Robert Waldinger: What makes a good life? Lessons from the longest study on happiness
ڕۆبێرت واڵدنگەر: چی ژیانێکی باش دروست دەکات؟ چەند پەیامێک لە درێژترین لێكۆڵینەوە سەبارەت بە دڵخۆشی
Robert Waldinger is the Director of the Harvard Study of Adult Development, one of the most comprehensive longitudinal studies in history. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
and your energy?
کە لە نەوەی هەزارەکان کرابوو
most important life goals were,
چی بووە لە ژیانیاندا
was to get rich.
.کە دەوڵەمەند بن
of those same young adults
تازە پیگەیشتوانە
to lean in to work, to push harder
سەر ئیشەکەت ، باش کارەکەت بکە
are the things that we need to go after
شتانەمان دەوەێت کە بەدوایا بگەڕێین
and how those choices work out for them,
،ئەو هەڵبژاردنانە کار دەکات لە سەریان
are almost impossible to get.
دەرباری ژیانی مرۆڤ
to remember the past,
کەڕابردوو وەبیر بهێننەوە
is anything but 20/20.
زانراوە ، بەڵام کەس پێشبینی داهاتوو ناکات
of what happens to us in life,
کە بەسەرمان هاتووە
is downright creative.
سەیری هەموو ژیان بکەین
from the time that they were teenagers
لەسەر مرۆڤ لەوکاتەوەی کە مێردمنداڵە
happy and healthy?
و تەندروست باشت ئەکات ؟
گەشەکەردنی کەسانی پێگەیشتوو
of adult life that's ever been done.
کەسانی پێگەیشتوو کە کرابێت تائێستا
the lives of 724 men,
٧٢٤ پیاودا ڕۆشین
their home lives, their health,
ژیانی ماڵەوەیان و تەندروستیان دەکرد
without knowing how their life stories
بە بێ ئەوەی بزانین کە چیرۆکی ژیانینان
fall apart within a decade
دەڕوخێت لە دەیەیەکدا
drop out of the study,
لە لێکۆڵینەوەکە دەهێنن
further down the field.
.بە لێکۆڵینەوەکە نادات
of several generations of researchers,
of two groups of men.
دوو گڕوپ لە پیاوانەوە بووین
at Harvard College.
لە زانکۆی هارڤەرد
during World War II,
جەنگی جهانی دووەمدا
to serve in the war.
from Boston's poorest neighborhoods,
هەژارترین گەڕەکەکانی بۆستن
from some of the most troubled
زۆر کێشەدار بوون
many without hot and cold running water.
هەندێکیان بە بێ ئاوی گەرم و سەرد
لەگەڵداکرا
and we interviewed their parents.
دایک و باوکیان کرد
بوون بە پێگەیشتوو
grew up into adults
and bricklayers and doctors,
یاساناس و وەستای دیوار و دکتۆر
.یەکگرتووەکان
A few developed schizophrenia.
.هەندێکیان تۆشی شیزۆفرینیا بوون
all the way to the very top,
in the opposite direction.
standing here today, 75 years later,
من لێرەدا بوەستم پاش ٧٥ ساڵ
the study still continues.
لێکۆڵینەوەکە بەردەوامە
and dedicated research staff
و ستافی بسپۆڕی لێکۆڵینەوە
and asks them if we can send them
ئایا ئەتوانین بۆیان بنێرین
about their lives.
.دەربارەی ژیانیان
،لێیان دەپرسین
My life just isn't that interesting."
ژیانی من ئەوەندە سەرنج ڕاکێشە نییە.
of these lives,
دەربارەی ژیانینان
لەگەڵیان لە ژوری دانیشتنەیان
from their doctors.
وەردەگرت لە پزیشکەکانیان
مێشکیانمان سکان دەکرد
about their deepest concerns.
.خێزانەکانیان کە باسی بابەتی گرنگیان دەکرد
we finally asked the wives
لە کۆتیدا داوامان لە خێزانەکنیان کرد
as members of the study,
"You know, it's about time."
".دەزانی، ئەمە کاتیەتی "
from the tens of thousands of pages
دەیاها هەزار پەڕ
or fame or working harder and harder.
.ناوبانگ و کارکردنی زیاتر و زیاتر نییە
from this 75-year study is this:
:ساڵ لیكۆڵینەوە یە ئەمەیە
happier and healthier. Period.
.و تەندروست باشتر دەهێڵێتەوە. نوقتە
about relationships.
دەربارەی پەیوەندیەکان.
are really good for us,
،پەیوەندی کۆمەڵایەتی زۆر باشە بۆ ئێمە
who are more socially connected
پەیوەندیان لەڕوی کۆمەڵایەتییەوە
and they live longer
و زیاتر دەژین
turns out to be toxic.
.دەریخستووە کە کوشندەیە
than they want to be from others
ئەیانەوێت لە کەسانی تر
،لە نیوەی تەمەنیاندا
than people who are not lonely.
is that at any given time,
will report that they're lonely.
.ڕایدەگەیەنن کە ئەوان تەنیان
can be lonely in a crowd
تۆ تەنیا بیت لە قەرەبالغیدا
کە ئێمە فێری بووین
the number of friends you have,
،ئەو هاوڕیانەیە کە هەتە
you're in a committed relationship,
،مولتەزمدایت یان نا
of your close relationships that matters.
نزیکەیە کە هەیە
of conflict is really bad for our health.
.زۆر خراپە بۆ تەندروستیمان
without much affection,
،سۆزی زۆر
perhaps worse than getting divorced.
.لەوانەیە زۆرخراپتر بێت لەوەی کە جیابیتەوە
warm relationships is protective.
.گەرم و گوڕ و پارێزەرە
all the way into their 80s,
،تا تەمەنی ٨٠ ساڵی
ناوەڕاستی تەمنیان
into a happy, healthy octogenarian
تەندرست باش ئەبێت لە تەمەنی هەشتەکاندا
everything we knew about them
ئێمە ئەوەمان زانی لێیانەوە
cholesterol levels
ناوەندی نەدەچوو
were going to grow old.
in their relationships.
.پەیوەندیەی هەیانبووە
in their relationships at age 50
لە پەیوەندیان لە تەمەنی ٥٠ ساڵیدا
seem to buffer us
پارێزەر بیت بۆ ئێمە
of getting old.
when they had more physical pain,
،ئازاری جەستەیان هەبووە
in unhappy relationships,
،ناخۆشدا بوون
reported more physical pain,
،زیاتریان هەبووبێت
.بە ئازاری سۆزداری
about relationships and our health
پەیوەندیەکانمان و تەندروستیمان
don't just protect our bodies,
،لە جەستەمان ناکات
in a securely attached relationship
و پاریزراو دا بیت
is protective,
،پارێزەرت ئەبێت
on the other person in times of need,
،پشت ببەستن بەوکەسە لە کاتی پێویستیدا
stay sharper longer.
.بۆ کاتێكی درێژتر
can't count on the other one,
،بە کەسەکەی تر
earlier memory decline.
.زووتر لاواز دەبێت
they don't have to be smooth all the time.
.پێویست ناکات هەموو کات باشبێت
could bicker with each other
ڕەنگە مجادەلەی یەک بکان
could really count on the other
بەراستی پشت بە یەک دەبەستن
on their memories.
.لەسەر بیرەوەریەکانیان
are good for our health and well-being,
،بۆ تەندروستی و باش بوونمان
and so easy to ignore?
زۆر ئاسانە بیرت بچێتەوە؟
،بریتییە لە چارەسەری خێرا
and keep them that way.
.بەو شێوەیە بەردەوام بێت
and they're complicated
to family and friends,
،بەروە خێزان و هاوڕێکانت
who were the happiest in retirement
وە کە زۆر دڵخۆشبوون لە خانەنشینیاندا
to replace workmates with new playmates.
.هاوڕێی ئیشیان دەگۆری بە هاوڕێی نوێ
in that recent survey,
،لێکۆڵینەوە تازەیدا
were starting out as young adults
لەگڵماندە دەستیان پیکرد
and high achievement
وبەدەستهێنانی پلەی بەرز
to have a good life.
our study has shown
لە لێکۆڵینەوە پێشانی دا
the people who leaned in to relationships,
،ئەوانەن کە پەیوەندی باشیان هەبووە
.و لەگەڵ کۆمەڵگە
or you're 40, or you're 60.
.یا ٤٠ ساڵ یان ٦٠ ساڵ
to relationships even look like?
are practically endless.
.بێ کۆتایە
as replacing screen time with people time
کاتی شاشە بێت بە کاتی خەڵک
by doing something new together,
،شتێکی نوێ بکەیت لەگەڵ یەکدا
who you haven't spoken to in years,
،ئەوانەی کە چەند ساڵێکە نەتدیون
from Mark Twain.
heartburnings, callings to account.
.دڵشکاندن ، سەرزەنشت کردن
so to speak, for that."
with good relationships.
ABOUT THE SPEAKER
Robert Waldinger - Psychiatrist, psychoanalyst, Zen priestRobert Waldinger is the Director of the Harvard Study of Adult Development, one of the most comprehensive longitudinal studies in history.
Why you should listen
Robert Waldinger is a psychiatrist, psychoanalyst and Zen priest. He is Clinical Professor of Psychiatry at Harvard Medical School and directs the Harvard Study of Adult Development, one of the longest-running studies of adult life ever done. The Study tracked the lives of two groups of men for over 75 years, and it now follows their Baby Boomer children to understand how childhood experience reaches across decades to affect health and wellbeing in middle age. He writes about what science and Zen can teach us about healthy human development.
Dr. Waldinger is the author of numerous scientific papers as well as two books. He teaches medical students and psychiatry residents at Massachusetts General Hospital in Boston, and he is a Senior Dharma Teacher in Boundless Way Zen.
To keep abreast of research findings, insights and more, visit robertwaldinger.com.
Robert Waldinger | Speaker | TED.com