TEDGlobal 2012
Becci Manson: (Re)touching lives through photos
بێجی مانسۆن: گەڕاندنەوەی ژیان لە وێنەکانەوە
Filmed:
Readability: 4.3
849,530 views
.لە ئەنجامی بومەلەرزە و تۆسۆنامییەکەی ساڵی ٢٠١١ لە وڵاتی ژاپۆن، وێنە خۆشەویستەکانیش بوون بە قووربانی نوێکەرەوەی وێنە، بێجی مانسۆن لەگەڵ چەندین خۆبەخشی ناوچەکە و گروپێکی هاوکاری جیهانی کە ئەو داوای هاوکاری لێ کردبوون، هەستان بە چاککردنەوەیان وگەڕاندنەوەی ئەو یادگاریانە بۆ خاوەنەکانیان.
Becci Manson - Photo Retoucher
After the March 2011 earthquake and tsunami in Japan, Becci Manson and her volunteer colleagues cleaned and restored hundreds of damaged photos. Full bio
After the March 2011 earthquake and tsunami in Japan, Becci Manson and her volunteer colleagues cleaned and restored hundreds of damaged photos. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:17
Before March, 2011, I was a photographic retoucher
0
1267
4054
پێش ئاداری ٢٠١١ من نوێکەرەوەی وێنەبووم
00:21
based in New York City.
1
5321
2947
.لە شاری نیویۆرک
00:24
We're pale, gray creatures.
2
8268
2056
.ئافەریدەی خۆڵەمێشیمان کاڵ دەکرد
00:26
We hide in dark, windowless rooms,
3
10324
2060
،لە ژوورە تاریک و بێ پەنجەرەکندا داماندەنا
00:28
and generally avoid sunlight.
4
12384
2328
.بەگشتی دوور لە ڕووناکی
00:30
We make skinny models skinnier, perfect skin more perfect,
5
14712
4264
مۆدێلەکانمان لاوازەکانمان لاوازتر دەکرد
.باشەکانمان باشتر دەکرد
.باشەکانمان باشتر دەکرد
00:34
and the impossible possible,
6
18976
1980
،ئەستەممان ئەنجام دەدا
00:36
and we get criticized in the press all the time,
7
20956
4050
،ڕاگەیاندن هەمیشە ڕەخنەی لێدەگرتین
00:40
but some of us are actually talented artists
8
25006
3501
بەڵام هەندێکمان هونەرمەندی بەتوانا بووین
00:44
with years of experience
9
28507
2080
بە چەندین ساڵ ئەزموونەوە
00:46
and a real appreciation for images and photography.
10
30587
3904
.لەگەڵ ڕێزێکی زۆر بۆ وێنە و وێنەگری
00:50
On March 11, 2011, I watched from home, as the rest
11
34491
5164
لە ١١ی ئاداری ٢٠١١لەماڵەوە سەرنجم دایە
00:55
of the world did, as the tragic events unfolded in Japan.
12
39655
3836
.ڕووداوە دڵتەزێنەکەی وڵاتی ژاپۆن
00:59
Soon after, an organization I volunteer with,
13
43491
2173
،دواتر بووم بە خۆبەخش لە ڕێکخراوێکدا
01:01
All Hands Volunteers, were on the ground, within days,
14
45664
3842
،سەرجەم خۆبەخشەکان ئامادە بوون
01:05
working as part of the response efforts.
15
49506
2832
.کاریان دەکرد وەک ئەرکی سەرشان
01:08
I, along with hundreds of other volunteers,
16
52338
2296
،من لەگەڵ سەدان خۆبەخشی تر
01:10
knew we couldn't just sit at home,
17
54634
1664
،زانیمان ناتوانین بێ ئیش دابنیشین
01:12
so I decided to join them for three weeks.
18
56298
3724
بڕیارم دا بۆ سێ هەفتە
.لاریان لەگەڵ بکەم
.لاریان لەگەڵ بکەم
01:15
On May the 13th, I made my way to the town of Ōfunato.
19
60022
3645
.لە ١٣ی ئایاردا چووم بۆشاری ئۆفوناتۆ
01:19
It's a small fishing town in Iwate Prefecture,
20
63667
3680
،کە شارێکی بچووکی ماسیگرییە
.لە هەرێمی لاواتێ
.لە هەرێمی لاواتێ
01:23
about 50,000 people,
21
67347
2407
،دانیشتوانەکەی نزیکەی ٥٠٠٠٠ کەسە
01:25
one of the first that was hit by the wave.
22
69754
2805
.یەکێک لەوانە بوو کە بەر شەپۆل کەوت
01:28
The waters here have been recorded at reaching
23
72559
2811
ئاوی ئەم شارە لە گەیشتندا ڕیکۆردی هەیە
01:31
over 24 meters in height,
24
75370
2702
،زیاتر لە ٢٤ مەتر لە بەرزی
01:33
and traveled over two miles inland.
25
78072
1709
.سەفەر دەکەن بۆ زیاتر لە دوو میل
01:35
As you can imagine, the town had been devastated.
26
79781
3542
.وەک خەیاڵ دەکەن شارەکە خاپووربووبوو
01:39
We pulled debris from canals and ditches.
27
83323
2531
.پاشماوەکانمان لە جۆگە و کەناڵەکان دەرهێنا
01:41
We cleaned schools. We de-mudded and gutted homes
28
85854
3431
قوتابخانە و ماڵەکانمان پاک کردەوە
01:45
ready for renovation and rehabilitation.
29
89285
2498
.ئامادە بوو بۆ نوێکردنەوەو شایستەکاری
01:47
We cleared tons and tons of stinking, rotting fish carcasses
30
91783
4452
چەند تەن لاشەی بۆگەنی ماسیمان فڕێدا
01:52
from the local fish processing plant.
31
96235
2219
.لە ناوچەی بەرهەمهێنانی ماسی
01:54
We got dirty, and we loved it.
32
98454
3409
.پیس بووین و خۆشحاڵ بووین پێی
01:57
For weeks, all the volunteers and locals alike
33
101863
3117
بۆ چەند هەفتەیەک خۆبەخشەکان و ئەوانی تر
02:00
had been finding similar things.
34
104980
2240
.هەمان شتیان دەدۆزییەوە
02:03
They'd been finding photos and photo albums
35
107220
2946
وێنەو ئاڵبوومیان دەدۆزییەوە
02:06
and cameras and SD cards.
36
110166
2633
.کامێراو میمۆریان دەدۆزییەوە
02:08
And everyone was doing the same.
37
112799
1216
.هەموان هەمان شتیان دەکرد
02:09
They were collecting them up, and handing them in to
38
114015
2665
کۆیاندەکردنەوەو بەڕێیان دەکردن بۆ
02:12
various places around the different towns for safekeeping.
39
116680
3173
چەند شوێنێک لە شارەکان بۆ
.پاراستنیان
.پاراستنیان
02:15
Now, it wasn't until this point that I realized
40
119853
3116
تا ئەم خولەکە بۆم دەرنەکەوت
02:18
that these photos were such a huge part
41
122969
2430
کە ئەم وێنانە بەشێکی گەورەبوون
02:21
of the personal loss these people had felt.
42
125399
3000
.لە لەدەستدانی کەسییەتی ئەم خەڵکە
02:24
As they had run from the wave, and for their lives,
43
128399
2794
،کە ڕایانکردوە لە شەپۆلەکان بەرەو ژییانیان
02:27
absolutely everything they had,
44
131193
2520
،بێ گومان ئەوەی هەیان بووە
02:29
everything had to be left behind.
45
133713
2824
.دەبوایە بەجێبمایە
02:32
At the end of my first week there, I found myself
46
136537
2285
لە کۆتایی هەفتەی یەکەمم لەوێ خۆمم دۆزییەوە
02:34
helping out in an evacuation center in the town.
47
138822
3194
.لە سەنتەرێکی بەتاڵ کردن لە شارەکەدا
02:37
I was helping clean the onsen, the communal onsen,
48
142016
3335
،هاوکاریم دەکرد لە خاوێن کردنەوەی گەرماو
02:41
the huge giant bathtubs.
49
145351
2306
.بانیۆ گەورە و زەبەلاحەکان
02:43
This happened to also be a place in the town where
50
147657
2437
ئەمە ڕوویدا کە ئەم شوێنە لە شارەکەدا
02:45
the evacuation center was collecting the photos.
51
150094
3004
.کە ئەم سەنتەرە وێنەکانی کۆدەکردەوە
02:48
This is where people were handing them in,
52
153098
1925
،لەم شوێنەدا وێنەکانیان ڕادەست دەکرد
02:50
and I was honored that day that they actually trusted me
53
155023
2508
شانازیم کرد کە بوومە جێگەی متمانەیان
02:53
to help them start hand-cleaning them.
54
157531
2644
.بۆ یارماتیدانیان دەبێ دەست پاک بی
02:56
Now, it was emotional and it was inspiring,
55
160175
3049
،ئەوە هەست بزوێن و ئیلهام بەخش بوو
02:59
and I've always heard about thinking outside the box,
56
163224
3758
،دەربارەی بیرکردنەوە لە دەرەوەی چوارچێوە
03:02
but it wasn't until I had actually gotten outside of my box
57
166982
3411
ڕووینەدا تا بە ڕاستی لە چوارچێوە دەرچووم
03:06
that something happened.
58
170393
2427
.شتێک ڕوویدا
03:08
As I looked through the photos, there were some
59
172820
2053
کە بە وێنەکاندا دەگەڕام هەندێک لەوان
03:10
were over a hundred years old,
60
174873
1766
،تەمەنیان لە سەروو سەد ساڵ بوو
03:12
some still in the envelope from the processing lab,
61
176639
3584
،هەندێک هێشتا لە پاکەت دا بوون
03:16
I couldn't help but think as a retoucher
62
180223
1890
نەمدەتوانی یارمەتی دەربم
03:18
that I could fix that tear and mend that scratch,
63
182113
2825
بەڵام بە فرمێسک بتوانم ئەم ڕووشانە چاک کەم
03:20
and I knew hundreds of people who could do the same.
64
184938
4037
.کە هەزاران کەس دەتوانن هەمان شت بکەن
03:24
So that evening, I just reached out on Facebook
65
188975
2387
.ئەو ئێوارەیە شتەکانم بۆ دەرکەوت
03:27
and asked a few of them, and by morning
66
191362
2194
پرسیارم لە هەندێکیان کرد و بۆ بەیانی
03:29
the response had been so overwhelming and so positive,
67
193556
3479
،وەڵامەکان زۆر بەهێزو ئەرێنی بوون
03:32
I knew we had to give it a go.
68
197035
1865
پێویست بوو بیدەین و بڕۆین
03:34
So we started retouching photos.
69
198900
2854
دەستمان کرد بە دەستکاریکردنیان
03:37
This was the very first.
70
201754
2793
.ئەوە یەکەم جار بوو
03:40
Not terribly damaged, but where the water had caused
71
204547
4607
زۆر بە خراپی نا بەڵام ئاوەکە
03:45
that discoloration on the girl's face
72
209154
2186
ڕەنگی دەموچاوی کچەکەی گۆڕیبوو
03:47
had to be repaired with such accuracy and delicacy.
73
211340
3603
.دەبوایە بە وردی و دەقیقی چاک بکرایە
03:50
Otherwise, that little girl isn't going to look
74
214943
2295
ئەگەر نا ئەم کچە بچووکە لە خۆی نەدەچوو
03:53
like that little girl anymore, and surely that's as tragic
75
217238
2700
یان هەرکسسێکی تر وەک ئەو، ئەمەش دڵتەزێنە
03:55
as having the photo damaged.
76
219938
3544
.وێنەکەیان تێکبچێت
03:59
(Applause)
77
223482
6328
(چەپڵە)
04:05
Over time, more photos came in, thankfully,
78
229810
3213
،بە پێی کات وێنەکان زیاد دەبوون
04:08
and more retouchers were needed,
79
233023
3474
کەسی زیاتر پێویست بوو
04:12
and so I reached out again on Facebook and LinkedIn,
80
236497
2938
،لە فەیسبووکەوە داوای یارمەتیم کرد
04:15
and within five days, 80 people wanted to help
81
239435
3083
لە پێنج ڕۆژدا ٨٠ کەس ئامادە بوون
04:18
from 12 different countries.
82
242518
1969
.لە ١٢وڵاتی جیاوازەوە
04:20
Within two weeks, I had 150 people
83
244487
2369
لە دوو هەفتەدا ١٥٠ کەس
04:22
wanting to join in.
84
246856
1871
.ئامادە بوون بۆ کارمان لەگەڵ بکەن
04:24
Within Japan, by July, we'd branched out
85
248727
2376
تا مانگی تەموز بەرەو دەرەوە پەلمان هاویشت
04:27
to the neighboring town of Rikuzentakata,
86
251103
2612
،بۆ شارۆچکەی ڕیکوزێنتاکاتای دراوسێ
04:29
further north to a town called Yamada.
87
253715
2394
.دوورتر بۆ شاری یامادا
04:32
Once a week, we would set up our scanning equipment
88
256109
3268
هەفتەی جارێک ئامێری سکانمان دەخستەکار
04:35
in the temporary photo libraries that had been set up,
89
259377
2508
،لە شێوەیەکی کاتی
.کتێبخانەی وێنەکان دادەنرا
.کتێبخانەی وێنەکان دادەنرا
04:37
where people were reclaiming their photos.
90
261885
2373
.کە خەڵک وێنەکانیان دەبینییەوە
04:40
The older ladies sometimes hadn't seen a scanner before,
91
264258
3832
،ئافرتی بە تەمەن ئامێری پشکنینیان نەدیبوو
04:43
but within 10 minutes of them finding their lost photo,
92
268090
3874
،بەڵام بە دە خولەک وێنەکان دەدۆزرانەوە
04:47
they could give it to us, have it scanned,
93
271964
1909
،دەتوانن پێمانی بدەن ئەوەی پشکنیویەتی
04:49
uploaded to a cloud server, it would be downloaded
94
273873
2014
ئەپلۆدکرابێ بۆ سێرڤەرو داونڵۆد کرابێ
04:51
by a gaijin, a stranger,
95
275887
2633
،بە هۆی بێگانەیەکەوە
04:54
somewhere on the other side of the globe,
96
278520
2103
،لە شوێنێکی تری جیهان
04:56
and it'd start being fixed.
97
280623
2364
.چاککرابێتەوە
04:58
The time it took, however, to get it back
98
282987
3138
کاتێکی پێچووە تا گەڕانەوە
05:02
is a completely different story,
99
286125
2047
،ئەوە چیرۆکێکی تەواو جیاوازە
05:04
and it depended obviously on the damage involved.
100
288172
2588
.بە پێی ڕێژەی شێوانەکەی بوو
05:06
It could take an hour. It could take weeks.
101
290760
1733
دەکرێ کاتژمێرێک یان
.چەند هەفتەیەک
.چەند هەفتەیەک
05:08
It could take months.
102
292493
2104
.یاخود چەند مانگێک
05:10
The kimono in this shot pretty much had to be hand-drawn,
103
294597
4117
،کیمۆنۆی وێنەکە دەبێت جوان دەستکاری کرا بێ
05:14
or pieced together, picking out the remaining parts of color
104
298714
3702
یان بەیەکەوە بەسترابێ و بەشە
ماوەکانی ڕەنگەکان دەرهاتبێت
ماوەکانی ڕەنگەکان دەرهاتبێت
05:18
and detail that the water hadn't damaged.
105
302416
2430
بە تێبینیکردنی ئەوەی کە ئاوەکە
.نەیشێواندبێت
.نەیشێواندبێت
05:20
It was very time-consuming.
106
304846
2745
.کاتێکی زۆری دەخایاند
05:23
Now, all these photos had been damaged by water,
107
307591
2621
ئێستا ئەو وێنانە زۆربەی شێواون
،بەهۆی ئاوەوە
،بەهۆی ئاوەوە
05:26
submerged in salt water, covered in bacteria,
108
310212
3331
نوقوومببوون لە ئاوی سوێر
،و داپۆشرابوون بە بەکتریا
،و داپۆشرابوون بە بەکتریا
05:29
in sewage, sometimes even in oil, all of which over time
109
313543
3441
،لە ئاوەڕۆ، هەندێکجار لە ڕۆندا
هەمووی بە تێپەڕبوونی کات
هەمووی بە تێپەڕبوونی کات
05:32
is going to continue to damage them,
110
316984
1944
،بەردەوامبوون لە شێوان
05:34
so hand-cleaning them was a huge part of the project.
111
318928
3116
بۆیە خاوێنکردنەوەی دەستی ئەوان
.بەشێکی گەورەی پڕۆژەکە بوو
.بەشێکی گەورەی پڕۆژەکە بوو
05:37
We couldn't retouch the photo unless it was cleaned,
112
322044
2970
نەمان دەتوانی وێنەکە زیندووبکەینەوە
،تا خاوێننەکرابایەتەوە
،تا خاوێننەکرابایەتەوە
05:40
dry and reclaimed.
113
325014
3016
.وشک و چاککراو
05:43
Now, we were lucky with our hand-cleaning.
114
328030
2452
ئێستا ئێمە بەختمان هەبوو
.بەهۆی خاوێنکردنەوەی دەستی
.بەهۆی خاوێنکردنەوەی دەستی
05:46
We had an amazing local woman who guided us.
115
330482
3237
ژنێکی ناوچەکەمان لەگەڵبوو
.کە ڕێنمای دەکردین
.کە ڕێنمای دەکردین
05:49
It's very easy to do more damage to those damaged photos.
116
333719
4193
زۆر ئاسان دەکرا وێنە شێواوەکان
.زیاتر بشێوێنین
.زیاتر بشێوێنین
05:53
As my team leader Wynne once said,
117
337912
1785
وەک سەرۆک تیمەکەم
،ویننی جارێک گوتی
،ویننی جارێک گوتی
05:55
it's like doing a tattoo on someone.
118
339697
1946
.وەک ئەوەی تاتۆ بۆ کەسێک بکەیت
05:57
You don't get a chance to mess it up.
119
341643
3531
.ئەو هەلەت نیە کە تێکیبدەیت
06:01
The lady who brought us these photos was lucky,
120
345174
2983
ئەو ژنەی کە وێنەکانی بۆ ئێمە
،هێنا بە بەختبوو
،هێنا بە بەختبوو
06:04
as far as the photos go.
121
348157
2230
.تا ئەوکاتەی وێنەکان ڕۆیشتبوون
06:06
She had started hand-cleaning them herself and stopped
122
350387
2382
خۆی دەستی بە خاوێنکردنەوەیان کردبوو
دواتر وەستابوو
دواتر وەستابوو
06:08
when she realized she was doing more damage.
123
352769
2419
.کاتێک زانیبووی زیاتر دەیانشێوێنێت
06:11
She also had duplicates.
124
355188
2251
.دوانیشی هەبوو
06:13
Areas like her husband and her face, which otherwise
125
357439
3093
شوێنی ڕووی خۆی و هاوسەرەکەی
06:16
would have been completely impossible to fix,
126
360532
2104
،بە تەواوی مەحاڵدەبوو چاکبکرێنەوە
06:18
we could just put them together in one good photo,
127
362636
2858
ئێمە دەمانتوانی بەیەکەوە دایانبنێین
،لە وێنەیەکی باشدا
،لە وێنەیەکی باشدا
06:21
and remake the whole photo.
128
365494
2452
.و تەواوی وێنەکە درووستبکەینەوە
06:23
When she collected the photos from us,
129
367946
2678
،ئەوکاتەی ئەو وێنەکانی بۆمان کۆکردەوە
06:26
she shared a bit of her story with us.
130
370624
2363
.بەشێک لە چیرۆکی خۆی بۆ باسکردین
06:28
Her photos were found by her husband's colleagues
131
372987
2960
وێنەکانی لەلایەن هاوڕێکانی هاوسەرەکەیەوە
دۆزرابوونەوە
دۆزرابوونەوە
06:31
at a local fire department in the debris
132
375947
1990
لە بەشی ئاگرکوژێنەوە
لە ناو پاشماوەکاندا
لە ناو پاشماوەکاندا
06:33
a long way from where the home had once stood,
133
377937
3116
،لە شوێنێکی دوور لە ماڵەکەی
06:36
and they'd recognized him.
134
381053
2175
.ئەوان ناسیبوویانەوە
06:39
The day of the tsunami, he'd actually been in charge
135
383228
2281
لە ڕۆژی تۆسۆنامیەکەدا ئەو لە ئیش بووبوو
06:41
of making sure the tsunami gates were closed.
136
385509
2527
.بۆ دڵنیابوون لە داخرانی دەرەچەکان
06:43
He had to go towards the water as the sirens sounded.
137
388036
3128
ئەو پێویست بوو بەرەو ئاو بڕوات
.کاتێ دەنگی ئاگەدارکەرەوە هات
.کاتێ دەنگی ئاگەدارکەرەوە هات
06:47
Her two little boys, not so little anymore, but her two boys
138
391164
3442
دوو کوڕە بچووکەکەی ئیتر زۆر
بچووک نەبوون
بچووک نەبوون
06:50
were both at school, separate schools.
139
394606
2190
هەردووکیان لە قوتابخانە بوون
.قوتابخانەی جیا
.قوتابخانەی جیا
06:52
One of them got caught up in the water.
140
396796
2568
.یەکێکیان لە ئاودا گیرابوو
06:55
It took her a week to find them all again
141
399364
1947
هەفتەیەکی ویست کە دووبارە
بیاندۆزێتەوە
بیاندۆزێتەوە
06:57
and find out that they had all survived.
142
401311
2397
زانی کە هەموویان
.لە ژیاندان
.لە ژیاندان
06:59
The day I gave her the photos also happened to be
143
403708
2930
ئەو ڕۆژەی کە وێنەکانم پێدایەوە
07:02
her youngest son's 14th birthday.
144
406638
3943
١٤ هەمین ساڵیادی لەدایکبوونی
.کوڕە بچووکەکەی بوو
.کوڕە بچووکەکەی بوو
07:06
For her, despite all of this, those photos
145
410581
3673
بۆ ئەو، سەڕەڕای ئەمانە، وێنەکان
07:10
were the perfect gift back to him,
146
414254
2711
،دیاریەکی نایاب بوون کە گەڕانەوە بۆی
07:12
something he could look at again, something he remembered from before
147
416965
3096
شتێک دەتوانێت سەیری بکات
شتێک کە لەبیری ماوە
شتێک کە لەبیری ماوە
07:15
that wasn't still scarred from that day in March
148
420070
4258
شتێک کە ترسێنەرنەبوو لەو ڕۆژەی ئادار
07:20
when absolutely everything else in his life had changed
149
424328
2815
کاتێک هەموو شتێک لە ژیانی گۆڕابوو
07:23
or been destroyed.
150
427143
4149
.یان لەناوچووبوون
07:27
After six months in Japan,
151
431292
1857
،دوای شەش مانگ لە ژاپۆن
07:29
1,100 volunteers had passed through All Hands,
152
433149
3150
١،١٠٠ خۆبەخش لە هەموو دەستەکان
07:32
hundreds of whom had helped us hand-clean
153
436299
2250
سەدان کە یارمەتیان داین بە دەستێکی پاک
07:34
over 135,000 photographs,
154
438549
3240
،زیاتر لە ١٣٥ هەزار وێنە
07:37
the large majority — (Applause) —
155
441789
5704
-زۆرینە -چەپڵە
07:43
a large majority of which did actually find their home again,
156
447493
3230
،بەشێکی زۆر ماڵەکانیان دووبارە دۆزییەوە
07:46
importantly.
157
450723
2755
.بە گرینگی
07:49
Over five hundred volunteers around the globe
158
453478
3173
زیاتر لە ٥هەزار خۆبەخش لە هەموو جیهان
07:52
helped us get 90 families hundreds of photographs back,
159
456651
4658
،یارمەتداین لە گەرانەوەی وێنە بۆ ٩٠ خێزان
07:57
fully restored and retouched.
160
461309
2250
.بە نوێکراوەیی
07:59
During this time, we hadn't really spent more than
161
463559
2453
لەو کاتەدا ئەمە زیادمان سەرفکرد لە
08:01
about a thousand dollars in equipment and materials,
162
466012
2846
هەزاران دۆلار لە ئامێر و پیویستی
08:04
most of which was printer inks.
163
468858
3330
.زۆربەی جەوهەری ئاميری چاپبوو
08:08
We take photos constantly.
164
472188
2887
.جار جار وێنە دەگرین
08:10
A photo is a reminder of someone or something,
165
475075
2569
،وێنە بیرهێنەوەی کەسێک یان شتێکە
08:13
a place, a relationship, a loved one.
166
477644
2858
.شوێنێک، پەیوەندیەک، خۆشەویستێک
08:16
They're our memory-keepers and our histories,
167
480502
2509
،ئەوان یادەوەری و مێژوومانن
08:18
the last thing we would grab
168
483011
2712
دوایین شت کە بەدەستی دەهێنیت
08:21
and the first thing you'd go back to look for.
169
485723
2508
.یەکەم شت کە دەگەڕێیتەوە سەیریبکەی
08:24
That's all this project was about,
170
488231
2104
،پرۆژەکە دەرباری ئەمەبوو
08:26
about restoring those little bits of humanity,
171
490335
3431
،دەربارەی ئەو پارچە وردانەی مرۆڤایەتی
08:29
giving someone that connection back.
172
493766
2112
.گەڕاندنەوەی ئەم پەیوەندییە
08:31
When a photo like this can be returned to someone like this,
173
495878
5693
وێنەیەکی لەمجۆرە بگەڕێتەوە بۆ کەسێک
08:37
it makes a huge difference
174
501571
2084
جیاوازیەکی گەورە دروست دەکات
08:39
in the lives of the person receiving it.
175
503655
2785
.لە ژیانی ئەوەی وەریدەگرێت
08:42
The project's also made a big difference in the lives of the retouchers.
176
506440
3803
.پرۆژەکە جیاوازیەکی گەورەی لە ژیانیان کرد
08:46
For some of them, it's given them a connection
177
510243
3071
بۆ هەندێکیان ئەوە پەیوەندیەک بوو
08:49
to something bigger, giving something back,
178
513314
2532
،بۆ شتێکی گەورەتر شتێک بدەنەوە
08:51
using their talents on something
179
515846
1879
بەهرەکانیان لە شتێکدا بەکاردێنن
08:53
other than skinny models and perfect skin.
180
517725
3420
.جیا لە مۆدێلە لاوازکان و پیستە باشەکان
08:57
I would like to conclude by reading an email
181
521145
2613
دەمەوێت لە کۆتاییدا
ئیمەیلێکتان بۆ بخوێنمەوە
ئیمەیلێکتان بۆ بخوێنمەوە
08:59
I got from one of them, Cindy,
182
523758
2430
.لە یەكێکیانەوە، سیندی
09:02
the day I finally got back from Japan after six months.
183
526188
4602
.دوای شەش مانگ کە لە یابان هاتمەوە
09:06
"As I worked, I couldn't help but think about the individuals
184
530790
3755
لە کاتی کاردا
نەمدەتوانی بیر لە
نەمدەتوانی بیر لە
09:10
and the stories represented in the images.
185
534545
3149
.چیرۆکی ئەوانەی ناو وێنەکان نەکەمەوە
09:13
One in particular, a photo of women of all ages,
186
537694
3487
،وێنەی ژنێک بۆ هەموو تەمەنەکان
09:17
from grandmother to little girl, gathered around a baby,
187
541181
4376
،نەنک تا کچێکی بچووک دەوری ساواکەیان دابوو
09:21
struck a chord, because a similar photo from my family,
188
545557
3522
،لەبەر وێنەیەکی هاوشێوەی خێزانەکەم
09:24
my grandmother and mother, myself,
189
549079
2452
،نەنکم و دایکم و خۆم
09:27
and newborn daughter, hangs on our wall.
190
551531
3409
.کچێکی تازەبوو بە دیوارەکەماندا هەڵدەگەرێ
09:30
Across the globe, throughout the ages,
191
554940
3154
،لە جیهاندا، هەموو تەمەنەکان
09:33
our basic needs are just the same, aren't they?"
192
558094
3889
پێداویستیەکانمان هەمان شتە وانیە؟
09:37
Thank you. (Applause)
193
561983
2317
.سوپاس
(چەپڵە)
(چەپڵە)
09:40
(Applause)
194
564300
3466
(چەپڵە)
ABOUT THE SPEAKER
Becci Manson - Photo RetoucherAfter the March 2011 earthquake and tsunami in Japan, Becci Manson and her volunteer colleagues cleaned and restored hundreds of damaged photos.
Why you should listen
Becci Manson flew to Tōhoku, Japan after the 2011 disaster, determined to help with cleanup and rebuilding.
As she writes: "During those 3 weeks of digging ditches and gutting homes I discovered vast amounts of photos that had been found and handed into evacuation centers. The photos were dirty, wet and homeless. As I spent my first day hand-cleaning them, I couldnt help but think how easy it would be for me, my colleagues and my friends to fix some of them. So we did."
She spent the next 6 months organizing a worldwide network of volunteer retouchers, restoring these photos and training local All Hands volunteer teams to hand-clean the photos handed in to local authorities. These teams have restored hundreds and hand-cleaned well over 100,000 photos.
Since the project in Tōhoku, Manson and her team has begun similar cleaning and retouching projects in Prattsville, NY after Hurricane Irene, and in Binghamton, NY after Tropical Storm Lee.
Becci Manson | Speaker | TED.com