TEDSalon NY2011
Stefon Harris: There are no mistakes on the bandstand
Стефон Харис: Не постојат грешки на бината
Filmed:
Readability: 3.1
769,694 views
Што претставува грешката? Демонстрирајќи низ примери со неговиот импровизациски Џез квартет, Стефон Харис ни осветлува една длабока вистина: многу од однесувањата ги восприемаме како грешки, само поради тоа што не реагираме соодветно кон истите.
Stefon Harris - Jazz vibraphonist
Stefon Harris plays the vibraphone -- and leads a jazz ensemble with a collaborative sound built on collective inspiration. Full bio
Stefon Harris plays the vibraphone -- and leads a jazz ensemble with a collaborative sound built on collective inspiration. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Okay, I have no idea what we're going to play.
0
0
3000
Во ред, значи немам поим што ќе свириме.
00:18
I won't be able to tell you what it is until it happens.
1
3000
3000
Нема да можам да ви кажам што ќе биде, се додека не се случи.
00:21
I didn't realize there was going to be a little music before.
2
6000
3000
Не знаев дека ќе има малку музика пред да почнам.
00:24
So I think I'm going to start with what I just heard.
3
9000
2000
Мислам дека ќе почнам со ова што го слушнав.
00:26
(Music)
4
11000
10000
(Музика)
06:01
(Applause)
5
346000
9000
(Аплауз)
06:10
Okay, so first of all,
6
355000
2000
Во ред, пред сè,
06:12
let's welcome Mr. Jamire Williams on the drums,
7
357000
3000
да му посакаме добредојде на Г. Џамар Вилијамс на тапани,
06:15
(Applause)
8
360000
3000
(Аплауз)
06:18
Burniss Travis on the bass,
9
363000
2000
Барнис Тревис на бас,
06:20
(Applause)
10
365000
2000
(Аплауз)
06:22
and Mr. Christian Sands on the piano.
11
367000
3000
и Г. Кристијан Сендс на пијано.
06:25
(Applause)
12
370000
3000
(Аплауз)
06:28
So the bandstand, as we call it,
13
373000
2000
Бината, како што ја викаме,
06:30
this is an incredible space.
14
375000
2000
е неверојатно место.
06:32
It is really a sacred space.
15
377000
2000
Навистина е свето место.
06:34
And one of the things that is really sacred about it
16
379000
2000
Она што придонесува за нејзината светост
06:36
is that you have no opportunity to think about the future,
17
381000
3000
е тоа што немате можност да мислите за иднината,
06:39
or the past.
18
384000
2000
или за минатото.
06:41
You really are alive right here in this moment.
19
386000
2000
Навистина сте живи токму овде во овој момент.
06:43
There are so many decisions being made
20
388000
2000
Толку многу одлуки се донесуваат
06:45
when you walk on the bandstand.
21
390000
2000
додека сте на бината.
06:47
We had no idea what key we were going to play in.
22
392000
3000
Немавме поим која нота ќе ја свириме.
06:50
In the middle, we sort of made our way
23
395000
2000
Во средината, некако почнавме да ја
06:52
into a song called "Titi Boom."
24
397000
2000
свириме песната "Тити Бум."
06:54
But that could have happened -- maybe, maybe not.
25
399000
3000
Но, тоа можеше, но и не мораше да се случи.
06:57
Everyone's listening. We're responding.
26
402000
2000
Сите слушаат. Ние реагираме.
06:59
You have no time for projected ideas.
27
404000
2000
Немате време да проектирате идеи.
07:01
So the idea of a mistake:
28
406000
3000
Оттука, идејата за грешка:
07:04
From the perspective of a jazz musician,
29
409000
2000
Од гледна точка на џез музичар,
07:06
it's easier to talk about someone else's mistake.
30
411000
3000
полесно е да се зборува за нечија туѓа грешка.
07:11
So the way I perceive a mistake when I'm on the bandstand --
31
416000
3000
Начинот на кој јас гледам на грешката додека сум на бината --
07:14
first of all, we don't really see it as a mistake.
32
419000
2000
пред сè, е дека ние на грешката не гледаме како на грешка.
07:16
The only mistake lies
33
421000
2000
Единствената грешка настанува
07:18
in that I'm not able to perceive
34
423000
2000
доколку не можам да следам
07:20
what it is that someone else did.
35
425000
2000
што прави некој друг.
07:22
Every "mistake" is an opportunity in jazz.
36
427000
3000
Секоја "грешка" во џезот е прилика.
07:25
So it's hard to even describe
37
430000
2000
Тешко е дури да се опише
07:27
what a funny note would be.
38
432000
2000
што би било фалш нота.
07:29
So for example, if I played a color, like we were playing on a palette,
39
434000
3000
На пример, ако сликав бои, демек свириме на палета,
07:32
that sounded like this ...
40
437000
2000
тоа звучи вака....
07:34
(Music)
41
439000
2000
(Музика)
07:36
So if Christian played a note -- like play an F.
42
441000
3000
Ако Кристијан отсвиреше нота -- на пример Ф
07:39
(Music)
43
444000
2000
(Музика)
07:41
See, these are all right inside of the color palette.
44
446000
3000
Гледате, сите овие се внатре во палетата на бои.
07:44
If you played an E.
45
449000
3000
Доколку отсвирите Е.
07:47
See, these all lie right inside
46
452000
2000
Гледате, сите овие ноти лежат внатре
07:49
of this general emotional palette that we were painting.
47
454000
2000
во оваа емоционална палета што ја сликавме.
07:51
If you played an F# though,
48
456000
2000
Ако наместо тоа отсвиревте Ф#,
07:53
(Dissonance)
49
458000
4000
(Дисонанца)
07:57
to most people's ears, they would perceive that as a mistake.
50
462000
3000
повеќето луѓе, тоа ќе го восприемат како грешка.
08:00
So I'm going to show you, we're going to play just for a second.
51
465000
2000
Ќе ви покажам, ќе свириме неколку секунди.
08:02
And we're going to play on this palette.
52
467000
2000
Ќе ја свириме оваа палета на ноти.
08:04
And at some point, Christian will introduce this note.
53
469000
2000
И во одреден момент, Кристијан ќе ја отсвири оваа нота (Ф#).
08:06
And we won't react to it.
54
471000
2000
И ние нема да реагираме на нејзе.
08:08
He'll introduce it for a second
55
473000
2000
Ќе ја отсвири во една секунда
08:10
and then I'll stop, I'll talk for a second.
56
475000
2000
и потоа ќе прекинам и ќе зборувам малку.
08:12
We'll see what happens when we play with this palette.
57
477000
2000
Ќе видиме што ќе се случи додека ја свириме оваа палета.
08:14
(Music)
58
479000
10000
(Музика)
08:39
So someone could conceptually perceive that as a mistake.
59
504000
4000
Некој концептуално, веројатно ова ќе го восприеме како грешка.
08:43
The only way that I would say it was a mistake
60
508000
2000
Јас би рекол дека е грешка единствено поради тоа
08:45
is in that we didn't react to it.
61
510000
2000
што ние не реагиравме на нотата.
08:47
It was an opportunity that was missed.
62
512000
2000
Тоа беше пропуштена прилика.
08:49
So it's unpredictable. We'll paint this palette again.
63
514000
3000
Значи е непредвидливо. Ќе ја отсликаме оваа палета повторно.
08:52
He'll play it. I don't know how we'll react to it, but something will change.
64
517000
3000
Тој ќе ја отсвири. Не знам како ќе реагираме, но нешто ќе се смени.
08:55
We'll all accept his ideas,
65
520000
2000
Или ќе ги прифатиме или нема да ги прифатиме
08:57
or not.
66
522000
2000
неговите идеи.
08:59
(Music)
67
524000
10000
(Музика)
10:08
So you see, he played this note.
68
593000
2000
Гледате, тој ја отсвири истата нота.
10:10
I ended up creating a melody out of it.
69
595000
2000
А јас направив мелодија од нејзе.
10:12
The texture changed in the drums this time.
70
597000
2000
Овој пат се смени текстурата во тапаните.
10:14
It got a little bit more rhythmic, a little bit more intense
71
599000
3000
Стана малу повеќе ритмично, малку повеќе интензивно
10:17
in response to how I responded to it.
72
602000
2000
како одговор на мојата реакција.
10:19
So there is no mistake.
73
604000
2000
Значи не постои грешка.
10:21
The only mistake is if I'm not aware,
74
606000
2000
Единствената грешка е доколку не сум свесен,
10:23
if each individual musician is not aware
75
608000
2000
доколку секој музичар поединечно не е свесен
10:25
and accepting enough of his fellow band member
76
610000
4000
и отворен доволно кон својот другар од бендот
10:29
to incorporate the idea and we don't allow for creativity.
77
614000
3000
како би ја прифатил идејата и доколку не дозволи креативност.
10:32
So jazz, this bandstand is absolutely amazing.
78
617000
4000
Значи џез, оваа бина е апсолутно неверојатна.
10:36
It's a very purifying experience.
79
621000
2000
Претставува просветлувачко искуство.
10:38
And I know that I speak for all of us when I tell you that we don't take it for granted.
80
623000
3000
Од име на сите ви кажувам дека свирењето не го земаме здраво за готово.
10:41
We know that to be able to come on the bandstand and play music is a blessing.
81
626000
4000
Знаеме дека можноста да дојдеш и да свириш на бината е благослов.
10:45
So how does this all relate to behavioral finance?
82
630000
3000
Оттука, како сето ова е поврзано со финансиите?
10:48
Well we're jazz musicians,
83
633000
2000
Ние сите сме џез музичари,
10:50
so stereotypically we don't have a great relationship to finance.
84
635000
2000
па според стереотипите не ни оди добро со финансиите.
10:52
(Laughter)
85
637000
3000
(Смеа)
10:55
Anyway, I just wanted to sort of point out the way that we handle it.
86
640000
3000
Како и да е, сакав само да го посочам начинот на кој менаџираме со парите.
10:58
And the other dynamic of it
87
643000
2000
Другата работа е дека
11:00
is that we don't micromanage in jazz.
88
645000
3000
не вршиме микроменаџирање во џезот.
11:03
You have some people who do.
89
648000
2000
Имате некои луѓе кои микроменаџираат.
11:05
But what that does
90
650000
2000
Но, тоа всушност
11:07
is it actually limits the artistic possibilities.
91
652000
2000
ги ограничува уметничките можности.
11:09
If I come up and I dictate to the band
92
654000
3000
Ако излезам и почнам да му диктирам на бендот
11:12
that I want to play like this and I want the music to go this way,
93
657000
2000
дека сакам да свирам вака и дека сакам музиката да оди вака,
11:14
and I just jump right in ...
94
659000
2000
и само скокнам наеднаш...
11:16
ready, just play some time.
95
661000
2000
подготвени, свирете само малку.
11:18
One, two, one, two, three, four.
96
663000
2000
Еден, два, еден, два, три, четири.
11:20
(Music)
97
665000
12000
(Музика)
11:32
It's kind of chaotic because I'm bullying my ideas.
98
677000
2000
Некако е хаотично бидејќи ги наметнувам моите идеи.
11:34
I'm telling them, "You come with me over this way."
99
679000
2000
Им кажувам, "Дојдете со мене овде."
11:36
If I really want the music to go there,
100
681000
2000
Ако навистина сакам музиката да оди таму,
11:38
the best way for me to do it is to listen.
101
683000
2000
најдобро е јас да слушам.
11:40
This is a science of listening.
102
685000
2000
Ова е наука за слушање.
11:42
It has far more to do with what I can perceive
103
687000
2000
Повеќе е важно што можам да восприемам
11:44
than what it is that I can do.
104
689000
2000
отколку што можам да напрвам.
11:46
So if I want the music to get to a certain level of intensity,
105
691000
3000
Оттука, ако сакам музиката да дојде до одредено ниво,
11:49
the first step for me is
106
694000
2000
првиот чекор за мене
11:51
to be patient, to listen to what's going on
107
696000
2000
е да бидам трпелив, да слушам што се случува
11:53
and pull from something that's going on around me.
108
698000
3000
околу мене и од тоа да извлечам нешто.
11:56
When you do that, you engage and inspire the other musicians
109
701000
3000
Кога го правите тоа, вие ги инспирирате другите музичари
11:59
and they give you more, and gradually it builds.
110
704000
2000
а тие вие даваат уште повеќе, и така се развива.
12:01
Watch. One, two, a one, two, three, four.
111
706000
3000
Гледајте. Еден, два, и еден, два, три, четири.
12:04
(Music)
112
709000
10000
(Музика)
12:44
Totally different experience when I'm pulling ideas.
113
749000
3000
Сосема поинакво е искуството кога ги влечам идеите.
12:47
It's much more organic. It's much more nuanced.
114
752000
2000
Поприродно е, и посуптилно.
12:49
It's not about bullying my vision or anything like that.
115
754000
2000
Не станува збор за наметнување на мојата визија или нешто такво.
12:51
It's about being here in the moment,
116
756000
2000
Туку станува збор за присутност во самиот момент,
12:53
accepting one another
117
758000
2000
меѓусебно прифаќање
12:55
and allowing creativity to flow.
118
760000
2000
и овозможување на креативниот тек.
12:57
Thank you.
119
762000
2000
Ви благодарам.
12:59
(Applause)
120
764000
5000
(Аплауз)
ABOUT THE SPEAKER
Stefon Harris - Jazz vibraphonistStefon Harris plays the vibraphone -- and leads a jazz ensemble with a collaborative sound built on collective inspiration.
Why you should listen
Stefon Harris' passionate artistry, energetic stage presence, and astonishing virtuosity have propelled him into the forefront of hte current jazz scene. Widely recognized and lauded by both his peers and jazz critics, Harris is committed to exploring the rich potential of jazz composition and blazing trails on the vibraphone.
His TEDTalk was performed with Jamire Williams on drums, Burniss Travis on bass, and Christian Sands on piano.
Stefon Harris | Speaker | TED.com