TEDWomen 2010
Madeleine Albright: On being a woman and a diplomat
Madeleine Albright o byciu kobietą i dyplomatą.
Filmed:
Readability: 3.4
828,183 views
Była sekretarz stanu USA Madeleine Albright mówi o polityce, dyplomacji i o tym, że kwestie kobiet zasługują na miejsce w centrum polityki międzynarodowej. Wcale nie są one mało istotne, przeciwnie - należą do najtrudniejszych, często związane bezpośrednio z życiem i śmiercią. Szczera i zabawna rozmowa z Pat Mitchell z Paley Center.
Madeleine Albright - Former US Secretary of State
Since leaving office as US Secretary of State in 2001, Madeleine Albright has continued her distinguished career in foreign affairs as a businesswoman, political adviser and professor. Full bio
Since leaving office as US Secretary of State in 2001, Madeleine Albright has continued her distinguished career in foreign affairs as a businesswoman, political adviser and professor. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Pat Mitchell: What is the story of this pin?
0
0
2000
Pat Mitchell: Jaka jest historia tej spinki?
00:17
Madeleine Albright: This is "Breaking the Glass Ceiling."
1
2000
2000
Madaleine Albright: To jest tłuczenie "szklanego sufitu".
00:19
PM: Oh.
2
4000
2000
PM: Och
00:22
That was well chosen, I would say, for TEDWomen.
3
7000
3000
Dobrze dobrane, muszę przyznać, na TEDWomen.
00:25
MA: Most of the time I spend when I get up in the morning
4
10000
2000
MA: Kiedy rano wstaję większość czasu zastanawiam się
00:27
is trying to figure out what is going to happen.
5
12000
2000
co się dzisiaj stanie.
00:29
And none of this pin stuff would have happened
6
14000
2000
A nic z tego by się nie wydarzyło
00:31
if it hadn't been for Saddam Hussein.
7
16000
2000
gdyby nie Saddam Hussein.
00:33
I'll tell you what happened.
8
18000
2000
Opowiem ci jak to było.
00:35
I went to the United Nations as an ambassador,
9
20000
3000
Byłam w ONZ jako ambasador.
00:38
and it was after the Gulf War,
10
23000
2000
A było to zaraz po wojnie w zatoce.
00:40
and I was an instructed ambassador.
11
25000
2000
Jako ambasador miałam swoje instrukcje.
00:42
And the cease-fire had been translated
12
27000
2000
Zawieszenie broni zostało przełożone
00:44
into a series of sanctions resolutions,
13
29000
3000
na serię rezolucji
00:47
and my instructions
14
32000
2000
a moje instrukcje zakładały
00:49
were to say perfectly terrible things about Saddam Hussein constantly,
15
34000
3000
żeby wciąż powtarzać okropne rzeczy o Saddamie Huseinie,
00:52
which he deserved -- he had invaded another country.
16
37000
3000
na które w końcu zasłużył -- napadł na inny kraj.
00:55
And so all of a sudden, a poem appeared in the papers in Baghdad
17
40000
3000
I nagle w Bagdadzie w gazetach pojawił się wierszyk
00:58
comparing me to many things,
18
43000
2000
porównujący mnie do wielu rzeczy,
01:00
but among them an "unparalleled serpent."
19
45000
3000
wśród nich do niespotykanego węża.
01:03
And so I happened to have a snake pin.
20
48000
2000
A ponieważ miałam spinkę w kształcie węża,
01:05
So I wore it when we talked about Iraq.
21
50000
2000
nosiłam ją na rozmowy o Iraku.
01:07
(Laughter)
22
52000
2000
(Śmiech)
01:09
And when I went out to meet the press,
23
54000
2000
I kiedy poszłam na spotkanie z prasą,
01:11
they zeroed in, said, "Why are you wearing that snake pin?"
24
56000
2000
zapytali dlaczego noszę właśnie taką spinkę?
01:13
I said, "Because Saddam Hussein compared me to an unparalleled serpent."
25
58000
3000
A ja powiedziałam: "Bo Saddam Hussein porównał mnie do niespotykanego węża"
01:16
And then I thought, well this is fun.
26
61000
2000
I uznałam to za zabawne.
01:18
So I went out and I bought a lot of pins
27
63000
3000
Tak więc postanowiłam kupić jeszcze kilka spinek
01:21
that would, in fact, reflect
28
66000
2000
które odzwierciedlałyby
01:23
what I thought we were going to do on any given day.
29
68000
2000
co zamierzałam robić danego dnia.
01:25
So that's how it all started.
30
70000
2000
I tak to się zaczęło.
01:27
PM: So how large is the collection?
31
72000
2000
PM: Jak duża jest teraz kolekcja?
01:29
MA: Pretty big.
32
74000
2000
MA: Całkiem spora.
01:31
It's now traveling.
33
76000
2000
Właśnie podróżuje.
01:33
At the moment it's in Indianapolis,
34
78000
2000
Teraz jest w Indianapolis,
01:35
but it was at the Smithsonian.
35
80000
2000
ale była w Smithsonian.
01:37
And it goes with a book that says, "Read My Pins."
36
82000
3000
I podróżuje z książką "Czytaj ze spinek"
01:40
(Laughter)
37
85000
2000
(Śmiech)
01:42
PM: So is this a good idea.
38
87000
3000
PM: Faktycznie dobry pomysł.
01:45
I remember when you were the first woman
39
90000
2000
Pamiętam jak zostałaś pierwszą kobietą
01:47
as Secretary of State,
40
92000
2000
na stanowisku sekretarza stanu
01:49
and there was a lot of conversation always
41
94000
2000
i dużo mówiło się o tym
01:51
about what you were wearing,
42
96000
2000
jak byłaś ubrana,
01:53
how you looked --
43
98000
2000
jak wyglądałaś --
01:55
the thing that happens to a lot of women,
44
100000
2000
co spotyka wiele kobiet,
01:57
especially if they're the first in a position.
45
102000
3000
szczególnie jeśli jako pierwsze obejmują dane stanowisko.
02:00
So how do you feel about that -- the whole --
46
105000
3000
Co o tym myślisz?
02:03
MA: Well, it's pretty irritating actually
47
108000
2000
MA: To jest faktycznie irytujące,
02:05
because nobody ever describes what a man is wearing.
48
110000
3000
nikt nigdy się nie zastanawia w co ubrany był mężczyzna.
02:08
But people did pay attention to what clothes I had.
49
113000
3000
Ale ludzie zwracali uwagę na to jak się ubierałam.
02:11
What was interesting was that,
50
116000
2000
Co interesujące, zanim pojechałam
02:13
before I went up to New York as U.N. ambassador,
51
118000
2000
do Nowego Jorku, jako ambasador przy OZN,
02:15
I talked to Jeane Kirkpatrick, who'd been ambassador before me,
52
120000
3000
rozmawiałam z Jeane Kirkpatrick, która była ambasadorem przede mną,
02:18
and she said, "You've got to get rid of your professor clothes.
53
123000
3000
a ona powiedziała: "Musisz wyrzucić wszystkie profesorskie ubrania.
02:21
Go out and look like a diplomat."
54
126000
2000
Wyglądaj jak dyplomata"
02:23
So that did give me a lot of opportunities to go shopping.
55
128000
3000
A to dało mi sporo okazji do zakupów.
02:26
But still, there were all kinds of questions
56
131000
3000
Ale wciąż było wiele pytań typu
02:29
about -- "did you wear a hat?" "How short was your skirt?"
57
134000
3000
czy miałaś kapelusz? jak krótka była twoja spódnica?
02:32
And one of the things --
58
137000
2000
Przy okazji --
02:34
if you remember Condoleezza Rice was at some event and she wore boots,
59
139000
3000
pamiętasz jak Condoleezza Rice na jakimś wydarzeniu miała wysokie buty,
02:37
and she got criticized over that.
60
142000
2000
i z tego powodu ją skrytykowano.
02:39
And no guy ever gets criticized. But that's the least of it.
61
144000
3000
Facetów nigdy za takie rzeczy nie krytykują.
02:42
PM: It is, for all of us, men and women,
62
147000
3000
PM: Każde z nas, mężczyźni i kobiety,
02:45
finding our ways of defining our roles,
63
150000
3000
szukają sposobów na zdefiniowanie swoich ról,
02:48
and doing them in ways that make a difference in the world
64
153000
3000
i wykonywanie i w sposób, który może coś zmienić
02:51
and shape the future.
65
156000
2000
i kształtować przyszłość.
02:53
How did you handle that balance
66
158000
3000
Jak radziłaś sobie z utrzymaniem równowagi
02:56
between being the tough diplomatic
67
161000
3000
pomiędzy byciem twardym dyplomatą
02:59
and strong voice of this country
68
164000
3000
i silnym głosem swojego kraju
03:02
to the rest of the world
69
167000
2000
przed resztą świata
03:04
and also how you felt about yourself
70
169000
2000
i jak się czułaś jako matka, babcia
03:06
as a mother, a grandmother, nurturing ...
71
171000
3000
wychowująca dzieci.
03:09
and so how did you handle that?
72
174000
2000
Jak sobie z tym radziłaś?
03:11
MA: Well the interesting part was I was asked
73
176000
2000
MA: Co interesujące, zapytano mnie
03:13
what it was like to be the first woman Secretary of State
74
178000
2000
jak to jest być pierwszą kobietą jako sekretarz stanu
03:15
a few minutes after I'd been named.
75
180000
2000
kilka minut po mojej nominacji.
03:17
And I said, "Well I've been a woman for 60 years,
76
182000
2000
A ja odpowiedziałam, "Byłam kobietą przez 60 lat.
03:19
but I've only been Secretary of State for a few minutes."
77
184000
3000
ale sekretarzem stanu jestem od kilku minut."
03:22
So it evolved.
78
187000
2000
Tak więc to się zmieniało.
03:24
(Laughter)
79
189000
2000
(Śmiech)
03:26
But basically I love being a woman.
80
191000
2000
Ale uwielbiam być kobietą.
03:28
And so what happened --
81
193000
2000
I co się stało --
03:30
and I think there will probably be some people in the audience
82
195000
2000
i prawdopodobnie będzie kilka osób wśród publiczności
03:32
that will identify with this --
83
197000
2000
które się z tym będą identyfikować --
03:34
I went to my first meeting, first at the U.N.,
84
199000
3000
Poszłam na swoje pierwsze spotkanie, pierwsze w ONZ.
03:37
and that's when this all started,
85
202000
2000
I tam się wszystko zaczęło,
03:39
because that is a very male organization.
86
204000
3000
bo to jest bardzo męska organizacja.
03:42
And I'm sitting there -- there are 15 members of the Security Council --
87
207000
3000
I siedzę tam -- a jest 15. członków Rady Bezpieczeństwa --
03:45
so 14 men sat there staring at me,
88
210000
4000
więc 14 mężczyzn wpatruje się we mnie,
03:49
and I thought -- well you know how we all are.
89
214000
2000
i myślę sobie -- wiecie jak to jest.
03:51
You want to get the feeling of the room,
90
216000
2000
Chce się wyczuć atmosferę na sali,
03:53
and "do people like me?"
91
218000
2000
czy mnie lubią,
03:55
and "will I really say something intelligent?"
92
220000
2000
i czy faktycznie powiem coś mądrego?
03:57
And all of a sudden I thought, "Well, wait a minute.
93
222000
3000
I nagle pomyślałam, chwileczkę,
04:00
I am sitting behind a sign that says 'The United States,'
94
225000
3000
siedzę za tabliczką, gdzie jest napisane "Stany Zjednoczone"
04:03
and if I don't speak today
95
228000
2000
I jeśli się dziś nie odezwę
04:05
then the voice of the United States will not be heard,"
96
230000
3000
to głos Stanów Zjednoczonych nie będzie usłyszany.
04:08
and it was the first time that I had that feeling
97
233000
2000
I pierwszy raz miałam to poczucie,
04:10
that I had to step out of myself
98
235000
2000
że muszę wyjść z dotychczasowej roli
04:12
in my normal, reluctant female mode
99
237000
4000
normalnej, cichej kobiety
04:16
and decide that I had to speak on behalf of our country.
100
241000
3000
i odezwać się w imieniu swojego kraju.
04:19
And so that happened more at various times,
101
244000
3000
Działo się tak przy wielu okazjach,
04:22
but I really think that there was a great advantage in many ways
102
247000
4000
ale myślę, że bycie kobietą
04:26
to being a woman.
103
251000
2000
ma wiele zalet.
04:28
I think we are a lot better
104
253000
2000
Myślę, że jesteśmy lepsze
04:30
at personal relationships,
105
255000
2000
w stosunkach międzyludzkich,
04:32
and then have the capability obviously
106
257000
2000
potrafimy również, kiedy to konieczne,
04:34
of telling it like it is when it's necessary.
107
259000
3000
powiedzieć prawdę prosto w oczy.
04:37
But I have to tell you, I have my youngest granddaughter,
108
262000
2000
Ale muszę powiedzieć, moja najmłodsza wnuczka,
04:39
when she turned seven last year,
109
264000
2000
kiedy w ubiegłym roku skończyła siedem lat
04:41
said to her mother, my daughter,
110
266000
2000
powiedziała swojej mamie, mojej córce,
04:43
"So what's the big deal about Grandma Maddie being Secretary of State?
111
268000
3000
"Co to za wielka sprawa, że babcia była sekretarzem stanu?
04:46
Only girls are Secretary of State."
112
271000
2000
Tylko dziewczyny są sekretarzami stanu."
04:48
(Laughter)
113
273000
2000
(Śmiech)
04:50
(Applause)
114
275000
9000
(Brawa)
04:59
PM: Because in her lifetime -- MA: That would be so.
115
284000
3000
PM: Za jej życia -- (MA: Tak właśnie było.)
05:03
PM: What a change that is.
116
288000
2000
PM: Cóż to za zmiana.
05:05
As you travel now all over the world,
117
290000
3000
Kiedy podróżujesz po świecie,
05:08
which you do frequently,
118
293000
2000
co robisz często,
05:10
how do you assess
119
295000
2000
jak oceniasz co się dzieje na świecie
05:12
this global narrative around the story of women and girls?
120
297000
3000
w kwestii kobiet i dziewcząt?
05:15
Where are we?
121
300000
2000
Na czym stoimy?
05:17
MA: I think we're slowly changing,
122
302000
2000
MA: Myślę, że się powoli zmieniamy,
05:19
but obviously there are whole pockets
123
304000
2000
ale oczywiście jest mnóstwo krajów
05:21
in countries where nothing is different.
124
306000
2000
gdzie nic się nie zmienia.
05:23
And therefore it means that we have to remember
125
308000
3000
I dlatego musimy pamiętać,
05:26
that, while many of us have had huge opportunities --
126
311000
3000
że choć wiele z nas miało wielki możliwości --
05:29
and Pat, you have been a real leader in your field --
127
314000
3000
i Pat, sama jesteś liderką w swojej dziedzinie --
05:32
is that there are a lot of women
128
317000
2000
to wciąż jest wiele kobiet
05:34
that are not capable
129
319000
2000
które nie są w stanie
05:36
of worrying and taking care of themselves
130
321000
2000
martwić się i dbać o siebie same
05:38
and understanding that women have to help other women.
131
323000
3000
i zrozumieć, że kobiety muszą sobie pomagać.
05:41
And so what I have felt --
132
326000
2000
I co odczułam --
05:43
and I have looked at this
133
328000
2000
a przyglądałam się temu
05:45
from a national security issue --
134
330000
2000
od strony narodowego bezpieczeństwa --
05:47
when I was Secretary of State, I decided
135
332000
3000
kiedy byłam sekretarzem stanu, zdecydowałam
05:50
that women's issues had to be central to American foreign policy,
136
335000
3000
że kwestie kobiet muszą być w centrum polityki zagranicznej USA,
05:53
not just because I'm a feminist,
137
338000
2000
nie ponieważ jestem feministką,
05:55
but because I believe that societies are better off
138
340000
4000
ale ponieważ wierzę, że jest lepiej dla społeczeństw,
05:59
when women are politically and economically empowered,
139
344000
3000
kiedy kobiety działają w polityce i w ekonomii,
06:02
that values are passed down,
140
347000
2000
przekazywane są pewne wartości,
06:04
the health situation is better,
141
349000
3000
lepsza jest sytuacja zdrowotna,
06:07
education is better,
142
352000
2000
lepsza jest edukacja,
06:09
there is greater economic prosperity.
143
354000
2000
jest większy dobrobyt.
06:11
So I think that it behooves us --
144
356000
3000
Myślę, że wypada nam --
06:14
those of us that live in various countries
145
359000
3000
żyjącym w różnych krajach
06:17
where we do have economic and political voice --
146
362000
3000
gdzie mamy głos w polityce i ekonomii --
06:20
that we need to help other women.
147
365000
2000
musimy pomagać innym kobietom.
06:22
And I really dedicated myself to that,
148
367000
2000
I oddałam się temu,
06:24
both at the U.N. and then as Secretary of State.
149
369000
3000
zarówno w ONZ jak i jako sekretarz stanu.
06:27
PM: And did you get pushback
150
372000
2000
PM: Czy miałaś problemy czyniąc z tego
06:29
from making that a central tenant of foreign policy?
151
374000
3000
istotne zagadnienie polityki zagranicznej?
06:32
MA: From some people.
152
377000
2000
MA: Czasami.
06:34
I think that they thought that it was a soft issue.
153
379000
3000
Niektórzy uważali, że to mało istotne zagadnienie.
06:37
The bottom line that I decided
154
382000
2000
Ja sama spostrzegłam, że kwestie kobiet
06:39
was actually women's issues are the hardest issues,
155
384000
3000
były najtrudniejszymi zagadnieniami,
06:42
because they are the ones that have to do with life and death
156
387000
3000
ponieważ one stykają się z życiem i śmiercią
06:45
in so many aspects,
157
390000
2000
w tak wielu aspektach --
06:47
and because, as I said,
158
392000
2000
i ponieważ, jak powiedziałam,
06:49
it is really central to the way that we think about things.
159
394000
3000
jest to podstawą naszego rozumienia różnych spraw.
06:52
Now for instance,
160
397000
2000
Dla przykładu,
06:54
some of the wars that took place
161
399000
2000
niektóre z wojen, które trwały
06:56
when I was in office,
162
401000
2000
kiedy sprawowałam swoją funkcję,
06:58
a lot of them, the women were the main victims of it.
163
403000
3000
w wielu z nich głównymi ofiarami były kobiety.
07:01
For instance, when I started,
164
406000
2000
Na przykład, kiedy zaczynałam,
07:03
there were wars in the Balkans.
165
408000
3000
trwały wojny na Bałkanach.
07:06
The women in Bosnia were being raped.
166
411000
3000
Kobiety w Bośni były gwałcone.
07:09
We then managed to set up a war crimes tribunal
167
414000
3000
Udało nam się ustanowić trybunał ds. zbrodni wojennych,
07:12
to deal specifically with those kinds of issues.
168
417000
3000
aby zajął się tego typu sprawami.
07:15
And by the way, one of the things that I did at that stage
169
420000
3000
A przy okazji, jedną z rzeczy jakie zrobiłam na tym etapie
07:18
was, I had just arrived at the U.N.,
170
423000
3000
było, właśnie pojawiłam się w ONZ,
07:21
and when I was there, there were 183 countries in the U.N.
171
426000
3000
i kiedy tam byłam było 183 krajów członkowskich.
07:24
Now there are 192.
172
429000
2000
Teraz jest 192.
07:26
But it was one of the first times that I didn't have to cook lunch myself.
173
431000
3000
Ale to był pierwszy raz kiedy nie musiałam sobie przygotowywać lanczu.
07:29
So I said to my assistant,
174
434000
2000
Wiec powiedziałam asystentowi,
07:31
"Invite the other women permanent representatives."
175
436000
3000
"Zaproś inne kobiety - stałych przedstawicieli."
07:34
And I thought when I'd get to my apartment
176
439000
2000
I pomyślałam, że jak wrócę do mieszkania
07:36
that there'd be a lot of women there.
177
441000
2000
będzie tam wiele kobiet.
07:38
I get there, and there are six other women, out of 183.
178
443000
3000
Wchodzę, a tam jest sześć kobiet, ze 183.
07:41
So the countries that had women representatives
179
446000
3000
Tak więc kraje reprezentowane przez kobiety
07:44
were Canada, Kazakhstan, Philippines,
180
449000
2000
to były Kanada, Filipiny
07:46
Trinidad Tobago, Jamaica,
181
451000
2000
Trinidad Tobago, Jamajka,
07:48
Lichtenstein and me.
182
453000
3000
Lichtenstein i ja.
07:51
So being an American, I decided to set up a caucus.
183
456000
3000
Jako Amerykanka postanowiłam, że założymy klikę.
07:54
(Laughter)
184
459000
2000
(Śmiech)
07:56
And so we set it up,
185
461000
2000
I zorganizowałyśmy się,
07:58
and we called ourselves the G7.
186
463000
2000
nazwałyśmy siebie G7.
08:00
(Laughter)
187
465000
2000
(Śmiech)
08:02
PM: Is that "Girl 7?" MA: Girl 7.
188
467000
2000
PM: czy to od siedmiu dziewczyn? (MA: Siedem dziewczyn .)
08:04
And we lobbied
189
469000
2000
MA: I lobbowałyśmy
08:06
on behalf of women's issues.
190
471000
2000
na rzecz kwestii kobiet.
08:08
So we managed to get two women judges
191
473000
3000
Udało nam się przyznać dwóm kobietom
08:11
on this war crimes tribunal.
192
476000
2000
fotele sędziowskie w trybunale.
08:13
And then what happened
193
478000
2000
I dzięki temu były w stanie określić,
08:15
was that they were able to declare that rape was a weapon of war,
194
480000
3000
że gwałt jest narzędziem wojny,
08:18
that it was against humanity.
195
483000
2000
skierowanym przeciwko ludzkości.
08:20
(Applause)
196
485000
5000
(Brawa)
08:25
PM: So when you look around the world
197
490000
2000
PM: Kiedy patrzysz na świat
08:27
and you see that, in many cases --
198
492000
2000
i widzisz, że w wielu sytuacjach --
08:29
certainly in the Western world --
199
494000
2000
głównie w świecie zachodnim --
08:31
women are evolving into more leadership positions,
200
496000
3000
kobiety obejmują przywódcze stanowiska,
08:34
and even other places
201
499000
2000
i w innych miejscach
08:36
some barriers are being brought down,
202
501000
3000
obalane są różne bariery,
08:39
but there's still so much violence,
203
504000
3000
ale wciąż jest tyle przemocy,
08:42
still so many problems,
204
507000
2000
tyle problemów,
08:44
and yet we hear there are more women
205
509000
2000
a jednak słyszymy, że do negocjacji
08:46
at the negotiating tables.
206
511000
2000
zasiada coraz więcej kobiet.
08:48
Now you were at those negotiating tables
207
513000
2000
Ty uczestniczyłaś w takich negocjacjach
08:50
when they weren't, when there was maybe you --
208
515000
3000
gdzie nie było, gdzie może byłaś ty --
08:53
one voice, maybe one or two others.
209
518000
2000
jeden głos, może jeszcze jeden lub dwa.
08:55
Do you believe, and can you tell us why,
210
520000
3000
Czy wierzysz, a jeśli tak to dlaczego,
08:58
there is going to be a significant shift
211
523000
3000
że mamy spodziewać się większej zmiany
09:01
in things like violence
212
526000
2000
w kwestiach takich jak przemoc,
09:03
and peace and conflict and resolution
213
528000
3000
rozwiązywanie konfliktów
09:06
on a sustainable basis?
214
531000
2000
na trwałych zasadach?
09:08
MA: Well I do think, when there are more women,
215
533000
3000
MA: Myślę, że kiedy będzie więcej kobiet,
09:11
that the tone of the conversation changes,
216
536000
4000
zmieni się ton konwersacji
09:15
and also the goals of the conversation change.
217
540000
3000
i jej cele.
09:18
But it doesn't mean that the whole world
218
543000
2000
Ale to wcale nie znaczy
09:20
would be a lot better
219
545000
2000
że świat byłby lepszy
09:22
if it were totally run by women.
220
547000
2000
gdyby był całkowicie rządzony przez kobiety.
09:24
If you think that, you've forgotten high school.
221
549000
3000
Jeśli tak uważacie to zapomniałyście jak było w liceum.
09:27
(Laughter)
222
552000
3000
(Śmiech)
09:30
But the bottom line
223
555000
2000
Ale faktycznie
09:32
is that there is a way,
224
557000
2000
jest tak,
09:34
when there are more women at the table,
225
559000
3000
że kiedy jest więcej kobiet przy stole,
09:37
that there's an attempt
226
562000
2000
pojawia się próba
09:39
to develop some understanding.
227
564000
2000
rozwinięcia porozumienia.
09:41
So for instance, what I did when I went to Burundi,
228
566000
3000
Na przykład, kiedy byłam w Burundi,
09:44
we'd got Tutsi and Hutu women together
229
569000
3000
posadziłyśmy razem kobiety Tutsi i Hutu
09:47
to talk about some of the problems
230
572000
2000
aby porozmawiać o niektórych problemach
09:49
that had taken place in Rwanda.
231
574000
2000
które miały miejsce w Rwandzie.
09:51
And so I think the capability of women
232
576000
3000
I myślę, ze umiejętność kobiet
09:54
to put themselves --
233
579000
2000
aby postawić się --
09:56
I think we're better about putting ourselves into the other guy's shoes
234
581000
3000
Myślę, że jesteśmy lepsze w stawianiu się w czyjejś sytuacji,
09:59
and having more empathy.
235
584000
2000
mamy więcej empatii.
10:01
I think it helps in terms of the support
236
586000
3000
Myślę, że to pomaga we wsparciu
10:04
if there are other women in the room.
237
589000
2000
jeśli w pokoju jest więcej kobiet.
10:06
When I was Secretary of State,
238
591000
2000
Kiedy byłam sekretarzem stanu
10:08
there were only 13 other women foreign ministers.
239
593000
3000
tylko 13 innych kobiet było ministrami spraw zagranicznych.
10:11
And so it was nice when one of them would show up.
240
596000
3000
I zawsze było miło kiedy któraś z nich się pojawiała.
10:14
For instance, she is now the president of Finland,
241
599000
3000
Na przykład obecna prezydent Finlandii,
10:17
but Tarja Halonen was the foreign minister of Finland
242
602000
3000
Tarja Halonen była ministrem spraw zagranicznych Finlandii
10:20
and, at a certain stage, head of the European Union.
243
605000
3000
i na pewnym etapie głową Unii Europejskiej.
10:23
And it was really terrific.
244
608000
2000
I to było świetne.
10:25
Because one of the things I think you'll understand.
245
610000
2000
Jest jedna rzecz, którą na pewno zrozumiecie.
10:27
We went to a meeting,
246
612000
2000
Poszliśmy na spotkanie,
10:29
and the men in my delegation,
247
614000
2000
i mężczyźni w mojej delegacji,
10:31
when I would say, "Well I feel we should do something about this,"
248
616000
3000
kiedy mówiłam: "Musimy coś z tym zrobić".
10:34
and they'd say, "What do you mean, you feel?"
249
619000
3000
odpowiadali: "Ale co przez to rozumiesz?"
10:37
And so then Tarja was sitting across the table from me.
250
622000
3000
I Taraja siedziała na przeciwko mnie przy stole.
10:40
And all of a sudden we were talking about arms control,
251
625000
3000
i nagle rozmawiamy o kontroli zbrojeń,
10:43
and she said, "Well I feel we should do this."
252
628000
2000
i ona mówi "Musimy tak właśnie zrobić."
10:45
And my male colleagues kind of got it all of a sudden.
253
630000
3000
Moi koledzy uznali że to zbyt pośpiesznie,
10:48
But I think it really does help
254
633000
2000
Ale myślę, że to pomaga
10:50
to have a critical mass of women
255
635000
3000
aby mieć masę krytyczną kobiet
10:53
in a series of foreign policy positions.
256
638000
3000
na stanowiskach polityki zagranicznej.
10:56
The other thing that I think is really important:
257
641000
3000
Inna według mnie istotna sprawa:
10:59
A lot of national security policy
258
644000
2000
Wiele spraw bezpieczeństwa narodowego
11:01
isn't just about foreign policy,
259
646000
2000
nie dotyczy tylko polityki międzynarodowej,
11:03
but it's about budgets, military budgets,
260
648000
3000
ale budżetów, wojskowych budżetów
11:06
and how the debts of countries work out.
261
651000
3000
i jak przedstawiają się długi krajów.
11:09
So if you have women
262
654000
2000
Jeśli więc masz kobiety
11:11
in a variety of foreign policy posts,
263
656000
3000
na różnych stanowiskach polityki zagranicznej,
11:14
they can support each other
264
659000
2000
mogą się wzajemne wspierać
11:16
when there are budget decisions being made in their own countries.
265
661000
3000
kiedy podejmowane są decyzje budżetowe w ich krajach.
11:19
PM: So how do we get
266
664000
2000
PM: Jak więc uzyskać tę równowagę
11:21
this balance we're looking for, then, in the world?
267
666000
3000
na świecie, której szukamy?
11:24
More women's voices at the table?
268
669000
2000
Więcej kobiecych głosów przy stole?
11:26
More men who believe
269
671000
2000
Więcej mężczyzn, którzy wierzą
11:28
that the balance is best?
270
673000
2000
w taką równowagę?
11:30
MA: Well I think one of the things --
271
675000
2000
MA: Myślę w ten sposób:
11:32
I'm chairman of the board of an organization
272
677000
2000
Jestem przewodniczącą rady organizacji
11:34
called the National Democratic Institute
273
679000
2000
Narodowy Instytut Demokratyczny,
11:36
that works to support women candidates.
274
681000
3000
który wspiera kandydatki - kobiety.
11:39
I think that we need
275
684000
2000
Myślę, że potrzebujemy
11:41
to help in other countries
276
686000
2000
pomagać w innych krajach
11:43
to train women
277
688000
2000
szkolić kobiety
11:45
to be in political office,
278
690000
2000
aby zajmowały polityczne stanowiska,
11:47
to figure out how they can in fact
279
692000
2000
aby odkrywały jak mogą
11:49
develop political voices.
280
694000
2000
rozwijać swoje uczestnictwo w polityce.
11:51
I think we also need to be supportive
281
696000
3000
Myślę że musimy również wspierać
11:54
when businesses are being created
282
699000
3000
kiedy tworzone są biznesy
11:57
and just make sure that women help each other.
283
702000
2000
i zapewniać, aby kobiety sobie pomagały.
11:59
Now I have a saying
284
704000
2000
Mam powiedzenie
12:01
that I feel very strongly about,
285
706000
2000
w które mocno wierzę
12:03
because I am of a certain age
286
708000
2000
ze względu na swój wiek,
12:05
where, when I started in my career,
287
710000
2000
w którym, kiedy zaczynałam karierę,
12:07
believe it or not, there were other women who criticized me:
288
712000
3000
wierzcie lub nie, były kobiety, które mnie krytykowały:
12:10
"Why aren't you in the carpool line?"
289
715000
3000
"Dlaczego nie usuniesz się na bok?"
12:13
or "Aren't your children suffering
290
718000
2000
albo "Czy twoje dzieci nie cierpią
12:15
because you're not there all the time?"
291
720000
2000
ponieważ nie ma cię z nimi cały czas?"
12:17
And I think we have a tendency to make each other feel guilty.
292
722000
3000
I myślę, że mamy tendencję do wyrabiania w ludziach poczucia winy.
12:20
In fact, I think "guilt" is every woman's middle name.
293
725000
4000
Właściwie myślę, że "wina" to drugie imię każdej kobiety.
12:24
And so I think what needs to happen
294
729000
2000
I myślę, że co powinno nastąpić,
12:26
is we need to help each other.
295
731000
3000
że żebyśmy sobie wzajemnie pomagały.
12:29
And my motto is that there's a special place in hell
296
734000
2000
I moje motto mówi, że w piekle jest specjalne miejsce
12:31
for women who don't help each other.
297
736000
3000
dla kobiet, które sobie wzajemnie nie pomagają.
12:34
(Applause)
298
739000
8000
(Brawa)
12:42
PM: Well Secretary Albright, I guess you'll be going to heaven.
299
747000
3000
PM: W takim razie Pani Sekretarz Albright, Pani pójdzie do nieba.
12:46
Thank you for joining us today.
300
751000
2000
Dziękuję za przybycie.
12:48
MA: Thank you all. Thanks Pat.
301
753000
3000
MA: Dziękuje wszystkim. Dzięki Pat.
12:51
(Applause)
302
756000
2000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Madeleine Albright - Former US Secretary of StateSince leaving office as US Secretary of State in 2001, Madeleine Albright has continued her distinguished career in foreign affairs as a businesswoman, political adviser and professor.
Why you should listen
Madeleine Albright is one of America’s leading authorities on foreign affairs. Unanimously confirmed as the first female Secretary of State in 1997, she became the highest-ranking woman in U.S. government history. During her four-year tenure, Albright reinforced U.S. alliances, advocated for democracy and human rights, and promoted American trade, business, labor and environmental standards abroad.
Since then, Albright has continued her distinguished career as a businesswoman, political adviser and professor. She is chair of Albright Stonebridge Group, a global strategy firm, and Albright Capital Management LLC, an investment advisory firm focused on emerging markets. Albright also chairs the National Democratic Institute for International Affairs and the Pew Global Attitudes Project and serves on the boards of the Council on Foreign Relations, the Aspen Institute and the Center for a New American Security. She also teaches diplomacy at Georgetown’s School of Foreign Service.
Madeleine Albright | Speaker | TED.com