ABOUT THE SPEAKER
Mikko Hypponen - Cybersecurity expert
As computer access expands, Mikko Hypponen asks: What's the next killer virus, and will the world be able to cope with it? And also: How can we protect digital privacy in the age of government surveillance?

Why you should listen

The chief research officer at F-Secure Corporation in Finland, Mikko Hypponen has led his team through some of the largest computer virus outbreaks in history. His team took down the world-wide network used by the Sobig.F worm. He was the first to warn the world about the Sasser outbreak, and he has done classified briefings on the operation of the Stuxnet worm -- a hugely complex worm designed to sabotage Iranian nuclear enrichment facilities.

As a few hundred million more Internet users join the web from India and China and elsewhere, and as governments and corporations become more sophisticated at using viruses as weapons, Hypponen asks, what's next? Who will be at the front defending the world’s networks from malicious software? He says: "It's more than unsettling to realize there are large companies out there developing backdoors, exploits and trojans."

Even more unsettling: revelations this year that the United States' NSA is conducting widespread digital surveillance of both US citizens and anyone whose data passes through a US entity, and that it has actively sabotaged encryption algorithms. Hypponen has become one of the most outspoken critics of the agency's programs and asks us all: Why are we so willing to hand over digital privacy?

 

 

Read his open-season Q&A on Reddit:"My TED Talk was just posted. Ask me anything.

See the full documentary on the search for the Brain virus

More profile about the speaker
Mikko Hypponen | Speaker | TED.com
TEDxBrussels

Mikko Hypponen: How the NSA betrayed the world's trust -- time to act

Mikko Hypponen: Si NSA ka tradhëtuar besimin e botës - është koha për veprim

Filmed:
1,651,014 views

Ngjarjet e fundit kanë nxjerrë në pah, nënvizuar dhe theksuar faktin se Shtetet e Bashkuara operojnë një mbikqyrje të përgjithshme mbi të gjithë të huajt të dhënat e të cilëve kalojnë nëpër organizma amerikane- nëse janë apo jo të dyshuar për keqbërje. Kjo do të thotë se në thelb çdo përdorues i internetit jashtë Shteteve të Bashkuara është i përgjuar, thotë Mikko Hypponen. Një fjalim i rëndësishëm i kombinuar me një lutje: të gjenden alternativa ndaj përdorimit të kompanive amerikane për të përmbushur nevojat globale për informacion.
- Cybersecurity expert
As computer access expands, Mikko Hypponen asks: What's the next killer virus, and will the world be able to cope with it? And also: How can we protect digital privacy in the age of government surveillance? Full bio

Double-click the English transcript below to play the video.

00:12
The two most likely largest inventions
0
492
4634
Dy nga shpikjet ndoshta më të mëdha
00:17
of our generation
1
5126
2247
të brezit tonë
00:19
are the Internet and the mobile phone.
2
7373
3193
janë Interneti dhe telefonat celularë.
00:22
They've changed the world.
3
10566
2135
Këto kanë ndryshuar botën.
00:24
However, largely to our surprise,
4
12701
3515
Megjithatë, për habi të të shumtëve nga ne
00:28
they also turned out to be the perfect tools
5
16216
4398
ato dolën të jenë mjeti i përsosur
00:32
for the surveillance state.
6
20614
3150
për përgjim nga ana e shtetit.
00:35
It turned out that the capability
7
23764
2897
Doli në pah që aftësia e tyre
00:38
to collect data, information and connections
8
26661
4044
të mbledhin të dhëna, informacione dhe ndërlidhje
00:42
about basically any of us and all of us
9
30705
4218
thelbësisht rreth secilit nga ne dhe nga të gjithë ne
00:46
is exactly what we've been hearing
10
34923
1813
është ekzaktësisht ajo që kemi dëgjuar
00:48
throughout of the summer
through revelations and leaks
11
36736
4607
gjatë verës nga zbulesat dhe rrjedhjet e informacionit
00:53
about Western intelligence agencies,
12
41343
3091
rreth agjencive perëndimore të inteligjencës
00:56
mostly U.S. intelligence agencies,
13
44434
3026
kryesisht agjencitë amerikane të zbulimit,
00:59
watching over the rest of the world.
14
47460
3173
që përgjonin pjesën tjetër të botës.
01:02
We've heard about these starting with the
15
50633
3198
Ne kemi dëgjuar per këto duke nisur me
01:05
revelations from June 6.
16
53831
3686
përhapjen e lajmeve që filluan nga 6 qershori.
01:09
Edward Snowden started leaking information,
17
57517
3069
Edward Snowden filloi përhapjen e informacionit,
01:12
top secret classified information,
18
60586
2304
informacion i klasifikuar tepër sekret,
01:14
from the U.S. intelligence agencies,
19
62890
1467
nga agjencitë amerikane të inteligjences,
01:16
and we started learning about things like PRISM
20
64357
2469
dhe ne filluam të mësonim
rreth disa gjërave si PRISM
01:18
and XKeyscore and others.
21
66826
3267
dhe XKeyscore dhe të tjerë.
01:22
And these are examples of the kinds of programs
22
70093
3105
Këto janë shembujt e llojeve të programeve
01:25
U.S. intelligence agencies are running right now,
23
73198
4279
që agjencite e zbulimit amerikan
janë duke përdorur tani,
01:29
against the whole rest of the world.
24
77477
3516
kundër të gjithë pjesës tjetër të botës.
01:32
And if you look back about the forecasts
25
80993
3708
Dhe në qoftë se ju shikoni mbrapa
në lidhje me parashikimet
01:36
on surveillance by George Orwell,
26
84701
4101
e George Orwell mbi vëzhgimin,
01:40
well it turns out that
27
88817
2118
kjo e nxjerr mirë në pah atë.
01:42
George Orwell was an optimist.
28
90935
2504
George Orwell qe optimist.
01:45
(Laughter)
29
93439
2480
(Të qeshura)
01:47
We are right now seeing a much larger scale
30
95919
2700
Ne jemi tani duke parë në një shkallë shumë të gjërë
01:50
of tracking of individual citizens
31
98619
1898
përgjime mbi qytetarë të vecantë
01:52
than he could have ever imagined.
32
100517
3632
që ai as nuk mund ta imagjinonte ndonjëherë.
01:56
And this here is the infamous
33
104149
3535
Dhe kjo këtu është famëkeqja
01:59
NSA data center in Utah.
34
107684
3844
qendra e të dhënave në Utah e
Agjencisë së Sigurisë Kombëtare (NSA).
02:03
Due to be opened very soon,
35
111528
3156
Gati për tu hapur së shpejti,
02:06
it will be both a supercomputing center
36
114684
2791
ajo do të jetë njëkohësisht një
qendër superkompjuterike
02:09
and a data storage center.
37
117475
2137
dhe një qendër magazinimi e të dhënave.
02:11
You could basically imagine it has a large hall
38
119612
2893
Pak a shumë mund të përfytyroni
që ajo ka një sallë të madhe
02:14
filled with hard drives storing data
39
122505
2456
të mbushur me hard drives ku
ata magazinojnë të dhënat
02:16
they are collecting.
40
124961
2274
që janë duke mbledhur.
02:19
And it's a pretty big building.
41
127235
2157
Dhe është një ndërtesë goxha e madhe.
02:21
How big? Well, I can give you the numbers --
42
129392
1851
Sa e madhe? Mund t'ju jap disa numra -
02:23
140,000 square meters --
43
131243
2022
140.000 metra katrorë -
02:25
but that doesn't really tell you very much.
44
133265
2606
por kjo nuk ju thotë edhe aq shumë.
02:27
Maybe it's better to imagine it as a comparison.
45
135871
3176
Mbase është më mirë të bëjmë një krahasim.
02:31
You think about the largest IKEA store
46
139047
2456
Mendoni rreth dyqanit më të madh të IKEA-s
02:33
you've ever been in.
47
141503
1747
nëse keni qenë ndonjëherë brenda tij.
02:35
This is five times larger.
48
143250
3469
Kjo është pesë herë më e madhe.
02:38
How many hard drives can you fit in an IKEA store?
49
146719
3076
Sa hard drives mund të futni në një qendër tregtare IKEA?
02:41
Right? It's pretty big.
50
149795
2007
Është goxha e madhe. Apo jo?
02:43
We estimate that just the electricity bill
51
151802
2846
Ne llogarisim që vetëm fatura
e konsumit të energjisë elektrike
02:46
for running this data center
52
154648
1876
për funksionimin e kësaj qëndre të dhënash
02:48
is going to be in the tens of millions of dollars a year.
53
156524
3398
do të jetë dhjetëra milion dollare në vit.
02:51
And this kind of wholesale surveillance
54
159922
2509
Dhe kjo lloj mbikqyrje me shumicë
02:54
means that they can collect our data
55
162431
2736
do të thotë që ata mund të mbledhin të dhëna
02:57
and keep it basically forever,
56
165167
2003
dhe thjesht ti ruajnë ato përgjithmonë,
02:59
keep it for extended periods of time,
57
167170
2509
ti ruajnë ato për periudha të zgjatura kohe,
03:01
keep it for years, keep it for decades.
58
169679
3246
ti ruajnë me vite, ti ruajnë me dekada.
03:04
And this opens up completely new kinds of risks
59
172925
3379
Dhe kjo çel lloje rreziqesh krejtësisht të reja
03:08
to us all.
60
176304
1946
për të gjithë ne.
03:10
And what this is is that it is wholesale
61
178250
3628
Kjo do të thotë që ai është në masë,
03:13
blanket surveillance on everyone.
62
181878
4857
një përgjim i përgjithshëm për gjithësecilin.
03:18
Well, not exactly everyone,
63
186735
1554
E pra, jo tamam për këdo,
03:20
because the U.S. intelligence only has a legal right
64
188289
4028
pasi shërbimi i inteligjencës
amerikane ka të drejtë
03:24
to monitor foreigners.
65
192317
1970
të monitorojë vetëm të huajt.
03:26
They can monitor foreigners
66
194287
1750
Ata mund të përgjojnë të huajt
03:28
when foreigners' data connections
67
196037
2810
pra ndërlidhjet e të dhënave të të huajve
03:30
end up in the United States or pass
through the United States.
68
198847
3490
që përfundojnë në ShBA apo
kalojnë nëpermjet ShBA.
03:34
And monitoring foreigners doesn't sound too bad
69
202337
2784
Dhe survejimi i të huajve nuk duket dhe aq i keq
03:37
until you realize
70
205121
2367
derisa kuptoni
03:39
that I'm a foreigner and you're a foreigner.
71
207488
3001
që unë jam i huaj dhe ju jeni një i huaj.
03:42
In fact, 96 percent of the planet are foreigners.
72
210489
3786
Në fakt, 96 përqind e planetit janë të huaj.
03:46
(Laughter)
73
214275
1670
(Të qeshura)
03:47
Right?
74
215945
1887
Apo jo?
03:49
So it is wholesale blanket surveillance of all of us,
75
217832
4449
Pra ky është përgjim në masë i të gjithëve ne,
03:54
all of us who use telecommunications and the Internet.
76
222281
4102
i të gjithëve ne që përdorim
telekomunikacionet dhe internetin.
03:58
But don't get me wrong:
77
226383
1891
Por mos më keqkuptoni:
04:00
There are actually types
of surveillance that are okay.
78
228274
5226
Në të vërtetë janë disa përgjime
që janë të rregullt.
04:05
I love freedom, but even I agree
79
233500
3029
Unë e dua lirinë, por edhe unë pranoj
04:08
that some surveillance is fine.
80
236529
2279
që ndonjë përgjim është i mirë.
04:10
If the law enforcement is trying to find a murderer,
81
238808
3903
Nëse forcat e rendit po kërkojnë të kapin një vrasës,
04:14
or they're trying to catch a drug lord
82
242711
3102
apo po kërkojnë të kapin ndonjë bos droge
04:17
or trying to prevent a school shooting,
83
245813
3604
apo të paralandalojnë një shtënie me armë në shkollë,
04:21
and they have leads and they have suspects,
84
249417
1677
dhe kanë informacione dhe kanë të dyshuar,
04:23
then it's perfectly fine for them
to tap the suspect's phone,
85
251094
3717
është perfekte për ti vënë
nën përgjim telefonin e të dyshuarit,
04:26
and to intercept his Internet communications.
86
254811
3356
dhe të përgjohen komunikimet e tij të internetit.
04:30
I'm not arguing that at all,
87
258167
1938
Unë nuk po argumentoj mbi këto,
04:32
but that's not what programs like PRISM are about.
88
260105
2824
por nuk është kjo ajo që bëjnë programet si PRISM.
04:34
They are not about doing surveillance on people
89
262929
2885
Nuk kanë lidhje me faktin që
bëhen përgjime mbi personat
04:37
that they have reason
to suspect of some wrongdoings.
90
265814
3204
e dyshuar se kanë të bëjnë me keqbërje.
04:41
They're about doing surveillance on people
91
269018
1677
Ato janë për të bërë përgjime mbi persona
04:42
they know are innocent.
92
270695
3760
që ata dinë që janë të pafajshëm.
04:46
So the four main arguments
93
274455
2245
Pra, katër argumente kryesore
04:48
supporting surveillance like this,
94
276700
2152
për të mbështetur përgjimin si ky,
04:50
well, the first of all is that whenever you start
95
278852
2235
pra, para së gjithash është se sa herë që ju filloni
04:53
discussing about these revelations,
96
281087
1895
diskutimin rreth këtyre zbulimeve,
04:54
there will be naysayers trying to minimize
97
282982
2293
do të ketë kundërshtarë që provojnë ta minimizojnë
04:57
the importance of these revelations, saying that
98
285275
2188
rëndësinë e këtyre shpalljeve, duke thënë që
04:59
we knew all this already,
99
287463
1613
ne tashmë e dinim të gjithë këte,
05:01
we knew it was happening, there's nothing new here.
100
289076
3580
ne e dinim që po ndodhte, nuk ka asgje të re këtu.
05:04
And that's not true. Don't let anybody tell you
101
292656
3215
Kjo nuk është e vërtetë. Mos lejoni asnjë tju thotë
05:07
that we knew this already,
because we did not know this already.
102
295871
5712
që tashmë ne e dinim, sepse ne nuk e dinim.
05:13
Our worst fears might have been something like this,
103
301583
3773
Mundet që diçka si kjo, ka qenë frika jonë më e keqe,
05:17
but we didn't know this was happening.
104
305356
1951
por ne nuk e dinim që kjo po ndodhte.
05:19
Now we know for a fact it's happening.
105
307307
2777
Tani ne e dime që faktikisht po ndodh.
05:22
We didn't know about this.
We didn't know about PRISM.
106
310084
2579
Ne nuk kishim dijeni rreth kesaj.
Ne nuk dinim gjë rreth PRISM.
05:24
We didn't know about XKeyscore.
We didn't know about Cybertrans.
107
312663
2906
Ne nuk dinim gjë rreth XKeyscore.
Ne nuk dinim gjë rreth Cybertrans.
05:27
We didn't know about DoubleArrow.
108
315569
1950
Ne nuk dinim gjë rreth DoubleArrow.
05:29
We did not know about Skywriter --
109
317519
2148
Ne nuk dinim gjë rreth Skywriter --
05:31
all these different programs
110
319667
1695
dhe të gjithë këta programe softueri
05:33
run by U.S. intelligence agencies.
111
321362
3241
janë në funksion nga agjencitë amerikane
të inteligjencës.
05:36
But now we do.
112
324603
3029
Por tani ne e dimë.
05:39
And we did not know
113
327632
2166
Dhe nuk e dinim
05:41
that U.S. intelligence agencies go to extremes
114
329798
3075
që agjencitë e inteligjencës amerikane
shkuan në ekstreme
05:44
such as infiltrating standardization bodies
115
332873
3837
të tilla si infiltrimi i organizmave standardizues
05:48
to sabotage encryption algorithms on purpose.
116
336710
4748
me qëllim sabotimin e algoritmeve të shifruar.
05:53
And what that means
117
341458
2037
Pra kjo do të thotë
05:55
is that you take something which is secure,
118
343495
1820
që ju merrni diçka që është e sigurtë,
05:57
an encryption algorithm which is so secure
119
345315
2421
nje algoritëm të shifruar që është shumë i sigurt
05:59
that if you use that algorithm to encrypt one file,
120
347736
3107
që nëse ju përdorni këtë algoritëm të shifroni një file,
06:02
nobody can decrypt that file.
121
350843
1742
askush nuk mund ta deshifrojë këtë file.
06:04
Even if they take every single computer on the planet just to decrypt that one file,
122
352585
4413
Edhe nëse do të merrnin gjithë kompjuterat
e planetit vetëm për të deshifruar këtë file,
06:08
it's going to take millions of years.
123
356998
2060
do të duheshin miliona vjet.
06:11
So that's basically perfectly safe, uncrackable.
124
359058
2247
Pra në thelb është krejtësisht i sigurt, i pathyeshëm.
06:13
You take something which is that good
125
361305
2074
Ju merni diçka që është aq e mirë
06:15
and then you weaken it on purpose,
126
363379
2484
dhe qëllimisht e dobësoni atë,
06:17
making all of us less secure as an end result.
127
365863
5610
si rezultat final na bën më pak të sigurt .
06:23
A real-world equivalent would be that
128
371473
2131
Një krahasim në botën reale do të ishte që
06:25
intelligence agencies would force
129
373604
2652
agjencitë e inteligjencës do të imponojnë
06:28
some secret pin code into every single house alarm
130
376256
2827
një kod sekret për alarmin e çdo shtëpie private
06:31
so they could get into every single house
131
379083
1793
që të mund të hyjnë në çdo shtëpi private
06:32
because, you know, bad people
might have house alarms,
132
380876
2246
pasi, ju e dini, njerëzit e këqij
mund të kenë sistemin e alarmit,
06:35
but it will also make all of us
133
383122
2439
por kjo na bën të jemi të gjithë ne
06:37
less secure as an end result.
134
385561
2229
në fund të fundit më pak të sigurtë.
06:39
Backdooring encryption algorithms
135
387790
3740
Hyrja e fshehtë në algoritmet e shifruar
06:43
just boggles the mind.
136
391530
3096
alarmon mendjen.
06:46
But of course, these intelligence agencies
are doing their job.
137
394626
3775
Por me siguri, këto agjenci
inteligjence bëjnë detyrat e veta.
06:50
This is what they have been told to do:
138
398401
1757
Kjo është ajo që u është thënë të bejnë:
06:52
do signals intelligence,
139
400158
2230
zbulim,
06:54
monitor telecommunications,
140
402388
2012
vezhgim të telekomunikacioneve,
06:56
monitor Internet traffic.
141
404400
1422
vëzhgim të trafikut të internetit.
06:57
That's what they're trying to do,
142
405822
1708
Kjo është ajo që po kërkojnë të bëjnë
06:59
and since most, a very big part
of the Internet traffic today is encrypted,
143
407530
3082
dhe meqe, një pjesë e madhe e trafikut të
internetit të sotëm është e shifruar,
07:02
they're trying to find ways around the encryption.
144
410612
1957
po kërkojnë mënyra të anashkalojnë shifrimin.
07:04
One way is to sabotage encryption algorithms,
145
412569
3057
Një mënyrë është sabotimi i algoritmeve të shifrimit,
07:07
which is a great example
146
415626
1885
e cila është një shembull shumë i mirë
07:09
about how U.S. intelligence agencies
147
417511
2221
rreth faktit se si agjencitë amerikane të inteligjencës
07:11
are running loose.
148
419732
1749
janë duke operuar lirshëm.
07:13
They are completely out of control,
149
421481
1841
Janë krejtësisht jashtë çdo kontrolli,
07:15
and they should be brought back under control.
150
423322
4442
dhe duhet të kthehen nën kontroll.
07:21
So what do we actually know about the leaks?
151
429629
2950
Pra ç'dimë ne rreth përhapjes së lajmeve?
07:24
Everything is based on the files
152
432579
2110
Gjithshka bazohet tek files
07:26
leaked by Mr. Snowden.
153
434689
2498
të përhapur nga z.Snowden.
07:29
The very first PRISM slides
154
437187
2848
Diapozitivi i parë mbi PRISM
07:32
from the beginning of June
155
440035
1989
i fillimit të qershorit
07:34
detail a collection program where the data
156
442024
2094
detajonte një program mbledhës
07:36
is collected from service providers,
157
444118
1786
që mbledh të dhëna nga ofruesit
e shërbimeve të internetit
07:37
and they actually go and name the service providers
158
445904
2878
dhe në të vërtetë shkojnë dhe klasifikojnë
ata ofrues shërbimesh interneti
07:40
they have access to.
159
448782
1331
tek të cilët kanë akses.
07:42
They even have a specific date
160
450113
2942
Ata madje kanë një datë të caktuar
07:45
on when the collection of data began
161
453055
2664
kur filloi mbledhja e të dhënave
07:47
for each of the service providers.
162
455719
1639
për secilin nga kompanitë e internetit.
07:49
So for example, they name
the collection from Microsoft
163
457358
2287
P. sh., ata përmendin mbledhjet
e të dhënave nga Microsoft
07:51
started on September 11, 2007,
164
459645
3720
me fillim datën 11 shtator 2007,
07:55
for Yahoo on the March 12, 2008,
165
463365
2732
për Yahoo në 12 mars 2008
07:58
and then others: Google, Facebook,
166
466097
3016
dhe me rradhe: Google, Facebook,
08:01
Skype, Apple and so on.
167
469113
3244
Skype, Apple etj.
08:04
And every single one of these companies denies.
168
472357
2848
Të gjitha këto kompani e mohojnë.
08:07
They all say that this simply isn't true,
169
475205
4395
Ato thonë që nuk ështe e vërtetë,
08:11
that they are not giving
backdoor access to their data.
170
479600
4608
që po i japin hyrje të fshehta,
të të dhënave që kanë.
08:16
Yet we have these files.
171
484208
4123
Ne i kemi ende këto faile.
08:20
So is one of the parties lying,
172
488331
2321
Atëherë o njëra nga palët po gënjen,
08:22
or is there some other alternative explanation?
173
490652
3323
ose ka ndonjë shpjegim tjetër?
08:25
And one explanation would be
174
493975
2922
Njëri nga shpjegimet mund të jetë
08:28
that these parties, these service providers,
175
496897
2887
që këto kompani, këtë ofrues sherbimesh interneti,
08:31
are not cooperating.
176
499784
1916
nuk po kooperojnë.
08:33
Instead, they've been hacked.
177
501700
3021
Në vend të saj, ato janë hakeruar.
08:36
That would explain it. They aren't cooperating. They've been hacked.
178
504721
3217
Kjo mund ta shpjegojë. Ato nuk po kooperojnë.
Ato janë hakeruar.
08:39
In this case, they've been hacked
by their own government.
179
507938
4178
Në këtë rast, ato janë hakeruar nga qeveritë e tyre.
08:44
That might sound outlandish,
180
512116
2421
Kjo mund të tingëllojë çuditshëm,
08:46
but we already have cases where this has happened,
181
514537
2214
por ne tashmë kemi raste kur kjo ka ndodhur,
08:48
for example, the case of the Flame malware
182
516751
3046
p.sh., rasti i malware Flame
08:51
which we strongly believe was authored
183
519797
2033
që besojmë fuqishëm se ishte vepër
08:53
by the U.S. government,
184
521830
1897
e qeverisë së Shteteve të Bashkuara,
08:55
and which, to spread, subverted the security
185
523727
3899
që, për ta përhapur, përmbysi sigurinë
08:59
of the Windows Update network,
186
527626
2886
e rrjetit të përditësimit të Windows,
09:02
meaning here, the company was hacked
187
530512
4093
që do të thotë, kompania u hakerua
09:06
by their own government.
188
534605
2358
nga qeveria e saj.
09:08
And there's more evidence
189
536963
1599
Dhe ka më shumë prova
09:10
supporting this theory as well.
190
538562
2551
që mbështesin këtë teori.
09:13
Der Spiegel, from Germany, leaked more information
191
541113
4005
Gazeta gjermane "Der Spiegel", përhap
më shumë informacion
09:17
about the operations run by the elite hacker units
192
545118
4265
në lidhje me operacionet e drejtuara
nga njësitë elite hakerash
09:21
operating inside these intelligence agencies.
193
549383
3035
që operojnë brenda këtyre agjencive të inteligjencës.
09:24
Inside NSA, the unit is called TAO,
194
552418
2626
Brenda NSA-së, njësia quhet TAO,
09:27
Tailored Access Operations,
195
555044
1845
Operacione aksesi të përshtatura
09:28
and inside GCHQ, which is the U.K. equivalent,
196
556889
3564
dhe brenda GCHQ, që është ekuivalenti
i NSA-së në Angli
09:32
it's called NAC, Network Analysis Centre.
197
560453
3999
quhet NAC, Qendra e Analizave të Rrjetit.
09:36
And these recent leaks of these three slides
198
564452
3844
Dhe këto rrjedhje informacioni të tre diapozitivave
09:40
detail an operation
199
568296
2204
tregojnë me hollësi një operacion
09:42
run by this GCHQ intelligence agency
200
570500
3158
të drejtuar nga kjo agjenci inteligjence e GCHQ
09:45
from the United Kingdom
201
573658
1809
nga Mbretëria e Bashkuar
09:47
targeting a telecom here in Belgium.
202
575467
4233
me objektiv një kompani telekomunikacione
këtu në Belgjikë.
09:51
And what this really means
203
579700
2276
Dhe çfarë do të thotë kjo në të vërtetë
09:53
is that an E.U. country's intelligence agency
204
581976
3888
është që një agjenci zbulimi i një vendi të B.E.
09:57
is breaching the security
205
585864
2215
po shkel qëllimisht, sigurinë
10:00
of a telecom of a fellow E.U. country on purpose,
206
588079
4813
e një kompanie telekomunikacioni
të një vendi tjetër të B.E.
10:04
and they discuss it in their slides completely casually,
207
592892
3835
dhe ata diskutojnë mbi të ne diapozitivat
e tyre në menyrë krejt të rastesisëshme,
10:08
business as usual.
208
596727
1601
biznes si zakonisht.
10:10
Here's the primary target,
209
598328
1668
Ja objektivi kryesor,
10:11
here's the secondary target,
210
599996
1378
ja objektivi dytësor,
10:13
here's the teaming.
211
601374
1424
këtu është metoda e ekipit.
10:14
They probably have a team building
on Thursday evening in a pub.
212
602798
3856
Ka me siguri takime për të forcuar
ekipin të enjten në mbrëmje në një pub.
10:18
They even use cheesy PowerPoint clip art
213
606654
3041
Ata madje përdorin modelet
e klip art të PowerPoint
10:21
like, you know, "Success,"
214
609695
1707
si, "Suksesi",
10:23
when they gain access to services like this.
215
611402
3264
kur ata arrijnë të kenë akses në
shërbime të tilla si kjo.
10:26
What the hell?
216
614666
2826
Ç'dreqin po ndodh?
10:31
And then there's the argument
217
619685
1833
Dhe pastaj është ky argument
10:33
that okay, yes, this might be going on,
218
621518
1660
që thotë, po, mirë, mund të jetë e vërtetë,
10:35
but then again, other countries are doing it as well.
219
623178
2637
por ka edhe vende të tjera që bëjnë të njëjtën gjë.
10:37
All countries spy.
220
625815
2423
Të gjithë shtetet kanë spiunazh.
10:40
And maybe that's true.
221
628238
1738
Dhe, ka mundësi të jetë e vërtetë.
10:41
Many countries spy, not all of them,
but let's take an example.
222
629976
2438
Shumë vende kanë spiunazh, por jo të gjithë,
le të shohim disa shembuj.
10:44
Let's take, for example, Sweden.
223
632414
2111
Të marim, p.sh., Suedinë
10:46
I'm speaking of Sweden because Sweden
224
634525
1376
Flas mbi Suedinë pasi Suedia
10:47
has a little bit of a similar law to the United States.
225
635901
2279
ka një ligj të ngjashëm me atë të SHBA-s.
10:50
When your data traffic goes through Sweden,
226
638180
2123
Ku çdo trafik të dhënash që kalon përmes Suedisë
10:52
their intelligence agency has a legal right by the law
227
640303
2810
shërbimet e inteligjencës së tyre kanë të drejtën ligjore
10:55
to intercept that traffic.
228
643113
2001
të interceptojnë këtë trafik.
10:57
All right, how many Swedish decisionmakers
229
645114
3205
Mirë pra, sa shtetas suedez, vendimmarrës
11:00
and politicians and business leaders
230
648319
2872
dhe politikanë dhe drejtues biznesi
11:03
use, every day, U.S.-based services,
231
651191
3073
përdorin çdo ditë, shërbime të bazuar në SHBA
11:06
like, you know, run Windows or OSX,
232
654264
3268
p.sh. përdorin Windows apo Mac OSX,
11:09
or use Facebook or LinkedIn,
233
657532
2210
apo Facebook o LinkedIn,
11:11
or store their data in clouds like iCloud
234
659742
3400
apo magazinojnë të dhënat e tyre në "cloud" si iCloud
11:15
or Skydrive or DropBox,
235
663142
3894
apo Skydrive apo DropBox,
11:19
or maybe use online services like
Amazon web services or sales support?
236
667036
4303
apo përdorin shërbime online si Amazon
apo shërbime të kujdesjes ndaj klientit.
11:23
And the answer is, every single Swedish
business leader does that every single day.
237
671339
3957
Përgjigja është, të gjithë biznesmenët Suedezë
i përdorin këto shërbime çdo ditë.
11:27
And then we turn it around.
238
675296
1599
Dhe le të shohim anasjelltas.
11:28
How many American leaders
239
676895
1905
Sa lidera amerikan
11:30
use Swedish webmails and cloud services?
240
678800
4293
përdorin shërbime suedez emaili apo cloud.
11:35
And the answer is zero.
241
683093
2040
Përgjigjja është zero.
11:37
So this is not balanced.
242
685133
2269
Pra, kjo nuk është e balancuar.
11:39
It's not balanced by any means, not even close.
243
687402
4625
Kjo nuk është e balancuar
në asnjë mënyrë, as edhe pak.
11:44
And when we do have the occasional
244
692027
2441
Dhe kur ndonjëherë kemi
11:46
European success story,
245
694468
2001
ndonjë sukses krejt europian,
11:48
even those, then, typically end up being sold
to the United States.
246
696469
3566
ky zakonisht përfundon duke
iu shitur Shteteve të Bashkuara.
11:52
Like, Skype used to be secure.
247
700035
2264
Skype ishte i sigurt.
11:54
It used to be end-to-end encrypted.
248
702299
2733
Ai ishte shifruar nga përdoruesi në përdorues.
11:57
Then it was sold to the United States.
249
705032
2041
Pastaj ju shit Shteteve të Bashkuara.
11:59
Today, it no longer is secure.
250
707073
2649
Sot, nuk është më i besueshëm.
12:01
So once again, we take something which is secure
251
709722
3221
Pra, të marim diçka e cila është e sigurtë
12:04
and then we make it less secure on purpose,
252
712943
1870
dhe ta bëjmë atë më pak të sigurtë qëllimisht,
12:06
making all of us less secure as an outcome.
253
714813
4484
rrjedhimisht duke na bërë ne më pak të sigurt.
12:12
And then the argument that the United States
254
720855
2247
Dhe pastaj është ky argument
i cili thotë se Shtetet e Bashkuara
12:15
is only fighting terrorists.
255
723102
2018
po luftojnë vetëm terroristët.
12:17
It's the war on terror.
256
725120
1166
Kjo është lufta kundër terrorizmit.
12:18
You shouldn't worry about it.
257
726286
2547
Ju nuk duhet të shqetësoheni në lidhje me të.
12:20
Well, it's not the war on terror.
258
728833
2230
Në fakt, ajo nuk është lufta kundër terrorizmit.
12:23
Yes, part of it is war on terror, and yes,
259
731063
2173
Po, pjesërisht është, dhe po,
12:25
there are terrorists, and they do kill and maim,
260
733236
2976
ka terroristë të cilët vrasin dhe gjymtojnë,
12:28
and we should fight them,
261
736212
1551
dhe ne duhet ti luftojmë ata,
12:29
but we know through these leaks
262
737763
1606
po ne e dimë nga këto rrjedhje informacioni
12:31
that they have used the same techniques
263
739369
2582
që ata kanë përdorur të njëjtat teknika
12:33
to listen to phone calls of European leaders,
264
741951
3336
për të përgjuar telefonat e liderave evropian,
12:37
to tap the email of residents of Mexico and Brazil,
265
745287
3455
për të monitoruar emailet e banorëve
të Meksikës dhe Brazilit,
12:40
to read email traffic inside the United Nations Headquarters and E.U. Parliament,
266
748742
4806
për të lexuar emailet brenda Selisë të
Kombeve të Bashkuara dhe Parlamentit Evropian ,
12:45
and I don't think they are trying to find terrorists
267
753548
3154
dhe nuk mendoj se po përpiqen të gjejnë terroristë
12:48
from inside the E.U. Parliament, right?
268
756702
3018
brenda Parlamentit Evropian, apo jo?
12:51
It's not the war on terror.
269
759720
1948
Kjo nuk është lufta kundër terrorizmit.
12:53
Part of it might be, and there are terrorists,
270
761668
4142
Pjesërisht, ndoshta, ka terroristë,
12:57
but are we really thinking about terrorists
271
765810
2427
por ata po konsiderojnë me të vërtetë terroristët
13:00
as such an existential threat
272
768237
2169
si një kërcënim tillë për ekzistencën tonë,
13:02
that we are willing to do anything at all to fight them?
273
770406
3676
që për ti luftuar, ne duhet t'i pranojmë të gjitha?
13:06
Are the Americans ready
to throw away the Constituion
274
774082
3491
A janë amerikanët gati për të marrë Kushtetutën e tyre
13:09
and throw it in the trash
just because there are terrorists?
275
777573
4241
dhe ta hedhin atë në plehra
vetëm për shkak se ekzistojnë terroristët?
13:13
And the same thing with the Bill of Rights
and all the amendments
276
781814
2524
E njëjta gjë me Ligjin e të Drejtave
dhe të gjitha amendamentet,
13:16
and the Universal Declaration of Human Rights
277
784338
2317
me Deklaratën Universale të Drejtave të Njeriut,
13:18
and the E.U. conventions on human rights
and fundamental freedoms
278
786655
5151
dhe me Konventën Evropiane për Mbrojtjen e të
Drejtave të Njeriut dhe lirive themelore,
13:23
and the press freedom?
279
791806
1517
dhe liria e shtypit?
13:25
Do we really think terrorism
is such an existential threat,
280
793323
3815
Ne po konsiderojmë me të vërtetë që terrorizmi
është një kërcënim ekzistencial,
13:29
we are ready to do anything at all?
281
797138
3126
dhe ne jemi të gatshëm të pranojmë gjithcka kundër tij.
13:34
But people are scared about terrorists,
282
802490
2664
Por njerëzit janë të frikësuar nga terroristët
13:37
and then they think that
maybe that surveillance is okay
283
805154
2414
dhe ata mendojnë ndoshta që survejimi është normal
13:39
because they have nothing to hide.
284
807568
2044
sepse ata nuk kanë asgjë për të fshehur.
13:41
Feel free to survey me if that helps.
285
809612
2707
Ndihuni të lirë të më survejoni nëse kjo ju ndihmon.
13:44
And whoever tells you that they have nothing to hide
286
812319
2888
Nëse dikush ju thotë se nuk ka asgjë për të fshehur,
13:47
simply hasn't thought about this long enough.
287
815207
4713
thjesht është se nuk e ka menduar gjatë.
13:54
(Applause)
288
822520
5865
(Duartrokitje)
14:00
Because we have this thing called privacy,
289
828385
2772
Sepse ne kemi këtë gjë të quajtur privacy,
14:03
and if you really think that you have nothing to hide,
290
831157
2345
dhe në qoftë se në të vërtetë mendoni që
nuk keni asgjë për të fshehur,
14:05
please make sure that's the first thing you tell me,
291
833502
2216
ju lutem, sigurohuni që të më njoftoni menjëherë
14:07
because then I know
292
835718
1550
në mënyrë që unë ta di
14:09
that I should not trust you with any secrets,
293
837268
1640
që nuk duhet t'ju besoj juve ndonjë sekret,
14:10
because obviously you can't keep a secret.
294
838908
3298
sepse me sa duket ju nuk mund të mbani sekrete.
14:17
But people are brutally honest with the Internet,
295
845065
3829
Njerëzit janë tepër të sinqertë me internetin,
14:20
and when these leaks started,
296
848894
2696
dhe kur këto rrjedhje informacioni filluan
14:23
many people were asking me about this.
297
851590
1878
shumë vetë më bënë pyetje në lidhje me të.
14:25
And I have nothing to hide.
298
853468
1574
Nuk kam asgjë për të fshehur.
14:27
I'm not doing anything bad or anything illegal.
299
855042
3290
Unë nuk po bëj asgjë të gabuar ose të paligjshme.
14:30
Yet, I have nothing that I would in particular
300
858332
2785
Nuk kam ende ndonjë gjë të veçantë
14:33
like to share with an intelligence agency,
301
861117
2793
që më do të pëlqente ta ndaja me agjencitë e zbulimit,
14:35
especially a foreign intelligence agency.
302
863910
4137
sidomos një agjenci të huaj inteligjence.
14:40
And if we indeed need a Big Brother,
303
868047
2855
Dhe nëse me të vërtetë do të
kisha nevojë për një Big Brother,
14:42
I would much rather have a domestic Big Brother
304
870902
3478
do të preferoja një Big Brother vendas
14:46
than a foreign Big Brother.
305
874380
3160
dhe jo një Big Brother të huaj.
14:49
And when the leaks started,
the very first thing I tweeted about this
306
877545
5059
Dhe kur rrjedhja e informacionit filloi,
gjëja e parë që shkrova në facebook mbi të
14:54
was a comment about how,
307
882604
2074
ishte një koment i se si,
14:56
when you've been using search engines,
308
884678
1688
kur ju përdorni një motor kërkimi,
14:58
you've been potentially leaking all that
to U.S. intelligence.
309
886366
3649
potencialisht po po i jap informacione personale,
shërbimit të fshehtë amerikan.
15:02
And two minutes later, I got a reply
310
890015
1972
Dhe dy minuta më vonë mora një përgjigje
15:03
by somebody called Kimberly from the United States
311
891987
2336
nga dikush me emer Kimberly nga Shtetet e Bashkuara.
15:06
challenging me, like, why am I worried about this?
312
894323
2167
Ajo më bërë pyetje si: pse isha i shqetësuar nga kjo?
15:08
What am I sending to worry about this?
Am I sending naked pictures or something?
313
896503
4032
Çfarë po dërgoja që duhet të shqetësohem?
Po dërgoj foto nudoje apo diçka tjetër?
15:12
And my answer to Kimberly was
314
900535
1968
Dhe përgjigjia ime për Kimberly qe
15:14
that what I'm sending is none of your business,
315
902503
3029
ajo që po dërgoj unë nuk është puna jote,
15:17
and it should be none
of your government's business either.
316
905532
4265
dhe nuk duhet të jetë as problem i qeverisë tuaj.
15:21
Because that's what it's about. It's about privacy.
317
909797
2252
Pasi është fakti që bëhet fjalë për jetën private.
15:24
Privacy is nonnegotiable.
318
912049
1914
Privatësia nuk është e negociueshme.
15:25
It should be built in to all the systems we use.
319
913963
3960
Ajo duhet të jetë e integruar në të gjitha sistemet në përdorim.
15:31
(Applause)
320
919968
3578
(Duartrokitje)
15:38
And one thing we should all understand
321
926830
2619
Është një gjë që ne duhet të kuptojnë të gjithë
15:41
is that we are brutally honest with search engines.
322
929449
4599
që ne jemi shumë të sinqertë me motorët e kërkimit.
15:46
You show me your search history,
323
934048
2751
Më tregoni historinë tuaj të kërkimit në internet,
15:48
and I'll find something incriminating
324
936799
2366
dhe unë do të gjej diçka kompromentuese,
15:51
or something embarrassing there in five minutes.
325
939165
3437
apo diçka të turpshme në të, brenda pesë minutave.
15:54
We are more honest with search engines
326
942602
1788
Ne jemi më të sinqertë me motorët e kerkimit
15:56
than we are with our families.
327
944390
1762
sesa jemi me familjet tona.
15:58
Search engines know more about you
328
946152
2091
Motorët e kërkimit dinë më tepër për ju
16:00
than your family members know about you.
329
948243
2766
sesa dinë pjesëtarët e familjes tuaj.
16:03
And this is all the kind
of information we are giving away,
330
951009
3088
Dhe është ky lloj informacioni
16:06
we are giving away to the United States.
331
954097
4375
që ne i japim Shteteve të Bashkuara.
16:10
And surveillance changes history.
332
958472
2478
Dhe përgjimi ndryshon rrjedhjen e historisë.
16:12
We know this through examples
of corrupt presidents like Nixon.
333
960950
3209
Në e dimë këtë nga shëmbulli i presidentëve
të korruptuar si Nixon.
16:16
Imagine if he would have had the kind
of surveillance tools that are available today.
334
964159
4472
Përfytyroni nëse ai kishte këtë lloj
monitorimi me mjetet që kemi sot.
16:20
And let me actually quote
335
968631
2309
Më lejoni të citoj
16:22
the president of Brazil, Ms. Dilma Rousseff.
336
970940
3133
presidenten e Brazilit, znj. Dilma Rousseff.
16:26
She was one of the targets of NSA surveillance.
337
974073
3286
Ajo ka qenë një nga objektivat e mbikqyrur e NSA.
16:29
Her email was read, and she spoke
338
977359
2276
Emailet e saj janë lexuar, dhe ajo foli
16:31
at the United Nations Headquarters, and she said,
339
979635
3023
në selinë e Kombeve të Bashkuar, dhe tha
16:34
"If there is no right to privacy,
340
982658
2013
"Nëse nuk ka drejtësi për jetën private ,
16:36
there can be no true freedom
of expression and opinion,
341
984671
2827
nuk mund të ketë liri të vërtetë
të shprehjes dhe mendimit,
16:39
and therefore, there can be no effective democracy."
342
987498
5111
dhe kështu nuk mund të ketë
demokraci e vërtetë."
16:44
That's what it's about.
343
992609
2345
Ja ku duhet të arrij.
16:46
Privacy is the building block of our democracies.
344
994954
3868
Privatësia është një element themeltar i demokracisë tonë.
16:52
And to quote a fellow security researcher, Marcus Ranum,
345
1000611
3465
Po citoj një koleg studiues në siguri, Marcus Ranum,
16:56
he said that the United States
is right now treating the Internet
346
1004076
3827
ai thotë që Shtetet e Bashkuara trajtojnë sot Internetin
16:59
as it would be treating one of its colonies.
347
1007903
3093
siç mund të trajtonin një nga kolonitë e tyre.
17:02
So we are back to the age of colonization,
348
1010996
2565
Pra po kthehemi mbrapsh në kohën e kolonizimit,
17:05
and we, the foreign users of the Internet,
349
1013561
3062
dhe ne, përdorues të huaj të internetit,
17:08
we should think about Americans as our masters.
350
1016623
3705
duhet të konisderojmë amerikanët si mjeshtrat tanë.
17:15
So Mr. Snowden, he's been blamed for many things.
351
1023005
3975
Z. Snowden u akuzua për shumë gjëra
17:18
Some are blaming him for causing problems
352
1026980
2654
Disa e akuzojnë atë që po shkakton u probleme
17:21
for the U.S. cloud industry
and software companies with these revelations --
353
1029634
3191
bizneseve amerikanë të sherbimeve në cloud
dhe kompanive të softuerit, me këto rrëfime
17:24
and blaming Snowden for causing problems
for the U.S. cloud industry
354
1032825
4296
dhe të akuzosh Snowden që po i shkakton
probleme sektorit industrial amerikan të cloud,
17:29
would be the equivalent of blaming Al Gore
355
1037121
2459
është njëlloj si të akuzosh Al Gore
17:31
for causing global warming.
356
1039580
2317
që po shkakton ngrohjen globale.
17:33
(Laughter)
357
1041897
2254
(Të qeshura)
17:36
(Applause)
358
1044151
5071
(Duartrokitje)
17:43
So, what is there to be done?
359
1051853
6208
Pra, çfarë mund të bëjmë?
17:50
Should we worry. No, we shouldn't worry.
360
1058061
1780
A duhet të shqetësohemi? Jo, nuk duhet.
17:51
We should be angry, because this is wrong,
361
1059841
2436
Duhet të jemi të zemëruar, pasi kjo është e gabuar,
17:54
and it's rude, and it should not be done.
362
1062277
2739
është e vrazhdë dhe nuk duhet bërë.
17:57
But that's not going to really change the situation.
363
1065016
2268
Por kjo me të vërtetë nuk do të ndryshojë situatën .
17:59
What's going to change the situation
for the rest of the world
364
1067284
3221
Çfarë do të ndryshojë situatën
për pjesën tjetër të planetit,
18:02
is to try to steer away
365
1070505
2282
është të rrihet larg
18:04
from systems built in the United States.
366
1072787
2633
nga sistemet e ngritur në SHBA.
18:07
And that's much easier said than done.
367
1075420
2630
Kjo është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet.
18:10
How do you do that?
368
1078050
1709
Si është e mundur?
18:11
A single country, any single country in Europe
369
1079759
1799
Një shtet, cilido shtet në Evropë
18:13
cannot replace and build replacements
370
1081558
2793
nuk mund të ndërtojë dhe të zëvendësojë
18:16
for the U.S.-made operating systems
and cloud services.
371
1084351
2762
shërbimet e cloud dhe sistemet
operativë të prodhuar në SHBA.
18:19
But maybe you don't have to do it alone.
372
1087113
1893
Por ju nuk duhet ta bëni atë vetëm.
18:21
Maybe you can do it together with other countries.
373
1089006
1769
Mbase duhet ta bëni sëbashku me shtetet e tjera.
18:22
The solution is open source.
374
1090775
3496
Zgjidhja janë programet me burim të hapur.
18:26
By building together open, free, secure systems,
375
1094271
5613
Për të ndërtuar sëbashku sisteme
të sigurta, të hapur dhe të lirë,
18:31
we can go around such surveillance,
376
1099884
3108
ne mund të anashkalojmë këtë survejim,
18:34
and then one country doesn't have
to solve the problem by itself.
377
1102992
3223
dhe një shtet nuk duhet ta zgjidhë
këtë problem vetëm.
18:38
It only has to solve one little problem.
378
1106215
2472
Duhet të zgjidhë vetëm një problem të vogël.
18:40
And to quote a fellow security researcher, Haroon Meer,
379
1108687
5523
Po citoj një shok studiues në sigurinë, Haroon Meer,
18:46
one country only has to make a small wave,
380
1114210
2969
një shtet i vogël duhet të bëjë një dallgë të vogël
18:49
but those small waves together become a tide,
381
1117179
3467
dhe këto dallga të vogla sëbashku krijojnë një baticë,
18:52
and the tide will lift all the boats up at the same time,
382
1120646
3620
batica do të ngrerë lart të gjitha anijet njëkohësisht,
18:56
and the tide we will build
383
1124266
1651
dhe batica duhet të ndërtohet
18:57
with secure, free, open-source systems,
384
1125917
3441
me sisteme me burim të hapur të sigurtë
dhe pa pagesë,
19:01
will become the tide that will lift all of us
385
1129358
2399
ne do të bëhemi batica që do na ngrerë të gjithëve
19:03
up and above the surveillance state.
386
1131757
5582
lart dhe më lart mbi survejimin shtetëror.
19:09
Thank you very much.
387
1137339
2112
Shumë faleminderit.
19:11
(Applause)
388
1139451
2398
(Duartrokitje)
Translated by Spartak Ferrollari
Reviewed by Helena Bedalli

▲Back to top

ABOUT THE SPEAKER
Mikko Hypponen - Cybersecurity expert
As computer access expands, Mikko Hypponen asks: What's the next killer virus, and will the world be able to cope with it? And also: How can we protect digital privacy in the age of government surveillance?

Why you should listen

The chief research officer at F-Secure Corporation in Finland, Mikko Hypponen has led his team through some of the largest computer virus outbreaks in history. His team took down the world-wide network used by the Sobig.F worm. He was the first to warn the world about the Sasser outbreak, and he has done classified briefings on the operation of the Stuxnet worm -- a hugely complex worm designed to sabotage Iranian nuclear enrichment facilities.

As a few hundred million more Internet users join the web from India and China and elsewhere, and as governments and corporations become more sophisticated at using viruses as weapons, Hypponen asks, what's next? Who will be at the front defending the world’s networks from malicious software? He says: "It's more than unsettling to realize there are large companies out there developing backdoors, exploits and trojans."

Even more unsettling: revelations this year that the United States' NSA is conducting widespread digital surveillance of both US citizens and anyone whose data passes through a US entity, and that it has actively sabotaged encryption algorithms. Hypponen has become one of the most outspoken critics of the agency's programs and asks us all: Why are we so willing to hand over digital privacy?

 

 

Read his open-season Q&A on Reddit:"My TED Talk was just posted. Ask me anything.

See the full documentary on the search for the Brain virus

More profile about the speaker
Mikko Hypponen | Speaker | TED.com

Data provided by TED.

This site was created in May 2015 and the last update was on January 12, 2020. It will no longer be updated.

We are currently creating a new site called "eng.lish.video" and would be grateful if you could access it.

If you have any questions or suggestions, please feel free to write comments in your language on the contact form.

Privacy Policy

Developer's Blog

Buy Me A Coffee