TEDGlobal 2005
Eve Ensler: What security means to me
Eve Ensler o bezpieczeństwie
Filmed:
Readability: 4
1,253,281 views
Dramatopisarka Eve Ensler bada współczesne dążenie do bezpieczeństwa i jak sprawia ono, że jesteśmy coraz mniej bezpieczni. Posłuchajcie wzruszających i inspirujących opowieści o kobietach, które zmieniają świat.
Eve Ensler - Playwright, activist
Eve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere. Full bio
Eve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
I think it'll be a relief to some people and a disappointment to others
0
0
3000
Myślę, że niektórym ulży, a niektórzy będą rozczarowani,
00:15
that I'm not going to talk about vaginas today.
1
3000
3000
że nie będę dziś mówić o waginach.
00:18
I began "The Vagina Monologues" because I was worried about vaginas.
2
6000
5000
Zainicjowałam Monologi Waginy, ponieważ martwiłam się o waginy.
00:23
I'm very worried today about this notion, this world,
3
11000
4000
Dziś bardzo martwię się tą ideą, tym światem,
00:27
this prevailing kind of force of security.
4
15000
4000
w którym wszechobecne jest pragnienie bezpieczeństwa.
00:31
I see this word, hear this word, feel this word everywhere.
5
19000
4000
Wszędzie widzę to słowo, słyszę to słowo i czuję to słowo.
00:35
Real security, security checks, security watch, security clearance.
6
23000
3000
Prawdziwe bezpieczeństwo, kontrola bezpieczeństwa, wyjście bezpieczeństwa.
00:38
Why has all this focus on security made me feel so much more insecure?
7
26000
6000
Ale dlaczego ciągłe mówienie o tym, odebrało mi poczucie bezpieczeństwa?
00:44
What does anyone mean when they talk about real security?
8
32000
4000
O co tak naprawdę nam chodzi, gdy mówimy o bezpieczeństwie?
00:48
And why have we, as Americans particularly,
9
36000
2000
I dlaczego to właśnie my, Amerykanie,
00:50
become a nation that strives for security above all else?
10
38000
4000
staliśmy się narodem, który ponad wszystko pragnie bezpieczeństwa?
00:54
In fact, I think that security is elusive. It's impossible.
11
42000
4000
Właściwie to myślę, że bezpieczeństwo jest nieuchwytne, wręcz nieosiągalne.
00:58
We all die. We all get old. We all get sick. People leave us.
12
46000
4000
Każdy z nas umrze. Każdy się zestarzeje. Wszyscy chorujemy. Ludzie nas opuszczają.
01:02
People change us. Nothing is secure.
13
50000
2000
Ludzie nas zmieniają. Nic nie jest zabezpieczone.
01:04
And that's actually the good news.
14
52000
3000
I to właśnie jest dobra wiadomość.
01:07
This is, of course, unless your whole life is about being secure.
15
55000
4000
Pod warunkiem oczywiście, że całe twoje życie nie kręci się wokół bezpieczeństwa.
01:11
I think that when that is the focus of your life,
16
59000
3000
Myślę, że gdy to właśnie stanowi treść czyjegoś życia
01:14
these are the things that happen.
17
62000
2000
dzieje się kilka rzeczy.
01:16
You can't travel very far or venture too far outside a certain circle.
18
64000
5000
Nie można podróżować zbyt daleko, ani wychylać się poza określone terytorium.
01:21
You can't allow too many conflicting ideas into your mind at one time,
19
69000
4000
Nie można dopuścić do siebie zbyt wielu rozbieżnych poglądów i idei,
01:25
as they might confuse you or challenge you.
20
73000
3000
bo mogą spowodować zamieszanie, a nawet podważyć nasze przekonania.
01:28
You can't open yourself to new experiences, new people,
21
76000
3000
Nie można się otworzyć na nowe doświadczenia, nowych ludzi,
01:31
new ways of doing things -- they might take you off course.
22
79000
3000
na nowe sposoby działania, bo możemy zboczyć z kursu.
01:34
You can't not know who you are, so you cling to hard-matter identity.
23
82000
5000
Nie można nie wiedzieć kim się jest, więc trzeba się trzymać utartych tożsamości.
01:39
You become a Christian, Muslim, Jew.
24
87000
2000
Człowiek staje się Chrześcijaninem, Muzułmaninem, lub Żydem.
01:41
You're an Indian, Egyptian, Italian, American.
25
89000
3000
Jest się Hindusem, Egipcjaninem, Włochem, Amerykaninem.
01:44
You're a heterosexual or a homosexual, or you never have sex.
26
92000
3000
Jest się heteroseksualistą lub homoseksualistą, albo w ogóle nie uprawia się seksu.
01:47
Or at least, that's what you say when you identify yourself.
27
95000
3000
Przynajmniej tak się mówi, gdy trzeba się zdefiniować.
01:50
You become part of an "us."
28
98000
2000
Człowiek staje się częścią pewnego "my".
01:52
In order to be secure, you defend against "them."
29
100000
3000
I aby być bezpiecznym, broni się przed jakimiś "nimi"
01:55
You cling to your land because it is your secure place.
30
103000
3000
Człowiek trzyma się swojej ziemi, bo to jest bezpieczne miejsce.
01:58
You must fight anyone who encroaches upon it.
31
106000
2000
Więc musi walczyć z każdym, kto na nią wtargnie.
02:00
You become your nation. You become your religion.
32
108000
2000
Człowiek staje się swoim narodem. Swoją religią.
02:02
You become whatever it is that will freeze you, numb you
33
110000
3000
Stajemy się wszystkim tym, co nas usztywnia i znieczula
02:05
and protect you from doubt or change.
34
113000
3000
i chroni przed zwątpieniem i zmianą.
02:08
But all this does, actually, is shut down your mind.
35
116000
4000
Ala tak naprawdę, to wszystko wyłącza myślenie.
02:12
In reality, it does not really make you safer.
36
120000
3000
W rzeczywistości, to wcale nie sprawia, że stajemy się bardziej bezpieczni.
02:15
I was in Sri Lanka, for example, three days after the tsunami,
37
123000
4000
Dla przykładu - byłam na Sri Lance w trzy dni po przejściu tsunami,
02:19
and I was standing on the beaches
38
127000
2000
i chodząc po plażach
02:21
and it was absolutely clear that, in a matter of five minutes,
39
129000
3000
i miałam jasną świadomość, że w ciągu pięciu minut
02:24
a 30-foot wave could rise up
40
132000
2000
może pojawić się 10-metrowa fala
02:26
and desecrate a people, a population and lives.
41
134000
3000
i znieść z powierzchni ziemi naród, populację i życia ludzkie.
02:29
All this striving for security, in fact,
42
137000
3000
Całe to dążenie do bezpieczeństwa
02:32
has made you much more insecure
43
140000
2000
tak naprawdę doprowadziło do tego, że nie czujemy się bezpiecznie,
02:34
because now you have to watch out all the time.
44
142000
3000
ponieważ teraz musimy na wszystko uważać.
02:37
There are people not like you -- people who you now call enemies.
45
145000
3000
Są ludzie inni niż wy. Ludzie, których zaczęliście nazywać wrogami,
02:40
You have places you cannot go, thoughts you cannot think,
46
148000
3000
są miejsca, do których nie można się udać, myśli, przed którymi trzeba się wzbraniać,
02:43
worlds that you can no longer inhabit.
47
151000
2000
światy, w których już nie można będzie zamieszkać.
02:45
And so you spend your days fighting things off, defending your territory
48
153000
4000
I nasze życie zaczyna sprowadzać się do walki, bronienia swojego terytorium,
02:49
and becoming more entrenched in your fundamental thinking.
49
157000
3000
i coraz głębszego okopywania się w swoim fundamentalnym sposobie myślenia.
02:52
Your days become devoted to protecting yourself.
50
160000
3000
Nasze dni poświęcamy na chronienie siebie.
02:55
This becomes your mission. That is all you do.
51
163000
3000
I to staje się naszą misją. Tylko tym się zajmujemy.
02:58
Ideas get shorter. They become sound bytes.
52
166000
3000
Idee stają się coraz płytsze. Zmieniają się w slogany.
03:01
There are evildoers and saints, criminals and victims.
53
169000
3000
Świat dzieli się na złoczyńców i świętych, przestępców i ofiary.
03:04
There are those who, if they're not with us, are against us.
54
172000
3000
Jeśli ktoś nie jest z nami, to znaczy, że jest przeciw nam.
03:07
It gets easier to hurt people because you do not feel what's inside them.
55
175000
3000
Coraz łatwiej jest krzywdzić ludzi, bo nie musimy czuć, co oni przeżywają.
03:10
It gets easier to lock them up, force them to be naked, humiliate them,
56
178000
4000
Łatwiej jest ich więzić, obnażyć, upokorzyć,
03:14
occupy them, invade them and kill them,
57
182000
2000
okupować ich kraj, atakować i zabijać,
03:16
because they are only obstacles now to your security.
58
184000
4000
ponieważ teraz są tylko przeszkodami na drodze do bezpieczeństwa.
03:20
In six years, I've had the extraordinary privilege through V-Day,
59
188000
4000
Przez sześć lat miałam niezwykły przywilej, dzięki V-Day,
03:24
a global movement against [violence against] women,
60
192000
1000
czyli światowemu ruchowi przeciwko przemocy wobec kobiet,
03:25
to travel probably to 60 countries,
61
193000
2000
odwiedzić około 60 krajów,
03:27
and spend a great deal of time in different portions.
62
195000
5000
i spędzić wiele czasu w różnych miejscach.
03:32
I've met women and men all over this planet,
63
200000
3000
Na całym globie spotkałam kobiety i mężczyzn
03:35
who through various circumstances --
64
203000
2000
którzy z różnych powodów:
03:37
war, poverty, racism, multiple forms of violence --
65
205000
4000
wojny, biedy, rasizmu, różnych formy przemocy
03:41
have never known security,
66
209000
2000
nigdy nie zaznali bezpieczeństwa,
03:43
or have had their illusion of security forever devastated.
67
211000
4000
lub na zawsze utracili fałszywe przekonanie, że są bezpieczni.
03:47
I've spent time with women in Afghanistan under the Taliban,
68
215000
3000
Poznałam kobiety w Afganistanie, które pod rządami Talibów
03:50
who were essentially brutalized and censored.
69
218000
3000
były ofiarami przemocy i cenzury.
03:53
I've been in Bosnian refugee camps.
70
221000
2000
Byłam w obozach dla uchodźców z Bośni.
03:55
I was with women in Pakistan
71
223000
2000
W Pakistanie byłam z kobietami,
03:57
who have had their faces melted off with acid.
72
225000
3000
którym wypalono twarz kwasem.
04:00
I've been with girls all across America who were date-raped,
73
228000
3000
Byłam z dziewczynami w Ameryce, które zostały zmuszone do seksu podczas randki
04:03
or raped by their best friends when they were drugged one night.
74
231000
3000
lub odurzone narkotykami i zgwałcone przez najbliższych przyjaciół.
04:06
One of the amazing things that I've discovered in my travels
75
234000
4000
Jedną z cudownych rzeczy, które odkryłam podczas moich podróży,
04:10
is that there is this emerging species.
76
238000
2000
jest wyłaniający się nowy gatunek ludzi.
04:12
I loved when he was talking about this other world that's right next to this world.
77
240000
4000
Cudownie opowiadający o innym świecie, równoległym do tego, w którym żyjemy.
04:16
I've discovered these people, who, in V-Day world,
78
244000
3000
Odkryłam, że ci ludzie, których w świecie V-Day
04:19
we call Vagina Warriors.
79
247000
2000
nazywamy Wojownikami Waginy
04:21
These particular people, rather than getting AK-47s,
80
249000
4000
Ci właśnie ludzie, zamiast chwycić za kałasznikowy
04:25
or weapons of mass destruction, or machetes,
81
253000
3000
czy broń masowego rażenia lub maczety
04:28
in the spirit of the warrior, have gone into the center, the heart of pain, of loss.
82
256000
5000
z odwagą wojownika dotarli do samego środka bólu i utraty.
04:33
They have grieved it, they have died into it,
83
261000
3000
Przeżyli go, opłakali i w nim umarli
04:36
and allowed and encouraged poison to turn into medicine.
84
264000
4000
i pozwolili aby trucizna zmieniła się w lekarstwo.
04:40
They have used the fuel of their pain to begin to redirect that energy
85
268000
4000
Użyli swojego bólu jako paliwa i zaczęli przekierowywać tę energię
04:44
towards another mission and another trajectory.
86
272000
3000
na inny tor, na inną misję.
04:47
These warriors now devote themselves and their lives
87
275000
3000
Ci wojownicy poświęcają teraz swoje życie
04:50
to making sure what happened to them doesn't happen to anyone else.
88
278000
4000
temu, aby to co stało się im, nie przytrafiło się nikomu innemu.
04:54
There are thousands if not millions of them on the planet.
89
282000
3000
Na tej planecie są ich tysiące, jeśli nie miliony.
04:57
I venture there are many in this room.
90
285000
2000
Mogę się założyć, że wielu z nich znajdziemy na tej sali.
04:59
They have a fierceness and a freedom
91
287000
2000
Cechuje ich zawziętość i wolność
05:01
that I believe is the bedrock of a new paradigm.
92
289000
3000
które uważam za fundament nowego paradygmatu.
05:04
They have broken out of the existing frame of victim and perpetrator.
93
292000
5000
Ci ludzie wyłamali się z istniejących ram ofiary i prześladowcy.
05:09
Their own personal security is not their end goal,
94
297000
3000
Ich celem nie jest własne bezpieczeństwo
05:12
and because of that, because, rather than worrying about security,
95
300000
4000
i właśnie dlatego, że zamiast martwić się o nie,
05:16
because the transformation of suffering is their end goal,
96
304000
3000
ponieważ ich ostatecznym celem jest przeobrażenie cierpienia
05:19
I actually believe they are creating real safety
97
307000
3000
to wierzę, że oni właśnie tworzą prawdziwe bezpieczeństwo
05:22
and a whole new idea of security.
98
310000
3000
i zupełnie nowe pojęcie i rozumienie tego słowa.
05:25
I want to talk about a few of these people that I've met.
99
313000
3000
Chciałabym opowiedzieć o kilku takich osobach, które poznałam.
05:28
Tomorrow, I am going to Cairo,
100
316000
2000
Jutro lecę do Kairu.
05:30
and I'm so moved that I will be with women in Cairo
101
318000
4000
I jestem głęboko poruszona, że będę z kobietami w Kairze,
05:34
who are V-Day women, who are opening the first safe house
102
322000
3000
które działają w V-Day i otwierają właśnie pierwsze na Bliskim Wschodzie
05:37
for battered women in the Middle East.
103
325000
2000
schronisko dla maltretowanych kobiet.
05:39
That will happen because women in Cairo made a decision to stand up
104
327000
4000
Stało się to możliwe, ponieważ kobiety w Kairze zdecydowały się zbuntować
05:43
and put themselves on the line,
105
331000
2000
i podjąć ryzyko,
05:45
and talk about the degree of violence that is happening in Egypt,
106
333000
3000
i zacząć mówić o przemocy, która ma miejsce w Egipcie
05:48
and were willing to be attacked and criticized.
107
336000
4000
wystawiły się na ataki i krytykę
05:52
And through their work over the last years,
108
340000
3000
i dzięki ich długoletniej pracy
05:55
this is not only happening that this house is opening,
109
343000
2000
nie tylko udało się otworzyć schronisko,
05:57
but it's being supported by many factions of the society
110
345000
3000
ale projekt ten ma poparcie w wielu grupach społecznych
06:00
who never would have supported it.
111
348000
2000
ludzi, którzy nigdy wcześniej nie poparliby tej sprawy.
06:02
Women in Uganda this year,
112
350000
2000
W tym roku, kobiety z Ugandy,
06:04
who put on "The Vagina Monologues" during V-Day,
113
352000
3000
które podczas V-Day wystawiły Monologi Waginy
06:07
actually evoked the wrath of the government.
114
355000
3000
wzbudziły gniew rządu.
06:10
And, I love this story so much.
115
358000
2000
A co najbardziej kocham w tej historii
06:12
There was a cabinet meeting and a meeting of the presidents
116
360000
3000
to fakt, że musiało się odbyć posiedzenie rządu i spotkanie prezydentów,
06:15
to talk about whether "Vaginas" could come to Uganda.
117
363000
3000
aby przedyskutować, czy Waginy mogą przyjechać do Ugandy.
06:18
And in this meeting -- it went on for weeks in the press,
118
366000
3000
I podczas tego spotkania - prasa pisała o tym tygodniami -
06:21
two weeks where there was huge discussion.
119
369000
2000
po dwóch tygodniach debatowania
06:23
The government finally made a decision
120
371000
2000
rząd podjął decyzję
06:25
that "The Vagina Monologues" could not be performed in Uganda.
121
373000
3000
i zabronił wystawienia Monologów Waginy w Ugandzie.
06:28
But the amazing news was that because they had stood up, these women,
122
376000
4000
Ale najwspanialsze jest to, że ponieważ rozczarowali te kobiety
06:32
and because they had been willing to risk their security,
123
380000
3000
i ponieważ byli gotowi zaryzykować swoje bezpieczeństwo
06:35
it began a discussion that not only happened in Uganda,
124
383000
3000
to zainicjowało dyskusję nie tylko w Ugandzie
06:38
but all of Africa.
125
386000
2000
ale i w całej Afryce.
06:40
As a result, this production, which had already sold out,
126
388000
3000
W rezultacie, mimo iż wszystkie bilety zostały wyprzedane,
06:43
every single person in that 800-seat audience, except for 10 people,
127
391000
5000
tylko 10 spośród 800-osobowej publiczności
06:48
made a decision to keep the money.
128
396000
3000
zwróciło bilety.
06:51
They raised 10,000 dollars on a production that never occurred.
129
399000
5000
Zebrano 10 000 dolarów na spektakl, który nigdy nie został wystawiony.
06:56
There's a young woman named Carrie Rethlefsen in Minnesota.
130
404000
3000
W Minnesocie mieszka dziewczyna, Kerry Ruffleson
06:59
She's a high school student.
131
407000
2000
która uczy się w miejscowym liceum.
07:01
She had seen "The Vagina Monologues" and she was really moved. And as a result,
132
409000
4000
Obejrzała Monologi Waginy, które poruszyły ją tak bardzo,
07:05
she wore an "I heart my vagina" button to her high school in Minnesota.
133
413000
5000
że zaczęła nosić znaczek "Kocham moją waginę". Do szkoły w Minnesocie.
07:10
(Laughter)
134
418000
1000
(śmiech)
07:11
She was basically threatened to be expelled from school.
135
419000
5000
Praktycznie zagrożono jej wyrzuceniem ze szkoły.
07:16
They told her she couldn't love her vagina in high school,
136
424000
3000
Powiedzieli jej, że w liceum nie może kochać swojej waginy,
07:19
that it was not a legal thing, that it was not a moral thing,
137
427000
3000
że to nie jest legalne ani moralne,
07:22
that it was not a good thing.
138
430000
2000
i że to nie jest dobre.
07:24
So she really struggled with this, what to do,
139
432000
2000
Więc miała wielki dylemat co powinna zrobić,
07:26
because she was a senior and she was doing well in her school
140
434000
3000
ponieważ była w klasie maturalnej i dobrze jej szło
07:29
and she was threatened expulsion. So what she did is she got all her friends together --
141
437000
4000
a jednocześnie zagrożono jej wyrzuceniem. Więc zebrała wszystkich swoich znajomych,
07:33
I believe it was 100, 150 students
142
441000
3000
to było zdaje się 100, 150 uczniów,
07:36
all wore "I love my vagina" T-shirts,
143
444000
3000
i oni wszyscy założyli koszulki z napisem "Kocham moją waginę".
07:39
and the boys wore "I love her vagina" T-shirts to school.
144
447000
3000
A chłopcy mieli koszulki "Kocham jej waginę".
07:42
(Laughter)
145
450000
2000
(śmiech)
07:44
Now this seems like a fairly, you know, frivolous,
146
452000
3000
Wiecie, to może się wydawać błahe,
07:47
but what happened as a result of that, is that that school now
147
455000
5000
ale to wydarzenie spowodowało, że ich szkoła
07:52
is forming a sex education class. It's beginning to talk about sex,
148
460000
4000
zaczęła uczyć wychowania seksualnego, zaczęto mówić o seksie
07:56
it's beginning to look at why it would be wrong
149
464000
3000
i zaczęto się przyglądać dlaczego miałoby to być coś złego
07:59
for a young high school girl to talk about her vagina publicly
150
467000
3000
gdy młoda dziewczyna z liceum mówi publicznie o swojej waginie
08:02
or to say that she loved her vagina publicly.
151
470000
3000
albo otwarcie deklaruje, że kocha swoją waginę.
08:05
I know I've talked about Agnes here before,
152
473000
3000
Opowiadałam tu kiedyś o Agnes
08:08
but I want to give you an update on Agnes.
153
476000
2000
i chciałabym wam powiedzieć, co się z nią teraz dzieje.
08:10
I met Agnes three years ago in the Rift Valley.
154
478000
2000
Agnes poznałam 3 lata temu w Wielkiej Dolinie Ryftowej.
08:12
When she was a young girl, she had been mutilated against her will.
155
480000
6000
Gdy była małą dziewczynką została okaleczona wbrew swojej woli.
08:18
That mutilation of her clitoris
156
486000
2000
Okaleczenie łechtaczki
08:20
had actually obviously impacted her life
157
488000
2000
oczywiście wpłynęło na jej życie
08:22
and changed it in a way that was devastating.
158
490000
3000
i zmieniło je w tragiczny sposób.
08:25
She made a decision not to go and get a razor or a glass shard,
159
493000
4000
Agnes zdecydowała, że nie weźmie żyletki czy odłamka szkła
08:29
but to devote her life to stopping that happening to other girls.
160
497000
4000
ale poświęci swoje życie zapobieganiu, by to samo działo się innym dziewczynkom.
08:33
For eight years, she walked through the Rift Valley.
161
501000
3000
Przez 8 lat szła przez Wielką Dolinę Ryftową.
08:36
She had this amazing box that she carried and it had a
162
504000
2000
niosąc pudełko, a w nim
08:38
torso of a woman's body in it, a half a torso,
163
506000
3000
korpus kobiecy, a właściwie pół korpusu,
08:41
and she would teach people, everywhere she went,
164
509000
2000
na którym uczyła wszystkich napotkanych ludzi
08:43
what a healthy vagina looked like and what a mutilated vagina looked like.
165
511000
3000
jak wygląda zdrowa wagina, a jak okaleczona.
08:46
In the years that she walked, she educated parents, mothers, fathers.
166
514000
4000
Przez te wszystkie lata kiedy szła, uczyła rodziców, matki, ojców
08:50
She saved 1,500 girls from being cut.
167
518000
3000
i uratowała 1500 dziewczynek od obrzezania.
08:53
When V-Day met her, we asked her how we could support her
168
521000
2000
Gdy skontaktowało się z nią V-Day, zapytaliśmy, jak możemy ją wspomóc
08:55
and she said, "Well, if you got me a Jeep,
169
523000
2000
a ona odpowiedziała: "Gdybym miała Jeepa,
08:57
I could get around a lot faster." So, we bought her a Jeep.
170
525000
3000
mogłabym poruszać się dużo szybciej". Więc kupiliśmy jej Jeepa.
09:00
In the year she had the Jeep, she saved 4,500 girls from being cut.
171
528000
5000
W następnym roku uratowała 4500 dziewczynek.
09:05
So, we said, what else could we do?
172
533000
1000
Więc zapytaliśmy: co jeszcze możemy zrobić?
09:06
She said, "If you help me get money, I could open a house."
173
534000
3000
Agnes odpowiedziała: "Jeśli pomoglibyście mi zdobyć pieniądze, mogłabym otworzyć schronisko".
09:09
Three years ago, Agnes opened a safe house in Africa to stop mutilation.
174
537000
7000
3 lata temu, Agnes otworzyła schronisko w Afryce, aby zapobiegać okaleczeniom.
09:16
When she began her mission eight years ago, she was reviled,
175
544000
4000
Osiem lat temu, gdy rozpoczęła swoją misję, była wyklinana
09:20
she was detested, she was completely slandered in her community.
176
548000
4000
znienawidzona i szkalowana przez swoje społeczeństwo.
09:24
I am proud to tell you that six months ago,
177
552000
3000
Z dumą donoszę, że 6 miesięcy temu
09:27
she was elected the deputy mayor of Narok.
178
555000
3000
została wybrana na burmistrza Naroku.
09:30
(Applause)
179
558000
7000
(oklaski)
09:37
I think what I'm trying to say here
180
565000
2000
Chyba chciałabym w ten sposób powiedzieć,
09:39
is that if your end goal is security,
181
567000
4000
że jeśli czyimś celem jest bezpieczeństwo
09:43
and if that's all you're focusing on, what ends up happening
182
571000
3000
i tylko na nim się koncentruje, to w rezultacie
09:46
is that you create not only more insecurity in other people,
183
574000
3000
burzy się poczucie bezpieczeństwa u innych ludzi
09:49
but you make yourself far more insecure.
184
577000
3000
i samemu czuje się dużo mniej bezpiecznym.
09:52
Real security is contemplating death, not pretending it doesn't exist.
185
580000
5000
Prawdziwe poczucie bezpieczeństwa, to myślenie o śmierci zamiast udawania, że jej nie ma.
09:57
Not running from loss, but entering grief, surrendering to sorrow.
186
585000
5000
Nie uciekanie przed utratą, ale mierzenie się z żalem, poddanie się smutkowi.
10:02
Real security is not knowing something, when you don't know it.
187
590000
4000
Prawdziwe bezpieczeństwo to przyznanie się, że się czegoś nie wie, gdy faktycznie się tego nie wie.
10:06
Real security is hungering for connection rather than power.
188
594000
4000
Prawdziwe bezpieczeństwo, to pragnienie kontaktu, a nie władzy.
10:10
It cannot be bought or arranged or made with bombs.
189
598000
3000
Nie można go kupić, zaaranżować czy zdobyć za pomocą bomb.
10:13
It is deeper, it is a process, it is acute awareness
190
601000
4000
Jest dużo głębsze, to jest proces, ciągła świadomość
10:17
that we are all utterly inter-bended,
191
605000
2000
że wszyscy jesteśmy ze sobą połączeni
10:19
and one action by one being in one tiny town
192
607000
3000
i że pojedyncze działanie w małej mieścinie na końcu świata
10:22
has consequences everywhere.
193
610000
3000
ma globalne konsekwencje.
10:25
Real security is not only being able
194
613000
2000
Prawdziwe bezpieczeństwo to nie tylko umiejętność
10:27
to tolerate mystery, complexity, ambiguity, but hungering for them
195
615000
4000
znoszenia tajemnicy, złożoności, wieloznaczności, ale pragnienie ich
10:31
and only trusting a situation when they are present.
196
619000
3000
i ufanie sytuacji tylko wtedy, gdy są one obecne.
10:34
Something happened when I began traveling in V-Day, eight years ago. I got lost.
197
622000
6000
Gdy zaczęłam podróżować w ramach V-Day osiem lat temu, coś się wydarzyło. Zgubiłam się.
10:40
I remember being on a plane going from Kenya to South Africa,
198
628000
5000
Leciałam samolotem z Kenii do RPA
10:45
and I had no idea where I was.
199
633000
1000
i nie miałam pojęcia gdzie jestem.
10:46
I didn't know where I was going, where I'd come from,
200
634000
3000
Nie pamiętałam dokąd lecę i skąd wyruszyłam,
10:49
and I panicked. I had a total anxiety attack.
201
637000
3000
i spanikowałam, dostałam napadu lękowego.
10:52
And then I suddenly realized that it absolutely didn't matter
202
640000
3000
I nagle uświadomiłam sobie, że to kompletnie nie ma znaczenia
10:55
where I was going, or where I had come from
203
643000
2000
dokąd zmierzam czy skąd przybywam
10:57
because we are all essentially permanently displaced people.
204
645000
5000
bo tak naprawdę wszyscy jesteśmy ciągle przemieszczającymi się, wykorzenionymi ludźmi.
11:02
All of us are refugees.
205
650000
2000
Wszyscy jesteśmy uchodźcami.
11:04
We come from somewhere and we are hopefully traveling all the time,
206
652000
3000
Przychodzimy z jakiegoś miejsca i pełni nadziei wciąż podróżujemy
11:07
moving towards a new place.
207
655000
2000
w stronę nowego miejsca.
11:09
Freedom means I may not be identified as any one group,
208
657000
4000
Wolność oznacza, że nie muszę się identyfikować z określoną grupą
11:13
but that I can visit and find myself in every group.
209
661000
4000
ale mogę odwiedzać i odnaleźć się w każdej grupie.
11:17
It does not mean that I don't have values or beliefs,
210
665000
3000
Nie oznacza to, że nie mam wartości czy przekonań,
11:20
but it does mean I am not hardened around them.
211
668000
2000
ale że nie trzymam się ich sztywno.
11:22
I do not use them as weapons.
212
670000
3000
Nie są moją bronią.
11:25
In the shared future, it will be just that, shared.
213
673000
5000
We wspólnej przyszłości, będzie właśnie tak - wspólnie.
11:30
The end goal will [be] becoming vulnerable,
214
678000
2000
Ostatecznym celem będzie pokazanie własnej kruchości,
11:32
realizing the place of our connection to one another,
215
680000
3000
uświadomienie sobie, że wszyscy jesteśmy połączeni,
11:35
rather than becoming secure, in control and alone.
216
683000
5000
a nie bycie bezpiecznym, kontrolującym i samotnym.
11:40
Thank you very much.
217
688000
2000
Dziękuję bardzo.
11:42
(Applause)
218
690000
3000
(oklaski)
11:45
Chris Anderson: And how are you doing? Are you exhausted?
219
693000
5000
Jak się czujesz? Czy jesteś zmęczona?
11:50
On a typical day, do you wake up with hope or gloom?
220
698000
4000
W normalny dzień budzisz się pełna nadziei czy przygnębienia?
11:54
Eve Ensler: You know, I think Carl Jung once said
221
702000
2000
Wiesz, to chyba Carl Jung powiedział,
11:56
that in order to survive the twentieth century,
222
704000
3000
że aby przeżyć XX wiek
11:59
we have to live with two existing thoughts, opposite thoughts, at the same time.
223
707000
4000
musimy żyć z dwiema równoległymi, ale sprzecznymi myślami jednocześnie.
12:03
And I think part of what I'm learning in this process
224
711000
4000
I myślę, że dzięki temu uczę się,
12:07
is that one must allow oneself to feel grief.
225
715000
4000
że trzeba sobie pozwolić na przeżycie żalu.
12:11
And I think as long as I keep grieving, and weeping,
226
719000
3000
I myślę, że dopóki czuję żal i płaczę
12:14
and then moving on, I'm fine.
227
722000
2000
po czym idę dalej, to wszystko w porządku.
12:16
When I start to pretend that what I'm seeing isn't impacting me,
228
724000
4000
Ale kiedy zaczynam udawać, że to co widzę, nie ma na mnie wpływu
12:20
and isn't changing my heart, then I get in trouble.
229
728000
4000
i nie zmienia mojego serca, to wtedy są kłopoty
12:24
Because when you spend a lot of time going from place to place,
230
732000
4000
bo jeśli się spędza dużo czasu przemieszczając się z miejsca na miejsce
12:28
country to country, and city to city,
231
736000
2000
z kraju do kraju, z miasta do miasta
12:30
the degree to which women, for example, are violated,
232
738000
3000
to skala na jaką kobiety są na przykład maltretowane,
12:33
and the epidemic of it, and the kind of ordinariness of it,
233
741000
4000
to, że jest to epidemia i to, jak normalne to zjawisko
12:37
is so devastating to one's soul that you have to take the time,
234
745000
5000
jest tak wyniszczające dla duszy, że trzeba poświęcić czas,
12:42
or I have to take the time now, to process that.
235
750000
3000
czy raczej ja muszę teraz poświęcić czas, aby to przepracować.
12:45
CA: There are a lot of causes out there in the world that have been talked about,
236
753000
4000
Na świecie jest wiele problemów, o których się mówi,
12:49
you know, poverty, sickness and so on. You spent eight years on this one.
237
757000
5000
wiesz, ubóstwo, choroby i tak dalej, a ty poświęciłaś osiem lat właśnie temu.
12:54
Why this one?
238
762000
2000
Dlaczego ta sprawa?
12:56
EE: I think that if you think about women,
239
764000
2000
Wydaje mi się, że jeśli pomyślisz o kobietach
12:58
women are the primary resource of the planet. They give birth,
240
766000
5000
to okaże się, że one są podstawowym bogactwem tej planety, gdyż dają życie
13:03
we come from them, they are mothers, they are visionaries,
241
771000
3000
pochodzimy od nich, są naszymi matkami, są wizjonerkami,
13:06
they are the future. If you think that the U.N. now says
242
774000
3000
kobiety są przyszłością. A gdy sobie uświadomisz, że według ONZ-u
13:09
that one out of three women on the planet
243
777000
2000
jedna na trzy kobiety na świecie
13:11
will be raped or beaten in their lifetime,
244
779000
3000
zostanie w swoim życiu zgwałcona lub pobita,
13:14
we're talking about the desecration of the primary resource of the planet,
245
782000
4000
to mówimy tu o bezczeszczeniu podstawowego zasobu naturalnego planety,
13:18
we're talking about the place where we come from, we're talking about parenting.
246
786000
3000
mówimy o tym, skąd pochodzimy, mówimy o rodzicielstwie.
13:21
Imagine that you've been raped and you're bringing up a boy child.
247
789000
2000
Wyobraź sobie, że jesteś ofiarą gwałtu i wychowujesz chłopca.
13:23
How does it impact your ability to work, or envision a future,
248
791000
4000
W jaki sposób wpływa to na twoją umiejętność pracy, czy wyobrażania sobie przyszłości
13:27
or thrive, as opposed to just survive? What I believe is
249
795000
4000
czy rozwijania się a nie walki o przetrwanie? Wierzę, że
13:31
if we could figure out how to make women safe and honor women,
250
799000
4000
jeśli uda się nam wymyślić jak ochronić i czcić kobiety
13:35
it would be parallel or equal to honoring life itself.
251
803000
5000
to będzie tak, jakbyśmy się nauczyli czcić samo życie.
ABOUT THE SPEAKER
Eve Ensler - Playwright, activistEve Ensler created the ground-breaking "Vagina Monologues," whose success propelled her to found V-Day -- a movement to end violence against women and girls everywhere.
Why you should listen
Inspired by intimate conversations with friends, Eve Ensler wrote The Vagina Monologues. The play recounts tender, funny, gripping and horrifying stories she gathered from hundreds of women about their bodies, their sexual experiences, and yes, their vaginas. Since its first staging in 1996, it has been translated into more than 45 languages, performed in more than 120 countries and re-created as an HBO film.
The Vagina Monologues' success allowed Ensler to create V-Day, a global activist movement to end violence against women and girls, which has so far raised $85 million to prevent violence and protect abused women. In February 2011, Ensler received the Isabelle Stephenson Tony Award for her philanthropic work. Ensler has also drawn praise for The Good Body, a play that cuts to women's obsession with their appearance, and her film What I Want My Words to Do to You, which portrays a writing group she leads at a correctional facility for women. Today, she continues to find new projects and push the envelope. Her latest play, I Am an Emotional Creature: The Secret Life of Girls Around the World, hit the New York Times bestseller list and just wrapped a workshop production in Johannesburg -- nest stop is Paris and then Berkeley in June 2012.
Eve Ensler | Speaker | TED.com