TEDWomen 2016
Jeanne Gang: Buildings that blend nature and city
Jeanne Gang: Những tòa nhà giao hòa thiên nhiên và đô thị
Filmed:
Readability: 4.4
1,605,835 views
Một tòa nhà chọc trời giúp điều tiết gió... một tòa nhà tạo nên cộng đồng từ một mái ấm... Jeanne Gang kiến tạo nên các mối quan hệ từ kiến trúc. Trong chuyến đi thú vị tìm hiểu về công việc của mình, Gang dẫn chúng ta tới với những tòa nhà lớn nhỏ, từ một trung tâm cộng đồng đầy những bất ngờ cho tới một tòa chọc trời nổi tiếng ở Chicago. "Qua kiến trúc, chúng ta có thể làm nên nhiều thứ lớn lao hơn là xây các tòa nhà", cô nói. "Chúng ta có thể giúp cân bằng hành tinh mà ta cùng chung sống."
Jeanne Gang - Architect
With an eye for nature’s forms and lessons learned from its materials, Jeanne Gang creates iconic environments that stand in curvy relief to blocky urban cityscapes. Full bio
With an eye for nature’s forms and lessons learned from its materials, Jeanne Gang creates iconic environments that stand in curvy relief to blocky urban cityscapes. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I'm a relationship builder.
0
914
2206
Tôi là người xây dựng mối quan hệ.
00:15
When you think of a relationship builder,
1
3144
1972
Khi nghĩ đến người xây dựng mối quan hệ,
00:17
don't you just automatically
think "architect?"
think "architect?"
2
5140
2300
có phải bạn nghĩ ngay đến "kiến trúc sư?"
00:19
Probably not.
3
7922
1423
Có lẽ là không.
00:22
That's because most people think
architects design buildings and cities,
architects design buildings and cities,
4
10077
4206
Bởi vì phần lớn mọi người nghĩ rằng
kiến trúc sư chỉ thiết kế các công trình,
kiến trúc sư chỉ thiết kế các công trình,
00:26
but what we really design
are relationships,
are relationships,
5
14307
2354
nhưng thực sự, chúng tôi
thiết kế các mối quan hệ,
thiết kế các mối quan hệ,
00:29
because cities are about people.
6
17383
2107
bởi vì thành phố là về con người.
00:31
They're places where people come together
for all kinds of exchange.
for all kinds of exchange.
7
19514
3382
Đó là những nơi mà mọi người
có thể tập trung lại với nhau để trao đổi.
có thể tập trung lại với nhau để trao đổi.
00:34
And besides, skylines
are highly specific urban habitats
are highly specific urban habitats
8
22920
3217
Và bên cạnh đó, đường chân trời thấy được
có những đặc trưng riêng
có những đặc trưng riêng
00:38
with their own insects,
plants and animals,
plants and animals,
9
26161
2318
về các loài côn trùng, cây, động vật,
00:40
and even their own weather.
10
28503
1633
thậm chí có cả thời tiết riêng.
00:42
But today, urban habitats
are out of balance.
are out of balance.
11
30650
2744
Nhưng ngày nay, môi trường
ở đô thị đang mất cân bằng.
ở đô thị đang mất cân bằng.
00:45
Climate change, together with political
and economic troubles,
and economic troubles,
12
33803
4032
Biến đổi khí hậu, cùng sự bất ổn
về kinh tế và chính trị,
về kinh tế và chính trị,
00:49
are having an impact;
13
37859
1152
tất cả đều tác động,
00:51
they're adding up
and stressing out cities and us,
and stressing out cities and us,
14
39035
3312
cộng hưởng và gây áp lực
lên thành phố và chính chúng ta,
lên thành phố và chính chúng ta,
00:54
the people who live in them.
15
42371
1531
những người sống tại thành thị.
00:57
For me, the field of ecology
has provided important insight,
has provided important insight,
16
45000
3625
Với tôi, ngành nghiên cứu sinh thái
đã giúp ta có góc nhìn sâu sắc hơn,
đã giúp ta có góc nhìn sâu sắc hơn,
01:00
because ecologists don't just look
at individual species on their own,
at individual species on their own,
17
48649
4209
vì nhà sinh thái học không chỉ quan sát
từng cá thể riêng biệt,
từng cá thể riêng biệt,
01:04
they look at the relationships
between living things
between living things
18
52882
3193
họ nhìn vào những mối quan hệ
của các cá thể sống
của các cá thể sống
01:08
and their environment.
19
56099
1249
và môi trường sống của nó.
01:10
They look at how all the diverse parts
of the ecosystem are interconnected,
of the ecosystem are interconnected,
20
58554
3878
Họ nhìn vào cách sự đa dạng
của hệ sinh thái kết nối với nhau,
của hệ sinh thái kết nối với nhau,
01:14
and it's actually this balance,
this web of life, that sustains life.
this web of life, that sustains life.
21
62456
4298
đó là sự cân bằng, một mạng lưới xã hội
giúp duy trì sự sống.
giúp duy trì sự sống.
01:19
My team and I have been applying
insights from ecology to architecture
insights from ecology to architecture
22
67268
4592
Tôi và đội của mình áp dụng
kiến thức sinh thái vào kiến trúc
kiến thức sinh thái vào kiến trúc
01:23
to see how physical space
can help build stronger relationships.
can help build stronger relationships.
23
71884
3994
giúp xây dựng các mối quan hệ bền vững
thông qua thiết kế các không gian vật lý.
thông qua thiết kế các không gian vật lý.
01:28
The projects I'm going to show you today
24
76304
1962
Dự án tôi sắp cho các bạn thấy hôm nay
01:30
use the idea of building relationships
as the key driver for design.
as the key driver for design.
25
78290
3703
sử dụng ý tưởng xây dựng mối quan hệ
như một chìa khóa khi thiết kế.
như một chìa khóa khi thiết kế.
01:34
Here's an example of what I mean.
26
82852
1833
Đây là một ví dụ.
01:36
Recently, we were asked to design
a center for social justice leadership
a center for social justice leadership
27
84709
4149
Gần đây, chúng tôi được yêu cầu thiết kế
một trung tâm lãnh đạo công bằng xã hội
một trung tâm lãnh đạo công bằng xã hội
01:40
called the Arcus Center.
28
88882
1550
gọi là Trung tâm Arcus.
01:43
They asked us for a building
that could break down traditional barriers
that could break down traditional barriers
29
91102
3522
Họ muốn một tòa nhà
có thể phá vỡ các rào cản truyền thống
có thể phá vỡ các rào cản truyền thống
giữa các nhóm người khác nhau
01:46
between different groups
30
94648
1284
01:47
and in doing so, create possibilities
for meaningful conversations
for meaningful conversations
31
95956
4247
và nhờ đó, điều kiện
cho các buổi trò chuyện ý nghĩa
cho các buổi trò chuyện ý nghĩa
xung quanh sự công bằng xã hội.
01:52
around social justice.
32
100227
1504
01:54
The students wanted a place
for cultural exchange.
for cultural exchange.
33
102233
2657
Những sinh viên muốn một nơi
cho sự trao đổi văn hóa.
cho sự trao đổi văn hóa.
01:56
They thought a place for preparing
food together could do that.
food together could do that.
34
104914
3799
Một nơi giúp họ chuẩn bị thức ăn cùng nhau
có thể làm được điều đó.
có thể làm được điều đó.
02:00
And they wanted to be welcoming
to the outside community.
to the outside community.
35
108737
2731
Và họ muốn được chào đón ngoài xã hội.
02:03
They thought a fireplace
could draw people in
could draw people in
36
111492
2663
Họ nghĩ một chiếc lò sưởi
có thể gắn kết mọi người
có thể gắn kết mọi người
02:06
and help start conversations.
37
114179
2296
và giúp những cuộc trò chuyện bắt đầu.
Và mọi người muốn toàn bộ
quá trình họ đang làm việc trong đó
quá trình họ đang làm việc trong đó
02:09
And everybody wanted the work
of social justice to be visible
of social justice to be visible
38
117553
3465
được thể hiện ra bên ngoài.
02:13
to the outside world.
39
121042
1419
02:15
There really wasn't a precedent
for this kind of space,
for this kind of space,
40
123568
2741
Việc thiết kế kiểu như thế ít có tiền lệ,
02:18
so we looked around the globe
and found examples
and found examples
41
126333
2467
nên chúng tôi tìm kiếm
trên khắp thế giới các ví dụ
trên khắp thế giới các ví dụ
02:20
of community meeting houses.
42
128824
1745
về các nhà sinh hoạt cho cộng đồng.
Nhà cộng đồng là nơi mà tại đó,
02:22
Community meeting houses are places
43
130974
2190
những mối liên hệ rất cụ thể
giữa người với người được thiết lập,
giữa người với người được thiết lập,
02:25
where there's very specific
relationships between people,
relationships between people,
44
133188
3361
02:28
like this one in Mali,
where the elders gather.
where the elders gather.
45
136573
3172
như căn nhà này ở Mali
là nơi họp của các già làng.
là nơi họp của các già làng.
02:32
The low roof keeps everybody seated
and at equal eye level.
and at equal eye level.
46
140189
3552
Mái nhà thấp giúp mọi người
cùng ngồi xuống ngang tầm mắt nhau,
cùng ngồi xuống ngang tầm mắt nhau,
thể hiện tính bình đẳng,
02:35
It's very egalitarian.
47
143765
1223
02:37
I mean, you can't stand up
and take over the meeting.
and take over the meeting.
48
145012
2478
ý rằng, bạn không thể đứng lên
điều hành cuộc họp.
điều hành cuộc họp.
02:39
You'd actually bump your head.
49
147514
1513
Bạn sẽ đụng đầu vào trần nhà.
02:41
(Laughter)
50
149051
1653
(cười)
02:42
In meeting houses,
there's always a central space
there's always a central space
51
150728
2614
Tại nhà cộng đồng,
luôn có một không gian trung tâm
luôn có một không gian trung tâm
02:45
where you can sit around a circle
and see each other.
and see each other.
52
153366
2651
nơi các bạn có thể ngồi
thành vòng tròn và thấy nhau.
thành vòng tròn và thấy nhau.
02:48
So we designed a space just like that
53
156041
2021
Nên chúng tôi đã tạo ra không gian như vậy
02:50
right in the middle of the Arcus Center,
54
158086
1979
ngay chính giữa Trung tâm Arcus,
02:52
and we anchored it
with a fireplace and a kitchen.
with a fireplace and a kitchen.
55
160089
2990
và chúng tôi tạo thêm lò sưởi
và nhà bếp cho nó.
và nhà bếp cho nó.
02:55
It's pretty hard to get a kitchen
and a fireplace in a building like this
and a fireplace in a building like this
56
163103
3472
Thật khó để làm nhà bếp và nhà ăn
trong một tòa nhà như vậy
trong một tòa nhà như vậy
02:58
with the building codes,
57
166599
1204
với các quy tắc xây dựng,
02:59
but it was so important
to the concept, we got it done.
to the concept, we got it done.
58
167827
2802
nhưng nó rất quan trọng,
nên chúng tôi đã cố gắng.
nên chúng tôi đã cố gắng.
03:03
And now the central space
works for big social gatherings
works for big social gatherings
59
171288
3781
Giờ ta sẽ nói đến không gian trung tâm
dùng để phục vụ các buổi họp lớn,
dùng để phục vụ các buổi họp lớn,
03:07
and a place to meet one-on-one
for the very first time.
for the very first time.
60
175093
3238
và thường là nơi người ta
gặp gỡ nhau lần đầu tiên.
gặp gỡ nhau lần đầu tiên.
03:10
It's almost like
this three-way intersection
this three-way intersection
61
178355
2079
Nó gần giống như một ngã ba,
03:12
that encourages bumping into people
and starting a conversation.
and starting a conversation.
62
180458
3574
khuyến khích mọi người gặp gỡ
và bắt chuyện với nhau.
và bắt chuyện với nhau.
03:16
Now you can always pass the kitchen
and see something going on.
and see something going on.
63
184676
3144
Giờ bạn có thể đi ngang nhà bếp
và thấy gì đó đang xảy ra.
và thấy gì đó đang xảy ra.
03:19
You can sit by the fireplace
and share stories.
and share stories.
64
187844
3347
Bạn có thể ngồi cạnh lò sưởi
và chia sẻ những câu chuyện.
và chia sẻ những câu chuyện.
03:23
You can study together
in big groups or in small ones,
in big groups or in small ones,
65
191754
3197
Bạn có thể học cùng nhau
trong các nhóm nhỏ hay lớn,
trong các nhóm nhỏ hay lớn,
03:26
because the architecture
sets up these opportunities.
sets up these opportunities.
66
194975
3237
vì kiến trúc được thiết kế
để tạo thuận lợi cho những cơ hội như vậy.
để tạo thuận lợi cho những cơ hội như vậy.
Quá trình xây dựng cũng hướng đến
xây dựng mối quan hệ.
xây dựng mối quan hệ.
03:31
Even the construction
is about building relationships.
is about building relationships.
67
199641
2603
Bức tường này được tạo nên bởi gỗ và vữa,
03:34
It's made of cordwood masonry,
68
202268
1861
03:36
which is using logs
the way you would use bricks.
the way you would use bricks.
69
204153
2937
bạn dùng gỗ để xây nó
giống hệt cách bạn xây tường bằng gạch.
giống hệt cách bạn xây tường bằng gạch.
03:39
It's super low-tech and easy to do
and anyone can do it --
and anyone can do it --
70
207114
2971
Một phương pháp cổ truyền
và ai cũng có thể làm được,
và ai cũng có thể làm được,
03:42
and that's the entire point.
71
210109
1677
và đó đúng là điều chúng tôi muốn.
03:43
The act of making is a social activity.
72
211810
2967
Việc làm đó cũng là một hoạt động tập thể.
03:48
And it's good for the planet, too:
73
216412
2008
Điều đó cũng tốt cho hành tinh chúng ta:
03:50
the trees absorbed carbon
when they were growing up,
when they were growing up,
74
218444
3096
cây cối hấp thụ các-bon khi chúng lớn lên,
03:53
and they gave off oxygen,
75
221564
1644
và chúng cung cấp oxy,
03:55
and now that carbon
is trapped inside the walls
is trapped inside the walls
76
223232
2741
khí các-bon bị kẹt lại
bên trong những bức tường
bên trong những bức tường
03:57
and it's not being released
into the atmosphere.
into the atmosphere.
77
225997
3173
và không thể thải ra ngoài bầu không khí.
04:01
So making the walls is equivalent
to taking cars right off the road.
to taking cars right off the road.
78
229194
4071
Vì vậy, việc xây tường mang lại hiệu quả
tương đương với việc giảm thiểu xe cộ.
tương đương với việc giảm thiểu xe cộ.
04:06
We chose the building method
79
234149
2269
Chúng tôi chọn phương pháp xây dựng này
04:08
because it connects people
to each other and to the environment.
to each other and to the environment.
80
236442
3946
vì nó kết nối mọi người với nhau
và với môi trường.
và với môi trường.
Nhưng liệu có hiệu quả?
04:13
But is it working?
81
241435
1151
04:14
Is it creating relationships
and nurturing them?
and nurturing them?
82
242610
2266
Điều đó có tạo mối quan hệ
và phát triển chúng?
và phát triển chúng?
04:16
How can we know?
83
244900
1318
Làm sao chúng ta biết được?
04:18
Well, more and more people
are coming here, for one,
are coming here, for one,
84
246242
3411
Ngày càng có nhiều người đến đây hơn,
đó là một dấu hiệu,
đó là một dấu hiệu,
04:21
and as a result of the fireside chats
85
249677
2320
nhờ các cuộc trò chuyện bên lò sưởi
04:24
and a full calendar of programming,
86
252021
2098
và lịch trình dày đặc các sự kiện,
04:26
people are applying
for the Arcus Fellowships.
for the Arcus Fellowships.
87
254143
2588
mọi người đang nộp đơn vào nhóm Arcus.
04:28
In fact, applications have increased
tenfold for the Arcus Fellowship
tenfold for the Arcus Fellowship
88
256755
4299
Thực tế, số hồ sơ gia nhập nhóm Arcus
đang tăng lên gấp mười lần
đang tăng lên gấp mười lần
04:33
since the building opened.
89
261078
1265
kể từ khi tòa nhà mở cửa.
04:34
It's working. It's bringing
people together.
people together.
90
262367
2670
Nó hoạt động rất hiệu quả.
Nó gắn kết mọi người với nhau.
Nó gắn kết mọi người với nhau.
04:38
So I've shown how architecture
can connect people
can connect people
91
266254
2368
Tôi đã chỉ ra cách kiến trúc
gắn kết mọi người
gắn kết mọi người
04:40
on this kind of horizontal campus scale.
92
268646
2158
theo chiều rộng của trường học.
04:43
But we wondered if social relationships
could be scaled up --
could be scaled up --
93
271345
3498
Nhưng tôi tự hỏi các mối quan hệ xã hội
có thể được nâng cao
có thể được nâng cao
04:46
or rather, upward -- in tall buildings.
94
274867
2653
theo chiều cao của các tòa nhà cao tầng.
04:50
Tall buildings don't necessarily lend
themselves to being social buildings.
themselves to being social buildings.
95
278381
4037
Các cao ốc hiện nay chưa được thiết kế tốt
để trở thành các tòa nhà công cộng.
để trở thành các tòa nhà công cộng.
04:54
They can seem isolating and inward.
96
282442
1993
Trông nó có vẻ cô đơn và hướng nội.
04:56
You might only see people
in those awkward elevator rides.
in those awkward elevator rides.
97
284826
4532
Bạn có thể thấy người ta khó xử thế nào
khi phải đi chung thang máy.
khi phải đi chung thang máy.
05:02
But in several major cities,
I've been designing tall buildings
I've been designing tall buildings
98
290676
3511
Nhưng trong vài thành phố lớn,
tôi thiết kế những tòa cao tầng
tôi thiết kế những tòa cao tầng
05:06
that are based on creating
relationships between people.
relationships between people.
99
294211
3341
dựa trên việc tạo ra mối quan hệ
giữa người với người.
giữa người với người.
05:09
This is Aqua.
100
297576
1476
Đây là Aqua.
05:11
It's a residential high-rise in Chicago
101
299076
3574
Đó là một khu nhà ở cao tầng tại Chicago
nhắm đến người đi làm trẻ
và các vợ chồng già không ở với con,
và các vợ chồng già không ở với con,
05:14
aimed at young urban professionals
and empty nesters,
and empty nesters,
102
302674
2611
05:17
many of them new to the city.
103
305309
1643
phần đông trong số họ là mới tới đô thị.
05:19
With over 700 apartments, we wanted to see
if we could use architecture
if we could use architecture
104
307817
3926
Với hơn 700 căn hộ, chúng tôi muốn thấy
liệu chúng tôi có thể dùng kiến trúc
liệu chúng tôi có thể dùng kiến trúc
05:23
to help people get to know
their neighbors,
their neighbors,
105
311767
2071
để giúp mọi người biết hàng xóm của họ,
05:25
even when their homes are organized
in the vertical dimension.
in the vertical dimension.
106
313862
3250
ngay cả khi căn nhà
được thiết kế theo chiều đứng.
được thiết kế theo chiều đứng.
05:31
So we invented a way to use balconies
as the new social connectors.
as the new social connectors.
107
319088
3716
Chúng tôi phát minh ra cách dùng ban công
như một hướng kết nối cộng đồng mới.
như một hướng kết nối cộng đồng mới.
05:35
The shapes of the floor slabs
vary slightly and they transition
vary slightly and they transition
108
323569
3540
Hình dạng của tấm sàn
hơi thay đổi và chúng xoay
hơi thay đổi và chúng xoay
05:39
as you go up the tower.
109
327133
1369
khi càng lên phía trên tháp.
05:40
The result of this
is that you can actually see people
is that you can actually see people
110
328526
3901
Kết quả là bạn có thể thấy mọi người
05:44
from your balcony.
111
332451
1345
từ ban công nhà bạn.
05:45
The balconies are misregistered.
112
333820
2133
Các bạn công được thiết kế lệch.
05:47
You can lean over your balcony
and say, "Hey!"
and say, "Hey!"
113
335977
2144
Bạn có thể dựa vào ban công và nói "Hey!"
05:50
just like you would across the backyard.
114
338145
2201
như điều bạn vẫn làm ở sân sau nhà mình.
05:53
To make the balconies more comfortable
115
341147
1879
Để ban công thêm phần thoải mái
05:55
for a longer period of time
during the year,
during the year,
116
343050
2277
vào các khoảng thời gian
khác nhau trong năm,
khác nhau trong năm,
05:57
we studied the wind
with digital simulations,
with digital simulations,
117
345351
2466
chúng tôi nghiên cứu gió
bằng mô phỏng kỹ thuật số,
bằng mô phỏng kỹ thuật số,
05:59
so the effect of the balcony shapes
breaks up the wind
breaks up the wind
118
347841
2862
nhằm thiết kế hình dạng ban công
làm giảm tốc độ gió,
làm giảm tốc độ gió,
06:02
and confuses the wind
119
350727
1311
phân tán gió,
06:04
and makes the balconies
more comfortable and less windy.
more comfortable and less windy.
120
352062
3057
giúp ban công thoải mái và ít gió hơn.
06:08
Now, just by being able
to go outside on your balcony
to go outside on your balcony
121
356110
2949
Giờ bạn chỉ việc ra ban công
06:11
or on the third floor roof terrace,
122
359083
2075
hoặc sân thượng tại tầng ba,
06:13
you can be connected to the outdoors,
123
361182
2085
bạn có thể kết nối với bên ngoài,
06:15
even when you're way above
the ground plane.
the ground plane.
124
363291
2131
ngay cả khi bạn ở rất cao so với mặt đất.
06:17
So the building acts to create community
125
365446
2735
Vậy vai trò của tòa nhà
là tạo ra một tập thể
là tạo ra một tập thể
06:20
within the building and the city
at the same time.
at the same time.
126
368205
2621
đồng thời trong khuôn viên tòa nhà
và trong thành phố.
và trong thành phố.
06:22
It's working.
127
370850
1166
Nó rất hiệu quả.
06:24
And people are starting to meet each other
on the building surface
on the building surface
128
372863
4000
Và mọi người bắt đầu gặp gỡ
ở trước tòa nhà
ở trước tòa nhà
06:28
and we've heard --
129
376887
1156
và chúng tôi còn nghe --
06:30
(Laughter)
130
378067
1056
(cười)
06:31
they've even starting getting
together as couples.
together as couples.
131
379147
2768
họ thậm chí còn thành đôi nữa.
06:34
But besides romantic relationships,
132
382756
2627
Nhưng ngoài những mối quan hệ yêu đương,
06:37
the building has a positive social effect
133
385407
2240
tòa nhà có ảnh hưởng tích cực
06:39
on the community,
134
387671
1937
lên cộng đồng,
06:41
as evidenced by people
starting groups together
starting groups together
135
389632
2687
bằng chứng là mọi người bắt đầu lập nhóm
06:44
and starting big projects together,
136
392343
1846
và bắt đầu các kế hoạch lớn cùng nhau,
06:46
like this organic community garden
on the building's roof terrace.
on the building's roof terrace.
137
394213
3976
như khu vườn cộng đồng
trên mái nhà này chẳng hạn.
trên mái nhà này chẳng hạn.
Vậy tôi đã cho các bạn thấy
việc cao ốc trở thành cầu nối xã hội,
việc cao ốc trở thành cầu nối xã hội,
06:51
So I've shown how tall buildings
can be social connectors,
can be social connectors,
138
399874
3016
06:54
but what about public architecture?
139
402914
1992
nhưng các công trình công cộng thì sao?
06:56
How can we create better
social cohesion in public buildings
social cohesion in public buildings
140
404930
3863
Làm sao để tạo kết nối tốt hơn
ở các công trình công cộng
ở các công trình công cộng
07:00
and civic spaces,
141
408817
1357
và các không gian công cộng,
07:02
and why is it important?
142
410198
1433
và tại sao nó lại quan trọng?
07:04
Public architecture
is just not as successful
is just not as successful
143
412070
2097
Kiến trúc công cộng sẽ không thành công
07:06
if it comes from the top down.
144
414191
1924
nếu chúng chỉ được xây cùng một kiểu.
07:09
About 15 years ago in Chicago,
145
417493
2098
Khoảng 15 năm trước ở Chicago,
07:11
they started to replace
old police stations,
old police stations,
146
419615
3107
người ta bắt đầu sửa sang
các đồn công an cũ,
các đồn công an cũ,
07:14
and they built this identical model
all over the city.
all over the city.
147
422746
3170
họ đã xây lại chúng khắp thành phố
bằng một mẫu y hệt nhau.
bằng một mẫu y hệt nhau.
07:18
And even though they had good intentions
148
426499
2561
Và dù họ có ý tốt
07:21
of treating all neighborhoods equally,
149
429084
2498
khi đối xử công bằng
với tất cả các cộng đồng,
với tất cả các cộng đồng,
07:23
the communities didn't feel
invested in the process
invested in the process
150
431606
2420
nhưng công chúng lại
không cảm thấy muốn đầu tư
không cảm thấy muốn đầu tư
07:26
or feel a sense of ownership
of these buildings.
of these buildings.
151
434050
2514
hay có cảm giác được sở hữu
những tòa nhà này.
những tòa nhà này.
07:28
It was equality in the sense that
everybody gets the same police station,
everybody gets the same police station,
152
436588
3527
Nó bình đẳng trong việc
mọi đồn cảnh sát trông như nhau,
mọi đồn cảnh sát trông như nhau,
07:32
but it wasn't equity
in the sense of responding
in the sense of responding
153
440139
3354
nhưng nó lại không công bằng
trong việc đáp ứng từng yêu cầu
của mỗi người trong cộng đồng.
của mỗi người trong cộng đồng.
07:35
to each community's individual needs.
154
443517
2358
07:37
And equity is the key issue here.
155
445899
2841
Và bình đẳng là vấn đề rất quan trọng.
07:40
You know, in my field, there's a debate
156
448764
3400
Bạn biết đấy, trong ngành tôi,
có một cuộc tranh cãi
có một cuộc tranh cãi
07:44
about whether architecture
can even do anything
can even do anything
157
452188
2591
về việc liệu kiến trúc có thể làm được gì
07:46
to improve social relationships.
158
454803
2185
để cải thiện các mối quan hệ xã hội.
07:49
But I believe that we need architecture
and every tool in our tool kit
and every tool in our tool kit
159
457012
5434
Nhưng tôi tin chúng ta cần kiến trúc
và tất cả các công cụ ta có
và tất cả các công cụ ta có
07:54
to improve these relationships.
160
462470
1938
để cải thiện các mối quan hệ đó.
07:57
In the US, policy reforms
have been recommended
have been recommended
161
465313
3383
Ở Mỹ, các chính sách cải cách
đã được khuyến nghị
đã được khuyến nghị
08:00
in order to rebuild trust.
162
468720
1804
để xây dựng lại niềm tin.
08:02
But my team and I wondered
163
470548
1408
Nhưng đội chúng tôi muốn biết
08:03
if design and a more inclusive
design process
design process
164
471980
3039
liệu rằng một phương pháp
thiết kế toàn diện hơn
thiết kế toàn diện hơn
08:07
could help add something positive
to this policy conversation.
to this policy conversation.
165
475043
3653
có thể tác động tích cực hơn
đến chính sách này.
đến chính sách này.
08:10
We asked ourselves simply:
166
478720
1686
Chúng tôi chỉ tự hỏi:
08:12
Can design help rebuild trust?
167
480430
1956
Liệu hiết kế có thể giúp
tái thiết lòng tin?
tái thiết lòng tin?
08:15
So we reached out to community members
and police officers in North Lawndale;
and police officers in North Lawndale;
168
483108
4322
Vậy nên chúng tôi tìm đến các cư dân
và sĩ quan cảnh sát ở Bắc Lawndale
và sĩ quan cảnh sát ở Bắc Lawndale
08:19
it's a neighborhood in Chicago
169
487454
1559
ở Chicago,
08:21
where the police station
is perceived as a scary fortress
is perceived as a scary fortress
170
489037
2816
nơi các đồn cảnh sát được biết đến
như một pháo đài đáng sợ
như một pháo đài đáng sợ
08:23
surrounded by a parking lot.
171
491877
1689
bao quanh bởi rất nhiều bãi đỗ xe.
08:26
In North Lawndale,
people are afraid of police
people are afraid of police
172
494254
2618
Ở Bắc Lawndale, người ta sợ cảnh sát
08:28
and of going anywhere
near the police station,
near the police station,
173
496896
2205
và việc phải tới gần đồn cảnh sát,
08:31
even to report a crime.
174
499125
1287
thậm chí khi đi báo án.
08:32
So we organized this brainstorming session
175
500843
2753
Vậy nên chúng tôi mở các cuộc thảo luận
với sự tham gia của cả cảnh sát và dân.
08:35
with both groups participating,
176
503620
1658
08:37
and we came up with this whole
new idea for the police station.
new idea for the police station.
177
505302
3180
chúng tôi nghĩ ra một ý tưởng
hoàn toàn mới cho đồn công an.
hoàn toàn mới cho đồn công an.
08:41
It's called "Polis Station."
178
509141
1905
Chúng tôi gọi nó là "Polis Station".
08:43
"Polis" is a Greek word that means
a place with a sense of community.
a place with a sense of community.
179
511070
4720
"Polis" trong tiếng Hy Lạp
nghĩa là một nơi mang tính cộng đồng.
nghĩa là một nơi mang tính cộng đồng.
08:48
It's based on the idea
180
516528
1620
Nó dựa trên ý tưởng
08:50
that if you can increase opportunities
for positive social interactions
for positive social interactions
181
518172
3937
rằng bạn sẽ tạo điều kiện tích cực
cho việc giao tiếp
cho việc giao tiếp
08:54
between police and community members,
182
522133
2293
giữa cảnh sát và quần chúng,
08:56
you can rebuild that relationship
183
524450
2195
bạn có thể tái thiết mối quan hệ đó
08:58
and activate the neighborhood
at the same time.
at the same time.
184
526669
2714
và cùng lúc thúc đẩy một cộng đồng.
09:02
Instead of the police station
as a scary fortress,
as a scary fortress,
185
530183
3105
Thay vì một đồn công an
đáng sợ như một pháo đài,
đáng sợ như một pháo đài,
09:05
you get highly active spaces
on the public side of the station --
on the public side of the station --
186
533312
4457
bạn sẽ có một không gian năng động
ở khu vực công cộng cạnh đồn --
ở khu vực công cộng cạnh đồn --
nơi các cuộc trò chuyên diễn ra,
09:09
places that spark conversation,
187
537793
1510
09:11
like a barbershop, a coffee shop
188
539327
2560
như hàng cắt tóc, quán cà phê
09:13
or sports courts as well.
189
541911
1573
hay một sân thể thao chẳng hạn.
09:15
Both cops and kids said they love sports.
190
543508
2179
Cả cảnh sát và trẻ em
đều nói thích thể thao.
đều nói thích thể thao.
09:18
These insights came directly
from the community members
from the community members
191
546339
3391
Những thông tin này
đến từ chính các cư dân
đến từ chính các cư dân
09:21
and the police officers themselves,
192
549754
2332
và bản thân các sĩ quan,
09:24
and as designers, our role
was just to connect the dots
was just to connect the dots
193
552110
3759
và với tư cách những người thiết kế,
vai trò của chúng tôi là kết nối
vai trò của chúng tôi là kết nối
và đề xuất những bước đi đầu tiên.
09:27
and suggest the first step.
194
555893
1622
09:29
So with the help
of the city and the parks,
of the city and the parks,
195
557853
2614
Nhờ sự giúp sức của thành phố
và một số công viên,
và một số công viên,
09:32
we were able to raise funds
and design and build a half-court,
and design and build a half-court,
196
560491
4286
chúng tôi đã kêu gọi vốn, thiết kế
và xây dựng được một sân bóng rổ nhỏ
và xây dựng được một sân bóng rổ nhỏ
09:36
right on the police station parking lot.
197
564801
2340
ngay tại bãi đỗ xe của đồn cảnh sát.
09:39
It's a start.
198
567165
1441
Đó mới chỉ là khởi đầu.
09:40
But is it rebuilding trust?
199
568630
1868
Nhưng nó có xây dựng lại lòng tin không?
09:42
The people in North Lawndale say
the kids are using the courts every day
the kids are using the courts every day
200
570854
3576
Người dân ở Bắc Lawndale kể rằng
những đứa trẻ sử dụng sân đấu mỗi ngày
những đứa trẻ sử dụng sân đấu mỗi ngày
09:46
and they even organize tournaments
like this one shown here,
like this one shown here,
201
574454
3349
và họ còn tổ chức các giải đấu
như giải này chẳng hạn,
như giải này chẳng hạn,
09:49
and once in a while an officer joins in.
202
577827
2614
và thi thoảng các sĩ quan cũng tham gia.
09:54
But now, they even have basketballs
inside the station
inside the station
203
582264
2666
Nhưng hiện tại, họ còn có
vài quả bóng rổ trong đồn
vài quả bóng rổ trong đồn
09:56
that kids can borrow.
204
584954
1265
dành cho lũ trẻ mượn chơi.
09:58
And recently they've asked us
to expand the courts
to expand the courts
205
586243
2492
Và gần đây họ đã nhờ chúng tôi
mở rộng các sân bóng
mở rộng các sân bóng
10:00
and build a park on the site.
206
588759
1943
và xây một công viên ở đó.
10:04
And parents report something astonishing.
207
592639
2368
Phụ huynh đã kể lại
những điều đáng ngạc nhiên.
những điều đáng ngạc nhiên.
10:07
Before, there was fear of going
anywhere the station, and now they say
anywhere the station, and now they say
208
595491
4231
Trước đây, họ sợ tới gần
đồn cảnh sát, và giờ họ kể rằng
đồn cảnh sát, và giờ họ kể rằng
10:11
there's a sense that the court is safer
than other courts nearby,
than other courts nearby,
209
599746
3487
sân bóng ở đây cảm giác còn an toàn hơn
bất kỳ sân nào khác gần đó,
bất kỳ sân nào khác gần đó,
10:15
and they prefer their kids to play here.
210
603257
2274
và họ muốn con mình chơi tại đây.
10:18
So maybe in the future,
211
606277
1590
Vậy nên có thể trong tương lai,
ở các khu công cộng gần đồn công an,
10:19
on the public side of the station,
212
607891
1646
10:21
you might be able to drop in
for a haircut at the barbershop
for a haircut at the barbershop
213
609561
3705
bạn có thể rẽ vào một hàng cắt tóc
10:25
or reserve the community room
for a birthday party
for a birthday party
214
613290
2649
hay đặt chỗ tổ chức tiệc sinh nhật
tại phòng cộng đồng
tại phòng cộng đồng
10:27
or renew your driver's license
215
615963
1643
hay làm lại bằng lái xe
10:29
or get money out of an ATM.
216
617630
2098
hay rút tiền từ cây ATM.
10:32
It can be a place for neighbors
to meet each other
to meet each other
217
620204
2691
Đó có thể là nơi
để cộng đồng gặp gỡ lẫn nhau
để cộng đồng gặp gỡ lẫn nhau
10:34
and to get to know
the officers, and vice versa.
the officers, and vice versa.
218
622919
2687
và để hiểu thêm về các sĩ quan,
hoặc ngược lại.
hoặc ngược lại.
10:38
This is not a utopian fantasy.
219
626781
1944
Đây không phải một điều không tưởng.
10:40
It's about how do you design
to rebuild trust,
to rebuild trust,
220
628749
3988
Đó chính là cách bạn thiết kế
để xây dựng lại lòng tin,
để xây dựng lại lòng tin,
10:44
trusting relationships?
221
632761
1487
và các mối quan hệ đáng tin.
10:47
You know, every city has parks,
libraries, schools
libraries, schools
222
635009
3791
Bạn biết đấy, mọi thành phố
đều có công viên, thư viện, trường học
đều có công viên, thư viện, trường học
10:50
and other public buildings
223
638824
1394
và nhiều không gian khác,
10:52
that have the potential
to be reimagined as social connectors.
to be reimagined as social connectors.
224
640242
4186
chúng đều có tiềm năng
trở thành một cầu nối xã hội.
trở thành một cầu nối xã hội.
10:57
But reimagining the buildings
for the future is going to require
for the future is going to require
225
645134
4030
Nhưng để tái thiết các tòa nhà
cho tương lai, ta sẽ cần đến
cho tương lai, ta sẽ cần đến
11:01
engaging the people who live there.
226
649188
2108
sự hợp tác của những người sống quanh đó.
11:03
Engaging the public can be intimidating,
and I've felt that, too.
and I've felt that, too.
227
651979
3888
Việc thu hút không chúng không hề dễ,
tôi cũng cảm thấy vậy.
tôi cũng cảm thấy vậy.
11:07
But maybe that's because
in architecture school,
in architecture school,
228
655891
2281
nguyên nhân có thể
do trong trường kiến trúc,
do trong trường kiến trúc,
11:10
we don't really learn how to engage
the public in the act of design.
the public in the act of design.
229
658196
4007
chúng ta không học cách để gây hấp dẫn
với công chúng khi thực hiện thiết kế.
với công chúng khi thực hiện thiết kế.
11:14
We're taught to defend
our design against criticism.
our design against criticism.
230
662227
3110
Chúng ta được dạy cách để bảo vệ thiết kế
khi gặp phải chỉ trích.
khi gặp phải chỉ trích.
11:17
But I think that can change, too.
231
665774
2068
Nhưng tôi nghĩ điều đó
cũng có thể thay đổi.
cũng có thể thay đổi.
11:20
So if we can focus the design mind
232
668993
2573
Nếu chúng ta tập trung vào thiết kế
11:23
on creating positive,
reinforcing relationships
reinforcing relationships
233
671590
3980
vào tạo ra những mối quan hệ
tích cực, vững chắc
tích cực, vững chắc
11:27
in architecture and through architecture,
234
675594
1980
trong kiến trúc và thông qua kiến trúc,
11:29
I believe we can do much more
than create individual buildings.
than create individual buildings.
235
677598
3866
Tôi tin chúng ta có thể thực hiện
nhiều hơn là tạo ra một tòa nhà đơn lẻ.
nhiều hơn là tạo ra một tòa nhà đơn lẻ.
11:34
We can reduce the stress
and the polarization
and the polarization
236
682245
3195
Chúng ta có thể giảm
căng thẳng và sự phân hoá
căng thẳng và sự phân hoá
11:37
in our urban habitats.
237
685464
1564
trong môi trường thành thị.
11:40
We can create relationships.
238
688280
1865
Chúng ta có thể tạo ra các mối quan hệ.
11:42
We can help steady
this planet we all share.
this planet we all share.
239
690169
2799
Chúng ta có thể giúp hành tinh này
sống ổn định hơn.
sống ổn định hơn.
11:46
See?
240
694142
1159
Bạn có thấy không?
11:47
Architects really are
relationship builders.
relationship builders.
241
695325
2239
Kiến trúc sư thực sự
là người xây dựng quan hệ.
là người xây dựng quan hệ.
11:49
(Laughter)
242
697588
1362
(Cười)
11:50
Thank you very much.
243
698974
1152
Cảm ơn rất nhiều.
11:52
(Applause)
244
700150
2045
(Vỗ tay)
ABOUT THE SPEAKER
Jeanne Gang - ArchitectWith an eye for nature’s forms and lessons learned from its materials, Jeanne Gang creates iconic environments that stand in curvy relief to blocky urban cityscapes.
Why you should listen
American architect and MacArthur Fellow Jeanne Gang is the founding principal of Studio Gang, an architecture and urban design practice based in Chicago and New York. Gang is recognized internationally for her socially engaged design process that foregrounds the relationships between individuals, communities, and environments. Drawing insight from ecological systems, her analytical and creative approach has produced some of today's most compelling architecture, including the Aqua Tower and Nature Boardwalk at Lincoln Park Zoo in Chicago, and the Arcus Center for Social Justice Leadership at Kalamazoo College in Kalamazoo, Michigan. Her current major projects include an expansion of the American Museum of Natural History in New York City and the next United States Embassy in Brasília, Brazil.
Committed to working on global and local issues, Gang brings design to a wide range of projects beyond architecture's conventional boundaries. She collaborates and innovates with experts across fields on pursuits ranging from the development of stronger materials to fostering stronger communities. Through teaching, speaking, writing, advocacy and advising, she engages with others to make a positive impact at multiple scales.
Jeanne Gang | Speaker | TED.com