ABOUT THE SPEAKER
Tim Brown - Designer
Tim Brown is the CEO of the "innovation and design" firm IDEO -- taking an approach to design that digs deeper than the surface.

Why you should listen

Tim Brown is the CEO of innovation and design firm IDEO, taking an approach to design that digs deeper than the surface. Having taken over from founder David E. Kelley, Tim Brown carries forward the firm's mission of fusing design, business and social studies to come up with deeply researched, deeply understood designs and ideas -- they call it "design thinking."

IDEO is the kind of firm that companies turn to when they want a top-down rethink of a business or product -- from fast food conglomerates to high-tech startups, hospitals to universities.

IDEO has designed and prototyped everything from a life-saving portable defibrillator to the defining details at the groundbreaking Prada shop in Manhattan to corporate processes. And check out the Global Chain Reaction for a sample of how seriously this firm takes play.

Curious about design thinking? Sign up for an IDEO U design thinking course or check out this free toolkit: Design Thinking for Educators.

More profile about the speaker
Tim Brown | Speaker | TED.com
Serious Play 2008

Tim Brown: Tales of creativity and play

تیم براون: داهێنان و یاریکردن

Filmed:
2,240,899 views

لە کۆنفرانسی یاریکردنی ٢٠٠٨ دا تیم براونی دیزاینەر قسە دەربارەی پەیوەندی بەهێزی نێوان بیرکردنەوەی داهێنەر و یاریکردن دەکات. هەروەها باسی چەند نمئنەیەک دەکات کە دەتوانیت لە ماڵەوە تاقیبکەیتەوە ( وە هەروەها هەندێکی تر کە نابێت تاقی بکەیتەوە).
- Designer
Tim Brown is the CEO of the "innovation and design" firm IDEO -- taking an approach to design that digs deeper than the surface. Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:16
This is a guy named Bob McKim.
0
0
3000
ئەمە کوڕێکە ناوی (بۆب ماکیم)ە
00:19
He was a creativity researcher in the '60s and '70s,
1
3000
5000
توێژه‌رێکی به‌رهه‌م هێن بوو له‌ ساڵه‌کانی (٦٠ بۆ ٧٠)کاندا
00:24
and also led the Stanford Design Program.
2
8000
3000
وە هه‌روه‌ها پڕۆگرامی دیزاینکردنی له‌ سنافۆرد به‌ڕێوه‌ ده‌برد
00:27
And in fact, my friend and IDEO founder, David Kelley,
3
11000
3000
له‌ڕاستیدا، هاوڕێم، دروست که‌ری (ئای-دی-ئی-ئۆ) دایڤدکیلی
00:30
who’s out there somewhere, studied under him at Stanford.
4
14000
6000
که‌ له‌شوێنێکه‌ له‌ده‌ره‌وه‌، له‌لای ئه‌و له‌ ستانفۆرد وانه‌ی خوێندووه‌
00:36
And he liked to do an exercise with his students
5
20000
6000
ئه‌و حه‌زی کردبوو که‌ یاریه‌ک له‌گه‌ڵ قوتابیه‌کان بکات
00:42
where he got them to take a piece of paper
6
26000
5000
کاتێک داوای لێکردبوون پارچه‌ وه‌ره‌قه‌یه‌ک ده‌ر بهێنن
00:47
and draw the person who sat next to them, their neighbor,
7
31000
4000
وێنه‌ی ئه‌وکه‌سه‌ی له‌ ته‌نیشتیان دانیشتوه‌ بکێشن، دراوسێکه‌یان
00:51
very quickly, just as quickly as they could.
8
35000
2000
زۆر به‌خێرایی، به‌خێراییه‌کی زۆر که‌ ده‌توانن
00:53
And in fact, we’re going to do that exercise right now.
9
37000
3000
له‌ڕاستیدا، ئێمه‌ش ئێستا ئه‌و یارییه‌ (ڕاهێنانه‌ )ده‌که‌ین
00:56
You all have a piece of cardboard and a piece of paper.
10
40000
3000
ئێوه‌ هه‌موتان پارچه‌ کارتێک یان پارچه‌ وه‌ره‌قه‌یه‌کتان پێیه‌
00:59
It’s actually got a bunch of circles on it.
11
43000
1000
چه‌ند بازنه‌یه‌ک بکێشن له‌سه‌ر وه‌ره‌قه‌که‌
01:00
I need you to turn that piece of paper over;
12
44000
1000
ده‌مه‌وێت وه‌ره‌قه‌که‌ هه‌ڵ بگێڕنه‌وه‌
01:01
you should find that it’s blank on the other side.
13
45000
3000
پێویسته‌ دیوه‌که‌ت تری سپی بێت
01:04
And there should be a pencil.
14
48000
3000
پێویسته‌ قه‌ڵه‌مێکتان پێ بێت
01:07
And I want you to pick somebody that’s seated next to you,
15
51000
4000
ده‌مه‌وێت که‌سێک که‌ له‌ته‌نیشته‌وه‌ دانیشتوه‌ هه‌ڵبژێرن
01:11
and when I say, go, you’ve got 30 seconds to draw your neighbor, OK?
16
55000
8000
وه‌ کاتێک ده‌ڵێم ده‌ست پێ بکه‌ین، (٣٠) چرکه‌تان هه‌یه‌ بۆ وێنه‌ کێشانی دراوسێکه‌ت، باشه‌
01:19
So, everybody ready? OK. Off you go.
17
63000
5000
که‌واته‌، هه‌موتان ئاماده‌ن؟ باشه‌، ده‌ست پێبکه‌ن
01:24
You’ve got 30 seconds, you’d better be fast.
18
68000
3000
(٣٠)چرکه‌تان هه‌یه‌، پێویسته‌ خێرابن
01:27
Come on: those masterpieces ...
19
71000
5000
ده‌ی: ئه‌و ئیشه‌ جوانه‌
01:40
OK? Stop. All right, now.
20
84000
3000
باشه‌؟ بوه‌ستن، ئێستا زۆر باشه‌
01:43
(Laughter)
21
87000
2000
پێکه‌نین
01:45
Yes, lot’s of laughter. Yeah, exactly.
22
89000
3000
به‌ڵێ، پێکه‌نین زۆر هه‌یه‌، به‌ڵێ، ڕاسته‌
01:48
Lots of laughter, quite a bit of embarrassment.
23
92000
3000
پێکه‌نینێکی زۆر، تۆزێک له‌ شه‌رمه‌زاری
01:51
(Laughter)
24
95000
1000
پێکه‌نین
01:52
Am I hearing a few "sorry’s"? I think I’m hearing a few sorry’s.
25
96000
5000
گوێم له‌هه‌ ندێ داوای لێبوردنه‌؟ وابزانم گوێم له‌هه‌ندێ داوای لێبوردنه‌
01:57
Yup, yup, I think I probably am.
26
101000
2000
به‌ڵێ، به‌ڵێ، وابزانم گوێم لێیه‌
01:59
And that’s exactly what happens every time,
27
103000
4000
به‌ته‌واوی هه‌موو کاتێک ئه‌وه‌ ڕوده‌دات
02:03
every time you do this with adults.
28
107000
2000
هه‌رکاتێک ئه‌مه‌ له‌گه‌ڵ هه‌رزه‌کاره‌کاندا ده‌که‌یت
02:05
McKim found this every time he did it with his students.
29
109000
3000
ماکیم هه‌مووجارێک که‌ ئه‌مه‌ی ده‌کرد توشی ئه‌وه‌ ده‌بوو
02:08
He got exactly the same response: lots and lots of sorry’s.
30
112000
4000
هه‌مان وه‌ڵامی ده‌ست که‌وت: زۆرێک له‌ داوای لێبوردن
02:12
(Laughter)
31
116000
1000
پێکه‌نین
02:13
And he would point this out as evidence
32
117000
4000
ئه‌و ئه‌مه‌ی وه‌ک به‌ڵگه‌یه‌ک داده‌نا
02:17
that we fear the judgment of our peers,
33
121000
3000
که‌ ئێمه‌ له‌ هه‌ڵسه‌نگاندنی هاوڕێکانمان ده‌ترسین
02:20
and that we’re embarrassed about showing our ideas
34
124000
4000
وه‌ ئێمه‌ هه‌ست به‌ شه‌رمه‌زاری ده‌که‌ین له‌نیشاندانی بیرۆکه‌کانمان
02:24
to people we think of as our peers, to those around us.
35
128000
4000
به‌و که‌سانه‌ی ئێمه‌ هه‌ست ده‌که‌ین هاوڕێمانن، به‌و که‌سانه‌ی له‌ ده‌وری ئێمه‌ن
02:28
And this fear is what causes us
36
132000
4000
ئه‌و ترسه‌یه‌ که‌ ئێمه‌ توشی
02:32
to be conservative in our thinking.
37
136000
3000
نه‌وتن و نه‌گۆڕینی بیرۆکه‌کانمان ده‌کات
02:35
So we might have a wild idea,
38
139000
2000
له‌به‌رئه‌وه‌، له‌وانه‌یه‌ که‌ بیرۆکه‌یه‌کی باشمان هه‌بێت
02:37
but we’re afraid to share it with anybody else.
39
141000
3000
به‌ڵام ئێمه‌ ده‌ترسین تا به‌که‌سێکی تری بڵێین
02:40
OK, so if you try the same exercise with kids,
40
144000
3000
باشه‌، ئه‌گه‌ر هه‌مان ڕاهێنان له‌گه‌ڵ منداڵان تاقی بکه‌یته‌وه‌
02:43
they have no embarrassment at all.
41
147000
3000
هیچ شه‌رمه‌زاریه‌کیان به‌هیچ شێوه‌یه‌ک توش نابێت
02:46
They just quite happily show their masterpiece
42
150000
2000
ئه‌وان ته‌نها دڵخۆش ده‌بن به‌ نیشاندانی کاره‌ جوانه‌کانیان
02:48
to whoever wants to look at it.
43
152000
5000
به‌هه‌ر که‌سێک که‌ ده‌یه‌وێت ته‌ماشای بکات
02:53
But as they learn to become adults,
44
157000
3000
به‌ڵام، کاتێک به‌ره‌و هه‌رزه‌کاری ده‌ڕۆن
02:56
they become much more sensitive to the opinions of others,
45
160000
3000
ئه‌وان توشی هه‌ستیارییه‌کی زۆر ده‌بن به‌رامبه‌ر بیروڕای که‌سانی تر
02:59
and they lose that freedom and they do start to become embarrassed.
46
163000
5000
وه‌ ئه‌و ئازادییه‌ له‌ده‌ست ده‌دات و هه‌ست به‌شه‌رمه‌زاری ده‌که‌ن
03:04
And in studies of kids playing, it’s been shown
47
168000
3000
توێژینه‌وه‌یه‌ک له‌سه‌ر یاری کردنی منداڵان ئه‌وه‌ی ڕون کردۆته‌وه‌
03:07
time after time that kids who feel secure,
48
171000
4000
کات دوای کات ئه‌و منداڵه‌ی هه‌ست به‌ ئاسایش ده‌کات
03:11
who are in a kind of trusted environment --
49
175000
3000
ئه‌وانه‌ی که‌ له‌که‌ش و هه‌وایه‌کی باوه‌ڕ پێکراودان
03:14
they’re the ones that feel most free to play.
50
178000
6000
ئه‌وان یه‌که‌مینن له‌ هه‌ست کردن به‌ ئازادی له‌یاری کردن دا
03:20
And if you’re starting a design firm, let’s say,
51
184000
3000
بابڵیین، ئه‌گه‌ر تۆ ده‌ست ده‌که‌یت به‌ ده‌زگایه‌کی دیزاین کردن
03:23
then you probably also want to create
52
187000
4000
دوایی له‌وانه‌یه‌ تۆ بته‌وێت
03:27
a place where people have the same kind of security.
53
191000
3000
شوێنێک دروست بکه‌یت که‌ خه‌ڵکی هه‌مان ئاسایشی هه‌بێت
03:30
Where they have the same kind of security to take risks.
54
194000
3000
ئاسایشێک که‌ تاقیکردنه‌وه‌ی تیادا بکه‌ن
03:33
Maybe have the same kind of security to play.
55
197000
4000
له‌وانه‌یه‌ هه‌مان ئاسایش بۆ یاری کردن
03:37
Before founding IDEO, David said that what he wanted to do
56
201000
5000
پێش دروست کردنی (ئای-دی-ئی-ئۆ) دایڤد وتی که‌ ئه‌وه‌ی ده‌یویست بیکات
03:42
was to form a company where all the employees are my best friends.
57
206000
6000
دروست کردنی کۆمپانیایه‌ک بوو که‌ هه‌موو کارمه‌نده‌کانی هاوڕێ نزیکه‌ کانی بن
03:48
Now, that wasn’t just self-indulgence.
58
212000
3000
ئێستا، ئه‌وه‌ ته‌نها سه‌رقاڵ بوون نه‌بوو
03:51
He knew that friendship is a short cut to play.
59
215000
6000
ئه‌و دیزایینه‌ی که‌ هاوڕێیه‌تی ماوه‌یه‌کی کورته‌ بۆ یاری کردن
03:57
And he knew that it gives us a sense of trust,
60
221000
5000
ئه‌و ده‌یزانی که‌ ئه‌وه‌ هه‌ستی متمانه‌مان پێ ده‌دات
04:02
and it allows us then to take the kind of creative risks
61
226000
3000
وه‌ دوایی یارمه‌تیمان ده‌دات بۆ هه‌نگاوی دروستکه‌ری مه‌ترسیدار
04:05
that we need to take as designers.
62
229000
3000
که‌ ئێمه‌ پێویستمانه‌ وه‌ک دیزانه‌ره‌کان
04:08
And so, that decision to work with his friends --
63
232000
4000
که‌واته‌، ئه‌و بڕیاره‌ بۆ کارکردن له‌گه‌ڵ هاوڕێکانی
04:12
now he has 550 of them -- was what got IDEO started.
64
236000
7000
ئێستا (٥٥٠) هاوڕێی هه‌یه‌ -- ئه‌وه‌بوو که‌ (ئای-دی-ئی-ئۆ)ی دروست کرد
04:19
And our studios, like, I think, many creative workplaces today,
65
243000
4000
وابزانم، ستۆدیۆکانمان وه‌ک زۆرێک له‌ شوێنه‌کانی کارکردنه‌ و له‌ مرۆڤدا
04:23
are designed to help people feel relaxed:
66
247000
3000
بۆئه‌وه‌ دروست کراون که‌ یارمه‌تی خه‌ڵکی بدات له‌ هه‌ست کردن به‌ ئارامی
04:26
familiar with their surroundings,
67
250000
3000
ئاشنا بێت به‌ چوارده‌وره‌که‌ی
04:29
comfortable with the people that they’re working with.
68
253000
4000
ئاسوده‌بێت به‌ کارکردن له‌گه‌ڵ ئه‌وانه‌ی له‌گه‌ڵین
04:33
It takes more than decor, but I think we’ve all seen that
69
257000
3000
کاتێکی زیاتری ده‌وێت وه‌ک له‌ دیکۆرکردن، به‌ڵام وابزانم هه‌موومان ئه‌وه‌مان بینیوه‌ که‌
04:36
creative companies do often have symbols in the workplace
70
260000
5000
کۆمپانیا به‌رهه‌م هێنه‌کان سمبولیان هه‌یه‌ له‌ شوێنی کارکردنیاندا
04:41
that remind people to be playful,
71
265000
3000
که‌ بیری خه‌ڵکی ده‌خاته‌وه‌ که‌ هه‌ست به‌خۆشی بکه‌ن
04:44
and that it’s a permissive environment.
72
268000
3000
ئه‌وه‌ دۆخێکی ڕێگه‌ پیدراوه‌
04:47
So, whether it’s this microbus meeting room
73
271000
2000
که‌واته‌، جا له‌م ژوره‌ بچوکە بێت
04:49
that we have in one our buildings at IDEO;
74
273000
2000
که‌ ئێمه‌ تێیداین له‌ بیناکه‌مان له‌ (ئای-دی-ئی-ئۆ)دا
04:51
or at Pixar, where the animators work in wooden huts and decorated caves;
75
275000
6000
یان له‌ په‌یخار بێت، که‌ ئه‌کته‌ره‌کان کار له‌ناو کوخی دارین و به‌ئه‌شکه‌وت دیکۆر کراوه‌ ده‌کات
04:57
or at the Googleplex, where
76
281000
2000
یان له‌ گوگل پلێکس، که‌
04:59
it’s famous for its [beach] volleyball courts,
77
283000
1000
به‌ناوبانگه‌ به‌ باله‌ی قه‌راخ ده‌ریا
05:00
and even this massive dinosaur skeleton with pink flamingos on it.
78
284000
4000
هه‌تا ئێسکه‌ داینه‌ سوڕه‌کان له‌گه‌ڵ ئه‌و فلامینگۆ په‌مه‌ییانه‌ له‌ناوی دان
05:04
Don’t know the reason for the pink flamingos,
79
288000
2000
هۆکاری ئه‌و فلامینگۆ په‌مه‌ییانه‌ نازانیت
05:06
but anyway, they’re there in the garden.
80
290000
2000
به‌ڵام هه‌ر چۆنێک بێت، ئه‌وان له‌ باخچه‌که‌دان
05:08
Or even in the Swiss office of Google,
81
292000
2000
یان هه‌تا له‌ نوسینگه‌ی سویسرای گوگڵ
05:10
which perhaps has the most wacky ideas of all.
82
294000
2000
که‌ له‌وانه‌یه‌ شێتانه‌ترین بیرۆکه‌ی تێدابێت
05:12
And my theory is, that’s so the Swiss can prove
83
296000
2000
بیرۆکه‌که‌ی من ئه‌وه‌یه‌، که‌ سویسرا ده‌توانێت گه‌شه‌بکات
05:14
to their Californian colleagues that they’re not boring.
84
298000
3000
بۆ ئه‌و هاوڕێ کالیفۆرنیانه‌ی که‌ بێزارکه‌ر نین
05:17
So they have the slide, and they even have a fireman’s pole.
85
301000
3000
بۆئه‌وه‌ی سلایدێکیان هه‌بێت، و هه‌تا جه‌مسه‌ری ئاگرکوژێنه‌وه‌یه‌کیان هه‌بێت
05:20
Don’t know what they do with that, but they have one.
86
304000
1000
نازانن که‌چی به‌وه‌ ده‌که‌ن، به‌ڵام دانه‌یه‌کیان هه‌یه‌
05:21
So all of these places have these symbols.
87
305000
3000
که‌واته‌ هه‌موو ئه‌م شوێنانه‌ سمبولی خۆیان هه‌یه‌
05:24
Now, our big symbol at IDEO is actually
88
308000
3000
ئێستا له‌ڕاستیدا سمبولی ئێمه‌ له‌، ئای-دی-ئی-ئۆ
05:27
not so much the place, it’s a thing.
89
311000
2000
له‌شێوه‌ی شوێنێک ناچێت، شتێکه‌
05:29
And it’s actually something that we invented a few years ago,
90
313000
3000
له‌ڕاستیدا، شتێکه‌ که‌ چه‌ند ساڵێک پێش ئێستا دروستمان کردووه‌
05:32
or created a few years ago.
91
316000
1000
یان چه‌ند ساڵێک پێش ئێستا دروستمان کردوه‌
05:33
It’s a toy; it’s called a "finger blaster."
92
317000
3000
بوکه‌ڵه‌یه‌ک: ناوی(ته‌قێنه‌ره‌وه‌ی په‌نجه‌ )یه‌
05:36
And I forgot to bring one up with me.
93
320000
2000
بیرم چوو له‌گه‌ڵ خۆم دانه‌یه‌ک بێنم
05:38
So if somebody can reach under the chair that’s next to them,
94
322000
3000
که‌واته‌، ئه‌گه‌ر که‌سێک بتوانێت به‌ که‌سه‌که‌ی ته‌نیشتی بگات
05:41
you’ll find something taped underneath it.
95
325000
2000
تۆ شتێک ده‌دۆزیته‌وه‌ له‌ژێریدا که‌ تۆمار کراوه‌
05:43
That’s great. If you could pass it up. Thanks, David, I appreciate it.
96
327000
3000
ئه‌وه‌ جوانه‌، ئه‌گه‌ر بتوانیت لێی ده‌رباز ببیت، سوپاس دایڤد، من پێی ده‌زانم
05:46
So this is a finger blaster, and you will find that every one of you
97
330000
4000
که‌واته‌، ئه‌مه‌ ته‌قێنه‌ره‌وه‌ی په‌نجه‌یه‌، و ئه‌وه‌ت بۆ ڕون ده‌بێته‌وه‌ که‌ هه‌رکه‌سێک له‌ شێوه‌ی
05:50
has got one taped under your chair.
98
334000
3000
شریتێکت هه‌یه‌ له‌ژێر کورسیه‌که‌ت دا
05:53
And I’m going to run a little experiment. Another little experiment.
99
337000
4000
من تاقیکردنه‌وه‌یه‌کی بچوک ده‌که‌م، دانه‌یه‌کی تریش له‌و تاقیکردنه‌وانه‌
05:57
But before we start, I need just to put these on.
100
341000
3000
به‌ڵام، پێش ئه‌وه‌ی ده‌ست پێ بکه‌ین، پێویسته‌ ئه‌مانه‌ له‌به‌ر بکه‌م
06:00
Thank you. All right.
101
344000
2000
سوپاس، زۆرچاکه‌
06:02
Now, what I’m going to do is, I’m going to see how --
102
346000
3000
ئێستا، من ئه‌مه‌ ده‌که‌م، ئه‌مه‌ ده‌بینم که‌ چۆن
06:05
I can’t see out of these, OK.
103
349000
1000
ناتوانم له‌مانه‌وه‌ هیچ ببینم، باشه‌
06:06
I’m going to see how many of you at the back of the room
104
350000
2000
ده‌مه‌وێت بزانم چه‌ند که‌س له‌ ئێوه‌ له‌وانه‌ی له‌ دواوه‌ی ژوره‌که‌ن
06:08
can actually get those things onto the stage.
105
352000
2000
ده‌توانن ئه‌م شتانه‌ بهێننه‌ سه‌ر ته‌خته‌که‌
06:10
So the way they work is, you know,
106
354000
2000
ده‌زانی، ئه‌و شێوه‌یه‌ی که‌ کارده‌کات ئه‌وه‌یه‌
06:12
you just put your finger in the thing,
107
356000
3000
ته‌نها تۆ په‌نجه‌ت ده‌خه‌یته‌ ناو شته‌که‌وه‌
06:15
pull them back, and off you go.
108
359000
3000
ڕایان ده‌کێشیت، و ده‌ڕۆیت
06:18
So, don’t look backwards. That’s my only recommendation here.
109
362000
5000
که‌واته‌ ته‌ماشای دواوە مەکە، ئه‌وه‌ ته‌نها ئامۆژگاری منه‌ لێره‌
06:23
I want to see how many of you can get these things on the stage.
110
367000
2000
ده‌مه‌وێت بزانم چه‌ند که‌س له‌ ئێوه‌ ده‌توانێت ئه‌م شتانه‌ بخاته‌ سه‌ر ته‌خته‌که‌
06:25
So come on! There we go, there we go. Thank you. Thank you. Oh.
111
369000
3000
ده‌ی! ده‌ستمان پێکرد، ده‌ستمان پێکرد، سوپاس،سوپاس، ئۆو
06:28
I have another idea. I wanted to -- there we go.
112
372000
3000
بیرۆکه‌یه‌کی ترم هه‌یه‌، ده‌مویست - ئه‌وه‌تا
06:31
(Laughter)
113
375000
4000
پیکه‌نین
06:35
There we go.
114
379000
1000
ئه‌وه‌تا
06:36
(Laughter)
115
380000
4000
پێکه‌نین
06:40
Thank you, thank you, thank you.
116
384000
1000
سوپاس، سوپاس، سوپاس
06:41
Not bad, not bad. No serious injuries so far.
117
385000
4000
خراپ نه‌بوو، خراپ نه‌بوو، هه‌تا ئێستا هیچ بریندارێکی ناڕه‌حه‌تمان نییه‌
06:45
(Laughter)
118
389000
4000
پیکه‌نین
06:49
Well, they’re still coming in from the back there;
119
393000
5000
باشه‌، هێشتا ئه‌وان له‌ دواوه‌ دێن
06:54
they’re still coming in.
120
398000
1000
هێشتا ئه‌وان دێن
06:55
Some of you haven’t fired them yet.
121
399000
1000
هه‌ندێکتان هێشتا ده‌ستتان پێنه‌کردووه‌
06:56
Can you not figure out how to do it, or something?
122
400000
2000
ناتوانی بزانیت چی ده‌که‌یت یان شتێکی تره‌؟
06:58
It’s not that hard. Most of your kids figure out how to do this
123
402000
3000
به‌وشێوه‌یه‌ قورس نییه‌، زۆربه‌ی منداڵه‌کانتان ده‌زانن چۆن ئه‌مه‌ بکه‌ن
07:01
in the first 10 seconds, when they pick it up.
124
405000
3000
له‌ (١٠) چرکه‌ی یه‌که‌مدا، که‌ هه‌ڵیده‌گرن
07:04
All right. This is pretty good; this is pretty good.
125
408000
2000
باشه‌ ئه‌مه‌ زۆر باشه‌، ئه‌مه‌ زۆرباشه‌
07:06
Okay, all right. Let’s -- I suppose we'd better...
126
410000
6000
باشه‌، زۆرباشه‌، با-- پێم وایه‌ باشتره‌
07:12
I'd better clear these up out of the way;
127
416000
1000
باشره‌ که‌ ئه‌مانه‌ ڕون بکه‌مه‌وه‌
07:13
otherwise, I’m going to trip over them.
128
417000
2000
ئه‌گینا، به‌سه‌ریاندا ده‌ڕۆم
07:15
All right. So the rest of you can save them
129
419000
3000
زۆرباشه‌، ئه‌وانه‌ی که‌ ماون ده‌توانن ڕزگاریان بکه‌ن
07:18
for when I say something particularly boring,
130
422000
2000
بۆ کاتێک که‌شتێکی بێزارکه‌ر ده‌ڵێم
07:20
and then you can fire at me.
131
424000
1000
وه‌ دوایی ئاگر له‌مندا ده‌بینێ
07:21
(Laughter)
132
425000
2000
پێکه‌نین
07:23
All right. I think I’m going to take these off now,
133
427000
1000
زۆرباشه‌، وابزانم من ئه‌مانه‌ داده‌که‌نم
07:24
because I can’t see a damn thing when I’ve -- all right, OK.
134
428000
4000
چونکه‌ ناتوانم هیچ شتێک ببینم کاتێک من -- زۆرباشه‌، باشه‌
07:28
So, ah, that was fun.
135
432000
4000
که‌واته‌، ئاهه‌، ئه‌وه‌ خۆش بوو
07:32
(Laughter)
136
436000
2000
پێکه‌نین
07:34
All right, good.
137
438000
2000
زۆرباشه‌، باشه‌
07:36
(Applause)
138
440000
2000
چه‌پڵه‌ لێدان
07:38
So, OK, so why?
139
442000
2000
باشه‌، که‌واته‌ چی؟
07:40
So we have the finger blasters. Other people have dinosaurs, you know.
140
444000
3000
که‌واته‌، ته‌قینه‌ره‌وه‌ی په‌نجه‌مان هه‌یه‌، خه‌ڵکانی تر داینه‌سۆری هه‌یه‌
07:43
Why do we have them? Well, as I said,
141
447000
2000
بۆچی ئێمه‌ ئه‌وانه‌مان هه‌یه‌؟ باشه‌، وه‌ک وتم
07:45
we have them because we think maybe playfulness is important.
142
449000
4000
ئێمه‌ ئه‌وه‌مان هه‌یه‌ چونکه‌ باوه‌ڕمان وایه‌ فێڵبازی گرنگه‌
07:49
But why is it important?
143
453000
2000
به‌ڵام بۆچی گرنگه‌؟
07:51
We use it in a pretty pragmatic way, to be honest.
144
455000
3000
به‌ڕاستی بڵێن، ئێمه‌ به‌شێوه‌یه‌کی کرداری به‌کاری ده‌هێنن
07:54
We think playfulness helps us get to better creative solutions.
145
458000
5000
باوه‌ڕمان وایه‌ فێڵبازی یارمه‌تیمان ده‌دات بۆ چاره‌سه‌رێکی داهێنه‌رانه‌ی باشتر
07:59
Helps us do our jobs better,
146
463000
1000
یارمه‌تیمان ده‌دات بۆ باشتر ئه‌نجام دانی کاره‌کانمان
08:01
and helps us feel better when we do them.
147
465000
2000
وە یارمه‌تیمان ده‌دات هه‌ست به‌ باشتربکه‌ین کاتێک ئه‌نجامیان ده‌ده‌ین
08:03
Now, an adult encountering a new situation --
148
467000
4000
ئێستا، هه‌رزه‌کارێک، چاره‌سه‌رێکی تازه‌ دابنێت
08:07
when we encounter a new situation we have a tendency
149
471000
3000
کاتێک چاره‌سه‌رێکی تازه‌ ده‌دانێت، ئاماده‌کاریه‌کمان هه‌یه‌
08:10
to want to categorize it just as quickly as we can, you know.
150
474000
3000
ده‌زانی، بۆ ویستێک بۆ جیاکردنه‌وه‌ی به‌خێراییه‌ک که‌ ده‌توانین
08:13
And there’s a reason for that: we want to settle on an answer.
151
477000
6000
وه‌ هه‌رکارێک هه‌یه‌ بۆ ئه‌وه‌:: ده‌مانه‌وێت بگه‌ینه‌ وه‌ڵامێک
08:19
Life’s complicated; we want to figure out
152
483000
3000
ژیان قورسه‌ : ده‌مانه‌وێت بزانین
08:22
what’s going on around us very quickly.
153
486000
1000
به‌خێرایی که‌چی له‌ده‌وری ئێمه‌دا ڕوده‌دات
08:23
I suspect, actually, that the evolutionary biologists
154
487000
2000
له‌ڕاستیدا، گومان ده‌که‌م که‌ زینده‌وه‌رناسه‌کانی گه‌شه‌کردن
08:25
probably have lots of reasons [for] why we want
155
489000
2000
له‌وانه‌ چه‌ندین هۆکاریان هه‌بێت که‌ بۆچی ئێمه‌ ده‌مانه‌وێت
08:27
to categorize new things very, very quickly.
156
491000
3000
زۆز زۆر به‌خێرایی ئه‌و شته‌ جیاوازانه‌ جیابکه‌ینه‌وه‌
08:30
One of them might be, you know,
157
494000
2000
له‌وانه‌یه‌ یه‌کێکیان
08:32
when we see this funny stripy thing:
158
496000
1000
کاتێک ئه‌م شته‌ ڕوته‌ پێکه‌ناوییه‌ ده‌بینن
08:33
is that a tiger just about to jump out and kill us?
159
497000
3000
ئه‌وه‌یه‌ که‌ پڵنگێک له‌وه‌دایه‌ بازبدات و بمانکوژێت
08:36
Or is it just some weird shadows on the tree?
160
500000
1000
یان چه‌ند سێبه‌رێکی نامۆی داره‌
08:37
We need to figure that out pretty fast.
161
501000
2000
پێویسته‌ ئه‌وه‌ به‌خێرایی بدۆزینه‌وه‌
08:39
Well, at least, we did once.
162
503000
1000
باشه‌، به‌لایه‌نی که‌مه‌وه‌، جارێک ئه‌وه‌مان کردووه‌
08:40
Most of us don’t need to anymore, I suppose.
163
504000
2000
باوه‌ڕمان وایه‌، زۆربه‌مان پێویستمان به‌ هی تر نیه‌
08:42
This is some aluminum foil, right? You use it in the kitchen.
164
506000
2000
ئه‌مه‌ هه‌ندێک له‌ ئه‌له‌منیۆمی ته‌نکه‌، وایه‌؟ ئه‌مه‌ له‌ مه‌تبه‌خه‌کاندا ده‌بینی
08:44
That’s what it is, isn’t it? Of course it is, of course it is.
165
508000
3000
ئه‌وه‌یه‌ که‌ هه‌یه‌، وانیه‌؟ به‌دڵنیاییه‌وه‌ وایه‌، به‌دڵنییاییه‌وه‌ وایه‌
08:47
Well, not necessarily.
166
511000
2000
باشه‌، زۆریش وانییه‌
08:49
(Laughter)
167
513000
2000
پێکه‌نین
08:51
Kids are more engaged with open possibilities.
168
515000
3000
منداڵان زیاتر تێکه‌ڵی حاڵه‌تە نه‌کراوه‌کان ده‌بن
08:54
Now, they’ll certainly -- when they come across something new,
169
518000
2000
ئێستا، به‌دڵنیاییه‌وه‌ ئه‌وان -- کاتێک ده‌گه‌نه‌ شتێکی تازه‌
08:56
they’ll certainly ask, "What is it?"
170
520000
2000
به‌دڵنیاییه‌وه‌ پرسیار ده‌که‌ن ئه‌وه‌ چییه‌؟
08:58
Of course they will. But they’ll also ask, "What can I do with it?"
171
522000
3000
به‌دڵنییایه‌وه‌ ئه‌وان واده‌که‌ن، به‌ڵام هه‌روه‌ها پرسیار ده‌که‌ن، چی لێبکه‌م؟
09:01
And you know, the more creative of them
172
525000
2000
داهێنه‌ره‌ زۆره‌که‌یان
09:03
might get to a really interesting example.
173
527000
3000
له‌وانه‌یه‌ بگاته‌ نمونه‌یه‌کی سه‌رنج ڕاکێش
09:06
And this openness is the beginning of exploratory play.
174
530000
5000
ئه‌م کراوه‌ییه‌ سه‌ره‌تایه‌که‌ بۆ دۆزینه‌وه‌ی یاری
09:11
Any parents of young kids in the audience? There must be some.
175
535000
3000
هیچ دایک و باوکێکی منداڵانی گه‌نج هه‌یه‌ له‌ناو ئامه‌ده‌بواندا؟ له‌وانه‌یه‌ هه‌ندێک هه‌بێت
09:14
Yeah, thought so. So we’ve all seen it, haven’t we?
176
538000
3000
به‌ڵێ، پێم وابوو، که‌واته‌ هه‌موومان بینیومانه‌، وانیه‌؟
09:17
We’ve all told stories about how, on Christmas morning,
177
541000
3000
هه‌موومان چیرۆکمان گێڕاوه‌ته‌وه‌ که‌ چۆن، له‌ڕۆژی کریسمس دا
09:20
our kids end up playing with the boxes
178
544000
2000
منداڵه‌کانمان به‌ یاری کردن به‌سندوقه‌کان کۆتایی دێت
09:22
far more than they play with the toys that are inside them.
179
546000
3000
زیاتر له‌وه‌ی که‌ یاری ده‌که‌ن له‌گه‌ڵ یاریه‌کانیان که‌ له‌ناویان دایه‌
09:25
And you know, from an exploration perspective,
180
549000
4000
ده‌زانی، له‌ڕوانگه‌ی که‌سێکی دۆزه‌ره‌وه‌دا
09:29
this behavior makes complete sense.
181
553000
2000
ئه‌م هه‌ڵسوکه‌وته‌ ته‌واو گونجاوه‌
09:31
Because you can do a lot more with boxes than you can do with a toy.
182
555000
3000
چونکه‌ ده‌توانی زیاتر له‌گه‌ڵ سندوقه‌کان بکه‌یت وه‌ک له‌گه‌ڵ یارییه‌کان
09:34
Even one like, say, Tickle Me Elmo --
183
558000
3000
هه‌تا یه‌کێک ده‌ڵێت، تیکل می ئیلمۆ
09:37
which, despite its ingenuity, really only does one thing,
184
561000
3000
که‌ له‌گه‌ڵ ساویلکه‌یدا، به‌ڕاستی یه‌ک شت ده‌کات
09:40
whereas boxes offer an infinite number of choices.
185
564000
7000
به‌ڵام، سندوقه‌کان ژماره‌یه‌کی زۆر هه‌ڵبژاردنت ده‌داتێ
09:47
So again, this is another one of those playful activities
186
571000
2000
که‌واته‌ دووباره‌، ئه‌مه‌ یه‌کێکی تره‌ له‌ جوڵه‌ فێڵاوییه‌کان
09:49
that, as we get older, we tend to forget and we have to relearn.
187
573000
4000
که‌ هه‌تا به‌ره‌و ته‌مه‌ن بڕۆین، شتی زیاتر له‌بیر ده‌که‌ین و پێویسته‌ دوو باره‌ فێر ببینه‌وه‌
09:54
So another one of Bob McKim’s favorite exercises
188
578000
3000
که‌واته‌، یه‌کێکی تر له‌ ڕاهێنانه‌ په‌سه‌نده‌کانی بۆب مایکم
09:57
is called the "30 Circles Test."
189
581000
1000
ناوی (تاقیکردنه‌وه‌ی (٣٠) بازنه‌کان)ه‌
09:58
So we’re back to work. You guys are going to get back to work again.
190
582000
3000
که‌واته‌، ئێمه‌ گه‌ڕاینه‌وه‌ بۆ کارکردن، هاوڕێیان ئێوه‌ دوباره‌ بگه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ کار کردن
10:01
Turn that piece of paper that you did the sketch on
191
585000
2000
ئه‌و وه‌ره‌قه‌یه‌ هه‌ڵبده‌ره‌وه‌ که‌ کێشانه‌که‌ت له‌سه‌ر کردووه‌
10:03
back over, and you’ll find those 30 circles printed on the piece of paper.
192
587000
4000
هه‌ڵیده‌ره‌وه‌، و ئێوه‌ ئه‌و (٣٠) بازنه‌یه‌ ده‌بینن له‌سه‌ر وه‌ره‌قه‌که‌تان
10:07
So it should look like this. You should be looking at something like this.
193
591000
2000
که‌واته‌، پێویسته‌ له‌وه‌ بچێت، پێویسته‌ ئێوه‌ بۆ شتێکی له‌و بابه‌ته‌ بگه‌ڕێن
10:09
So what I’m going to do is, I’m going to give you minute,
194
593000
3000
له‌به‌رئه‌وه‌، من ئه‌مه‌ ده‌که‌م، من خوله‌کێکتان ده‌ده‌مێ
10:12
and I want you to adapt as many of those circles as you can
195
596000
3000
و ده‌مه‌وێت هه‌تا ده‌توانیت ئه‌و بازنه‌ بگونجێنیت
10:15
into objects of some form.
196
599000
2000
بۆ چه‌ند شتێکی جیاوازی به‌رجه‌سته‌ کراو
10:17
So for example, you could turn one into a football,
197
601000
2000
بۆ نمونه‌، ئێوه‌ ده‌توانن یه‌کێکیان بکه‌ن به‌ تۆپ
10:19
or another one into a sun. All I’m interested in is quantity.
198
603000
3000
یان دانه‌یه‌کی تریان بۆ خۆر، ئه‌وه‌ی که‌من به‌دوایدا ده‌گه‌ڕێم ژماره‌یه‌
10:22
I want you to do as many of them as you can,
199
606000
3000
ده‌مه‌وێت هه‌تا ده‌توانن له‌مانه‌ دروست بکه‌ن
10:25
in the minute that I’m just about to give you.
200
609000
3000
له‌ خوله‌کێکدا که‌من پێتان ده‌ده‌م
10:28
So, everybody ready? OK? Off you go.
201
612000
3000
که‌واته‌ هه‌موتان ئاماده‌ن؟ باشه‌، ده‌ست پێ بکه‌ن
10:46
Okay. Put down your pencils, as they say.
202
630000
4000
باشه‌، هه‌ر که‌وتم، قەڵه‌مه‌کانیان دابنێن
10:50
So, who got more than five circles figured out?
203
634000
3000
که‌واته‌، کێ زیاتر له‌ پێنج بازنه‌ی دۆزیوه‌ته‌وه‌؟
10:53
Hopefully everybody? More than 10?
204
637000
2000
به‌خۆشحاڵیه‌وه‌ هه‌مووتان؟ زیاتر له‌ (١٠) دانه‌
10:55
Keep your hands up if you did 10.
205
639000
2000
ده‌ست به‌رز بکه‌ره‌وه‌ ئه‌گه‌ر (١٠) دانه‌ت کردوه‌
10:57
15? 20? Anybody get all 30?
206
641000
3000
١٥؟ ٢٠؟ که‌س هه‌یه‌ هه‌موو (٣٠) دانه‌یه‌ک ته‌واو کردبێت
11:00
No? Oh! Somebody did. Fantastic.
207
644000
3000
نه‌خێر؟ ئۆو ! که‌سێک کردویه‌تی، زۆرچاکه‌
11:03
Did anybody to a variation on a theme? Like a smiley face?
208
647000
5000
ئایا هیچ که‌سێک جیاوازی بابه‌ته‌که‌ی دۆزییه‌وه‌؟ وه‌ک ده‌موو چاوێکی پێکه‌ناوی
11:08
Happy face? Sad face? Sleepy face? Anybody do that?
209
652000
5000
ده‌م و چاوێکی گه‌ش؟ ده‌م و چاوێکی بێ تاقه‌ت؟ ده‌م و چاوێکی خه‌واڵو؟ که‌س ئه‌وه‌ ده‌کات
11:13
Anybody use my examples? The sun and the football?
210
657000
4000
که‌س نمونه‌ی من به‌کار ده‌هێنێت؟ خۆره‌که‌ و تۆپه‌که‌
11:17
Great. Cool. So I was really interested in quantity.
211
661000
4000
زۆرچاکه‌، من به‌ڕاستی گرنگی به‌و ژماره‌ ده‌ده‌م
11:21
I wasn’t actually very interested in whether they were all different.
212
665000
3000
له‌ڕاستیدا، من گرنگیم نه‌دا به‌وه‌ی ئایا هه‌مووی جیاواز بوون
11:24
I just wanted you to fill in as many circles as possible.
213
668000
3000
ته‌نها ده‌مویست هه‌تا ده‌توانن بازنه‌ بکێشن
11:27
And one of the things we tend to do as adults, again, is we edit things.
214
671000
5000
دووباره‌، شتێک له‌ شته‌کان که‌ هه‌وڵ ده‌ده‌ین وه‌ک گه‌نج بیکه‌ین ئه‌وه‌یه‌ که‌ شته‌کان چاک ده‌که‌ین
11:32
We stop ourselves from doing things.
215
676000
1000
خۆمان له‌ ئه‌نجام دانی شته‌کان به‌دوور ده‌خه‌ین
11:33
We self-edit as we’re having ideas.
216
677000
2000
خۆمان چاک ده‌که‌ین وه‌ک ئه‌وه‌ی بیرۆکه‌مان هه‌بێت
11:35
And in some cases, our desire to be original is actually a form of editing.
217
679000
6000
له‌چه‌ند که‌سێکدا، حه‌زلێکردنمان به‌ ئۆرجناڵی فۆڕمی چاک کردنه‌وه‌
11:41
And that actually isn’t necessarily really playful.
218
685000
4000
وه‌ له‌ڕاستیدا ئه‌وه‌ زۆر فێڵبازانه‌یه‌
11:45
So that ability just to go for it and explore lots of things,
219
689000
5000
که‌واته‌، ئه‌و توانای ته‌نها بۆ دۆزینه‌وه‌ی زۆرێک له‌ شته‌کان
11:50
even if they don’t seem that different from each other,
220
694000
2000
هه‌تا ئه‌گه‌ر زۆر جیاواز نه‌بن له‌ یه‌کتری
11:52
is actually something that kids do well, and it is a form of play.
221
696000
6000
ئه‌و شته‌ی که‌ منداڵان به‌باشی ده‌یکه‌ن شێوازی یاری کردنه‌
11:58
So now, Bob McKim did another
222
702000
2000
ئێستا، بۆب ماکیم
12:00
version of this test
223
704000
1000
دانه‌یه‌کی تری له‌م تاقیکردنه‌وه‌نه‌ ئه‌نجامدا
12:01
in a rather famous experiment that was done in the 1960s.
224
705000
4000
له‌تاقی کردنه‌وه‌یه‌کی به‌ناوبانگ تردا که‌ له‌ساڵه‌کانی (١٩٦٠)دا ئه‌نجام دراوه‌
12:05
Anybody know what this is? It’s the peyote cactus.
225
709000
5000
هیچ که‌سێک ده‌زانێت ئه‌مه‌ چییه‌؟ ئه‌مه‌ دڕکی (سوبێرا)ه‌
12:10
It’s the plant from which you can create mescaline,
226
714000
2000
ئه‌مه‌ ڕوه‌کێکه‌ که‌ ده‌توانێت ده‌رمانی لێ دروست بکهی
12:12
one of the psychedelic drugs.
227
716000
2000
یه‌کێک له‌ ده‌رمانه‌ ده‌رونیه‌کان
12:14
For those of you around in the '60s, you probably know it well.
228
718000
1000
بۆ ئه‌وه‌تان که‌ له‌ (٦٠)کاندا، له‌وانه‌یه‌ به‌باشی بیناسن
12:15
McKim published a paper in 1966, describing an experiment
229
719000
6000
ماکیم ڕاپۆرتێکی له‌ساڵی (١٩٦٦)دا بڵاوکرده‌وه‌، باسی تاقیکردنه‌وه‌که‌ی ده‌کات
12:21
that he and his colleagues conducted
230
725000
1000
که‌خۆیان و هاوڕێکانی کاریان له‌سه‌ر کردووه‌
12:22
to test the effects of psychedelic drugs on creativity.
231
726000
4000
بۆ تاقیکردنه‌وه‌ی کاریگه‌ری ده‌رمانه‌ ده‌رونییه‌که‌ له‌سه‌ر داهێنان
12:26
So he picked 27 professionals -- they were
232
730000
7000
له‌به‌رئه‌وه‌، ئه‌و (٢٧) که‌سی شاره‌زای هه‌ڵبژارد - - ئه‌وان
12:33
engineers, physicists, mathematicians, architects,
233
737000
2000
ئه‌ندازیاری پزیشک و بیرکاری زان و ئه‌ندازیاری ته‌لار سازی
12:35
furniture designers even, artists --
234
739000
3000
هه‌تا دیزانه‌ری که‌لوپه‌ل و هونه‌رمه‌ند
12:38
and he asked them to come along one evening,
235
742000
3000
وه‌ داوای لێکردن که‌ ئێواره‌یه‌ک به‌ته‌نها بێن
12:41
and to bring a problem with them that they were working on.
236
745000
7000
وه‌ کێشه‌یه‌ک که‌ کاری له‌سه‌ر ده‌که‌ن له‌گه‌ڵ خۆیان بیهێنن
12:48
He gave each of them some mescaline,
237
752000
2000
ده‌رمانێکی له‌بیربه‌ره‌وه‌یان دا به‌هه‌ر یه‌کێکیان
12:50
and had them listen to some nice, relaxing music for a while.
238
754000
4000
بۆماوه‌یه‌ک چه‌ند مۆسیقایه‌کی ئارام که‌ره‌وه‌و خۆشیان بۆ لێدان
12:54
And then he did what’s called the Purdue Creativity Test.
239
758000
6000
دوایی تاقیکردنه‌وه‌ی داهێنانی پۆردوو یان کرد
13:00
You might know it as, "How many uses can you find for a paper clip?"
240
764000
3000
له‌وانه‌یه‌ وه‌ک "چه‌ند کلیپێکی وه‌ره‌قه‌کردن به‌کارده‌هێنن" بێت
13:03
It’s basically the same thing as the 30 circles thing that I just had you do.
241
767000
4000
له‌ڕاستیدا ئه‌وه‌ وه‌ک هه‌مان ئه‌و (٣٠) بازنه‌یه‌ که‌وتم بیکێشن
13:07
Now, actually, he gave the test before the drugs
242
771000
2000
ئێستا، ئه‌و له‌پێش ده‌رمانه‌که‌ تاقیکردنه‌وه‌یه‌کی کرد
13:09
and after the drugs, to see
243
773000
4000
وە دوای ده‌رمانه‌که‌ش، بۆ بینینی
13:13
what the difference was in people’s
244
777000
2000
ئه‌و جیاوازییه‌ی له‌ خه‌ڵکدا هه‌یه‌
13:15
facility and speed with coming up with ideas.
245
779000
3000
له‌ ئاسانکاری و خێرایدا له‌گه‌ڵ داهێنانی بیره‌وه‌ری
13:18
And then he asked them to go away
246
782000
1000
دوایی داوای لێکردن بڕۆن
13:19
and work on those problems that they’d brought.
247
783000
4000
وە کار له‌سه‌ر ئه‌و کەیسانه‌ بکه‌ن که‌ هێناویانه‌
13:23
And they’d come up with a bunch of
248
787000
2000
ئه‌وان چه‌ندین
13:25
interesting solutions -- and actually, quite
249
789000
2000
ئه‌نجامی سه‌رنج ڕاکێشیان بۆ هات -- و له‌ڕاستیدا تا ڕاده‌یه‌ک
13:27
valid solutions -- to the things that they’d been working on.
250
791000
3000
چاره‌سه‌ری یاسایی -- بۆ ئه‌و شتانه‌ی که‌ کاریان له‌سه‌ر ده‌کرد
13:30
And so, some of the things that they figured out,
251
794000
1000
له‌به‌رئه‌وه‌، هه‌ندێ له‌و شتانه‌ی که‌ ئه‌وان ده‌ستیان که‌وت
13:31
some of these individuals figured out;
252
795000
2000
هه‌ندێک له‌و که‌سانه‌ ئه‌وه‌یان ده‌ست که‌وت
13:33
in one case, a new commercial building and designs for houses
253
797000
3000
له‌بابه‌تێکدا، بینایه‌کی تازه‌ی بازرگانی و خانوه‌کان
13:36
that were accepted by clients;
254
800000
1000
که‌ له‌لایەن بریکاره‌کانه‌وه‌ قبوڵ کراوه‌
13:37
a design of a solar space probe experiment;
255
801000
4000
دیزاینێک بۆ تاقیکردنه‌ی بۆشایی خۆر
13:41
a redesign of the linear electron accelerator;
256
805000
5000
دیزاین کردنه‌وه‌ی به‌رزکردنه‌وه‌ی ئه‌لکترۆنی
13:46
an engineering improvement to a magnetic tape recorder --
257
810000
2000
به‌ره‌و پێش چونی ئه‌ندازیاری کانزایی شریتی تۆمار کردن
13:48
you can tell this is a while ago;
258
812000
1000
ده‌توانین بڵێین ئه‌مه‌ ماوه‌یه‌ک پێش ئێستا بوو
13:49
the completion of a line of furniture;
259
813000
4000
ته‌واوکردنی هێڵی که‌لوپه‌ل
13:53
and even a new conceptual model of the photon.
260
817000
3000
وه‌ هه‌تا شێوازی تازه‌ی فۆتۆن یه‌که‌ی ڕوناکی
13:56
So it was a pretty successful evening.
261
820000
2000
که‌واته‌، به‌ڕاستی ئێواره‌یه‌کی سه‌رکه‌وتوو بوو
13:58
In fact, maybe this experiment was the reason that Silicon Valley
262
822000
4000
له‌ڕاستیدا، له‌وانه‌یه‌ ئه‌م تاقیکردنه‌وه‌یه‌ هۆکار بوبێت که‌ دۆڵی سلیکۆن
14:02
got off to its great start with innovation.
263
826000
3000
له‌به‌رهه‌م هێنانی گه‌وره‌ وه‌ستا
14:05
We don’t know, but it may be.
264
829000
1000
ئێمه‌ نازانین، به‌ڵام له‌وانه‌یه‌
14:06
We need to ask some of the CEOs
265
830000
1000
پێویسته‌ پرسیار له‌هه‌ندێ بەڕێوەبەری شوێنێک بکه‌ین
14:07
whether they were involved in this mescaline experiment.
266
831000
2000
جا ئه‌وان به‌شداری ئه‌م تاقیکردنه‌وه‌ی ده‌رمانه‌یان کردبێت یان نا
14:09
But really, it wasn’t the drugs that were important;
267
833000
4000
به‌ڵام، به‌ڕاستی،ئه‌و ده‌رمانه‌ شتە گرنگه‌ نه‌بوو
14:13
it was this idea that what the drugs did
268
837000
1000
ئه‌و بیرۆکه‌ی ئه‌وه‌ بوو که‌ ده‌رمانه‌کانی چی ده‌که‌ن
14:14
would help shock people out of their normal way of thinking,
269
838000
3000
یارمه‌تی که‌سانی په‌شۆکاو بدات له‌بیر کردنه‌وه‌یان به‌ ئاساییانه‌
14:17
and getting them to forget the adult behaviors
270
841000
4000
وه‌ وایان لێ بکات که‌ هه‌ڵسوکه‌وتی هه‌رزه‌کارانه‌یان له‌بیر بچێته‌وه‌
14:21
that were getting in the way of their ideas.
271
845000
3000
که‌ له‌به‌رده‌م بیرۆکه‌کانیان دا وه‌ستاون
14:24
But it’s hard to break our habits, our adult habits.
272
848000
4000
به‌ڵام، ئه‌وه‌ قورسه‌ که‌ نەریتەکانمان نه‌هێڵیت، نەریتە هه‌رزه‌کاریه‌کانمان
14:28
At IDEO we have brainstorming rules written on the walls.
273
852000
4000
له‌ (ئای.ده‌.ئی.ئۆ) یاسای بیرکردنه‌وه‌مان له‌سه‌ر دیواره‌کان نوسراوه‌
14:32
Edicts like, "Defer judgment," or "Go for quantity."
274
856000
4000
ئیدکتس وه‌ک "دواخستنی دادگایی" یان "بڕۆ بۆ ژماره‌کان: وایه‌
14:36
And somehow that seems wrong.
275
860000
1000
به‌شێوه‌یه‌ک له‌ هه‌ڵه‌ ده‌چێت
14:37
I mean, can you have rules about creativity?
276
861000
2000
مه‌به‌ستم له‌وه‌یه‌، ده‌توانی یاسات هه‌بێت له‌باره‌ی داهێنانه‌وه‌؟
14:39
Well, it sort of turns out that we need rules
277
863000
2000
باشه‌، ده‌رکه‌وت که‌ ئێمه‌ پێویستمان به‌ یاساکانه‌
14:41
to help us break the old rules and norms
278
865000
3000
بۆ یارمه‌تیدانمان له‌ شکاندنی یاسا کۆنه‌کان و بناغه‌کان
14:44
that otherwise we might bring to the creative process.
279
868000
4000
که‌ هه‌رچۆنێک بێت له‌وانه‌یه‌ بۆ پڕۆسه‌ی به‌رهه‌م هێنانه‌که‌ بیهێنین
14:48
And we’ve certainly learnt that over time,
280
872000
1000
وه‌ به‌دڵنیاییه‌وه‌ به‌درێژایی کات ئه‌وه‌ فێربوین
14:49
you get much better brainstorming,
281
873000
2000
بیرکردنه‌وه‌یه‌کی زۆرت ده‌ست ده‌که‌وێت
14:51
much more creative outcomes when everybody does play by the rules.
282
875000
6000
زیاتر له‌ ده‌رئه‌نجامی به‌رهه‌م هێنه‌رکاتێک هه‌موو که‌س به‌هۆی یاساکانه‌وه‌ یاری ده‌کات
14:57
Now, of course, many designers, many individual designers,
283
881000
3000
ئێستا به‌دڵنیاییه‌وه‌، زۆرێک له‌ دیزایینه‌کان، زۆرێک له‌ که‌سه‌ دیزه‌ینه‌ره‌کان
15:00
achieve this is in a much more organic way.
284
884000
2000
زیاتر به‌شێوه‌یه‌کی ئه‌ندامی وه‌ریان گرت
15:02
I think the Eameses are wonderful examples of experimentation.
285
886000
5000
باوه‌ڕم وایه‌، (ئێمێس)ه‌کان نمونه‌یه‌کی زۆر باشی له‌ تاقیکردنه‌وه‌کان
15:07
And they experimented with plywood for many years
286
891000
3000
ئه‌وان تاقیکردنه‌وه‌کانیان به‌ شێوه‌یه‌کی بازنه‌یی کرد بۆ چه‌ندین ساڵ
15:10
without necessarily having one single goal in mind.
287
894000
3000
به‌بێ مه‌به‌ستێکی تایبه‌تی و پێویست له‌ مێشکمدایه‌
15:13
They were exploring following what was interesting to them.
288
897000
4000
ئه‌وان ئه‌و شتانه‌یان ده‌دۆزییه‌وه‌ که‌ حه‌زیان لێبووه‌
15:17
They went from designing splints for wounded soldiers
289
901000
2000
ئه‌وان دیزاین کردنی ته‌لاشه‌دار بۆ سه‌ربازه‌ برینداره‌کان
15:19
coming out of World War II and the Korean War, I think,
290
903000
3000
له‌ جه‌نگی جیهانی دووه‌مدا و جه‌نگی کۆریادا ڕۆشتن، وابزانم
15:22
and from this experiment they moved on to chairs.
291
906000
2000
وه‌ له‌م تاقیکردنه‌وه‌ دا کورسیان دۆزییه‌وه‌
15:24
Through constant experimentation with materials,
292
908000
2000
له‌ڕێگه‌ی گۆڕینی تاقیکردنه‌وه‌کاندا له‌گه‌ڵ ماده‌کان
15:26
they developed a wide range of iconic solutions
293
910000
3000
ئه‌وان چاره‌سه‌ری ئایۆنی ماوه‌ درێژیان گه‌شه‌ پێدا
15:29
that we know today, eventually resulting in,
294
913000
2000
که‌ ئێمه‌ ئه‌مڕۆ ده‌یان ناسین، له‌کۆتایدا گه‌یشتنه‌ ئه‌وێ
15:31
of course, the legendary lounge chair.
295
915000
2000
به‌دڵنیاییه‌وه‌، دۆزه‌ره‌وه‌ی کورسی جوڵاو
15:33
Now, if the Eameses had stopped with that first great solution,
296
917000
3000
ئێستا، ئه‌گه‌ر (ئێمێس)ه‌کان له‌و چاره‌سه‌ره‌ گه‌وره‌یه‌ی سه‌ره‌تادا بوه‌ستانایه‌
15:36
then we wouldn’t be the beneficiaries of so many
297
920000
3000
دوایی ئێمه‌ سودی زۆرمان وه‌رنه‌ده‌گرت له‌ شتە جوانه‌کانی ئه‌مڕۆ
15:39
wonderful designs today.
298
923000
3000
دیزاینه‌ جوانه‌کانی ئه‌مڕۆ
15:42
And of course, they used experimentation in all aspects of their work,
299
926000
4000
به‌دڵنیاییه‌وه‌، ئه‌وان له‌ هه‌موو ڕووه‌کانه‌وه‌ تاقیکردنه‌وه‌یان له‌ کاره‌کانیاندا ئه‌نجامدراوه‌
15:46
from films to buildings, from games to graphics.
300
930000
6000
له‌ فیلمه‌وه‌ بۆ بیناکان، له‌یاریه‌کانه‌وه‌ بۆ هێڵکارییه‌کان
15:52
So, they’re great examples, I think, of exploration
301
936000
4000
که‌واته‌، ئه‌وان نمونه‌ی گه‌وره‌ن له‌ دۆزینه‌وه‌ دا
15:56
and experimentation in design.
302
940000
2000
وە له‌دیزاین کردنی تاقیکردنه‌وه‌کاندا
15:58
Now, while the Eameses were exploring those possibilities,
303
942000
3000
ئێستا، له‌کاتێکدا (ئێمس)ه‌کان ئه‌و ڕێگایانه‌یان ده‌دۆزییه‌وه‌
16:01
they were also exploring physical objects.
304
945000
3000
هه‌روه‌ها ئه‌وان ته‌نی به‌رجه‌سته‌یان ده‌دۆزییه‌وه‌
16:04
And they were doing that through building prototypes.
305
948000
3000
ئه‌وانه‌یان له‌ڕێگه‌ی نمونه‌ی سه‌ره‌تاییه‌وه‌ ئه‌نجام ده‌دا
16:07
And building is the next of the behaviors that I thought I’d talk about.
306
951000
5000
بیناکان هه‌نگاوی داهاتومان ده‌بێت که‌ باسی ده‌که‌م
16:12
So the average Western first-grader
307
956000
2000
که‌واته‌، تێکڕای که‌سه‌ یه‌که‌مه‌کانی ڕۆژ ئاوا
16:14
spends as much as 50 percent of their play time
308
958000
3000
زیاتر له (%٥٠)ی کاتی یاری کردنیاندا به‌سه‌ر ده‌به‌ن
16:17
taking part in what’s called "construction play."
309
961000
3000
له‌به‌شداری کردنیان له‌وه‌ی که‌ ناوی (دروست کردنی یاریی)ه‌
16:20
Construction play -- it’s playful, obviously,
310
964000
3000
دروست کردنی یاری -- له‌ڕاستیدا، ئه‌وه‌ فێڵاوییه‌
16:23
but also a powerful way to learn.
311
967000
2000
به‌ڵام زۆر باشه‌ بۆ فێربوون
16:25
When play is about building a tower out of blocks,
312
969000
5000
کاتێک یاری کردن دروستکردنی تاوه‌رێکه‌ به‌بێ بلۆک
16:30
the kid begins to learn a lot about towers.
313
974000
2000
منداڵه‌که‌ ده‌ست ده‌کات به‌فێربوون له‌باره‌ی تاوه‌ره‌کان
16:32
And as they repeatedly knock it down and start again,
314
976000
2000
کاتێک ئه‌وان دووباره‌ ده‌یڕوخێنن و ده‌ست پێده‌که‌نه‌وه‌
16:34
learning is happening as a sort of by-product of play.
315
978000
4000
فێربوون ڕوده‌دات وه‌ک جۆرێک له‌یاری به‌رهه‌م هێنان
16:38
It’s classically learning by doing.
316
982000
4000
فێربونه‌که‌ی بۆ ئه‌نجام دانییه‌تی
16:42
Now, David Kelley calls this behavior,
317
986000
1000
ئێستا، دایڤد کێلای باسی ئه‌م هه‌ڵسوکه‌وته‌ ده‌کات
16:43
when it’s carried out by designers, "thinking with your hands."
318
987000
4000
کاتێک له‌لایەن دیزاینه‌ره‌کان ئه‌وه‌ ڕون ده‌که‌نه‌وه‌، بیرکردنه‌وه‌ به‌ ده‌سته‌کانت
16:47
And it typically involves making multiple,
319
991000
3000
ئه‌وه‌ په‌یوه‌ندی به‌ دووجا کردنیه‌وه‌ هه‌یه‌
16:50
low-resolution prototypes very quickly,
320
994000
3000
چاره‌سه‌ری نزم و به‌خێرایی
16:53
often by bringing lots of found elements together
321
997000
2000
زۆربه‌ی کات به‌هۆی پێکه‌وه‌ به‌ستنی به‌شه‌کانه‌وه‌ ده‌بێت
16:55
in order to get to a solution.
322
999000
3000
بۆ به‌ده‌ست هێنانی چاره‌ سه‌رێک
16:58
On one of his earliest projects, the team was kind of stuck,
323
1002000
4000
له‌ یه‌کێک له‌ پڕۆژه‌ سه‌ره‌تاکانی، تیمه‌که‌ به‌جۆرێک گیر خواردوو بوو
17:02
and they came up with a mechanism by hacking together
324
1006000
4000
وە میکانیزمێکیان دروست کرد به‌هۆی کارکردن پێکه‌وه‌
17:06
a prototype made from a roll-on deodorant.
325
1010000
3000
نمونه‌یه‌کی سه‌ره‌تایی ئاماده‌کراو بۆ نه‌هێشتنی ئه‌وه‌
17:09
Now, that became the first commercial computer mouse
326
1013000
2000
ئێستا، ئه‌وه‌بوو یه‌که‌م بازرگانی ماوسی کۆمپیوته‌ر
17:11
for the Apple Lisa and the Macintosh.
327
1015000
2000
بۆ ئه‌پڵ لێزو ماکنتۆش
17:13
So, they learned their way to that by building prototypes.
328
1017000
6000
له‌به‌رئه‌وه‌، ئه‌وه‌ فێربوون له‌ڕێگه‌ی دروست کردنی نمونه‌ی سه‌ره‌تایی
17:19
Another example is a group of designers
329
1023000
2000
نمونه‌یه‌کی تر ئه‌وه‌یه‌ که‌ گروپێکی تر له‌ دیزاینه‌ره‌کان
17:21
who were working on a surgical instrument with some surgeons.
330
1025000
3000
که‌ کاریان له‌سه‌ر که‌ل و په‌لی نه‌شته‌رگه‌ری ده‌کرد له‌گه‌ڵ هه‌ندێ له‌ برینکاره‌کان
17:24
They were meeting with them; they were talking to the surgeons
331
1028000
2000
کۆبونه‌وه‌یان له‌گه‌ڵ دا ده‌کرد، قسه‌یان له‌گه‌ڵ برینکاره‌کان ده‌کرد
17:26
about what it was they needed with this device.
332
1030000
3000
له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی که‌ پێویستیانه‌ له‌گه‌ڵ ئه‌م ئامێره‌دا
17:29
And one of the designers ran out of the room
333
1033000
2000
یه‌کێک له‌ دیزاینه‌ره‌کان له‌ ژوره‌که‌ هاته‌ ده‌ره‌وه‌
17:31
and grabbed a white board marker and a film canister --
334
1035000
3000
قوڵه‌می ته‌خته‌ی سپی هه‌ڵده‌گرێت و قوتوی بچوکی فیلم
17:34
which is now becoming a very precious prototyping medium --
335
1038000
3000
که‌ ئێستا ده‌گۆڕێت بۆ شێوازێکی نمونه‌یی بنچینه‌یی به‌نرخ
17:37
and a clothespin. He taped them all together,
336
1041000
2000
و ده‌رزی جل و به‌رگ، ئه‌و هه‌مویانی پێکه‌وه‌ به‌ست
17:39
ran back into the room and said, "You mean, something like this?"
337
1043000
2000
گه‌ڕایه‌وه‌ بۆ ژوره‌که‌ی وتی مه‌به‌ستت له‌ شتێکی وه‌ک ئه‌وه‌یه‌؟
17:41
And the surgeons grabbed hold of it and said,
338
1045000
2000
وه‌ برینکاره‌کان هه‌ڵیان گرت و وتیان
17:43
well, I want to hold it like this, or like that.
339
1047000
2000
باشه‌، ده‌مه‌وێت به‌م شێوه‌یه‌ یان به‌و شێوه‌یه‌ ڕایبگری
17:45
And all of a sudden a productive conversation
340
1049000
2000
له‌ناکاو گفتوگۆ به‌رهه‌م هێنه‌که‌
17:47
was happening about design around a tangible object.
341
1051000
5000
له‌باره‌ی دیزاین کردنه‌وه‌ ده‌کرا بۆ شتێکی ده‌ست لێدراو
17:52
And in the end it turned into a real device.
342
1056000
4000
له‌کۆتایدا، ئه‌وه‌ گۆڕا بۆ ئامێرێکی ڕاسته‌قینه‌
17:56
And so this behavior is all about quickly getting something
343
1060000
3000
که‌واته‌، ئه‌م هه‌ڵسوکه‌وته‌ له‌باره‌ی ئه‌نجامدانیەتی به‌خێرایی
17:59
into the real world, and having your thinking advanced as a result.
344
1063000
5000
له‌جیهانی ڕاستیدا، وه‌ سه‌ره‌نجام بیرۆکه‌کانت به‌ره‌و پێش ببه‌یت
18:04
At IDEO there’s a kind of a back-to-preschool feel
345
1068000
3000
له‌ (ئای.دی.ئی.ئۆ) جۆرێک له‌پشت کردن هه‌یه‌ بۆ هه‌ستی پێش قوتابخانه‌
18:07
sometimes about the environment.
346
1071000
2000
هه‌ندێ کات له‌باره‌ی ژینگه‌وه‌
18:09
The prototyping carts, filled with colored paper
347
1073000
3000
عه‌ره‌بانه‌ی ده‌ستی دروست کراو پڕکراوه‌ له‌ وه‌ره‌قه‌ی ڕه‌نگاو ڕه‌نگ
18:12
and Play-Doh and glue sticks and stuff --
348
1076000
3000
و یاری دۆهه‌ و که‌تیره‌ و شتی تر
18:15
I mean, they do have a bit of a kindergarten feel to them.
349
1079000
3000
مه‌به‌ستم له‌وه‌یه‌، ئه‌وان هه‌ندێ هه‌ستی منداڵانه‌ له‌ناویاندا هه‌یه‌
18:18
But the important idea is that everything’s at hand, everything’s around.
350
1082000
4000
به‌ڵام، بیرۆکه‌ گرنگه‌که‌ ئه‌وه‌یه‌ که‌ هه‌موو شتێک له‌ده‌ست دایه‌، هه‌موو شتێک هه‌یه‌
18:22
So when designers are working on ideas,
351
1086000
2000
که‌واته‌، کاتێک دیزاینه‌ره‌کان کار له‌سه‌ر بیرۆکه‌کان ده‌که‌ن
18:24
they can start building stuff whenever they want.
352
1088000
3000
ده‌توانن که‌لوپه‌لی بیناکه‌ ده‌ست پێ بکه‌ن له‌ هه‌رشوێنێک که‌ ده‌یانه‌وێت
18:27
They don’t necessarily even have to go
353
1091000
1000
هه‌تا پێویست ناکات بڕۆن
18:28
into some kind of formal workshop to do it.
354
1092000
2000
به‌ناوی هه‌ندێ له‌ ۆرک شۆپی ئاسایدا بۆ ئه‌نجامدانی
18:30
And we think that’s pretty important.
355
1094000
2000
ئێمه‌ پێمان وایه‌ ئه‌وه‌ زۆر گرنگه‌
18:32
And then the sad thing is, although preschools
356
1096000
2000
دواتر شته‌ خه‌ماوییه‌که‌ ئه‌وه‌یه‌، له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی پێش قوتابخانه‌کان
18:34
are full of this kind of stuff, as kids go through the school system
357
1098000
4000
پڕن له‌م جۆره‌ شتانه‌، کاتێک منداڵه‌کان به‌ناوی سیسته‌می قوتابخانه‌کەدا
18:38
it all gets taken away.
358
1102000
2000
ئه‌مانه‌ هه‌مووی لاده‌برێن
18:40
They lose this stuff that facilitates
359
1104000
2000
ئه‌م جۆره‌ شتانه‌ له‌ده‌ست ده‌ده‌ن که‌ ئاسانکاری
18:42
this sort of playful and building mode of thinking.
360
1106000
5000
بۆ ئه‌م جۆره‌ فێڵه‌ و دروست کردنی بناغه‌ی بیرکردنه‌وه‌
18:47
And of course, by the time you get to the average workplace,
361
1111000
2000
به‌دڵنیاییه‌وه‌، به‌ تێپه‌ڕبوونی کات له‌ به‌ده‌ست هێنانی کارێکی ئاسایی
18:49
maybe the best construction tool we have
362
1113000
3000
له‌وانه‌یه‌ باشترین دروست کردنی ئامێره‌کان که‌ هه‌مانه‌
18:52
might be the Post-it notes. It’s pretty barren.
363
1116000
3000
له‌وانه‌یه‌ دوایی تێبینیه‌کان بێت. زۆر بۆره‌
18:55
But by giving project teams and the clients
364
1119000
4000
به‌ڵام به‌هۆی پێدانی پڕۆژه‌ی کۆمه‌ڵی و بریکاره‌کان
18:59
who they’re working with permission to think with their hands,
365
1123000
2000
ئه‌وانه‌ی که‌ مۆڵه‌تیان وه‌رگرتوه‌ بۆ بیرکردنه‌وه‌ به‌ ده‌سته‌کانیان
19:01
quite complex ideas can spring into life
366
1125000
5000
بیرۆکه‌یه‌کی تاڕاده‌یه‌ک ئاڵۆزه‌ بۆ هێنانی بۆ ئه‌م ژیانه‌
19:06
and go right through to execution much more easily.
367
1130000
4000
زیاتر له‌گه‌ڵیدا بڕۆیت به‌ ئاسانی
19:10
This is a nurse using a very simple -- as you can see -- plasticine prototype,
368
1134000
4000
ئه‌مه‌ په‌رستیارێکه‌، وه‌ک ده‌بینن که‌ نمونه‌ی زۆر ئاسانی پلاستیکی به‌کارده‌هێنێت
19:14
explaining what she wants out of a portable information system
369
1138000
3000
ئه‌وه‌ ڕوون ده‌کاته‌وه‌ که‌ ئه‌و ده‌یه‌وێت به‌ده‌ستی بهێنێت له‌ هه‌ڵگرتنی سیسه‌می زانیاری
19:17
to a team of technologists and designers
370
1141000
3000
بۆ تیمێکی دیزانیه‌ر و شاره‌زای ته‌کنه‌لۆژیا
19:20
that are working with her in a hospital.
371
1144000
3000
که‌ له‌گه‌ڵ ئه‌و کار ده‌که‌ن له‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌ک
19:23
And just having this very simple prototype
372
1147000
1000
ته‌نها به‌ بوونی نمونه‌ی سه‌ره‌تایی ئاسان
19:24
allows her to talk about what she wants in a much more powerful way.
373
1148000
5000
یارمه‌تی ئه‌و ده‌دات بۆ قسه‌کردن له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی ئه‌و کچه‌ ده‌یه‌وێت له‌ ڕێگه‌یه‌کی باش
19:29
And of course, by building quick prototypes,
374
1153000
2000
به‌دڵنیاییه‌وه‌، به‌هۆی دروست کردنی نمونه‌ی سه‌ره‌تایی به‌خێرایی
19:31
we can get out and test our ideas with consumers
375
1155000
3000
ده‌توانین بێینه‌ ده‌ره‌وه‌ و بیرۆکه‌کانمان تاقیبکه‌ینه‌وه‌ له‌گه‌ڵ مشته‌ریه‌کانمان
19:34
and users much more quickly
376
1158000
2000
وە به‌کارهێنه‌ره‌کانمان به‌خێرایی
19:36
than if we’re trying to describe them through words.
377
1160000
6000
زیاتر له‌وه‌ی ئه‌گه‌ر هه‌وڵبده‌ین باسی بکه‌ین له‌ڕێگه‌ی وشه‌وه‌
19:42
But what about designing something that isn’t physical?
378
1166000
3000
به‌ڵام، ئه‌ی چی له‌باره‌ی دیزاین کردنی شتێک که‌ به‌رجه‌سته‌ نیه‌؟
19:45
Something like a service or an experience?
379
1169000
2000
شتێک وه‌ک خزمه‌تگوزاری یان شاره‌زاییه‌ک؟
19:47
Something that exists as a series of interactions over time?
380
1171000
3000
به‌پێی کات، شتێک که‌ هه‌یه‌ به‌شێوه‌ی زنجیره‌ تێکه‌ڵ بونێک؟
19:50
Instead of building play, this can be approached with role-play.
381
1174000
6000
له‌جیاتی دروست کردنی یاری، ده‌توانرێت به‌ ڕۆڵی یاری کردن دیاری بکرێت
19:56
So, if you’re designing an interaction between two people --
382
1180000
2000
که‌واته‌، ئه‌گه‌ر دیزاینی تێکه‌ڵ بونێک له‌نێوان دوو که‌س بکه‌یت
19:58
such as, I don’t know -- ordering food at a fast food joint
383
1182000
3000
وه‌ک، نازانم، داواکردنی خواردن له‌ خواردنی خێرادا
20:01
or something, you need to be able to imagine
384
1185000
2000
یان شتێک، پێویسته‌ تۆ بتوانیت که‌ بیهێنیته‌ پێش چاوت
20:03
how that experience might feel over a period of time.
385
1187000
3000
چۆن ئه‌و شاره‌زاییه‌ هه‌ستی پێ بکرێت له‌ ماوه‌یه‌کی دیاری کراودا
20:06
And I think the best way to achieve that,
386
1190000
2000
وه‌ باوه‌ڕم وایه‌، باشترین ڕێگه‌ بۆ به‌ده‌ست هێنانی ئه‌وه‌
20:08
and get a feeling for any flaws in your design, is to act it out.
387
1192000
5000
هه‌ستێک وه‌ربگری بۆ زیاد کردنی دیزاینه‌کانت، ئه‌وه‌یه‌ که‌ ده‌ری ببڕیت
20:13
So we do quite a lot of work at IDEO
388
1197000
2000
له‌به‌رئه‌وه‌، ئێمه‌ له‌ (ئای.دی.ئی.ئۆ) کارێکی زۆر ده‌که‌ین
20:15
trying to convince our clients of this.
389
1199000
2000
له‌هه‌وڵدان بۆ ڕازی کردنی بریکاره‌کانمان به‌مه‌
20:17
They can be a little skeptical; I’ll come back to that.
390
1201000
2000
ئه‌وان ده‌توانن گوماناوی بن: ده‌گه‌ڕێمه‌وه‌ بۆ ئه‌وه‌
20:19
But a place, I think, where the effort is really worthwhile
391
1203000
4000
به‌ڵام، شوێنێک، وابزانم که‌ هه‌وڵدانه‌که‌ به‌ڕاستی گرنگه‌
20:23
is where people are wrestling with quite serious problems --
392
1207000
4000
ئه‌وه‌یه‌ که‌ خه‌ڵکی له‌گه‌ڵ چه‌ندین کێشه‌ی ڕاستیدا تۆشی نه‌هامه‌تی بوون
20:27
things like education or security or finance or health.
393
1211000
5000
شتی وه‌ک، په‌روه‌رده‌، ئاسایش، دارایی، یان ته‌ندروستی
20:32
And this is another example in a healthcare environment
394
1216000
3000
ئه‌مه‌ نمونه‌یه‌کی تره‌ له‌ نا که‌ش و هه‌وای چاودێری ته‌ندروستی
20:35
of some doctors and some nurses and designers
395
1219000
2000
هه‌ندێک له‌ پزیشکه‌کان و په‌رستیاره‌کان و دیزاینه‌ره‌کان
20:37
acting out a service scenario around patient care.
396
1221000
4000
به‌ پێشکه‌ش کردنی سیناریۆی خزمه‌ت کردن به‌ نه‌خۆشه‌کان
20:41
But you know, many adults
397
1225000
1000
به‌ڵام ده‌زانی زۆرێک له‌ گه‌نجه‌کان
20:42
are pretty reluctant to engage with role-play.
398
1226000
3000
زۆر دوو دڵن له‌ یاریکردنی ده‌وربینین
20:45
Some of it’s embarrassment and some of it is because
399
1229000
2000
هه‌ندێ له‌ شه‌رمه‌زارییه‌کانیان ئه‌وه‌یه‌ چونکه‌
20:47
they just don’t believe that what emerges is necessarily valid.
400
1231000
4000
که‌ته‌نها ئه‌وان باوه‌ڕ به‌وه‌ ناکه‌ن که‌ ئه‌وه‌ی ده‌رده‌که‌وێت ڕاستییه‌
20:51
They dismiss an interesting interaction by saying,
401
1235000
2000
ئه‌وان واز له‌کۆبونه‌وه‌یه‌کی سه‌رنج ڕاکێش ده‌هێنن به‌ وتنی
20:53
you know, "That’s just happening because they’re acting it out."
402
1237000
3000
ته‌نها ئه‌وه‌ ڕووده‌دات چونکه‌ ئه‌وه‌ی ده‌ریده‌بڕن
20:56
Research into kids' behavior actually suggests
403
1240000
2000
توێژینه‌وه‌یه‌ک له‌باره‌ی هه‌ڵسوکه‌وتی منداڵانه‌ پێشنیاری ئه‌وه‌ ده‌کات
20:58
that it’s worth taking role-playing seriously.
404
1242000
3000
که‌ به‌ڕاستی گرنگه‌ ڕۆڵ بینین وه‌ربگیرێت
21:01
Because when children play a role,
405
1245000
1000
چونکه‌ کاتێک منداڵان ڕۆڵێک ده‌بینن
21:02
they actually follow social scripts quite closely
406
1246000
3000
له‌ڕاستیدا، ئه‌وان دوای شێوازی کۆمه‌ڵایه‌تی ده‌که‌ون
21:05
that they’ve learnt from us as adults.
407
1249000
2000
که‌ ئه‌وان له‌ ئێمه‌وه‌ فێربوون وه‌ک گه‌نچ
21:07
If one kid plays "store," and another one’s playing "house,"
408
1251000
3000
ئه‌گه‌ر منداڵێک یاری"دوکان" و که‌سێکی تر"خانوو" بکات
21:10
then the whole kind of play falls down.
409
1254000
2000
ئه‌وه‌ هه‌موو جۆره‌ یارییه‌ک ده‌ڕوخێت
21:13
So they get used to quite quickly
410
1257000
3000
له‌به‌رئه‌وه‌، ئه‌وان زۆر به‌خێرایی به‌وه‌ ڕادێن
21:16
to understanding the rules for social interactions,
411
1260000
4000
بۆ تێگه‌یشتن له‌ یاساکان بۆ کاریگه‌ری کۆمه‌ڵایه‌تی
21:20
and are actually quite quick to point out when they’re broken.
412
1264000
3000
له‌ڕاستیدا خاڵێکی خێرایه‌ بۆ ڕوون کردنه‌وه‌ کاتێک ئه‌وان شکاون
21:23
So when, as adults, we role-play,
413
1267000
3000
که‌واته‌، کاتێک وه‌ک گه‌نج ده‌ورێک ده‌بینین
21:26
then we have a huge set of these scripts already internalized.
414
1270000
5000
ئه‌وان ئێمه‌ به‌شتێکی زۆر ئه‌و ته‌قالیدانه‌ دێته‌ناومانه‌وه‌
21:31
We’ve gone through lots of experiences in life,
415
1275000
2000
شاره‌زاییه‌کی زۆرمان له‌ژیاندا باس کرد
21:33
and they provide a strong intuition
416
1277000
3000
ئەوان ژیریەکی بەهێزیان دەدەنێ
21:36
as to whether an interaction is going to work.
417
1280000
3000
کاتێک بۆ ئه‌وه‌ی کاریگه‌ری به‌باشی کاربکات
21:39
So we’re very good, when acting out a solution,
418
1283000
2000
که‌واته‌، ئێمه‌ زۆرباشین، کاتێک چاره‌سه‌رێک باس ده‌که‌ین
21:41
at spotting whether something lacks authenticity.
419
1285000
5000
له‌ چاودێری کردنی که‌ ئایا شتێک ڕاسته‌قینه‌ی تیادا نییه‌
21:46
So role-play is actually, I think,
420
1290000
1000
پێم وایه‌، دووربین
21:47
quite valuable when it comes to thinking about experiences.
421
1291000
4000
زۆر گرنگه‌ کاتێک ده‌گاته‌ باسکردنی شاره‌زایی
21:51
Another way for us, as designers, to explore role-play
422
1295000
3000
ڕێگه‌یه‌کی تر بۆ ئێمه‌ وه‌ک دیزاینه‌ره‌کان، بۆ ده‌رخستنی دوربینیت
21:54
is to put ourselves through an experience which we’re designing for,
423
1298000
4000
ئه‌وه‌یه‌ که‌ خۆمان بخه‌ینه‌ ناو ئه‌و دۆخه‌وه‌ که‌ دیزاینی بۆ ده‌که‌ین
21:58
and project ourselves into an experience.
424
1302000
3000
وە پڕۆژه‌کانمان بگۆڕین بۆ شاره‌زایی
22:01
So here are some designers who are trying to understand
425
1305000
2000
که‌واته‌، چه‌ند دیزاینه‌رێکن که‌ هه‌وڵ ده‌ده‌ن بۆ تێگه‌یشتن له‌وه‌ی
22:03
what it might feel like to sleep in a
426
1307000
3000
چ هه‌ستێک ده‌بێت وه‌ک خه‌وتن له‌ناو
22:06
confined space on an airplane.
427
1310000
2000
جێگایه‌ک له‌ناو فڕۆکه‌
22:08
And so they grabbed some very simple materials, you can see,
428
1312000
2000
وه‌ک ده‌یبینی، چه‌ندین ماوه‌ی ئاسانی هه‌ڵگرتوه‌
22:10
and did this role-play, this kind of very crude role-play,
429
1314000
4000
بینینی ئەم ڕۆڵە، ئەمە جۆرێکە لە ڕۆل بینینی چاک نەکراو
22:14
just to get a sense of what it would be like for passengers
430
1318000
2000
ته‌نها بۆ پێدانی بیرۆکه‌یه‌ک که‌ بۆ گه‌شتیاره‌کان چۆن ده‌بێت
22:16
if they were stuck in quite small places on airplanes.
431
1320000
5000
ئه‌گه‌ر له‌ شوێنێکی بچوک فڕۆکه‌یه‌ک گیر بخوات
22:21
This is one of our designers, Kristian Simsarian,
432
1325000
2000
ئه‌مه‌ یه‌کێکه‌ له‌ دیزانه‌ره‌کانمان، کرستیان سیمساریان
22:23
and he’s putting himself through the experience of being an ER patient.
433
1327000
4000
وه‌ خۆی ده‌خاته‌ ناو دۆخێکه‌وه‌، وه‌ک نه‌خۆشێک
22:27
Now, this is a real hospital, in a real emergency room.
434
1331000
2000
ئێستا، ئه‌مه‌ نه‌خۆشخانه‌یه‌کی ڕاسته‌قینه‌یه‌، له‌ژورێکی ڕاسته‌قینه‌ی فریاکه‌وتندا
22:29
One of the reasons he chose to take
435
1333000
2000
یه‌کێک له‌ هۆکاره‌کانی بردنی
22:31
this rather large video camera with him was
436
1335000
1000
کامێره‌یه‌ له‌گه‌ڵ خۆیدا بۆ ئه‌م شوێنه‌ گه‌وره‌یه‌ ئه‌وه‌ بوو
22:32
because he didn’t want the doctors and nurses thinking
437
1336000
2000
چونکه‌ ئه‌و نه‌یده‌ویست که‌ پزیشکه‌کان و په‌رستیاره‌کان بیربکه‌نه‌وه‌
22:34
he was actually sick, and sticking something into him
438
1338000
3000
ئه‌وه‌ به‌ڕاستی نه‌خۆشه‌، و شتێکی پیادا بکه‌ن
22:37
that he was going to regret later.
439
1341000
2000
که‌دوایی په‌شیمان ببێته‌وه‌
22:39
So anyhow, he went there with his video camera,
440
1343000
3000
هه‌رچۆنێک بێت، ئه‌و له‌گه‌ڵ کامێره‌ی ڤیدیۆییه‌که‌ی
22:42
and it’s kind of interesting to see what he brought back.
441
1346000
4000
ئه‌وه‌ تاڕاده‌یه‌ک سه‌رنج ڕاکێشه‌ که‌ هێناوییانه‌
22:46
Because when we looked at the video when he got back,
442
1350000
2000
چونکه‌ کاتێک ته‌ماشای ئه‌و ڤیدیۆیه‌مان کرد که‌ هێنایه‌وه‌
22:48
we saw 20 minutes of this.
443
1352000
2000
٢٠ خوله‌کمان له‌وه‌ بینی
22:50
(Laughter)
444
1354000
3000
پێکه‌نین
22:53
And also, the amazing thing about this video --
445
1357000
3000
هه‌روه‌ها، خۆشترین شت له‌سه‌ر ئه‌م ڤیدیۆیه‌ ئەوەیە
22:56
as soon as you see it you immediately
446
1360000
2000
هه‌رکه‌بینیت، تۆ به‌خێرایی
22:58
project yourself into that experience.
447
1362000
3000
خۆت ده‌خه‌یته‌ ناو ئه‌و دۆخه‌وه‌
23:01
And you know what it feels like: all of that uncertainty
448
1365000
2000
ده‌زانی وه‌ک ئه‌وه‌ وابوو: ئه‌و هه‌موو ناڕوونیه‌
23:03
while you’re left out in the hallway
449
1367000
2000
له‌کاتێکدا له‌ هۆڵه‌که‌ به‌جێ مابوون
23:05
while the docs are dealing with some more urgent case
450
1369000
2000
له‌ کاتێکدا دکتۆره‌کان گرنگی ده‌ده‌ن به‌ که‌یسه‌ کتوپڕه‌کان
23:07
in one of the emergency rooms, wondering what the heck’s going on.
451
1371000
4000
له‌یه‌کێک له‌ ژوره‌کانی فریاکه‌وتندا: گرنگی به‌وه‌ده‌ده‌ن که‌ چی ڕوده‌دات
23:11
And so this notion of using role-play --
452
1375000
2000
که‌واته‌، ئه‌م بیرۆکه‌یه‌ له‌ به‌کارهێنانی دووربینین دا
23:13
or in this case, living through the experience
453
1377000
3000
یان له‌م که‌یسه‌دا، ژیان له‌ناو ئه‌و دۆخه‌دا
23:16
as a way of creating empathy --
454
1380000
1000
وه‌ک ڕێگه‌یه‌ک بۆ دروست کردنی کاریگه‌ری
23:17
particularly when you use video, is really powerful.
455
1381000
3000
به‌تایبه‌ت کاتێک ڤیدیۆ به‌کارده‌هێنی، به‌ڕاستی کاریگه‌ره‌
23:20
Or another one of our designers, Altay Sendil:
456
1384000
2000
یان یه‌کێکی تر له‌ دیزاینه‌ره‌کانمان، ئاڵتای سێندیل
23:22
he’s here having his chest waxed, not because he’s very vain,
457
1386000
3000
ئه‌و ڕوناکییه‌کی زۆری له‌سه‌ر سنگه‌، نه‌ک به‌هۆی ئه‌وه‌ی له‌خۆباییه‌
23:25
although actually he is -- no, I’m kidding --
458
1389000
2000
له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌ی له‌ڕاستیدا ئه‌و ئه‌وه‌یه‌-- نه‌خێر--من گاڵته‌ ده‌که‌م
23:27
but in order to empathize with the pain that chronic care patients
459
1391000
4000
به‌ڵام بۆ ئه‌وه‌ی گرنگی بده‌ین به‌و ئازاره‌ی که‌ چاوی نه‌خۆشی درێژخایه‌نه‌کانی نه‌خۆشه‌کان ده‌کات
23:31
go through when they’re having dressings removed.
460
1395000
2000
به‌و ناوه‌دا ده‌ڕۆی کاتێک جله‌کانیان له‌به‌ردانیه‌
23:33
And so sometimes these analogous experiences,
461
1397000
3000
هه‌ندێ کات ئه‌م لێکچونانه‌
23:36
analogous role-play, can also be quite valuable.
462
1400000
3000
لێکچونی یاری بینین ده‌توانرێ زۆر گرنگ بێت
23:39
So when a kid dresses up as a firefighter, you know,
463
1403000
3000
ده‌زانن، کاتێک منداڵێک وه‌ک ئاگر کوژێنه‌وه‌یه‌ک خۆی ده‌گۆڕێت
23:42
he’s beginning to try on that identity.
464
1406000
2000
ئه‌و له‌سه‌ره‌تای وه‌رگرتنی ئه‌و که‌سێتیه‌
23:44
He wants to know what it feels like to be a firefighter.
465
1408000
3000
ئه‌و ده‌یه‌وێت بزانێت هه‌ستی ده‌که‌ین وه‌ک دیزاینه‌ره‌کان
23:47
We’re doing the same thing as designers.
466
1411000
2000
ئێمه‌ش هه‌مان شت ده‌که‌ین وه‌ک دیزاینه‌ره‌کان
23:49
We’re trying on these experiences.
467
1413000
2000
ئێمه‌ له‌هه‌وڵداین له‌ناو ئه‌و دۆخه‌دا
23:51
And so the idea of role-play is both as an empathy tool,
468
1415000
4000
که‌واته‌ بیرۆکه‌ی ده‌ور بینین ئه‌وه‌یه‌ که‌ هه‌ردوو ئامڕازی لێک تێگه‌یشتن
23:55
as well as a tool for prototyping experiences.
469
1419000
4000
هه‌روه‌ها وه‌ک ئامڕازێک بۆ دۆخی نمونه‌ سه‌ره‌تاییه‌کان
23:59
And you know, we kind of admire people who do this at IDEO anyway.
470
1423000
5000
ده‌زانی، هه‌رچۆنێک بێت، ئێمه‌ گرنگی به‌و که‌سانه‌ ده‌ده‌ین که‌ ئه‌مه‌ ده‌که‌ن له‌ ئای.دی.ئی.ئۆ
24:04
Not just because they lead to insights about the experience,
471
1428000
3000
نه‌ک ته‌نها له‌به‌رئه‌وه‌ی ئه‌وان بینینی خۆیان هه‌یه له‌باره‌ی ئه‌و شاره‌زاییه‌وه‌
24:07
but also because of their willingness to explore
472
1431000
3000
به‌ڵام هه‌روه‌ها له‌به‌ر ئاماده‌ییان بۆ دۆزینه‌وه‌
24:10
and their ability to unselfconsciously
473
1434000
3000
وە توانای ئه‌وان بۆ خۆنه‌ویستی
24:13
surrender themselves to the experience.
474
1437000
3000
خۆیان ده‌ده‌ن به‌ده‌سته‌وه‌ بۆ ئه‌و شاره‌زاییه‌
24:16
In short, we admire their willingness to play.
475
1440000
5000
به‌کورتی، ئێمه‌ حه‌زمان له‌ هه‌وڵدانه‌کانیانه‌ بۆ یاری کردن
24:21
Playful exploration, playful building and role-play:
476
1445000
6000
دۆزینه‌وه‌ی فێڵبازانه‌، ده‌وربینینی فێڵبازانه‌
24:27
those are some of the ways that designers use play in their work.
477
1451000
3000
ئه‌وان ئه‌و ڕێگایانه‌ن که‌ دیزاینه‌ره‌کان به‌کاری ده‌هێنن له‌کاره‌کانیاندا
24:30
And so far, I admit, this might feel
478
1454000
4000
هه‌تا ئێستا، دان به‌وه‌دا ده‌نێم، له‌وانه‌یه‌ ئه‌مه‌
24:34
like it’s a message just to go out and play like a kid.
479
1458000
3000
وه‌ک نامه‌یه‌ک بێت ته‌نها بڕۆ ده‌دره‌وه‌ وه‌ک منداڵ یاری بکه‌
24:37
And to certain extent it is, but I want to stress a couple of points.
480
1461000
4000
بۆماوه‌یه‌کی دیاری کراوه‌، به‌ڵام ده‌مه‌وێت چه‌ند خاڵێک باس بکه‌م
24:41
The first thing to remember is that play is not anarchy.
481
1465000
3000
یه‌که‌م شت بۆ ئه‌وه‌ی له‌بیرمان بێت ئه‌وه‌یه‌ که‌ یاری کردن قۆرخکاری نییه‌
24:44
Play has rules, especially when it’s group play.
482
1468000
5000
یاری کردن چه‌ند یاسایه‌کی هه‌یه‌، به‌تایبه‌تی کاتێک یاریکردنه‌که‌ به‌ گروپ بێت
24:49
When kids play tea party, or they play cops and robbers,
483
1473000
4000
کاتێک منداڵان یاری چایی ده‌که‌ن، یان یاری پۆلیس و دزه‌کان ده‌که‌ن
24:53
they’re following a script that they’ve agreed to.
484
1477000
3000
ئه‌وان به‌شێوه‌یه‌ک یارییان ده‌کرد که‌ له‌سه‌ری ڕێکه‌وتوون
24:56
And it’s this code negotiation that leads to productive play.
485
1480000
4000
ئه‌مه‌ شێوازی گفتو گۆکردنه‌ که‌ یارییه‌کی به‌رهه‌م هێنه‌ری لێده‌که‌وێته‌وه‌
25:01
So, remember the sketching task we did at the beginning?
486
1485000
2000
که‌واته‌، بیری وێنه‌ کێشانه‌کانتان له‌بیره‌ که‌ له‌سه‌ره‌تادا کردمان
25:03
The kind of little face, the portrait you did?
487
1487000
2000
ده‌موچاوه‌ بچووکه‌که‌، ئه‌و وێنه‌یه‌ی که‌ کێشاتان
25:05
Well, imagine if you did the same task with friends
488
1489000
4000
باشه‌، بیهێنه‌ پێش چاوت که‌ هه‌مان ئیش له‌گه‌ڵ هاوڕێکه‌ت بکه‌یت
25:09
while you were drinking in a pub.
489
1493000
2000
له‌ کاتێکدا تۆ له‌مه‌یخانه‌ ده‌خۆیته‌وه‌
25:11
But everybody agreed to play a game
490
1495000
3000
به‌ڵام هه‌موو که‌س ڕازی بووه‌ له‌سه‌ر یاری کردن
25:14
where the worst sketch artist bought the next round of drinks.
491
1498000
4000
که‌ خراپترین هونه‌رمه‌ندی وێنه‌کێشان خواردنه‌وه‌ی داهاتوو بکڕێت
25:18
That framework of rules would have turned an embarrassing,
492
1502000
4000
ئه‌و پێکهێنانه‌ی یاساکان ده‌گۆڕێت بۆ شه‌رمه‌زار کردن
25:22
difficult situation into a fun game.
493
1506000
2000
دۆخێکی قورس له‌ناو یارییه‌کی خۆشدا
25:24
As a result, we’d all feel perfectly secure and have a good time --
494
1508000
6000
له‌ ئه‌نجامدا، ئێمه‌ هه‌موومان هه‌ستێکی سه‌لامه‌ت و کاتێکی خۆشمان ده‌بێت
25:30
but because we all understood the rules and we agreed on them together.
495
1514000
5000
به‌ڵام له‌به‌ر ئه‌وه‌ی هه‌موومان یاساکان تێگه‌یشتوین و ڕازی بوین له‌سه‌ری
25:35
But there aren’t just rules about how to play;
496
1519000
4000
به‌ڵام هیچ یاسایه‌ک نیه‌ له‌باره‌ی ئه‌وه‌ی چۆن یاری ده‌که‌ین
25:39
there are rules about when to play.
497
1523000
3000
یاسا هه‌یه‌ له‌باره‌ی که‌ی یاری بکه‌ین
25:42
Kids don’t play all the time, obviously.
498
1526000
2000
ئه‌وه‌ دیاره‌، که‌ منداڵه‌کان هه‌موو کاته‌کان یاری ناکه‌ن
25:44
They transition in and out of it,
499
1528000
2000
دێنه‌ ناوه‌وه‌و ده‌چنه‌ ده‌ره‌وه‌ی یارییه‌کان
25:46
and good teachers spend a lot of time
500
1530000
3000
وە مامۆستای باش کاتێکی زۆر به‌سه‌ر ده‌به‌ن
25:49
thinking about how to move kids through these experiences.
501
1533000
4000
بیرله‌وه‌ ده‌که‌نه‌وه‌ چۆن ئه‌و منداڵانه‌ به‌ناو ئه‌و دۆخه‌دا ببه‌ن
25:53
As designers, we need to be able to transition in and out of play also.
502
1537000
5000
وه‌ک دیزاینه‌ره‌کان، هه‌روه‌ها پێویستمان به‌وه‌یه‌ که‌ بتوانیین بچینه‌ ناوه‌وه‌ و بێینه‌ ده‌ره‌وه‌
25:58
And if we’re running design studios
503
1542000
2000
ئه‌گه‌ر ستۆدیۆیه‌کی دیزاین کردن به‌ڕێوه‌ ببه‌ین
26:00
we need to be able to figure out, how can we transition
504
1544000
2000
پێویستمان به‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌وه‌مان ده‌ست بکه‌وێت، چۆن ئه‌و
26:02
designers through these different experiences?
505
1546000
3000
دیزاینه‌رانه‌ ده‌گۆڕین له‌ ڕێگه‌ی ئه‌و دۆخه‌ جیاوازانه‌؟
26:05
I think this is particularly true if we think about the sort of --
506
1549000
3000
وابزانم ئه‌مه‌ تاڕاده‌یه‌ک ڕاسته‌ ئه‌گه‌ر ئێمه‌ بیر له‌جۆرێک بکه‌ینه‌وه‌
26:08
I think what’s very different about design
507
1552000
3000
پێم وایه‌، ئه‌وه‌ی که‌ زۆر جیاوازه‌ له‌باره‌ی دیزاین کردندا
26:11
is that we go through these two very distinctive modes of operation.
508
1555000
4000
ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئێمه‌ به‌ناو دوو شێوازی جیاوزی کارکردندا ده‌ڕۆین
26:15
We go through a sort of generative mode,
509
1559000
5000
ئێمه‌ به‌ناو جۆرێک له‌ شێوازی بره‌و پێداندا ده‌ڕۆین
26:20
where we’re exploring many ideas;
510
1564000
1000
کاتێک ئێمه‌ زۆرێک له‌ بیرۆکه‌کان ده‌دۆزیینه‌وه‌
26:21
and then we come back together again,
511
1565000
2000
وە دوایی دووباره‌ ده‌گه‌ڕێینه‌وه‌ بۆلای یه‌کتری
26:23
and come back looking for that solution,
512
1567000
3000
بگه‌ڕێوه‌ بۆ گه‌ڕان به‌دوای ئه‌و چاره‌سه‌ره‌دا
26:26
and developing that solution.
513
1570000
1000
وە ئه‌و چاره‌سه‌ره‌ بره‌و پێبده‌ین
26:27
I think they’re two quite different modes:
514
1571000
3000
وابزانم، دوو شێوازی زۆر جیاوازن
26:30
divergence and convergence.
515
1574000
3000
جیاوازی و لێکچون
26:33
And I think it’s probably in the divergent mode
516
1577000
3000
وابزانم له‌وانه‌یه‌ له‌ شێوازی جیاوازدا
26:36
that we most need playfulness.
517
1580000
2000
که‌ ئێمه‌ زیاتر پێویستیمان بە فێڵبازییه‌
26:38
Perhaps in convergent mode we need to be more serious.
518
1582000
3000
له‌وانه‌یه‌ له‌ له‌یه‌ک چوندا، پێویستمان به‌وه‌یه‌ که‌ جدی بین
26:41
And so being able to move between those modes
519
1585000
2000
که‌واته‌، جیاوازی دروست کردن له‌نێوان ئه‌و دوانه‌
26:43
is really quite important. So, it’s where there’s a
520
1587000
4000
زۆر گرنگره‌، که‌واته‌، ئه‌و شوێنه‌ی که‌
26:47
more nuanced version view of play, I think, is required.
521
1591000
3000
وابزانم بینینێکی زیاتری ده‌وێت بۆ یاری که‌ پێویسته‌
26:50
Because it’s very easy to fall into the trap that these states are absolute.
522
1594000
3000
چونکه‌ ئه‌وه‌ زۆر ئاسانه‌ که‌ بکه‌وینه‌ ناو ئه‌و داوه‌ی که‌ ئه‌م دوو شێوازه‌ زۆرن
26:53
You’re either playful or you’re serious, and you can’t be both.
523
1597000
4000
یان تۆ فێڵبازیت یان جدییت، وه‌ ناتوانیت هه‌ردووکیان بیت
26:57
But that’s not really true: you can be a serious professional adult
524
1601000
5000
به‌ڵام ئه‌وه‌ ڕاست نیه‌: ده‌توانیت ببیت به‌ که‌سێکی شاره‌زای جدی
27:02
and, at times, be playful.
525
1606000
3000
وە له‌هه‌مان کاتدا، فێڵبازبیت
27:05
It’s not an either/or; it’s an "and."
526
1609000
2000
ئه‌وە هه‌ڵبژاردن نییه‌، ئه‌وه‌ دوانه‌یه‌
27:07
You can be serious and play.
527
1611000
4000
ده‌توانیت جدی بیت و یاری بکه‌ی
27:11
So to sum it up, we need trust to play,
528
1615000
6000
بۆکۆتایی هێنان، پێویستمان به‌ باوه‌ڕ به‌خۆبوونه‌ بۆ یاری کردن
27:17
and we need trust to be creative. So, there’s a connection.
529
1621000
4000
وە پێویستمان به‌وه‌یه‌ که‌ داهێنه‌ر بین، که‌واته‌ په‌یوه‌ندییه‌ک هه‌یه‌
27:21
And there are a series of behaviors that we’ve learnt as kids,
530
1625000
3000
وه‌ زنجیره‌یه‌ک له‌ هه‌ڵسوکه‌وت کردن هه‌یه‌ که‌ وه‌ک منداڵ فێریان بووین
27:24
and that turn out to be quite useful to us as designers.
531
1628000
3000
ده‌رده‌که‌وێت که‌ زۆر به‌سوده‌ بۆ ئێمه‌ وه‌ک دیزاینه‌رەکان
27:27
They include exploration, which is about going for quantity;
532
1631000
5000
دۆزینه‌وه‌ش ده‌گه‌ڕێته‌وه‌، که‌ ده‌رباره‌ی کاری ژماره‌یشه‌
27:32
building, and thinking with your hands;
533
1636000
3000
بیناکردن، وه‌ بیرکردنه‌وه‌ به‌هۆی ده‌سته‌کانته‌وه‌
27:35
and role-play, where acting it out helps us both
534
1639000
4000
ڕۆڵ بینین، که‌ ده‌رده‌که‌وێت یارمه‌تی هه‌ردووکمان ده‌دا
27:39
to have more empathy for the situations in which we’re designing,
535
1643000
3000
بۆ هه‌بوونی کاریگه‌ری ئه‌و دۆخه‌ی که‌ دیزاینی بۆ ده‌که‌ین
27:42
and to create services and experiences
536
1646000
3000
وه‌ خزمه‌تگوزاری و شاره‌زایی دروست ده‌که‌ین
27:45
that are seamless and authentic.
537
1649000
4000
که‌ درزبردن و ڕاسته‌قینه‌یه‌
27:49
Thank you very much. (Applause)
538
1653000
1000
زۆر سوپاس، چه‌پڵه‌ لێدان

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Tim Brown - Designer
Tim Brown is the CEO of the "innovation and design" firm IDEO -- taking an approach to design that digs deeper than the surface.

Why you should listen

Tim Brown is the CEO of innovation and design firm IDEO, taking an approach to design that digs deeper than the surface. Having taken over from founder David E. Kelley, Tim Brown carries forward the firm's mission of fusing design, business and social studies to come up with deeply researched, deeply understood designs and ideas -- they call it "design thinking."

IDEO is the kind of firm that companies turn to when they want a top-down rethink of a business or product -- from fast food conglomerates to high-tech startups, hospitals to universities.

IDEO has designed and prototyped everything from a life-saving portable defibrillator to the defining details at the groundbreaking Prada shop in Manhattan to corporate processes. And check out the Global Chain Reaction for a sample of how seriously this firm takes play.

Curious about design thinking? Sign up for an IDEO U design thinking course or check out this free toolkit: Design Thinking for Educators.

More profile about the speaker
Tim Brown | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee