was scarce, our ancestors' survival
91
239808
3136
Kiam manĝaĵoj mankis, la pluvivado de niaj praavoj
04:14
depended on conserving energy,
92
242944
2494
dependis de enerĝikonservado,
04:17
and regaining the weight when food was available
93
245438
2253
kaj de repreni la perditan pezon kiam manĝaĵoj denove haveblis
04:19
would have protected them
against the next shortage.
against the next shortage.
94
247691
3107
protektis ilin kontraŭ venontaj manĝomankoj.
04:22
Over the course of human history,
95
250798
2527
Dum la historio de la homo,
04:25
starvation has been a much bigger problem
96
253325
3002
manko de manĝaĵoj estis multe pli grava problemo
04:28
than overeating.
97
256327
1684
ol tromanĝado.
04:30
This may explain a very sad fact:
98
258011
4231
Tio eble klarigas malĝojigan fakton:
04:34
Set points can go up,
99
262242
2829
regulpunktoj povas plialtiĝi,
04:37
but they rarely go down.
100
265071
2872
sed malpliiĝo rare okazas.
04:39
Now, if your mother ever mentioned
101
267943
2189
Nun, se iam via patrino diris,
04:42
that life is not fair,
102
270132
2296
ke la vivo ne estas justa,
04:44
this is the kind of thing she was talking about.
103
272428
2793
ŝi parolis pri tiaj aferoj.
04:47
(Laughter)
104
275221
3038
(Ridado)
04:50
Successful dieting doesn't lower your set point.
105
278259
3185
Sukcesa dieto ne malpliigas vian regulpunkton.
04:53
Even after you've kept the weight off
106
281444
1544
Eĉ se vi daŭre malpliigas vian korpopezon
04:54
for as long as seven years,
107
282988
1829
dum sep jaroj,
04:56
your brain keeps trying to make you gain it back.
108
284817
3973
via cerbo ade klopodas redikigi vin.
05:00
If that weight loss had been due to a long famine,
109
288790
3290
Se la maldikiĝo estus pro longdaŭra malsatego,
05:04
that would be a sensible response.
110
292080
2329
la respondo estus loĝika.
05:06
In our modern world of drive-thru burgers,
111
294409
2681
En nia moderna mondo kaj siaj ĉeaŭtaj manĝejoj
05:09
it's not working out so well for many of us.
112
297090
3457
ĝi ne tiel bone efikas por multaj el ni.
05:12
That difference between our ancestral past
113
300547
3743
La diferenco inter la pratempoj
05:16
and our abundant present
114
304290
2403
kaj la hodiaŭa abundeco de manĝaĵoj
05:18
is the reason that Dr. Yoni Freedhoff
115
306693
2289
estas kial D-ro Yoni Freedhoff
05:20
of the University of Ottawa
116
308982
2060
el la universitato de Otavo
05:23
would like to take some of his patients back to a time
117
311042
2701
ŝatus reporti keklajn el siaj malsanuloj al la tempo
05:25
when food was less available,
118
313743
2099
kiam manĝaĵo estis malpli abunda,
05:27
and it's also the reason
119
315842
1701
kaj ankaŭ kial
05:29
that changing the food environment
120
317543
2384
ŝanĝi la manĝadmedion
05:31
is really going to be the most effective solution
121
319927
4116
fakte estos la plej efika solvo
05:36
to obesity.
122
324043
2110
kontraŭ dikiĝo.
05:38
Sadly, a temporary weight gain
123
326153
3277
Bedaŭrinde, provizora dikiĝo
05:41
can become permanent.
124
329430
2045
povas fariĝi ĉiama.
05:43
If you stay at a high weight for too long,
125
331475
2634
Se vi restas tropeza dum tro longa periodo,
05:46
probably a matter of years for most of us,
126
334109
2474
eble dum kelkaj jaroj por multaj el ni,
05:48
your brain may decide that that's the new normal.
127
336583
4438
via cerbo povas decidi, ke la nova korpopezo
estas ja normala.
estas ja normala.
05:53
Psychologists classify eaters into two groups,
128
341021
4060
Psikologoj klasifikas manĝantojn en du grupoj,
05:57
those who rely on their hunger
129
345081
1618
tiuj kiuj obeas sian malsatecon
05:58
and those who try to control their eating
130
346699
2569
kaj tiuj, kiuj klopodas kontroli sian manĝadon
06:01
through willpower, like most dieters.
131
349268
6063
per volforto, kiel multaj dietanoj.
06:07
Let's call them intuitive eaters and controlled eaters.
132
355331
6511
Ni povas nomi ilin intuiciaj kaj kontrolantaj manĝantoj.
06:13
The interesting thing is that intuitive eaters
133
361842
2183
Interese estas ke intuiciaj manĝantoj
06:16
are less likely to be overweight,
134
364025
2631
malpli riskas fariĝi dikaj,
06:18
and they spend less time thinking about food.
135
366656
3702
kaj ili pasigas malmultan tempon
pensante pri manĝaĵoj.
pensante pri manĝaĵoj.
06:22
Controlled eaters are more vulnerable
136
370358
3644
Kontrolantaj manĝantoj estas pliofte senhelpaj
06:26
to overeating in response to advertising,
137
374002
2863
rilate al tromanĝado kaŭzita de reklamado,
06:28
super-sizing, and the all-you-can-eat buffet.
138
376865
3863
pliigitaj porcioj, kaj laŭvolaj bufedoj.
06:32
And a small indulgence,
139
380728
1745
Kaj malgranda urĝvolo,
06:34
like eating one scoop of ice cream,
140
382473
3206
ekzemple, pri la manĝo de unu kulero da glaciaĵo,
06:37
is more likely to lead to a food binge
141
385679
5610
pliigas la riskon de manĝodiboĉo
06:43
in controlled eaters.
142
391289
1897
ĉe kontrolantaj manĝantoj.
06:45
Children are especially vulnerable
143
393186
1927
Geknaboj estas precipe vundeblaj
06:47
to this cycle of dieting and then binging.
144
395113
3129
per tiu ĉi ciklo de dieto kaj diboĉo.
06:50
Several long-term studies have shown
145
398242
2829
Pluraj longdaŭraj studoj montris
06:53
that girls who diet in their early teenage years
146
401071
4152
ke knabinoj, kiuj dietas dum siaj dekkelkaj jaroj
06:57
are three times more likely to become overweight
147
405223
3325
prezentas probablecon fariĝi tropezaj
07:00
five years later,
148
408548
1537
trioble pli grandan kvin jaroj poste,
07:02
even if they started at a normal weight,
149
410085
2819
eĉ se ili komencis kiam ili havis normalan pezon,
07:04
and all of these studies found
150
412904
2649
kaj ĉiuj el tiuj studoj montris ke
07:07
that the same factors
151
415553
2307
tiuj samaj faktoroj
07:09
that predicted weight gain
152
417860
3394
kiuj kaŭzas dikiĝon
07:13
also predicted the development of eating disorders.
153
421254
3000
ankaŭ kaŭzas manĝadperturbojn.
07:16
The other factor, by the way,
154
424254
1568
Parenteze, la alia faktoro,
07:17
those of you who are parents,
155
425822
1429
por tiuj el vi, kiuj estas gepatroj,
07:19
was being teased by family members
156
427251
3229
estas primokado fare de familianoj
07:22
about their weight.
157
430480
1511
pro onia pezo.
07:23
So don't do that.
158
431991
1836
Do ne faru tion.
07:25
(Laughter)
159
433827
1738
(Ridado)
07:27
I left almost all my graphs at home,
160
435565
2636
Mi lasis preskaŭ ĉiun mian grafikaĵon hejme,
07:30
but I couldn't resist throwing in just this one,
161
438201
2293
sed ne povis rezisti montri tiun ĉi,
07:32
because I'm a geek, and that's how I roll.
162
440494
2413
ĉar mi estas giko, kaj tiel mi rolas
07:34
(Laughter)
163
442907
2479
(Ridado)
07:37
This is a study that looked at the risk of death
164
445386
2348
Jen esploro pri la risko morti
07:39
over a 14-year period
165
447734
1866
dum 14-jara periodo
07:41
based on four healthy habits:
166
449600
2502
surbaze de kvar sanaj kutimoj:
07:44
eating enough fruits and vegetables,
167
452102
2120
manĝi sufiĉe da fruktoj kaj legomoj,
07:46
exercise three times a week,
168
454222
2226
ekzerci trifoje semajne,
07:48
not smoking,
169
456448
1376
ne fumi,
07:49
and drinking in moderation.
170
457824
1970
kaj trinki modere.
07:51
Let's start by looking at the normal weight
171
459794
1929
Ni komencu rigardante al la normala pezo
07:53
people in the study.
172
461723
1588
de la homoj pristuditaj
07:55
The height of the bars is the risk of death,
173
463311
1887
La alteco de la stangoj reprezentas
la riskon morti,
la riskon morti,
07:57
and those zero, one, two, three, four numbers
174
465198
2381
kaj tiuj nombroj, nulo, unu, du, tri kaj kvar
07:59
on the horizontal axis
175
467579
1246
sur la horizontala akso
08:00
are the number of those healthy habits
176
468825
2033
estas la nombroj de la sanaj kutimoj
08:02
that a given person had.
177
470858
1560
kiujn havis ĉiu persono.
08:04
And as you'd expect, the healthier the lifestyle,
178
472418
2989
Kaj kiel vi atendas, ju pli sana la vivostilo,
08:07
the less likely people were to die during the study.
179
475407
2912
des pli malaltiĝas la risko morti dum la esploro.
08:10
Now let's look at what happens
180
478319
1322
Nun ni rigardu kio okazas
08:11
in overweight people.
181
479641
1846
al tropezaj homoj.
08:13
The ones that had no healthy habits
182
481487
2072
Tiuj, kiuj havis neniun sanan kutimon
08:15
had a higher risk of death.
183
483559
1771
montris pli altan mortoriskon.
08:17
Adding just one healthy habit
184
485330
1764
Aldoni nur unu sanan kutimon
08:19
pulls overweight people back into the normal range.
185
487094
3462
revenigas tropezulojn malantaŭen al normala spektro.
08:22
For obese people with no healthy habits,
186
490556
2742
Por dikaj homoj kun neniu sana kutimo,
08:25
the risk is very high, seven times higher
187
493298
2710
la risko estas tre alta, sepfoje plialta,
08:28
than the healthiest groups in the study.
188
496008
2136
ol la plejsanaj grupoj en la esploro.
08:30
But a healthy lifestyle helps obese people too.
189
498144
3940
Sed sana vivostilo helpas ankaŭ dikajn homojn.
08:34
In fact, if you look only at the group
190
502084
2518
Fakte, se vi rigardas nur al la grupo
08:36
with all four healthy habits,
191
504602
2274
kun ĉiuj kvar sanaj kutimoj,
08:38
you can see that weight makes very little difference.
192
506876
2612
vi povas vidi ke la pezo efikas tre malmulte.
08:41
You can take control of your health
193
509488
2056
Vi povas regi vian sanon
08:43
by taking control of your lifestyle,
194
511544
1874
per regado de via vivostilo,
08:45
even If you can't lose weight
195
513418
1481
eĉ se vi ne povas malaltigi vian pezon
08:46
and keep it off.
196
514899
1736
kaj teni ĝin malalta.
08:48
Diets don't have very much reliability.
197
516635
4110
Dietoj ne estas vere fidindaj.
08:52
Five years after a diet,
198
520745
1777
Kvin jarojn post dieto,
08:54
most people have regained the weight.
199
522522
2788
la plejmulto de la homoj reprenas
sian perditan pezon.
sian perditan pezon.
08:57
Forty percent of them have gained even more.
200
525310
2482
Kvardek procento da ili prenas eĉ pli.
08:59
If you think about this,
201
527792
1425
Se vi pensas pri tio,
09:01
the typical outcome of dieting
202
529217
2347
la tipa rezulto de la dieto
09:03
is that you're more likely to gain weight
203
531564
1888
estas ke vi riskas pli dikiĝi
09:05
in the long run than to lose it.
204
533452
2769
longdaŭre, ol maldikiĝi.
09:08
If I've convinced you that dieting
205
536221
2854
Se mi sukcesis konvinki vin, ke dietado
09:11
might be a problem,
206
539075
2029
povas esti problemo,
09:13
the next question is, what do you do about it?
207
541104
2638
la sekvanta demando estas: kion fari pri ĝi?
09:15
And my answer, in a word, is mindfulness.
208
543742
4456
Kaj mia respondo, en unu vorto, estas: konscienco.
09:20
I'm not saying you need to learn to meditate
209
548198
2535
Mi ne diras, ke vi lernu mediti
09:22
or take up yoga.
210
550733
1992
aŭ praktiku jogon.
09:24
I'm talking about mindful eating:
211
552725
2552
Mi parolas pri konsciencplena manĝado:
09:27
learning to understand your body's signals
212
555277
3508
lernu kompreni viajn korpajn signalojn
09:30
so that you eat when you're hungry
213
558785
2389
por manĝi kiam vi estas malsata
09:33
and stop when you're full,
214
561174
2342
kaj fini la manĝadon kiam vi estas sata,
09:35
because a lot of weight gain boils down
215
563516
2178
ĉar dikiĝo plejofte venas
09:37
to eating when you're not hungry.
216
565694
3066
kiam oni manĝas dum oni ne estas malsata.
09:40
How do you do it?
217
568760
1484
Kiel oni faras tion?
09:42
Give yourself permission to eat
218
570244
1834
Permesu al vi manĝi
09:44
as much as you want, and then work on figuring out
219
572078
2205
kiom vi volas, kaj poste klopodu eltrovi
09:46
what makes your body feel good.
220
574283
1752
kion faras, ke via korpo sentas sin bone.
09:48
Sit down to regular meals without distractions.
221
576035
3729
Sidiĝu ĉe regula manĝado sen distraĵo.
09:51
Think about how your body feels
222
579764
1799
Pripensu kiel via korpo sentas sin
09:53
when you start to eat and when you stop,
223
581563
2054
kiam vi komencas manĝi kaj kiam vi finas,
09:55
and let your hunger decide
224
583617
2487
kaj permesu ke la malsato decidu
09:58
when you should be done.
225
586104
1468
kiam vi estas sata.
09:59
It took about a year for me to learn this,
226
587572
2421
Mi bezonis jaron por tion lerni,
10:01
but it's really been worth it.
227
589993
1771
sed ĝi vere penvaloris.
10:03
I am so much more relaxed around food
228
591764
3085
Mi estas multe pli komforta pri manĝado,
10:06
than I have ever been in my life.
229
594849
2863
ol iam ajn en mia tuta vivo.
10:09
I often don't think about it.
230
597712
2565
Mi ofte ne pensas pri ĝi.
10:12
I forget we have chocolate in the house.
231
600277
2733
Mi forgesas, ke ni havas ĉokoladon hejme.
10:15
It's like aliens have taken over my brain.
232
603010
2944
Estas kvazaŭ eksterteranoj ekregis mian cerbon.
10:17
It's just completely different.
233
605954
2758
Ĉio estas tute malsama.
10:20
I should say that
234
608712
2666
Mi devas diri,
10:23
this approach to eating probably
won't make you lose weight
won't make you lose weight
235
611378
2793
ke tiu maniero vidi manĝadon
eble ne kaŭzos maldikiĝon
eble ne kaŭzos maldikiĝon
10:26
unless you often eat when you're not hungry,
236
614171
2917
se vi ne ofte manĝas kiam vi ne estas malsata,
10:29
but doctors don't know of any approach
237
617088
3898
sed kuracistoj ne konas alian manieron
10:32
that makes significant weight loss in a lot of people,
238
620986
4475
kaŭzi gravan maldikiĝon ĉe multaj homoj,
10:37
and that is why a lot of people are now focusing on
239
625461
3370
kaj tial multaj homoj nun strebas
10:40
preventing weight gain
240
628831
2159
eviti dikiĝi
10:42
instead of promoting weight loss.
241
630990
3223
anstataŭ maldikiĝi.
10:46
Let's face it:
242
634213
1536
Estu ni verdiraj:
10:47
If diets worked, we'd all be thin already.
243
635749
4211
se dietoj estus efektivaj, ni ĉiuj estus jam maldikaj.
10:51
(Laughter)
244
639960
1900
(Ridado)
10:53
Why do we keep doing the same thing
245
641860
1637
Kial do ni ade faras la samon
10:55
and expecting different results?
246
643497
2883
kaj atendas malsamajn rezultojn?
10:58
Diets may seem harmless,
247
646380
1683
Dietado povas aperi sendanĝera,
11:00
but they actually do a lot of collateral damage.
248
648063
3718
sed fakte ĝi faras multan preterdomaĝon.
11:03
At worst, they ruin lives:
249
651781
2435
En la plej malbonaj kazoj, ĝi ruinigas vivojn:
11:06
Weight obsession leads to eating disorders,
250
654216
2316
Pripeza obsedo kaŭzas manĝadperturbon,
11:08
especially in young kids.
251
656532
2943
precipe ĉe junuloj.
11:11
In the U.S., we have 80 percent of 10-year-old girls
252
659475
4878
En Usono, 80 procento da 10-jaraj knabinoj
11:16
say they've been on a diet.
253
664353
1777
diras, ke ili faris dieton.
11:18
Our daughters have learned to measure their worth
254
666130
2261
Niaj filinoj lernis mezuri sian valoron
11:20
by the wrong scale.
255
668391
3103
per malĝusta skalo.
11:23
Even at its best,
256
671494
2025
Eĉ en la plej bonaj kazoj,
11:25
dieting is a waste of time and energy.
257
673519
2728
dietadi estas perdo de tempo kaj energio.
11:28
It takes willpower which you could be using
258
676247
4222
Ĝi konsumas volforton, kiu povas esti uzata
11:32
to help your kids with their homework
259
680469
2622
por helpi viajn geknabojn fari siajn hejmtaskojn
11:35
or to finish that important work project,
260
683091
3616
aŭ fini gravan laboran projekton,
11:38
and because willpower is limited,
261
686707
3487
kaj ĉar volforto estas limigita,
11:42
any strategy that relies on its consistent application
262
690194
4623
ĉiu strategio bazita sur sia konstanta aplikado
11:46
is pretty much guaranteed
263
694817
2783
estas plejofte kondamnita
11:49
to eventually fail you
264
697600
2093
al finfina malsukceso
11:51
when your attention moves on to something else.
265
699693
3849
kiam onia atento iras al alia afero.
11:55
Let me leave you with one last thought.
266
703542
3932
Kaj nun, unu lasta penso.
11:59
What if we told all those dieting girls
267
707474
2903
Kio okazus se ni dirus al tiuj dietantaj knabinoj,
12:02
that it's okay to eat when they're hungry?
268
710377
3001
ke taŭgas manĝi kiam oni malsatas?
12:05
What if we taught them to work with their appetite
269
713378
2250
Kio, se ni lernigu al ili, ke ili decidu laŭ sia apetito
12:07
instead of fearing it?
270
715628
2125
anstataŭ timi ĝin?
12:09
I think most of them would be happier and healthier,
271
717753
3427
Mi pensas, ke multaj el ili estus pliĝojaj kaj plisanaj,
12:13
and as adults,
272
721180
2015
kaj kiel plenkreskuloj,
12:15
many of them would probably be thinner.
273
723195
3773
multaj el ili eble estus malplidikaj.
12:18
I wish someone had told me that
274
726968
2113
Aĥ, se nur iu estus dirinta tion al mi
12:21
back when I was 13.
275
729081
3421
kiam mi estis 13-jara.
12:24
Thanks.
276
732502
2006
Dankon.
12:26
(Applause)
277
734508
8359
(Aplaŭdado)
ABOUT THE SPEAKER
Sandra Aamodt - Neuroscientist and science writerSandra Aamodt explores the neuroscience of everyday life, examining new research and its impact on our understanding of ourselves.
Why you should listen
Sandra Aamodt is a neuroscientist and science writer, who takes the complexities of neuroscience research and whips them into fun reads that give people a better understanding of their minds and behavior. Her books Welcome to Your Brain and Welcome to Your Child's Brain (both written with Sam Wang) are designed to bring neuroscience to a general audience, and they've both been widely translated. Aamodt's science writing has also appeared in The New York Times, The Washington Post, El Mundo and the Times of London.
From 2003 to 2008, Aamodt was the editor-in-chief of Nature Neuroscience, a leading scientific journal in the field of brain research. She brings a significant scientific background to the task of explaining new research without creating neurobunk. During her career, she has read over five thousand neuroscience papers, and written many editorials on science policy.
Sandra Aamodt | Speaker | TED.com