TEDGlobal 2011
Jarreth Merz: Filming democracy in Ghana
Τζάρεθ Μερτζ: Κινηματογραφώντας τη δημοκρατία στην Γκάνα
Filmed:
Readability: 4.2
432,980 views
Ο Τζάρεθ Μερτζ, ένας Ελβετός παραγωγός ταινιών - με καταγωγή από την Γκάνα, , επέστρεψε στην Γκάνα το 2008 για να αποθανατίσει με την κάμερά του τις εθνικές εκλογές. Αυτά που είδε του δίδαξαν καινούρια μαθήματα για τη δημοκρατία-- και για τον ίδιο του τον εαυτό.
Jarreth Merz - Filmmaker
Jarreth Merz' new film, "An African Election," follows the 2008 presidential elections in Ghana from start to finish. Full bio
Jarreth Merz' new film, "An African Election," follows the 2008 presidential elections in Ghana from start to finish. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
I was born in Switzerland
0
0
4000
Γεννήθηκα στην Ελβετία
00:19
and raised in Ghana, West Africa.
1
4000
3000
και μεγάλωσα στην Γκάνα, στην δυτική Αφρική.
00:22
Ghana felt safe to me as a child.
2
7000
2000
Η Γκάνα όταν ήμουν παιδί έμοιαζε ασφαλής.
00:24
I was free, I was happy.
3
9000
4000
Ήμουν ελεύθερος, ήμουν ευτυχισμένος.
00:28
The early 70s
4
13000
2000
Οι αρχές της δεκαετίας του '70
00:30
marked a time of musical and artistic excellence in Ghana.
5
15000
3000
σημάδεψαν μια εποχή μουσικής και καλλιτεχνικής υπεροχής στην Γκάνα.
00:33
But then by the end of the decade,
6
18000
2000
Αλλά στην συνέχεια μέχρι το τέλος της δεκαετίας
00:35
the country had fallen back into political instability
7
20000
3000
η χώρα είχε επανέλθει σε κατάσταση πολιτικής αστάθειας
00:38
and mismanagement.
8
23000
3000
και κακής διοίκησης.
00:42
In 1979,
9
27000
2000
Το 1979
00:44
I witnessed my first military coup.
10
29000
4000
έγινα για πρώτη φορά μάρτυρας ενός στρατιωτικού πραξικοπήματος.
00:48
We the children had gathered at a friend's house.
11
33000
3000
Εμείς τα παιδιά είχαμε μαζευτεί στο σπίτι ενός φίλου.
00:51
It was a dimly lit shack.
12
36000
2000
Ήταν σε μια κακοφωτισμένη παράγκα.
00:53
There was a beaten up black and white television
13
38000
2000
Υπήρχε μια ξεχαρβαλωμένη ασπρόμαυρη τηλεόραση
00:55
flickering in the background,
14
40000
3000
η οποία τρεμόπαιζε
00:58
and a former head of state and general
15
43000
2000
και ένας πρώην αρχηγός του κράτους και στρατηγός
01:00
was being blindfolded
16
45000
2000
είχε δεμένα τα μάτια
01:02
and tied to the pole.
17
47000
2000
και ήταν δεμένος σ' ένα στύλο.
01:04
The firing squad aimed, fired --
18
49000
3000
Το εκτελεστικό απόσπασμα σημάδεψε, πυροβόλησε --
01:07
the general was dead.
19
52000
2000
ο αρχηγός ήταν νεκρός.
01:09
Now this was being broadcast live.
20
54000
3000
Όλα αυτά μεταδίδονταν ζωντανά.
01:12
And shortly after, we left the country,
21
57000
3000
Και λίγο καιρό αργότερα, φύγαμε από τη χώρα
01:15
and we returned to Switzerland.
22
60000
2000
και επιστρέψαμε στην Ελβετία.
01:17
Now Europe came as a shock to me,
23
62000
3000
Αυτή τη φορά η Ευρώπη με σόκαρε,
01:20
and I think I started feeling the need
24
65000
3000
και νομίζω πως άρχισα να νιώθω την ανάγκη
01:23
to shed my skin in order to fit in.
25
68000
3000
να "βγάλω από πάνω μου" το δέρμα μου για να αφομοιωθώ εκεί.
01:26
I wanted to blend in like a chameleon.
26
71000
2000
Ήθελα να αναμειχθώ σαν χαμαιλέοντας.
01:28
I think it was a tactic of survival.
27
73000
3000
Ήταν νομίζω, μία τακτική επιβίωσης.
01:31
And it worked, or so I believed.
28
76000
3000
Και λειτούργησε, ή τουλάχιστον έτσι πίστευα.
01:34
So here I was in 2008
29
79000
5000
Έτσι λοιπόν φτάνω στο 2008
01:39
wondering where I was in my life.
30
84000
3000
να αναρωτιέμαι πού ήμουν στην ζωή μου.
01:42
And I felt I was being typecast as an actor.
31
87000
3000
Και ένιωθα πως είχα γίνει μια καρικατούρα σαν ηθοποιός.
01:45
I was always playing the exotic African.
32
90000
3000
Έπαιζα πάντα τον εξωτικό Αφρικανό.
01:48
I was playing the violent African,
33
93000
2000
Έπαιζα τον βίαιο Αφρικανό,
01:50
the African terrorist.
34
95000
2000
τον Αφρικανό τρομοκράτη.
01:52
And I was thinking,
35
97000
2000
Και σκεφτόμουν,
01:54
how many terrorists could I possibly play
36
99000
2000
πόσους τρομοκράτες μπορούσα άραγε να υποδυθώ
01:56
before turning into one myself?
37
101000
3000
πριν γίνω και εγώ ο ίδιος;
01:59
And I had become ashamed of the other,
38
104000
3000
Και είχα καταλήξει να ντρέπομαι για τον άλλο,
02:02
the African in me.
39
107000
3000
τον Αφρικανό μέσα μου.
02:05
And fortunately I decided in 2008
40
110000
3000
Και ευτυχώς το 2008 αποφάσισα
02:08
to return to Ghana,
41
113000
2000
να επιστρέψω στην Γκάνα
02:10
after 28 years of absence.
42
115000
3000
μετά από 28 χρόνια απουσίας.
02:13
I wanted to document on film
43
118000
2000
Ήθελα να καταγράψω σε μία ταινία
02:15
the 2008 presidential elections.
44
120000
3000
τις προεδρικές εκλογές του 2008.
02:18
And there, I started by searching
45
123000
3000
Και εκεί ξεκίνησα κάνοντας έρευνα
02:21
for the footprints in my childhood.
46
126000
2000
για τα αποτυπώματα της παιδικής μου ηλικίας.
02:23
And before I even knew it,
47
128000
2000
Και πριν καλά καλά το καταλάβω,
02:25
I was suddenly on a stage
48
130000
2000
ήμουν ξαφνικά πάνω στην σκηνή
02:27
surrounded by thousands of cheering people
49
132000
2000
περιτριγυρισμένος από χιλιάδες ανθρώπους που ζητωκραύγαζαν
02:29
during a political rally.
50
134000
2000
κατά τη διάρκεια του πολιτικού αγώνα.
02:31
And I realized that, when I'd left the country,
51
136000
3000
Και τότε συνειδητοποίησα ότι, όταν έφυγα από τη χώρα,
02:34
free and fair elections in a democratic environment
52
139000
3000
οι ελεύθερες και ακέραιες εκλογές σε ένα δημοκρατικό περιβάλλον
02:37
were a dream.
53
142000
2000
ήταν ένα όνειρο.
02:39
And now that I'd returned, that dream had become reality,
54
144000
3000
Και τώρα που είχα επιστρέψει, αυτό το όνειρο είχε γίνει πραγματικότητα,
02:42
though a fragile reality.
55
147000
2000
μία εύθραυστη πραγματικότητα ωστόσο.
02:44
And I was thinking,
56
149000
2000
Και σκεφτόμουν,
02:46
was Ghana searching for its identity
57
151000
2000
μήπως η Γκάνα έψαχνε την ταυτότητά της
02:48
like I was looking for my identity?
58
153000
2000
όπως έψαχνα και εγώ την δικιά μου;
02:50
Was what was happening in Ghana a metaphor
59
155000
2000
Ήταν αυτό που συνέβαινε στην Γκάνα μία μεταφορά
02:52
for what was happening in me?
60
157000
3000
γι' αυτό που συνέβαινε σε μένα;
02:56
And it was as if through the standards of my Western life,
61
161000
6000
Και μου φαινόταν πως μέσα από τα πρότυπα του δυτικού τρόπου ζωής,
03:02
I hadn't lived up to my full potential.
62
167000
3000
δεν είχα αξιοποιήσει όλες μου τις δυνατότητες.
03:05
I mean, nor had Ghana,
63
170000
2000
Και νομίζω, το ίδιο και η Γκάνα,
03:07
even though we had been trying very hard.
64
172000
2000
παρά το ότι είχαμε προσπαθήσει σκληρά.
03:09
Now in 1957,
65
174000
2000
Το 1957,
03:11
Ghana was the first sub-Saharan country
66
176000
2000
η Γκάνα ήταν η πρώτη υποσαχάρια χώρα
03:13
to gain its independence.
67
178000
2000
που κέρδισε την ανεξαρτησία της.
03:15
In the late 50s,
68
180000
2000
Στα τέλη της δεκαετίας του '50,
03:17
Ghana and Singapore had the same GDP.
69
182000
3000
η Γκάνα και η Σιγκαπούρη είχαν το ίδιο ΑΕΠ
03:20
I mean, today, Singapore is a First World country
70
185000
3000
και με αυτό θέλω να πω, σήμερα η Σιγκαπούρη είναι χώρα του ανεπτυγμένου κόσμου
03:23
and Ghana is not.
71
188000
3000
και η Γκάνα όχι.
03:26
But maybe it was time to prove to myself,
72
191000
3000
Αλλά ίσως ήταν ώρα να αποδείξω στον εαυτό μου,
03:29
yes, it's important to understand the past,
73
194000
2000
ναι, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε το παρελθόν,
03:31
it is important to look at it in a different light,
74
196000
4000
είναι σημαντικό να το δούμε από μία άλλη σκοπιά,
03:35
but maybe we should look at the strengths in our own culture
75
200000
4000
αλλά ίσως θα έπρεπε να κοιτάξουμε τα δυνατά σημεία στη δική μας κουλτούρα
03:39
and build on those foundations in the present.
76
204000
4000
και να χτίσουμε πάνω σε αυτά τα θεμέλια το παρόν.
03:43
So here I was, December 7th, 2008.
77
208000
5000
Είμαι λοιπόν εκεί στις 7 Δεκεμβρίου, 2008.
03:48
The polling stations opened to the voters at 7:00 AM,
78
213000
5000
Τα εκλογικά κέντρα άνοιξαν για τους ψηφοφόρους στις 7:00 πμ
03:53
but voters, eager to take their own political fate into their hands,
79
218000
4000
αλλά οι ψηφοφόροι, ανυπόμονοι να πάρουν στα χέρια τους την πολιτική τους τύχη
03:57
were starting to line up at 4:00 AM in the morning.
80
222000
3000
είχαν ξεκινήσει να σχηματίζουν ουρές από τις 4:00 το πρωί.
04:00
And they had traveled from near, they had traveled from far,
81
225000
3000
Και είχαν ταξιδέψει από μέρη κοντινά, από μακριά
04:03
because they wanted to make their voices heard.
82
228000
2000
γιατί ήθελαν οι φωνές τους να ακουστούν.
04:05
And I asked one of the voters, I said, "Whom are you going to vote for?"
83
230000
3000
Και ρώτησα έναν από τους ψηφοφόρους, του είπα, "Ποιον σκοπεύεις να ψηφίσεις;"
04:08
And he said, "I'm sorry, I can't tell you."
84
233000
3000
Και μου απάντησε, "Με συγχωρείς, αλλά δεν μπορώ να σου πω".
04:11
He said that his vote was in his heart.
85
236000
3000
Είπε πως η ψήφος του ήταν στην καρδιά του.
04:14
And I understood, this was their election,
86
239000
3000
Και κατάλαβα, ότι αυτές ήταν οι δικές τους εκλογές,
04:17
and they weren't going to let anyone
87
242000
2000
και δεν σκόπευαν να αφήσουν κανέναν
04:19
take it away from them.
88
244000
2000
να τους τις στερήσει.
04:21
Now the first round of the voting didn't bring forth a clear winner --
89
246000
3000
Ο πρώτος εκλογικός γύρος δεν έβγαλε ξεκάθαρο νικητή--
04:24
so nobody had achieved the absolute majority --
90
249000
4000
κανένας δεν είχε αποσπάσει απόλυτη πλειοψηφία--
04:28
so voting went into a second round three weeks later.
91
253000
3000
επομένως η ψηφοφορία συνεχίστηκε στο δεύτερο γύρο τρεις εβδομάδες αργότερα.
04:31
The candidates were back on the road; they were campaigning.
92
256000
3000
Οι υποψήφιοι ήταν και πάλι στο δρόμο, στον προεκλογικές καμπάνιες.
04:34
The rhetoric of the candidates, of course, changed.
93
259000
2000
Τα λόγια των υποψηφίων, φυσικά άλλαξαν.
04:36
The heat was on.
94
261000
2000
Η θερμοκρασία είχε ανέβει.
04:38
And then the cliche came to haunt us.
95
263000
5000
Και ύστερα το στερεότυπο μας κυνηγούσε και πάλι.
04:43
There were claims of intimidation
96
268000
2000
Υπήρξαν δηλώσεις για εκφοβισμό
04:45
at the polling stations,
97
270000
2000
στα εκλογικά κέντρα,
04:47
of ballot boxes being stolen.
98
272000
4000
για κάλπες οι οποίες είχαν κλαπεί.
04:51
Inflated results started coming in
99
276000
3000
Άρχισαν να καταφτάνουν παραφουσκωμένα αποτελέσματα
04:54
and the mob was starting to get out of control.
100
279000
3000
και η κατάσταση άρχισε να βγαίνει εκτός ελέγχου.
04:57
We witnessed the eruption of violence in the streets.
101
282000
4000
Γίναμε μάρτυρες της έκρηξης της βίας στους δρόμους.
05:01
People were being beaten brutally.
102
286000
3000
Άνθρωποι ξυλοκοπούνταν βάναυσα.
05:04
The army started firing their guns. People were scrambling.
103
289000
3000
Ο στρατός άνοιξε πυρ. Οι άνθρωποι ανακατεύονταν μεταξύ τους.
05:07
It was complete chaos.
104
292000
2000
Απόλυτο χάος.
05:09
And my heart sank,
105
294000
2000
Και η καρδιά μου βυθίστηκε,
05:11
because I thought, here we are again.
106
296000
2000
γιατί σκεφτόμουν, εδώ είμαστε πάλι.
05:13
Here is another proof
107
298000
2000
Αυτή είναι ακόμη μία απόδειξη
05:15
that the African is not capable of governing himself.
108
300000
3000
πως οι Αφρικανοί δεν είναι ικανοί να κυβερνήσουν μόνοι τους.
05:18
And not only that, I am documenting it --
109
303000
3000
Και όχι μόνο αυτό, αλλά το καταγράφω--
05:21
documenting my own cultural shortcomings.
110
306000
4000
καταγράφω τις ίδιες μας τις πολιτισμικές αδυναμίες.
05:25
So when the echo of the gunshots
111
310000
3000
Όταν λοιπόν ο ήχος των πυροβολισμών
05:28
had lingered,
112
313000
2000
έμενε να ακουστεί
05:30
it was soon drowned by the chanting of the mob,
113
315000
2000
δεν άργησε να χαθεί μέσα στις φωνές του όχλου,
05:32
and I didn't believe what I was hearing.
114
317000
2000
και δεν μπορούσα να πιστέψω στα αυτιά μου.
05:34
They were chanting, "We want peace.
115
319000
2000
Τραγουδούσαν, "Θέλουμε ειρήνη.
05:36
We want peace."
116
321000
3000
Θέλουμε ειρήνη".
05:39
And I realized it had to come from the people.
117
324000
3000
Και συνειδητοποίησα ότι θα έπρεπε να ξεκινήσει από τον λαό όλο αυτό.
05:42
After all, they decide,
118
327000
2000
Ούτως ή άλλως, αυτός αποφασίζει,
05:44
and they did.
119
329000
2000
και αποφάσισε.
05:46
So the sounds that were before distorted and loud,
120
331000
4000
Έτσι οι φωνές που νωρίτερα έμοιαζαν παραποιημένες και θορυβώδεις,
05:50
were suddenly a melody.
121
335000
3000
ξαφνικά ακούγονταν σαν μελωδίες.
05:53
The sounds of the voices were harmonious.
122
338000
3000
Ο ήχος από τις φωνές ήταν αρμονικός.
05:56
So it could happen.
123
341000
3000
Έτσι λοιπόν μπορούσε να συμβεί.
05:59
A democracy could be upheld peacefully.
124
344000
3000
Η δημοκρατία μπορούσε να επανορθωθεί ειρηνικά.
06:02
It could be, by the will of the masses
125
347000
3000
Μπορούσε να προκύψει, από τη θέληση της πλειοψηφίας
06:05
who were now urgently pressing
126
350000
2000
που πλέον πίεζε
06:07
with all their heart and all their will
127
352000
2000
με όλη της την καρδιά και την θέληση
06:09
for peace.
128
354000
2000
για ειρήνη.
06:11
Now here's an interesting comparison.
129
356000
3000
Να μια ενδιαφέρουσα σύγκριση.
06:14
We in the West,
130
359000
2000
Εμείς στη Δύση,
06:16
we preach the values,
131
361000
2000
πρεσβεύουμε αξίες,
06:18
the golden light of democracy,
132
363000
3000
το χρυσό φως της δημοκρατίας,
06:21
that we are the shining example of how it's done.
133
366000
3000
ότι είμαστε το φωτεινό παράδειγμα του πώς επιτυγχάνεται.
06:24
But when it comes down to it,
134
369000
3000
Αλλά φτάνουμε τελικά στο ίδιο σημείο,
06:27
Ghana found itself in the same place
135
372000
4000
και η Γκάνα βρέθηκε στο ίδιο σημείο
06:31
in which the U.S. election stalled
136
376000
2000
στο οποίο βρέθηκαν οι Η.Π.Α. σε στασιμότητα
06:33
in the 2000 presidential elections --
137
378000
2000
στις προεδρικές εκλογές του 2000 --
06:35
Bush versus Gore.
138
380000
3000
Μπους εναντίον Γκορ.
06:38
But instead of the unwillingness of the candidates
139
383000
3000
Αλλά παρά την απροθυμία των υποψηφίων
06:41
to allow the system to proceed and the people to decide,
140
386000
3000
να αφήσουν το σύστημα να προχωρήσει και το λαό να αποφασίσει,
06:44
Ghana honored democracy
141
389000
3000
η Γκάνα τίμησε τη δημοκρατία
06:47
and its people.
142
392000
2000
και το λαό της.
06:49
It didn't leave it up to the Supreme Court to decide;
143
394000
3000
Δεν κατέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο για να αποφασίσει,
06:52
the people did.
144
397000
3000
αλλά αποφάσισε ο ίδιος ο λαός.
06:55
Now the second round of voting
145
400000
3000
Έτσι λοιπόν, ούτε ο δεύτερος εκλογικός γύρος
06:58
did not bring forth a clear winner either.
146
403000
2000
ανέδειξε ξεκάθαρο νικητή.
07:00
I mean, it was so incredibly close.
147
405000
2000
Θέλω να πω, ήταν τόσο κοντά.
07:02
The electoral commissioner declared,
148
407000
3000
Ο εκλογικός επίτροπος αποφάσισε τότε,
07:05
with the consent of the parties,
149
410000
2000
με τη συγκατάθεση των κομμάτων
07:07
to run an unprecedented
150
412000
2000
να προχωρήσει σε έναν πρωτοφανή
07:09
second re-run.
151
414000
2000
δεύτερο γύρο του ήδη δεύτερου γύρου.
07:11
So the people went back to the polls
152
416000
4000
Έτσι ο λαός επέστρεψε στις κάλπες και πάλι
07:15
to determine their own president,
153
420000
2000
για να αναδείξει ο ίδιος πρόεδρο,
07:17
not the legal system.
154
422000
2000
και όχι το νομοθετικό σύστημα.
07:19
And guess what, it worked.
155
424000
4000
Και μαντέψτε τι; Πέτυχε.
07:23
The defeated candidate
156
428000
2000
Ο ηττημένος υποψήφιος
07:25
gave up power
157
430000
2000
παρέδωσε την εξουσία
07:27
and made way for Ghana to move into a new democratic cycle.
158
432000
3000
και άνοιξε το δρόμο στην Γκάνα για ένα δημοκρατικό κεφάλαιο.
07:30
I mean, at the absolute time
159
435000
2000
Την ίδια στιγμή,
07:32
for the absolute need of democracy,
160
437000
2000
στο όνομα της ανάγκης για δημοκρατία
07:34
they did not abuse their power.
161
439000
3000
δεν κακομεταχειρίστηκαν την εξουσία.
07:39
The belief in true democracy and in the people runs deep,
162
444000
4000
Η πίστη στην αληθινή δημοκρατία και τους ανθρώπους είναι βαθιά ριζωμένη,
07:43
proving that the African is capable of governing himself.
163
448000
4000
αποδεικνύοντας ότι οι Αφρικανοί είναι ικανοί να κυβερνήσουν τους εαυτούς τους
07:48
Now the uphill battle for Ghana and for Africa
164
453000
3000
Τώρα, η μάχη της επανόρθωσης για την Γκάνα και την Αφρική
07:51
is not over,
165
456000
2000
δεν έχει τελειώσει,
07:53
but I have proof that the other side of democracy exists,
166
458000
4000
αλλά έχω πια αποδείξεις ότι η άλλη όψη της δημοκρατίας υφίσταται
07:57
and that we must not take it for granted.
167
462000
3000
και δεν πρέπει να την θεωρούμε δεδομένη.
08:00
Now I have learned
168
465000
2000
Τώρα πια έχω μάθει,
08:02
that my place is not just in the West or in Africa,
169
467000
4000
ότι δεν ανήκω είτε στην Δύση είτε στην Αφρική,
08:06
and I'm still searching
170
471000
2000
αλλά ακόμα ψάχνω
08:08
for my identity,
171
473000
2000
την ταυτότητα μου,
08:10
but I saw Ghana
172
475000
3000
και είδα την Γκάνα
08:13
create democracy better.
173
478000
2000
να χτίζει μια καλύτερη δημοκρατία.
08:15
Ghana taught me
174
480000
2000
Η Γκάνα μου έμαθε
08:17
to look at people differently
175
482000
2000
να βλέπω τους ανθρώπους διαφορετικά
08:19
and to look at myself differently.
176
484000
3000
και να βλέπω και τον εαυτό μου διαφορετικά.
08:22
And yes,
177
487000
2000
Και ναι,
08:24
we Africans can.
178
489000
2000
εμείς οι Αφρικανοί μπορούμε.
08:26
Thank you.
179
491000
2000
Σας ευχαριστώ.
08:28
(Applause)
180
493000
3000
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Jarreth Merz - FilmmakerJarreth Merz' new film, "An African Election," follows the 2008 presidential elections in Ghana from start to finish.
Why you should listen
Raised in Ghana, Switzerland and Germany, Jarreth Merz is a filmmaker and actor (you may remember him in the role of Simon of Cyrene in The Passion of the Christ). As a director, his work is rooted in observing life as it presents itself in all its complexities -- as shown in his latest documentary, An African Election, which follows the 2008 presidential elections in Ghana, West Africa.
Merz's stepfather, a political player on Ghana, helped him get access behind the scenes; then Jarreth and his cameraman brother Kevin followed the presidential candidates in the unpredictable months leading up to the final night. In chronicling the rough-and-tumble process of a democratic election, the documentary becomes a meditation on the dream of democracy itself. The film screened in the World Documentary competition at Sundance earlier this year. Merz is now working on a “political safari” in Africa.
He says: "An African Election challenges the preconceived notion we have about politics in Ghana or Africa without hiding the brutal realities."
Jarreth Merz | Speaker | TED.com