TEDWomen 2010
Sheryl Sandberg: Why we have too few women leaders
ရှရယ်ဆန်ဘာ့ဂ်: အဘယ်ကြောင့် အမျိုးသမီးခေါင်းဆောင်တွေ မရှိသလောက်နည်းရသလဲ
Filmed:
Readability: 2.9
10,007,379 views
ဖေ့ဘွတ်ခ် လုပ်ငန်းလည်ပတ်ရေးအရာရှိချုပ် (COO ) ဖြစ်သူ ရှရယ်ဆန်ဘာ့ဂ် က အမျိုးသမီးများသည် အမျိုးသားထက် အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းလုပ်ငန်းများ၏ထိပ်ပိုင်းကို ရောက်သည့်ရာခိုင်နှုန်း ပိုနည်းရသည့်အကြောင်းရင်းကို လေ့လာ၍ အမျိုးသမီးထုတို့ အုပ်ချုပ်ရေးရာထူး ကိုရည်မှန်းနိုင်ရေးအတွက် အင်အားရှိလှသော အကြံ သုံးခုကိုပြောပြလေသည်။
Sheryl Sandberg - COO, Facebook
As the COO at the helm of Facebook, Sheryl Sandberg juggles the tasks of monetizing the world’s largest social networking site while keeping its users happy and engaged. Full bio
As the COO at the helm of Facebook, Sheryl Sandberg juggles the tasks of monetizing the world’s largest social networking site while keeping its users happy and engaged. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
So for any of us in this room today,
0
0
2000
ဒီနေ့ ဒီအခန်းထဲမှာရှိနေကြတဲ့ကျွန်မတို့တွေအားလုံး
00:17
let's start out by admitting we're lucky.
1
2000
3000
ကံကောင်းကြတယ်လို့ ဝန်ခံကြရင်း စတင်လိုက်ကြရအောင်ရှင်
00:20
We don't live in the world
2
5000
2000
ကျွန်မတို့ဟာ ကျွန်မတို့အမေတွေ ကျွန်မတို့ အဘွားတွေနေခဲ့ကြတဲ့
00:22
our mothers lived in, our grandmothers lived in,
3
7000
2000
အလုပ်အကိုင်ရွေးချယ်ခွင့်တွေသိပ်ကိုအကန့်အသတ်နဲ့သာရှိခဲ့တဲ့
00:24
where career choices for women were so limited.
4
9000
3000
ကမ္ဘာမှာနေနေတာမဟုတ်ပါဘူး
00:27
And if you're in this room today,
5
12000
2000
ဒီနေ့ဒီအခန်းထဲမှာ ရှိနေကြတယ်ဆိုရင်
00:29
most of us grew up in a world
6
14000
2000
ကျွန်မတို့ထဲကအများစုဟာ အခြေခံလူမှုအခွင့်အရေးတွေရှိတဲ့
00:31
where we had basic civil rights,
7
16000
3000
ကမ္ဘာတစ်ခုမှာကြီးပြင်းခဲ့တာပါ။
00:34
and amazingly, we still live in a world
8
19000
2000
ပြီးတော့ အံ့သြစရာကောင်းလောက်အောင်ပဲ တချို့သောအမျိုးသမီးတွေက
00:36
where some women don't have them.
9
21000
2000
ဒီအခွင့်အရေးတွေကိုမရသေးတဲ့ ကမ္ဘာမှာနေနေကြတာပါ
00:38
But all that aside, we still have a problem,
10
23000
2000
ဒါပေမဲ့ ဒါတွေအားလုံးကိုဘေးဖယ်ထားပြီး ကျွန်မတို့မှာပြဿနာတစ်ခုရှိပါသေးတယ်
00:40
and it's a real problem.
11
25000
2000
နောက်ပြီး ဒါကတကယ့်ပြဿနာတစ်ခုပါ
00:42
And the problem is this:
12
27000
2000
ပြဿနာကတော့ ဒီလိုပါ
00:44
Women are not making it
13
29000
2000
အမျိုးသမီးတွေဟာ ကမ္ဘာပေါ်ကမည်သည့်နေရာမှာမဆို
00:46
to the top of any profession
14
31000
2000
အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းလုပ်ငန်းတစ်ခုရဲ့ ထိပ်ပိုင်းကို
00:48
anywhere in the world.
15
33000
2000
ရောက်မလာကြပါဘူး
00:50
The numbers tell the story quite clearly.
16
35000
2000
ကိန်းဂဏန်းတွေက ဒီအကြောင်းကို တော်တော်လေးရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြောပြနေပါတယ်
00:52
190 heads of state --
17
37000
2000
နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင် ၁၉၀ ဦးမှာ
00:54
nine are women.
18
39000
2000
ကိုးဦးဟာ အမျိုးသမီးတွေဖြစ်ပါတယ်
00:56
Of all the people in parliament in the world,
19
41000
2000
ကမ္ဘာပေါ်ရှိ လွှတ်တော်ကလူတွေအားလုံးမှာ
00:58
13 percent are women.
20
43000
2000
၁၃ ရာခိုင်နှုန်းဟာ အမျိုးသမီးတွေဖြစ်ပါတယ်
01:00
In the corporate sector,
21
45000
2000
အကြီးစားစီးပွားရေးကဏ္ဍမှာ
01:02
women at the top,
22
47000
2000
ထိပ်ပိုင်းနေရာတွေ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးအဆင့်ရာထူးတွေ (C-level jobs)
01:04
C-level jobs, board seats --
23
49000
2000
ဘုတ်အဖွဲ့ဝင်နေရာတွေမှာရှိတဲ့ အမျိုးသမီးအရေအတွက်က
01:06
tops out at 15, 16 percent.
24
51000
3000
၁၅ ၊ ၁၆ ရာခိုင်နှုန်းအများဆုံးပါပဲ
01:09
The numbers have not moved since 2002
25
54000
2000
ဒီကိန်းဂဏန်းတွေဟာ ၂၀၀၂ ခုနှစ်ကတည်းကပြောင်းလဲမလာဘဲ
01:11
and are going in the wrong direction.
26
56000
3000
လွဲမှားတဲ့လမ်းကြောင်းဆီကိုတောင် ဦးတည်နေပါတယ်
01:14
And even in the non-profit world,
27
59000
2000
အမျိုးသမီးတွေဦးဆောင်မယ်လို့ ကျွန်မတို့
01:16
a world we sometimes think of
28
61000
2000
တစ်ခါတစ်လေ ထင်ထားတဲ့လောကဖြစ်တဲ့
01:18
as being led by more women,
29
63000
2000
အကျိုးအမြတ်နဲ့မဆိုင်တဲ့လောကမှာတောင်
01:20
women at the top: 20 percent.
30
65000
2000
အမျိုးသမီးတွေက ထိပ်ပိုင်းမှာရှိနေတာ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းပါ
01:22
We also have another problem,
31
67000
2000
ကျွန်မတို့မှာအခြားပြဿနာတစ်ခုလည်းရှိပါသေးတယ်
01:24
which is that women face harder choices
32
69000
3000
အမျိုးသမီးတွေဟာ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်းဆိုင်ရာအောင်မြင်မှုနဲ့
01:27
between professional success and personal fulfillment.
33
72000
3000
ပုဂ္ဂလပြီးပြည့်စုံမှုကြားမှာ ပိုပြီးခက်ခဲတဲ့ရွေးချယ်မှုတွေကိုရင်ဆိုင်ရလေ့ရှိပါတယ်
01:30
A recent study in the U.S.
34
75000
2000
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာ မကြာသေးခင်ကပြုလုပ်ခဲ့တဲ့
01:32
showed that, of married senior managers,
35
77000
3000
သုတေသနတစ်ခုကဖော်ပြတာကတော့ အိမ်ထောင်ရှိအကြီးတန်းမန်နေဂျာတွေထဲမှာ
01:35
two-thirds of the married men had children
36
80000
3000
အိမ်ထောင်ရှိအမျိုးသားတွေရဲ့ ၃ ပုံ၂ ပုံ ဟာ ကလေးရှိပြီး
01:38
and only one-third of the married women had children.
37
83000
3000
အိမ်ထောင်ရှိအမျိုးသမီးတွေရဲ့ ၃ ပုံ ၁ ပုံ ကသာ ကလေးရှိကြပါတယ်
01:41
A couple of years ago, I was in New York,
38
86000
2000
နှစ်အနည်းငယ်လောက်က ကျွန်မနယူးယောက်မှာရောက်နေပါတယ်
01:43
and I was pitching a deal,
39
88000
2000
သဘောတူစာချုပ်တစ်ခုကို ချုပ်ဆိုနေတာပါ
01:45
and I was in one of those fancy New York private equity offices
40
90000
2000
(ပစ္စည်းပေါင်နှံရာတွင်) စာချုပ်အရ ပေးရန် ငွေ အားလုံး နုတ်ပယ်ပြီးနောက် လက်ကျန် တန် (law esp Brit) ဥပဒေအရမဟုတ်ဘဲ လူမှုရေး အရ စာနာ ထောက်ထားသောအားဖြင့် သက်ညှာရန် လျှောက်ထား and I was in one of those fancy New York private equity offices
01:47
you can picture.
41
92000
2000
you can picture.
01:49
And I'm in the meeting -- it's about a three-hour meeting --
42
94000
3000
ကျွန်မကအစည်းအဝေးထဲမှာပါ သုံးနာရီလောက်ကြာတဲ့အစည်းအဝေးပါ
01:52
and two hours in, there kind of needs to be that bio break,
43
97000
3000
နှစ်နာရီကြာပြီးသွားရော ကျန်းမာရေးကိစ္စခဏနားဖို့ပေါ်လာပါတယ်
01:55
and everyone stands up,
44
100000
2000
ပြီးတော့ အားလုံးမတ်တပ်ထရပ်ကြပါတယ်
01:57
and the partner running the meeting
45
102000
2000
အစည်းအဝေးကိုဦးဆောင်နေတဲ့လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်က
01:59
starts looking really embarrassed.
46
104000
2000
အကျပ်ရိုက်နေတဲ့ပုံပေါ်လာပါတယ်
02:01
And I realized he doesn't know
47
106000
2000
နောက်တော့ ကျွန်မသဘောပေါက်သွားတာ သူ့ရုံးမှာ
02:03
where the women's room is in his office.
48
108000
2000
အမျိုးသမီးသန့်စင်ခန်းဘယ်နားရှိမှန်း သူမသိဘူးဆိုတာပါ
02:05
So I start looking around for moving boxes,
49
110000
2000
ဒီတော့ ကျွန်မက သူတို့တွေ အခုမှပြောင်းလာတာလားလို့တွေးမိပြီး
02:07
figuring they just moved in, but I don't see any.
50
112000
3000
ပစ္စည်းသယ်တဲ့ပုံးတွေများရှိမလားလို့ လှည့်ပတ်ကြည့်လိုက်တော့လည်းမတွေ့မိပါဘူး
02:10
And so I said, "Did you just move into this office?"
51
115000
3000
ဒီတော့ ကျွန်မက "ရှင်တို့ ဒီရုံးခန်းကို ပြောင်းလာကာစပဲရှိသေးတာလား" လို့မေးလိုက်ပါတယ်
02:13
And he said, "No, we've been here about a year."
52
118000
3000
သူက "မဟုတ်ပါဘူး ကျွန်တော်တို့ဒီရောက်တာ တစ်နှစ်လောက်ရှိပါပြီ" တဲ့
02:16
And I said, "Are you telling me
53
121000
3000
ဒီတော့ ကျွန်မကပြောလိုက်ပါတယ် "ကျွန်မက တစ်နှစ်လုံးမှာ
02:19
that I am the only woman
54
124000
2000
ဒီရုံးခန်းထဲ စာချုပ်လာချုပ်တဲ့
02:21
to have pitched a deal in this office in a year?"
55
126000
3000
တစ်ဦးတည်းသောအမျိုးသမီးလို့ ရှင်ဆိုလိုနေတာလား" ပေါ့
02:24
And he looked at me, and he said,
56
129000
2000
သူကကျွန်မကိုကြည့်လိုက်ပါတယ် ပြီးတော့ပြောလိုက်တာက
02:26
"Yeah. Or maybe you're the only one who had to go to the bathroom."
57
131000
3000
"ဟုတ်ပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ် သန့်စင်ခန်းသွားဖို့ဖြစ်လာတဲ့ တစ်ဦးတည်းသောအမျိုးသမီးဖြစ်နိုင်ပါတယ်"တဲ့
02:29
(Laughter)
58
134000
2000
(ရယ်သံများ)
02:31
So the question is,
59
136000
2000
ဒီတော့ မေးခွန်းက
02:33
how are we going to fix this?
60
138000
3000
ကျွန်မတို့ ဒါကိုဘယ်လိုပြုပြင်ပြောင်းလဲမလဲဆိုတာပါ
02:36
How do we change these numbers at the top?
61
141000
3000
ထိပ်ဆုံးက ဂဏန်းတွေကို ဘယ်လိုပြောင်းလဲကြမလဲ
02:39
How do we make this different?
62
144000
3000
ဒါကိုပြောင်းလဲလာအောင် ကျွန်မတို့ဘယ်လိုလုပ်ကြပါ့မလဲ
02:42
I want to start out by saying,
63
147000
2000
ကျွန်မဒါကို စတင်ချင်တာက
02:44
I talk about this --
64
149000
2000
ကျွန်မဒီအကြောင်းပြောလေ့ရှိပါတယ်
02:46
about keeping women in the workforce --
65
151000
2000
လုပ်ငန်းခွင်မှာအမျိုးသမီးတွေကိုထိန်းသိမ်းထားခြင်းပါ
02:48
because I really think that's the answer.
66
153000
2000
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒါကအဖြေလို့ကျွန်မတကယ်ထင်လို့ပါ
02:50
In the high-income part of our workforce,
67
155000
2000
ကျွန်မတို့လုပ်အားကဏ္ဍရဲ့ လစာငွေအမြင့်ပိုင်းမှာ
02:52
in the people who end up at the top --
68
157000
3000
Fortune 500 စာရင်းဝင် CEO တွေလိုမျိုး
02:55
Fortune 500 CEO jobs,
69
160000
2000
အခြားလုပ်ငန်းကဏ္ဍတွေရဲ့ အလားတူနေရာမျိုးမှာ
02:57
or the equivalent in other industries --
70
162000
3000
ထိပ်ဆုံးကိုရောက်လာဖြစ်ကြတဲ့လူတွေထဲမှာ
03:00
the problem, I am convinced,
71
165000
2000
ပြဿနာဖြစ်နေတာကတော့ အမျိုးသမီးတွေဟာ
03:02
is that women are dropping out.
72
167000
2000
လုပ်ငန်းကနေ စွန့်ခွာနေတယ်လို့ ကျွန်မယုံကြည်ပါတယ်
03:04
Now people talk about this a lot,
73
169000
2000
အခုတော့ လူတွေဒီအကြောင်းကိုအများကြီးပြောကြပါတယ်
03:06
and they talk about things like flextime and mentoring
74
171000
2000
သူတို့တွေက ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ်ရှိတဲ့အလုပ်ချိန်နဲ့ လမ်းညွှန်ပြသမှုလိုဟာမျိုးတွေ
03:08
and programs companies should have to train women.
75
173000
3000
ကုမ္ပဏီတွေမှာရှိသင့်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေကိုလေ့ကျင့်ပေးတဲ့ အစီအစဉ်တွေအကြောင်းတွေကိုပြောကြပါတယ်
03:11
I want to talk about none of that today,
76
176000
2000
ဒါတွေက တကယ်ကိုအရေးပါတယ်ဆိုပေမယ့်
03:13
even though that's all really important.
77
178000
2000
ကျွန်မဒီနေ့တော့ ဒါတွေတစ်ခုမှ မပြောချင်ပါဘူးရှင်
03:15
Today I want to focus on what we can do as individuals.
78
180000
3000
ကျွန်မ ဒီနေ့ အဓိကထားပြောချင်တာကတော့ တစ်ဦးချင်းစီအနေနဲ့ကျွန်မတို့ဘာလုပ်နိုင်မလဲဆိုတာပါ
03:18
What are the messages we need to tell ourselves?
79
183000
3000
ကျွန်မတို့အချင်းချင်း ဘယ်လို အတွေးအမြင်တွေလက်ဆင့်ကမ်းသင့်ပါသလဲ
03:21
What are the messages we tell the women who work with and for us?
80
186000
3000
ကျွန်မတို့အတူတူလုပ်ကြတဲ့ ကျွန်မတို့အတွက်အလုပ်လုပ်ပေးကြတဲ့ အမျိုးသမီးတွေကို ဘယ်လိုအတွေးအမြင်တွေပေးသင့်ပါသလဲ
03:24
What are the messages we tell our daughters?
81
189000
2000
ကျွန်မတို့သမီးတွေကို ဘယ်လိုအတွေးအမြင်တွေ ပြောပြသင့်ပါသလဲ
03:26
Now, at the outset, I want to be very clear
82
191000
2000
အခုပွဲဦးထွက်ကတည်းကရှင်းရှင်းလင်းလင်းဖြစ်အောင်ပြောပြထားချင်တာက
03:28
that this speech comes with no judgments.
83
193000
3000
အခုပြောတာတွေက ဘယ်လိုဝေဖန်ပိုင်းခြားမှုမျိုးကနေလာတာမျိုးမဟုတ်ပါဘူး
03:31
I don't have the right answer.
84
196000
2000
ကျွန်မမှာ အဖြေမှန်ဆိုတာမရှိပါဘူး
03:33
I don't even have it for myself.
85
198000
2000
ကျွန်မကိုယ်တိုင်မှာတောင် မရှိပါဘူး
03:35
I left San Francisco, where I live, on Monday,
86
200000
3000
တနင်္လာနေ့က ကျွန်မနေတဲ့ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုကနေ ထွက်ခဲ့ပါတယ်
03:38
and I was getting on the plane for this conference.
87
203000
2000
ကျွန်မက ဒီတွေ့ဆုံပွဲကိုလာဖို့ လေယာဉ်ပေါ်ကိုတက်တော့မလို့ပါ
03:40
And my daughter, who's three, when I dropped her off at preschool,
88
205000
3000
သုံးနှစ်အရွယ်ကျွန်မသမီးက မူကြိုကနေကျွန်မသူ့ကိုသွားကြိုလာတော့
03:43
did that whole hugging-the-leg,
89
208000
2000
ခြေထောက်ကိုဆွဲပြီးဖက်ထားပါတယ်
03:45
crying, "Mommy, don't get on the plane" thing.
90
210000
2000
ငိုပြီးတော့ "မေမေရယ် လေယာဉ်ပေါ်မတက်ပါနဲ့ " ဆိုတာမျိုးလုပ်ပါတော့တယ်
03:47
This is hard. I feel guilty sometimes.
91
212000
3000
ဒီလိုမျိုးကမလွယ်လှပါဘူး တစ်ခါတစ်လေကျွန်မအပြစ်ရှိသလိုခံစားရပါတယ်
03:50
I know no women,
92
215000
2000
အိမ်တွင်ဖြစ်စေ လုပ်ငန်းခွင်တွင်ဖြစ်စေ
03:52
whether they're at home or whether they're in the workforce,
93
217000
2000
ဒီလိုမျိုးတစ်ခါတစ်လေမခံစားရဖူးတဲ့ အမျိုးသမီးတစ်ဦးမှ
03:54
who don't feel that sometimes.
94
219000
2000
ကျွန်မ မတွေ့ဖူးပါဘူး
03:56
So I'm not saying that staying in the workforce
95
221000
3000
ဒီတော့ လုပ်ငန်းခွင်မှာ ဆက်လက်နေခြင်းဟာ
03:59
is the right thing for everyone.
96
224000
2000
လူတိုင်းအတွက်မှန်ကန်တဲ့အရာလို့တော့ ကျွန်မ မပြောပါဘူး
04:01
My talk today is about what the messages are
97
226000
3000
ကျွန်မဒီနေ့ပြောမှာက တကယ်လို့ အလုပ်ခွင်ထဲမှာနေချင်တယ်ဆိုရင်
04:04
if you do want to stay in the workforce,
98
229000
2000
ရှိသင့်တဲ့အတွေးအမြင်တွေအကြောင်းပါ
04:06
and I think there are three.
99
231000
2000
ကျွန်မကတော့ အချက်သုံးချက်ရှိတယ်လို့ထင်ပါတယ်
04:08
One, sit at the table.
100
233000
3000
တစ်အချက် စားပွဲမှာထိုင်ပါ
04:11
Two, make your partner a real partner.
101
236000
3000
နှစ်အချက် သင့်လက်တွဲဖော်ကို တကယ့်လက်တွဲဖော်ဖြစ်အောင်လုပ်ပါ
04:14
And three, don't leave before you leave.
102
239000
4000
နောက်သုံးအချက် တကယ်မထွက်ခင် မထွက်လိုက်ပါနဲ့
04:18
Number one: sit at the table.
103
243000
2000
နံပါတ်တစ်အချက်: စားပွဲတွင်ထိုင်ပါ
04:20
Just a couple weeks ago at Facebook,
104
245000
2000
လွန်ခဲ့တဲ့အပတ်အနည်းငယ်လောက်က ဖေ့ဘွတ်ခ်မှာ
04:22
we hosted a very senior government official,
105
247000
3000
တကယ့်ကိုရာထူးကြီးကြီးအစိုးရအရာရှိကြီးတစ်ဦးကိုကျွန်မတို့ကြိုဆိုတွေ့ဆုံခဲ့ပါတယ်
04:25
and he came in to meet with senior execs
106
250000
2000
သူက ဆီလီကွန်တောင်ကြားတစ်ဝိုက်က အကြီးတန်းအုပ်ချုပ်ရေးသမားတွေနဲ့
04:27
from around Silicon Valley.
107
252000
3000
တွေ့ဖို့လာခဲ့တာပါ
04:30
And everyone kind of sat at the table.
108
255000
2000
လူတိုင်းလိုလိုစားပွဲမှာထိုင်လိုက်ပါတယ်
04:32
And then he had these two women who were traveling with him
109
257000
3000
သူ့ဌာနမှာတော်တော်လေးစီနီယာကျတဲ့
04:35
who were pretty senior in his department,
110
260000
2000
သူနဲ့အတူခရီးသွားလာနေတဲ့ ဒီအမျိုးသမီးနှစ်ဦးပါလာပါတယ်
04:37
and I kind of said to them, "Sit at the table. Come on, sit at the table,"
111
262000
3000
ကျွန်မကသူတို့ကို "စားပွဲမှာထိုင်ပါ လာပါ စားပွဲမှာထိုင်ပါ" ဆိုတာမျိုးပြောမိပါတယ်
04:40
and they sat on the side of the room.
112
265000
3000
သူတို့က အခန်းရဲ့ဘေးခြမ်းမှာ ထိုင်ကြတယ်ရှင့်
04:43
When I was in college my senior year,
113
268000
2000
ကျွန်မကောလိပ်နောက်ဆုံးနှစ်မှာ
04:45
I took a course called European Intellectual History.
114
270000
3000
ဥရောပအတွေးအမြင်သမိုင်းဆိုတဲ့ သင်တန်းတစ်ခုတက်ပါတယ်
04:48
Don't you love that kind of thing from college?
115
273000
2000
ကောလိပ်ကအဲဒီလိုမျိုးတွေမကြိုက်ဘူးလားဆိုရင်
04:50
I wish I could do that now.
116
275000
2000
အခုကျွန်မကြိုက်နိုင်ရင်တော့ကောင်းပါမယ်
04:52
And I took it with my roommate, Carrie,
117
277000
2000
ကျွန်မအဲဒါကို အခန်းဖော် ကယ်ရီနဲ့အတူတူတက်ပါတယ်
04:54
who was then a brilliant literary student --
118
279000
2000
ထွန်းပေါက်တဲ့ စာပေကျောင်းသူတစ်ဦးဖြစ်ခဲ့ပြီး
04:56
and went on to be a brilliant literary scholar --
119
281000
2000
ထွန်းပေါက်တဲ့စာပေပညာရှင်တစ်ယောက်ဆက်ဖြစ်လာတဲ့သူပါ
04:58
and my brother --
120
283000
2000
ပြီးတော့ လူတော်တစ်ယောက် ဒါပေမဲ့ ဝါးတားပိုလိုကစားတဲ့
05:00
smart guy, but a water-polo-playing pre-med,
121
285000
2000
တတိယနှစ်ဆေးကြိုကျောင်းသားဖြစ်တဲ့
05:02
who was a sophomore.
122
287000
2000
ကျွန်မမောင်လည်းပါပါတယ်
05:04
The three of us take this class together.
123
289000
2000
ကျွန်မတို့သုံးယောက် ဒီအတန်းကိုအတူတူတက်ကြပါတယ်
05:06
And then Carrie reads all the books
124
291000
2000
ကယ်ရီကတော့ မူရင်း ဂရိနဲ့ လက်တင်ဘာသာနဲ့
05:08
in the original Greek and Latin,
125
293000
2000
စာအုပ်တွေအားလုံးကိုဖတ်ပါတယ်
05:10
goes to all the lectures.
126
295000
2000
ပို့ချတန်းအားလုံးကို တက်ပါတယ်
05:12
I read all the books in English
127
297000
2000
ကျွန်မကတော့ အင်္ဂလိပ်လို စာအုပ်တွေအားလုံးကိုဖတ်ပြီး
05:14
and go to most of the lectures.
128
299000
2000
ပို့ချတန်းအများစုကိုတက်ပါတယ်
05:16
My brother is kind of busy.
129
301000
2000
ကျွန်မမောင်ကတော့ နည်းနည်းအလုပ်များပါတယ်
05:18
He reads one book of 12
130
303000
2000
စာအုပ် ၁၂ အုပ်မှာ တစ်အုပ်ကိုဖတ်ပြီး
05:20
and goes to a couple of lectures,
131
305000
2000
ပို့ချတန်းနည်းနည်းပါးပါးကို တက်ပါတယ်
05:22
marches himself up to our room
132
307000
2000
စာမေးပွဲမတိုင်ခင်ရက်ပိုင်းလောက်ရောက်ရင်
05:24
a couple days before the exam to get himself tutored.
133
309000
3000
သူကိုစာသင်ပေးဖို့ ကျွန်မတို့အခန်းဆီကို ရောက်ချလာပါတော့တယ်
05:27
The three of us go to the exam together, and we sit down.
134
312000
3000
ကျွန်မတို့သုံးယောက်သားစာမေးပွဲဆီအတူတူသွားကြတယ် ထိုင်ချလိုက်ကြတယ်
05:30
And we sit there for three hours --
135
315000
2000
ကျွန်မတို့ သုံးနာရီကြာဖြေကြပါတယ်
05:32
and our little blue notebooks -- yes, I'm that old.
136
317000
3000
နောက်ပြီး မှတ်စုစာအုပ်အပြာရောင်လေးတွေလည်းပါပါတယ် -- ဟုတ်ကဲ့ ကျွန်မကအဲဒီလောက်အသက်ကြီးနေပါပြီ
05:35
And we walk out, and we look at each other, and we say, "How did you do?"
137
320000
3000
ကျွန်မတို့ထွက်လာတော့ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက်ကြည့်ပြီး "ဘယ်လိုနေလဲ" လို့မေးကြတယ်
05:38
And Carrie says, "Boy, I feel like I didn't really draw out the main point
138
323000
3000
ကယ်ရီက "အမယ်လေးနော် ငါတော့ ဟေဂန်၏ယုတ္တိဗေဒနည်းကျ အမှန်ကို ဆန်းစစ်ခြင်း ရဲ့
05:41
on the Hegelian dialectic."
139
326000
2000
အဓိကအချက်ကိုမဆွဲထုတ်မိခဲ့ဘူးထင်တယ်" တဲ့
05:43
And I say, "God, I really wish I had really connected
140
328000
3000
ကျွန်မကပြောပါတယ် "ဘုရားရေ ငါ ဂျွန်လော့ခ်ရဲ့ လုပ်အားဖြင့်ပိုင်ဆိုင်မှုသီအိုရီ နဲ့
05:46
John Locke's theory of property with the philosophers who follow."
141
331000
3000
အဲဒါကိုလိုက်နာတဲ့ ဒဿနသမားတွေကို ချိတ်ဆက်ဖြေခဲ့ရင်ကောင်းမှာပဲ"
05:49
And my brother says,
142
334000
2000
ကျွန်မမောင်ကတော့
05:51
"I got the top grade in the class."
143
336000
3000
"ငါကတော့ အခန်းထဲမှာ ထိပ်ဆုံးအဆင့်ပဲ" တဲ့
05:55
"You got the top grade in the class?
144
340000
2000
"နင်ကအခန်းထဲမှာထိပ်ဆုံးအဆင့်ဟုတ်လား
05:57
You don't know anything."
145
342000
3000
နင်ကဘာမှသိတာမဟုတ်ဘူး"
06:00
The problem with these stories
146
345000
2000
ဒီဇာတ်လမ်းတွေမှာ ဖြစ်နေတဲ့ပြဿနာကို
06:02
is that they show what the data shows:
147
347000
3000
အချက်အလက်တွေကပြသလိုသူတို့ကလည်းပြနေပါတယ်
06:05
women systematically underestimate their own abilities.
148
350000
3000
အမျိုးသမီးတွေက သူတို့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်စွမ်းဆောင်နိုင်ရည်တွေကို ပုံမှန်အားဖြင့် လျှော့တွက်လေ့ရှိပါတယ်
06:08
If you test men and women,
149
353000
2000
အမျိုးသားတွေနဲ့ အမျိုးသမီးတွေကိုစမ်းသပ်ကြည့်ပြီး
06:10
and you ask them questions on totally objective criteria like GPAs,
150
355000
3000
GPA လိုမျိုး လုံးဝဓမ္မဓိဌာန်ကျတဲ့ စံညွှန်းမှတ်ကျောက်တွေအကြောင်း မေးကြည့်ရင်
06:13
men get it wrong slightly high,
151
358000
2000
အမျိုးသားတွေကမှားဖြေတာမသိမသာပိုများပါတယ်
06:15
and women get it wrong slightly low.
152
360000
3000
အမျိုးသမီးတွေကမှားဖြေတာကတော့မသိမသာပိုနည်းပါတယ်
06:18
Women do not negotiate for themselves in the workforce.
153
363000
3000
အမျိုးသမီးတွေကို လုပ်ငန်းခွင်မှာသူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက်ညှိနှိုင်းတာမျိုးမလုပ်ကြပါဘူး
06:21
A study in the last two years
154
366000
2000
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်နှစ်ကလုပ်ခဲ့တဲ့ ကောလိပ်ကထွက်လာပြီး
06:23
of people entering the workforce out of college
155
368000
2000
အလုပ်ခွင်ဝင်ကြတဲ့လူတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးလေ့လာချက်တစ်ခုက
06:25
showed that 57 percent of boys entering,
156
370000
3000
ပြသခဲ့တာက ဝင်လာတဲ့ယောက်ျားလေးတွေ ဒါမှမဟုတ်
06:28
or men, I guess,
157
373000
2000
ကျွန်မထင်တယ် အမျိုးသားတွေရဲ့ ၅၇ ရာခိုင်နှုန်းက
06:30
are negotiating their first salary,
158
375000
2000
သူတို့ရဲ့ပထမဆုံးလစာကိုညှိနှိုင်းမှုလုပ်ကြပြီး
06:32
and only seven percent of women.
159
377000
3000
အမျိုးသမီး ၇ရာခိုင်နှုန်းကသာ ဒီလိုလုပ်ကြပါတယ်
06:35
And most importantly,
160
380000
2000
အရေးကြီးဆုံးကတော့
06:37
men attribute their success to themselves,
161
382000
3000
အမျိုးသားတွေဟာ သူတို့ရဲ့အောင်မြင်မှုဟာ သူတို့ကိုယ်တိုင်ကြောင့်လို့ဆိုပြီး
06:40
and women attribute it to other external factors.
162
385000
3000
အမျိုးသမီးတွေကတော့ အခြားပြင်ပအကြောင်းရင်းတွေကြောင့်လို့ပြောလို့ရှိပါတယ်
06:43
If you ask men why they did a good job,
163
388000
2000
အမျိုးသားတွေကို သူတို့ရဲ့အလုပ်ဘာလို့အောင်မြင်သလဲလို့မေးရင်
06:45
they'll say, "I'm awesome.
164
390000
3000
သူတို့က "ကျွန်တော်ကတော်တယ်လေ။ အသိသာကြီးကို။
06:48
Obviously. Why are you even asking?"
165
393000
3000
ဘာလို့များမေးနေတာလဲ" လို့ပြောပါလိမ့်မယ်
06:51
If you ask women why they did a good job,
166
396000
2000
အမျိုးသမီးတွေကို သူတို့ရဲ့အလုပ်တစ်ခုဘာလို့အောင်မြင်လဲမေးရင်တော့
06:53
what they'll say is someone helped them,
167
398000
2000
သူတို့ပြောမှာက တစ်ယောက်ယောက်ကူညီလို့ပါ
06:55
they got lucky, they worked really hard.
168
400000
2000
ကံကောင်းထောက်မလို့ပါ တကယ်ကို ကြိုးကြိုးစားစားလုပ်ခဲ့လို့ပါ ဆိုတာတွေပါ
06:57
Why does this matter?
169
402000
2000
ဒါကဘာလို့အရေးကြီးတာလဲ
06:59
Boy, it matters a lot
170
404000
2000
အမယ်လေး ဒါအရမ်းကိုအရေးကြီးတာပေါ့
07:01
because no one gets to the corner office
171
406000
3000
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဘယ်သူမှ စားပွဲမှာမထိုင်ဘဲ
07:04
by sitting on the side, not at the table,
172
409000
2000
ဘေးခြမ်းမှာထိုင်နေပြီး ထောင့်ရုံးခန်း ( အရာရှိနေရာ ) ကိုရမှာမဟုတ်ပါဘူး
07:06
and no one gets the promotion
173
411000
2000
ကိုယ့်ကိုယ်ကို အောင်မြင်မှုနဲ့ထိုက်တန်တယ်လို့မယူဆရင်
07:08
if they don't think they deserve their success,
174
413000
3000
ဒါမှမဟုတ် ကိုယ်ပိုင်အောင်မြင်မှုကိုနားမလည်ရင်
07:11
or they don't even understand their own success.
175
416000
3000
ဘယ်သူမှ ရာထူးတိုးခြင်းဆိုတာမျိုးရလာမှာမဟုတ်ပါဘူး
07:14
I wish the answer were easy.
176
419000
2000
အဖြေကလွယ်မယ်သာဆိုရင် ကောင်းမှာပဲရှင်
07:16
I wish I could just go tell all the young women I work for,
177
421000
2000
ကျွန်မအလုပ်လုပ်ပေးနေတဲ့ အမျိုးသမီးတွေအားလုံး
07:18
all these fabulous women,
178
423000
2000
ဒီအံ့ဖွယ်မိန်းမသားတွေဆီကို သွားပြီးပြောလို့ရရင်သိပ်ကောင်းမှာပဲရှင်
07:20
"Believe in yourself and negotiate for yourself.
179
425000
2000
"ကိုယ့်ကိုယ်ကို ယုံကြည်ပါ။ ကိုယ်တိုင်အတွက်ညှိနှိုင်းပါ။
07:22
Own your own success."
180
427000
2000
ကိုယ်ပိုင်အောင်မြင်မှုကို ကိုယ်တိုင်ထိန်းသိမ်းထားပါ" လို့ပေါ့ရှင့်
07:24
I wish I could tell that to my daughter.
181
429000
3000
ဒါကို ကျွန်မသမီးကိုပြောပြနိုင်ရင်သိပ်ကောင်းမှာပါပဲ
07:27
But it's not that simple.
182
432000
2000
ဒါပေမဲ့ ဒါကဒီလောက်မရိုးရှင်းပါဘူး
07:29
Because what the data shows, above all else, is one thing,
183
434000
3000
အကြောင်းက အချက်အလက်တွေအားလုံးကပြနေတာ အခြားအရာတွေအားလုံးထက် တစ်ခုသောအရာပါ
07:32
which is that success and likeability
184
437000
2000
ဘာလဲဆိုတော့ အောင်မြင်မှုနဲ့ နှစ်သက်ဖွယ်ကောင်းမှုက
07:34
are positively correlated for men
185
439000
3000
အမျိုးသားတွေမှာ အညမညသဘောအပြန်အလှန်ဆက်စပ်နေပြီး
07:37
and negatively correlated for women.
186
442000
2000
အမျိုးသမီးတွေမှာ ဆန့်ကျင်ဖီလာစွာဆက်စပ်နေပါတယ်
07:39
And everyone's nodding,
187
444000
2000
လူတိုင်းခေါင်းညိတ်နေကြပါတယ်
07:41
because we all know this to be true.
188
446000
2000
ဒါအမှန်ပဲဆိုတာ ကျွန်မတို့အားလုံးသိတာကိုးရှင့်
07:43
There's a really good study that shows this really well.
189
448000
3000
ဒီအချက်ကိုသေသေချာချာကို ဖော်ထုတ်ပြတဲ့ တကယ်ကိုကောင်းတဲ့လေ့လာချက်တစ်ခုရှိပါတယ်
07:46
There's a famous Harvard Business School study
190
451000
2000
ဟေဒီရွိင်ဇန်ဆိုတဲ့ အမျိုးသမီး နဲ့ပတ်သက်ပြီး ထင်ရှားလှတဲ့
07:48
on a woman named Heidi Roizen.
191
453000
2000
ဟားဗတ်စီးပွားရေးတက္ကသိုလ် လေ့လာချက်တစ်ခုရှိပါတယ်
07:50
And she's an operator in a company
192
455000
2000
သူက ဆီလီကွန်တောင်ကြားက ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှာ
07:52
in Silicon Valley,
193
457000
2000
အော်ပရေတာတစ်ယောက်ပါ
07:54
and she uses her contacts
194
459000
2000
သူ့မှာရှိတဲ့အဆက်အသွယ်တွေကို သုံးပြီး
07:56
to become a very successful venture capitalist.
195
461000
3000
အရမ်းကိုအောင်မြင်တဲ့ အရင်းအနှီးထုတ်ပေးတဲ့စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်တစ်ဦးဖြစ်လာပါတယ်
07:59
In 2002 -- not so long ago --
196
464000
2000
သိပ်မကြာသေးလှတဲ့ ၂၀၀၂ ခုနှစ်မှာ
08:01
a professor who was then at Columbia University
197
466000
2000
ကိုလံဘီယာတက္ကသိုလ်က ပါမေက္ခတစ်ဦးက
08:03
took that case and made it Howard Roizen.
198
468000
3000
ဒီဖြစ်စဉ်ကိုယူပြီး ဟောင်းဝဒ်ရိုင်ဇန်လို့ လုပ်လိုက်ပါတယ်
08:06
And he gave the case out, both of them,
199
471000
2000
သူက ဒီလူနှစ်ဦးစလုံးရဲ့ ဒီဖြစ်စဉ်ကို
08:08
to two groups of students.
200
473000
2000
ကျောင်းသားအဖွဲ့နှစ်ခုကို ပေးလိုက်ပါတယ်
08:10
He changed exactly one word:
201
475000
2000
သူက "ဟေဒီ" ကနေ "ဟောင်းဝဒ်" ဆိုပြီး
08:12
"Heidi" to "Howard."
202
477000
2000
စာလုံးလေးတစ်လုံးပဲပြောင်းလိုက်ပါတယ်
08:14
But that one word made a really big difference.
203
479000
3000
ဒါပေမဲ့ အဲဒီ့တစ်လုံးက တကယ်ကိုကြီးမားတဲ့ခြားနားမှုကိုဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်
08:17
He then surveyed the students,
204
482000
2000
ပြီးနောက် သူက ကျောင်းသားတွေကို စစ်တမ်းကောက်လိုက်ပါတယ်
08:19
and the good news was the students, both men and women,
205
484000
3000
သတင်းကောင်းကတော့ ကျောင်းသားတိုင်း ကျားမမရွေး
08:22
thought Heidi and Howard were equally competent,
206
487000
2000
ဟေဒီ နဲ့ ဟောင်းဝဒ်နှစ်ဦးစလုံးက တူညီတဲ့အရည်အချင်းရှိတယ်လို့ယူဆကြပါတယ်
08:24
and that's good.
207
489000
2000
ဒါကတော့ ကောင်းပါတယ်
08:26
The bad news was that everyone liked Howard.
208
491000
2000
သတင်းဆိုးကတော့ လူတိုင်းက ဟောင်းဝဒ်ကိုသဘောကျကြတယ်ရှင့်
08:28
He's a great guy. You want to work for him.
209
493000
2000
သူကလူတော်တစ်ယောက် သူအတွက်အလုပ်လုပ်ချင်ကြတယ်
08:30
You want to spend the day fishing with him.
210
495000
2000
သူနဲ့ငါးမျှားရင်း တစ်နေ့တာကုန်ဆုံးချင်ကြတယ်
08:32
But Heidi? Not so sure.
211
497000
2000
ဒါပေမဲ့ ဟေဒီကရော? သိပ်မသေချာပါဘူး
08:34
She's a little out for herself. She's a little political.
212
499000
3000
သူကကိုယ့်အတွက်နည်းနည်းကြည့်တယ် နိုင်ငံရေးနည်းနည်းဆန်တယ်
08:37
You're not sure you'd want to work for her.
213
502000
3000
သူအတွက် အလုပ်လုပ်ပေးချင်ကြသလားဆိုတာမသေချာပါဘူး
08:40
This is the complication.
214
505000
2000
ဒါက ရှုပ်ထွေးမှုပါပဲ
08:42
We have to tell our daughters and our colleagues,
215
507000
2000
ကျွန်မတို့က ကျွန်မတို့ရဲ့ သမီးတွေ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေကို
08:44
we have to tell ourselves to believe we got the A,
216
509000
2000
ကျွန်မတို့ကိုယ်တိုင်ကိုပြောရမှာက ကျွန်မတို့ကိုယ်တိုင် အေအဆင့် ရခဲ့တယ်ဆိုတာယုံကြည်ဖို့
08:46
to reach for the promotion,
217
511000
2000
ရာထူးတိုးတက်ဖို့အတွက် ဦးတည်ကြိုးစားဖို့
08:48
to sit at the table,
218
513000
2000
စားပွဲမှာ ထိုင်ဖို့ ဆိုတာပါပဲ
08:50
and we have to do it in a world
219
515000
2000
ပြီးတော့ ကျွန်မတို့က ဒီလိုလုပ်နိုင်ဖို့ စတေးမှုတွေ
08:52
where, for them, there are sacrifices they will make for that,
220
517000
3000
လုပ်ရတဲ့ ကမ္ဘာမှာ လုပ်ကြရမှာပါ
08:55
even though for their brothers, there are not.
221
520000
3000
သူတို့ရဲ့ အစ်ကိုမောင်တွေမှာတော့ စတေးမှုတွေဆိုတာမရှိပေမဲ့လည်းပေါ့ရှင်
08:59
The saddest thing about all of this is that it's really hard to remember this.
222
524000
3000
ဒါတွေအားလုံးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဝမ်းနည်းစရာအကောင်းဆုံးကတော့ ဒါကို မှတ်မှတ်သားသားရှိနေဖို့ တကယ့်ကိုခက်တယ်ဆိုတာပါပဲ
09:02
And I'm about to tell a story which is truly embarrassing for me,
223
527000
3000
ကျွန်မအတွက်တကယ်ကို ရှက်စရာကောင်းပေမယ့် အရေးကြီးတယ်လို့ယူဆတဲ့
09:05
but I think important.
224
530000
2000
အဖြစ်အပျက်လေးတစ်ခုကို ပြောပြပါမယ်
09:07
I gave this talk at Facebook not so long ago
225
532000
3000
ကျွန်မဒီဟောပြောချက်ကို အရမ်းမကြာသေးတဲ့အချိန်တုန်းက
09:10
to about 100 employees,
226
535000
2000
ဖေ့ဘွတ်ခ်မှာ ဝန်ထမ်းပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ကိုပေးခဲ့ပါတယ်
09:12
and a couple hours later, there was a young woman who works there
227
537000
3000
နာရီအနည်းငယ်လောက်လည်းကြာရော အဲဒီမှာအလုပ်လုပ်နေတဲ့
09:15
sitting outside my little desk,
228
540000
2000
အမျိုးသမီးငယ်တစ်ယောက်က ကျွန်မအလုပ်စားပွဲအပြင်ဘက်မှာ ထိုင်ပြီး
09:17
and she wanted to talk to me.
229
542000
2000
ကျွန်မကို စကားပြောချင်နေပါတယ်
09:19
I said, okay, and she sat down, and we talked.
230
544000
2000
ကျွန်မက ကောင်းပါပြီ ဆိုပြီးထိုင်ချကာ ကျွန်မတို့စကားပြောကြပါတယ်
09:21
And she said, "I learned something today.
231
546000
2000
သူပြောလာတာက "ကျွန်မဒီနေ့ တစ်ခုနားလည်လိုက်တယ်
09:23
I learned that I need to keep my hand up."
232
548000
2000
လက်ကိုအမြဲမြှောက်ထားရမယ်လို့ ကျွန်မနားလည်လိုက်တယ်ရှင်"တဲ့
09:25
I said, "What do you mean?"
233
550000
2000
ကျွန်မက "ရှင်ဘာကိုဆိုလိုတာလဲ" လို့မေးလိုက်ပါတယ်
09:27
She said, "Well, you're giving this talk,
234
552000
2000
သူကပြောလိုက်တာက "ဒီလိုလေ ရှင်ဟောပြောနေတုန်း
09:29
and you said you were going to take two more questions.
235
554000
2000
မေးခွန်းနှစ်ခုထပ်ဖြေမယ်လို့ပြောတော့ ကျွန်မက အခြားသူတွေအများကြီးနဲ့အတူ
09:31
And I had my hand up with lots of other people, and you took two more questions.
236
556000
3000
လက်မြှောက်လိုက်ပါတယ် ရှင်နောက်ထပ်မေးခွန်းနှစ်ခုကိုဖြေပါတယ်
09:34
And I put my hand down, and I noticed all the women put their hand down,
237
559000
3000
ကျွန်မကလက်ချလိုက်ပါတယ် ပြီးတော့အခြားအမျိုးသမီးတွေအားလုံးလည်း လက်တွေချလိုက်ပါတယ်
09:37
and then you took more questions,
238
562000
2000
ပြီးတော့ နောက်ထပ်မေးခွန်းတွေထပ်ဖြေပါသေးတယ်
09:39
only from the men."
239
564000
2000
အမျိုးသားတွေဆီကပဲလေ
09:41
And I thought to myself,
240
566000
2000
ကျွန်မကိုယ်ကျွန်မတွေးမိပါတယ်
09:43
wow, if it's me -- who cares about this, obviously --
241
568000
3000
အမယ်လေး ဒီဟောပြောချက်ကိုပို့ချနေတဲ့ကျွန်မက
09:46
giving this talk --
242
571000
2000
ဘယ်သူမှဂရုမစိုက်မှန်းတော့ အသိသာကြီးဆိုပေမဲ့
09:48
and during this talk, I can't even notice
243
573000
3000
ဟောပြောနေတုန်းမှာ အမျိုးသားတွေရဲ့လက်တွေမြှောက်ထားဆဲ
09:51
that the men's hands are still raised,
244
576000
3000
အမျိုးသမီးတွေရဲ့လက်တွေကမြှောက်ထားဆဲဆိုတာကိုတောင်
09:54
and the women's hands are still raised,
245
579000
2000
ကျွန်မသတိမပြုနိုင်ပါဘူး
09:56
how good are we
246
581000
2000
ကုမ္ပဏီတွေရဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ စီမံခန့်ခွဲသူတွေအနေနဲ့
09:58
as managers of our companies and our organizations
247
583000
2000
ကျွန်မတို့ဟာ အမျိုးသားတွေဟာ အမျိုးသမီးတွေထက်
10:00
at seeing that the men are reaching for opportunities
248
585000
2000
ပိုပြီးအခွင့်အရေးဆီကို လက်လှမ်းနေတယ်ဆိုတာကို မြင်တတ်တဲ့နေရာမှာ
10:02
more than women?
249
587000
2000
ဘယ်လောက်ထိတော်ကြပါသလဲ
10:04
We've got to get women to sit at the table.
250
589000
3000
အမျိုးသမီးတွေကို စားပွဲမှာထိုင်လာအောင်လုပ်ရပါမယ်
10:07
(Applause)
251
592000
3000
(လက်ခုပ်သံများ)
10:10
Message number two:
252
595000
2000
အတွေးအမြင်နံပါတ်နှစ်:
10:12
make your partner a real partner.
253
597000
2000
သင့်လက်တွဲဖော်ကို တကယ့်လက်တွဲဖော်ဖြစ်အောင်လုပ်ပါ
10:14
I've become convinced that we've made more progress in the workforce
254
599000
3000
ကျွန်မကတော့ အိမ်မှာထက် လုပ်ငန်းခွင်မှာ
10:17
than we have in the home.
255
602000
2000
ပိုပြီးတိုးတက်မှုတွေ ရှိတယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်
10:19
The data shows this very clearly.
256
604000
3000
ဒါကို အချက်အလက်တွေက ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြနေပါတယ်
10:22
If a woman and a man work full-time
257
607000
2000
တကယ်လို့သာ မိန်းမတစ်ဦးနဲ့ ယောက်ျားတစ်ဦးအချိန်ပြည့်အလုပ်လုပ်ကြပြီး
10:24
and have a child,
258
609000
2000
ကလေးတစ်ယောက်ရှိတယ်ဆိုရင်
10:26
the woman does twice the amount of housework the man does,
259
611000
3000
မိန်းမဟာ အိမ်မှုကိစ္စကို ယောက်ျားလုပ်တာရဲ့နှစ်ဆလုပ်ပါတယ်
10:29
and the woman does three times
260
614000
2000
ပြီးတော့ မိန်းမက ကလေးထိန်းတဲ့အလုပ်ကို
10:31
the amount of childcare the man does.
261
616000
3000
ယောက်ျားလုပ်တာရဲ့ သုံးဆလုပ်ပါတယ်
10:34
So she's got three jobs or two jobs,
262
619000
2000
ဒီတော့ မိန်းမက အလုပ်နှစ်မျိုး သုံးမျိုးလောက်ရှိနေပြီး
10:36
and he's got one.
263
621000
2000
ယောက်ျားကတော့ တစ်ခုပဲရှိပါတယ်
10:38
Who do you think drops out when someone needs to be home more?
264
623000
3000
တစ်ယောက်ယောက်အိမ်မှာပိုနေဖို့လိုလာတဲ့အခါ ဘယ်သူအလုပ်ထွက်မယ်လို့ထင်ပါသလဲရှင်
10:41
The causes of this are really complicated,
265
626000
2000
ဒါရဲ့ အကြောင်းရင်းတွေက တော်တော်လေးရှုပ်ထွေးပါတယ်
10:43
and I don't have time to go into them.
266
628000
2000
အဲဒီအကြောင်းရင်းတွေထိ ပြောဖို့တော့ ကျွန်မအချိန်မရပါဘူးရှင့်
10:45
And I don't think Sunday football-watching
267
630000
2000
တနင်္ဂနွေ ဘောလုံးပွဲကြည့်တာနဲ့
10:47
and general laziness is the cause.
268
632000
2000
ယေဘုယျအပျင်းရောဂါက အကြောင်းရင်းလို့တော့ ကျွန်မမထင်ပါဘူး
10:49
I think the cause is more complicated.
269
634000
2000
ကျွန်မကတော့ အကြောင်းရင်းကဒီထက်ပိုပြီးရှုပ်ထွေးတယ်လို့ထင်ပါတယ်
10:51
I think, as a society,
270
636000
2000
လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအနေနဲ့ ကျွန်မတို့က
10:53
we put more pressure on our boys to succeed
271
638000
2000
မိန်းကလေးတွေထက်ပိုပြီး ယောက်ျားလေးတွေအပေါ်မှာ
10:55
than we do on our girls.
272
640000
2000
အောင်မြင်ဖို့ဖိအားပေးကြတယ်လို့ ကျွန်မထင်ပါတယ်
10:57
I know men that stay home
273
642000
2000
အလုပ်ရှိတဲ့မိန်းမတွေကို ကူညီဖို့အတွက်
10:59
and work in the home to support wives with careers,
274
644000
2000
အိမ်မှာ အလုပ်လုပ်ကြတဲ့အမျိုးသားတွေကိုသိပါတယ်
11:01
and it's hard.
275
646000
2000
ဒါက မလွယ်ပါဘူး
11:03
When I go to the Mommy-and-Me stuff
276
648000
2000
ကျွန်မ အမေတွေသမီးတွေ ကစားကြတာမျိုးတွေဆီရောက်လို့
11:05
and I see the father there,
277
650000
2000
ကလေးအဖေတစ်ယောက်ကိုတွေ့ရင်
11:07
I notice that the other mommies
278
652000
2000
တခြားကလေးအမေတွေက
11:09
don't play with him.
279
654000
2000
သူနဲ့မကစားကြတာကို သတိထားမိတယ်ရှင့်
11:11
And that's a problem,
280
656000
2000
ဒါကပြဿနာပါပဲ
11:13
because we have to make it as important a job,
281
658000
3000
ဘာလို့လဲဆိုတော့ အိမ်မှုကိစ္စကို အရေးကြီးတဲ့အလုပ်တစ်ခုဖြစ်အောင်လုပ်ဖို့တာကြောင့်ပါ
11:16
because it's the hardest job in the world to work inside the home,
282
661000
3000
ဘာလို့လဲဆိုတော့ ကျား မ မရွေး လူတိုင်းအတွက်
11:19
for people of both genders,
283
664000
2000
အိမ်ထဲမှာ အလုပ်လုပ်ရတာဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာအခက်ဆုံးကိစ္စတစ်ခုဖြစ်လို့ပါ
11:21
if we're going to even things out and let women stay in the workforce.
284
666000
3000
အားလုံးကို နည်းနည်းလောက် ညီညီမျှမျှဖြစ်သွားအောင် အမျိုးသမီးတွေကို
11:24
(Applause)
285
669000
2000
လုပ်ငန်းခွင်မှာဆက်လက်နေခွင့်ပေးမယ်ဆိုရင်ပေါ့ (လက်ခုပ်သံများ)
11:26
Studies show that households with equal earning
286
671000
2000
လေ့လာချက်တွေကဖော်ပြတာကတော့ သာတူညီသောဝင်ငွေနဲ့
11:28
and equal responsibility
287
673000
2000
သာတူညီသောတာဝန်ယူမှု ရှိတဲ့အိမ်ထောင်စုတွေက ကွာရှင်းတာက
11:30
also have half the divorce rate.
288
675000
2000
ကွာရှင်းနှုန်းရဲ့ တစ်ဝက်သာ ပဲရှိပါတယ်
11:32
And if that wasn't good enough motivation for everyone out there,
289
677000
3000
ဒါက ရှိသမျှလူအားလုံးအတွက်လုံလောက်တဲ့ လှုံ့ဆော်တိုက်တွန်းမှုမဟုတ်သေးဘူးဆိုရင်လည်း
11:35
they also have more --
290
680000
2000
အဲဒီအိမ်ထောင်စုတွေမှာ ပိုပြီးတော့
11:37
how shall I say this on this stage? --
291
682000
2000
ဒါကို စင်ပေါ်မှာ ကျွန်မဘယ်လိုပြောရပါ့မလဲ
11:39
they know each other more in the biblical sense as well.
292
684000
3000
သူတို့တွေက မောင်နှံရေးရာကိစ္စမှာလည်း ပိုပြီးတော့ နားလည်မှုရှိကြတယ်တဲ့ရှင့်
11:42
(Cheers)
293
687000
2000
( လက်ခုပ်ဩဘာများ)
11:44
Message number three:
294
689000
2000
အတွေးအမြင်နံပါတ်သုံး:
11:46
don't leave before you leave.
295
691000
2000
တကယ်မထွက်ခင် မထွက်ပါနဲ့
11:48
I think there's a really deep irony
296
693000
2000
အမျိုးသမီးလုပ်တတ်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေမှာ
11:50
to the fact that actions women are taking --
297
695000
2000
တကယ်ကိုဆန့်ကျင်ဘက်ဝိရောဓိဖြစ်မှုရှိနေတယ်လို့ ကျွန်မထင်ပါတယ်
11:52
and I see this all the time --
298
697000
2000
ဒီလိုဖြစ်တာကို ကျွန်မအနေနဲ့တစ်လျှောက်လုံးမြင်နေရပါမယ်
11:54
with the objective of staying in the workforce
299
699000
3000
လုပ်ငန်းခွင်မှာဆက်နေနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ကိုပဲ
11:57
actually lead to their eventually leaving.
300
702000
2000
တကယ်ကိုအလုပ်ထွက်တဲ့ဆီကို ဦးတည်သွားတတ်ပါတယ်
11:59
Here's what happens:
301
704000
2000
ဖြစ်တတ်က ဒီလိုပါ ကျွန်မတို့အားလုံးအလုပ်များကြပါတယ်
12:01
We're all busy. Everyone's busy. A woman's busy.
302
706000
2000
လူတိုင်းအလုပ်များကြပါတယ် အမျိုးသမီးတစ်ဦးကလည်းအလုပ်များပါတယ်
12:03
And she starts thinking about having a child,
303
708000
3000
သူကနေ ကလေးတစ်ယောက်ယူဖို့စစဉ်းစားလာပါတယ်
12:06
and from the moment she starts thinking about having a child,
304
711000
3000
သူကနေ ကလေးတစ်ယောက်ယူဖို့စစဉ်းစားလာတာနဲ့ တစ်ပြိုင်နက်
12:09
she starts thinking about making room for that child.
305
714000
2000
သူက အဲဒီကလေးအတွက် နေရာပေးဖို့ စပြီး စဉ်းစားလာပါတော့တယ်
12:11
"How am I going to fit this into everything else I'm doing?"
306
716000
3000
"ငါလုပ်နေတဲ့ အခြားအရာတွေအားလုံးနဲ့ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ဒါကိုဘယ်လိုလုပ်ရပါ့မလဲ" ပေါ့
12:15
And literally from that moment,
307
720000
2000
တကယ်ကို အဲဒီအခိုက်အတန့်ကနေစတင်လို့
12:17
she doesn't raise her hand anymore,
308
722000
3000
သူမအနေနဲ့ လက်မထောင်တော့ပါဘူး
12:20
she doesn't look for a promotion, she doesn't take on the new project,
309
725000
3000
ရာထူးတိုးမမျှော်တော့ပါဘူး စီမံကိန်းအသစ်တစ်ခုကို တာဝန်မယူတော့ပါဘူး
12:23
she doesn't say, "Me. I want to do that."
310
728000
2000
"ကျွန်မလုပ်ချင်ပါတယ်" လို့မပြောတော့ပါဘူး
12:25
She starts leaning back.
311
730000
2000
သူက နောက်ကိုဆုတ်နေတတ်လာပါတယ်
12:27
The problem is that --
312
732000
2000
ပြဿနာကတော့
12:29
let's say she got pregnant that day, that day --
313
734000
3000
အဲဒီနေ့မှာ အဲဒီနေ့မှာ သူကိုယ်ဝန်ရှိတယ်ပဲထားပါတော့
12:32
nine months of pregnancy, three months of maternity leave,
314
737000
3000
ကိုးလကိုယ်ဝန်ဆောင် မီးဖွားခွင့်သုံးလ
12:35
six months to catch your breath --
315
740000
2000
ပုံမှန်အနေအထားပြန်ရောက်ဖို့ ခြောက်လ
12:37
fast-forward two years,
316
742000
2000
မြန်မြန်ဆန်ဆန်ကုန်သွားတဲ့ နှစ်နှစ်
12:39
more often -- and as I've seen it --
317
744000
2000
ကျွန်မမြင်ဖူးသလိုကတော့ ပိုပြီးမကြာခဏဆိုသလိုကို
12:41
women start thinking about this way earlier --
318
746000
2000
အမျိုးသမီးတွေက ဒီကိစ္စကိုသိပ်ကို အစောကြီးစစဉ်းစားကြပါတယ်
12:43
when they get engaged, when they get married,
319
748000
2000
သူတို့ဘယ်တော့စေ့စပ်မယ် ဘယ်တော့လက်ထပ်မယ်
12:45
when they start thinking about trying to have a child, which can take a long time.
320
750000
3000
အချိန်ကြာကြီးလိုတဲ့ ဘယ်တော့ကလေးယူဖို့စစဉ်းစားကြမယ်ဆိုတာမျိုးတွေပေါ့
12:48
One woman came to see me about this,
321
753000
2000
ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ကျွန်မဆီရောက်လာပါတယ်
12:50
and I kind of looked at her -- she looked a little young.
322
755000
2000
ကျွန်မကသူကိုကြည့်လိုက်မိသလိုရှိတော့ -- သူက နည်းနည်းငယ်တဲ့ပုံပါရှင်
12:52
And I said, "So are you and your husband thinking about having a baby?"
323
757000
3000
ကျွန်မက "ဒီတော့ ရှင်နဲ့ရှင်အမျိုးသားတို့က ကလေးယူဖို့စဉ်းစားနေတာပေါ့" လို့မေးလိုက်ပါတယ်
12:55
And she said, "Oh no, I'm not married."
324
760000
3000
သူကပြောလိုက်တာက "အိုမဟုတ်ပါဘူး ကျွန်မကအိမ်ထောင်မရှိပါဘူး" တဲ့
12:58
She didn't even have a boyfriend.
325
763000
2000
သူက ရည်းစားတောင်မရှိပါဘူး
13:00
I said, "You're thinking about this
326
765000
2000
ကျွန်မက "ရှင် ကဒီကိစ္စကို အရမ်းကို အစောကြီးစဉ်းစားနေတာပဲရှင့်"
13:02
just way too early."
327
767000
2000
လို့ကျွန်မကပြောလိုက်ပါတယ်
13:04
But the point is that what happens
328
769000
3000
ပြောချင်တာက မသိမသာ နောက်ဆုတ်လာလိုက်တဲ့အချိန်မှာ
13:07
once you start kind of quietly leaning back?
329
772000
3000
ဘာဖြစ်လာသလဲဆိုတာပါ
13:10
Everyone who's been through this --
330
775000
2000
ဒါမျိုးကို လူတိုင်းကြုံဖူးကြပါတယ်
13:12
and I'm here to tell you, once you have a child at home,
331
777000
3000
ကျွန်မဒီမှာပြောချင်တာက အိမ်မှာ ကလေးရှိလာပြီဆိုတာနဲ့
13:15
your job better be really good to go back,
332
780000
2000
ကိုယ့်အလုပ်ဟာ ပြန်သွားချင်လောက်အောင် ကောင်းနေဖို့လိုပါတယ်
13:17
because it's hard to leave that kid at home --
333
782000
2000
အကြောင်းက ကလေးကိုအိမ်မှာ ထားခဲ့ဖို့ဆိုတာ မလွယ်လို့ပါ
13:19
your job needs to be challenging.
334
784000
2000
ကိုယ့်အလုပ်ဟာ စိန်ခေါ်မှုတွေရှိနေဖို့လိုပါတယ်
13:21
It needs to be rewarding.
335
786000
2000
လုပ်ရတာထိုက်တန်ဖို့လိုပါတယ်
13:23
You need to feel like you're making a difference.
336
788000
3000
ကိုယ်က အပြောင်းအလဲဖြစ်အောင်လုပ်နိုင်တယ်လို့ ခံစားမိဖို့လိုပါတယ်
13:26
And if two years ago you didn't take a promotion
337
791000
3000
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်နှစ်လောက်က ရှင်က ရာထူးတိုးမယူခဲ့ဘဲ
13:29
and some guy next to you did,
338
794000
2000
ရှင့်ဘေးက ယောက်ျားတစ်ယောက်ယောက်က ယူခဲ့မယ်ဆိုရင်
13:31
if three years ago
339
796000
2000
လွန်ခဲ့တဲ့ သုံးနှစ်တုန်းက ရှင်ဟာ အခွင့်အလမ်းသစ်တွေ
13:33
you stopped looking for new opportunities,
340
798000
2000
ရှာဖွေတာကိုရပ်လိုက်မယ်ဆိုရင်
13:35
you're going to be bored
341
800000
2000
ရှင်ငြီးငွေ့လာပါလိမ့်မယ်
13:37
because you should have kept your foot on the gas pedal.
342
802000
3000
ဘာလို့လဲဆိုတော့ အောင်မြင်တိုးတက်ဖို့အတွက် ရှင့်ခြေဖဝါးကိုခြေနင်းခုံမှာ အမြဲထားခဲ့ရမှာပါ
13:40
Don't leave before you leave.
343
805000
2000
တကယ်မထွက်ခင် မထွက်လိုက်ပါနဲ့
13:42
Stay in.
344
807000
2000
ဆက်နေပါ
13:44
Keep your foot on the gas pedal,
345
809000
2000
ရှင့်ခြေဖဝါးကိုခြေနင်းခုံမှာ အမြဲထားပါ
13:46
until the very day you need to leave
346
811000
2000
ကလေးအတွက် အနားယူဖို့
13:48
to take a break for a child --
347
813000
2000
အလုပ်ထွက်မယ့်အချိန် မရောက်မချင်းပေါ့
13:50
and then make your decisions.
348
815000
2000
အဲဒီနောက်မှသာ ဆုံးဖြတ်ချက်ချပါ
13:52
Don't make decisions too far in advance,
349
817000
3000
အချိန်မတိုင်ခင် သိပ်အစောကြီးမှာ ကြိုပြီးဆုံးဖြတ်ချက်မချပါနဲ့
13:55
particularly ones you're not even conscious you're making.
350
820000
3000
အထူးသဖြင့် ကိုယ့်ဆုံးဖြတ်တာကို ကိုယ်ဘာသာကိုယ်သတိမမူမိချိန်မှာပေါ့
13:59
My generation really, sadly,
351
824000
2000
ဝမ်းနည်းဖို့ကောင်းစွာပဲ ကျွန်မရဲ့မျိုးဆက်မှာတော့
14:01
is not going to change the numbers at the top.
352
826000
2000
ထိပ်ပိုင်းက ကိန်းဂဏန်းတွေကို ပြောင်းနိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး
14:03
They're just not moving.
353
828000
2000
ကိန်းဂဏန်းတွေက လုံးဝကို မပြောင်းလဲပါဘူး
14:05
We are not going to get to where 50 percent of the population --
354
830000
3000
ကျွန်မတို့မျိုးဆက်မှာ လူဦးရေရဲ့ တစ်ဝက်က
14:08
in my generation, there will not be 50 percent of [women]
355
833000
3000
ဘယ်လုပ်ငန်းတစ်ခုရဲ့ ထိပ်ပိုင်းမှာရှိတဲ့
14:11
at the top of any industry.
356
836000
2000
လူတွေရဲ့တစ်ဝက်ကအမျိုးသမီးတွေဖြစ်လာမှာမဟုတ်ပါဘူး
14:13
But I'm hopeful that future generations can.
357
838000
3000
ဒါပေမဲ့ အနာဂတ်မျိုးဆက်တွေကတော့ ဒီလိုဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ကျွန်မကတော့မျှော်လင့်ချက်အပြည့်အဝရှိပါတယ်
14:17
I think a world that was run
358
842000
2000
ကျွန်မထင်တယ်ရှင့် ကမ္ဘာပေါ်က တိုင်းပြည်တွေရဲ့တစ်ဝက်နဲ့
14:19
where half of our countries and half of our companies
359
844000
2000
ကုမ္ပဏီတွေရဲ့ တစ်ဝက်ကို အမျိုးသမီးတွေအုပ်ချုပ်မယ်ဆိုရင်
14:21
were run by women, would be a better world.
360
846000
3000
ပိုကောင်းတဲ့ကမ္ဘာလောကတစ်ခုဖြစ်လာပါလိမ့်မယ်
14:24
And it's not just because people would know where the women's bathrooms are,
361
849000
3000
အမျိုးသမီးသန့်စင်ခန်းတွေ ဘယ်မှာရှိတယ်ဆိုတာ လူတွေသိလာမှာမို့လို့ဆိုရုံတင်မဟုတ်ပါဘူးရှင့်
14:27
even though that would be very helpful.
362
852000
3000
သိလာရင်အရမ်း ကောင်းမှာဆိုပေမဲ့လည်းပေါ့
14:30
I think it would be a better world.
363
855000
2000
ကျွန်မကတော့ ဒီလိုဆိုရင် ပိုကောင်းတဲ့ကမ္ဘာတစ်ခုဖြစ်လာမယ်လို့ထင်ပါတယ်
14:32
I have two children.
364
857000
2000
ကျွန်မမှာ ကလေးနှစ်ယောက်ရှိပါတယ်
14:34
I have a five-year-old son and a two-year-old daughter.
365
859000
3000
ငါးနှစ်အရွယ် သားတစ်ယောက်နဲ့ နှစ်နှစ်အရွယ်သမီးလေး တစ်ယောက်ပါ
14:37
I want my son to have a choice
366
862000
2000
ကျွန်မက ကျွန်မသားကို လုပ်ငန်းခွင်မှာဖြစ်စေ အိမ်တွင်ဖြစ်စေ
14:39
to contribute fully in the workforce or at home,
367
864000
3000
အပြည့်အဝပါဝင်ဆောင်ရွက်ဖို့ ရွေးချယ်ခွင့်ရစေချင်ပြီး
14:42
and I want my daughter to have the choice
368
867000
2000
ကျွန်မသမီးလေးကိုတော့ အောင်မြင်ဖို့သာမက
14:44
to not just succeed,
369
869000
2000
သူရဲ့အောင်မြင်မှုတွေအတွက် နှစ်သက်သဘောကျခံရနိုင်ဖို့
14:46
but to be liked for her accomplishments.
370
871000
2000
ရွေးချယ်ခွင့် ရစေချင်ပါတယ်ရှင့်
14:48
Thank you.
371
873000
2000
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်ရှင်
14:50
(Applause)
372
875000
2000
(လက်ခုပ်သံများ)
ABOUT THE SPEAKER
Sheryl Sandberg - COO, FacebookAs the COO at the helm of Facebook, Sheryl Sandberg juggles the tasks of monetizing the world’s largest social networking site while keeping its users happy and engaged.
Why you should listen
Long before Sheryl Sandberg left Google to join Facebook as its Chief Operating Officer in 2008, she was a fan. Today she manages Facebook’s sales, marketing, business development, human resources, public policy and communications. It’s a massive job, but one well suited to Sandberg, who not only built and managed Google’s successful online sales and operations program but also served as an economist for the World Bank and Chief of Staff at the US Treasury Department. Sandberg’s experience navigating the complex and socially sensitive world of international economics has proven useful as she and Facebook founder Mark Zuckerberg work to strike a balance between helping Facebook users control privacy while finding ways to monetize its most valuable asset: data.
At TEDWomen in 2010 Sandberg made the bold decision to talk about the experience of being one of very few women at the C-level of business. She noted that many women, in anticipating having a family, "lean back" from leading at work. After her TED Talk took off, Sandberg wrote the book Lean In, which has spent nearly a year on the New York Times Bestseller list. Sandberg plans to release a version of the book for graduates.
Sheryl Sandberg | Speaker | TED.com