Cesar Harada: How I teach kids to love science
Сезар Харада: Баланың ынтасын ғылымға қалай оята аламын?
TED Senior Fellow Cesar Harada aims to harness the forces of nature as he invents innovative remedies for man-made problems like oil spills and radioactive leaks. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
my parents would tell me,
but you have to clean up after yourself."
оны өзің тазалауға міндеттісің" дейтін.
бірге келеді.
to all these wonderful places,
нәрсе мүмкін болған,
to protect us from the ugly truth.
айту арқылы қорғайды.
that adults make a mess,
тәртіпсіздік жасайтынын анықтадым
at cleaning up after themselves.
at the Hong Kong Harbour School.
ғылым мен өнертабысты үйретемін.
and stumble upon piles of trash.
қоқыс үйінділеріне өздері куә болады.
we clean up the beaches --
жағажайды тазалаймыз.
and if he is, I did not give it to him.
егер ол ішсе де, мен оны оған бермедім.
of the oceans have plastic in them.
and those big nets,
шығарып,
that we look at under a microscope,
микроскоппен қараймыз,
it's very expensive,
мәңгіге сақталады.
to take those big boats out.
тастау - үлкен батылдық
дейін
of inventing a better way.
Hong Kong classroom into a workshop.
жұмыс бөлмесін өзгерттік.
this small workbench,
үстелді түрлі ұзындықта,
so even really short kids can participate.
етіп құрастыруды бастадық.
are awesome and safe.
ұстап тұрса да қауіпсіз.
to the size we find it in the ocean,
үгітіп, мұхиттан таптық.
because it breaks down.
болғандықтан бұзыла береді.
of my students run wild.
рұқсат бердім.
the best of each kid's idea
үздігін жинақтау болатын.
that hopefully would work.
идеяны біріктіруге тырыстық.
that instead of collecting plastic bits,
of the plastic with a robot --
суретін сала бастадық.
we do what we call "rapid prototyping."
"жылдам қайта бейнелеу" деп аталады.
бейнелеп жатып
when we're hacking it.
ішінде тағам бар болды.
into plumbing fixtures
және вебкамераны кесеміз
that will be slowly moving through water
суда ақырын қозғалатындарын жинаймыз.
that we have there --
бізде мыналар бар.
that we get in the robot.
ішінен алдық.
floating slowly through the sensor,
жүзетін сенсор арқылы
will process this image,
суретті жасайтынын көріп отырмыз.
of how much plastic there is in the water.
шамамен бағалай аламыз.
this invention step by step
кезең-кезеңімен құжаттадық
called Instructables,
Instructables деп аталады,
would make it even better.
деген сеніміміз мол.
was that the students saw a local problem,
алғандықтан жұмыс тамаша болды
to immediately address it.
табуға тырысуы серпіліс болды.
аламын]
are hyperconnected kids.
гипербайланыстағы балалар.
they watch the Internet,
ғаламторды да шарлайды,
cleaning up an oil spill bare-handed,
мұнай қалдығын жалаңаш қолымен тазалауда.
largest mangrove forest in Bangladesh.
Сундарбандағы орманда.
this is the water they bathe in,
шомылатын су.
this is the place where they live.
бұл жер - олар тұратын орын.
the mud is brown and oil is brown,
балшық пен мұнай да қоңыр,
what's in the water.
that's rather simple,
of a spectrometer,
тұрпайы прототипін жасадық.
through different substances
жарықты жаға аласыз
өндіретіндіктен
identify what's in the water.
алады.
тартымды болды?
a local problem,
and their sense of being creative
және креативті болу сезімін
көмектесуге қолданады.
by doing the second experiments,
мен мәжбүр болдым
and it's also closer to my heart.
менің жүрегіме жақын болар.
французбын
there was a massive earthquake in Japan.
Жапонияда үлкен жер сілкінісі болды.
several giant waves --
бірнеше алып толқындарды тудырған.
on the eastern coast of Japan.
жағалауындағы көп қаланы қиратты.
died in an instant.
power plant of Fukushima,
электр күшін құртып
into the Pacific Ocean.
Тынық мұхитында жүзіп жүр.
has traces of contamination of cesium-137.
сезиумнің-137 ластану іздері бар
you can measure Fukushima everywhere.
Фукисиманың кез-келген жерде өлшей аласыз.
it can look like most of the radioactivity
радиоактивке ұқсайды.
from the Japanese coast,
it looks like it's safe, it's blue.
қауіпсіз көрінеді, қоңыр түсті.
more complicated than this.
кішкене қиындау мынаған қарағанда.
every year since the accident,
Фкусимаға барамын
and with other scientists,
өлшеу жүргіземін
келді
the parents wouldn't allow that to happen.
бұған ата-аналары рұхсат бермес еді.
to "Mission Control" --
есеп беретін болсақ
the work seriously, but they really did
ұқсауы мүмкін бірақ олар шынымен жасады,
with radioactivity their whole life.
өткізгісі келеді.
we collected that day,
жинап, талқыладық
we should be going next --
жайында сөйлестік--
a very rough topographical map
атом электрі бар аймақтардың
the nuclear power plant.
real-time data for radioactivity,
радиоактивті көрсету үшін пигментті септік
to simulate the rainfall.
суды сорып алдық
that the radioactive dust
көруіміз мүмкін еді,
into the river system,
өзенге құйылуын
we organized this expedition,
біз мына эскпедицияны ұйымдастырдық
to the nuclear power plant.
тұрғындар.
from the nuclear power plant,
жарты километр алыс жүздік
we've invented and built.
біз ойлап және құрдық.
to hundreds of small bags
кішірек жүз сөмкеге салып,
of the seabed radioactivity,
әсіресе, балық көбейетін
where the fish will reproduce,
картасын жасадық,
енді қауіпсіз
and of your favorite sushi.
алатынымызға сенімдімін.
ілгерілеуді байқайсыз
to a remote problem to a global problem.
әлемдік мәселеге жылжыдық,
to work at these different scales,
қатты баурап алды,
open-source technologies.
ашық қордағы технологиялар.
it's been increasingly frustrating
бұл барған сайын күрделенді,
the damage that we have done.
залалды өлшеп бастаған едік.
to try to solve the problems.
алмаған едік.
if we should just take a leap
жасағанда
to do all these things.
жақсырақ жолын тапқанда
started to feel a little bit small,
бастағандай сезілді.
site in Hong Kong,
өндіріс орнын таптық
the largest mega-space
and environmental impact.
ойлайтын мегаорынға айналдырдық
орталығында,
with wood, metal, chemistry,
жұмыс істей аламыз,
pretty much everything there.
нәрсені құра аламыз.
adults and kids can play together.
бірге ойнайтын орны.
kids' dreams can come true,
ересектердің көмегімен
шаққа орала алады.
questions such as,
with renewable energy?
құрылғыны ойлап таба аламыз ба?
of the aging population
колясканы тамаша электрлі
into cool, electric vehicles?
көмектесе аламыз ба?
are horrible, horrible legacies,
қорқынышты мұра.
that we can leave our children is lies.
жалған айтуды мұраға қалдыруымыз.
to shield the kids from the ugly truth
ауытқуға жол бере алмаймыз
to invent the solutions.
қиялы қажет.
армандаушылар
the environment and people,
do something about it.
етіп дайындауымыз керек.
ABOUT THE SPEAKER
Cesar Harada - Inventor, environmentalist, educatorTED Senior Fellow Cesar Harada aims to harness the forces of nature as he invents innovative remedies for man-made problems like oil spills and radioactive leaks.
Why you should listen
Cesar Harada believes that ocean currents, the wind and other naturally occuring phenomenon can provide unique inspiration and novel solutions to mankind’s worst disasters, like oil spills and radioactive leaks. A French-Japanese inventor and TED senior fellow, he is the creator of Protei, a revolutionary sailing technology -- featuring a front rudder, flexible hull and open-soure hardware -- that allows for efficient clean up of both oil and plastics from the sea. Currently based in London, Harada recently traveled to Japan and is designing Protei to measure radioactivity along the country's coast.
The general coordinator of the future International Ocean Station, Harada teaches at Goldsmiths University London. A former project leader at MIT, he graduated form the Royal College of Arts Design Interactions in London and worked at the Southampton University Hydrodynamics laboratory on wave energy. Harada has also studied animantion, and his films and installations have been seen at festivals and events across the world, from the United States to Japan.
Cesar Harada | Speaker | TED.com