ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com
TED2014

Ziyah Gafić: Everyday objects, tragic histories

ზიაჰ გაფიქი: ყოველდღიური საგნები, ტრაგიკული ისტორიები

Filmed:
1,040,925 views

ზიაჰ გაფიქი სურათებს უღებს ყოველდღიურ საგნებს - საათებს, ფეხსაცმელებს, სათვალეებს, რომელთა ამოღება მოხდა საერთო სასაფლაოებიდან ბოსნიაში, ომის შემდეგ. გაფიქი არის TED Fellow სარაევოდან, რომელმაც თითოეულ ასეთ საგანს ფოტო გადაუღო, მსხვერპლების იდენტიფიკაციისათვის და ვიზუალური არქივის შესაქმნელად.
- Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
These are simple objects:
0
930
1455
ესენი მარტივი საგნებია:
00:14
clocks, keys, combs, glasses.
1
2385
3795
საათები, გასაღებები,
სავარცხლები, სათვალეები.
00:18
They are the things the victims of genocide in Bosnia
2
6180
2340
ის საგნებია, რომლებიც
გენოციდის მსხვერპლებს ბოსნიაში,
00:20
carried with them on their final journey.
3
8520
2997
თან ჰქონდათ ბოლო წუთებში.
00:23
We are all familiar with these mundane,
4
11517
2723
ჩვენთვის ნაცნობია თითოეული ეს
00:26
everyday objects.
5
14240
1734
ყოველდღიური საგანი.
00:27
The fact that some of the victims carried
6
15974
1585
ფაქტი, რომ ამ ადამიანების ნაწილს,
00:29
personal items such as
toothpaste and a toothbrush
7
17559
3414
თან ჰქონდა კბილის პასტა და ჯაგრისი,
00:32
is a clear sign they had no idea
8
20973
2519
ნათელი დადასტურებაა იმისა,
00:35
what was about to happen to them.
9
23492
1828
რომ წარმოდგენაც არ ჰქონდათ რა ელოდათ.
00:37
Usually, they were told that they were going to be
10
25320
2391
მათ ეუბნებოდნენ,
00:39
exchanged for prisoners of war.
11
27711
2488
რომ ცვლიდნენ სამხედრო ტყვეებზე.
00:42
These items have been recovered
12
30199
2013
მოხდა ამ საგნების ამოღება და აღდგენა
00:44
from numerous mass graves across my homeland,
13
32212
2838
ჩემი მშობლიური მიწის მრავალი,
საერთო სასაფლაოდან
00:47
and as we speak, forensics are exhuming bodies
14
35050
2530
და ახლაც, როცა ჩვენ ვლაპარაკობთ, ხდება
00:49
from newly discovered mass graves,
15
37580
2134
ცხედრების ექსგუმაცია
ახლად აღმოჩენილი სამარხებიდან,
00:51
20 years after the war.
16
39714
1536
ომიდან 20 წლის შემდეგ.
00:53
And it is quite possibly the largest ever discovered.
17
41250
4083
სავსებით შესაძლებელია, რომ ეს ყველაზე
დიდი სასაფლაოა,
00:57
During the four years of conflict
18
45333
2278
რომელიც ოთხწლიანი კონფლიქტის დროს შეიქმნა,
00:59
that devastated the Bosnian nation in the early '90s,
19
47611
2846
რომელმაც გაანადგურა ბოსნიური ნაცია
90-იანი წლების დასაწყისში.
01:02
approximately 30,000 citizens, mainly civilians,
20
50457
3431
დაახლოებით 30,000 მშვიდობიანი მოქალაქე
01:05
went missing, presumed killed,
21
53888
1935
დაიკარგა და დაიღუპა,
01:07
and another 100,000 were killed
22
55823
1980
100,000 ადამიანი შეეწირა
01:09
during combat operations.
23
57803
1727
საბრძოლო ოპერაციებს.
01:11
Most of them were killed
24
59530
1629
მათი უმეტესობა მოკლეს
01:13
either in the early days of the war
25
61159
1773
კონფლიქტის დასაწყისში,
01:14
or towards the end of the hostilities,
26
62932
1366
ან საბრძოლო ოპერაციების
დასრულებისას,
01:16
when U.N. safe zones like Srebrenica
27
64298
3179
როდესაც გაეროს უსაფრთხო ზონები,
როგორიცაა სრებრენიცა
01:19
fell into the hands of the Serb army.
28
67477
3045
სერბული არმიის ხელში ჩავარდა.
01:22
The international criminal tribunal
29
70522
2118
საერთაშორისო სასამართლო ტრიბუნალმა
01:24
delivered a number of sentences
30
72640
1690
უამრავი ვერდიქტი გამოიტანა
01:26
for crimes against humanity and genocide.
31
74330
2779
კაცობრიობის წინაშე დანაშაულისა და
გენოციდისათვის.
01:29
Genocide is a systematic and deliberate
32
77109
3509
გენოციდი არის
01:32
destruction of a racial, political, religious
33
80618
3670
რასობრივი, პოლიტიკური, რელიგიური
01:36
or ethnic group.
34
84288
1672
ან ეთნიკური ჯგუფის სისტემური განადგურება.
01:37
As much as genocide is about killing.
35
85960
2580
გენოციდი არა მარტო მკვლელობაა,
01:40
It is also about destroying their property,
36
88540
3021
ის ასევე მსხვერპლის ქონების და
01:43
their cultural heritage,
37
91561
1890
კულტურული მემკვიდრეობის განადგურებაა.
01:45
and ultimately the very notion that they ever existed.
38
93451
3262
მათი არსებობის წაშლა.
01:48
Genocide is not only about the killing;
39
96713
2497
გენოციდი მხოლოდ მკვლელობა არ არის,
01:51
it is about the denied identity.
40
99210
3173
ის იდენტობის გაქრობაა.
01:54
There are always traces —
41
102383
1430
მაგრამ რჩება კვალი.
01:55
no such thing as a perfect crime.
42
103813
1719
არ არსებობს იდეალური დანაშაული.
01:57
There are always remnants of the perished ones
43
105532
2735
ყოველთვის რჩება, რაღაც იმისგან,
რაც განადგურდა,
02:00
that are more durable than their fragile bodies
44
108267
2518
ისინი უფრო გამძლეები არიან ვიდრე
მათი მსხვრევადი სხეულები
02:02
and our selective and fading memory of them.
45
110785
3738
და ჩვენი სელექციური მეხსიერება.
02:06
These items are recovered
46
114523
2657
ეს საგნები აღდგენილია
02:09
from numerous mass graves,
47
117180
1172
სასაფლაოებიდან.
02:10
and the main goal of this collection of the items
48
118352
3414
ასეთი კოლექციის შექმნის მთავარი მიზანი
02:13
is a unique process
49
121766
1468
არის უნიკალური პროცესი
02:15
of identifying those who disappeared in the killings,
50
123234
3278
მათი იდენტიფიცირების, ვინც ემსხვერპლა
ამ მკვლელობებს,
02:18
the first act of genocide on European soil
51
126512
2970
პირველ გენოციდს ევროპულ მიწაზე
02:21
since the Holocaust.
52
129482
1423
ჰოლოქოსტის შემდეგ.
02:22
Not a single body should remain undiscovered
53
130905
2514
არც ერთი გვამი არ უნდა დარჩეს
02:25
or unidentified.
54
133419
1866
არაიდენტიფიცირებული.
02:27
Once recovered,
55
135285
1365
აღდგენილი საგნები,
02:28
these items that the victims carried with them
56
136650
2923
რომელიც მსხვერპლებს თან ქონდათ
02:31
on their way to execution
57
139573
1479
ფრთხილად იწმინდება,
02:33
are carefully cleaned, analyzed,
58
141052
2357
ხდება მათი ანალიზი,
02:35
catalogued and stored.
59
143409
2238
შემდეგ კატალოგში შეტანა და შენახვა.
02:37
Thousands of artifacts are
packed in white plastic bags
60
145647
3150
ათასობით არტეფაქტი იფუთება თეთრი
პლასტიკის ჩანთაში,
02:40
just like the ones you see on CSI.
61
148797
2403
როგორც სამხილი დანაშაულის შემდეგ.
02:43
These objects are used as a forensic tool
62
151200
2738
ეს საგნები იარაღია
02:45
in visual identification of the victims,
63
153938
2455
მსხვერპლების იდენტიფიკაციისათვის,
02:48
but they are also used as
very valuable forensic evidence
64
156393
3247
ამავდროულად ფასეული სამხილია
02:51
in the ongoing war crimes trials.
65
159640
2837
სასამართლო ტრიბუნალისათვის.
02:54
Survivors are occasionally called
66
162477
2091
დროდადრო იბარებენ გადარჩენილებს
02:56
to try to identify these items physically,
67
164568
2551
ფიზიკურად, ამ საგნების ამოსაცნობად.
02:59
but physical browsing is extremely difficult,
68
167119
3330
მაგრამ ეს რთული, არაეფექტური
03:02
an ineffective and painful process.
69
170449
3102
და უაღრესად მტკივნეული პროცესია.
03:05
Once the forensics and doctors and lawyers
70
173551
3793
როცა სასამართლო ექსპერტები,
ექიმები და ადვოკატები
03:09
are done with these objects,
71
177344
1142
ამთავრებენ საქმეს მათთან
03:10
they become orphans of the narrative.
72
178486
2931
ეს საგნები დუმდებიან.
03:13
Many of them get destroyed, believe it or not,
73
181417
2902
არ დაიჯერებთ მაგრამ,
ნაწილი საგნებისა ნადგურდება,
03:16
or they get simply shelved,
74
184319
1637
ან ხდება მათი თაროზე შემოდება,
03:17
out of sight and out of mind.
75
185956
2242
მხედველობიდან და გონებიდან შორს.
03:20
I decided a few years ago
76
188198
2516
მე გადავწყვიტე, რამდენიმე წლის წინ,
03:22
to photograph every single exhumed item
77
190714
2666
ფოტო გადამეღო თითოეული ასეთი საგნისათვის,
03:25
in order to create a visual archive
78
193380
1901
ვიზუალური არქივის შესაქმენლად.
03:27
that survivors could easily browse.
79
195281
3350
გადარჩენილებს ადვილად რომ მოეძებნათ ისინი.
03:30
As a storyteller, I like to give back to the community.
80
198631
4057
მინდა რომ საზოგადოებას ხელი
მიუწვდებოდეს მათზე
03:34
I like to move beyond raising awareness.
81
202688
2743
უფრო მეტი ჰქონდეს ვიდრე ზოგადი ცოდნა.
03:37
And in this case, someone may
82
205431
2184
ამ შემთხვევაში ვინმემ
03:39
recognize these items
83
207615
1601
შეიძლება ამოიცნოს რომელიმე საგანი,
03:41
or at least their photographs will remain
84
209216
2696
მაგრამ ესეც რომ არა, ეს ფოტოები
03:43
as a permanent, unbiased and accurate reminder
85
211912
3802
დარჩება მუდმივ, მიუკორძოებელ და აკურატულ
03:47
of what happened.
86
215714
1912
შემხსენებლად იმისა თუ რა მოხდა.
03:49
Photography is about empathy,
87
217626
2138
ფოტოგრაფია თანაგრძნობასთანაა კავშირში
03:51
and the familiarity of these
items guarantee empathy.
88
219764
3218
და ამ საგნებთან გაცნობა
თანაგრძნობის გარანტიაა.
03:54
In this case, I am merely a tool,
89
222982
2454
აქ მე მხოლოდ იარაღი ვარ,
03:57
a forensic, if you like,
90
225436
1654
ან თუ გსურთ ექსპერტი,
03:59
and the result is a photography that is as close
91
227090
2665
ხოლო ეს ფოტოები
04:01
as possible of being a document.
92
229755
2621
დოკუმენტია.
04:04
Once all the missing persons are identified,
93
232376
3139
როცა ყველა დაკარგული პიროვნების
04:07
only decaying bodies in their graves
94
235515
1773
იდენტიფიცირება მოხდება
04:09
and these everyday items will remain.
95
237288
2342
ეს საგნები
04:11
In all their simplicity,
96
239630
1925
უბრალოდ დარჩებიან
04:13
these items are the last testament
97
241555
2207
უკანასკნელ დადასტურებად
04:15
to the identity of the victims,
98
243762
1557
და შემხსენებლად იმისა,
04:17
the last permanent reminder
99
245319
2028
რომ ისინი ოდესღაც
04:19
that these people ever existed.
100
247347
1972
არსებობდნენ.
04:21
Thank you very much.
101
249319
2338
დიდი მადლობა!
04:23
(Applause)
102
251657
3813
(აპლოდისმენტები)
Translated by George Tsaava
Reviewed by Sandro Subeliani

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee