TED2016
Casey Gerald: The gospel of doubt
Casey Gerald: Pranvera e dyshimit
Filmed:
Readability: 3.6
2,123,426 views
Cfarë ndodh me ju kur vlerat mbi të cilat besonit verbërisht dalin gënjeshtra?Kur Casey Gerald ngeli i zhgënjyer nga feja, ai filloj kërkimin për diçka të re ku të besonte si biznesi, pushteti, filantropia, por gjeti vetëm shpëtimtarë të rremtë. Në ktë fjalim frymëzues Gerald na fton të vëmë në dyshim të vertetat absolute të kohës sonë dhe të përqafojmë panjohurinë.
Casey Gerald - American
Casey Gerald chronicles the current state of the American Dream and explores ways to sustain it for a new generation. Full bio
Casey Gerald chronicles the current state of the American Dream and explores ways to sustain it for a new generation. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
There we were,
0
823
1286
Ishim mbledhur,
00:15
souls and bodies packed
into a Texas church
into a Texas church
1
3354
3384
në një kishë në Texas
00:19
on the last night of our lives.
2
7428
2221
në natën e fundit të jetës sonë.
00:22
Packed into a room just like this,
3
10856
1843
Ishte një dhomë si kjo,
00:25
but with creaky wooden pews
draped in worn-down red fabric,
draped in worn-down red fabric,
4
13542
4752
me stola druri të veshura me pëlhurë
të kuqe
të kuqe
00:31
with an organ to my left
and a choir at my back
and a choir at my back
5
19287
2671
një organo në të majtën time
dhe kori mbrapa meje
dhe kori mbrapa meje
00:33
and a baptism pool
built into the wall behind them.
built into the wall behind them.
6
21982
2880
pas tyre, gjendej vaska e pagëzimit
e ndërtuar në mur.
e ndërtuar në mur.
00:37
A room like this, nonetheless.
7
25502
2769
Si kjo ku ndodhemi tani, asgjë më tepër.
00:41
With the same great feelings of suspense,
8
29356
2704
Me të njëjtën kureshtje,
00:45
the same deep hopes for salvation,
9
33080
2488
të njëjtat shpresa për shpëtim,
00:48
the same sweat in the palms
10
36743
1636
me pëllëmbat e djersitura
00:50
and the same people
in the back not paying attention.
in the back not paying attention.
11
38403
3491
dhe të njëjtat persona në fund
që se kanë vëmëndjen.
që se kanë vëmëndjen.
00:53
(Laughter)
12
41918
1927
(Të qeshura)
00:56
This was December 31, 1999,
13
44770
3646
Ishte 31 Dhjetori i vitit 1999,
01:01
the night of the Second Coming of Christ,
14
49033
2503
nata e ardhjes së dytë të Krishtit,
01:04
and the end of the world as I knew it.
15
52222
2470
dhe siç e dija unë,
fundi i botës.
fundi i botës.
01:08
I had turned 12 that year
16
56022
1626
Atë vit kisha mbushur 12 vjeç
01:09
and had reached the age of accountability.
17
57672
2319
mosha e përgjegjshmërisë.
01:12
And once I stopped complaining
18
60742
1800
Dhe kur mbarova të qahesha
01:14
about how unfair it was
that Jesus would return
that Jesus would return
19
62566
2451
për faktin që ishte e padrejtë që Krishti
do kthehej
do kthehej
01:17
as soon as I had to be accountable
for all that I had done,
for all that I had done,
20
65041
3489
pikërisht vitin që unë merrja përgjegjësi
për gjithçka kisha bërë,
për gjithçka kisha bërë,
01:20
I figured I had better get
my house in order very quickly.
my house in order very quickly.
21
68554
2963
kuptova që do ishte më mirë
të rregulloja gjërat sa më shpejt.
të rregulloja gjërat sa më shpejt.
01:24
So I went to church as often as I could.
22
72448
1943
Pra, shkoja në kishë sa më shpesh.
01:26
I listened for silence as anxiously
as one might listen for noise,
as one might listen for noise,
23
74415
4832
Kërkoja heshtjën me mankth
si ata që kërkojnë zhurmën,
si ata që kërkojnë zhurmën,
01:31
trying to be sure that the Lord
hadn't pulled a fast one on me
hadn't pulled a fast one on me
24
79271
3090
për të qënë i sigurt që Zoti
nuk ishte i zemëruar me mua
nuk ishte i zemëruar me mua
01:34
and decided to come back early.
25
82385
1575
dhe nuk do vinte më herët.
01:36
And just in case he did,
26
84813
1491
Dhe nëse do rikthehej përpara,
01:38
I built a backup plan,
27
86988
1626
përgatita një plan shpëtimi,
01:41
by reading the "Left Behind" books
that were all the rage at the time.
that were all the rage at the time.
28
89277
3881
konsultova librat ''Left Behind'',
karikatura të viteve të kaluara.
karikatura të viteve të kaluara.
01:45
And I found in their pages
29
93651
1464
Në faqet e librave tregohej që
01:47
that if I was not taken
in the rapture at midnight,
in the rapture at midnight,
30
95139
2741
nëse Zoti nuk do më merrte në mesnatë
01:49
I had another shot.
31
97904
1254
do kisha një shanc të dytë
01:51
All I had to do was avoid
taking the mark of the beast,
taking the mark of the beast,
32
99958
3047
Por duhej ti shmangesha djallit
01:55
fight off demons, plagues
and the Antichrist himself.
and the Antichrist himself.
33
103808
3112
të luftoja kundër djajve, murtajave
dhe kundër Anti-Krishtit.
dhe kundër Anti-Krishtit.
01:58
It would be hard --
34
106944
1187
Një mision i vështirë!
02:00
(Laughter)
35
108155
3169
(Të qeshura)
02:03
but I knew I could do it.
36
111348
1558
por, e dija që mund tja dilja.
02:04
(Laughter)
37
112930
1503
(Të qeshura)
02:06
But planning time was over now.
38
114457
1788
Koha kishte mbaruar tashmë.
02:08
It was 11:50pm.
39
116269
1816
Ishte ora 23:50
02:10
We had 10 minutes left,
40
118109
1162
Mungonte pak nga mesnata
02:11
and my pastor called us
out of the pews and down to the altar
out of the pews and down to the altar
41
119295
2994
prifti na kërkoi të afroheshim
përpara, tek altari
përpara, tek altari
02:14
because he wanted to be praying
when midnight struck.
when midnight struck.
42
122313
4136
sepse donte që mesnata
të na gjente duke u lutur.
të na gjente duke u lutur.
02:19
So every faction of the congregation
43
127808
2010
Pra, secili prej nesh
02:21
took its place.
44
129842
1303
morri vënd.
02:23
The choir stayed in the choir stand,
45
131169
1746
Kori ndejti në vënd
02:24
the deacons and their wives --
46
132939
1473
Dhjakët dhe gratë e tyre
02:26
or the Baptist Bourgeoisie
as I like to call them --
as I like to call them --
47
134436
2503
Borgjezia pagëzuese
- i quaj unë
- i quaj unë
02:28
(Laughter)
48
136963
1286
(Të qeshura)
02:30
took first position in front of the altar.
49
138273
2207
morrën vëndet
para altarit.
para altarit.
02:32
You see, in America,
50
140504
1685
Duhet të dini që në Amerikë edhe
02:34
even the Second Coming of Christ
has a VIP section.
has a VIP section.
51
142824
3061
fundi i botës ka seksion VIP-ash
02:37
(Laughter)
52
145909
2330
(Të qeshura)
02:40
(Applause)
53
148263
2000
(Duartrokitje)
02:45
And right behind the Baptist Bourgeoisie
54
153187
2389
Dhe pak mbrapa kësaj borgjezie
02:47
were the elderly --
55
155600
1929
vinin të moshuarit, burra e gra
02:49
these men and women whose young backs
had been bent under hot suns
had been bent under hot suns
56
157553
4888
me kurrizin e djegur në rini
nga djelli
nga djelli
02:54
in the cotton fields of East Texas,
57
162465
1981
në fushat e pambukut të Texas-it Lindor;
02:57
and whose skin seemed to be burnt
a creaseless noble brown,
a creaseless noble brown,
58
165137
3716
lëkura e tyre fisnike, pa rrudha e errët
03:00
just like the clay of East Texas,
59
168877
1674
si argjila e Texas-it lindor;
03:03
and whose hopes and dreams
for what life might become
for what life might become
60
171119
2485
shpresat dhe ëndërrat e tyre
03:05
outside of East Texas
61
173628
1151
mbi jetën e mundur jashtë
Texas-it lindor
Texas-it lindor
03:06
had sometimes been bent and broken
62
174803
1643
shpesh herë janë thyer
03:08
even further than their backs.
63
176470
1499
akoma më shumë se kurrizi tyre.
03:09
Yes, these men and women
were the stars of the show for me.
were the stars of the show for me.
64
177993
3880
Ata ishin yjet e mbrëmjes për mua.
03:14
They had waited their whole lives
for this moment,
for this moment,
65
182742
2338
Ata kishin pritur ktë moment
për tërë jetën,
për tërë jetën,
03:17
just as their medieval predecessors
had longed for the end of the world,
had longed for the end of the world,
66
185104
3975
si paraardhësit e tyre mesjetarë
pritën ktë ditë,
pritën ktë ditë,
03:21
and just as my grandmother
waited for the Oprah Winfrey Show
waited for the Oprah Winfrey Show
67
189900
2997
si gjyshja ime priste
show-in e Oprah Winfrey
show-in e Oprah Winfrey
03:24
to come on Channel 8
every day at 4 o'clock.
every day at 4 o'clock.
68
192921
2245
çdo ditë në orë 4, në Kanalin 8
03:28
And as she made her way to the altar,
69
196242
1949
Edhe ajo ju afrua altarit,
03:30
I snuck right in behind her,
70
198215
2095
u ngjita prapa saj,
03:32
because I knew for sure
71
200334
1974
sepse isha i sigurt
03:34
that my grandmother was going to heaven.
72
202332
2076
që ajo do shkonte në parajsë.
03:37
And I thought that if I held on
to her hand during this prayer,
to her hand during this prayer,
73
205126
4305
Mendoja që nëse i mbaja
dorën gjatë lutjes,
dorën gjatë lutjes,
03:42
I might go right on with her.
74
210282
1873
mund të shkoja në parajsë dhe unë.
03:44
So I held on
75
212976
1325
Pra, u vura në pritje,
03:46
and I closed my eyes
76
214802
1666
mbylla sytë,
03:49
to listen,
77
217070
1150
dhe dëgjoja..
03:50
to wait.
78
218678
1150
prisja...
03:52
And the prayers got louder.
79
220314
1524
Lutjet u ngrinë më fortë
03:54
And the shouts of response
to the call of the prayer
to the call of the prayer
80
222428
2441
Britmat kur prifti thërriste
03:56
went up higher even still.
81
224893
1403
bëheshin më të forta.
03:58
And the organ rolled on in
to add the dirge.
to add the dirge.
82
226725
2401
Edhe organi ju bashkua lutjes
fuqishëm
fuqishëm
04:01
And the heat came on to add to the sweat.
83
229150
2193
Nxehtësia shtoi djerësitjen
04:03
And my hand gripped firmer,
84
231660
1316
shtrëngova më shumë dorën,
04:05
so I wouldn't be the one
left in the field.
left in the field.
85
233000
2013
kështu nuk do ngelja vetëm në tokë.
04:07
My eyes clenched tighter
86
235037
1199
Mbylla më fort sytë
04:08
so I wouldn't see the wheat
being separated from the chaff.
being separated from the chaff.
87
236260
2972
që mos të shikoja
shapin të ndahej nga sheqeri
shapin të ndahej nga sheqeri
04:11
And then a voice rang out above us:
88
239256
2369
Më pas dëgjuam një zë:
04:14
"Amen."
89
242269
1174
''Amin''
04:17
It was over.
90
245474
1154
Mbaroi.
04:20
I looked at the clock.
91
248044
1302
Pashë orën.
04:22
It was after midnight.
92
250643
1293
Ishte tej mesnatës.
04:25
I looked at the elder believers
93
253081
1937
Pashë besimtarët e moshuar,
04:27
whose savior had not come,
94
255697
1868
shpëtimtari i tyre nuk erdhi,
04:30
who were too proud to show
any signs of disappointment,
any signs of disappointment,
95
258205
2817
tepër krenar për të treguar zhgënjim
04:33
who had believed too much and for too long
96
261046
2393
kishin besuar tepër e për shumë kohë
04:35
to start doubting now.
97
263972
1613
për të dyshuar mbi zotin tani.
04:39
But I was upset on their behalf.
98
267029
2813
Por unë isha i zhgënjyer për to.
04:42
They had been duped,
99
270650
1689
Ata qenë të përqeshur,
04:44
hoodwinked, bamboozled,
100
272363
1509
të mashtruar, të tradhtuar,
04:45
and I had gone right along with them.
101
273896
2025
po kështu dhe unë.
04:48
I had prayed their prayers,
102
276659
1371
Kisha ndjekur lutjet e tyre,
04:50
I had yielded not to temptation
as best I could.
as best I could.
103
278054
2946
kisha shmangur fort joshjen
04:53
I had dipped my head not once, but twice
104
281024
2420
e kisha futur kokën jo veç
një, po dy herë
një, po dy herë
04:56
in that snot-inducing baptism pool.
105
284074
2365
në vaskën e ujit të shenjtë.
04:58
I had believed.
106
286463
1263
Isha besimtar.
05:01
Now what?
107
289355
1176
Po tani?
05:03
I got home just in time
to turn on the television
to turn on the television
108
291706
3115
Vajta në shtëpi në kohë
për të parë në Tv
për të parë në Tv
05:06
and watch Peter Jennings
announce the new millennium
announce the new millennium
109
294845
2444
Peter Jennings që
shpallte mijëvjeçarin e ri
shpallte mijëvjeçarin e ri
05:09
as it rolled in around the world.
110
297313
1689
si festohej mbarëbotën.
05:11
It struck me that it would have
been strange anyway,
been strange anyway,
111
299475
4366
Megjithatë, mu duk e çuditshme,
05:15
for Jesus to come back again and again
112
303865
2380
si Krishti do rikthehej disa herë
duke ndjekur
duke ndjekur
05:18
based on the different time zones.
113
306269
1636
zonat kohore të ndryshme.
05:19
(Laughter)
114
307929
5313
(Të qeshura)
05:27
And this made me feel
even more ridiculous --
even more ridiculous --
115
315037
2173
Kjo më bëri të ndjehesha
05:30
hurt, really.
116
318354
1201
qesharak, isha i lënduar.
05:33
But there on that night,
I did not stop believing.
I did not stop believing.
117
321076
3169
Por atë natë,
nuk ndalova të besoja.
nuk ndalova të besoja.
05:37
I just believed a new thing:
118
325197
1584
Fillova të besoja
05:39
that it was possible not to believe.
119
327487
2432
që është e mundur mos të besosh.
05:42
It was possible the answers
I had were wrong,
I had were wrong,
120
330894
2412
Përgigjet mund të ishin
të gabuara
të gabuara
05:45
that the questions themselves were wrong.
121
333330
2347
madje dhe pyetjet mund të ishin të gabuara
05:47
And now, where there was once
a mountain of certitude,
a mountain of certitude,
122
335701
3562
Ku përpara kishte një mal me të vërteta
05:51
there was, running right down
to its foundation,
to its foundation,
123
339772
2811
tani, që nga rrënjët e tij
05:55
a spring of doubt,
124
343168
1553
çeli një pranverë dyshimesh
05:57
a spring that promised rivers.
125
345691
1770
një pranverë që premtonte shpresa.
06:00
I can trace the whole drama of my life
126
348357
3133
E gjithë drama e jetës time
06:03
back to that night in that church
127
351514
1626
lindi atë natë, në atë kishë
06:05
when my savior did not come for me;
128
353164
2082
kur shpëtimtari im nuk erdhi;
06:08
when the thing I believed most certainly
129
356069
2522
kur gjeja në të cilën besoja shumë
06:11
turned out to be, if not a lie,
130
359328
1997
doli, nëse jo një gënjeshtër,
06:13
then not quite the truth.
131
361841
1620
thjeshtë jo komplet e vërtetë.
06:16
And even though most of you
prepared for Y2K in a very different way,
prepared for Y2K in a very different way,
132
364355
3795
Edhe pse, shumë prej jush
pritën ndryshe mijëvjeçarin
pritën ndryshe mijëvjeçarin
06:20
I'm convinced that you are here
133
368937
2385
Jam i sigurt që sot jeni ktu
06:23
because some part of you has done
the same thing that I have done
the same thing that I have done
134
371346
3908
sepse një pjesë e juaj ka bërë
atë që bëra unë
atë që bëra unë
06:27
since the dawn of this new century,
135
375278
2023
që nga agimi i shekullit,
06:30
since my mother left
and my father stayed away
and my father stayed away
136
378014
2446
që kur ime më u ngjit në qiell
dhe babai u largua
dhe babai u largua
06:32
and my Lord refused to come.
137
380484
1681
dhe zoti refuzoi të vinte.
06:34
And I held out my hand,
138
382867
1487
Unë zgjata dorën
06:36
reaching for something to believe in.
139
384378
2952
për të besuar në diçka.
06:40
I held on when I arrived at Yale at 18,
140
388587
2892
Kur mbusha 18 dhe fillova Yale
06:44
with the faith that my journey
from Oak Cliff, Texas
from Oak Cliff, Texas
141
392318
2514
besoja që ai udhëtim nga Oak Cliff, Texas
06:46
was a chance to leave behind
all the challenges I had known,
all the challenges I had known,
142
394856
3689
ishte një shanc për të lënë
mbrapa sakrificat që kisha bërë
mbrapa sakrificat që kisha bërë
06:50
the broken dreams
and broken bodies I had seen.
and broken bodies I had seen.
143
398569
2831
ëndërrat në sirtar
dhe përsonat e zhgënjyer nga jeta.
dhe përsonat e zhgënjyer nga jeta.
06:54
But when I found myself back home
one winter break,
one winter break,
144
402542
3537
Por, gjatë pushimeve dimërore
e gjeta veten në shtëpi
e gjeta veten në shtëpi
06:59
with my face planted in the floor,
145
407133
2075
me fytyrën të plasur në tokë,
07:02
my hands tied behind my back
146
410268
2335
duart e lidhura mbas shpine
07:05
and a burglar's gun pressed to my head,
147
413538
1974
dhe një hajdut që më kërcënonte
me armë,
me armë,
07:07
I knew that even the best education
couldn't save me.
couldn't save me.
148
415536
3843
as arsimi më i mirë
nuk do më shpëtonte.
nuk do më shpëtonte.
07:12
I held on when I showed up
at Lehman Brothers
at Lehman Brothers
149
420181
3112
Kisha shpresa kur fillova
si praktikant tek Lehman Brothers
si praktikant tek Lehman Brothers
07:15
as an intern in 2008.
150
423317
2014
në 2008.
07:19
(Laughter)
151
427048
4667
(Të qeshura)
07:23
So hopeful --
152
431739
1315
Shumë guximtar-
07:25
(Laughter)
153
433078
3262
( Të qeshura)
07:28
that I called home to inform my family
154
436364
2019
Aq sa i telefonova familjes
për ti thënë
për ti thënë
07:30
that we'd never be poor again.
155
438407
1550
që nuk do ishim më
të varfër
të varfër
07:31
(Laughter)
156
439981
2090
(Të qeshura)
07:34
But as I witnessed this temple of finance
157
442767
2034
Por kur pashë me sytë e mi
falimentimin
falimentimin
07:36
come crashing down before my eyes,
158
444825
1815
e këtij tempulli financiar
07:38
I knew that even the best job
couldn't save me.
couldn't save me.
159
446664
3276
kuptova që as puna më
e mirë nuk do më shpëtonte.
e mirë nuk do më shpëtonte.
07:42
I held on when I showed up
in Washington DC as a young staffer,
in Washington DC as a young staffer,
160
450599
5853
Kisha shpresa kur fillova punë
si asistent në Washington DC
si asistent në Washington DC
07:48
who had heard a voice
call out from Illinois,
call out from Illinois,
161
456476
2225
dhe dëgjova zërin e dikujt
nga Illinois
nga Illinois
07:50
saying, "It's been a long time coming,
162
458725
2128
që premtonte: ''Ka kaluar shumë kohë,
07:53
but in this election, change
has come to America."
has come to America."
163
461621
3751
por kto zgjedhje do ndryshojnë
Amerikën!''
Amerikën!''
07:58
But as the Congress ground to a halt
164
466549
1742
Por kur Kongresi u vë kundër
08:00
and the country ripped at the seams
165
468315
1718
dhe pakënaqësia e vëndit u rrit
shumë
shumë
08:02
and hope and change
began to feel like a cruel joke,
began to feel like a cruel joke,
166
470057
2433
shpresat dhe ndryshimi
ngjasonin me një lojë mizore
ngjasonin me një lojë mizore
08:04
I knew that even
the political second coming
the political second coming
167
472514
3307
Kuptova që, as sistemi i ri
politik
politik
08:07
could not save me.
168
475845
1223
nuk ishte shpëtimi im.
08:09
I had knelt faithfully at the altar
of the American Dream,
of the American Dream,
169
477856
4460
I isha përgjunjëzuar me besë
altarit të ëndrrës amerikane
altarit të ëndrrës amerikane
08:14
praying to the gods of my time
170
482340
2178
isha lutur perëndive
08:17
of success,
171
485261
1150
për sukses,
08:18
and money,
172
486834
1150
pasuri,
08:20
and power.
173
488358
1150
dhe pushtet.
08:22
But over and over again,
174
490211
1826
Por çdo herë,
08:24
midnight struck, and I opened my eyes
175
492619
3043
mesnata arrinte, hapja sytë
08:27
to see that all of these gods were dead.
176
495686
2468
dhe gjithë kto perënditë kishin vdekur
08:31
And from that graveyard,
177
499447
1381
Pikërisht nga kjo varrezë,
08:32
I began the search once more,
178
500852
1445
fillova kërkimin përsëri,
08:34
not because I was brave,
179
502321
1270
jo për guximtari
08:35
but because I knew
that I would either believe
that I would either believe
180
503615
3405
por sepse e dija që
o do besoja
o do besoja
08:39
or I would die.
181
507044
1227
në diçka o do vdisja.
08:40
So I took a pilgrimage
to yet another mecca,
to yet another mecca,
182
508963
2791
U nisa për pelegrinazh
drejtë një Meke tjetër,
drejtë një Meke tjetër,
08:44
Harvard Business School --
183
512409
1346
Harvard Business School
08:45
(Laughter)
184
513779
2504
(Të qeshura)
08:48
this time, knowing that I could not
simply accept the salvation
simply accept the salvation
185
516307
3885
Ktë herë, nuk do pranoja
thjeshtë shpëtimin
thjeshtë shpëtimin
08:52
that it claimed to offer.
186
520216
1230
që ajo ofronte.
08:53
No, I knew there'd be more work to do.
187
521470
2595
Jo, e dija që duhet të bëja më shumë.
08:56
The work began in the dark corner
of a crowded party,
of a crowded party,
188
524981
4295
Kështu, gjatë një feste
09:02
in the late night of an early,
miserable Cambridge winter,
miserable Cambridge winter,
189
530138
3414
në një natë të ftohtë dimërore
në Cambridge
në Cambridge
09:06
when three friends and I asked a question
190
534457
2036
me dy shokët e mi
i bërëm vetes një pyetje
i bërëm vetes një pyetje
09:08
that young folks searching
for something real have asked
for something real have asked
191
536517
2650
të cilën shumë të rinj në kërkim
të diçkaje reale
të diçkaje reale
09:11
for a very long time:
192
539191
1767
kanë menduar për shumë kohë:
09:12
"What if we took a road trip?"
193
540982
1674
'' Pse nuk bëjmë një udhëtim? ''
09:14
(Laughter)
194
542680
3044
(Të qeshura)
09:18
We didn't know where'd we go
or how we'd get there,
or how we'd get there,
195
546299
2430
Nuk dinim ku të shkonim, as si
09:20
but we knew we had to do it.
196
548753
1761
por dinim që duhet ta bënim.
09:23
Because all our lives we yearned,
as Jack Kerouac wrote,
as Jack Kerouac wrote,
197
551108
3016
Se tërë jetën kishim ëndërruar,
siç thotë J.Kerouac,
siç thotë J.Kerouac,
09:26
to "sneak out into the night
and disappear somewhere,"
and disappear somewhere,"
198
554148
3952
''të arratisemi në errësirë
e të zhdukemi diku''
e të zhdukemi diku''
09:30
and go find out what everybody was doing
199
558991
2053
për të zbuluar si jetojnë të tjerët
09:33
all over the country.
200
561068
1272
anë e mbanë vëndit.
09:35
So even though there were
other voices who said
other voices who said
201
563242
2277
Pra, edhe pse dikush na tha
09:37
that the risk was too great
and the proof too thin,
and the proof too thin,
202
565543
2453
që nuk ja vlente,
09:40
we went on anyhow.
203
568020
1356
ne u nisem gjithsesi.
09:42
We went on 8,000 miles across America
in the summer of 2013,
in the summer of 2013,
204
570354
5272
Bërëm 13 mije km anë e mbanë
Amerikes në verën 2013,
Amerikes në verën 2013,
09:48
through the cow pastures of Montana,
through the desolation of Detroit,
through the desolation of Detroit,
205
576358
3440
nder kullotat e Montanës,
boshllikun e Detroit-it
boshllikun e Detroit-it
09:51
through the swamps of New Orleans,
206
579822
1623
kënetat e New Orleans-it
09:53
where we found and worked
with men and women
with men and women
207
581469
2602
ku takuam dhe punuam
me burra e gra
me burra e gra
09:56
who were building small businesses
208
584095
1685
që po krijonin biznese të vogla
09:57
that made purpose their bottom line.
209
585804
2945
ku fitimi ishte qëllimi kryesor.
10:01
And having been trained
at the West Point of capitalism,
at the West Point of capitalism,
210
589962
2686
Si të edukuar në vatrën
perëndimore
perëndimore
10:04
this struck us as a revolutionary idea.
211
592672
2104
të Kapitalizmit, na u duk
ide revolucionare
ide revolucionare
10:06
(Laughter)
212
594800
1016
(Të qeshura)
10:07
And this idea spread,
213
595840
1984
Dhe kjo ide u përhap anë e mbanë
10:10
growing into a nonprofit
called MBAs Across America,
called MBAs Across America,
214
598412
3738
dhe u bë MBA mbi SHBA
10:14
a movement that landed me here
on this stage today.
on this stage today.
215
602820
3409
organizatë nonprofit që më
solli ktu sot.
solli ktu sot.
10:19
It spread because we found
a great hunger in our generation
a great hunger in our generation
216
607620
4177
Ajo morri bazë sepse në brezin tonë
gjetëm shumë etje
gjetëm shumë etje
10:23
for purpose, for meaning.
217
611821
2443
për ti arritur qëllimet, për fakte:
10:27
It spread because we found
countless entrepreneurs
countless entrepreneurs
218
615317
2698
sepse zbuluam një numër
të pafund sipërmarrësish
të pafund sipërmarrësish
10:30
in the nooks and crannies of America
219
618039
1908
në qoshet e cepet e Amerikës
10:31
who were creating jobs and changing lives
220
619971
2453
që po krijonin vënde pune
dhe po sillnin ndryshim.
dhe po sillnin ndryshim.
10:34
and who needed a little help.
221
622448
1529
Ata kishin nevojë për ndihmë.
10:37
But if I'm being honest, it also spread
222
625082
3286
Por, jam i sinqertë, kjo u përhap
10:40
because I fought to spread it.
223
628392
1702
edhe sepse unë luftova për të.
10:43
There was no length
to which I would not go
to which I would not go
224
631204
2243
Nuk do lëja vënd pa shkuar për të
10:45
to preach this gospel,
225
633471
1156
predikuar ktë ungjill,
10:46
to get more people to believe
226
634651
2836
për të bindur sa më shumë njerëz
10:49
that we could bind the wounds
of a broken country,
of a broken country,
227
637511
2399
që ne mundemi
të kurojmë plagët e vëndit
të kurojmë plagët e vëndit
10:51
one social business at a time.
228
639934
2157
një nga një, çdo problem social.
10:55
But it was this journey of evangelism
229
643116
3173
Por qe ky udhëtim evangjelizimi
10:59
that led me to the rather different gospel
230
647239
2258
ku mësova një ungjill tjetër
që dua të ndaj me ju sot.
11:02
that I've come to share with you today.
231
650136
2636
11:05
It began one evening almost a year ago
232
653867
3212
Filloi gjatë një darke, vitin që kaloi
11:10
at the Museum of Natural History
in New York City,
in New York City,
233
658199
3194
në Muzeun e Historisë Natyrore
në New York
në New York
11:14
at a gala for alumni
of Harvard Business School.
of Harvard Business School.
234
662371
2752
gjatë ceremonisë studentore
të Harvard-it.
të Harvard-it.
11:18
Under a full-size replica of a whale,
235
666341
2535
Pasi pamë cicklin e jetës së një balene,
11:21
I sat with the titans of our time
236
669573
2351
u ula pranë titanëve të kohës sonë
11:23
as they celebrated their peers
and their good deeds.
and their good deeds.
237
671948
2721
që festonin rezultatet e arritura
me homologët e tyre.
me homologët e tyre.
11:27
There was pride in a room
238
675727
1284
Në sallë kishte madhështi
11:29
where net worth
and assets under management
and assets under management
239
677035
2879
ku vlera neto dhe asetet e menaxhuara
tejkalonin
tejkalonin
11:31
surpassed half a trillion dollars.
240
679938
2379
gjysëm triljard dollarë.
11:35
We looked over all that we had made,
241
683196
2007
Vështronim çdo gjë kishim krijuar,
11:37
and it was good.
242
685863
1165
ishte bukur.
11:39
(Laughter)
243
687927
1987
(Të qeshura)
11:42
But it just so happened,
244
690868
1428
Por, veç
11:44
two days later,
245
692959
1186
dy ditë më vonë
11:46
I had to travel up the road to Harlem,
246
694610
2083
u nisa për Harlem,
11:49
where I found myself
sitting in an urban farm
sitting in an urban farm
247
697455
2439
dhe u gjënda ulur në një fermë
11:51
that had once been a vacant lot,
248
699918
1785
që kishte pas qënë livadhe një kohë,
11:54
listening to a man named Tony
tell me of the kids
tell me of the kids
249
702416
2900
duke dëgjuar historinë
e fëmijëve të Ton-it
e fëmijëve të Ton-it
11:57
that showed up there every day.
250
705340
1558
të cilët rrinin aty çdo ditë.
11:59
All of them lived below the poverty line.
251
707944
3323
Të gjithë ata jetonin nën nivelin
e varfërisë.
e varfërisë.
12:04
Many of them carried
all of their belongings in a backpack
all of their belongings in a backpack
252
712075
3420
Shumë prej tyre mbanin
me vete plaçkat
me vete plaçkat
12:07
to avoid losing them
in a homeless shelter.
in a homeless shelter.
253
715519
2185
për mos ti humbur në strehat
e përkohshme.
e përkohshme.
12:10
Some of them came to Tony's program,
254
718432
3248
Disa prej tyre vinin tek programi Tonit
12:13
called Harlem Grown,
255
721704
1347
i quajtur Harlem Grown
12:15
to get the only meal they had each day.
256
723677
2347
për të marrë të vetmin vakt ditor.
12:19
Tony told me that he started Harlem Grown
with money from his pension,
with money from his pension,
257
727465
4615
Toni kishte krijuar ktë,
12:24
after 20 years as a cab driver.
258
732954
2253
me pensionin e tij,
20 vjetë shofer
20 vjetë shofer
12:28
He told me that he didn't give
himself a salary,
himself a salary,
259
736232
2319
Ai tha që nuk e merr rrogë sepse
12:31
because despite success,
the program struggled for resources.
the program struggled for resources.
260
739342
3842
edhe pse programi është i njohur
duhen fonde.
duhen fonde.
12:35
He told me that he would take any help
261
743993
2107
Ai është i gatshëm të pranoi
12:38
that he could get.
262
746665
1157
çdo lloj ndihme.
12:40
And I was there as that help.
263
748490
2646
Dhe unë isha aty për ktë ndihmë.
12:44
But as I left Tony,
I felt the sting and salt of tears
I felt the sting and salt of tears
264
752863
4295
Kur e lashë Tonin, lotët
12:49
welling up in my eyes.
265
757838
1537
më zbrisnin mbi faqe.
12:52
I felt the weight of revelation
266
760509
1965
Isha i shokuar për faktin që
12:55
that I could sit in one room on one night,
267
763187
3132
në një sallë një natë,
12:59
where a few hundred people
had half a trillion dollars,
had half a trillion dollars,
268
767206
4102
isha ulur me pasanik që kishin
gjys tld $
gjys tld $
13:04
and another room, two days later,
269
772187
2061
dhe dy ditë pas,
13:06
just 50 blocks up the road,
270
774820
2297
veç 50 blloqe rruge më tej,
13:09
where a man was going without a salary
271
777971
2244
një person përdor të ardhurat
e vetme të tij
e vetme të tij
13:12
to get a child her only meal of the day.
272
780897
2894
për të paguar një vakt
ditor të fëmijës.
ditor të fëmijës.
13:16
And it wasn't the glaring inequality
that made me want to cry,
that made me want to cry,
273
784887
3530
Por, nuk më bëri të qaj
pabarazia marramëndëse
pabarazia marramëndëse
13:20
it wasn't the thought of hungry,
homeless kids,
homeless kids,
274
788441
2811
as ideja e fëmijëve
pastrehë e paushqyer
pastrehë e paushqyer
13:23
it wasn't rage toward the one percent
275
791276
1836
nuk ndjeja mëri për titanët
13:25
or pity toward the 99.
276
793136
2278
as mëshirë për të varfërit.
13:27
No, I was disturbed
because I had finally realized
because I had finally realized
277
795787
3785
Jo, isha i dëshpëruar sepse
kuptova
kuptova
13:32
that I was the dialysis
278
800330
2269
që unë isha dializa
13:34
for a country that needed
a kidney transplant.
a kidney transplant.
279
802623
3197
per një komb që kishte nevojë
për transplant veshke.
për transplant veshke.
13:38
I realized that my story
stood in for all those
stood in for all those
280
806647
3669
Kuptova që historia ime
përfaqësonte ata që
përfaqësonte ata që
13:42
who were expected to pick
themselves up by their bootstraps,
themselves up by their bootstraps,
281
810340
2842
prisnin përmirësim
me mundësitë e tyre
me mundësitë e tyre
13:45
even if they didn't have any boots;
282
813206
2146
edhe pse nuk kishin mundësi.
13:48
that my organization stood in
283
816182
1673
Kuptova që programi im jepte
13:49
for all the structural, systemic help
that never went to Harlem
that never went to Harlem
284
817879
3750
ndihmë të plotë dhe sistematike
që kurrë nuk patën në Harlem,
që kurrë nuk patën në Harlem,
13:53
or Appalachia or the Lower 9th Ward;
285
821653
1945
Appalachia apo Lower Ward 9;
13:55
that my voice stood in
for all those voices
for all those voices
286
823622
4779
zëri im përfaqësonte ata që
14:01
that seemed too unlearned,
too unwashed, too unaccommodated.
too unwashed, too unaccommodated.
287
829098
5143
ngjanin pa shkollë, pa larë,
të emargjinuarit.
të emargjinuarit.
14:07
And the shame of that,
288
835273
1265
Dhe turpi për ktë,
14:09
that shame washed over me
289
837721
1387
më bëri të turpërohesha
14:11
like the shame of sitting
in front of the television,
in front of the television,
290
839132
2861
siç ndodhë sa herë shikoj
14:14
watching Peter Jennings
announce the new millennium
announce the new millennium
291
842898
2499
Peter Jennings në tv për vitin e ri
14:17
again
292
845421
1208
përsëri,
14:18
and again
293
846653
1150
përsëri,
14:20
and again.
294
848257
1150
përsëri.
14:21
I had been duped,
295
849796
1150
U ndjeva i mashtruar,
14:24
hoodwinked,
296
852084
1150
isha i demoralizuar,
14:25
bamboozled.
297
853696
1150
isha i zhgënjyer.
14:27
But this time, the false savior was me.
298
855403
3074
Por ktë herë shpëtimtari isha unë.
14:31
You see, I've come a long way
from that altar
from that altar
299
859600
3702
Tani, ka kaluar shumë kohë
kur isha mbi altar
kur isha mbi altar
14:35
on the night I thought
the world would end,
the world would end,
300
863326
2096
natën që do vinte fundi botës,
14:38
from a world where people spoke in tongues
301
866371
2205
nga ajo botë ku njerzit flasin disa gjuhë
14:41
and saw suffering
as a necessary act of God
as a necessary act of God
302
869107
2638
ku shikojnë dhimbjen si sakrifice
e shenjtë
e shenjtë
14:44
and took a text to be infallible truth.
303
872222
2068
ku bibla është e vërteta absolute.
14:46
Yes, I've come so far
304
874314
1525
Po, kam ndryshuar aq shumë
14:48
that I'm right back where I started.
305
876607
2536
sa jam përsëri aty ku nisi gjithçka.
14:52
Because it simply is not true to say
306
880103
2215
Sepse, nuk them dot
14:54
that we live in an age of disbelief --
307
882342
1881
që jetojmë në një botë ateiste,
14:56
no, we believe today just as much
as any time that came before.
as any time that came before.
308
884247
4316
jo, ne sot besojmë më shumë
se çdo epokë paraprijëse.
se çdo epokë paraprijëse.
15:01
Some of us may believe
in the prophecy of Brené Brown
in the prophecy of Brené Brown
309
889409
2843
Disa besojnë në profecinë
e Brené Brown-it
e Brené Brown-it
15:04
or Tony Robbins.
310
892276
1176
ose Tony Robbins-it.
15:06
We may believe in the bible
of The New Yorker
of The New Yorker
311
894003
2100
Mund të besojmë në biblën
e New Yorker-it
e New Yorker-it
15:08
or the Harvard Business Review.
312
896127
1610
ose në revistën e Harvard-it.
15:10
We may believe most deeply
313
898146
1579
Mund të besojmë çiltas
15:12
when we worship right here
at the church of TED,
at the church of TED,
314
900150
2602
kur adhurojmë pikërisht
tempullin e TED-it
tempullin e TED-it
15:15
but we desperately want to believe,
315
903347
2181
pra, ne duam dëshpërisht të besojmë,
15:17
we need to believe.
316
905552
1546
kemi nevojë.
15:20
We speak in the tongues
of charismatic leaders
of charismatic leaders
317
908001
2185
Flasim në gjuhën e
udhëheqësve të shquar
udhëheqësve të shquar
15:22
that promise to solve all our problems.
318
910210
2192
që kanë premtuar zgjidhjen
e tërë problemeve.
e tërë problemeve.
15:24
We see suffering as a necessary act
of the capitalism that is our god,
of the capitalism that is our god,
319
912426
4080
Për ne dhimbja është një sakrificë
për kapitalizmin, zoti jonë,
për kapitalizmin, zoti jonë,
15:28
we take the text of technological progress
320
916530
2232
teksi i zhvillimit teknologjik,
për ne
për ne
15:31
to be infallible truth.
321
919540
1693
është e vërteta absolute.
15:34
And we hardly realize
the human price we pay
the human price we pay
322
922034
3616
Dhe pothuajse nuk kuptojmë
çmimin që paguajmë
çmimin që paguajmë
15:38
when we fail to question one brick,
323
926412
2350
kur nuk vëmë në diskutim diçka,
15:41
because we fear it might shake
our whole foundation.
our whole foundation.
324
929692
2949
sepse kemi frikë që kjo gjë
mund të turbulloj rrënjët tona.
mund të turbulloj rrënjët tona.
15:45
But if you are disturbed
325
933677
1601
Por nëse jeni të shqetësuar
15:48
by the unconscionable things
that we have come to accept,
that we have come to accept,
326
936080
3130
nga diçka që keni pranuar pa dashur,
15:51
then it must be questioning time.
327
939777
2906
atëherë është momenti
të bëni pyetje.
të bëni pyetje.
15:55
So I have not a gospel
of disruption or innovation
of disruption or innovation
328
943987
4047
Unë nuk kam si ungjill inovacionin
ose ndryshimin
ose ndryshimin
16:00
or a triple bottom line.
329
948058
1450
as 3 pilastrat e ekonomisë.
16:02
I do not have a gospel of faith
to share with you today, in fact.
to share with you today, in fact.
330
950380
3605
Në fakt nuk kam as ungjill feje,
të ndaj me ju sot
të ndaj me ju sot
16:07
I have and I offer a gospel of doubt.
331
955125
3842
Por unë kam dhe ju ofroj,
ungjill dyshimi.
ungjill dyshimi.
16:12
The gospel of doubt does not ask
that you stop believing,
that you stop believing,
332
960000
3020
Ungjilli dyshimit nuk ju kërkon
të humbni besimin në Zot
të humbni besimin në Zot
16:15
it asks that you believe a new thing:
333
963737
1920
por ju kërkon të besoni
në diçka të re:
në diçka të re:
16:18
that it is possible not to believe.
334
966200
2537
mundësia të mos besoni.
16:21
It is possible the answers
we have are wrong,
we have are wrong,
335
969512
2170
Përgjigjet që kemi mund
të jenë të gabuara
të jenë të gabuara
16:23
it is possible the questions
themselves are wrong.
themselves are wrong.
336
971706
2583
Madje pyetjet që kemi mund
të jenë të gabuara.
të jenë të gabuara.
16:26
Yes, the gospel of doubt means
that it is possible that we,
that it is possible that we,
337
974313
3822
Po, ungjilli dyshimit do të thotë
që ne,
që ne,
16:30
on this stage, in this room,
338
978619
2126
në ktë skenë, në ktë dhomë,
16:33
are wrong.
339
981178
1157
jemi të gabuar.
16:34
Because it raises the question, "Why?"
340
982779
2265
Sepse lind pyetja, ''PSE''?
16:37
With all the power
that we hold in our hands,
that we hold in our hands,
341
985789
3175
Me pushtetin që kemi
në duart tona,
në duart tona,
16:40
why are people still suffering so bad?
342
988988
3380
si ka mundësi që ka akoma
njerëz që vuajnë kaq shumë?
njerëz që vuajnë kaq shumë?
16:45
This doubt leads me to share
that we are putting my organization,
that we are putting my organization,
343
993209
4555
Kjo pyetje më çon të ndaj me ju
faktin që organizata ime,
faktin që organizata ime,
16:49
MBAs Across America,
344
997788
1266
MBAs anë e mbanë Amerikës
16:51
out of business.
345
999078
1628
do dali nga tregu ekonomik.
16:52
We have shed our staff
and closed our doors
and closed our doors
346
1000730
2492
Pushuam nga puna personalin
dhe mbyllëm dyert
dhe mbyllëm dyert
16:55
and we will share our model freely
347
1003246
2028
duam të ndajmë modelin tonë
gratis
gratis
16:57
with anyone who sees
their power to do this work
their power to do this work
348
1005298
2886
me këdo që vë pushtetin e tij
në shërbim të ksaj iniciative
në shërbim të ksaj iniciative
17:00
without waiting for our permission.
349
1008208
1848
pa patur nevoj për lejen tonë.
17:02
This doubt compels me
350
1010434
2321
Ky dyshim më detyron
17:05
to renounce the role of savior
351
1013236
1773
të heqë dorë nga roli i shpëtimtarit
17:07
that some have placed on me,
352
1015033
1395
që disa kishin vënë mbi mua,
17:08
because our time is too short
and our odds are too long
and our odds are too long
353
1016901
3095
sepse jeta është shumë e shkurtër
dhe problemet nuk mbarojnë kurrë
dhe problemet nuk mbarojnë kurrë
17:12
to wait for second comings,
354
1020020
1780
për të pritur Shpëtimtarin,
17:13
when the truth is that
there will be no miracles here.
there will be no miracles here.
355
1021824
3484
kur e vërteta është që
mrekullitë nuk ndodhin realisht.
mrekullitë nuk ndodhin realisht.
17:18
And this doubt, it fuels me,
356
1026305
1744
Por dyshimi më jep fuqi,
17:20
it gives me hope
357
1028737
1291
më jep shpresë
17:22
that when our troubles overwhelm us,
358
1030606
2250
që kur problemet na mbysin,
17:25
when the paths laid out for us
seem to lead to our demise,
seem to lead to our demise,
359
1033760
4119
kur nuk shikojmë rrugëzgjidhje,
17:30
when our healers bring
no comfort to our wounds,
no comfort to our wounds,
360
1038528
3028
kur asgjë nuk shëron plagët tona,
17:34
it will not be our blind faith --
361
1042286
2331
nuk do jetë besimi i verbër
17:37
no, it will be our humble doubt
362
1045423
2387
por dyshimi i përulur
17:40
that shines a little light
into the darkness of our lives
into the darkness of our lives
363
1048730
3311
që sjell dritë në errësirë
e jetës sonë
e jetës sonë
17:44
and of our world
364
1052065
1233
dhe botës ku jetojmë
17:45
and lets us raise our voice to whisper
365
1053870
2169
dhe na lejon të ngrimë zërin
për të pëshpëritur
për të pëshpëritur
17:48
or to shout
366
1056833
1150
ose bërtitur
17:50
or to say simply,
367
1058437
1715
ose thjeshtë të themi,
17:52
very simply,
368
1060176
1150
shumë thjeshtë,
17:53
"There must be another way."
369
1061706
2516
''''Duhet të ketë një rrugë tjetër.''
17:57
Thank you.
370
1065011
1151
Faleminderit.
17:58
(Applause)
371
1066186
20222
(Duartrokitje)
ABOUT THE SPEAKER
Casey Gerald - AmericanCasey Gerald chronicles the current state of the American Dream and explores ways to sustain it for a new generation.
Why you should listen
Casey Gerald has witnessed every facet of the American Dream -- from his harrowing childhood in Texas, to his tenure at the heights of America's elite institutions, to his journeys through the cities and towns of the American heartland where he has spent his recent years as cofounder and CEO of MBAs Across America. Now his work as a writer, speaker, and business leader centers on the question: will the American dream survive another generation?
Gerald began his career in economic policy and government innovation at the Center for American Progress, and he has worked as a strategist with startup social ventures such as The Future Project as well as companies like The Neiman Marcus Group.
Born and raised in Dallas, Gerald received an MBA from Harvard Business School, where he delivered the 2014 commencement address, and a BA in Political Science from Yale College. He has been featured on MSNBC, in The New York Times, Financial Times, The Guardian, and he has appeared on the cover of Fast Company, which also named him one of the "Most Creative People in Business." He currently serves on the advisory board of NPR's Generation Listen.
Casey Gerald | Speaker | TED.com