TEDxBratislava
Stephen Cave: The 4 stories we tell ourselves about death
Στίβεν Κέιβ: Οι 4 ιστορίες που λέμε στον εαυτό μας για το θάνατο
Filmed:
Readability: 3.9
2,486,724 views
Ο φιλόσοφος Στίβεν Κέιβ ξεκινάει με μια σκοτεινή αλλά συναρπαστική ερώτηση: Πότε συνειδητοποιήσατε για πρώτη φορά πως θα πεθάνετε; Και ακόμα πιο ενδιαφέρον: Γιατί εμείς οι άνθρωποι αντιστεκόμαστε τόσο συχνά στο αναπόφευκτο του θανάτου; Σε μια συναρπαστική ομιλία ο Κέιβ εξερευνά τέσσερις διηγήσεις, κοινές σε όλους τους πολιτισμούς, που λέμε στον εαυτό μας «προκειμένου να μας βοηθήσουν να διαχειριστούμε τον τρόμο του θανάτου.»
Stephen Cave - Philosopher
Philosopher Stephen Cave wants to know: Why is humanity so obsessed with living forever? Full bio
Philosopher Stephen Cave wants to know: Why is humanity so obsessed with living forever? Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I have a question:
0
378
1893
Έχω μια ερώτηση:
00:14
Who here remembers when they first realized
1
2271
3377
Ποιος από σας θυμάται,
πότε συνειδητοποίησε για πρώτη φορά
πότε συνειδητοποίησε για πρώτη φορά
00:17
they were going to die?
2
5648
3423
πως θα πεθάνει;
00:21
I do. I was a young boy,
3
9071
2502
Εγώ θυμάμαι.
00:23
and my grandfather had just died,
4
11573
3055
Ήμουν μικρός και ο παππούς μου
είχε μόλις πεθάνει,
είχε μόλις πεθάνει,
00:26
and I remember a few days later lying in bed at night
5
14628
3918
και θυμάμαι μερικές μέρες αργότερα,
ξαπλωμένος στο κρεβάτι το βράδυ,
ξαπλωμένος στο κρεβάτι το βράδυ,
00:30
trying to make sense of what had happened.
6
18546
3634
να προσπαθώ να βγάλω νόημα
από αυτό που είχε συμβεί.
από αυτό που είχε συμβεί.
00:34
What did it mean that he was dead?
7
22180
2635
Τι σήμαινε ότι είχε πεθάνει;
00:36
Where had he gone?
8
24815
1784
Που είχε πάει;
00:38
It was like a hole in reality had opened up
9
26599
3422
Ήταν σαν να είχε ανοίξει
μια τρύπα στην πραγματικότητα
μια τρύπα στην πραγματικότητα
00:42
and swallowed him.
10
30021
2135
και τον είχε καταπιεί.
00:44
But then the really shocking
question occurred to me:
question occurred to me:
11
32156
2802
Όμως τότε προέκυψε η πραγματικά,
τρομακτική ερώτηση:
τρομακτική ερώτηση:
00:46
If he could die, could it happen to me too?
12
34958
3490
Αν μπορούσε εκείνος να πεθάνει,
μπορούσε αυτό να συμβεί και σε μένα;
μπορούσε αυτό να συμβεί και σε μένα;
00:50
Could that hole in reality open up and swallow me?
13
38448
3299
Μπορούσε αυτή η τρύπα στην πραγματικότητα
να ανοίξει και να με καταπιεί;
να ανοίξει και να με καταπιεί;
00:53
Would it open up beneath my bed
14
41747
1790
Θα άνοιγε κάτω από το κρεβάτι μου
00:55
and swallow me as I slept?
15
43537
3234
και θα με κατάπινε καθώς κοιμόμουν;
00:58
Well, at some point, all children
become aware of death.
become aware of death.
16
46771
4188
Σε κάποια στιγμή, όλα τα παιδιά
συνειδητοποιούν το θάνατο.
συνειδητοποιούν το θάνατο.
01:02
It can happen in different ways, of course,
17
50959
1905
Φυσικά, αυτό μπορεί να συμβεί
με διαφορετικούς τρόπους,
με διαφορετικούς τρόπους,
01:04
and usually comes in stages.
18
52864
1833
και συνήθως συμβαίνει
σε διαφορετικά στάδια.
σε διαφορετικά στάδια.
01:06
Our idea of death develops as we grow older.
19
54697
3513
Η ιδέα του θανάτου εξελίσσεται
καθώς μεγαλώνουμε.
καθώς μεγαλώνουμε.
01:10
And if you reach back into the dark corners
20
58210
2729
Και αν κοιτάξετε πίσω,
στις σκοτεινές γωνιές
στις σκοτεινές γωνιές
01:12
of your memory,
21
60939
1697
της μνήμης σας,
01:14
you might remember something like what I felt
22
62636
3003
μπορεί να θυμηθείτε κάτι
σαν και αυτό που ένιωσα
σαν και αυτό που ένιωσα
01:17
when my grandfather died and when I realized
23
65639
3255
όταν πέθανε ο παππούς μου
και όταν συνειδητοποίησα
και όταν συνειδητοποίησα
01:20
it could happen to me too,
24
68894
1950
πως αυτό θα μπορούσε
να συμβεί και σε μένα,
να συμβεί και σε μένα,
01:22
that sense that behind all of this
25
70844
2579
αυτή την αίσθηση
πως πίσω από όλα αυτά,
πως πίσω από όλα αυτά,
01:25
the void is waiting.
26
73423
3337
το κενό περιμένει.
01:28
And this development in childhood
27
76760
2277
Και αυτή η εξέλιξη στην παιδική ηλικία
01:31
reflects the development of our species.
28
79037
2821
αντανακλά την εξέλιξη του είδους μας.
01:33
Just as there was a point in your development
29
81858
3315
Όπως ακριβώς υπήρξε ένα σημείο
στη δική σας εξέλιξη ως παιδί,
στη δική σας εξέλιξη ως παιδί,
01:37
as a child when your sense of self and of time
30
85173
3526
όταν η αίσθηση
του εαυτού και του χρόνου σας
του εαυτού και του χρόνου σας
01:40
became sophisticated enough
31
88699
2099
εξελίχθηκε τόσο
01:42
for you to realize you were mortal,
32
90798
3922
ώστε να συνειδητοποιήσετε
πως είστε θνητοί,
πως είστε θνητοί,
01:46
so at some point in the evolution of our species,
33
94720
3706
έτσι, σε κάποιο σημείο
της εξέλιξης του είδους μας,
της εξέλιξης του είδους μας,
01:50
some early human's sense of self and of time
34
98426
3015
κάποιο μέρος της πρώιμης ανθρώπινης αίσθησης
για τον εαυτό και το χρόνο,
για τον εαυτό και το χρόνο,
01:53
became sophisticated enough
35
101441
2243
εξελίχθηκε αρκετά
01:55
for them to become the first human to realize,
36
103684
3115
ώστε να γίνουν οι πρώτοι άνθρωποι
που συνειδητοποίησαν πως,
που συνειδητοποίησαν πως,
01:58
"I'm going to die."
37
106799
3433
«Πρόκειται να πεθάνω.»
02:02
This is, if you like, our curse.
38
110232
2219
Αυτό είναι, αν θέλετε,
η κατάρα μας.
η κατάρα μας.
02:04
It's the price we pay for being so damn clever.
39
112451
4043
Είναι το κόστος που πληρώνουμε
για να είμαστε τόσο έξυπνοι.
για να είμαστε τόσο έξυπνοι.
02:08
We have to live in the knowledge
40
116494
2099
Πρέπει να ζούμε με τη γνώση
02:10
that the worst thing that can possibly happen
41
118593
2661
πως το χειρότερο που μπορεί να συμβεί,
02:13
one day surely will,
42
121254
1624
μια μέρα πράγματι θα συμβεί,
02:14
the end of all our projects,
43
122878
1506
το τέλος όλων των σχεδίων μας,
02:16
our hopes, our dreams, of our individual world.
44
124384
3464
των ελπίδων μας, των ονείρων μας,
του προσωπικού μας κόσμου.
του προσωπικού μας κόσμου.
02:19
We each live in the shadow of a personal
45
127848
3181
Όλοι μας ζούμε στη σκιά
02:23
apocalypse.
46
131029
1989
μιας προσωπικής αποκάλυψης.
02:25
And that's frightening. It's terrifying.
47
133018
2504
Και αυτό είναι φοβιστικό.
Είναι τρομακτικό.
Είναι τρομακτικό.
02:27
And so we look for a way out.
48
135522
2460
Έτσι, ψάχνουμε για μια διέξοδο.
02:29
And in my case, as I was about five years old,
49
137982
3281
Και στην περίπτωσή μου,
όταν ήμουν περίπου πέντε χρονών,
όταν ήμουν περίπου πέντε χρονών,
02:33
this meant asking my mum.
50
141263
2995
αυτό σήμαινε
να ρωτήσω τη μαμά μου.
να ρωτήσω τη μαμά μου.
02:36
Now when I first started asking
51
144258
2462
Όταν άρχισα να ρωτάω
02:38
what happens when we die,
52
146720
1781
τι συμβαίνει όταν πεθαίνουμε,
02:40
the grown-ups around me at the time
53
148501
2092
οι ενήλικες γύρω μου εκείνο τον καιρό
02:42
answered with a typical English mix of awkwardness
54
150593
3203
απαντούσαν με μια τυπική
εγγλέζικη αμηχανία,
εγγλέζικη αμηχανία,
02:45
and half-hearted Christianity,
55
153796
2987
ανάμικτη με απρόθυμη χριστιανοσύνη,
02:48
and the phrase I heard most often
56
156783
1944
και η φράση που άκουγα πιο συχνά
02:50
was that granddad was now
57
158727
1559
ήταν πως ο παππούς ήταν πλέον
02:52
"up there looking down on us,"
58
160286
2464
«εκεί ψηλά και μας κοιτάει»,
02:54
and if I should die too, which
wouldn't happen of course,
wouldn't happen of course,
59
162750
2965
και αν πέθαινα και εγώ,
κάτι το οποίο φυσικά δεν θα συνέβαινε,
κάτι το οποίο φυσικά δεν θα συνέβαινε,
02:57
then I too would go up there,
60
165715
2796
τότε θα πήγαινα και εγώ «εκεί πάνω»,
03:00
which made death sound a lot like
61
168511
2050
και αυτό έκανε το θάνατο να ακούγεται
03:02
an existential elevator.
62
170561
2654
σαν ένα υπαρξιακό ασανσέρ.
03:05
Now this didn't sound very plausible.
63
173215
3118
Αυτό δεν ακουγόταν πολύ πειστικό.
03:08
I used to watch a children's
news program at the time,
news program at the time,
64
176333
2903
Εκείνη την εποχή παρακολουθούσα
ένα παιδικό ενημερωτικό πρόγραμμα
ένα παιδικό ενημερωτικό πρόγραμμα
03:11
and this was the era of space exploration.
65
179236
2440
και ήταν η εποχή της εξερεύνησης
του διαστήματος.
του διαστήματος.
03:13
There were always rockets going up into the sky,
66
181676
2174
Συνεχώς πήγαιναν πύραυλοι
στον ουρανό,
στον ουρανό,
03:15
up into space, going up there.
67
183850
2696
στο διάστημα,
πήγαιναν «εκεί πάνω».
πήγαιναν «εκεί πάνω».
03:18
But none of the astronauts when they came back
68
186546
2329
Όμως κανένας από τους αστροναύτες
όταν γύρισε δεν ανέφερε
όταν γύρισε δεν ανέφερε
03:20
ever mentioned having met my granddad
69
188875
3232
πως είχε συναντήσει τον παππού μου
03:24
or any other dead people.
70
192107
2459
ή κάποιον άλλο από τους πεθαμένους.
03:26
But I was scared,
71
194566
1303
Όμως φοβόμουν,
03:27
and the idea of taking the existential elevator
72
195869
2440
και η ιδέα του να πάρω
το υπαρξιακό ασανσέρ
το υπαρξιακό ασανσέρ
03:30
to see my granddad
73
198309
1606
για να δω τον παππού μου
03:31
sounded a lot better than being swallowed
74
199915
1415
ακουγόταν πολύ καλύτερη
από το να με καταπιεί το κενό
από το να με καταπιεί το κενό
03:33
by the void while I slept.
75
201330
3071
την ώρα που κοιμόμουν.
03:36
And so I believed it anyway,
76
204401
2269
Και έτσι το πίστευα,
03:38
even though it didn't make much sense.
77
206670
2671
παρ' όλο που δεν έβγαζε
και πολύ νόημα.
και πολύ νόημα.
03:41
And this thought process that I went through
78
209341
2242
Και αυτή η διαδικασία σκέψης
από την οποία πέρασα ως παιδί,
από την οποία πέρασα ως παιδί,
03:43
as a child, and have been through many times since,
79
211583
2531
και από την οποία έχω περάσει
πολλές φορές από τότε
πολλές φορές από τότε
03:46
including as a grown-up,
80
214114
1910
και ως ενήλικας,
03:48
is a product of what psychologists call
81
216024
2447
είναι παράγωγο αυτού που
οι ψυχολόγοι αποκαλούν
οι ψυχολόγοι αποκαλούν
03:50
a bias.
82
218471
1464
προκατάληψη.
03:51
Now a bias is a way in which we systematically
83
219935
3274
Η προκατάληψη είναι ένας τρόπος
κατά τον οποίο συστηματικά
κατά τον οποίο συστηματικά
03:55
get things wrong,
84
223209
1718
αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα λάθος,
03:56
ways in which we miscalculate, misjudge,
85
224927
2684
κάνουμε λάθος υπολογισμούς,
κρίνουμε λάθος,
κρίνουμε λάθος,
03:59
distort reality, or see what we want to see,
86
227611
3589
παραποιούμε την πραγματικότητα,
ή βλέπουμε τα πράγματα όπως θέλουμε,
ή βλέπουμε τα πράγματα όπως θέλουμε,
04:03
and the bias I'm talking about
87
231200
2232
και η προκατάληψη
στην οποία αναφέρομαι
στην οποία αναφέρομαι
04:05
works like this:
88
233432
1438
λειτουργεί έτσι:
04:06
Confront someone with the fact
89
234870
2235
Φέρτε κάποιον αντιμέτωπο
04:09
that they are going to die
90
237105
1547
με το γεγονός πως πρόκειται να πεθάνει
04:10
and they will believe just about any story
91
238652
3033
και θα πιστέψει σχεδόν
οποιαδήποτε ιστορία
οποιαδήποτε ιστορία
04:13
that tells them it isn't true
92
241685
1858
που θα του πει πως
αυτό δεν είναι αλήθεια
αυτό δεν είναι αλήθεια
04:15
and they can, instead, live forever,
93
243543
2414
και πως αντ' αυτού,
μπορεί να ζήσει για πάντα,
μπορεί να ζήσει για πάντα,
04:17
even if it means taking the existential elevator.
94
245957
4085
ακόμη και αν αυτό σημαίνει
πως θα πάρει το υπαρξιακό ασανσέρ.
πως θα πάρει το υπαρξιακό ασανσέρ.
04:22
Now we can see this as the biggest bias of all.
95
250042
4428
Μπορούμε να δούμε πως αυτή
είναι η μεγαλύτερη προκατάληψη από όλες.
είναι η μεγαλύτερη προκατάληψη από όλες.
04:26
It has been demonstrated in over 400
96
254470
2875
Αυτό έχει αποδειχτεί
σε περισσότερες από 400
σε περισσότερες από 400
04:29
empirical studies.
97
257345
1681
εμπειρικές μελέτες.
04:31
Now these studies are ingenious, but they're simple.
98
259026
2509
Αυτές οι μελέτες είναι ευφυείς,
αλλά είναι απλές.
αλλά είναι απλές.
04:33
They work like this.
99
261535
1935
Γίνονται κάπως έτσι:
04:35
You take two groups of people
100
263470
1490
Παίρνεις δύο ομάδες ανθρώπων
04:36
who are similar in all relevant respects,
101
264960
2783
που είναι παρόμοιες από όλες τις απόψεις,
04:39
and you remind one group that they're going to die
102
267743
2689
και υπενθυμίζεις στη μια ομάδα
πως πρόκειται να πεθάνουν,
πως πρόκειται να πεθάνουν,
04:42
but not the other, then you compare their behavior.
103
270432
2629
αλλά όχι στην άλλη,
και μετά συγκρίνεις τη συμπεριφορά τους.
και μετά συγκρίνεις τη συμπεριφορά τους.
04:45
So you're observing how it biases behavior
104
273061
3873
Παρατηρείς πώς η προκατάληψη
επηρεάζει τη συμπεριφορά
επηρεάζει τη συμπεριφορά
04:48
when people become aware of their mortality.
105
276934
3754
όταν οι άνθρωποι συνειδητοποιούν
τη θνητότητά τους.
τη θνητότητά τους.
04:52
And every time, you get the same result:
106
280688
2912
Και κάθε φορά,
παίρνεις τα ίδια αποτελέσματα:
παίρνεις τα ίδια αποτελέσματα:
04:55
People who are made aware of their mortality
107
283600
3087
Οι άνθρωποι που συνειδητοποιούν
τη θνητότητά τους
τη θνητότητά τους
04:58
are more willing to believe stories
108
286687
2011
είναι πιο πρόθυμοι
να πιστέψουν ιστορίες
να πιστέψουν ιστορίες
05:00
that tell them they can escape death
109
288698
1863
που τους λένε πως μπορούν
να ξεφύγουν από το θάνατο
να ξεφύγουν από το θάνατο
05:02
and live forever.
110
290561
1772
και να ζήσουν για πάντα.
05:04
So here's an example: One recent study
111
292333
2289
Εδώ είναι ένα παράδειγμα:
Μια πρόσφατη μελέτη
Μια πρόσφατη μελέτη
05:06
took two groups of agnostics,
112
294622
2770
χρησιμοποίησε δύο ομάδες αγνωστικιστών,
05:09
that is people who are undecided
113
297392
1596
δηλαδή ανθρώπων που
είναι αναποφάσιστοι
είναι αναποφάσιστοι
05:10
in their religious beliefs.
114
298988
2515
σε σχέση με τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
05:13
Now, one group was asked to think about being dead.
115
301503
3584
Ζητήθηκε από τη μια ομάδα
να σκεφτούν πως έχουν πεθάνει.
να σκεφτούν πως έχουν πεθάνει.
05:17
The other group was asked to think about
116
305087
1645
Από την άλλη ομάδα ζητήθηκε
05:18
being lonely.
117
306732
1833
να σκεφτούν πως είναι μόνοι.
05:20
They were then asked again
about their religious beliefs.
about their religious beliefs.
118
308565
2816
Και μετά ρωτήθηκαν ξανά
για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
για τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.
05:23
Those who had been asked
to think about being dead
to think about being dead
119
311381
2864
Αυτοί στους οποίους ζητήθηκε
να σκεφτούν πως έχουν πεθάνει
να σκεφτούν πως έχουν πεθάνει
05:26
were afterwards twice as likely to express faith
120
314245
3573
είχαν μετά, τις διπλάσιες πιθανότητες
να εκφράσουν πίστη
να εκφράσουν πίστη
05:29
in God and Jesus.
121
317818
1660
στο Θεό και τον Ιησού.
05:31
Twice as likely.
122
319478
1778
Τις διπλάσιες πιθανότητες.
05:33
Even though the before they
were all equally agnostic.
were all equally agnostic.
123
321256
2708
Παρ' όλο που προηγουμένως ήταν
όλοι εξίσου αγνωστικιστές.
όλοι εξίσου αγνωστικιστές.
05:35
But put the fear of death in them,
124
323964
1761
Αλλά αν βάλεις το φόβο
του θανάτου μέσα τους,
του θανάτου μέσα τους,
05:37
and they run to Jesus.
125
325725
3859
τρέχουν στον Ιησού.
05:41
Now, this shows that reminding people of death
126
329584
3512
Αυτό δείχνει πως η υπενθύμιση
του θανάτου στους ανθρώπους
του θανάτου στους ανθρώπους
05:45
biases them to believe, regardless of the evidence,
127
333111
3230
τους ωθεί να πιστεύουν
ανεξάρτητα από τις αποδείξεις,
ανεξάρτητα από τις αποδείξεις,
05:48
and it works not just for religion,
128
336341
2025
και αυτό δεν ισχύει
μόνο για τη θρησκεία,
μόνο για τη θρησκεία,
05:50
but for any kind of belief system
129
338366
2237
αλλά για οποιοδήποτε
σύστημα πίστης
σύστημα πίστης
05:52
that promises immortality in some form,
130
340603
3460
που υπόσχεται κάποια
μορφή αθανασίας,
μορφή αθανασίας,
05:56
whether it's becoming famous
131
344063
1805
είτε με το να γίνεσαι διάσημος,
05:57
or having children
132
345868
1414
ή με το να κάνεις παιδιά,
05:59
or even nationalism,
133
347282
1347
ή ακόμα και με τον εθνικισμό,
06:00
which promises you can live
on as part of a greater whole.
on as part of a greater whole.
134
348629
3273
που υπόσχεται πως μπορείς να ζήσεις
ως μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου.
ως μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου.
06:03
This is a bias that has shaped
135
351902
1931
Αυτή είναι μια προκατάληψη
που έχει διαμορφώσει
που έχει διαμορφώσει
06:05
the course of human history.
136
353833
3339
τη ροή της ανθρώπινης ιστορίας.
06:09
Now, the theory behind this bias
137
357172
2267
Η θεωρία πίσω από αυτή την προκατάληψη,
06:11
in the over 400 studies
138
359439
1737
σε περισσότερες από 400 μελέτες,
06:13
is called terror management theory,
139
361176
2129
ονομάζεται θεωρία διαχείρισης του τρόμου,
06:15
and the idea is simple. It's just this.
140
363305
2350
και η ιδέα είναι απλή.
Είναι απλώς αυτό.
Είναι απλώς αυτό.
06:17
We develop our worldviews,
141
365655
2549
Αναπτύσσουμε την κοσμοθεωρία μας,
06:20
that is, the stories we tell ourselves
142
368204
2157
δηλαδή τις ιστορίες
που λέμε στον εαυτό μας
που λέμε στον εαυτό μας
06:22
about the world and our place in it,
143
370361
2736
σχετικά με τον κόσμο
και τη θέση μας μέσα σε αυτόν,
και τη θέση μας μέσα σε αυτόν,
06:25
in order to help us manage
144
373097
2282
προκειμένου να μας βοηθήσει
να διαχειριστούμε
να διαχειριστούμε
06:27
the terror of death.
145
375379
2914
τον τρόμο του θανάτου.
06:30
And these immortality stories
146
378293
1799
Και αυτές οι ιστορίες αθανασίας
06:32
have thousands of different manifestations,
147
380092
2997
έχουν χιλιάδες διαφορετικούς
τρόπους έκφρασης,
τρόπους έκφρασης,
06:35
but I believe that behind the apparent diversity
148
383089
3584
αλλά πιστεύω πως πέρα
από τις φαινομενικές ποικιλίες τους,
από τις φαινομενικές ποικιλίες τους,
06:38
there are actually just four basic forms
149
386673
2699
στην πραγματικότητα υπάρχουν
μόνο τέσσερις βασικές μορφές
μόνο τέσσερις βασικές μορφές
06:41
that these immortality stories can take.
150
389372
3511
που μπορούν να πάρουν
αυτές οι ιστορίες αθανασίας.
αυτές οι ιστορίες αθανασίας.
06:44
And we can see them repeating themselves
151
392883
1805
Και μπορούμε να τις δούμε
να επαναλαμβάνονται
να επαναλαμβάνονται
06:46
throughout history, just with slight variations
152
394688
3170
μέσα στην ιστορία,
με μόνο μερικές παραλλαγές
με μόνο μερικές παραλλαγές
06:49
to reflect the vocabulary of the day.
153
397858
2765
που αντικατοπτρίζουν
το λεξιλόγιο της εποχής τους.
το λεξιλόγιο της εποχής τους.
06:52
Now I'm going to briefly introduce these four
154
400623
2508
Θα σας παρουσιάσω εν συντομία
06:55
basic forms of immortality story,
155
403131
2253
αυτές τις τέσσερις μορφές
της ιστορίας της αθανασίας,
της ιστορίας της αθανασίας,
06:57
and I want to try to give you some sense
156
405384
1570
και θέλω να προσπαθήσω
να σας δώσω μια αίσθηση
να σας δώσω μια αίσθηση
06:58
of the way in which they're retold by each culture
157
406954
2313
του τρόπου με τον οποίο
επαναλαμβάνονται
επαναλαμβάνονται
07:01
or generation
158
409267
1767
από κάθε πολιτισμό ή γενιά,
07:03
using the vocabulary of their day.
159
411034
2172
χρησιμοποιώντας το λεξιλόγιο
της εποχής τους.
της εποχής τους.
07:05
Now, the first story is the simplest.
160
413206
2639
Η πρώτη ιστορία είναι η πιο απλή.
07:07
We want to avoid death,
161
415845
2153
Θέλουμε να αποφύγουμε το θάνατο,
07:09
and the dream of doing that in this body
162
417998
2425
και το όνειρο να το κάνουμε αυτό
με αυτό το σώμα,
με αυτό το σώμα,
07:12
in this world forever
163
420423
1360
σε αυτόν τον κόσμο,
για πάντα,
για πάντα,
07:13
is the first and simplest kind of immortality story,
164
421783
3291
είναι η πρώτη και η πιο απλή
ιστορία αθανασίας,
ιστορία αθανασίας,
07:17
and it might at first sound implausible,
165
425074
2459
και μπορεί αρχικά
να ακούγεται απίθανη,
να ακούγεται απίθανη,
07:19
but actually, almost every culture in human history
166
427533
3981
αλλά στην πραγματικότητα, σχεδόν
κάθε πολιτισμός στην ανθρώπινη ιστορία
κάθε πολιτισμός στην ανθρώπινη ιστορία
07:23
has had some myth or legend
167
431514
2062
έχει κάποιο μύθο ή θρύλο
07:25
of an elixir of life or a fountain of youth
168
433576
2761
για ένα ελιξήριο ζωής
ή μια πηγή νεότητας
ή μια πηγή νεότητας
07:28
or something that promises to keep us going
169
436337
2979
ή κάτι που μας υπόσχεται
07:31
forever.
170
439316
3137
πως θα υπάρχουμε για πάντα.
07:34
Ancient Egypt had such myths,
171
442453
1593
Η αρχαία Αίγυπτος
είχε τέτοιους μύθους,
είχε τέτοιους μύθους,
07:36
ancient Babylon, ancient India.
172
444046
2368
η αρχαία Βαβυλώνα,
η αρχαία Ινδία.
η αρχαία Ινδία.
07:38
Throughout European history, we find them
in the work of the alchemists,
in the work of the alchemists,
173
446414
2852
Στην ευρωπαϊκή ιστορία
τη βρίσκουμε στο έργο των αλχημιστών,
τη βρίσκουμε στο έργο των αλχημιστών,
07:41
and of course we still believe this today,
174
449266
2794
και φυσικά την πιστεύουμε
ακόμη και σήμερα,
ακόμη και σήμερα,
07:44
only we tell this story using the vocabulary
175
452060
2563
μόνο που διηγούμαστε
αυτή την ιστορία
αυτή την ιστορία
07:46
of science.
176
454623
1656
χρησιμοποιώντας το λεξιλόγιο
της επιστήμης.
της επιστήμης.
07:48
So 100 years ago,
177
456279
1606
Έτσι, πριν από 100 χρόνια,
07:49
hormones had just been discovered,
178
457885
1819
οι ορμόνες είχαν μόλις ανακαλυφθεί
07:51
and people hoped that hormone treatments
179
459704
1652
και οι άνθρωποι ήλπιζαν
πως οι θεραπείες με ορμόνες
πως οι θεραπείες με ορμόνες
07:53
were going to cure aging and disease,
180
461356
2699
θα θεράπευαν τα γηρατειά
και τις ασθένειες,
και τις ασθένειες,
07:56
and now instead we set our hopes on stem cells,
181
464055
2853
και τώρα εναποθέτουμε τις ελπίδες μας
στα βλαστοκύτταρα,
στα βλαστοκύτταρα,
07:58
genetic engineering, and nanotechnology.
182
466908
2295
στη γενετική μηχανική
και στη νανοτεχνολογία.
και στη νανοτεχνολογία.
08:01
But the idea that science can cure death
183
469203
3958
Όμως η ιδέα πως η επιστήμη
μπορεί να θεραπεύσει το θάνατο
μπορεί να θεραπεύσει το θάνατο
08:05
is just one more chapter in the story
184
473161
2341
είναι απλώς ένα ακόμη κεφάλαιο
08:07
of the magical elixir,
185
475502
2233
στην ιστορία του μαγικού ελιξήριου,
08:09
a story that is as old as civilization.
186
477735
4436
μια ιστορία που είναι τόσο παλιά
όσο ο πολιτισμός.
όσο ο πολιτισμός.
08:14
But betting everything on the idea of finding the elixir
187
482171
2780
Όμως το να ποντάρουμε τα πάντα στην ιδέα
του να βρούμε το ελιξήριο
του να βρούμε το ελιξήριο
08:16
and staying alive forever
188
484951
1403
και να μείνουμε ζωντανοί για πάντα
08:18
is a risky strategy.
189
486354
1801
είναι μια ριψοκίνδυνη στρατηγική.
08:20
When we look back through history
190
488155
2240
Αν κοιτάξουμε πίσω στην ιστορία
08:22
at all those who have sought an elixir in the past,
191
490395
2784
και όλους αυτούς που στο παρελθόν
αναζητούσαν ένα ελιξήριο,
αναζητούσαν ένα ελιξήριο,
08:25
the one thing they now have in common
192
493179
1829
αυτό που σήμερα έχουν όλοι κοινό,
08:27
is that they're all dead.
193
495008
2630
είναι πως είναι όλοι νεκροί.
08:29
So we need a backup plan,
and exactly this kind of plan B
and exactly this kind of plan B
194
497638
3738
Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα εφεδρικό σχέδιο,
και αυτό το δεύτερο σχέδιο
και αυτό το δεύτερο σχέδιο
08:33
is what the second kind of immortality story offers,
195
501376
3571
είναι αυτό που προσφέρει
η δεύτερη ιστορία αθανασίας,
η δεύτερη ιστορία αθανασίας,
08:36
and that's resurrection.
196
504947
1755
και αυτό είναι η ανάσταση.
08:38
And it stays with the idea that I am this body,
197
506702
2374
Και διατηρεί την ιδέα
πως εγώ είμαι αυτό το σώμα,
πως εγώ είμαι αυτό το σώμα,
08:41
I am this physical organism.
198
509076
1975
είμαι αυτός ο φυσικός οργανισμός.
08:43
It accepts that I'm going to have to die
199
511051
2168
Δέχεται πως πρέπει να πεθάνω,
08:45
but says, despite that,
200
513219
1374
αλλά λέει,
πως παρ' όλα αυτά,
πως παρ' όλα αυτά,
08:46
I can rise up and I can live again.
201
514593
2503
μπορώ να αναστηθώ
και να ζήσω ξανά.
και να ζήσω ξανά.
08:49
In other words, I can do what Jesus did.
202
517096
2618
Με άλλα λόγια, μπορώ να κάνω
ότι έκανε και ο Ιησούς.
ότι έκανε και ο Ιησούς.
08:51
Jesus died, he was three days in the [tomb],
203
519714
2045
Ο Ιησούς πέθανε,
ήταν τρεις μέρες στον τάφο
ήταν τρεις μέρες στον τάφο
08:53
and then he rose up and lived again.
204
521759
3111
και μετά αναστήθηκε
και έζησε ξανά.
και έζησε ξανά.
08:56
And the idea that we can all be
resurrected to live again
resurrected to live again
205
524870
3119
Και η ιδέα πως μπορούμε όλοι
να αναστηθούμε και να ζήσουμε ξανά
να αναστηθούμε και να ζήσουμε ξανά
08:59
is orthodox believe, not just for Christians
206
527989
2288
είναι ορθόδοξη πίστη
όχι μόνο για τους χριστιανούς,
όχι μόνο για τους χριστιανούς,
09:02
but also Jews and Muslims.
207
530277
2703
αλλά και για τους Εβραίους
και τους Μουσουλμάνους.
και τους Μουσουλμάνους.
09:04
But our desire to believe this story
208
532980
2164
Όμως η επιθυμία μας
να πιστέψουμε αυτή την ιστορία
να πιστέψουμε αυτή την ιστορία
09:07
is so deeply embedded
209
535144
2010
είναι τόσο βαθιά ενσωματωμένη
09:09
that we are reinventing it again
210
537154
2098
ώστε την εφευρίσκουμε ξανά
09:11
for the scientific age,
211
539252
1492
για την επιστημονική εποχή,
09:12
for example, with the idea of cryonics.
212
540744
2823
για παράδειγμα,
με την ιδέα της κρυογενετικής.
με την ιδέα της κρυογενετικής.
09:15
That's the idea that when you die,
213
543567
1590
Αυτή είναι η ιδέα στην οποία όταν πεθάνεις,
09:17
you can have yourself frozen,
214
545157
1999
μπορείς να σε καταψύξουν,
09:19
and then, at some point when technology
215
547156
2389
και όταν κάποια στιγμή η τεχνολογία
09:21
has advanced enough,
216
549545
1211
θα έχει εξελιχθεί αρκετά,
09:22
you can be thawed out and repaired and revived
217
550756
2120
μπορούν να σε αποψύξουν, να σε επισκευάσουν
και να σε επαναφέρουν στη ζωή,
και να σε επαναφέρουν στη ζωή,
09:24
and so resurrected.
218
552876
1289
άρα να αναστηθείς.
09:26
And so some people believe an omnipotent god
219
554165
2848
Έτσι, κάποιοι πιστεύουν
πως ένας παντοδύναμος θεός
πως ένας παντοδύναμος θεός
09:29
will resurrect them to live again,
220
557013
1879
θα τους αναστήσει
και θα ζήσουν ξανά,
και θα ζήσουν ξανά,
09:30
and other people believe an
omnipotent scientist will do it.
omnipotent scientist will do it.
221
558892
4143
και άλλοι πιστεύουν πως ένας
παντοδύναμος επιστήμονας θα το κάνει.
παντοδύναμος επιστήμονας θα το κάνει.
09:35
But for others, the whole idea of resurrection,
222
563035
2714
Αλλά για άλλους,
η ιδέα της ανάστασης,
η ιδέα της ανάστασης,
09:37
of climbing out of the grave,
223
565749
2003
του να βγουν από τον τάφο,
09:39
it's just too much like a bad zombie movie.
224
567752
2719
μοιάζει πολύ με μία κακή ταινία με ζόμπι.
09:42
They find the body too messy, too unreliable
225
570471
2791
Βρίσκουν πως το σώμα είναι
πολύ ακατάστατο, πολύ αναξιόπιστο
πολύ ακατάστατο, πολύ αναξιόπιστο
09:45
to guarantee eternal life,
226
573262
2148
για να εγγυηθεί την αιώνια ζωή,
09:47
and so they set their hopes on the third,
227
575410
3091
κι έτσι εναποθέτουν
τις ελπίδες τους
τις ελπίδες τους
09:50
more spiritual immortality story,
228
578501
2117
στην τρίτη και πιο πνευματική
ιστορία αθανασίας,
ιστορία αθανασίας,
09:52
the idea that we can leave our body behind
229
580618
2336
την ιδέα πως μπορούμε
να αφήσουμε το σώμα μας
να αφήσουμε το σώμα μας
09:54
and live on as a soul.
230
582954
2297
και να συνεχίσουμε
να ζούμε ως ψυχές.
να ζούμε ως ψυχές.
09:57
Now, the majority of people on Earth
231
585251
1989
Η πλειοψηφία των ανθρώπων στη Γη
09:59
believe they have a soul,
232
587240
1773
πιστεύει πως έχει ψυχή,
10:01
and the idea is central to many religions.
233
589013
2410
και αυτή η ιδέα είναι η ουσία
πολλών θρησκειών.
πολλών θρησκειών.
10:03
But even though, in its current form,
234
591423
2314
Όμως παρ' όλο που
στην τωρινή της μορφή,
στην τωρινή της μορφή,
10:05
in its traditional form,
235
593737
1915
στην παραδοσιακή της μορφή,
10:07
the idea of the soul is still hugely popular,
236
595652
2163
η ιδέα της ψυχής είναι
ακόμη πολύ δημοφιλής,
ακόμη πολύ δημοφιλής,
10:09
nonetheless we are again
237
597815
1432
παρ' όλα, και πάλι,
10:11
reinventing it for the digital age,
238
599247
2224
την επανεφευρίσκουμε
για την ψηφιακή εποχή,
για την ψηφιακή εποχή,
10:13
for example with the idea
239
601471
1477
για παράδειγμα με την ιδέα
10:14
that you can leave your body behind
240
602948
1990
πως μπορείς να αφήσεις
το σώμα σου
το σώμα σου
10:16
by uploading your mind, your essence,
241
604938
2246
και να ανεβάσεις το πνεύμα σου,
την υπόσταση σου,
την υπόσταση σου,
10:19
the real you, onto a computer,
242
607184
1956
αυτό που πραγματικά είσαι,
σε έναν υπολογιστή
σε έναν υπολογιστή
10:21
and so live on as an avatar in the ether.
243
609140
4612
και έτσι να συνεχίσεις να ζεις
σαν ένα άβαταρ στον αιθέρα.
σαν ένα άβαταρ στον αιθέρα.
10:25
But of course there are skeptics who say
244
613752
2023
Όμως φυσικά υπάρχουν
οι σκεπτικιστές που λένε
οι σκεπτικιστές που λένε
10:27
if we look at the evidence of science,
245
615775
1844
πως αν κοιτάξουμε
τις αποδείξεις της επιστήμης,
τις αποδείξεις της επιστήμης,
10:29
particularly neuroscience,
246
617619
1644
ιδιαίτερα της νευρεπιστήμης,
10:31
it suggests that your mind,
247
619263
1829
υποδηλώνουν πως το πνεύμα σου,
10:33
your essence, the real you,
248
621092
1580
η υπόσταση σου, ο πραγματικός εαυτός σου,
10:34
is very much dependent on a particular part
249
622672
2413
εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό
από ένα συγκεκριμένο μέρος
από ένα συγκεκριμένο μέρος
10:37
of your body, that is, your brain.
250
625085
2221
του σώματός σου,
τον εγκέφαλό σου.
τον εγκέφαλό σου.
10:39
And such skeptics can find comfort
251
627306
2521
Και τέτοιοι σκεπτικιστές
βρίσκουν παρηγοριά
βρίσκουν παρηγοριά
10:41
in the fourth kind of immortality story,
252
629827
2258
στο τέταρτο είδος
ιστορίας αθανασίας,
ιστορίας αθανασίας,
10:44
and that is legacy,
253
632085
2357
και αυτό είναι η κληρονομιά,
10:46
the idea that you can live on
254
634442
1480
η ιδέα πως μπορείς
να συνεχίσεις να ζεις
να συνεχίσεις να ζεις
10:47
through the echo you leave in the world,
255
635922
2251
μέσα από την ηχώ
που αφήνεις στον κόσμο,
που αφήνεις στον κόσμο,
10:50
like the great Greek warrior Achilles,
256
638173
2349
όπως ο μεγάλος Έλληνας
πολεμιστής Αχιλλέας,
πολεμιστής Αχιλλέας,
10:52
who sacrificed his life fighting at Troy
257
640522
2629
που θυσίασε τη ζωή του
στον πόλεμο της Τροίας
στον πόλεμο της Τροίας
10:55
so that he might win immortal fame.
258
643151
3053
προκειμένου να κερδίσει
την αθάνατη υστεροφημία.
την αθάνατη υστεροφημία.
10:58
And the pursuit of fame is as widespread
259
646204
2266
Και η αναζήτηση της φήμης
είναι τόσο διαδεδομένη
είναι τόσο διαδεδομένη
11:00
and popular now as it ever was,
260
648470
2141
και δημοφιλής στις μέρες
όσο ήταν πάντα,
όσο ήταν πάντα,
11:02
and in our digital age,
261
650611
1579
και στην ψηφιακή μας εποχή,
11:04
it's even easier to achieve.
262
652190
1528
είναι ακόμα πιο εύκολο
να το επιτύχεις.
να το επιτύχεις.
11:05
You don't need to be a great warrior like Achilles
263
653718
2324
Δεν χρειάζεται να είσαι σπουδαίος
πολεμιστής όπως ο Αχιλλέας
πολεμιστής όπως ο Αχιλλέας
11:08
or a great king or hero.
264
656042
1693
ή ένας μεγάλος βασιλιάς
ή ένας ήρωας.
ή ένας ήρωας.
11:09
All you need is an Internet connection
and a funny cat. (Laughter)
and a funny cat. (Laughter)
265
657735
4823
Το μόνο που χρειάζεσαι είναι μια σύνδεση
στο διαδίκτυο και μια αστεία γάτα. (Γέλια)
στο διαδίκτυο και μια αστεία γάτα. (Γέλια)
11:14
But some people prefer to leave a more tangible,
266
662558
2463
Όμως μερικοί άνθρωποι
προτιμούν να αφήσουν πίσω τους
προτιμούν να αφήσουν πίσω τους
11:17
biological legacy -- children, for example.
267
665021
2844
μια πιο απτή βιολογική κληρονομιά.
Παιδιά, για παράδειγμα.
Παιδιά, για παράδειγμα.
11:19
Or they like, they hope, to live on
268
667865
2276
Ή θέλουν, ελπίζουν,
να συνεχίσουν να ζουν
να συνεχίσουν να ζουν
11:22
as part of some greater whole,
269
670141
1717
ως μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου,
11:23
a nation or a family or a tribe,
270
671858
2449
ενός έθνους, μιας οικογένειας,
μιας φυλής,
μιας φυλής,
11:26
their gene pool.
271
674307
2466
με τα γονίδιά τους.
11:28
But again, there are skeptics
272
676773
1513
Όμως και πάλι, υπάρχουν σκεπτικιστές
11:30
who doubt whether legacy
273
678286
1713
που αμφισβητούν
το κατά πόσον η κληρονομιά
το κατά πόσον η κληρονομιά
11:31
really is immortality.
274
679999
1975
είναι πράγματι αθανασία.
11:33
Woody Allen, for example, who said,
275
681974
2077
Ο Γούντι Άλεν, για παράδειγμα,
είπε,
είπε,
11:36
"I don't want to live on in
the hearts of my countrymen.
the hearts of my countrymen.
276
684051
2496
«Δεν θέλω να συνεχίσω να ζω
στις καρδιές των συμπολιτών μου.
στις καρδιές των συμπολιτών μου.
11:38
I want to live on in my apartment."
277
686547
2197
Θέλω να συνεχίσω να ζω
στο διαμέρισμά μου.»
στο διαμέρισμά μου.»
11:40
So those are the four
278
688744
1767
Έτσι, αυτά είναι
τα τέσσερα βασικά είδη
τα τέσσερα βασικά είδη
11:42
basic kinds of immortality stories,
279
690511
2183
ιστοριών αθανασίας,
11:44
and I've tried to give just some sense
280
692694
1642
και προσπάθησα να δώσω
κάποια αίσθηση
κάποια αίσθηση
11:46
of how they're retold by each generation
281
694336
2293
του πώς τις διηγείται
ξανά κάθε γενιά
ξανά κάθε γενιά
11:48
with just slight variations
282
696629
1587
μόνο με μερικές παραλλαγές
11:50
to fit the fashions of the day.
283
698216
2305
που ταιριάζουν στις μόδες των καιρών.
11:52
And the fact that they recur in this way,
284
700521
3489
Και το γεγονός πως επανεμφανίζονται
με αυτό τον τρόπο
με αυτό τον τρόπο
11:56
in such a similar form but
in such different belief systems,
in such different belief systems,
285
704010
2988
με τόσο όμοια μορφή αλλά σε τόσο
διαφορετικά συστήματα πίστης,
διαφορετικά συστήματα πίστης,
11:58
suggests, I think,
286
706998
1578
υποδηλώνει, νομίζω,
12:00
that we should be skeptical of the truth
287
708576
2402
πως πρέπει να είμαστε
σκεπτικοί με την αλήθεια
σκεπτικοί με την αλήθεια
12:02
of any particular version of these stories.
288
710978
3761
κάθε συγκεκριμένης έκδοσης
αυτών των ιστοριών.
αυτών των ιστοριών.
12:06
The fact that some people believe
289
714739
2111
Το γεγονός πως κάποιοι
άνθρωποι πιστεύουν
άνθρωποι πιστεύουν
12:08
an omnipotent god will resurrect them to live again
290
716850
2665
πως ένας παντοδύναμος θεός
θα τους αναστήσει για να ζήσουν ξανά
θα τους αναστήσει για να ζήσουν ξανά
12:11
and others believe an omnipotent scientist will do it
291
719515
3701
και άλλοι πιστεύουν πως ένας
παντοδύναμος επιστήμονας θα το κάνει,
παντοδύναμος επιστήμονας θα το κάνει,
12:15
suggests that neither are really believing this
292
723216
3038
υποδηλώνει πως κανείς
από τους δύο δεν το πιστεύει
από τους δύο δεν το πιστεύει
12:18
on the strength of the evidence.
293
726254
2670
βασισμένος στη δύναμη
των αποδείξεων.
των αποδείξεων.
12:20
Rather, we believe these stories
294
728924
2426
Μάλλον πιστεύουμε αυτές τις ιστορίες
12:23
because we are biased to believe them,
295
731350
1983
επειδή είμαστε προκατειλημμένοι
να τις πιστέψουμε,
να τις πιστέψουμε,
12:25
and we are biased to believe them
296
733333
1828
και είμαστε προκατειλημμένοι
να τις πιστέψουμε
να τις πιστέψουμε
12:27
because we are so afraid of death.
297
735161
4270
επειδή φοβόμαστε
τόσο πολύ το θάνατο.
τόσο πολύ το θάνατο.
12:31
So the question is,
298
739431
2055
Οπότε το ερώτημα είναι,
12:33
are we doomed to lead the one life we have
299
741486
3472
είμαστε καταδικασμένοι
να ζήσουμε τη μία ζωή που έχουμε
να ζήσουμε τη μία ζωή που έχουμε
12:36
in a way that is shaped by fear and denial,
300
744958
3693
με έναν τρόπο που διαμορφώνεται
από το φόβο και την άρνηση,
από το φόβο και την άρνηση,
12:40
or can we overcome this bias?
301
748651
3075
ή μπορούμε να ξεπεράσουμε
αυτή την προκατάληψη;
αυτή την προκατάληψη;
12:43
Well the Greek philosopher Epicurus
302
751726
2467
Ο Έλληνας φιλόσοφος Επίκουρος
12:46
thought we could.
303
754193
1728
πίστευε πως μπορούμε.
12:47
He argued that the fear of death is natural,
304
755921
3548
Ισχυριζόταν πως ο φόβος
του θανάτου είναι φυσιολογικός,
του θανάτου είναι φυσιολογικός,
12:51
but it is not rational.
305
759469
2415
αλλά δεν είναι λογικός.
12:53
"Death," he said, "is nothing to us,
306
761884
2658
«Ο θάνατος», έλεγε,
«δεν είναι τίποτα για μας
«δεν είναι τίποτα για μας
12:56
because when we are here, death is not,
307
764542
2850
επειδή όταν είμαστε εδώ,
ο θάνατος δεν είναι,
ο θάνατος δεν είναι,
12:59
and when death is here, we are gone."
308
767392
3753
και όταν ο θάνατος είναι εδώ,
εμείς έχουμε φύγει.»
εμείς έχουμε φύγει.»
13:03
Now this is often quoted, but it's difficult
309
771145
1798
Αυτό αναφέρεται συχνά,
αλλά είναι δύσκολο να το πιάσει κανείς,
αλλά είναι δύσκολο να το πιάσει κανείς,
13:04
to really grasp, to really internalize,
310
772943
2322
να το εσωτερικεύσει πραγματικά,
13:07
because exactly this idea of being gone
311
775265
2163
επειδή η ίδια η ιδέα
του ότι έχουμε φύγει
του ότι έχουμε φύγει
13:09
is so difficult to imagine.
312
777428
2139
είναι αυτή που είναι
δύσκολο να φανταστούμε.
δύσκολο να φανταστούμε.
13:11
So 2,000 years later, another philosopher,
313
779567
2231
Έτσι, 2.000 χρόνια μετά,
ένας άλλος φιλόσοφος,
ένας άλλος φιλόσοφος,
13:13
Ludwig Wittgenstein, put it like this:
314
781798
3457
ο Λούντβιγκ Βιτγκενστάιν,
το έθεσε έτσι:
το έθεσε έτσι:
13:17
"Death is not an event in life:
315
785255
2944
«Ο θάνατος δεν είναι
ένα γεγονός στη ζωή.
ένα γεγονός στη ζωή.
13:20
We do not live to experience death.
316
788199
3642
Δεν ζούμε για να βιώσουμε το θάνατο.
13:23
And so," he added,
317
791841
1194
Και έτσι,» πρόσθεσε,
13:25
"in this sense, life has no end."
318
793035
2935
«με αυτή την έννοια,
η ζωή δεν έχει τέλος.»
η ζωή δεν έχει τέλος.»
13:27
So it was natural for me as a child
319
795970
3176
Έτσι, ήταν φυσιολογικό
για μένα ως παιδί
για μένα ως παιδί
13:31
to fear being swallowed by the void,
320
799146
2367
να φοβάμαι μη με καταπιεί το κενό,
13:33
but it wasn't rational,
321
801513
1879
αλλά δεν ήταν λογικό,
13:35
because being swallowed by the void
322
803392
1985
γιατί το να σε καταπιεί το κενό
13:37
is not something that any of us
323
805377
2078
είναι κάτι που κανείς μας
13:39
will ever live to experience.
324
807455
3270
δεν θα ζήσει για να το βιώσει.
13:42
Now, overcoming this bias is not easy because
325
810725
2529
Το να ξεπεράσουμε αυτή την προκατάληψη
δεν είναι εύκολο
δεν είναι εύκολο
13:45
the fear of death is so deeply embedded in us,
326
813254
2959
επειδή ο φόβος του θανάτου είναι τόσο
βαθιά ριζωμένος μέσα μας,
βαθιά ριζωμένος μέσα μας,
13:48
yet when we see that the fear itself is not rational,
327
816213
4482
παρ' όλα αυτά, όταν βλέπουμε
πως ο ίδιος ο φόβος δεν είναι λογικός,
πως ο ίδιος ο φόβος δεν είναι λογικός,
13:52
and when we bring out into the open
328
820695
2130
και όταν δούμε ανοιχτά
τους τρόπους με τους οποίους
τους τρόπους με τους οποίους
13:54
the ways in which it can unconsciously bias us,
329
822825
2698
μπορεί ασυνείδητα
να μας κάνει προκατειλημμένους,
να μας κάνει προκατειλημμένους,
13:57
then we can at least start
330
825523
1851
τότε μπορούμε τουλάχιστον
να ξεκινήσουμε να προσπαθήσουμε
να ξεκινήσουμε να προσπαθήσουμε
13:59
to try to minimize the influence it has
331
827374
2634
να ελαχιστοποιήσουμε
την επίδραση που έχει
την επίδραση που έχει
14:02
on our lives.
332
830008
1883
στις ζωές μας.
14:03
Now, I find it helps to see life
333
831891
2818
Βρίσκω χρήσιμο να βλέπω τη ζωή
14:06
as being like a book:
334
834709
1844
σαν να είναι βιβλίο.
14:08
Just as a book is bounded by its covers,
335
836553
2468
Όπως ένα βιβλίο οριοθετείται
από τα εξώφυλλα του,
από τα εξώφυλλα του,
14:11
by beginning and end,
336
839021
1277
από την αρχή και το τέλος,
14:12
so our lives are bounded by birth and death,
337
840298
3738
έτσι και οι ζωές μας οριοθετούνται
από τη γέννηση και το θάνατο,
από τη γέννηση και το θάνατο,
14:16
and even though a book is
limited by beginning and end,
limited by beginning and end,
338
844036
3515
και παρ' όλο που ένα βιβλίο περιορίζεται
από μια αρχή και ένα τέλος,
από μια αρχή και ένα τέλος,
14:19
it can encompass distant landscapes,
339
847551
2136
μπορεί να περιλαμβάνει μακρινά τοπία,
14:21
exotic figures, fantastic adventures.
340
849687
3230
εξωτικές φυσιογνωμίες,
φανταστικές περιπέτειες.
φανταστικές περιπέτειες.
14:24
And even though a book is
limited by beginning and end,
limited by beginning and end,
341
852917
3349
Και παρ' όλο που ένα βιβλίο περιορίζεται
από μια αρχή και ένα τέλος,
από μια αρχή και ένα τέλος,
14:28
the characters within it
342
856266
1823
οι χαρακτήρες του
14:30
know no horizons.
343
858089
2842
δε γνωρίζουν ορίζοντες.
14:32
They only know the moments
that make up their story,
that make up their story,
344
860931
3157
Γνωρίζουν μόνο τις στιγμές
που φτιάχνουν την ιστορία τους,
που φτιάχνουν την ιστορία τους,
14:36
even when the book is closed.
345
864088
2940
ακόμα και όταν το βιβλίο είναι κλειστό.
14:39
And so the characters of a book
346
867028
2136
Κι έτσι, οι χαρακτήρες ενός βιβλίου
14:41
are not afraid of reaching the last page.
347
869164
3482
δεν φοβούνται να φτάσουν
στην τελευταία σελίδα.
στην τελευταία σελίδα.
14:44
Long John Silver is not afraid of you
348
872646
2278
Ο Λονγκ Τζον Σίλβερ δεν φοβάται
14:46
finishing your copy of "Treasure Island."
349
874924
2835
μήπως τελειώσετε το αντίτυπο του
«Το Νησί των Θησαυρών».
«Το Νησί των Θησαυρών».
14:49
And so it should be with us.
350
877759
1700
Και έτσι πρέπει να γίνεται με εμάς.
14:51
Imagine the book of your life,
351
879459
2144
Φανταστείτε το βιβλίο της ζωής σας,
14:53
its covers, its beginning and end,
and your birth and your death.
and your birth and your death.
352
881603
2784
τα εξώφυλλά του, την αρχή και το τέλος του
και τη ζωή και το θάνατό σας.
και τη ζωή και το θάνατό σας.
14:56
You can only know the moments in between,
353
884387
2177
Μπορείτε να γνωρίζετε
μόνο τις ενδιάμεσες στιγμές,
μόνο τις ενδιάμεσες στιγμές,
14:58
the moments that make up your life.
354
886564
1935
τις στιγμές που δημιουργούν
τη ζωή σας.
τη ζωή σας.
15:00
It makes no sense for you to fear
355
888499
1947
Δεν έχει νόημα να φοβάστε
15:02
what is outside of those covers,
356
890446
2090
αυτό που υπάρχει
πέρα από τα εξώφυλλα,
πέρα από τα εξώφυλλα,
15:04
whether before your birth
357
892536
1470
είτε πριν τη γέννησή σας,
15:06
or after your death.
358
894006
1976
είτε μετά το θάνατό σας.
15:07
And you needn't worry how long the book is,
359
895982
2529
Και δεν χρειάζεται να ανησυχείτε
για το πόσο μεγάλο είναι το βιβλίο,
για το πόσο μεγάλο είναι το βιβλίο,
15:10
or whether it's a comic strip or an epic.
360
898511
3473
ή για το αν είναι ένα κόμικ
ή ένα έπος.
ή ένα έπος.
15:13
The only thing that matters
361
901984
1542
Το μόνο που έχει σημασία
15:15
is that you make it a good story.
362
903526
3498
είναι να φτιάξετε μια καλή ιστορία.
15:19
Thank you.
363
907024
2220
Σας ευχαριστώ.
15:21
(Applause)
364
909244
4185
(Χειροκρότημα)
ABOUT THE SPEAKER
Stephen Cave - PhilosopherPhilosopher Stephen Cave wants to know: Why is humanity so obsessed with living forever?
Why you should listen
Stephen Cave is a writer and philosopher who is obsessed with our obsession with immortality. In 2012 he published Immortality: The Quest to Live Forever and How It Drives Civilization, an inquiry into humanity's rather irrational resistance to the inevitability of death. Cave moves across time and history's major civilizations and religions to explore just what drives this instinct -- and what that means for the future. Cave writes for The Financial Times and contributes to The New York Times, The Guardian and Wired.
Stephen Cave | Speaker | TED.com