TEDWomen 2010
Sheryl Sandberg: Why we have too few women leaders
Sheryl Sandberg: Pse kemi kaq pak gra lidere
Filmed:
Readability: 2.9
10,007,379 views
Zyrtarja kryesore e operacioneve (COO) e Facebook, Sheryl Sandberg, hulumton se pse një përqindje më e vogël e grave sesa e mashkujve arrijnë në maje të profesionit të tyre -- dhe ofron tri këshilla shumë të fuqishme për gratë që mëtojnë kreun.
Sheryl Sandberg - COO, Facebook
As the COO at the helm of Facebook, Sheryl Sandberg juggles the tasks of monetizing the world’s largest social networking site while keeping its users happy and engaged. Full bio
As the COO at the helm of Facebook, Sheryl Sandberg juggles the tasks of monetizing the world’s largest social networking site while keeping its users happy and engaged. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
So for any of us in this room today,
0
0
2000
Pra për secilin nga ne në këtë dhomë
00:17
let's start out by admitting we're lucky.
1
2000
3000
le të fillojmë duke e pranuar se jemi me fat.
00:20
We don't live in the world
2
5000
2000
Nuk jetojmë më në botën
00:22
our mothers lived in, our grandmothers lived in,
3
7000
2000
që nënat apo gjyshet tona jetonin,
00:24
where career choices for women were so limited.
4
9000
3000
ku zgjedhjet profesionale për gratë ishin të limituara.
00:27
And if you're in this room today,
5
12000
2000
Dhe nëse je në këtë dhomë sot,
00:29
most of us grew up in a world
6
14000
2000
do të thotë që shumica nga ne jemi rritur në një botë
00:31
where we had basic civil rights,
7
16000
3000
ku gëzojmë të drejtat themelore civile.
00:34
and amazingly, we still live in a world
8
19000
2000
Sërish çuditerisht, ende jetojmë në një botë
00:36
where some women don't have them.
9
21000
2000
ku disa gra nuk i gëzojnë këto të drejta.
00:38
But all that aside, we still have a problem,
10
23000
2000
Po përveç kësaj, ne ende kemi një problem
00:40
and it's a real problem.
11
25000
2000
dhe është një problem i prekshëm.
00:42
And the problem is this:
12
27000
2000
Problemi është ky:
00:44
Women are not making it
13
29000
2000
Gratë nuk po arrijnë
00:46
to the top of any profession
14
31000
2000
majat e asnjërit profesion
00:48
anywhere in the world.
15
33000
2000
askund në botë.
00:50
The numbers tell the story quite clearly.
16
35000
2000
Shifrat e japin situatën krejt të qartë
00:52
190 heads of state --
17
37000
2000
Nga 190 kryetarë shteti
00:54
nine are women.
18
39000
2000
nëntë janë gra.
00:56
Of all the people in parliament in the world,
19
41000
2000
Nga te gjithë antarët në parlamente nëpër botë
00:58
13 percent are women.
20
43000
2000
vetëm 13 përqind janë gra.
01:00
In the corporate sector,
21
45000
2000
Në sektorin e korporatava
01:02
women at the top,
22
47000
2000
gratë në krye-
01:04
C-level jobs, board seats --
23
49000
2000
me tituj të lart ekzekutivi, antare bordesh
01:06
tops out at 15, 16 percent.
24
51000
3000
përbëjnë vetëm 15,16 përqind.
01:09
The numbers have not moved since 2002
25
54000
2000
Shifrat nuk kanë lëvizur qysh prej vitit 2002
01:11
and are going in the wrong direction.
26
56000
3000
dhe po shkojnë në drejtimin e gabuar.
01:14
And even in the non-profit world,
27
59000
2000
Edhe në sektorin jo-fitimprurës,
01:16
a world we sometimes think of
28
61000
2000
një sektor për të cilin ndonjëherë mendojmë
01:18
as being led by more women,
29
63000
2000
që përgjithësisht drejtohet nga më shumë gra,
01:20
women at the top: 20 percent.
30
65000
2000
gratë në role ekzekutive arrijnë vetëm 20 përqind.
01:22
We also have another problem,
31
67000
2000
Për më tepër kemi edhe një problem tjetër
01:24
which is that women face harder choices
32
69000
3000
që ka të bëj me zgjedhjet e vështira që gratë duhet të marrin
01:27
between professional success and personal fulfillment.
33
72000
3000
midis jetës profesionale dhe plotësimit personal.
01:30
A recent study in the U.S.
34
75000
2000
Nje studim i kohëve të fundit në Shtetet të Bashkuara
01:32
showed that, of married senior managers,
35
77000
3000
nxori se nga menaxherët me vjetërsi pune e të martuar
01:35
two-thirds of the married men had children
36
80000
3000
dy të tretat e burrave të martuar kishin fëmijë
01:38
and only one-third of the married women had children.
37
83000
3000
dhe vetëm një e treta e grave të martuara kishin fëmijë.
01:41
A couple of years ago, I was in New York,
38
86000
2000
Disa vite më parë isha në New York
01:43
and I was pitching a deal,
39
88000
2000
duke negociuar një marrëveshje
01:45
and I was in one of those fancy New York private equity offices
40
90000
2000
dhe isha ne një nga ato zyrat luksoze të një kompanie aksionere në New York
01:47
you can picture.
41
92000
2000
mund ta imagjinoni.
01:49
And I'm in the meeting -- it's about a three-hour meeting --
42
94000
3000
Isha në mbledhje -- një mbledhje tre orëshe --
01:52
and two hours in, there kind of needs to be that bio break,
43
97000
3000
dhe pas dy orësh, duhet të jetë edhe pushimi biologjik,
01:55
and everyone stands up,
44
100000
2000
që të gjithë ngrihen në këmbë,
01:57
and the partner running the meeting
45
102000
2000
dhe kolegu që drejtonte mbledhjen
01:59
starts looking really embarrassed.
46
104000
2000
filloi të dukej vërtet i sikletosur.
02:01
And I realized he doesn't know
47
106000
2000
Kuptova që nuk e dinte
02:03
where the women's room is in his office.
48
108000
2000
ku ndodhej tualeti i grave në zyrën e tij.
02:05
So I start looking around for moving boxes,
49
110000
2000
Rrjedhimisht fillova të shikoja vërdallë për kuti
02:07
figuring they just moved in, but I don't see any.
50
112000
3000
duke supozuar që sapo kishin lëvizuar tek zyra, por nuk pashë asnjë.
02:10
And so I said, "Did you just move into this office?"
51
115000
3000
Kështu që e pyeta, "Sapo keni lëvizur në këtë zyrë?"
02:13
And he said, "No, we've been here about a year."
52
118000
3000
dhe ai u pergjigj, "Jo, kemi qenë këtu prej një viti tashmë"
02:16
And I said, "Are you telling me
53
121000
3000
dhe unë i thashë, "Po thua
02:19
that I am the only woman
54
124000
2000
që unë jam e vetmja femër
02:21
to have pitched a deal in this office in a year?"
55
126000
3000
që ka negocjuar një marrëveshje në këtë zyrë gjatë një viti?"
02:24
And he looked at me, and he said,
56
129000
2000
Ai më shikoj dhe tha,
02:26
"Yeah. Or maybe you're the only one who had to go to the bathroom."
57
131000
3000
"Po, ose ndoshta ju jeni e vetmja që i është dashur të përdorë tualetin."
02:29
(Laughter)
58
134000
2000
(Të qeshura)
02:31
So the question is,
59
136000
2000
Pra çështja është se
02:33
how are we going to fix this?
60
138000
3000
si do ta rregullojmë këtë?
02:36
How do we change these numbers at the top?
61
141000
3000
Si mund t'i ndryshojmë numrat në ekzekutiv?
02:39
How do we make this different?
62
144000
3000
Si mund t'i ja bëjmë ndryshe?
02:42
I want to start out by saying,
63
147000
2000
Dua të filloj duke thënë,
02:44
I talk about this --
64
149000
2000
Unë flas për këtë --
02:46
about keeping women in the workforce --
65
151000
2000
për mbajtjen e grave në fuqinë punëtore --
02:48
because I really think that's the answer.
66
153000
2000
sepse unë vërtet mendoj që kjo është zgjidhja.
02:50
In the high-income part of our workforce,
67
155000
2000
Tek pjesa me të ardhura të larta në fuqinë punëtore
02:52
in the people who end up at the top --
68
157000
3000
tek njerëzit që arrijnë majat --
02:55
Fortune 500 CEO jobs,
69
160000
2000
punët e llojit të CEO-ve (Zyrtare në Krye të Ekzekutivit) të Fortune 500
02:57
or the equivalent in other industries --
70
162000
3000
apo ekuivalenti i tillë në industri të tjera --
03:00
the problem, I am convinced,
71
165000
2000
problemi, jam e bindur
03:02
is that women are dropping out.
72
167000
2000
është se gratë po tërhiqen.
03:04
Now people talk about this a lot,
73
169000
2000
Njerëzit flasin shumë mbi këtë temë
03:06
and they talk about things like flextime and mentoring
74
171000
2000
dhe diskutojnë mbi çështje si fleksibiliteti në punë, këshillimi
03:08
and programs companies should have to train women.
75
173000
3000
dhe programe të cilat kompanitë duhet të zbatojnë për të trajnuar gratë.
03:11
I want to talk about none of that today,
76
176000
2000
Une nuk dua të flas për asnjërën nga këto sot --
03:13
even though that's all really important.
77
178000
2000
edhe pse është shumë e rëndësishme.
03:15
Today I want to focus on what we can do as individuals.
78
180000
3000
Sot, dua të fokusohem se çka mund të bëjmë ne si individe.
03:18
What are the messages we need to tell ourselves?
79
183000
3000
Cilat janë mesazhet që duhet t'ua drejtojmë vetës sonë?
03:21
What are the messages we tell the women who work with and for us?
80
186000
3000
Cilat janë mesazhet për gratë që punojnë me ne dhe për ne?
03:24
What are the messages we tell our daughters?
81
189000
2000
Cilat janë mesazhet për vajzat tona?
03:26
Now, at the outset, I want to be very clear
82
191000
2000
Tani si fillim, dua të jem e qartë
03:28
that this speech comes with no judgments.
83
193000
3000
që ky fjalim nuk vjen me gjykime.
03:31
I don't have the right answer.
84
196000
2000
Une nuk e kam përgjigjen e saktë;
03:33
I don't even have it for myself.
85
198000
2000
nuk e kam madje as për veten time.
03:35
I left San Francisco, where I live, on Monday,
86
200000
3000
U nisa nga San Fransisco, ku jetoj, të hënën,
03:38
and I was getting on the plane for this conference.
87
203000
2000
dhe isha duke marrë fluturimin për këtë konferencë.
03:40
And my daughter, who's three, when I dropped her off at preschool,
88
205000
3000
Dhe vajza ime, që është tre vjeçare, kur po e shoqëroja për në kopësht,
03:43
did that whole hugging-the-leg,
89
208000
2000
m'u kap për këmbësh
03:45
crying, "Mommy, don't get on the plane" thing.
90
210000
2000
duke qarë "Mami, mos e merr avionin".
03:47
This is hard. I feel guilty sometimes.
91
212000
3000
Kjo është e vështirë. Ndihem fajtore ndonjëherë.
03:50
I know no women,
92
215000
2000
Nuk njoh grua,
03:52
whether they're at home or whether they're in the workforce,
93
217000
2000
qofshin shtepiake apo të punësuara
03:54
who don't feel that sometimes.
94
219000
2000
që nuk e ndiejnë të njejten gjë ndonjëherë.
03:56
So I'm not saying that staying in the workforce
95
221000
3000
Kështu që nuk po them se të qëndruarit në punë
03:59
is the right thing for everyone.
96
224000
2000
është gjëja më e mirë për çdokënd.
04:01
My talk today is about what the messages are
97
226000
3000
Fjalimi im sot është mbi mesazhet
04:04
if you do want to stay in the workforce,
98
229000
2000
nëse dëshironi të qendroni aktive në punë.
04:06
and I think there are three.
99
231000
2000
Dhe unë mendoj se janë tre.
04:08
One, sit at the table.
100
233000
3000
Një: Ulu në tryezë.
04:11
Two, make your partner a real partner.
101
236000
3000
Dy: Shënderrojeni partnerin tuaj në një partner të vërtetë.
04:14
And three, don't leave before you leave.
102
239000
4000
Dhe tre: Mos u largoni më përpara se t'ju duhet të largoheni.
04:18
Number one: sit at the table.
103
243000
2000
E para: Ulu në tryezë.
04:20
Just a couple weeks ago at Facebook,
104
245000
2000
Vetëm para disa javësh në zyrat e Facebook-ut
04:22
we hosted a very senior government official,
105
247000
3000
ne pritëm një zyrëtar të lart qeveritar,
04:25
and he came in to meet with senior execs
106
250000
2000
ai erdhi për t'u takuar me perfaqsues në role ekzekutive
04:27
from around Silicon Valley.
107
252000
3000
prej Sillicon Valley.
04:30
And everyone kind of sat at the table.
108
255000
2000
Dhe secili në një farë mënyre u ul në tryezë.
04:32
And then he had these two women who were traveling with him
109
257000
3000
Ai ishte bashkë me dy gra që po e shoqëronin në udhëtim
04:35
who were pretty senior in his department,
110
260000
2000
te cilat kishin pozita mjaft të larta në departamentin e tij.
04:37
and I kind of said to them, "Sit at the table. Come on, sit at the table,"
111
262000
3000
Dhe unë disi u thash, "Uluni në tryezë. Ejani, uluni në tavolinë."
04:40
and they sat on the side of the room.
112
265000
3000
Dhe ato u ulën anë të dhomës.
04:43
When I was in college my senior year,
113
268000
2000
Kur isha në vitin e fundit të universitetit.
04:45
I took a course called European Intellectual History.
114
270000
3000
Morra nje klasë të quajtuar Historia e Intelektit Europian.
04:48
Don't you love that kind of thing from college?
115
273000
2000
A nuk ju mungojnë eksperiencat e tilla prej ditëve të universitetit.
04:50
I wish I could do that now.
116
275000
2000
Sikur të mund të bëja të njejtat gjëra sot.
04:52
And I took it with my roommate, Carrie,
117
277000
2000
Klasën e morra me shoqën time të dhomës, Carrie,
04:54
who was then a brilliant literary student --
118
279000
2000
e cila ishte një studente e shkëlqyer e letërsisë --
04:56
and went on to be a brilliant literary scholar --
119
281000
2000
e cila vazhdoj e u bë një akademike letërsie vërtet e zonja --
04:58
and my brother --
120
283000
2000
dhe me vëllaun tim --
05:00
smart guy, but a water-polo-playing pre-med,
121
285000
2000
djalë i zgjuar, lojtar waterpoloje që studionte mjekësinë.
05:02
who was a sophomore.
122
287000
2000
i cili ishte në vitin e dytë të universitetit.
05:04
The three of us take this class together.
123
289000
2000
Të tre e marrim klasën bashkë.
05:06
And then Carrie reads all the books
124
291000
2000
Pastaj Carrie lexoj që të gjithë librat
05:08
in the original Greek and Latin,
125
293000
2000
në origjinalin greqisht dhe latinisht --
05:10
goes to all the lectures.
126
295000
2000
shkoj në të gjitha klasët --
05:12
I read all the books in English
127
297000
2000
Une lexova të gjithë librat në anglisht
05:14
and go to most of the lectures.
128
299000
2000
dhe shkova në shumicën e klasëve.
05:16
My brother is kind of busy.
129
301000
2000
Vëllau im, disi i zënë;
05:18
He reads one book of 12
130
303000
2000
lexoj vetëm një nga 12 librat
05:20
and goes to a couple of lectures,
131
305000
2000
dhe shkoj vetëm në disa klasë,
05:22
marches himself up to our room
132
307000
2000
hyn tek dhoma jonë
05:24
a couple days before the exam to get himself tutored.
133
309000
3000
disa ditë para provimit për ndihmë.
05:27
The three of us go to the exam together, and we sit down.
134
312000
3000
Të tre ne hyjmë në provim së bashku, dhe ulemi.
05:30
And we sit there for three hours --
135
315000
2000
Dhe ulemi aty për tre orë --
05:32
and our little blue notebooks -- yes, I'm that old.
136
317000
3000
me fletoret tona të kaltërta -- po, po kam aq vjet.
05:35
And we walk out, and we look at each other, and we say, "How did you do?"
137
320000
3000
Kur dalim jashtë, shohim njëri tjetrin dhe pyesim: "Si kalove?"
05:38
And Carrie says, "Boy, I feel like I didn't really draw out the main point
138
323000
3000
Carrie thotë, " Ndihem sikur nuk e nxorra vërtet pikën kryesore
05:41
on the Hegelian dialectic."
139
326000
2000
tek Dialektika Hegeliane"
05:43
And I say, "God, I really wish I had really connected
140
328000
3000
Dhe unë thashë, "Vërtet do të doja të kisha lidhur
05:46
John Locke's theory of property with the philosophers who follow."
141
331000
3000
teorinë e pronësisë të John Locke-ut me filozofët që e pasojnë"
05:49
And my brother says,
142
334000
2000
Dhe vëllau im vazhdon,
05:51
"I got the top grade in the class."
143
336000
3000
"Unë morra notën më të lartë në klasë"
05:55
"You got the top grade in the class?
144
340000
2000
"Ti morre notën më të lartë në klasë?
05:57
You don't know anything."
145
342000
3000
Ti nuk di asgjë."
06:00
The problem with these stories
146
345000
2000
Problemi me këto situata
06:02
is that they show what the data shows:
147
347000
3000
është se pasqyrojnë atë që të dhënat tregojnë:
06:05
women systematically underestimate their own abilities.
148
350000
3000
gratë sistematikisht nënvleresojnë aftësitë e tyre.
06:08
If you test men and women,
149
353000
2000
Nëse teston meshkuj dhe femra,
06:10
and you ask them questions on totally objective criteria like GPAs,
150
355000
3000
me pyetje totalisht objektive si mesatarja e notave,
06:13
men get it wrong slightly high,
151
358000
2000
meshkujt gabojnë me mbivlerësim të vogël,
06:15
and women get it wrong slightly low.
152
360000
3000
dhe gratë gabojnë me nënvlerësim të vogël.
06:18
Women do not negotiate for themselves in the workforce.
153
363000
3000
Gratë nuk negociojnë për vetën e tyre në punë.
06:21
A study in the last two years
154
366000
2000
Një studim i dy viteve të fundit
06:23
of people entering the workforce out of college
155
368000
2000
mbi njerzit që hynin në forcën punëtore pas universitetit
06:25
showed that 57 percent of boys entering,
156
370000
3000
tregon se 57 përqind e djemve
06:28
or men, I guess,
157
373000
2000
ose, më mirë të them, të meshkujve,
06:30
are negotiating their first salary,
158
375000
2000
negociojnë pagën e tyre të parë,
06:32
and only seven percent of women.
159
377000
3000
dhe vetëm 7 përqind e grave e bejnë të njejtën gjë.
06:35
And most importantly,
160
380000
2000
Dhe mbi të gjitha
06:37
men attribute their success to themselves,
161
382000
3000
meshkujt ia dedikojnë suksesin vetës së tyre,
06:40
and women attribute it to other external factors.
162
385000
3000
ndërsa gratë ia dedikojnë faktorëve të jashtëm.
06:43
If you ask men why they did a good job,
163
388000
2000
Nëse i pyet meshkujt se si arritën të realizonin një punë të mirë,
06:45
they'll say, "I'm awesome.
164
390000
3000
ata do të përgjigjen duke thenë, "Natyrisht, sepse jam i shkëlqyeshëm."
06:48
Obviously. Why are you even asking?"
165
393000
3000
Pse pyet? "
06:51
If you ask women why they did a good job,
166
396000
2000
Nëse pyet një grua se si arriti të realizonte një punë të mirë,
06:53
what they'll say is someone helped them,
167
398000
2000
çka do të pergjigjen është se dikush u ndihmoj,
06:55
they got lucky, they worked really hard.
168
400000
2000
ishin me fat, punuan shumë seriozisht.
06:57
Why does this matter?
169
402000
2000
Pse ka rëndësi e gjithë kjo?
06:59
Boy, it matters a lot
170
404000
2000
Ka patjetër shumë lidhje
07:01
because no one gets to the corner office
171
406000
3000
sepse askush nuk arrin deri tek zyrja
07:04
by sitting on the side, not at the table,
172
409000
2000
duke u ulur në anë të dhomës dhe jo në tryezë.
07:06
and no one gets the promotion
173
411000
2000
Dhe asnjë nuk merr ngritje në përgjegjësi
07:08
if they don't think they deserve their success,
174
413000
3000
nëse nuk besojnë se e meritojnë suksesin e tyre,
07:11
or they don't even understand their own success.
175
416000
3000
apo edhe nëse nuk arrijnë ta kuptojnë suksesin e tyre.
07:14
I wish the answer were easy.
176
419000
2000
Do të doja që përgjigjja të ishte më e thjeshtë.
07:16
I wish I could just go tell all the young women I work for,
177
421000
2000
Do të doja të arrija t'u thosha që të gjitha vajzave të reja me të cilat punoj,
07:18
all these fabulous women,
178
423000
2000
të gjitha ketyre grave të mrekullueshme,
07:20
"Believe in yourself and negotiate for yourself.
179
425000
2000
"Besoni tek vetja dhe negocioni për veten tuaj.
07:22
Own your own success."
180
427000
2000
Merreni në dorë suksesin tuaj."
07:24
I wish I could tell that to my daughter.
181
429000
3000
Do të doja të mundesha ti ja thosha këtë vajzës sime.
07:27
But it's not that simple.
182
432000
2000
Por nuk është aq e thjeshtë.
07:29
Because what the data shows, above all else, is one thing,
183
434000
3000
Sepse çfarë tregojnë të dhënat, mbi të gjitha, është një gjë --
07:32
which is that success and likeability
184
437000
2000
që suksesi dhe vlerësimi
07:34
are positively correlated for men
185
439000
3000
janë drejtpërdrejt të ndërlidhura tek meshkujt.
07:37
and negatively correlated for women.
186
442000
2000
dhe negativisht të ndërlidhura tek gratë.
07:39
And everyone's nodding,
187
444000
2000
Dhe secili po pajtohet,
07:41
because we all know this to be true.
188
446000
2000
sepse të gjithë e dijmë që kjo është e vërtetë.
07:43
There's a really good study that shows this really well.
189
448000
3000
Është një studim shumë i mirë që tregon këtë relacion shumë mirë.
07:46
There's a famous Harvard Business School study
190
451000
2000
Është një studim i njohur i Harvard Business School (Shkollës së Biznesit në Harvard)
07:48
on a woman named Heidi Roizen.
191
453000
2000
mbi një grua të quajtur Heidi Roizen.
07:50
And she's an operator in a company
192
455000
2000
Ajo është një operatiore në një kompani
07:52
in Silicon Valley,
193
457000
2000
në Silicon Valley,
07:54
and she uses her contacts
194
459000
2000
dhe ajo përdor kontaktet e saj
07:56
to become a very successful venture capitalist.
195
461000
3000
për t'u bërë një investuese vërtetë e zonja.
07:59
In 2002 -- not so long ago --
196
464000
2000
Në vitin 2002, jo shumë më parë,
08:01
a professor who was then at Columbia University
197
466000
2000
një profesor që at'herë ishte tek Columbia University (Universiteti Columbia)
08:03
took that case and made it Howard Roizen.
198
468000
3000
e morri atë rast studimi dhe ia ndërroi emrin në Howard Roizen.
08:06
And he gave the case out, both of them,
199
471000
2000
Më pas shpërndau rastin studimor - që te dyjat -
08:08
to two groups of students.
200
473000
2000
midis dy grupeve studentësh.
08:10
He changed exactly one word:
201
475000
2000
Ai ndryshoi vetëm një fjalë :
08:12
"Heidi" to "Howard."
202
477000
2000
Heidi në Howard.
08:14
But that one word made a really big difference.
203
479000
3000
Por ajo fjalë bëri një diferencë të madhe.
08:17
He then surveyed the students,
204
482000
2000
Më pas ai i anketoj studentët.
08:19
and the good news was the students, both men and women,
205
484000
3000
Lajmi i mirë ishte që stuedentët, si meshkujt edhe femrat,
08:22
thought Heidi and Howard were equally competent,
206
487000
2000
menduan se Heidi dhe Howard ishin njësoj të zot
08:24
and that's good.
207
489000
2000
dhe kjo është diçka e mirë.
08:26
The bad news was that everyone liked Howard.
208
491000
2000
E keqja ishte se të gjithë e pëlqyen Howard-in.
08:28
He's a great guy. You want to work for him.
209
493000
2000
Ai është një djalë i zoti, dikush me të cilin dëshiron të punosh,
08:30
You want to spend the day fishing with him.
210
495000
2000
dëshiron të kalosh ditën duke peshkuar me të.
08:32
But Heidi? Not so sure.
211
497000
2000
Po Heidi? Jo dhe aq.
08:34
She's a little out for herself. She's a little political.
212
499000
3000
Ajo është pak vetanake. Është pak politike.
08:37
You're not sure you'd want to work for her.
213
502000
3000
S'je i sigurtë nëse është dikush me të cilin dëshrion të punosh.
08:40
This is the complication.
214
505000
2000
Ky është problemi.
08:42
We have to tell our daughters and our colleagues,
215
507000
2000
Ne duhet t'u themi vajzave dhe kolegeve tona,
08:44
we have to tell ourselves to believe we got the A,
216
509000
2000
ne duhet t'i ja përsërisim vetës që të besojmë se kemi marrë notën më të lartë,
08:46
to reach for the promotion,
217
511000
2000
të luftojmë për ngritjen në detyrë,
08:48
to sit at the table,
218
513000
2000
të ulemi në tryezë.
08:50
and we have to do it in a world
219
515000
2000
Dhe duhet ta bëjmë këtë në një botë
08:52
where, for them, there are sacrifices they will make for that,
220
517000
3000
që kërkon sakrifica nga ato,
08:55
even though for their brothers, there are not.
221
520000
3000
edhe pse të tilla sakrifica nuk ekzistojnë për vëllezërit e tyre.
08:59
The saddest thing about all of this is that it's really hard to remember this.
222
524000
3000
Ana më pikëlluese është se është mjaftë vështirë për ta kujtuar.
09:02
And I'm about to tell a story which is truly embarrassing for me,
223
527000
3000
Do t'ju tregoj një rast me të vërtet të turpeshëm për mua,
09:05
but I think important.
224
530000
2000
por mendoj se është i rëndësishëm.
09:07
I gave this talk at Facebook not so long ago
225
532000
3000
Jo shumë kohë më parë bëra të njejtin fjalim në zyrat e Facebook-ut
09:10
to about 100 employees,
226
535000
2000
përpara rreth 100 punonjësve.
09:12
and a couple hours later, there was a young woman who works there
227
537000
3000
Pas disa orësh, një vajzë e re që punon atje
09:15
sitting outside my little desk,
228
540000
2000
e ulur afër tavolinës sime të vogël,
09:17
and she wanted to talk to me.
229
542000
2000
donte të fliste me mua.
09:19
I said, okay, and she sat down, and we talked.
230
544000
2000
Unë pranova, ajo u ul dhe filluam të bisedonim.
09:21
And she said, "I learned something today.
231
546000
2000
Ajo tha, "Mësova diçka sot.
09:23
I learned that I need to keep my hand up."
232
548000
2000
Mësova që më duhet ta ngre dorën lart."
09:25
I said, "What do you mean?"
233
550000
2000
E pyeta, "Çfarë do të thuash?"
09:27
She said, "Well, you're giving this talk,
234
552000
2000
Ajo përgjigjet, "Kur po flisje,
09:29
and you said you were going to take two more questions.
235
554000
2000
dhe the që do të ju përgjigjëshe dhe dy pyetjeve.
09:31
And I had my hand up with lots of other people, and you took two more questions.
236
556000
3000
Unë e kisha dorën lart bashkë me shumë punonjës tjerë, dhe ju përgjigje edhe dy pyetjeve më shumë.
09:34
And I put my hand down, and I noticed all the women put their hand down,
237
559000
3000
Unë e ula dorën, dhe vura re që të gjitha gratë e ulën dorën gjithashtu,
09:37
and then you took more questions,
238
562000
2000
dhe ti pastaj ju pergjigje edhe më shumë pyetjeve,
09:39
only from the men."
239
564000
2000
vetëm nga meshkujt."
09:41
And I thought to myself,
240
566000
2000
Dhe thashë vetëmevete,
09:43
wow, if it's me -- who cares about this, obviously --
241
568000
3000
uaa, nëse jam unë, që me të vërtet e kam për zemër këtë ceshtje,
09:46
giving this talk --
242
571000
2000
duke e dhënë fjalimin --
09:48
and during this talk, I can't even notice
243
573000
3000
dhe përgjatë tij nuk arrij të vërejë
09:51
that the men's hands are still raised,
244
576000
3000
se duart e meshkujve janë ende lart
09:54
and the women's hands are still raised,
245
579000
2000
dhe duart e grave janë ende lart,
09:56
how good are we
246
581000
2000
sa të zotë jemi ne
09:58
as managers of our companies and our organizations
247
583000
2000
si menaxher ne kompanitë dhe organizatat tona
10:00
at seeing that the men are reaching for opportunities
248
585000
2000
të vërejmë që meshkujt po u kapen mundësive
10:02
more than women?
249
587000
2000
më shumë se gratë?
10:04
We've got to get women to sit at the table.
250
589000
3000
Ne duhet të arrijmë t'i shtyjmë gratë të ulen në tryezë.
10:07
(Applause)
251
592000
3000
(Duartrokitje)
10:10
Message number two:
252
595000
2000
Mesazhi i dytë:
10:12
make your partner a real partner.
253
597000
2000
Ktheni partnerin tuaj në një partner të vërtetë.
10:14
I've become convinced that we've made more progress in the workforce
254
599000
3000
Unë jam bindur qe ne kemi bërë më shumë progres në sektorin e punës
10:17
than we have in the home.
255
602000
2000
sesa në shtëpi.
10:19
The data shows this very clearly.
256
604000
3000
Te dhënat e tregojnë këtë qartësisht.
10:22
If a woman and a man work full-time
257
607000
2000
Nëse një grua dhe një burrë punojnë me orar të plotë
10:24
and have a child,
258
609000
2000
dhe kanë një fëmijë,
10:26
the woman does twice the amount of housework the man does,
259
611000
3000
gruaja bën dy herë më shumë punë shtepiake sesa burri,
10:29
and the woman does three times
260
614000
2000
dhe gruaja kujdeset tre herë më shumë
10:31
the amount of childcare the man does.
261
616000
3000
për femiun sesa burri.
10:34
So she's got three jobs or two jobs,
262
619000
2000
Kështu që ajo ka dy apo tre punë,
10:36
and he's got one.
263
621000
2000
dhe ai ka vetëm një.
10:38
Who do you think drops out when someone needs to be home more?
264
623000
3000
Kush mendoni se tërhiqet nga puna kur dikush duhet të jetë në shtëpi?
10:41
The causes of this are really complicated,
265
626000
2000
Arsyet e kësaj janë vërtet komplekse,
10:43
and I don't have time to go into them.
266
628000
2000
dhe unë nuk kam kohë t'i analizoj detajisht.
10:45
And I don't think Sunday football-watching
267
630000
2000
Dhe nuk mendoj se ndeshjet e futbollit të dielave
10:47
and general laziness is the cause.
268
632000
2000
apo përtacia e përgjithishme është arsyeja.
10:49
I think the cause is more complicated.
269
634000
2000
Unë mendoj se arsyeja është më e komplikuar.
10:51
I think, as a society,
270
636000
2000
Unë mendoj se si shoqëri
10:53
we put more pressure on our boys to succeed
271
638000
2000
vendosim më shumë trysni tek djemët tanë që të arrijnë sukses
10:55
than we do on our girls.
272
640000
2000
sesa tek vajzat.
10:57
I know men that stay home
273
642000
2000
Unë njoh meshkuj që qëndojnë në shtëpi
10:59
and work in the home to support wives with careers,
274
644000
2000
dhe punojnë në shtëpi për të mbështetur gratë e tyre në karrierë.
11:01
and it's hard.
275
646000
2000
Dhe është e vështirë.
11:03
When I go to the Mommy-and-Me stuff
276
648000
2000
Kur shkoj tek takimet me prindërit
11:05
and I see the father there,
277
650000
2000
dhe e shoh babain aty
11:07
I notice that the other mommies
278
652000
2000
vë re që nënat e tjera
11:09
don't play with him.
279
654000
2000
nuk përzihen me të.
11:11
And that's a problem,
280
656000
2000
Dhe ky është një problem,
11:13
because we have to make it as important a job,
281
658000
3000
sepse duhet ta marrim si një punë të rëndësishme --
11:16
because it's the hardest job in the world to work inside the home,
282
661000
3000
sepse është me të vërtet puna më e vështirë në botë -- të punosh në shtëpi
11:19
for people of both genders,
283
664000
2000
për njerëzit e të dyja gjinive
11:21
if we're going to even things out and let women stay in the workforce.
284
666000
3000
nese vërtet duam t'i barazojmë gjërat dhe ti bëjmë gratë akive në forcën e punës.
11:24
(Applause)
285
669000
2000
(Duartrokitje)
11:26
Studies show that households with equal earning
286
671000
2000
Studimet tregojnë se familjet me të ardhura të barabarta
11:28
and equal responsibility
287
673000
2000
dhe përgjegjësi të barabarta
11:30
also have half the divorce rate.
288
675000
2000
gjithashtu gëzojnë gjysmën e raportit të divorcit.
11:32
And if that wasn't good enough motivation for everyone out there,
289
677000
3000
Dhe nëse kjo nuk ishte motivim i mjaftueshëm për secilin nga ju,
11:35
they also have more --
290
680000
2000
ata kanë më shumë --
11:37
how shall I say this on this stage? --
291
682000
2000
si mund ta shpreh këtë këtu në skenë?
11:39
they know each other more in the biblical sense as well.
292
684000
3000
ata e njohin njeri tjetrin më shumë edhe në sensin biblik.
11:42
(Cheers)
293
687000
2000
(Brohoritje)
11:44
Message number three:
294
689000
2000
Mesazhi numër tre:
11:46
don't leave before you leave.
295
691000
2000
Mos u largoni përpara se t'ju duhet të largoheni.
11:48
I think there's a really deep irony
296
693000
2000
Mendoj që ka një ironi të thellë
11:50
to the fact that actions women are taking --
297
695000
2000
në faktin se zgjedhjet që gratë marrin
11:52
and I see this all the time --
298
697000
2000
dhe këtë e shoh gjithmonë --
11:54
with the objective of staying in the workforce
299
699000
3000
me qëllimin për të qëndruar aktive në punë
11:57
actually lead to their eventually leaving.
300
702000
2000
në fakt i shpien deri tek largimi.
11:59
Here's what happens:
301
704000
2000
Ja se çka ndodh:
12:01
We're all busy. Everyone's busy. A woman's busy.
302
706000
2000
Ne jemi të gjithë të zënë; të gjithë janë të zënë; një grua është e zënë.
12:03
And she starts thinking about having a child,
303
708000
3000
Dhe fillon të mendoj për të patur një fëmijë.
12:06
and from the moment she starts thinking about having a child,
304
711000
3000
Dhe nga momenti që mendon për të patur fëmijë
12:09
she starts thinking about making room for that child.
305
714000
2000
ajo fillon të planifikoj t'i bëj vend fëmiut.
12:11
"How am I going to fit this into everything else I'm doing?"
306
716000
3000
"Si do mund ta realizoj këtë bashkë me çdo gjë tjetër që po bëj?"
12:15
And literally from that moment,
307
720000
2000
Dhe realisht që nga ai moment,
12:17
she doesn't raise her hand anymore,
308
722000
3000
ajo nuk e ngre më dorën,
12:20
she doesn't look for a promotion, she doesn't take on the new project,
309
725000
3000
nuk kërkon për rritje në pergjegjesi punë, nuk merr përsipër projekte të reja,
12:23
she doesn't say, "Me. I want to do that."
310
728000
2000
nuk thotë më, "Unë. Unë dua ta bëj atë"
12:25
She starts leaning back.
311
730000
2000
Ajo fillon të tërhiqet.
12:27
The problem is that --
312
732000
2000
Problemi është se --
12:29
let's say she got pregnant that day, that day --
313
734000
3000
le të themi që ajo ngeli shtatëzënë atë ditë,
12:32
nine months of pregnancy, three months of maternity leave,
314
737000
3000
nëntë muaj shtatëzani, tre muaj leje lindjeje,
12:35
six months to catch your breath --
315
740000
2000
gjashtë muaj të rikuperohet --
12:37
fast-forward two years,
316
742000
2000
në prespektive dy vite,
12:39
more often -- and as I've seen it --
317
744000
2000
shpesh herë -- siç e kam vënë re --
12:41
women start thinking about this way earlier --
318
746000
2000
gratë fillojnë të mendojnë rreth kësaj shumë më herët
12:43
when they get engaged, when they get married,
319
748000
2000
kur fejohen, kur martohen,
12:45
when they start thinking about trying to have a child, which can take a long time.
320
750000
3000
kur fillojnë të mendojnë për të provuar për të patur një femije, dhe kjo mund të marrë shumë kohë.
12:48
One woman came to see me about this,
321
753000
2000
Një grua erdhi të më fliste në lidhje me këtë
12:50
and I kind of looked at her -- she looked a little young.
322
755000
2000
dhe e shikoj disi - m'u duk pak e re.
12:52
And I said, "So are you and your husband thinking about having a baby?"
323
757000
3000
I thashë, "Ju dhe bashkëshorti juaj po mendoni të keni një fëmijë?"
12:55
And she said, "Oh no, I'm not married."
324
760000
3000
Dhe ajo më thotë, "Oh jo, unë nuk jam e martuar."
12:58
She didn't even have a boyfriend.
325
763000
2000
Ajo nuk kishte madje as të dashur.
13:00
I said, "You're thinking about this
326
765000
2000
I thashë, " Ti po mendon për këtë
13:02
just way too early."
327
767000
2000
thjesht shumë herët."
13:04
But the point is that what happens
328
769000
3000
Por çështja është çfarë ndodh
13:07
once you start kind of quietly leaning back?
329
772000
3000
në momentin që fillon dalngadalë të tërhiqesh?
13:10
Everyone who's been through this --
330
775000
2000
Të gjithë që e kanë përjetuarë këtë --
13:12
and I'm here to tell you, once you have a child at home,
331
777000
3000
dhe jam këtu t'u tregoj, në momentin që keni një fëmijë në shtëpi,
13:15
your job better be really good to go back,
332
780000
2000
puna juaj të jetë njëmend aq e mirë sa të ja vlej t'i ktheheni,
13:17
because it's hard to leave that kid at home --
333
782000
2000
përndryshe është e vështirë ta lësh atë femijë në shtëpi --
13:19
your job needs to be challenging.
334
784000
2000
puna juaj duhet te jetë vërtet stimuluese.
13:21
It needs to be rewarding.
335
786000
2000
Duhet të jetë shpërblyese.
13:23
You need to feel like you're making a difference.
336
788000
3000
Duhet të ndiheni sikur po bëni një ndryshim.
13:26
And if two years ago you didn't take a promotion
337
791000
3000
Dhe nëse dy vite më parë nuk e morrët ngritjen në përgjegjësi
13:29
and some guy next to you did,
338
794000
2000
dhe dikush që punon pranë teje e morri atë ngritje në detyrë,
13:31
if three years ago
339
796000
2000
nëse tre vjetë më parë
13:33
you stopped looking for new opportunities,
340
798000
2000
ndaluat së kërkuari mundësi të reja,
13:35
you're going to be bored
341
800000
2000
keni për t'u mërzitur
13:37
because you should have kept your foot on the gas pedal.
342
802000
3000
sepse duhet ta kishit mbajtur këmbën tek pedalja e gazit.
13:40
Don't leave before you leave.
343
805000
2000
Mos u largoni përpara se t'ju duhet të largoheni.
13:42
Stay in.
344
807000
2000
Qëndroni.
13:44
Keep your foot on the gas pedal,
345
809000
2000
Mbajeni këmbën tek pedalja e gazit
13:46
until the very day you need to leave
346
811000
2000
deri në ditën që vërtet u duhet të largoheni
13:48
to take a break for a child --
347
813000
2000
për të marr një pushim për fëmijë --
13:50
and then make your decisions.
348
815000
2000
dhe ne atë moment merrni vendimet.
13:52
Don't make decisions too far in advance,
349
817000
3000
Mos merrni vendime shumë parakohe
13:55
particularly ones you're not even conscious you're making.
350
820000
3000
mbi të gjitha ato për të cilat nuk jeni të ndërgjegjeshme që po i merrni.
13:59
My generation really, sadly,
351
824000
2000
Brezi im, fatkeqesisht,
14:01
is not going to change the numbers at the top.
352
826000
2000
nuk ka për ta ndryshuar prezencën e femrave në rolet ekzekutive.
14:03
They're just not moving.
353
828000
2000
Ato thjesht nuk po lëvizin.
14:05
We are not going to get to where 50 percent of the population --
354
830000
3000
Nuk kemi për të arritur aty ku 50 përqind e popullatës duhet --
14:08
in my generation, there will not be 50 percent of [women]
355
833000
3000
nga brezi im, femrat nuk kanë për të arritur 50 përqind
14:11
at the top of any industry.
356
836000
2000
në krye te asnjërës industri.
14:13
But I'm hopeful that future generations can.
357
838000
3000
Por unë shpresoj që brezat e ardhshëm munden.
14:17
I think a world that was run
358
842000
2000
Unë mendoj se një botë ku
14:19
where half of our countries and half of our companies
359
844000
2000
gjysma e shteteve dhe gjysma e kompanive
14:21
were run by women, would be a better world.
360
846000
3000
do të drejtoheshin nga gratë, do te ishte një botë më e mirë.
14:24
And it's not just because people would know where the women's bathrooms are,
361
849000
3000
Dhe jo vetëm se njerëzit do ta dinin ku është tualeti i femrave,
14:27
even though that would be very helpful.
362
852000
3000
edhe pse kjo do ishte shumë e dobishme.
14:30
I think it would be a better world.
363
855000
2000
Unë mendoj që do ishte një botë më e mirë.
14:32
I have two children.
364
857000
2000
Unë kam dy fëmijë.
14:34
I have a five-year-old son and a two-year-old daughter.
365
859000
3000
Kam një djalë 5 vjeçar dhe një vajzë 3 vjeçare.
14:37
I want my son to have a choice
366
862000
2000
Dua që djali im të ketë mundësinë të zgjedhë
14:39
to contribute fully in the workforce or at home,
367
864000
3000
të jap kontribut të plotë në punë ose në shtepi.
14:42
and I want my daughter to have the choice
368
867000
2000
Dhe po ashtu dua që vajza ime të ketë mundesinë të zgjedhë
14:44
to not just succeed,
369
869000
2000
që jo vetëm t'ja dal mbanë,
14:46
but to be liked for her accomplishments.
370
871000
2000
por të vlerësohet për arritjet e saj.
14:48
Thank you.
371
873000
2000
Faleminderit.
14:50
(Applause)
372
875000
2000
(Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Sheryl Sandberg - COO, FacebookAs the COO at the helm of Facebook, Sheryl Sandberg juggles the tasks of monetizing the world’s largest social networking site while keeping its users happy and engaged.
Why you should listen
Long before Sheryl Sandberg left Google to join Facebook as its Chief Operating Officer in 2008, she was a fan. Today she manages Facebook’s sales, marketing, business development, human resources, public policy and communications. It’s a massive job, but one well suited to Sandberg, who not only built and managed Google’s successful online sales and operations program but also served as an economist for the World Bank and Chief of Staff at the US Treasury Department. Sandberg’s experience navigating the complex and socially sensitive world of international economics has proven useful as she and Facebook founder Mark Zuckerberg work to strike a balance between helping Facebook users control privacy while finding ways to monetize its most valuable asset: data.
At TEDWomen in 2010 Sandberg made the bold decision to talk about the experience of being one of very few women at the C-level of business. She noted that many women, in anticipating having a family, "lean back" from leading at work. After her TED Talk took off, Sandberg wrote the book Lean In, which has spent nearly a year on the New York Times Bestseller list. Sandberg plans to release a version of the book for graduates.
Sheryl Sandberg | Speaker | TED.com