TEDGlobal 2011
Hasan Elahi: FBI, here I am!
Hasan Elahi: FBI, oto jestem!
Filmed:
Readability: 3.2
912,115 views
Po tym jak Hasan Elahi przypadkowo znalazł się na liście obserwowanych, agenci FBI doradzili mu, żeby powiadamiał ich o swoich podróżach. Zrobił to, a nawet więcej.... znacznie więcej.
Hasan Elahi - Privacy artist
In 2002, American artist Hasan Elahi’s name was added (by mistake) to the US government’s watch list. Full bio
In 2002, American artist Hasan Elahi’s name was added (by mistake) to the US government’s watch list. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Hi there. I'm Hasan. I'm an artist.
0
0
2000
Cześć. Nazywam się Hasan. Jestem artystą.
00:17
And usually when I tell people I'm an artist,
1
2000
3000
Gdy mówię ludziom, że jestem artystą,
00:20
they just look at me and say, "Do you paint?"
2
5000
2000
zwykle patrzą na mnie i pytają: "Malujesz?"
00:22
or "What kind of medium do you work in?"
3
7000
3000
albo: "W jaki sposób wyrażasz swoją twórczość?"
00:25
Well most of my work that I work with
4
10000
2000
Większość mojej pracy
00:27
is really a little bit about methodologies of working
5
12000
3000
to w zasadzie raczej metodologia pracy
00:30
rather than actually a specific discipline
6
15000
3000
niż konkretna dyscyplina
00:33
or a specific technique.
7
18000
2000
albo technika.
00:35
So what I'm really interested in is creative problem solving.
8
20000
3000
Tak więc najbardziej interesuje mnie kreatywne rozwiązywanie problemów.
00:38
And I had a little bit of a problem a few years ago.
9
23000
3000
Kilka lat temu miałem mały problem.
00:41
So let me show you a little of that.
10
26000
2000
Pozwólcie, że wam go opiszę.
00:43
So it started over here.
11
28000
2000
Wszystko zaczęło się tutaj.
00:45
And this is the Detroit airport in June 19th of 2002.
12
30000
4000
To jest lotnisko w Detroit, 19 czerwca 2002 roku.
00:49
I was flying back to the U.S. from an exhibition overseas.
13
34000
3000
Wracałem do USA z jednej z zagranicznych wystaw.
00:52
And as I was coming back,
14
37000
2000
I kiedy wracałem,
00:54
well I was taken by the FBI, met by an FBI agent,
15
39000
3000
zostałem zatrzymany przez agenta FBI,
00:57
and went into a little room
16
42000
2000
który zaprowadził mnie do małego pokoju
00:59
and he asked me all sorts of questions --
17
44000
2000
i zaczął zadawać różnego rodzaju pytania.
01:01
"Where were you? What were you doing? Who were you talking with?
18
46000
2000
"Gdzie byłeś? Co robiłeś? Z kim rozmawiałeś?"
01:03
Why were you there? Who pays for your trips?" --
19
48000
2000
"Dlaczego tam byłeś? Kto opłaca twoje podróże?"
01:05
all these little details.
20
50000
2000
i inne tego typu detale.
01:07
And then literally just out of nowhere,
21
52000
2000
I wtedy, nie wiadomo skąd,
01:09
the guy asks me, "Where were you September 12th?"
22
54000
3000
facet pyta mnie: "Gdzie byłeś 12 września?"
01:12
And when most of us get asked, "Where were you September 12th?"
23
57000
2000
Większość z nas na pytanie "Gdzie byłeś 12 września"
01:14
or any date for that fact,
24
59000
2000
czy w jakikolwiek inny dzień,
01:16
it's like, "I don't exactly remember, but I can look it up for you."
25
61000
3000
odpowie: "Nie pamiętam, ale mogę sprawdzić".
01:19
So I pulled out my little PDA,
26
64000
2000
Wyciągnąłem więc swój palmtop i powiedziałem:
01:21
and I said, "Okay, let's look up my appointments for September 12th."
27
66000
3000
"Ok, sprawdźmy moje spotkania z 12 września".
01:24
I had September 12th -- from 10:00 a.m. to 10:30 a.m., I paid my storage bill.
28
69000
3000
12 września od 10 do 10:30 płaciłem za magazyn.
01:27
From 10:30 a.m. to 12:00 p.m., I met with Judith who was one of my graduate students at the time.
29
72000
3000
Od 10:30 do 12 miałem spotkanie z Judith, moją studentką.
01:30
From 12:00 p.m. to 3:00 p.m., I taught my intro class,
30
75000
2000
od 12 do 15 miałem zajęcia z pierwszorocznymi,
01:32
3:00 p.m. to 6:00 p.m., I taught my advanced class.
31
77000
2000
od 15 do 18 prowadziłem kolejne zajęcia.
01:34
"Where were you the 11th?" "Where were you the 10th?"
32
79000
2000
"Gdzie byłeś 11."? "Gdzie byłeś 10."?
01:36
"Where were you the 29th? the 30th?"
33
81000
2000
"Gdzie byłeś 29.? 30.?"
01:38
"Where were you October 5th?"
34
83000
2000
"Gdzie byłeś 5. października"?
01:40
We read about six months of my calendar.
35
85000
3000
Przestudiowaliśmy około 6 miesięcy mojego kalendarza.
01:43
And I don't think he was expecting me to have such detailed records
36
88000
3000
Nie sądzę, żeby on spodziewał się
01:46
of what I did.
37
91000
2000
tak dokładnego zapisu moich działań.
01:48
But good thing I did,
38
93000
2000
Dobrze, że miałem te zapiski,
01:50
because I don't look good in orange.
39
95000
2000
bo nie do twarzy mi w pomarańczowym.
01:52
(Laughter)
40
97000
2000
(Śmiech)
01:54
So he asked me --
41
99000
2000
Zapytał mnie więc:
01:56
(Applause)
42
101000
2000
(Brawa)
01:58
"So this storage unit that you paid the rent on,
43
103000
2000
"Ten magazyn, który opłacasz --
02:00
what did you have in it?"
44
105000
3000
co w nim masz?"
02:03
This was in Tampa, Florida,
45
108000
2000
Znajdował się w Tampa, na Florydzie,
02:05
so I was like, "Winter clothes that I have no use for in Florida.
46
110000
3000
więc powiedziałem: "Zimowe ubrania, których nie używam na Florydzie,
02:08
Furniture that I can't fit in my ratty apartment.
47
113000
3000
meble, których nie mogę pomieścić w swoim ciasnym mieszkaniu.
02:11
Just assorted garage sale junk,
48
116000
3000
Różnego typu rupiecie przeznaczone na sprzedaż,
02:14
because I'm a pack rat."
49
119000
2000
bo za dużo chomikuję".
02:16
And he looks at me really confused and says, "No explosives?"
50
121000
3000
Patrzy na mnie zdziwiony i pyta: "Żadnych materiałów wybuchowych"?
02:19
(Laughter)
51
124000
2000
(Śmiech)
02:21
I was like, "No, no. I'm pretty certain there were no explosives.
52
126000
2000
Ja na to: "Jestem prawie pewien, że ich tam nie było,
02:23
And if there were, I would have remembered that one."
53
128000
3000
a jeśli nawet, to z pewnością bym je zapamiętał".
02:26
And he's still a little confused,
54
131000
2000
Nadal był lekko zmieszany,
02:28
but I think that anyone who talks to me for more than a couple of minutes
55
133000
2000
ale sądzę, że każdy kto porozmawia ze mną kilka minut,
02:30
realizes I'm not exactly a terrorist threat.
56
135000
3000
zdaje sobie sprawę, że kiepski ze mnie terrorysta.
02:33
And so we're sitting there,
57
138000
3000
Siedzimy więc tam
02:36
and eventually after about an hour, hour and a half of just going back and forth,
58
141000
4000
i po około godzinie tego typu konwersacji,
02:40
he says, "Okay, I have enough information here.
59
145000
2000
powiedział : " Mam już wystarczająco dużo informacji.
02:42
I'm going to pass this onto the Tampa office. They're the ones who initiated this.
60
147000
2000
Przekażę je do biura w Tampa. To oni o to prosili.
02:44
They'll follow up with you, and we'll take care of it."
61
149000
2000
Oni się tobą zajmą."
02:46
I was like, "Great."
62
151000
2000
"Świetnie" -- pomyślałem.
02:48
So I got home and the phone rings,
63
153000
3000
Wracam do domu i odbieram telefon.
02:51
and a man introduced himself.
64
156000
2000
Przedstawił się mężczyzna.
02:53
Basically this is the FBI offices in Tampa
65
158000
3000
Było to biuro FBI w Tampa,
02:56
where I spent six months of my life --
66
161000
2000
gdzie spędziłem mniej więcej
02:58
back and forth, not six months continuously.
67
163000
2000
6 miesięcy mojego życia, oczywiście nie non-stop.
03:00
By the way, you folks know that in the United States,
68
165000
2000
A propos: wiecie, że w USA
03:02
you can't take photographs of federal buildings,
69
167000
2000
nie można fotografować budynków rządowych,
03:04
but Google can do it for you.
70
169000
2000
ale Google może to zrobić za ciebie.
03:06
So to the folks from Google, thank you.
71
171000
2000
Więc dzękuję ludziom z Google.
03:08
(Applause)
72
173000
3000
(Brawa)
03:11
So I spent a lot of time in this building.
73
176000
2000
Spędziłem wiele czasu w tym budynku.
03:13
Questions like:
74
178000
2000
Wyobraźcie sobie następujące pytania:
03:15
"Have you ever witnessed or participated in any act
75
180000
3000
"Czy kiedykolwiek uczestniczyłeś lub byłeś świadkiem
03:18
that may be detrimental to the United States or a foreign nation?"
76
183000
4000
działań, które mogą szkodzić USA lub innemu państwu?"
03:22
And you also have to consider the state of mind you're in
77
187000
2000
Musicie też wziąć pod uwagę na stan umysłu
03:24
when you're doing this.
78
189000
2000
podczas tego typu przesłuchań.
03:26
You're basically face-to-face with someone
79
191000
2000
Siedzisz twarzą w twarz z osobą,
03:28
that essentially decides life or death.
80
193000
3000
która decyduje o życiu lub śmierci.
03:31
Or questions such as -- actually, during the polygraph,
81
196000
2000
Pytania podczas wariografu,
03:33
which was how it finally ended after nine consecutive of them --
82
198000
3000
gdzie wylądowałem po 9 wcześniejszych przesłuchaniach,
03:36
one of the polygraph questions was ...
83
201000
2000
były tego typu:
03:38
well the first one was, "Is your name Hasan?" "Yes."
84
203000
3000
pierwsze -- "Czy twoje imię to Hasan?" "Tak".
03:41
"Are we in Florida?" "Yes." "Is today Tuesday?" "Yes."
85
206000
3000
"Czy jesteśmy na Florydzie?" "Tak". "Czy dzisiaj jest wtorek?" "Tak".
03:44
Because you have to base it on a yes or no.
86
209000
2000
Można odpowiedzieć tylko "tak" lub "nie".
03:46
Then, of course, the next question is:
87
211000
2000
Następne pytanie:
03:48
"Do you belong to any groups that wish to harm the United States?"
88
213000
3000
"Czy należysz do ugrupowań, które chcą zaszkodzić USA?"
03:51
I work at a university.
89
216000
2000
Pracuję na uniwersytecie.
03:53
(Laughter)
90
218000
2000
(Śmiech)
03:55
So I was like, "Maybe you want to ask some of my colleagues that directly."
91
220000
4000
Więc odpowiedziałem: "Może zechciałbyś spytać o to kilku moich kolegów".
03:59
But they said, "Okay, aside from what we had discussed,
92
224000
3000
Odpowiedzieli: "Poza tym co już przedyskutowaliśmy,
04:02
do you belong to any groups that wish to harm the United States?"
93
227000
2000
czy należysz do ugrupowań, które chcą zaszkodzić USA?"
04:04
I was like, "No."
94
229000
2000
"Nie".
04:06
So at the end of six months of this
95
231000
2000
Po 6 miesiącach przesłuchań
04:08
and nine consecutive polygraphs,
96
233000
2000
i 9 badaniach wariograficznych,
04:10
they said, "Hey, everything's fine."
97
235000
2000
powiedzieli: "Wszystko w porządku".
04:12
I was like, "I know. That's what I've been trying to tell you guys all along.
98
237000
2000
"Wiem, to właśnie chciałem wam od początku powiedzieć.
04:14
I know everything's fine."
99
239000
2000
Wiem, że wszystko jest w porządku".
04:16
So they're looking at me really odd.
100
241000
3000
Popatrzyli na mnie dziwnie.
04:19
And it's like, "Guys, I travel a lot."
101
244000
2000
Mówię im: "Dużo podróżuję".
04:21
This is with the FBI.
102
246000
2000
W końcu rozmawiam z FBI.
04:23
And I was like, "All we need is Alaska not to get the last memo,
103
248000
2000
"Wszystko czego potrzebujemy, to aby Alaska nie dostała ostatniego zawiadomienia,
04:25
and here we go all over again."
104
250000
2000
a zaczniemy wszystko od nowa".
04:27
And there was a sincere concern there.
105
252000
2000
Szczerze się zaniepokoili.
04:29
And he was like, "You know, if you get into trouble,
106
254000
2000
Powiedział:"Jeśli będziesz w tarapatach,
04:31
give us a call -- we'll take care of it."
107
256000
2000
zadzwoń do nas -- my się nimi zajmiemy".
04:33
So ever since then, before I would go anywhere, I would call the FBI.
108
258000
3000
Od tego czasu zanim gdziekolwiek pojechałem, dzwoniłem do FBI
04:36
I would tell them, "Hey guys, this is where I'm going. This is my flight.
109
261000
3000
I mówiłem:" Hej, chłopaki, właśnie tam jadę, a to mój lot.
04:39
Northwest flight seven coming into Seattle
110
264000
3000
Northwest, lot nr 7 do Seattle,
04:42
on March 12th" or whatever.
111
267000
2000
na 12 marca czy jakoś tak".
04:44
A couple weeks later, I'd call again, let them know.
112
269000
2000
Kilka tygodni później, znowu dzownię i informuję ich.
04:46
It wasn't that I had to, but I chose to.
113
271000
3000
Nie tyle musiałem, co chciałem.
04:49
Just wanted to say, "Hey guys.
114
274000
2000
Chciałem powiedzieć: "Hej chłopaki,
04:51
Don't want to make it look like I'm making any sudden moves."
115
276000
2000
nie wykonuję żadnego nagłego ruchu".
04:53
(Laughter)
116
278000
2000
(Śmiech)
04:55
"I don't want you guys to think that I'm about to flee.
117
280000
3000
"Nie chcę abyście sądzili, że uciekam.
04:58
Just letting you know. Heads up."
118
283000
2000
Głowa do góry, po prostu informuję".
05:00
And so I just kept doing this over and over and over.
119
285000
2000
Robiłem to cały czas.
05:02
And then the phone calls turned into emails,
120
287000
2000
Następnie telefony zamieniły się w emaile,
05:04
and the emails got longer and longer and longer ...
121
289000
2000
a te stawały się coraz dłuższe...
05:06
with pictures,
122
291000
2000
ze zdjęciami
05:08
with travel tips.
123
293000
2000
i radami odnośnie podróży.
05:10
Then I'd make websites.
124
295000
2000
Potem stworzyłem stronę internetową.
05:12
And then I built this over here. Let me go back to it over here.
125
297000
2000
Następnie zbudowałem to coś.
05:14
So I actually designed this back in 2003.
126
299000
3000
Zaprojektowałem to w 2003 roku.
05:17
So this kind of tracks me at any given moment.
127
302000
3000
Non-stop jestem przez to śledzony.
05:20
I wrote some code for my mobile phone.
128
305000
2000
Napisałem program do mojej komórki.
05:22
Basically, what I decided is okay guys, you want to watch me, that's cool.
129
307000
3000
W porządku, jeśli chcą mnie obserwować,
05:25
But I'll watch myself. It's okay.
130
310000
2000
ale to ja będę siebie śledził.
05:27
You don't have to waste your energy or your resources.
131
312000
2000
Nie musicie tracić energii ani funduszy.
05:29
And I'll help you out.
132
314000
3000
Pomogę wam.
05:32
So in the process, I start thinking, well what else might they know about me?
133
317000
3000
W trakcie zastanawiałem się, co jeszcze mogą o mnie wiedzieć.
05:35
Well they probably have all my flight records,
134
320000
2000
Pewnie mają dane moich lotów,
05:37
so I decided to put all my flight records from birth online.
135
322000
5000
postanowiłem więc wszystkie je upublicznić.
05:42
So you can see, Delta 1252
136
327000
3000
Tutaj widzicie Delta 1252,
05:45
going from Kansas City to Atlanta.
137
330000
2000
z Kansas City do Atlanty.
05:47
And then you see, these are some of the meals that I've been fed on the planes.
138
332000
3000
To są niektóre z posiłków, które jadłem w samolocie.
05:52
This was on Delta 719
139
337000
2000
Ten jest z Delty 719,
05:54
going from JFK to San Francisco.
140
339000
4000
z JFK do San Francisco.
05:58
See that? They won't let me on a plane with that,
141
343000
3000
Nie wpuszczą mnie z tym do samolotu,
06:01
but they'll give it to me on the plane.
142
346000
2000
ale dadzą mi to na pokładzie.
06:03
(Laughter)
143
348000
2000
(Śmiech)
06:05
These are the airports that I hang out in,
144
350000
2000
To wszystkie lotniska, które zwiedziłem,
06:07
because I like airports.
145
352000
2000
bo bardzo je lubię.
06:09
That's Kennedy airport, May 19th, Tuesday.
146
354000
3000
To Lotnisko Kennedy'ego, 19 maja, wtorek.
06:12
This is in Warsaw.
147
357000
3000
To Warszawa.
06:15
Singapore. You can see, they're kind of empty.
148
360000
3000
Singapur. Są całkiem puste,
06:18
These images are shot really anonymously
149
363000
2000
Te zdjęcia zrobiono anonimowo --
06:20
to the point where it could be anyone.
150
365000
2000
każdy mógłby je zrobić.
06:22
But if you can cross-reference this with the other data,
151
367000
3000
Ale jeśli możesz je potwierdzić z innymi danymi,
06:25
then you're basically replaying the roll of the FBI agent
152
370000
2000
wówczas odgrywasz rolę agenta FBI
06:27
and putting it all together.
153
372000
2000
i składasz wszystko w jedną całość.
06:29
And when you're in a situation
154
374000
2000
Kiedy znajdziesz się w sytuacji,
06:31
where you have to justify every moment of your existence,
155
376000
2000
gdzie musisz uzasadnić każdy moment swojego istnienia,
06:33
you're put in the situation where you react in a very different manner.
156
378000
3000
zaczniesz zachowywać się w zupełnie inny sposób.
06:36
At the time that this was going on,
157
381000
2000
Kiedy to się działo,
06:38
the last thing on my mind was "art project."
158
383000
3000
"projekt sztuki" był ostatnią rzeczą, o której myślałem.
06:41
I was certainly not thinking, hey, I got new work here.
159
386000
3000
Z pewnością nie sądziłem, że mam tutaj nowe dzieło.
06:44
But after going through this, after realizing, well what just happened?
160
389000
3000
Kiedy przeszedłem przez cały ten projekt,
06:47
And after piecing together this, this and this,
161
392000
2000
po połączeniu tego wszystkiego
06:49
this way of actually trying to figure out what happened for myself
162
394000
3000
i próbie wytłumaczenia sobie co się właściwie stało,
06:52
eventually evolved into this,
163
397000
2000
mój projekt ewoluował
06:54
and it actually became this project.
164
399000
3000
i oto widzicie jego finalną wersję.
06:57
So these are the stores that I shop in -- some of them --
165
402000
2000
To są sklepy, w których kupuję --
06:59
because they need to know.
166
404000
2000
oni muszą o tym wiedzieć.
07:01
This is me buying some duck flavored paste
167
406000
2000
Oto ja kupujący pastę z kaczki
07:03
at the Ranch 99 in Daly City
168
408000
2000
na Ranch 99 w Daly City,
07:05
on Sunday, November 15th.
169
410000
2000
w niedzielę 15 listopada.
07:07
At Coreana Supermarket
170
412000
2000
W Coreana Supermarket
07:09
buying my kimchi because I like kimchi.
171
414000
2000
kupuję kimchi, bo je bardzo lubię.
07:11
And I bought some crabs too right around there,
172
416000
3000
Kupiłem też kilka krabów
07:14
and some chitlins at the Safeway in Emoryville.
173
419000
3000
i flaków w Safeway w Emoryville.
07:17
And laundry too. Laundry detergent at West Oakland --
174
422000
2000
Proszki do prania w West Oakland.
07:19
East Oakland, sorry.
175
424000
2000
Przepraszam -- w East Oakland.
07:21
And then my pickled jellyfish
176
426000
2000
Następnie kupiłem marynowane meduzy
07:23
at the Hong Kong Supermarket on Route 18 in East Brunswick.
177
428000
3000
w Hong Kong Supermarket przy Route 18 w East Brunswick.
07:26
Now if you go to my bank records,
178
431000
2000
Jeśli zobaczycie moje wyciągi z konta,
07:28
it'll actually show something from there,
179
433000
2000
zobaczycie, że potwierdzają one zakupy
07:30
so you know that, on May 9th,
180
435000
2000
i wiecie, że 9 maja
07:32
that I bought $14.79 in fuel from Safeway Vallejo.
181
437000
3000
kupiłem benzynę za 14,79 dolarów w Safeway Vallejo.
07:35
So not only that I'm giving this information here and there,
182
440000
4000
Nie tylko ujawniam te informacje sam,
07:39
but now there's a third party,
183
444000
2000
ale również są one udostępniane
07:41
an independent third party, my bank,
184
446000
3000
przez niezależną jednostkę - mój bank.
07:44
that's verifying that, yes indeed, I was there at this time.
185
449000
2000
Potwierdza on mój pobyt w danym miejscu.
07:46
So there's points, and these points are actually being cross-referenced.
186
451000
3000
Więc jest wiele różnych odnośników.
07:49
And there's a verification taking place.
187
454000
2000
Wszystko podlega weryfikacji.
07:51
Sometimes they're really small purchases.
188
456000
2000
Czasami są to bardzo małe zakupy.
07:53
So 34 cents foreign transaction fee.
189
458000
2000
34 centów za przelew międzynarodowy.
07:55
All of these are extracted directly from my bank accounts,
190
460000
3000
Informacje te pochodzą z mojego rachunku,
07:58
and everything pops up right away.
191
463000
2000
a wszystko pojawia się właśnie tutaj.
08:00
Sometimes there's a lot of information.
192
465000
2000
Czasami jest sporo informacji.
08:02
This is exactly where my old apartment in San Francisco was.
193
467000
4000
Tu znajdowało się moje stare mieszkanie w San Francisco.
08:06
And then sometimes you get this.
194
471000
2000
Czasami napotykasz to.
08:08
Sometimes you just get this, just an empty hallway in Salt Lake City,
195
473000
2000
Napotykasz pusty korytarz w Salt Lake City.
08:10
January 22nd.
196
475000
2000
22 stycznia.
08:12
And I can tell you exactly who I was with, where I was,
197
477000
2000
Mogę wam dokładnie powiedzieć gdzie i z kim byłem,
08:14
because this is what I had to do with the FBI.
198
479000
2000
ponieważ musiałem to rejestrować dla FBI.
08:16
I had to tell them every little detail of everything.
199
481000
2000
Musiałem ich o wszystkim informować.
08:18
I spend a lot of time on the road.
200
483000
2000
Bardzo dużo podróżuję.
08:20
This is a parking lot in Elko, Nevada
201
485000
2000
To jest parking w Elko w stanie Newada,
08:22
off of Route 80
202
487000
2000
gdzieś na autostradzie nr 80.
08:24
at 8:01 p.m. on August 19th.
203
489000
2000
o 8:01 19 sierpnia.
08:26
I spend a lot of time in gas stations too -- empty train stations.
204
491000
3000
Sporo czasu spędzam również na stacjach benzynowych, pustych dworcach.
08:29
So there's multiple databases.
205
494000
2000
Mam więc wiele baz danych.
08:31
And there's thousands and thousands and thousands of images.
206
496000
3000
Są tu tysiące zdjęć.
08:34
There's actually 46,000 images right now on my site,
207
499000
3000
W tej chwili na mojej stronie są 46 tysiące zdjęć,
08:37
and the FBI has seen all of them --
208
502000
3000
a FBI widziało je wszystkie,
08:40
at least I trust they've seen all of them.
209
505000
3000
a przynajmniej tak sądzę.
08:43
And then sometimes you don't get much information at all,
210
508000
3000
Czasami nie dowiadujesz się za wiele,
08:46
you just get this empty bed.
211
511000
2000
widzisz tylko puste łóżko.
08:48
And sometimes you get a lot of text information and no visual information.
212
513000
3000
Czasami masz dużo informacji pisanych i zero materiału graficznego.
08:51
So you get something like this.
213
516000
2000
Na przykład coś takiego:
08:53
This, by the way, is the location of my favorite sandwich shop in California --
214
518000
2000
jest to mój ulubiony sklep z kanapkami w Kalifornii,
08:55
Vietnamese sandwich.
215
520000
2000
Wietnamska kanapka.
08:57
So there's different categorizations
216
522000
2000
Istnieją różne kategorie
08:59
of meals eaten outside
217
524000
2000
posiłków jedzonych
09:01
empty train stations, empty gas stations.
218
526000
3000
na pustych dworcach czy stacjach benzynowych.
09:04
These are some of the meals that I've been cooking at home.
219
529000
2000
To są niektóre z posiłków, które gotowałem w domu.
09:06
So how do you know these are meals eaten at home?
220
531000
2000
Skąd wiadomo, że te posiłki zostały przygotowane w domu?
09:08
Well the same plate shows up a whole bunch of times.
221
533000
3000
Cały czas pojawia się ten sam talerz.
09:11
So again, you have to do some detective work here.
222
536000
3000
Trzeba się tutaj pobawić w detektywa.
09:14
So sometimes the databases get so specific.
223
539000
3000
Czasami baza danych jest bardzo szczegółowa.
09:17
These are all tacos eaten in Mexico City
224
542000
2000
To są tacos zjedzone w Meksyku,
09:19
near a train station
225
544000
2000
w pobliżu dworca,
09:21
on July fifth to July sixth.
226
546000
3000
między 5 a 6 lipca.
09:24
At 11:39 a.m. was this one.
227
549000
2000
O 11:39 jadłem właśnie to.
09:26
At 1:56 p.m. was this one. At 4:59 p.m. was this one.
228
551000
3000
O 13:56 to. O 16:59 to.
09:29
So I time-stamp my life every few moments.
229
554000
3000
Co kilka chwil dokumentuję swoje życie.
09:32
Every few moments I shoot the image.
230
557000
2000
Co kilka chwil robię zdjęcie.
09:34
Now it's all done on my iPhone,
231
559000
2000
Wszystkie zostały zrobione moim iPhonem
09:36
and it all goes straight up to my server,
232
561000
2000
i idą prosto do serwera,
09:38
and my server does all the backend work
233
563000
2000
a ten wykonuje całą pracę,
09:40
and categorizes things and puts everything together.
234
565000
3000
kategoryzuje i zestawia fakty.
09:43
They need to know where I'm doing my business,
235
568000
2000
Chcą wiedzieć gdzie jestem w interesach,
09:45
because they want to know about my business.
236
570000
3000
bo chcą wiedzieć co robię.
09:48
So on December 4th, I went here.
237
573000
3000
4 grudnia byłem tutaj.
09:51
And on Sunday, June 14th at 2009 --
238
576000
3000
W niedzielę, 24 czerwca 2009
09:54
this was actually about two o'clock in the afternoon
239
579000
2000
około godziny 14 byłem w Skowhegan w Maine,
09:56
in Skowhegan, Maine -- this was my apartment there.
240
581000
2000
w moim ówczesnym mieszkaniu.
09:58
So what you're basically seeing here
241
583000
3000
To, co tu widzicie, to część
10:01
is all bits and pieces and all this information.
242
586000
2000
wszystkich zamieszczonych informacji.
10:03
If you go to my site, there's tons of things.
243
588000
3000
Na mojej stronie zobaczycie całe multum informacji.
10:06
And really, it's not the most user-friendly interface.
244
591000
3000
Nie jest to najbardziej przyjazny użytkownikowi interfejs,
10:09
It's actually quite user-unfriendly.
245
594000
4000
wręcz przeciwnie.
10:13
And one of the reasons, also being part of the user-unfriendliness,
246
598000
2000
Jednym z powodów jest to,
10:15
is that everything is there,
247
600000
2000
że znajduje się tam wszystko,
10:17
but you have to really work through it.
248
602000
2000
ale musisz się napracować, aby to znaleźć.
10:19
So by me putting all this information out there,
249
604000
4000
Dzięki temu, że wszystkie informacje tam umieściłem,
10:23
what I'm basically telling you is I'm telling you everything.
250
608000
3000
mogę wam to wszystko powiedzieć.
10:26
But in this barrage of noise
251
611000
2000
Ale poza tą fasadą chaosu,
10:28
that I'm putting out,
252
613000
2000
który tam się wyczynia,
10:30
I actually live an incredibly anonymous and private life.
253
615000
4000
żyję nadzwyczaj anonimowo.
10:34
And you know very little about me actually.
254
619000
4000
W sumie niewiele o mnie wiecie.
10:38
And really so I've come to the conclusion
255
623000
3000
Doszedłem do wniosku, że aby
10:41
that the way you protect your privacy,
256
626000
2000
chronić swoją prywatność
10:43
particularly in an era where everything is cataloged
257
628000
2000
w dobie całkowitej katalogizacji i archiwizacji,
10:45
and everything is archived and everything is recorded,
258
630000
2000
gdzie wszystko jest zapisywane,
10:47
there's no need to delete information anymore.
259
632000
3000
nie muszę usuwać informacji.
10:50
So what do you do when everything is out there?
260
635000
3000
Co więc należy zrobić skoro wszystko jest dostępne?
10:53
Well you have to take control over it.
261
638000
2000
Trzeba przejąć nad tym kontrolę.
10:55
And if I give you this information directly,
262
640000
3000
Jeśli podam wam te dane bezpośrednio,
10:58
it's a very different type of identity
263
643000
3000
wygląda to inaczej, niż gdybyście próbowali
11:01
than if you were to try to go through and try to get bits and pieces.
264
646000
3000
sami dowiedzieć się czegoś ze szczątkowych informacji.
11:04
The other thing that's also interesting that's going on here
265
649000
3000
Interesujący jest również fakt,
11:07
is the fact that intelligence agencies --
266
652000
2000
że agencje wywiadowcze,
11:09
and it doesn't matter who they are --
267
654000
3000
niezależnie od tego dla kogo pracują,
11:12
they all operate in an industry
268
657000
2000
pracują w przemyśle,
11:14
where their commodity is information,
269
659000
2000
w którym towarem jest informacja
11:16
or restricted access to information.
270
661000
2000
lub ograniczony do niej dostęp.
11:18
And the reason their information has any value
271
663000
3000
Powodem, dla którego ich informacje mają wartość,
11:21
is, well, because no one else has access to it.
272
666000
3000
jest fakt, że nikt inny nie ma do nich dostępu.
11:24
And by me cutting out the middle man
273
669000
2000
Przez to, że pozbywam się pośrednika
11:26
and giving it straight to you,
274
671000
3000
i przekazuję wam informacje bezpośrednio,
11:29
the information that the FBI has has no value,
275
674000
3000
informacje, które posiada FBI, są bezwartościowe.
11:32
so thus devaluing their currency.
276
677000
3000
Takie działanie obniża ich wartość.
11:35
And I understand that, on an individual level,
277
680000
2000
Na poziomie indywidualnym,
11:37
it's purely symbolic.
278
682000
2000
jest to stricte symboliczny gest.
11:39
But if 300 million people in the U.S.
279
684000
2000
Jeśli jednak 300 milionów ludzi w USA
11:41
started doing this,
280
686000
2000
zaczęłoby to robić,
11:43
we would have to redesign the entire intelligence system
281
688000
2000
wówczas musielibyśmy zaprojektować cały system wywiadu
11:45
from the ground up.
282
690000
2000
od podstaw.
11:47
Because it just wouldn't work if everybody was sharing everything.
283
692000
3000
Obecny system nie miałby sensu, skoro wszyscy dzielą się informacjami.
11:50
And we're getting to that.
284
695000
2000
Zmierzamy w tym kierunku.
11:52
When I first started this project,
285
697000
2000
Kiedy rozpocząłem ten projekt,
11:54
people were looking at me and saying,
286
699000
2000
ludzie patrzyli na mnie i pytali:
11:56
"Why would you want to tell everybody what you're doing, where you're at?
287
701000
3000
"Dlaczego chcesz ogłaszać każdemu gdzie jesteś i co robisz?"
11:59
Why are you posting these photos?"
288
704000
2000
Dlaczego upubliczniasz te zdjęcia?"
12:01
This was an age before people were Tweeting everywhere
289
706000
4000
To było zanim ludzie zaczęli używać Twittera,
12:05
and 750 million people
290
710000
3000
a 750 milionów ludzi
12:08
were posting status messages
291
713000
2000
uaktualniało co chwilę swój status
12:10
or poking people.
292
715000
2000
albo zaczepiało innych użytkowników.
12:12
So in a way, I'm glad that I'm completely obsolete.
293
717000
3000
Więc w zasadzie cieszę się, że jestem taki staroświecki.
12:15
I'm still doing this project, but it is obsolete,
294
720000
3000
Nadal realizuję ten projekt, ale jest on już przestarzały,
12:18
because you're all doing it.
295
723000
2000
bo wszyscy to robią.
12:20
This is something that we all are doing on a daily basis,
296
725000
2000
Wszyscy codziennie to robimy,
12:22
whether we're aware of it or not.
297
727000
2000
czy jesteśmy tego świadomi czy nie.
12:24
So we're creating our own archives and so on.
298
729000
3000
Sami budujemy własne archiwa.
12:27
And you know, some of my friends have always said,
299
732000
3000
Niektórzy z moich przyjaciół mawiali:
12:30
"Hey, you're just paranoid. Why are you doing this?
300
735000
2000
"Masz paranoję. Po co to robisz?"
12:32
Because no one's really watching.
301
737000
2000
"Nikt przecież ciebie nie podgląda".
12:34
No one's really going to bother you."
302
739000
2000
"Nikogo to nie obchodzi".
12:36
So one of the things that I do
303
741000
2000
Zatem bardzo uważnie przeglądam
12:38
is I actually look through my server logs very carefully.
304
743000
2000
kto się loguje na moim serwerze.
12:40
Because it's about surveillance.
305
745000
2000
Chodzi tu o inwigilację.
12:42
I'm watching who's watching me.
306
747000
3000
Śledzę, kto mnie obserwuje.
12:45
And I came up with these.
307
750000
2000
Oto rezultaty.
12:47
So these are some of my sample logs.
308
752000
2000
Są to niektóre przykładowe logowania.
12:49
And just little bits and pieces, and you can see some of the things there.
309
754000
3000
Możecie tu zobaczyć niektóre z nich.
12:52
And I cleaned up the list a little bit so you can see.
310
757000
3000
Nieco przeczyściłem listę, abyście mogli lepiej ją zobaczyć.
12:55
So you can see that the Homeland Security likes to come by --
311
760000
3000
Departament Bezpieczeństwa Krajowego USA lubi mnie odwiedzać.
12:58
Department of Homeland Security.
312
763000
2000
Departament Bezpieczeństwa Krajowego.
13:00
You can see the National Security Agency likes to come by.
313
765000
2000
Tak jak i Agencja Bezpieczeństwa Narodowego.
13:02
I actually moved very close to them. I live right down the street from them now.
314
767000
4000
Teraz nawet mieszkam prawie na tej samej ulicy co oni.
13:06
Central Intelligence Agency.
315
771000
2000
Centralna Agencja Wywiadowcza.
13:08
Executive Office of the President.
316
773000
4000
Biuro Wykonawcze Prezydenta.
13:12
Not really sure why they show up, but they do.
317
777000
3000
Nie jestem pewien dlaczego mnie odwiedzają, ale to robią.
13:15
I think they kind of like to look at art.
318
780000
2000
Chyba lubią oglądać sztukę.
13:17
And I'm glad that we have patrons of the arts in these fields.
319
782000
4000
Cieszę się, że mam mecenasów w tych dziedzinach.
13:21
So thank you very much. I appreciate it.
320
786000
2000
Dziękuję bardzo, doceniam to.
13:23
(Applause)
321
788000
9000
(Brawa)
13:33
Bruno Giussani: Hasan, just curious.
322
798000
2000
Bruno Giussani: Hasan, ciekawi mnie jedno.
13:35
You said, "Now everything automatically goes from my iPhone,"
323
800000
3000
Powiedziałeś: "Wszystko jest przesyłane automatycznie z mojego iPhona",
13:38
but actually you do take the pictures and put on information.
324
803000
2000
ale to ty robisz zdjęcia i zbierasz informacje.
13:40
So how many hours of the day does that take?
325
805000
3000
Ile godzin dziennie ci to zajmuje?
13:43
HE: Almost none.
326
808000
2000
Prawie nic.
13:45
It's no different
327
810000
2000
Nie różni się to
13:47
than sending a text.
328
812000
2000
od wysłania sms-a
13:49
It's no different than checking an email.
329
814000
3000
czy sprawdzenia poczty elektronicznej.
13:52
It's one of those things, we got by just fine before we had to do any of those.
330
817000
2000
To jedna z tych rzeczy, która należała do codziennej rutyny.
13:54
So it's just become another day.
331
819000
2000
To kolejny dzień.
13:56
I mean, when we update a status message,
332
821000
2000
Kiedy aktualizujemy swój profil,
13:58
we don't really think about how long that's going to take.
333
823000
3000
nie myślimy o tym, ile czasu nam to zajmie.
14:01
So it's really just a matter of my phone clicking a couple of clicks,
334
826000
2000
To tylko kwestia kilku kliknięć, wysłania
14:03
send, and then it's done.
335
828000
2000
i to wszystko.
14:05
And everything's automated at the other end.
336
830000
2000
Wszystko jest zautomatyzowane.
14:07
BG: On the day you are in a place where there is no coverage, the FBI gets crazy?
337
832000
3000
Kiedy jesteś tam, gdzie nie ma zasięgu to FBI się wścieka?
14:10
HE: Well it goes to the last point that I was at.
338
835000
2000
Rejestrują ostatnie miejsce, w którym miałem zasięg
14:12
So it holds onto the very last point.
339
837000
2000
i to tam urywa się ślad.
14:14
So if I'm on a 12-hour flight,
340
839000
2000
Jeżeli lecę samolotem przez 12 godzin,
14:16
you'll see the last airport that I departed from.
341
841000
3000
wówczas widzisz lotnisko, z którego wyleciałem.
14:19
BG: Hasan, thank you very much. (HE: Thank you.)
342
844000
3000
Hasan, bardzo ci dziękuję. -- Dziękuję.
14:22
(Applause)
343
847000
2000
(Brawa)
ABOUT THE SPEAKER
Hasan Elahi - Privacy artistIn 2002, American artist Hasan Elahi’s name was added (by mistake) to the US government’s watch list.
Why you should listen
That led to an intensive investigation by the FBI. After months of interrogations, Elahi was finally cleared of suspicions but advised to keep the FBI informed of his whereabouts. Which he did -- fully, by opening up just about every aspect of his life to the public. What started with a practicality grew into an open-ended art project, with Elahi posting photos of his minute-by-minute life online (hotel rooms, airports, meals, receipts, bathrooms), tracking himself on Google Maps, releasing communication records, banking transactions and transportation logs, and more. The project questions the consequences of living under constant surveillance, and it has been presented at Centre Pompidou in Paris and at the Venice Biennale, among others. He is an associate professor of Art at University of Maryland, roughly equidistant from the CIA, FBI and NSA headquarters.
Hasan Elahi | Speaker | TED.com