TEDGlobal 2013
Sonia Shah: 3 reasons we still haven’t gotten rid of malaria
Sonia Shah: 3 redenen waarom malaria de wereld nog niet uit is
Filmed:
Readability: 4
1,233,836 views
We weten al sinds de 17e eeuw hoe we malaria moeten genezen, dus waarom doodt deze ziekte ieder jaar nog steeds honderdduizenden mensen? Het is meer dan een medisch probleem, zegt journaliste Sonia Shah. Een blik op de geschiedenis van malaria laat drie grote uitdagingen zien om het op te lossen.
Sonia Shah - Science writer
Science historian Sonia Shah explores the surprisingly fascinating story behind an ancient scourge: malaria. Full bio
Science historian Sonia Shah explores the surprisingly fascinating story behind an ancient scourge: malaria. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
So over the long course of human history,
0
822
3435
In de geschiedenis van de mensheid
00:16
the infectious disease that's killed more humans
1
4257
2492
is er geen infectieziekte
die meer mensen heeft gedood dan malaria.
die meer mensen heeft gedood dan malaria.
00:18
than any other is malaria.
2
6749
2486
00:21
It's carried in the bites of infected mosquitos,
3
9235
2861
De ziekte wordt overgedragen
door geïnfecteerde muggen
door geïnfecteerde muggen
00:24
and it's probably our oldest scourge.
4
12096
2209
en is waarschijnlijk onze oudste plaag.
00:26
We may have had malaria since we evolved from the apes.
5
14305
3887
Malaria bestaat al
sinds we uit apen geëvolueerd zijn.
sinds we uit apen geëvolueerd zijn.
00:30
And to this day, malaria takes a huge toll on our species.
6
18192
3602
Tot op de dag van vandaag
eist malaria een grote tol.
eist malaria een grote tol.
00:33
We've got 300 million cases a year
7
21794
2451
We hebben 300 miljoen gevallen per jaar
00:36
and over half a million deaths.
8
24245
2992
en meer dan een half miljoen doden.
00:39
Now this really makes no sense.
9
27237
2965
Het is onbegrijpelijk.
00:42
We've known how to cure malaria
10
30202
2652
We weten al sinds 1600
hoe we malaria moeten genezen.
hoe we malaria moeten genezen.
00:44
since the 1600s.
11
32854
1640
We weten al sinds 1600
hoe we malaria moeten genezen.
hoe we malaria moeten genezen.
00:46
That's when Jesuit missionaries in Peru
12
34494
2297
Toen ontdekten jezuïeten-missionarissen in Peru
00:48
discovered the bark of the cinchona tree,
13
36791
2902
kinine in de bast van de Cinchonaboom.
00:51
and inside that bark was quinine,
14
39693
1873
kinine in de bast van de Cinchonaboom.
00:53
still an effective cure for malaria to this day.
15
41566
3338
Dat is nog steeds
een effectief middel tegen malaria.
een effectief middel tegen malaria.
00:56
So we've known how to cure malaria for centuries.
16
44904
2901
We weten al eeuwen
hoe we malaria kunnen genezen.
hoe we malaria kunnen genezen.
00:59
We've known how to prevent malaria since 1897.
17
47805
3184
Sinds 1897 weten we
hoe we malaria kunnen voorkomen.
hoe we malaria kunnen voorkomen.
01:02
That's when the British army surgeon Ronald Ross
18
50989
2273
Toen ontdekte de Britse legerarts Ronald Ross
01:05
discovered that it was mosquitos that carried malaria,
19
53262
3358
dat muggen malaria overbrachten
01:08
not bad air or miasmas, as was previously thought.
20
56620
4192
en niet slechte lucht of dampen,
zoals eerder werd gedacht.
zoals eerder werd gedacht.
01:12
So malaria should be a relatively simple disease to solve,
21
60812
5283
Malaria zou een relatief gemakkelijk
te bestrijden ziekte moeten zijn,
te bestrijden ziekte moeten zijn,
01:18
and yet to this day, hundreds of thousands of people
22
66095
3930
maar tot op de dag van vandaag
overlijden honderdduizenden mensen
overlijden honderdduizenden mensen
01:22
are going to die from the bite of a mosquito.
23
70025
3475
aan de gevolgen van een muggenbeet.
01:25
Why is that?
24
73500
1245
Waarom?
01:26
This is a question that's
25
74745
1530
Dit is een vraag die mij
persoonlijk lang heeft beziggehouden.
persoonlijk lang heeft beziggehouden.
01:28
personally intrigued me for a long time.
26
76275
2155
Dit is een vraag die mij
persoonlijk lang heeft beziggehouden.
persoonlijk lang heeft beziggehouden.
01:30
I grew up as the daughter of Indian immigrants
27
78430
2759
Ik groeide op als dochter van Indiase immigranten
01:33
visiting my cousins in India every summer,
28
81189
2259
en ging iedere zomer in India
mijn neven en nichten bezoeken.
mijn neven en nichten bezoeken.
01:35
and because I had no immunity to the local malarias,
29
83448
3188
Omdat ik niet gewend was aan de lokale malaria
01:38
I was made to sleep under this hot, sweaty mosquito net every night
30
86636
4234
moest ik 's nachts onder zo'n heet,
plakkerig muskietennet slapen.
plakkerig muskietennet slapen.
01:42
while my cousins, they were allowed to sleep
31
90870
1691
Mijn neven en nichten
mochten buiten op het terras slapen
mochten buiten op het terras slapen
01:44
out on the terrace and have
32
92561
1229
Mijn neven en nichten
mochten buiten op het terras slapen
mochten buiten op het terras slapen
01:45
this nice, cool night breeze wafting over them.
33
93790
2762
terwijl een heerlijk koel briesje
over hen heen blies.
over hen heen blies.
01:48
And I really hated the mosquitos for that.
34
96552
3524
Ik haatte die muggen.
01:52
But at the same time, I come from a Jain family,
35
100076
3368
Maar ik ben van Jaïnische huize,
01:55
and Jainism is a religion that espouses
36
103444
2314
een religie die gestoeld is
op een extreme vorm van geweldloosheid.
op een extreme vorm van geweldloosheid.
01:57
a very extreme form of nonviolence.
37
105758
3138
een religie die gestoeld is
op een extreme vorm van geweldloosheid.
op een extreme vorm van geweldloosheid.
02:00
So Jains are not supposed to eat meat.
38
108896
3328
Jaïnisten eten daarom geen vlees.
02:04
We're not supposed to walk on grass,
39
112224
1857
We horen niet op gras te lopen,
02:06
because you could, you know,
40
114081
1261
omdat je per ongeluk
02:07
inadvertently kill some insects when you walk on grass.
41
115342
1900
insecten zou kunnen doden
terwijl je op het gras loopt.
terwijl je op het gras loopt.
02:09
We're certainly not supposed to swat mosquitos.
42
117242
2777
We mogen zeker geen muggen doodmeppen.
02:12
So the fearsome power of this little insect
43
120019
3716
De donkere kracht van dit kleine insect
02:15
was apparent to me from a very young age,
44
123735
1979
was me op jonge leeftijd al heel duidelijk.
02:17
and it's one reason why I spent five years as a journalist
45
125714
3271
Daarom heb ik als journalist
vijf jaar lang geprobeerd
vijf jaar lang geprobeerd
02:20
trying to understand, why has malaria
46
128985
2688
te begrijpen waarom malaria
02:23
been such a horrible scourge for all of us for so very long?
47
131673
4540
al zo lang zo'n enorme plaag is
voor ons allemaal.
voor ons allemaal.
02:28
And I think there's three main reasons why.
48
136213
2657
Ik denk dat er drie redenen zijn.
02:30
Those three reasons add up to the fourth reason,
49
138870
2468
Deze drie redenen maken samen de vierde reden
02:33
which is probably the biggest reason of all.
50
141338
2811
die waarschijnlijk de beste reden van allemaal is.
02:36
The first reason is certainly scientific.
51
144149
2961
De eerste reden is wetenschappelijk.
02:39
This little parasite that causes malaria,
52
147110
2315
Deze kleine parasiet die malaria veroorzaakt,
02:41
it's probably one of the most complex
53
149425
1927
is waarschijnlijk een van de meest complexe
02:43
and wily pathogens known to humankind.
54
151352
2591
en gewiekste pathogenen die de mens kent.
02:45
It lives half its life inside the cold-blooded mosquito
55
153943
3340
Het leeft zijn halve leven in een koudbloedige mug
02:49
and half its life inside the warm-blooded human.
56
157283
4402
en de andere helft in een warmbloedig mens.
02:53
These two environments are totally different,
57
161685
2998
Die twee omgevingen zijn totaal verschillend,
02:56
but not only that, they're both utterly hostile.
58
164683
3016
maar zijn bovendien allebei enorm agressief.
02:59
So the insect is continually trying to fight off the parasite,
59
167699
4007
Het insect probeert continu
om de parasiet te verdrijven
om de parasiet te verdrijven
03:03
and so is the human body continually trying to fight it off.
60
171706
2961
en hetzelfde geldt voor het menselijk lichaam.
03:06
This little creature survives under siege like that,
61
174667
3750
Dit parasietje overleeft onder dit bewind.
03:10
but not only does it survive, it has thrived.
62
178417
3075
Het overleeft niet alleen, het gedijt
en verspreidt zich.
en verspreidt zich.
03:13
It has spread. It has more ways to evade attack than we know.
63
181492
4322
Het heeft meer mogelijkheden
om een aanval af te weren dan we kennen.
om een aanval af te weren dan we kennen.
03:17
It's a shape-shifter, for one thing.
64
185814
2114
Het verandert van vorm,
om maar één ding te noemen.
om maar één ding te noemen.
03:19
Just as a caterpillar turns into a butterfly,
65
187928
3159
Net zoals een rups in een vlinder verandert,
03:23
the malaria parasite transforms itself like that
66
191087
2639
verandert de malariaparasiet zeven keer
in zijn levenscyclus.
in zijn levenscyclus.
03:25
seven times in its life cycle.
67
193726
3223
verandert de malariaparasiet zeven keer
in zijn levenscyclus.
in zijn levenscyclus.
03:28
And each of those life stages not only looks totally different from each other,
68
196949
4257
In iedere fase ziet de parasiet
er niet alleen totaal anders uit,
er niet alleen totaal anders uit,
03:33
they have totally different physiology.
69
201206
3064
het heeft ook een andere fysiologie.
03:36
So say you came up with some great drug
70
204270
1992
Stel dat je een fantastisch medicijn uitvindt
03:38
that worked against one stage of the parasite's life cycle.
71
206262
2940
dat de parasiet bestrijdt
in een fase van zijn levenscyclus
in een fase van zijn levenscyclus
03:41
It might do nothing at all to any of the other stages.
72
209202
3465
dan werkt het in een andere fase
misschien niet.
misschien niet.
03:44
It can hide in our bodies, undetected,
73
212667
2863
De parasiet kan zich zonder dat we het merken
dagen, weken, maanden, jaren,
dagen, weken, maanden, jaren,
03:47
unbeknownst to us, for days, for weeks,
74
215530
2364
in sommige gevallen tientallen jaren,
in ons lichaam verstoppen.
in ons lichaam verstoppen.
03:49
for months, for years, in some cases even decades.
75
217894
3799
in sommige gevallen tientallen jaren,
in ons lichaam verstoppen.
in ons lichaam verstoppen.
03:53
So the parasite is a very big scientific challenge to tackle,
76
221693
4384
De parasiet is dus
een grote wetenschappelijke uitdaging,
een grote wetenschappelijke uitdaging,
03:58
but so is the mosquito that carries the parasite.
77
226077
3205
net als de mug die de parasiet met zich meedraagt.
04:01
Only about 12 species of mosquitos
78
229282
2298
Slechts 12 soorten muggen
04:03
carry most of the world's malaria,
79
231580
1934
zijn drager van bijna alle malaria in de wereld
04:05
and we know quite a bit about the kinds of
80
233514
2476
en we weten behoorlijk veel
04:07
watery habitats that they specialize in.
81
235990
2925
over de natte omgeving waar ze van houden.
04:10
So you might think, then, well, why don't we just
82
238915
2282
Je kunt je dan afvragen
waarom we de plaatsen
waarom we de plaatsen
04:13
avoid the places where the killer mosquitos live? Right?
83
241197
3156
waar deze dodelijke muggen leven, niet vermijden.
04:16
We could avoid the places where the killer grizzly bears live
84
244353
2278
We kunnen de grizzly beer
04:18
and we avoid the places where the killer crocodiles live.
85
246631
2759
en de plaatsen waar grote krokodillen leven
toch ook mijden.
toch ook mijden.
04:21
But say you live in the tropics
86
249390
3230
Maar stel dat je in de tropen woont.
04:24
and you walk outside your hut one day
87
252620
3273
Je loopt op een dag je hut uit
04:27
and you leave some footprints in the soft dirt
88
255893
2022
en laat voetstappen achter
in de zachte modder rond je huis.
in de zachte modder rond je huis.
04:29
around your home.
89
257915
1923
en laat voetstappen achter
in de zachte modder rond je huis.
in de zachte modder rond je huis.
04:31
Or say your cow does, or say your pig does,
90
259838
3230
Of van een koe of een varken.
04:35
and then, say, it rains,
91
263068
2134
Het gaat regenen
en de afdrukken vullen zich met water.
en de afdrukken vullen zich met water.
04:37
and that footprint fills up with a little bit of water.
92
265202
2368
Het gaat regenen
en de afdrukken vullen zich met water.
en de afdrukken vullen zich met water.
04:39
That's it. You've created the perfect
93
267570
2081
Dat is genoeg.
Je hebt zo vlak bij je huis
Je hebt zo vlak bij je huis
04:41
malarial mosquito habitat that's right outside your door.
94
269651
3578
de perfecte habitat
voor de malariamug gecreëerd.
voor de malariamug gecreëerd.
04:45
So it's not easy for us to extricate ourselves from these insects.
95
273229
2862
Het is dus niet zo makkelijk
om ons van de muggen te bevrijden.
om ons van de muggen te bevrijden.
04:48
We kind of create places that they love to live
96
276091
2634
We creëren als vanzelf plekken
waar muggen willen leven,
waar muggen willen leven,
04:50
just by living our own lives.
97
278725
1999
gewoon door er te leven.
04:52
So there's a huge scientific challenge,
98
280724
1379
Het is zowel een enorme wetenschappelijke uitdaging
04:54
but there's a huge economic challenge too.
99
282103
2207
als een enorme economische uitdaging.
04:56
Malaria occurs in some of the poorest
100
284310
1935
Malaria komt voor
in de armste uithoeken van de wereld
in de armste uithoeken van de wereld
04:58
and most remote places on Earth,
101
286245
1939
Malaria komt voor
in de armste uithoeken van de wereld
in de armste uithoeken van de wereld
05:00
and there's a reason for that.
102
288184
1845
en dat heeft een reden.
05:02
If you're poor, you're more likely to get malaria.
103
290029
2700
Als je arm bent,
heb je meer kans
heb je meer kans
05:04
If you're poor, you're more likely to live
104
292729
2153
Als je arm bent,
heb je meer kans
heb je meer kans
05:06
in rudimentary housing on marginal land that's poorly drained.
105
294882
4069
om in slechte huizen te wonen,
op land dat slecht afgewaterd is.
op land dat slecht afgewaterd is.
05:10
These are places where mosquitos breed.
106
298951
2589
Dat zijn de plaatsten waar muggen broeden.
05:13
You're less likely to have door screens or window screens.
107
301540
3600
Je hebt waarschijnlijk
geen horren in de ramen en deuren.
geen horren in de ramen en deuren.
05:17
You're less likely to have electricity
108
305140
1903
Je hebt waarschijnlijk geen elektriciteit,
waardoor je meer dingen buiten doet.
waardoor je meer dingen buiten doet.
05:19
and all the indoor activities that electricity makes possible,
109
307043
3006
Je hebt waarschijnlijk geen elektriciteit,
waardoor je meer dingen buiten doet.
waardoor je meer dingen buiten doet.
05:22
so you're outside more.
110
310049
1233
Je hebt waarschijnlijk geen elektriciteit,
waardoor je meer dingen buiten doet.
waardoor je meer dingen buiten doet.
05:23
You're getting bitten by mosquitos more.
111
311282
2332
Je zult vaker door muggen gestoken worden.
05:25
So poverty causes malaria,
112
313614
1625
Armoede veroorzaakt dus malaria,
05:27
but what we also know now is that malaria itself
113
315239
3033
maar we weten dat malaria zelf
05:30
causes poverty.
114
318272
1647
ook armoede veroorzaakt.
05:31
For one thing, it strikes hardest during harvest season,
115
319919
2651
Om iets te noemen:
de ziekte grijpt hard om zich heen tijdens de oogst.
de ziekte grijpt hard om zich heen tijdens de oogst.
05:34
so exactly when farmers need to be out in the fields
116
322570
2756
Precies wanneer boeren op het land moeten zijn
05:37
collecting their crops, they're home sick with a fever.
117
325326
3909
om de oogst binnen te halen,
blijven ze thuis met koorts.
blijven ze thuis met koorts.
05:41
But it also predisposes people to death
118
329235
2861
Daarbij hebben mensen meer kans om dood te gaan
05:44
from all other causes.
119
332096
1785
aan allerlei andere ziekten.
05:45
So this has happened historically.
120
333881
1360
Dit is wat er steeds opnieuw gebeurde.
05:47
We've been able to take malaria out of a society.
121
335241
3382
We kunnen malaria uit de gemeenschap bannen.
05:50
Everything else stays the same,
122
338623
1457
Maar al het andere blijft hetzelfde:
05:52
so we still have bad food, bad water, bad sanitation,
123
340080
2675
slecht voedsel, slecht water, slechte sanitatie,
05:54
all the things that make people sick.
124
342755
1761
allemaal dingen die mensen ziek maken.
05:56
But just if you take malaria out,
125
344516
2144
Maar als je alleen malaria elimineert,
05:58
deaths from everything else go down.
126
346660
3812
dan daalt het aantal doden
door andere oorzaken ook.
door andere oorzaken ook.
06:02
And the economist Jeff Sachs has actually quantified
127
350472
2711
De econoom Jeff Sachs heeft berekend
06:05
what this means for a society.
128
353183
2185
wat dit voor de maatschappij betekent.
06:07
What it means is, if you have malaria in your society,
129
355368
2754
Het betekent dat malaria de economische groei
06:10
your economic growth is depressed
130
358122
2461
Het betekent dat malaria de economische groei
06:12
by 1.3 percent every year,
131
360583
3970
met 1,3 procent per jaar doet verminderen.
06:16
year after year after year, just this one disease alone.
132
364553
3799
Jaar na jaar, alleen door deze ene ziekte.
06:20
So this poses a huge economic challenge,
133
368352
2564
Er is ook een enorme economische uitdaging,
06:22
because say you do come up with your great drug
134
370916
2184
want stel dat je met een fantastisch medicijn komt
06:25
or your great vaccine -- how do you deliver it
135
373100
2210
of een vaccin, hoe verspreid je dat dan?
06:27
in a place where there's no roads,
136
375310
2570
Zonder wegen,
06:29
there's no infrastructure,
137
377880
1193
zonder infrastructuur,
06:31
there's no electricity for refrigeration to keep things cold,
138
379073
3334
zonder elektriciteit voor koelkasten,
06:34
there's no clinics, there's no clinicians
139
382407
2720
zonder klinieken,
zonder artsen
zonder artsen
06:37
to deliver these things where they're needed?
140
385127
2534
om die dingen ter plekke te brengen.
06:39
So there's a huge economic challenge in taming malaria.
141
387661
4003
Er is dus een enorme economische uitdaging
om malaria in te dammen.
om malaria in te dammen.
06:43
But along with the scientific challenge and the economic challenge,
142
391664
3056
Behalve de wetenschappelijke
en de economische uitdaging
en de economische uitdaging
06:46
there's also a cultural challenge,
143
394720
1812
is er ook een culturele uitdaging.
06:48
and this is probably the part about malaria
144
396532
3385
Hierover praten mensen liever niet.
06:51
that people don't like to talk about.
145
399917
2301
Hierover praten mensen liever niet.
06:54
And it's the paradox that the people
146
402218
2711
Het is een paradox dat de mensen
06:56
who have the most malaria in the world
147
404929
1808
die het meest onder malaria lijden
06:58
tend to care about it the least.
148
406737
2580
er het minste om geven.
07:01
This has been the finding of medical anthropologists again and again.
149
409317
3412
Dat is de conclusie van medische antropologen,
keer op keer.
keer op keer.
07:04
They ask people in malarious parts of the world,
150
412729
2767
Zij vragen mensen in malariagebieden:
07:07
"What do you think about malaria?"
151
415496
2056
“Wat vinden jullie van malaria?”
07:09
And they don't say, "It's a killer disease. We're scared of it."
152
417552
3909
Ze zeggen niet: “Het is
een levensbedreigende ziekte, we zijn er bang voor.”
een levensbedreigende ziekte, we zijn er bang voor.”
07:13
They say, "Malaria is a normal problem of life."
153
421461
5338
Maar wel:
“Malaria is een probleem dat bij het leven hoort.”
“Malaria is een probleem dat bij het leven hoort.”
07:18
And that was certainly my personal experience.
154
426799
1766
Dat was ook mijn persoonlijke ervaring.
07:20
When I told my relatives in India
155
428565
2019
Toen ik mijn familie in India vertelde
07:22
that I was writing a book about malaria,
156
430584
1484
dat ik een boek over malaria
aan het schrijven was,
aan het schrijven was,
07:24
they kind of looked at me like
157
432068
1967
keken ze me aan alsof ik zei
07:26
I told them I was writing a book about warts or something.
158
434035
2701
dat ik een boek over wratten of zo
aan het schrijven was.
aan het schrijven was.
07:28
Like, why would you write about something so boring,
159
436736
3047
“Waarom schrijf je over iets
dat zo alledaags is?”
dat zo alledaags is?”
07:31
so ordinary? You know?
160
439783
1666
“Waarom schrijf je over iets
dat zo alledaags is?”
dat zo alledaags is?”
07:33
And it's simple risk perception, really.
161
441449
2728
Eigenlijk gaat het
over het inschatten van risico's.
over het inschatten van risico's.
07:36
A child in Malawi, for example,
162
444177
2435
Een kind in Malawi kan wel twaalf
07:38
she might have 12 episodes of malaria before the age of two,
163
446612
4812
aanvallen van malaria hebben
voordat het twee jaar oud is,
voordat het twee jaar oud is,
07:43
but if she survives,
164
451424
2053
maar als het kind blijft leven
07:45
she'll continue to get malaria throughout her life,
165
453477
2614
dan zal het zijn hele leven
malaria blijven krijgen,
malaria blijven krijgen,
07:48
but she's much less likely to die of it.
166
456091
2723
maar heeft het minder kans
om eraan dood te gaan.
om eraan dood te gaan.
07:50
And so in her lived experience,
167
458814
1952
In haar ervaring
07:52
malaria is something that comes and goes.
168
460766
3331
is malaria een ziekte
die komt en gaat.
die komt en gaat.
07:56
And that's actually true for most of the world's malaria.
169
464097
2030
Dat geldt voor de meeste malaria in de wereld.
07:58
Most of the world's malaria comes and goes on its own.
170
466127
3577
De meeste malaria komt en gaat vanzelf.
08:01
It's just, there's so much malaria
171
469704
3124
Het is alleen dat er zoveel malaria is
08:04
that this tiny fraction of cases that end in death
172
472828
3771
en dat dit kleine beetje gevallen
dat met de dood eindigt,
dat met de dood eindigt,
08:08
add up to this big, huge number.
173
476599
2961
optelt tot zo'n ontzettend groot getal.
08:11
So I think people in malarious parts of the world
174
479560
1993
Daarom denk ik dat mensen in malariagebieden
over malaria denken
over malaria denken
08:13
must think of malaria the way
175
481553
1522
Daarom denk ik dat mensen in malariagebieden
over malaria denken
over malaria denken
08:15
those of us who live in the temperate world
176
483075
1659
zoals wij in ons deel van de wereld
08:16
think of cold and flu. Right?
177
484734
2251
denken over verkoudheid en griep.
08:18
Cold and flu have a huge burden on our societies
178
486985
3406
Verkoudheid en griep
trekken een grote wissel op onze maatschappij
trekken een grote wissel op onze maatschappij
08:22
and on our own lives,
179
490391
1681
en op ons leven
08:24
but we don't really even take
180
492072
1264
maar we nemen zelfs niet
08:25
the most rudimentary precautions against it because
181
493336
2542
de meest eenvoudige voorzorgsmaatregelen
08:27
we consider it normal to get cold and flu
182
495878
2721
omdat we het normaal vinden
om verkouden te worden of griep te krijgen
om verkouden te worden of griep te krijgen
08:30
during cold and flu season.
183
498599
2237
als het koud is en de griep heerst.
08:32
And so this poses a huge cultural challenge in taming malaria,
184
500836
4412
Daarom is dit zo'n grote culturele uitdaging
in de bestrijding van malaria,
in de bestrijding van malaria,
08:37
because if people think it's normal to have malaria,
185
505248
3774
want als mensen denken dat het normaal is
om malaria te krijgen
om malaria te krijgen
08:41
then how do you get them to run to the doctor
186
509022
3458
hoe krijg je ze dan zover
om naar een dokter te gaan
om naar een dokter te gaan
08:44
to get diagnosed, to pick up their prescription,
187
512480
3146
voor een diagnose en een recept
08:47
to get it filled, to take the drugs,
188
515626
1522
om dan medicijnen te gaan halen
en die in te nemen
en die in te nemen
08:49
to put on the repellents, to tuck in the bed nets?
189
517148
3479
en om muggenspray te gebruiken
en het net goed in te stoppen.
en het net goed in te stoppen.
08:52
This is a huge cultural challenge in taming this disease.
190
520627
4667
Dit is een grote culturele uitdaging
in het bestrijden van malaria.
in het bestrijden van malaria.
08:57
So take all that together.
191
525294
1502
Als we dit alles samen nemen:
08:58
We've got a disease. It's scientifically complicated,
192
526796
4452
we hebben een ziekte.
Wetenschappelijk gezien gecompliceerd,
Wetenschappelijk gezien gecompliceerd,
09:03
it's economically challenging to deal with,
193
531248
2428
economisch gezien een uitdaging.
09:05
and it's one for which the people who stand
194
533676
1645
Een ziekte waar de mensen
09:07
to benefit the most care about it the least.
195
535321
2304
die het meest gebaat zijn bij de bestrijding ervan,
er het minst om geven.
er het minst om geven.
09:09
And that adds up to the biggest problem of all,
196
537625
2088
Dat brengt ons
bij het grootste probleem van allemaal:
bij het grootste probleem van allemaal:
09:11
which, of course, is the political problem.
197
539713
2949
natuurlijk, het politieke probleem.
09:14
How do you get a political leader to do anything
198
542662
2858
Hoe krijg je een politiek leider zover
dat hij iets doet
dat hij iets doet
09:17
about a problem like this?
199
545520
2061
aan een probleem zoals dit?
09:19
And the answer is, historically, you don't.
200
547581
4625
En het antwoord is, historisch gezien,
dat het je niet lukt.
dat het je niet lukt.
09:24
Most malarious societies throughout history
201
552206
2133
De meeste gemeenschappen met malaria
09:26
have simply lived with the disease.
202
554339
2116
hebben er gewoon mee leren leven.
09:28
So the main attacks on malaria have come
203
556455
2003
De meeste aanvallen op malaria
09:30
from outside of malarious societies,
204
558458
2624
komen van buiten de gebieden waar het heerst
09:33
from people who aren't constrained
205
561082
1794
door mensen die geen last hebben
09:34
by these rather paralyzing politics.
206
562876
2979
van deze verlammende politiek.
09:37
But this, I think, introduces a whole host of other kinds of difficulties.
207
565855
3295
Maar dit brengt
een hele reeks andere moeilijkheden met zich mee.
een hele reeks andere moeilijkheden met zich mee.
09:41
The first concerted attack against malaria
208
569150
2420
De eerste overdachte aanpak tegen malaria
begon rond 1950.
begon rond 1950.
09:43
started in the 1950s.
209
571570
1746
De eerste overdachte aanpak tegen malaria
begon rond 1950.
begon rond 1950.
09:45
It was the brainchild of the U.S. State Department.
210
573316
3090
Een initiatief van het Amerikaanse ministerie
van Binnenlandse Zaken.
van Binnenlandse Zaken.
09:48
And this effort well understood the economic challenge.
211
576406
3037
Dat begreep heel goed de economische uitdaging.
09:51
They knew they had to focus on cheap, easy-to-use tools,
212
579443
3481
Zij wisten dat ze zich moesten concentreren
op eenvoudig te gebruiken middelen,
op eenvoudig te gebruiken middelen,
09:54
and they focused on DDT.
213
582924
1775
en dat was DDT.
09:56
They understood the cultural challenge.
214
584699
1439
Zij begrepen de culturele uitdaging.
09:58
In fact, their rather patronizing view was that
215
586138
3005
Hun bijna neerbuigende houding was
10:01
people at risk of malaria shouldn't be asked to do anything at all.
216
589143
2903
dat mensen met een malariarisico
erbuiten moesten worden gelaten.
erbuiten moesten worden gelaten.
10:04
Everything should be done to them and for them.
217
592046
3722
Alles moest voor hen gedaan worden
en ze moesten het ondergaan.
en ze moesten het ondergaan.
10:07
But they greatly underestimated the scientific challenge.
218
595768
3120
Maar ze hadden
de wetenschappelijke uitdaging onderschat.
de wetenschappelijke uitdaging onderschat.
10:10
They had so much faith in their tools
219
598888
2327
Ze hadden zoveel vertrouwen in hun middelen
10:13
that they stopped doing malaria research.
220
601215
2991
dat ze stopten met onderzoek naar malaria.
10:16
And so when those tools started to fail,
221
604206
2468
Toen de middelen het slechter gingen doen
10:18
and public opinion started to turn against those tools,
222
606674
2700
en de publieke opinie
zich tegen deze middelen keerde,
zich tegen deze middelen keerde,
10:21
they had no scientific expertise to figure out what to do.
223
609374
4194
hadden ze geen wetenschappelijke expertise
om te bedenken wat ze moesten doen.
om te bedenken wat ze moesten doen.
10:25
The whole campaign crashed, malaria resurged back,
224
613568
3451
De hele campagne zakte in elkaar,
malaria kwam weer op
malaria kwam weer op
10:29
but now it was even worse than before
225
617019
1814
maar erger dan voorheen,
10:30
because it was corralled into the hardest-to-reach places
226
618833
2761
want het was weggedrukt
op de meest onbereikbare plaatsen
op de meest onbereikbare plaatsen
10:33
in the most difficult-to-control forms.
227
621594
3186
in vormen die moeilijk te beheersen zijn.
10:36
One WHO official at the time actually called that whole campaign
228
624780
3299
Een WHO-medewerker zei toen
dat de hele campagne
dat de hele campagne
10:40
"one of the greatest mistakes ever made in public health."
229
628079
5057
“een van de grootste fouten was
die ooit in de gezondheidszorg zijn gemaakt.”
die ooit in de gezondheidszorg zijn gemaakt.”
10:45
The latest effort to tame malaria started in the late 1990s.
230
633136
2507
De laatste poging om malaria in te dammen,
begon rond 1990.
begon rond 1990.
10:47
It's similarly directed and financed primarily
231
635643
3712
Op dezelfde manier georganiseerd
en voornamelijk gefinancierd
en voornamelijk gefinancierd
10:51
from outside of malarious societies.
232
639355
2148
van buiten de malariagebieden.
10:53
Now this effort well understands the scientific challenge.
233
641503
2504
Dit initiatief begrijpt
de wetenschappelijke uitdaging goed.
de wetenschappelijke uitdaging goed.
10:56
They are doing tons of malaria research.
234
644007
2221
Ze doen heel veel onderzoek naar malaria.
10:58
And they understand the economic challenge too.
235
646228
2453
Ze begrijpen ook de economische uitdaging.
11:00
They're focusing on very cheap, very easy-to-use tools.
236
648681
3560
Ze richten zich op hele goedkope
en eenvoudig te gebruiken middelen.
en eenvoudig te gebruiken middelen.
11:04
But now, I think, the dilemma is the cultural challenge.
237
652241
3892
Maar nu is het dilemma, denk ik,
de culturele uitdaging.
de culturele uitdaging.
11:08
The centerpiece of the current effort is the bed net.
238
656133
3634
Het middelpunt van deze campagne
is het muskietennet.
is het muskietennet.
11:11
It's treated with insecticides.
239
659767
1776
Het is bewerkt met insecticiden.
11:13
This thing has been distributed across the malarious world
240
661543
2370
Dit is met miljoenen tegelijk verspreid
11:15
by the millions.
241
663913
1433
over de malariagebieden.
11:17
And when you think about the bed net,
242
665346
2232
Wanneer je over het net nadenkt,
11:19
it's sort of a surgical intervention.
243
667578
2559
dan is het een soort chirurgische operatie.
11:22
You know, it doesn't really have any value
244
670137
2146
Het is eigenlijk nutteloos
11:24
to a family with malaria except that it helps prevent malaria.
245
672283
3663
voor een familie die al malaria heeft.
Het helpt malaria te voorkomen.
Het helpt malaria te voorkomen.
11:27
And yet we're asking people to use these nets every night.
246
675946
4009
Toch vragen we mensen
om dit net iedere nacht te gebruiken.
om dit net iedere nacht te gebruiken.
11:31
They have to sleep under them every night.
247
679955
1277
Ze moeten er iedere nacht onder slapen.
11:33
That's the only way they are effective.
248
681232
2037
Anders is het nutteloos.
11:35
And they have to do that
249
683269
1353
Ze moeten het doen
11:36
even if the net blocks the breeze,
250
684622
3086
zelfs als het net het briesje tegenhoudt,
11:39
even if they might have to get up in the middle of the night
251
687708
3145
zelfs als ze 's nachts uit bed moeten
11:42
and relieve themselves,
252
690853
1534
om te plassen,
11:44
even if they might have to move all their furnishings
253
692387
2249
of zelfs als ze in de inrichting
dingen moeten veranderen
dingen moeten veranderen
11:46
to put this thing up,
254
694636
1467
om het net op te hangen,
11:48
even if, you know, they might live in a round hut
255
696103
2853
zelfs als ze in een ronde hut wonen
11:50
in which it's difficult to string up a square net.
256
698956
3737
waarin het moeilijk is
om een vierkant net op te hangen.
om een vierkant net op te hangen.
11:54
Now that's no big deal if you're fighting a killer disease.
257
702693
4938
Nu is dat geen probleem
als je een dodelijke ziekte wil bestrijden.
als je een dodelijke ziekte wil bestrijden.
11:59
I mean, these are minor inconveniences.
258
707631
2331
Ik bedoel, het zijn maar kleinigheden.
12:01
But that's not how people with malaria think of malaria.
259
709962
3839
Maar dat is niet zoals mensen met malaria
over malaria denken.
over malaria denken.
12:05
So for them, the calculus must be quite different.
260
713801
4880
Voor hen moet de rekensom heel anders zijn.
12:10
Imagine, for example, if a bunch of well-meaning Kenyans
261
718681
3918
Stel je voor dat een groepje
goed bedoelende Kenianen
goed bedoelende Kenianen
12:14
came up to those of us in the temperate world and said,
262
722599
2081
naar ons toekwamen en zouden zeggen:
12:16
"You know, you people have a lot of cold and flu.
263
724680
2822
“Weet je, veel mensen hebben verkoudheid en griep.
12:19
We've designed this great, easy-to-use, cheap tool,
264
727502
3128
Wij hebben dit geweldige,
makkelijke en goedkope middel
makkelijke en goedkope middel
12:22
we're going to give it to you for free.
265
730630
1070
dat we jullie gratis geven.
12:23
It's called a face mask,
266
731700
1433
Het is een gezichtsmasker
12:25
and all you need to do is
267
733133
3873
en je hoeft het alleen maar
12:29
wear it every day during cold and flu season
268
737006
2410
iedere dag tijdens het griepseizoen te dragen
12:31
when you go to school and when you go to work."
269
739416
2754
als je naar school of naar je werk gaat.”
12:34
Would we do that?
270
742185
1930
Zouden wij dat doen?
12:36
And I wonder if that's how people
271
744115
2136
Ik vroeg me af of mensen
12:38
in the malarious world thought of those nets
272
746251
2066
in malariagebieden zo over die netten dachten
12:40
when they first received them?
273
748317
1703
toen ze die voor het eerst kregen.
12:42
Indeed, we know from studies
274
750020
3398
We weten uit onderzoek
12:45
that only 20 percent of the bed nets
275
753418
2678
dan slechts 20 procent
van de uitgedeelde muskietennetten
van de uitgedeelde muskietennetten
12:48
that were first distributed were actually used.
276
756096
3168
ook werkelijk gebruikt worden.
12:51
And even that's probably an overestimate,
277
759264
1711
En dat is misschien wel een rooskleurig getal,
12:52
because the same people who distributed the nets
278
760975
2422
omdat dezelfde mensen
die de netten hebben uitgedeeld
die de netten hebben uitgedeeld
12:55
went back and asked the recipients,
279
763397
1491
teruggingen om de ontvangers te vragen:
12:56
"Oh, did you use that net I gave you?"
280
764888
2473
“Zeg, heb je dat net nog gebruikt
dat ik je gegeven heb?”
dat ik je gegeven heb?”
12:59
Which is like your Aunt Jane asking you,
281
767361
2612
Wat zo'n beetje hetzelfde is
als tante Annie die jou vraagt:
als tante Annie die jou vraagt:
13:01
"Oh, did you use that vase I gave you for Christmas?"
282
769973
2961
"Zeg, heb je die vaas nog gebruikt
die ik je met Kerst gegeven heb?'
die ik je met Kerst gegeven heb?'
13:04
So it's probably an overestimate.
283
772934
1866
Dus is het waarschijnlijk een rooskleurig getal.
13:06
But that's not an insurmountable problem.
284
774800
3324
Maar dat is geen onoverkomelijk probleem.
13:10
We can do more education,
285
778124
1830
We moeten maar aan educatie doen.
13:11
we can try to convince these people to use the nets.
286
779954
2675
We kunnen mensen ervan overtuigen
om het net te gebruiken.
om het net te gebruiken.
13:14
And that's what happening now.
287
782629
1275
Zo doen we het nu.
13:15
We're throwing a lot more time and money
288
783904
1704
We spenderen nu veel meer tijd en geld
13:17
into workshops and trainings and musicals and plays
289
785608
4517
aan workshops en training,
musicals en toneelstukken
musicals en toneelstukken
13:22
and school meetings,
290
790125
2413
en bijeenkomsten op school
13:24
all these things to convince people
291
792538
2295
alles om mensen ervan te overtuigen
13:26
to use the nets we gave you.
292
794833
2484
om de netten gebruiken
die we ze gegeven hebben.
die we ze gegeven hebben.
13:29
And that might work.
293
797317
2140
En dat kan werken.
13:31
But it takes time. It takes money.
294
799457
2678
Maar het kost tijd en geld.
13:34
It takes resources. It takes infrastructure.
295
802135
2780
Het kost middelen en infrastructuur.
13:36
It takes all the things that that cheap,
296
804915
2682
Allemaal dingen die dat goedkope
en makkelijk te gebruiken net duurder maken.
en makkelijk te gebruiken net duurder maken.
13:39
easy-to-use bed net was not supposed to be.
297
807597
2779
Allemaal dingen die dat goedkope
en makkelijk te gebruiken net duurder maken.
en makkelijk te gebruiken net duurder maken.
13:42
So it's difficult to attack malaria from inside malarious societies,
298
810376
3404
Het is dus moeilijk om malaria te bestrijden
in de landen die getroffen worden door malaria,
in de landen die getroffen worden door malaria,
13:45
but it's equally tricky when we try to attack it
299
813780
2538
maar net zo moeilijk om het te bestrijden
13:48
from outside of those societies.
300
816318
2810
van buiten deze gebieden.
13:51
We end up imposing our own priorities
301
819128
1787
Het draait er altijd op uit
dat we onze prioriteiten opleggen
dat we onze prioriteiten opleggen
13:52
on the people of the malarious world.
302
820915
1544
aan mensen in de malariagebieden.
13:54
That's exactly what we did in the 1950s,
303
822459
2794
Dat is precies wat we in de jaren vijftig deden
13:57
and that effort backfired.
304
825253
1878
en die aanpak werkte tegen ons.
13:59
I would argue today,
305
827131
1631
Ik zou vandaag de dag zeggen
14:00
when we are distributing tools that we've designed
306
828762
4230
dat wanneer we middelen verspreiden
14:04
and that don't necessarily make sense in people's lives,
307
832992
3753
die niet logisch zijn
in het leven van mensen
in het leven van mensen
14:08
we run the risk of making the same mistake again.
308
836745
3553
dat we het risico lopen
om dezelfde fout opnieuw te maken.
om dezelfde fout opnieuw te maken.
14:12
That's not to say that malaria is unconquerable,
309
840298
1808
Dat wil niet zeggen
dat malaria onuitroeibaar is
dat malaria onuitroeibaar is
14:14
because I think it is,
310
842106
1463
want ik denk dat het wel kan.
14:15
but what if we attacked this disease
311
843569
2208
Als we deze ziekte nu eens aanpakten
14:17
according to the priorities of the people who lived with it?
312
845777
3543
volgens de prioriteiten van de mensen
die er mee te maken hebben.
die er mee te maken hebben.
14:21
Take the example of England and the United States.
313
849320
2436
Neem het voorbeeld
van Engeland en de Verenigde Staten.
van Engeland en de Verenigde Staten.
14:23
We had malaria in those countries for hundreds of years,
314
851756
3171
Honderden jaren was er malaria in deze landen
14:26
and we got rid of it completely,
315
854927
2158
maar het is helemaal weg
14:29
not because we attacked malaria. We didn't.
316
857085
3009
en niet omdat we malaria bestreden.
14:32
We attacked bad roads and bad houses
317
860094
4107
We pakten de slechte wegen en huizen aan
14:36
and bad drainage and lack of electricity and rural poverty.
318
864201
4882
en de slechte afwatering, gebrek aan elektriciteit
en armoede op het platteland.
en armoede op het platteland.
14:41
We attacked the malarious way of life,
319
869083
3317
We hebben de malaria-leefstijl aangepakt.
14:44
and by doing that, we slowly built malaria out.
320
872400
5720
Daardoor hebben we malaria
geleidelijk aan uitgeroeid.
geleidelijk aan uitgeroeid.
14:50
Now attacking the malarious way of life,
321
878120
1638
De malaria-leefstijl aanpakken
14:51
this is something -- these are things people care about today.
322
879758
3562
dat is iets waar mensen
vandaag de dag wel om geven.
vandaag de dag wel om geven.
14:55
And attacking the malarious way of life,
323
883320
2387
Deze leefstijl aanpakken,
14:57
it's not fast, it's not cheap, it's not easy,
324
885707
4759
gaat niet snel,
is niet goedkoop en niet gemakkelijk,
is niet goedkoop en niet gemakkelijk,
15:02
but I think it's the only lasting way forward.
325
890466
3068
maar is wel de enige duurzame weg vooruit.
15:05
Thank you so much.
326
893534
1293
Hartelijk bedankt.
15:06
(Applause)
327
894827
5447
(Applaus)
ABOUT THE SPEAKER
Sonia Shah - Science writerScience historian Sonia Shah explores the surprisingly fascinating story behind an ancient scourge: malaria.
Why you should listen
Aided by economics, culture, its own resilience and that of the insect that carries it (the mosquito), the malaria parasite has determined for thousands of years the health and course not only of human lives, but also of whole civilizations. In her book The Fever, author Sonia Shah outlines the epic and devastating history of malaria and shows how it still infects 500 million people every year, and kills half a million, in a context where economic inequality collides with science and biology.
Shah’s previous book The Body Hunters established her as a heavy hitter in the field of investigative human rights reporting. She is a frequent contributor to publications such as Scientific American, The Nation and Foreign Affairs.
Sonia Shah | Speaker | TED.com