ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com
TED2014

Ziyah Gafić: Everyday objects, tragic histories

Зиах Гафич: Күнделікті заттар, қайғылы оқиғалар

Filmed:
1,040,925 views

Зиах Гафич күнделікті заттарды – сағаттарды, аяқ киімдерді, көзілдіріктерді суретке түсіреді. Бірақ бұл заттардың қарапайымдылығы – алдамшы; бұл заттар Босния соғысында қаза тапқандарды жаппай жерлеген қабірлерден шықан заттар. Гафич, TED мүшесі және Сараево тұрғыны ретінде, қайтыс болғандарды анықтайтын тірі мұрағат жасау мақсатында қабірлерден табылған әрбір затты суретке түсірген.
- Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
These are simple objects:
0
930
1455
Бұл қарапайым заттар:
00:14
clocks, keys, combs, glasses.
1
2385
3795
сағаттар, кілттер, тарақтар,
көзілдіріктер.
00:18
They are the things the victims of genocide in Bosnia
2
6180
2340
Бұл заттарды Босниядағы геноцид құрбандары
00:20
carried with them on their final journey.
3
8520
2997
өзімен бірге соңғы сапарға алған.
00:23
We are all familiar with these mundane,
4
11517
2723
Бұл күнделікті қолданылатын
тұрмыстық заттар
00:26
everyday objects.
5
14240
1734
барлығымызға таныс.
00:27
The fact that some of the victims carried
6
15974
1585
Кейбір құрбандардың өзімен біргe
00:29
personal items such as
toothpaste and a toothbrush
7
17559
3414
осындай заттарды, мысалы,
тіс пастасы мен тіс щеткасын алуы,
00:32
is a clear sign they had no idea
8
20973
2519
олардың алда не болатынын
00:35
what was about to happen to them.
9
23492
1828
білмегенін көрсетеді.
00:37
Usually, they were told that they were going to be
10
25320
2391
Әдетте оларға әскери тұтқындарға
00:39
exchanged for prisoners of war.
11
27711
2488
айырбасталатындықтары айтылатын.
00:42
These items have been recovered
12
30199
2013
Бұл заттар менің елімдегі
00:44
from numerous mass graves across my homeland,
13
32212
2838
жаппай жерлеу орындарынан табылған және
00:47
and as we speak, forensics are exhuming bodies
14
35050
2530
сот медицина сарапшылары
осы сәтте де, таяуда табылған
00:49
from newly discovered mass graves,
15
37580
2134
жерлеу орындарынан денелерді
тауып жатыр,
00:51
20 years after the war.
16
39714
1536
ал соғыстан кейін 20 жыл өтті.
00:53
And it is quite possibly the largest ever discovered.
17
41250
4083
Бәлкім, бұл осыған дейін табылғандардың
ең үлкені болар.
00:57
During the four years of conflict
18
45333
2278
90-жылдардың басында
Босния ұлтын ойран қылған
00:59
that devastated the Bosnian nation in the early '90s,
19
47611
2846
төрт жылдық қақтығыс кезінде
01:02
approximately 30,000 citizens, mainly civilians,
20
50457
3431
шамамен 30 мың бейбіт тұрғын
хабар-ошарсыз кетті,
01:05
went missing, presumed killed,
21
53888
1935
олар өлтірілді деп болжанады,
01:07
and another 100,000 were killed
22
55823
1980
тағы жүз мың адам
01:09
during combat operations.
23
57803
1727
әскери операция кезінде қаза тапқан.
01:11
Most of them were killed
24
59530
1629
Көпшілігі соғыстың
01:13
either in the early days of the war
25
61159
1773
алғашқы күндерінде
01:14
or towards the end of the hostilities,
26
62932
1366
не әскери операция соңында,
01:16
when U.N. safe zones like Srebrenica
27
64298
3179
Сребреница сияқты
БҰҰ-ның қауіпсіздік аймағында,
01:19
fell into the hands of the Serb army.
28
67477
3045
Серб әскерінің қолына түсіп, қаза тапқан.
01:22
The international criminal tribunal
29
70522
2118
Халықаралық трибунал
01:24
delivered a number of sentences
30
72640
1690
адамзатқа қарсы қылмыстарға
01:26
for crimes against humanity and genocide.
31
74330
2779
бірнеше үкім шығарды.
01:29
Genocide is a systematic and deliberate
32
77109
3509
Геноцид – жүйелі және мақсатты түрде
01:32
destruction of a racial, political, religious
33
80618
3670
ұлттық, саяси, діни немесе
01:36
or ethnic group.
34
84288
1672
этникалық топтардың жойылуы.
01:37
As much as genocide is about killing.
35
85960
2580
Геноцид – бұл, негізінен, кісі өлтіру.
01:40
It is also about destroying their property,
36
88540
3021
Бұл, сондай-ақ, меншікті,
01:43
their cultural heritage,
37
91561
1890
мәдени мұраны және
01:45
and ultimately the very notion that they ever existed.
38
93451
3262
қандай да бір ұлтты түбімен жою.
01:48
Genocide is not only about the killing;
39
96713
2497
Геноцид – бұл кісі өлтіру ғана емес;
01:51
it is about the denied identity.
40
99210
3173
бұл – ұлттық ерекшеліктерді жоққа шығару.
01:54
There are always traces —
41
102383
1430
Қылмыс кемшіліксіз болмайды,
01:55
no such thing as a perfect crime.
42
103813
1719
оның әрдайым іздері қалады.
01:57
There are always remnants of the perished ones
43
105532
2735
Өлгендердің денелері мен олар туралы
02:00
that are more durable than their fragile bodies
44
108267
2518
өшіп бара жатқан естеліктен басқа
02:02
and our selective and fading memory of them.
45
110785
3738
ұмытылайтын мәңгілік бір нәрсе бар.
02:06
These items are recovered
46
114523
2657
Бұл заттар көптеген
02:09
from numerous mass graves,
47
117180
1172
қабірлерден табылған
02:10
and the main goal of this collection of the items
48
118352
3414
және оларды іздеудегі басты мақсат –
02:13
is a unique process
49
121766
1468
бірегей үрдіс қалыптастыру,
02:15
of identifying those who disappeared in the killings,
50
123234
3278
Еуропада Холокосттан бері
02:18
the first act of genocide on European soil
51
126512
2970
қаза тапқандардың
02:21
since the Holocaust.
52
129482
1423
кім екенін анықтау үрдісі.
02:22
Not a single body should remain undiscovered
53
130905
2514
Барлық денелер табылуы және
02:25
or unidentified.
54
133419
1866
кімдікі екені анықталуы тиіс.
02:27
Once recovered,
55
135285
1365
Қалпына келтірілгеннен кейін
02:28
these items that the victims carried with them
56
136650
2923
өлімге бара жатқан құрбандардың
02:31
on their way to execution
57
139573
1479
қолдарында болған заттар
02:33
are carefully cleaned, analyzed,
58
141052
2357
тазартылады, талданады,
02:35
catalogued and stored.
59
143409
2238
каталогке енгізіледі және сақталады.
02:37
Thousands of artifacts are
packed in white plastic bags
60
145647
3150
Табылған мыңдаған заттар
ақ пластик пакеттерге салынады,
02:40
just like the ones you see on CSI.
61
148797
2403
CSI-да көргендеріңіз сияқты.
02:43
These objects are used as a forensic tool
62
151200
2738
Бұл заттар құрбандарды визуалды түрде
02:45
in visual identification of the victims,
63
153938
2455
айырып тану құралы ретінде пайдаланылады,
02:48
but they are also used as
very valuable forensic evidence
64
156393
3247
сондай-ақ әскери қылмыстар бойынша
сот талқылауларында
02:51
in the ongoing war crimes trials.
65
159640
2837
өте маңызды айғақ ретінде қолданылады.
02:54
Survivors are occasionally called
66
162477
2091
Кейде аман қалғандар шақырылып
02:56
to try to identify these items physically,
67
164568
2551
осы заттар көрсетіледі, бірақ
02:59
but physical browsing is extremely difficult,
68
167119
3330
бұл өте қиын, тиімсіз және
03:02
an ineffective and painful process.
69
170449
3102
адамдардың жанына бататын процесс.
03:05
Once the forensics and doctors and lawyers
70
173551
3793
Сот-медицина сарапшылары, дәрігерлер
мен заңгерлер жұмысын
03:09
are done with these objects,
71
177344
1142
аяқтағаннан кейін,
03:10
they become orphans of the narrative.
72
178486
2931
бұл заттар қажетсіз боп қалады.
03:13
Many of them get destroyed, believe it or not,
73
181417
2902
Сенсеңіз де, сенбесеңіз де, көбі жойылады
немесе
03:16
or they get simply shelved,
74
184319
1637
көзге көрінбейтін жерге қойылады,
03:17
out of sight and out of mind.
75
185956
2242
"көзден кетті, көңілден кетті" дегендей.
03:20
I decided a few years ago
76
188198
2516
Бірнеше жыл бұрын
03:22
to photograph every single exhumed item
77
190714
2666
тірі қалғандар көре алатындай
03:25
in order to create a visual archive
78
193380
1901
мұрағат дайындау үшін әр табылған затты
03:27
that survivors could easily browse.
79
195281
3350
суретке түсіремін деп шештім.
03:30
As a storyteller, I like to give back to the community.
80
198631
4057
Баяндаушы ретінде қауымдастыққа
қайтып келу ұнайды.
03:34
I like to move beyond raising awareness.
81
202688
2743
Сана-сезімнен әрі қарай бару ұнайды.
03:37
And in this case, someone may
82
205431
2184
Біреулер бұл заттарды
03:39
recognize these items
83
207615
1601
тануы мүмкін
03:41
or at least their photographs will remain
84
209216
2696
немесе бұл суреттер болған жағдайды
еске түсіріп,
03:43
as a permanent, unbiased and accurate reminder
85
211912
3802
тұрақты, бейтарап және нақты
03:47
of what happened.
86
215714
1912
ескертпе болып қалады.
03:49
Photography is about empathy,
87
217626
2138
Фотосуреттер – бұл эмпатия
03:51
and the familiarity of these
items guarantee empathy.
88
219764
3218
және осы заттар эмпатиялық сезім тудырады.
03:54
In this case, I am merely a tool,
89
222982
2454
Бұл жағдайда мен жай ғана
03:57
a forensic, if you like,
90
225436
1654
сот сараптамасының құралымын,
03:59
and the result is a photography that is as close
91
227090
2665
ал нәтижесі – барынша шынайы
түсірілген суреттер,
04:01
as possible of being a document.
92
229755
2621
олар құжат бола алады.
04:04
Once all the missing persons are identified,
93
232376
3139
Қаза тапқандар кім екені
анықталғаннан кейін,
04:07
only decaying bodies in their graves
94
235515
1773
зираттарда күлге айналған денелер мен
04:09
and these everyday items will remain.
95
237288
2342
осы қарапайым заттар ғана
өткенді еске салады.
04:11
In all their simplicity,
96
239630
1925
Қарапайымдылығына қарамастан,
бұл заттар
04:13
these items are the last testament
97
241555
2207
құрбандардың жеке тұлғасын
04:15
to the identity of the victims,
98
243762
1557
айғақтайтын,
04:17
the last permanent reminder
99
245319
2028
олардың болғанын еске салатын
04:19
that these people ever existed.
100
247347
1972
бірден-бір заттар.
04:21
Thank you very much.
101
249319
2338
Көп рақмет.
04:23
(Applause)
102
251657
3813
(Қол шапалақтау)
Translated by Ayana Mukuzhanova
Reviewed by Bakytgul Salykhova

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Ziyah Gafić - Photographer + storyteller
To help him come to terms with the tragedy of his own homeland, Bosnian photographer Ziyah Gafić turns his camera on the aftermath of conflict, showing his images in galleries, in books and on Instagram.

Why you should listen

Ziyah Gafić uses his camera to capture the aftermath of war. He has traveled to Pakistan, Iraq and Chechnya to capture beautiful portraits of people carrying on with their lives in the face of destruction; he has photographed the everyday lives of children in Rwanda, a generation born from the widespread use of rape as a weapon during the Rwandan genocide. A moving question runs through his work: After war, how do people manage to keep the fabric of society together?

Gafić's interest in this subject comes from his own biography. Born in Sarajevo, he was a teenager during the Bosnian War of the 1990s. Through photography, he parses what happened in his homeland. For his book Quest for Identity, Gafić photographed the watches, keys, shoes, combs and glasses exhumed from mass graves 20 years after the Bosnian War. These objects are cleaned, catalogued and used to help identify the bodies found with them, but afterwards, they become what Gafić calls “orphans of the narrative,” either destroyed or stored away out of sight and out of mind. His quest is to keep them in view as a last testament to the fact that these people existed, preserving them as an easily accessible visual archive that tells the story of what happened—integrating an objective forensic perspective with human compassion.

More profile about the speaker
Ziyah Gafić | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee