TEDMED 2012
Diane Kelly: What we didn't know about penis anatomy
Դայանա Քելլի` Ինչ մենք չգիտեինք առնանդամի անատոմիայի մասին
Filmed:
Readability: 4.7
4,493,138 views
Մենք դեռ ամեն բան չգիտենք անատոմիայի մասին: Մենք ահռելի քանակությամբ գիտելիք ունենք գենոմիկայի, պրոտեոմիկայի և բջջային կենսաբանություն մասին, բայց Դայանա Քելլին TEDMED-ի իր ելույթով հստակ ցույց է տալիս, որ կան մարդու մարմնի վերաբերյալ հիմնական փաստեր, որոնց մասին մենք դեռ սովորում ենք: Օրինակ, էրեկցիան կաթնասունների մոտ:
Diane Kelly - Biologist
Diane Kelly studies vertebrate anatomy, in particular the connection between the design and the function of reproductive organs. Full bio
Diane Kelly studies vertebrate anatomy, in particular the connection between the design and the function of reproductive organs. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
When I go to parties,
0
0
1575
Երբ ես գնում եմ խնջույքի
00:17
it doesn't usually take very long
1
1575
1784
սովորաբար շատ ժամանակ չի պահանջվում,
00:19
for people to find out
2
3359
1040
որպեսզի մարդիկ հայտնաբերեն,
00:20
that I'm a scientist and I study sex.
3
4399
3108
որ ես գիտնական եմ և որ ես ուսումնասիրում եմ սեռը:
00:23
And then I get asked questions.
4
7507
4901
Եվ հետո ինձ սկսում են հարձուփորձ անել:
00:28
And the questions usually have a very particular format.
5
12408
3167
Եվ այդ հարցերը սովորաբար ունենում են յուրահատուկ ձևաչափ:
00:31
They start with the phrase,
6
15575
1232
Դրանք սկսում են հետևյալ արտահայտությամբ,
00:32
"A friend told me,"
7
16807
1901
«Ընկերներիցս մեկը ասել է ինձ»
00:34
and then they end with the phrase,
8
18708
1900
և ավարտում են հետևյալ արտահայտությամբ,
00:36
"Is this true?"
9
20608
1917
«Արդյո՞ք դա ճիշտ է»:
00:38
And most of the time
10
22525
1386
Եվ հաճախ
00:39
I'm glad to say that I can answer them,
11
23911
2119
ես ուրախ եմ լինում, որ կարող եմ պատասխանել իրենց հարցերին,
00:41
but sometimes I have to say,
12
26030
1847
բայց ժամանակ առ ժամանակ ստիպված եմ լինում պատասխանել,
00:43
"I'm really sorry,
13
27877
1133
«Ես իրոք ցավում եմ,
00:44
but I don't know
14
29010
1184
սակայն ես չգիտեմ հարցի պատասխանը,
00:46
because I'm not that kind of a doctor."
15
30194
3084
քանի որ ես այդ տեսակի բժիշկ չեմ»:
00:49
That is, I'm not a clinician,
16
33278
1916
Այսինքն, ես բժիշկ փորձագետ չեմ,
00:51
I'm a comparative biologist who studies anatomy.
17
35194
3191
ես կենսաբան եմ, ով ուսումնասիրում է անատոմիա:
00:54
And my job is to look at lots of different species of animals
18
38385
2933
Եվ իմ գործն է զննել զանազան կենդանիների տեսակներ
00:57
and try to figure out how their tissues and organs work
19
41318
3317
և փորձել հասկանալ, թե ինչպես են աշխատում իրենց հյուսվածքներն ու օրգանները,
01:00
when everything's going right,
20
44635
1501
երբ իրենց մոտ ամեն ինչ լավ է,
01:02
rather than trying to figure out
21
46136
1618
և ոչ թե,
01:03
how to fix things when they go wrong,
22
47754
1583
ինչպես բուժել նրանց, երբ ինչ-որ բան այնպես չէ,
01:05
like so many of you.
23
49337
1201
ինչպես դուք շատերդ եք անում:
01:06
And what I do is I look for similarities and differences
24
50538
2399
Ես փնտրում եմ նմանություններ և տարբերություններ
01:08
in the solutions that they've evolved
25
52937
2267
լուծումներում, որոնք իրենք զարգացրել են
01:11
for fundamental biological problems.
26
55204
1584
հիմնարար կենսաբանական խնդիրներին բախվելով:
01:12
So today I'm here to argue
27
56788
1849
Այսպիսով, այսօր ես այստեղ եմ պնդելու,
01:14
that this is not at all
28
58637
3866
որ սա ընդհանրապես
01:18
an esoteric Ivory Tower activity
29
62503
1901
էզոտերիկ ինտելեկտուալ գործունեություն չէ,
01:20
that we find at our universities,
30
64404
1317
որին կարելի է ականատես լինել համալսարաններում,
01:21
but that broad study
31
65721
1983
այլ այն լայնածավալ ուսումնասիրություն է
01:23
across species, tissue types and organ systems
32
67704
2952
տարատեսակների, հյուսվածքների և օրգանական համակարգերի վերաբերյալ,
01:26
can produce insights
33
70656
1635
որը կարող է մարդու առողջության վրա
01:28
that have direct implications for human health.
34
72291
3384
անմիջական հետևանքներ ունեցող արդյունքներ ունենալ:
01:31
And this is true both of my recent project
35
75675
2498
Եվ դա ճիշտ է, իմ երկու վերջին նախագծերի համար՝
01:34
on sex differences in the brain,
36
78173
1724
ուղեղում սեռային տարբերությունների վերաբերյալ ուսումնասիրության
01:35
and my more mature work
37
79897
1919
և իմ ավելի հասուն աշխատանքի
01:37
on the anatomy and function of penises.
38
81816
2834
առնանդամների անատոմիան վերաբերյալ ուսումնասիրության համար:
01:40
And now you know why I'm fun at parties.
39
84650
2630
Եվ այժմ դուք գիտեք, թե ինչու է ինձ հետ զվարճալի խնջույքների ժամանակ:
01:43
(Laughter)
40
87280
968
(Ծիծաղ)
01:44
So today I'm going to give you an example
41
88248
2283
Այսպիսով, այսօր ես պատրաստվում եմ Ձեզ ցույց տալ մի օրինակ
01:46
drawn from my penis study
42
90531
1717
առնանդամի իմ ուսումնասիրությունից,
01:48
to show you how knowledge
43
92248
1617
ցուցադրելու համար, թե ինչպես մի օրգանի համակարգի
01:49
drawn from studies of one organ system
44
93865
1767
ուսումնասիրության արդյունքում ստացված գիտելիքը
01:51
provided insights into a very different one.
45
95632
2981
հիմք է դառնում ուրիշ բացահայտման համար:
01:54
Now I'm sure as everyone in the audience already knows --
46
98613
3018
Ես համոզված եմ, որ բոլոր ունկդիրները արդեն գիտեն,
01:57
I did have to explain it to my nine-year-old late last week --
47
101631
3516
բայց ես պետք է բացատրեի դա իմ 9 տարեկան երեխային անցած շաբաթ,
02:01
penises are structures that transfer sperm
48
105147
3751
որ առնանդամը կառուցվածք է, որը տեղափոխում է սերմնահեղուկ
02:04
from one individual to another.
49
108898
1300
մեկ անձից մեկ ուրիշին:
02:06
And the slide behind me
50
110198
1500
Եվ մեջքիս հետևի սլայդը
02:07
barely scratches the surface
51
111698
1733
միայն մակերեսորեն է արտացոլում,
02:09
of how widespread they are in animals.
52
113431
1965
այն լայն տարածումը, որը այն ունի կենդանիների մոտ:
02:11
There's an enormous amount of anatomical variation.
53
115396
1985
Գոյություն ունի հսկայական անատոմիական բազմազանություն:
02:13
You find muscular tubes, modified legs, modified fins,
54
117381
3874
Դուք կարող եք գտնել մկանային խողովակներ, ձևափոխված ոտքեր, լողակներ,
02:17
as well as the mammalian fleshy, inflatable cylinder
55
121255
3846
ինչպես նաև կաթնասունների մսոտ գլանը,
02:21
that we're all familiar with --
56
125101
1635
որին մենք բոլորս,
02:22
or at least half of you are.
57
126736
2282
կամ առնվազն մեր կեսը ծանոթ է:
02:24
(Laughter)
58
129018
2401
(Ծիծաղ)
02:27
And I think we see this tremendous variation
59
131419
2738
Եվ կարծում եմ, որ մենք տեսնում ենք այս հսկայական բազմազանությունը,
02:30
because it's a really effective solution
60
134157
3151
քանի որ այն իրոք իսկապես արդյունավետ լուծում է
02:33
to a very basic biological problem,
61
137308
2166
մի շատ հասարակ կենսաբանական խնդիրի,
02:35
and that is getting sperm in a position
62
139474
2483
այն է՝ սերմնահեղուկը հասցնել
02:37
to meet up with eggs and form zygotes.
63
141957
2552
ձվարան ու կազմել զիգոտներ:
02:40
Now the penis isn't actually required for internal fertiliztion,
64
144509
3949
Առնանդամն իրականում չի պահանջվում ներքին բեղմնավորման համար,
02:44
but when internal fertilization evolves,
65
148458
2466
բայց երբ տեղի է ունենում ներքին բեղմնավորում,
02:46
penises often follow.
66
150924
2000
առնանդամը հաճախ ներգրավված է լինում:
02:48
And the question I get when I start talking about this most often is,
67
152924
4417
Եվ ամենահաճախ տրվող հարցը, երբ ես սկսում եմ խոսել սրա մասին, հետևյալն է՝
02:53
"What made you interested in this subject?"
68
157341
2916
«Ի՞նչը Ձեզ դրդեց հետաքրքրվել դրանով»:
02:56
And the answer is skeletons.
69
160257
3950
Պատասխանը կմախքներն են:
03:00
You wouldn't think that skeletons and penises
70
164207
2567
Ձեր մտքով չէր անցնի, որ կմախքները և առնանդամները
03:02
have very much to do with one another.
71
166774
1851
կապ ունեն իրար հետ:
03:04
And that's because we tend to think of skeletons
72
168625
2132
Եվ դա նրա հետևանքն է, որ մենք հակված ենք մտածելու, որ կմախքները
03:06
as stiff lever systems
73
170757
1650
կարծր համակարգեր են,
03:08
that produce speed or power.
74
172407
1683
որոնք ստեղծում են արագություն և ուժ:
03:09
And my first forays into biological research,
75
174090
3567
Եվ իմ առաջին ծանոթացումը կենսաբանական հետազոտությանը,
03:13
doing dinosaur paleontology as an undergraduate,
76
177657
2818
որպես դինոզավների հնէաբանություն ուսանող,
03:16
were really squarely in that realm.
77
180475
1551
անմիջական կախված էր կմախքների հետ:
03:17
But when I went to graduate school to study biomechanics,
78
182026
3117
Բայց, երբ ես ավարտեցի դպրոցը ես սկսեցի բիոմեխանիկա ուսումնասիրել,
03:21
I really wanted to find a dissertation project
79
185143
2465
ես իսկապես ուզում էի գտնել թեզի թեմա,
03:23
that would expand our knowledge of skeletal function.
80
187608
2899
որը կընդլայներ իմ գիտելիքը կմախքների ֆունկցիոնալության մասին:
03:26
I tried a bunch of different stuff.
81
190507
1802
Ես փորձեցի մի շարք տարբեր բաներ:
03:28
A lot of it didn't pan out.
82
192309
1648
Շատը չարդարացվեց:
03:29
But then one day I started thinking
83
193957
1834
Բայց հետո մի օր ես սկսեցի մտածել
03:31
about the mammalian penis.
84
195791
1782
կաթնասունների առնանդամի մասին:
03:33
And it's really an odd sort of structure.
85
197573
4018
Եվ դա իրոք որ տարօրինակ տեսակի կառույց է:
03:37
Before it can be used for internal fertilization,
86
201591
2817
Ներքին բեղմնավորման համար օգտագործելուց առաջ
03:40
its mechanical behavior has to change
87
204408
1483
դրա մեխանիկական վարքագիծը պետք է փոխվի
03:41
in a really dramatic fashion.
88
205891
1717
զգալի ձևով:
03:43
Most of the time it's a flexible organ.
89
207608
2598
Ժամանակի մեծ մասը այն ճկուն մարմին է:
03:46
It's easy to bend.
90
210206
1284
Այն հեշտությամբ ծռվում է:
03:47
But before it's brought into use
91
211490
1994
Սակայն մինչ այն բերվում է օգտագործման
03:49
during copulation
92
213484
1218
զուգավորման ընթացքում,
03:50
it has to become rigid,
93
214702
1758
այն պետք է դառնա ոչ ճկուն,
03:52
it has to become difficult to bend.
94
216460
2015
և պետք է դառնա դժվար ծռելու համար:
03:54
And moreover, it has to work.
95
218475
2017
Դեռ ավելին այն պետք է աշխատունակ լինի:
03:56
A reproductive system that fails to function
96
220492
2750
Վերարտադրողական համակարգը, որը ձախողում է գործել
03:59
produces an individual that has no offspring,
97
223242
3315
ստեղծում է զավակ չունեցող անհատ,
04:02
and that individual is then kicked out of the gene pool.
98
226557
3171
որը հետո դուրս է նետվում գենոֆոնդից:
04:05
And so I thought, "Here's a problem
99
229728
2461
Եվ այսպիսով ես մտածեցի, «Ահա խնդիր,
04:08
that just cries out for a skeletal system --
100
232189
3248
որը բացառորեն վերաբերվում է կմախքի համակարգին,
04:11
not one like this one,
101
235437
3212
ոչ սրա նման,
04:14
but one like this one --
102
238649
3057
այլ սրա նման,
04:17
because, functionally,
103
241706
2417
քանի որ, ֆունկցիոնալ առումով
04:20
a skeleton is any system
104
244123
1567
կմախքը մի համակարգ է,
04:21
that supports tissue and transmits forces.
105
245690
3032
որն աջակցում է հյոսվածքին ու փոխանցում է ուժ:
04:24
And I already knew that animals like this earthworm,
106
248722
2350
Եվ ես արդեն գիտեի, որ կենդանիները, ինչպես այս անձրևորդը
04:26
indeed most animals,
107
251072
1446
իրականում կենդանիների մեծամասնությունը,
04:28
don't support their tissues
108
252518
1293
չեն աջակցում իրենց հյուսվածքներին
04:29
by draping them over bones.
109
253811
1794
դրանք ոսկորներին նստացնելով:
04:31
Instead they're more like reinforced water balloons.
110
255605
2833
Փոխարենը նրանք ավելի հիշեցնում են ջրի պարկեր:
04:34
They use a skeleton that we call a hydrostatic skeleton.
111
258438
3867
Նրանք օգտագործում են մի կմախք, որը մենք կոչում ենք հիդրոստատիկ կմախք:
04:38
And a hydrostatic skeleton
112
262305
2066
Եվ հիդրոստատիկ կմախքը
04:40
uses two elements.
113
264371
1918
օգտագործում է երկու տարր:
04:42
The skeletal support comes from an interaction
114
266289
2150
Կմախքային աջակցությունը բխում է
04:44
between a pressurized fluid
115
268439
1774
ճնշումի տակ գտնվող հեղուկի
04:46
and a surrounding wall of tissue
116
270213
1606
և շրջապատող պատային հյուսվածքի միջև փոխազդեցությունից,
04:47
that's held in tension and reinforced with fibrous proteins.
117
271819
4471
որը մնում է լարվածության տակ ու ուժեղանում է թելիկային պրոտեինների միջոցով:
04:52
And the interaction is crucial.
118
276290
2248
Այս փոխազդեցությունը անչափ կարևոր է:
04:54
Without both elements you have no support.
119
278538
3368
Առանց տարրերի գոյություն չունի աջակցություն:
04:57
If you have fluid
120
281906
1282
Եթե Ձեր հեղուկը
04:59
with no wall to surround it
121
283188
2034
չունի պաշտպանիչ պատ
05:01
and keep pressure up,
122
285222
1434
և Դուք շարունակ ճնշում եք գործադրում
05:02
you have a puddle.
123
286656
1904
Ձեր մոտ ջրփոս կառաջանա:
05:04
And if you have just the wall
124
288560
2100
Եվ եթե Դուք ունեք միայն պատ
05:06
with no fluid inside of it to put the wall in tension,
125
290660
1734
առանց հեղուկի, որը կդնի պատը ճնշման տակ
05:08
you've got a little wet rag.
126
292394
1950
Դուք կունենաք մի փոքր թաց կտոր:
05:10
When you look at a penis in cross section,
127
294344
2632
Երբ որ Դուք նայեք առնանդամին խաչաձև բաժանմունքով,
05:12
it has a lot of the hallmarks
128
296976
2433
կտեսնեք, որ այն ունի հիդրոստատիկ կմախքի
05:15
of a hydrostatic skeleton.
129
299409
2050
տարբեր հատկանիշներ:
05:17
It has a central space
130
301459
1509
Այն ունի կենտրոնական տարածք
05:18
of spongy erectile tissue
131
302968
1520
սպունգանման էրեկտիկ հյուսվածք,
05:20
that fills with fluid -- in this case blood --
132
304488
2578
որը լցվում է հեղուկով - մեր դեպքում՝ արյունով,
05:22
surrounded by a wall of tissue
133
307066
2399
շրջապատված հյուսվածքի պատով,
05:25
that's rich in a stiff structural protein called collagen.
134
309465
3851
որը հարուստ է կոլագեն կոչվող կարծր կառուցվածքային սպիտակուցներով:
05:29
But at the time when I started this project,
135
313316
2500
Բայց այն ժամանակ, երբ որ ես սկսեցի այս նախագիծը
05:31
the best explanation I could find for penal erection
136
315816
3201
ամենալավ բացատրությունը, որը ես կարող էի գտնել առնանդամի էրեկցիայի համար
05:34
was that the wall surrounded these spongy tissues,
137
319017
4284
այն էր, որ պատը շրջապատում է այս սպունգանման հյուսվածքները,
05:39
and the spongy tissues filled with blood
138
323301
1699
և սպունգանման հյուսվածքները լցվում են արյունով,
05:40
and pressure rose and voila! it became erect.
139
325000
3268
ու ճնշումը բարձրանում է և ահա՛ այն ուղիղ կանգնում է:
05:44
And that explained to me expansion --
140
328268
3965
Եվ դա բացատրեց ինձ ընդլայնումը,
05:48
made sense: more fluid, you get tissues that expand --
141
332233
3567
բացատրեց, որ ավելի շատ հեղուկի ժամանակ ստանում ենք հյուսվածքներ, որոնք ընդլանվում են,
05:51
but it didn't actually explain erection.
142
335800
3017
բայց այն իրականում չբացատրեց էրեկցիան:
05:54
Because there was no mechanism in this explanation
143
338817
3891
Քանի որ, այս բացատրության մեջ չկար ոչ մի մեխանիզմ
05:58
for making this structure hard to bend.
144
342708
2967
որը այս կառուցվածքը դժվար ծռելի է դաձնում:
06:01
And no one had systematically looked at the wall tissue.
145
345675
2716
Եվ ոչ մեկ համակարգված չէր նայել այս պատի հյուսվածքին:
06:04
So I thought, wall tissue's important in skeletons.
146
348391
2602
Այսպիսով ես մտածեցի, որ պատի հյուսվածքները կարևոր են կմախքի համար:
06:06
It has to be part of the explanation.
147
350993
2366
Այն պետք է լինի բացատրության մի մասը:
06:09
And this was the point
148
353359
2535
Եվ ահա այս ժաամանակ
06:11
at which my graduate adviser said,
149
355894
2597
իմ համալսարանի շրջանավարտների խորհրդատուն ասաց,
06:14
"Whoa! Hold on. Slow down."
150
358491
3383
«Ուօօօաաա՛, սպասի, մի շտապիր»:
06:17
Because after about six months of me talking about this,
151
361874
3368
Քանի որ մոտավորապես վեց ամիս սրա մասին խոսալուց հետո
06:21
I think he finally figured out
152
365242
1316
ես կարծում եմ նա վերջապես ըմբռնեց,
06:22
that I was really serious about the penis thing.
153
366558
3049
որ ես իսկապես լուրջ էի տրամադրված:
06:25
(Laughter)
154
369607
3047
(Ծիծաղ)
06:28
So he sat me down, and he warned me.
155
372654
2049
Այսպիսով, նա նստեցրեց ինձ ու զգուշացրեց:
06:30
He was like, "Be careful going down this path.
156
374703
2176
«Զգույշ եղիր:
06:32
I'm not sure this project's going to pan out."
157
376879
2767
Ես համոզված չեմ, որ այս նախագիծը կհաջողվի»:
06:35
Because he was afraid I was walking into a trap.
158
379646
2532
Նա վախենում էր, որ ես ծուղակում կհայտնվեմ:
06:38
I was taking on a socially embarrassing question
159
382178
4817
Ես հանձն էի առնում մի հասարակության կողմից ամոթալի հարց,
06:42
with an answer that he thought
160
386995
2335
որի պատասխանը, ըստ նրա,
06:45
might not be particularly interesting.
161
389330
2382
կարող է առանձնապես հետաքրքիր չլինել:
06:47
And that was because
162
391712
1533
Եվ դա այն պատճառով, որ
06:49
every hydrostatic skeleton
163
393245
1518
ամեն մի հիդրոստատրիկ կմախք,
06:50
that we had found in nature up to that point
164
394763
2068
որը մենք գտել էինք բնության մեջ մինչ այդ պահը
06:52
had the same basic elements.
165
396831
1797
պարունակում էր նույն հիմնական տարրերը:
06:54
It had the central fluid,
166
398628
1217
Այն ուներ կենտրոնական հեղուկ,
06:55
it had the surrounding wall,
167
399845
1800
շրջապատող պատեր,
06:57
and the reinforcing fibers in the wall
168
401645
3136
և պատի մեջ մանրաթելեր,
07:00
were arranged in crossed helices
169
404781
2418
որոնք դասավորված էին խաչված զսպանակների տեսքով
07:03
around the long axis of the skeleton.
170
407199
2057
կմախքի երկար առանցքի շուրջ:
07:05
So the image behind me
171
409256
1321
Այսպիսով իմ հետևի պատկերը
07:06
shows a piece of tissue
172
410577
1629
ցույց է տալիս հյուսվածքի մի կտոր
07:08
in one of these cross helical skeletons
173
412206
2025
այդ խաչված զսպանակային կմախքներից մեկի մեջ,
07:10
cut so that you're looking at the surface of the wall.
174
414231
2533
կտրած այնպես, որ Դուք նայում եք պատի մակերեսին:
07:12
The arrow shows you the long axis.
175
416764
1718
Սլաքը ցույց է տալիս երկար առանցքը:
07:14
And you can see two layers of fibers,
176
418482
1850
Եվ Դուք կարող եք տեսնել երկու շերտ մանրաթելեր՝
07:16
one in blue and one in yellow,
177
420332
1701
մեկը կապույտ, մյուսը դեղին,
07:17
arranged in left-handed and right-handed angles.
178
422033
2798
հավաքված ձախ և աջ անկյուններում:
07:20
And if you weren't just looking at a little section of the fibers,
179
424831
2249
Եվ եթե Դուք չէիք նայում պարզապես մանրաթելերի փոքր բաժնին,
07:22
those fibers would be going in helices
180
427080
2701
այդ մանրաթելերը զսպանակաձև ուղղությամբ են դասավորվում
07:25
around the long axis of the skeleton --
181
429781
1750
կմախքի երկար առանցքի շուրջ,
07:27
something like a Chinese finger trap,
182
431531
2133
նման չինական մատների թակարդին,
07:29
where you stick your fingers in and they get stuck.
183
433664
1901
որտեղ Դուք մցնում եք Ձեր մատները, և նրանք մնում են այնտեղ:
07:31
And these skeletons have a particular set of behaviors,
184
435565
3083
Եվ այս կմախքները դրսևորում են հատուկ վարքագիծ,
07:34
which I'm going to demonstrate in a film.
185
438648
2032
ինչը ես պատրաստվում եմ ցույց տալ ֆիլմի միջոցով:
07:36
It's a model skeleton
186
440680
1151
Սա կմախքի մոդել է,
07:37
that I made out of a piece of cloth
187
441831
2183
որը ես սարքել էի կտորից,
07:39
that I wrapped around an inflated balloon.
188
444014
2553
և փաթաթել էի փուչիկի շուրջ:
07:42
The cloth's cut on the bias.
189
446567
1698
Կտորը կտրված է անկյան տակ:
07:44
So you can see that the fibers wrap in helices,
190
448265
2749
Դուք կարող էիք տեսնել, որ մանրաթելիկները փաթաթվում են զսպանակաձև,
07:46
and those fibers can reorient as the skeleton moves,
191
451014
4312
և այդ մանրաթելիկները ունակ են փոխել իրենց դիրքը, երբ կմախքը շարժվում է,
07:51
which means the skeleton's flexible.
192
455326
1429
որը ճկուն է դարձնում այն:
07:52
It lengthens, shortens and bends really easily
193
456755
2473
Այն երկարում, կարճանում ու ծռվում է իսկապես հեշտությամբ
07:55
in response to internal or external forces.
194
459228
3547
ի պատասխան ներքին և արտաքին ազդակների:
07:58
Now my adviser's concern
195
462775
1296
Իմ խորհրդատուի մտահոգությունն այն էր,
07:59
was what if the penile wall tissue
196
464071
2366
որ առնանդամի պատի հյուսվածքը
08:02
is just the same as any other hydrostatic skeleton.
197
466437
1674
նման է մյուս հիդրոստատիկ կմախքներին:
08:04
What are you going to contribute?
198
468111
1927
Ո՞րն էր լինելու իմ ներդրումը:
08:05
What new thing are you contributing
199
470038
1467
Ի՞նչ նոր բան էի ես ներդնելու
08:07
to our knowledge of biology?
200
471505
1648
կենսաբանության մեր իմացության մեջ:
08:09
And I thought, "Yeah, he does have a really good point here."
201
473153
3418
Եվ ես մտածեցիի, «Իրավ, նա ճիշտ է»:
08:12
So I spent a long, long time thinking about it.
202
476571
1750
Այսպիսով ես երկար ժամանակ անկացրեցի մտորելով:
08:14
And one thing kept bothering me,
203
478321
2134
Եվ մի բան շարունակում էր անհանգստացնել ինձ,
08:16
and that's, when they're functioning,
204
480455
2450
այն է, երբ այն գործում է,
08:18
penises don't wiggle.
205
482905
1933
առնանդամը չի երերում:
08:20
(Laughter)
206
484838
2339
(Ծիծաղ)
08:23
So something interesting had to be going on.
207
487177
2901
Այսպիսով, ինչ որ հետաքրքիր բան պետք է լիներ:
08:25
So I went ahead, collected wall tissue,
208
490078
3301
Եվ ես հավաքեցի պատի հյուսվածները,
08:29
prepared it so it was erect,
209
493379
1599
պատրաստեցի այն այնպես, որ այն ուղիղ լինի,
08:30
sectioned it, put it on slides
210
494978
2199
մաս-մաս կտրատեցի,
08:33
and then stuck it under the microscope to have a look,
211
497177
2652
և ապա տեղավորեցի այն մանրադիտակի տակ
08:35
fully expecting to see crossed helices of collagen of some variety.
212
499829
5036
ակընկալելով տեսնել կոլագենի տարբեր խաչված զսպանականեր:
08:40
But instead I saw this.
213
504865
2398
Բայց փոխարենը ես տեսա սա:
08:43
There's an outer layer and an inner layer.
214
507263
3001
Այստեղ կա արտաքին ու ներքին շերտ:
08:46
The arrow shows you the long axis of the skeleton.
215
510264
2550
Սլաքը ցույց է տալիս կմախքի երկար առանցքը:
08:48
I was really surprised at this.
216
512814
2569
Ես իրոք զարմացել էի սա տեսնելով:
08:51
Everyone I showed it
217
515383
945
Յուրաքանչյուրին ում ցույց տվեցի այն
08:52
was really surprised at this.
218
516328
1200
նույնպես շատ զարմացած էր մնացել:
08:53
Why was everyone surprised at this?
219
517528
1537
Ինչու՞ էին բոլորը զարմանում:
08:54
That's because we knew theoretically
220
519065
2984
Պատճառն այն էր, որ մենք տեսականորեն գիտեինք,
08:57
that there was another way
221
522049
2815
որ կար հիդրոստատիկ կմախքում
09:00
of arranging fibers in a hydrostatic skeleton,
222
524864
3034
մանրաթելիկների դասավորման ուրիշ ձև,
09:03
and that was with fibers at zero degrees
223
527898
2271
կառույցի երկար առանցքի նկատմամբ մանրաթելիկների
09:06
and 90 degrees to the long axis of the structure.
224
530169
3866
0 աստիճանի և 90 աստիճանի դասավորման պարագայում:
09:09
The thing is, no one had ever seen it before in nature.
225
534035
3562
Բանն այն էր, որ դեռ ոչ մեկ դա երբևէ չէր տեսել բնության մեջ:
09:13
And now I was looking at one.
226
537597
2700
Եվ այժմ ես նայում էի դրան:
09:16
Those fibers in that particular orientation
227
540297
2734
Այդ դասավարվածության մանրաթելիկները
09:18
give the skeleton a very, very different behavior.
228
543031
3215
տալիս են կմախքին մեկ շատ այլ վարքագիծ:
09:22
I'm going to show a model
229
546246
1185
Ես պատրաստվում եմ մի մոդել ցույց տալ,
09:23
made out of exactly the same materials.
230
547431
1945
որը պատրաստված է ճիշտ նույն նյութից:
09:25
So it'll be made of the same cotton cloth,
231
549376
2058
Այսպիսով այն պատրաստված է նույն բամբակյա կտորից,
09:27
same balloon, same internal pressure.
232
551434
3289
նույն փուչիկից, նույն ներքին ճնշումից:
09:30
But the only difference
233
554723
2467
Միակ տարբերությունն այն է,
09:33
is that the fibers are arranged differently.
234
557190
2382
որ մանրաթելերը ունեն ուրիշ դասավորվածություն:
09:35
And you'll see that, unlike the cross helical model,
235
559572
2651
Եվ Դուք կտեսնեք որ, ի տարբերություն խաչված զսպանակային մոդելի,
09:38
this model resists extension and contraction
236
562223
2950
այս մոդելը դիմադրում է լայնացմանը և նեղացմանը
09:41
and resists bending.
237
565173
1451
և դիմադրում է կորացմանը:
09:42
Now what that tells us
238
566624
1034
Դա մեզ հուշում է,
09:43
is that wall tissues are doing so much more
239
567658
2096
որ պատի հյուսվածքներն պարզապես
09:45
than just covering the vascular tissues.
240
569754
2503
անոթային հյուսվածքները չեն ծածկում:
09:48
They're an integral part of the penile skeleton.
241
572257
3494
Դրանք առնանդամային կմախքի անբաժանելի մասն են:
09:51
If the wall around the erectile tissue wasn't there,
242
575751
2537
Եթե էրեկցիոն հյուսվածքի պատը այնտեղ չլիներ,
09:54
if it wasn't reinforced in this way,
243
578288
2165
եթե այն հարկադրված չլիներ այդ տեսքն ունենալ,
09:56
the shape would change,
244
580453
1152
դրա ձև կփոխվեր,
09:57
but the inflated penis would not resist bending,
245
581605
2384
բայց առնանդամը չէր դիմադրի կորացմանը,
09:59
and erection simply wouldn't work.
246
583989
2047
և էրեկցիան պարզապես չէր աշխատի:
10:01
It's an observation with obvious medical applications
247
586036
2601
Այս դիտարկումը ակնհայտ բժշկական կիրառում ունի
10:04
in humans as well,
248
588637
1782
մարդկանց համար, ինչպես նաև
10:06
but it's also relevant in a broad sense, I think,
249
590419
2935
ավելի լայն իմաստով, կարծում եմ,
10:09
to the design of prosthetics, soft robots,
250
593354
2432
պրոտեզավորման, փափուկ ռոբոտների դիզայնի
10:11
basically anything
251
595786
1067
հիմնականում ամեն ինչի համար,
10:12
where changes of shape and stiffness are important.
252
596853
3318
որտեղ ձևի փոփոխությունները ու ոչ ճկունությունը կարևոր են:
10:16
So to sum up:
253
600171
1748
Եզրակացնելով ասեմ,
10:17
Twenty years ago,
254
601919
1217
որ քսան տարի առաջ
10:19
I had a college adviser tell me,
255
603136
1750
իմ քոլեջի խորհրդատուն պատասխանեց ինձ,
10:20
when I went to the college and said,
256
604886
2051
երբ ես գնացի քոլեջ ու ասացի`
10:22
"I'm kind of interested in anatomy,"
257
606937
1149
«Ես հետաքրքրված եմ անատոմիայով»,
10:23
they said, "Anatomy's a dead science."
258
608086
1884
նա պատասխանեց, «Անատոմիան մեռած գիտություն է»:
10:25
He couldn't have been more wrong.
259
609970
2617
Նա սխալվում էր:
10:28
I really believe that we still have a lot to learn
260
612587
2733
Ես իսկապես հավատում եմ, որ մենք դեռ շատ բան ունենք սովորելու
10:31
about the normal structure and function of our bodies.
261
615320
3133
մեր մարմինների կառուցվածքի ու ֆունկցիայի մասին:
10:34
Not just about its genetics and molecular biology,
262
618453
2814
Ոչ միայն դրա գենետիկայի և մոլեկուլային կենսաբանության մասին,
10:37
but up here in the meat end of the scale.
263
621267
3399
բայց, նաև այստեղ հյուծաքի մակարդակի վրա:
10:40
We've got limits on our time.
264
624666
1435
Մեր ժամանակը սահմանափակ է:
10:42
We often focus on one disease,
265
626101
2265
Մենք հաճախ կենտրոնանում ենք մեկ հիվանդության վրա,
10:44
one model, one problem,
266
628366
1184
մեկ մոդելի, մեկ պրոբլեմի վրա,
10:45
but my experience suggests
267
629550
1574
սակայն իմ փորձը առաջարկում է,
10:47
that we should take the time
268
631124
1778
որ մենք պետք է ժամանակ հատկացնենք
10:48
to apply ideas broadly between systems
269
632902
2565
գաղափարները լայն կիրառելու համար
10:51
and just see where it takes us.
270
635467
1874
ու տեսնենք, թե ուր դա կտանի մեզ:
10:53
After all, if ideas about invertebrate skeletons
271
637341
3600
Ի վերջո, եթե գաղափարները անողնաշարավոր կմախքներ մասին
10:56
can give us insights
272
640941
1466
կարող են մեզ տալ տեղեկություն
10:58
about mammalian reproductive systems,
273
642407
2085
կաթնասունների վերարտադրողական համակարգերի վերաբերյալ,
11:00
there could be lots of other wild and productive connections
274
644492
4049
ապա ավելի շատ ուրիշ հետաքրքիր կապեր կարող են
11:04
lurking out there just waiting to be found.
275
648541
2449
թաքնված լինել մինչ մենք կբացահայտենք դրանք:
11:06
Thank you.
276
650990
1852
Շնորհակալություն:
11:08
(Applause)
277
652842
3388
(Ծափահարություն)
ABOUT THE SPEAKER
Diane Kelly - BiologistDiane Kelly studies vertebrate anatomy, in particular the connection between the design and the function of reproductive organs.
Why you should listen
Diane A. Kelly is a Senior Research Fellow at the University of Massachusetts, Amherst. Her research interests include the evolution of copulatory systems and sexual differentiation in the nervous system. She is best known for her original work on the anatomy and function of vertebrate penises, but has also written children’s books, created exhibits for science museums, helped exhume a mastodon, and designed and published a pair of quirky science card games. Kelly holds a Ph.D. in Zoology from Duke University and an A.B. in Biological Sciences from the University of Chicago.
She blogs at Science Made Cool -- where she wrote about what it was like to give this talk.
Listen to Diane's hilarious, thoughtful StoryCollider podcast, "Death on the Road" >>
Diane Kelly | Speaker | TED.com