TEDxOrangeCoast
Amy Purdy: Living beyond limits
Amy Purdy: Życie bez ograniczeń
Filmed:
Readability: 3.3
2,027,535 views
W wieku 19 lat Amy Purdy straciła obie nogi poniżej kolan. A teraz... jest zawodową snowboardzistką. W swojej poruszającej prelekcji pokazuje, jak czerpać inspirację z życiowych przeszkód.
(Sfilmowano na TEDxOrangeCoast)
Amy Purdy - Pro snowboarder
Amy Purdy became a professional snowboarder despite losing both her legs to meningitis. She encourages us to take control of our lives, and our limits. Full bio
Amy Purdy became a professional snowboarder despite losing both her legs to meningitis. She encourages us to take control of our lives, and our limits. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:04
If your life were a book
0
1000
2000
Gdyby twoje życie było książką,
00:06
and you were the author,
1
3000
4000
a ty jej autorem,
00:10
how would you want your story to go?
2
7000
3000
jak potoczyłaby się twoja historia?
00:13
That's the question
that changed my life forever.
that changed my life forever.
3
10573
4429
To pytanie na zawsze odmieniło moje życie.
00:18
Growing up in the hot Last Vegas desert,
4
15002
2998
Dorastając w gorącym, pustynnym Las Vegas
00:21
all I wanted was to be free.
5
18000
2992
chciałam jedynie wolności.
00:24
I would daydream about
traveling the world,
traveling the world,
6
21000
4000
Marzyłam, żeby podróżować po świecie,
00:28
living in a place where it snowed,
7
25000
3000
zamieszkać gdzieś, gdzie pada śnieg
00:31
and I would picture all of the stories
8
28000
3000
i wyobrażałam sobie te wszystkie historie,
00:34
that I would go on to tell.
9
31000
3000
które będę stale opowiadać.
00:37
At the age of 19,
10
34000
2000
W wieku 19 lat,
00:39
the day after I graduated high school,
11
36000
3000
dzień po ukończeniu szkoły średniej,
00:42
I moved to a place where it snowed
12
39000
3000
przeprowadziłam się tam,
gdzie padał śnieg,
gdzie padał śnieg,
00:45
and I became a massage therapist.
13
42000
2000
i zostałam masażystką.
00:47
With this job all I needed were my hands
14
44000
3000
Do tej pracy potrzebowałam jedynie rąk
00:50
and my massage table by my side
15
47000
3000
i stołu do masażu
00:53
and I could go anywhere.
16
50000
3240
i mogłam udać się, gdzie chciałam.
00:56
For the first time in my life,
17
53245
2755
Po raz pierwszy w życiu czułam,
00:59
I felt free, independent
18
56000
3530
że jestem wolna, niezależna
01:02
and completely in control of my life.
19
59530
5044
i że mam życie pod kontrolą,
01:07
That is, until my life took a detour.
20
64574
5436
aż wszystko zmieniło się o 180 stopni.
01:13
I went home from work early one day
21
70010
1990
Pewnego dnia wcześniej wyszłam z pracy
01:15
with what I thought was the flu,
22
72000
2820
myśląc, że mam grypę.
01:17
and less than 24 hours later
23
74820
3168
Niecałą dobę później byłam w szpitalu,
01:21
I was in the hospital
24
78000
2000
01:23
on life support
25
80000
2000
pod respiratorem,
01:25
with less than a two percent chance of living.
26
82000
3010
mając niecałe 2% szans na przeżycie.
01:28
It wasn't until days later
27
85010
2510
Kilka dni później,
kiedy leżałam w śpiączce,
kiedy leżałam w śpiączce,
01:30
as I lay in a coma
28
87520
2480
01:33
that the doctors diagnosed me
29
90000
2000
zdiagnozowano u mnie
01:35
with bacterial meningitis,
30
92000
3000
bakteryjne zapalenie opon mózgowych,
01:38
a vaccine-preventable blood infection.
31
95000
4560
infekcję, której można było zapobiec
szczepieniami ochronnymi.
szczepieniami ochronnymi.
01:42
Over the course of two and a half months
32
99563
2415
W ciągu dwóch i pół miesiąca
01:44
I lost my spleen, my kidneys,
33
101978
3692
straciłam śledzionę, nerki,
01:48
the hearing in my left ear
34
105670
2330
słuch w lewym uchu
01:51
and both of my legs below the knee.
35
108000
5000
i obie nogi poniżej kolan.
01:56
When my parents
wheeled me out of the hospital
wheeled me out of the hospital
36
113000
2824
Kiedy rodzice wywozili mnie
na wózku ze szpitala,
na wózku ze szpitala,
01:58
I felt like I had been
pieced back together
pieced back together
37
115824
2858
czułam się jak pozszywana z kawałków,
szmaciana lalka.
szmaciana lalka.
02:01
like a patchwork doll.
38
118682
3326
02:05
I thought the worst was over
39
122008
1992
Myślałam, że najgorsze już za mną,
02:07
until weeks later when I saw my new legs
40
124607
2393
aż kilka tygodni później
po raz pierwszy zobaczyłam
swoje nowe nogi.
swoje nowe nogi.
02:10
for the first time.
41
127000
2000
02:12
The calves were bulky blocks of metal
42
129000
4790
Zamiast łydek toporne, metalowe klocki,
02:16
with pipes bolted together for the ankles
43
133792
3738
w miejscu kostek rury połączone bolcami
02:20
and a yellow rubber foot
44
137530
2481
i żółte, gumowe stopy,
02:23
with a raised rubber line
from the toe to the ankle
from the toe to the ankle
45
140011
3960
z wybrzuszeniem biegnącym
od dużego palca do kostki,
od dużego palca do kostki,
02:26
to look like a vein.
46
143971
2029
które miało przypominać żyłę.
02:29
I didn't know what to expect,
47
146000
3000
Nie wiedziałam, czego się spodziewać,
02:32
but I wasn't expecting that.
48
149000
3000
ale tego na pewno się nie spodziewałam.
02:35
With my mom by my side
49
152000
3000
Razem z mamą, obie całe we łzach,
02:38
and tears streaming down our faces,
50
155000
5716
02:43
I strapped on these chunky legs
51
160716
3284
przytroczyłyśmy te toporne nogi
i stanęłam na nich.
i stanęłam na nich.
02:47
and I stood up.
52
164000
2997
02:50
They were so painful and so confining
53
167000
4280
Były tak bolesne i ciasne,
02:54
that all I could think was,
54
171280
2730
że myślałam tylko o tym,
02:57
how am I ever going to travel the world
55
174010
2700
jak miałabym podróżować w nich po świecie?
02:59
in these things?
56
176710
1290
03:01
How was I ever going to live
57
178000
2000
Jak miałabym prowadzić życie
03:03
the life full of adventure and stories,
58
180000
2728
pełne przygód i opowieści,
03:05
as I always wanted?
59
182728
2272
którego zawsze pragnęłam?
03:08
And how was I going to snowboard again?
60
185000
4844
I jak miałabym znów
jeździć na snowboardzie?
jeździć na snowboardzie?
03:12
That day, I went home, I crawled into bed
61
189844
3156
Tego dnia wróciłam do domu,
wczołgałam się do łóżka
wczołgałam się do łóżka
03:16
and this is what my life looked like
62
193000
2000
i tak spędziłam kolejnych kilka miesięcy.
03:18
for the next few months:
63
195000
2440
03:20
me passed out, escaping from reality,
64
197441
4199
Nieobecna, uciekająca od rzeczywistości,
03:24
with my legs resting by my side.
65
201640
4373
z nogami stojącymi obok.
03:29
I was absolutely physically
and emotionally broken.
and emotionally broken.
66
206013
8277
Byłam kompletnie załamana,
fizycznie i emocjonalnie.
fizycznie i emocjonalnie.
03:37
But I knew that in order to move forward,
67
214290
3710
Wiedziałam, jednak, że aby ruszyć naprzód,
03:41
I had to let go of the old Amy
68
218000
5230
muszę pozwolić odejść dawnej Amy
03:46
and learn to embrace the new Amy.
69
223230
5790
i zaakceptować nową Amy.
03:52
And that is when it dawned on me
70
229020
3330
Wówczas dotarło do mnie,
03:55
that I didn't have to be five-foot-five anymore.
71
232350
3730
że już nie muszę mieć 168 cm wzrostu.
03:59
I could be as tall as I wanted!
72
236080
2920
Mogę być tak wysoka, jak chcę!
(Śmiech) (Brawa)
04:02
(Laughter) (Applause)
73
239000
5680
04:07
Or as short as I wanted,
depending on who I was dating.
depending on who I was dating.
74
244680
3331
Albo tak niska, jak chcę,
zależy z kim się spotykam.
zależy z kim się spotykam.
04:11
(Laughter)
75
248011
1989
(Śmiech)
04:13
And if I snowboarded again,
76
250000
2570
A jeśli znów zacznę jeździć na desce,
04:15
my feet aren't going to get cold.
77
252570
1860
nie będą mi marznąć stopy.
04:17
(Laughter)
78
254430
1784
(Śmiech)
04:19
And best of all, I thought,
79
256214
2236
A, co najlepsze, mogę dopasować stopy
04:21
I can make my feet the size
of all the shoes
of all the shoes
80
258450
3726
do rozmiaru wszystkich butów z wyprzedaży!
04:25
that are on the sales rack.
(Laughter)
(Laughter)
81
262176
2499
04:27
And I did!
82
264676
1914
I tak też zrobiłam!
04:29
So there were benefits here.
83
266590
2410
A więc są i zalety.
04:32
It was this moment that I asked myself
84
269000
2665
Wtedy zadałam sobie pytanie,
04:34
that life-defining question:
85
271665
2925
które zaważyło na moim dalszym życiu.
04:37
If my life were a book
86
274592
2340
Gdyby moje życie było książką,
04:39
and I were the author,
87
276932
3218
którą sama piszę,
04:43
how would I want the story to go?
88
280150
2810
jak by się rozegrało?
04:45
And I began to daydream.
89
282960
2490
I zaczęłam marzyć.
04:48
I daydreamed like I did as a little girl
90
285450
2790
Tak, jak wtedy,
gdy byłam małą dziewczynką.
gdy byłam małą dziewczynką.
04:51
and I imagined myself
91
288240
2760
Wyobrażałam sobie,
04:54
walking gracefully,
92
291000
3000
że poruszam się z gracją,
04:57
helping other people through my journey
93
294000
2441
pomagam innym w drodze przez życie
04:59
and snowboarding again.
94
296441
2559
i znów jeżdżę na snowboardzie.
05:02
And I didn't just see myself
95
299000
2000
Nie tylko wyobrażałam sobie,
05:04
carving down a mountain of powder,
96
301000
2000
jak sunę w dół zasnieżonych stoków,
05:06
I could actually feel it.
97
303000
3000
ja naprawdę to czułam.
05:09
I could feel the wind against my face
98
306000
3000
Czułam wiatr na twarzy,
05:12
and the beat of my racing heart
99
309000
3000
i przyspieszone bicie serca,
05:15
as if it were happening
in that very moment.
in that very moment.
100
312000
5010
tak, jakby to działo się
właśnie w tej chwili.
właśnie w tej chwili.
05:20
And that is when a new chapter
in my life began.
in my life began.
101
317010
6390
Wtedy zaczął się
nowy rozdział mojego życia.
nowy rozdział mojego życia.
05:26
Four months later
I was back up on a snowboard,
I was back up on a snowboard,
102
323400
3430
Cztery miesiące później
znów stanęłam na desce,
znów stanęłam na desce,
05:29
although things didn't go
quite as expected:
quite as expected:
103
326830
2590
jednak nie wszystko
poszło po mojej myśli.
poszło po mojej myśli.
05:32
My knees and my ankles wouldn't bend
104
329420
2580
Kolana i kostki się nie zginały
05:35
and at one point I traumatized
all the skiers on the chair lift
all the skiers on the chair lift
105
332000
4710
i pewnego razu przeraziłam
wszystkich narciarzy na wyciągu,
wszystkich narciarzy na wyciągu,
05:39
when I fell and my legs,
106
336710
4360
kiedy ja upadłam, a moje nogi,
wciąż przytwierdzone do deski,
wciąż przytwierdzone do deski,
05:44
still attached to my snowboard —
107
341070
1930
(Śmiech)
05:46
(Laughter) —
108
343000
4000
05:50
went flying down the mountain,
109
347000
3000
poszybowały w dół zbocza,
05:53
and I was on top of the mountain still.
110
350000
3000
podczas gdy ja zostałam na szczycie.
05:56
I was so shocked,
111
353000
2000
Byłam równie zszokowana,
05:58
I was just as shocked as everybody else,
and I was so discouraged,
and I was so discouraged,
112
355000
4308
co wszyscy pozostali
i ogromnie zniechęcona,
i ogromnie zniechęcona,
06:02
but I knew that if I could find the right pair of feet
113
359308
3692
jednak wiedziałam, że jeśli
znajdę odpowiednią parę stóp,
znajdę odpowiednią parę stóp,
06:06
that I would be able to do this again.
114
363000
2000
będę w stanie znów zacząć jeździć.
06:08
And this is when I learned
that our borders
that our borders
115
365000
3000
Wtedy nauczyłam się,
że ograniczenia i przeszkody
że ograniczenia i przeszkody
06:11
and our obstacles
can only do two things:
can only do two things:
116
368000
4028
mogą zrobić tylko dwie rzeczy:
06:15
one, stop us in our tracks
117
372028
2972
albo zatrzymać nas na drodze do celu,
06:18
or two, force us to get creative.
118
375000
4190
albo zmusić do kreatywności.
06:22
I did a year of research,
still couldn't figure out
still couldn't figure out
119
379190
2410
Po roku poszukiwań wciąż nie wiedziałam,
06:24
what kind of legs to use,
120
381600
1400
jakich nóg powinnam użyć,
06:26
couldn't find any resources
that could help me.
that could help me.
121
383000
2287
nie mogłam znaleźć
żadnych pomocnych źródeł.
żadnych pomocnych źródeł.
06:28
So I decided to make a pair myself.
122
385287
3293
Postanowiłam, więc, zrobić je sama.
06:31
My leg maker and I
put random parts together
put random parts together
123
388580
3057
Wraz z wykonawcą
złożyliśmy przypadkowe części
złożyliśmy przypadkowe części
06:34
and we made a pair of feet
that I could snowboard in.
that I could snowboard in.
124
391637
3265
stworzyliśmy parę stóp,
w której mogłam jeździć na desce.
w której mogłam jeździć na desce.
06:37
As you can see,
125
394902
2098
Jak widzicie,
06:40
rusted bolts, rubber,
wood and neon pink duct tape.
wood and neon pink duct tape.
126
397000
7000
zardzewiałe śruby, guma,
drewno i neonowo różowa taśma izolacyjna.
drewno i neonowo różowa taśma izolacyjna.
06:47
And yes, I can change my toenail polish.
127
404000
3000
I owszem, mogę zmieniać kolor paznokci.
06:50
It was these legs
128
407000
2000
To te nogi
06:52
and the best 21st birthday gift
I could ever receive —
I could ever receive —
129
409000
3965
i najlepszy prezent,
jaki mogłam otrzymać na 21. urodziny,
jaki mogłam otrzymać na 21. urodziny,
06:55
a new kidney from my dad —
130
412965
2487
nowa nerka od mojego taty,
06:58
that allowed me to follow my dreams again.
131
415452
2548
pozwoliły mi ponownie
podążyć za marzeniami.
podążyć za marzeniami.
07:01
I started snowboarding,
132
418000
2000
Zaczęłam jeździć na snowboardzie,
07:03
then I went back to work,
then I went back to school.
then I went back to school.
133
420000
2916
wróciłam do pracy i do szkoły.
07:05
Then in 2005 I cofounded
a nonprofit organization
a nonprofit organization
134
422916
3689
W 2005 roku współzałożyłam
organizację non-profit
organizację non-profit
07:09
for youth and young adults
with physical disabilities
with physical disabilities
135
426605
2247
na rzecz młodych osób
niepełnosprawnych fizycznie,
niepełnosprawnych fizycznie,
07:11
so they could get involved
with action sports.
with action sports.
136
428852
3628
aby umożliwić im uprawianie sportów akcji.
07:15
From there, I had the opportunity to go to South Africa,
137
432480
3580
Miałam okazję pojechać
do Afryki Południowej,
do Afryki Południowej,
07:19
where I helped to put shoes
on thousands of children's feet
on thousands of children's feet
138
436060
3195
gdzie pomagałam zakładać buty
na tysiące dziecięcych stóp,
na tysiące dziecięcych stóp,
07:22
so they could attend school.
139
439255
2206
aby mogły chodzić do szkoły,
07:24
And just this past February,
140
441461
2209
a w lutym tego roku
07:26
I won two back-to-back
World Cup gold medals —
World Cup gold medals —
141
443670
4690
zdobyłam, dwa razy z rzędu,
złoty medal Mistrzostw Świata...
złoty medal Mistrzostw Świata...
07:31
(Applause) —
142
448360
5032
(Brawa)
07:40
which made me
143
457156
1594
...stając się najwyżej notowaną
para-snowboardzistką na świecie.
para-snowboardzistką na świecie.
07:41
the highest ranked
adaptive female snowboarder
adaptive female snowboarder
144
458750
3363
07:45
in the world.
145
462113
1627
07:46
Eleven years ago, when I lost my legs,
146
463759
3241
11 lat temu, kiedy straciłam nogi,
07:50
I had no idea what to expect.
147
467000
3440
nie miałam pojęcia, czego oczekiwać.
07:53
But if you ask me today,
148
470449
1551
Ale zapytana dzisiaj,
07:55
if I would ever want to
change my situation,
change my situation,
149
472000
2000
czy chciałabym zmienić swoją sytuację,
07:57
I would have to say no.
150
474000
3000
musiałabym powiedzieć "nie".
08:00
Because my legs haven't disabled me,
151
477000
2000
Brak nóg mnie nie unieruchomił,
08:02
if anything they've enabled me.
152
479000
2540
wręcz mnie uaktywnił.
08:04
They've forced me to rely on my imagination
153
481540
3460
Zmusił mnie, abym polegała
na swojej wyobraźni
na swojej wyobraźni
08:08
and to believe in the possibilities,
154
485000
3000
i wierzyła we własne możliwości
08:11
and that's why I believe
155
488000
1780
i dlatego uważam,
że wyobraźnia może być narzędziem
08:12
that our imaginations can be used as tools
156
489780
2220
08:15
for breaking through borders,
157
492000
2000
do pokonywania ograniczeń,
08:17
because in our minds,
we can do anything
we can do anything
158
494000
3000
bo w umyśle możemy zrobić wszystko
08:20
and we can be anything.
159
497000
3000
i być, kim chcemy.
08:23
It's believing in those dreams
160
500000
2000
Wiara w marzenia i stawianie czoła obawom
08:25
and facing our fears head-on
161
502000
3000
08:28
that allows us to live our lives
162
505000
2570
pozwalają nam żyć bez barier.
08:30
beyond our limits.
163
507570
2920
08:33
And although today is about
innovation without borders,
innovation without borders,
164
510490
3370
I choć dziś mówimy
o innowacjach bez granic,
o innowacjach bez granic,
08:36
I have to say that in my life,
165
513860
3140
w moim życiu innowacja była możliwa
08:40
innovation has only been possible
166
517000
2428
08:42
because of my borders.
167
519428
3172
właśnie przez ograniczenia.
08:45
I've learned that borders are where the actual ends,
168
522600
4405
U kresu kończy się to, co pewne,
08:50
but also where the imagination
169
527005
2995
ale zaczyna się wyobraźnia i historia.
08:53
and the story begins.
170
530000
2930
08:55
So the thought that I would like
to challenge you with today
to challenge you with today
171
532930
2986
Chciałabym was zostawić z pewną myślą:
08:58
is that maybe instead of looking at
our challenges and our limitations
our challenges and our limitations
172
535916
4078
może zamiast patrzeć
na wyzwania i ograniczenia,
na wyzwania i ograniczenia,
09:03
as something negative or bad,
173
540000
3000
jako na coś negatywnego, czy złego,
09:06
we can begin to look at them as blessings,
174
543000
3000
spójrzmy na nie jak na dobrodziejstwa,
09:09
magnificent gifts that can be used
to ignite our imaginations
to ignite our imaginations
175
546000
5525
dary losu, które mogą
rozbudzić wyobraźnię
rozbudzić wyobraźnię
09:14
and help us go further
than we ever knew we could go.
than we ever knew we could go.
176
551525
5490
i pomóc nam zajść dalej,
niż zakładaliśmy.
niż zakładaliśmy.
09:20
It's not about breaking down borders.
177
557027
3973
Nie chodzi o przełamywanie barier,
09:24
It's about pushing off of them
178
561000
3330
tylko o ich przesuwanie,
09:27
and seeing what amazing places
179
564340
2660
żeby zobaczyć, jak niesamowite miejsca
09:30
they might bring us.
180
567000
2000
mogą nam udostępnić.
09:32
Thank you.
181
569000
1540
Dziękuję.
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Amy Purdy - Pro snowboarderAmy Purdy became a professional snowboarder despite losing both her legs to meningitis. She encourages us to take control of our lives, and our limits.
Why you should listen
After bacterial meningitis took her legs, Amy Purdy struggled with depression, and only beat it when she learned to accept her new reality, but not any limitations. After being unable to find prosthetics that would allow her to snowboard, she built her own. Today, she is a world champion female adaptive snowboarder. In 2005, she co-founded Adaptive Action Sports, a non-profit dedicated to introducing people with physical challenges to action sports.
Amy Purdy | Speaker | TED.com