TEDSalon London Fall 2012
Molly Crockett: Beware neuro-bunk
Molly Crockett: Sakının nöro-zırvası
Filmed:
Readability: 4.5
1,295,218 views
Modern pazarlamada, beyinler hazır ve nazır. Manşetler, peynirli sandviçlerin daha iyi kararlar vermeye yardımcı olurken, bir "nöro" içeceğin stresi azalttığını beyan etmekte. Nörobilimci Molly Crockett, tek bir sorun var diyor: Bu "nöro-artışların" faydaları bilimsel olarak kanıtlanmadı. Burada, konunun özü, Crockett nörobilimsel verinin yorumlanmasının sınırlarını ve neden hepimizin bunların farkında olmamız gerektiğini açıklıyor.
Molly Crockett - Neuroscientist
Neuroscientist Molly Crockett studies altruism, morality and value-based decision-making in humans. Full bio
Neuroscientist Molly Crockett studies altruism, morality and value-based decision-making in humans. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:16
I'm a neuroscientist, and I study decision-making.
0
833
3877
Ben bir nörobilimciyim ve karar verme sürecini araştırıyorum.
00:20
I do experiments to test how different chemicals
1
4710
2307
Beyindeki farklı kimyasalların, yaptığımız seçimleri
00:22
in the brain influence the choices we make.
2
7017
3600
nasıl etkilediğine bakmak için deneyler yapıyorum.
00:26
I'm here to tell you the secret to successful decision-making:
3
10617
6748
Size, başarılı kararlar vermenizin sırrını açıklamak için burdayım:
00:33
a cheese sandwich.
4
17365
2238
bir peynirli sandviç.
00:35
That's right. According to scientists, a cheese sandwich
5
19603
3660
Bu doğru! Bilim insanlarına göre, bütün zor kararlarınızın
00:39
is the solution to all your tough decisions.
6
23263
3622
çözümü bir peynirli sandviçtir.
00:42
How do I know? I'm the scientist who did the study.
7
26885
5057
Nerden mi biliyorum? Bu araştırmayı yapan bilim insanı benim!
00:47
A few years ago, my colleagues and I were interested
8
31942
2300
Birkaç yıl önce, meslektaşlarım ve ben
00:50
in how a brain chemical called serotonin
9
34242
2293
beyindeki serotonin denilen kimyasalın
00:52
would influence people's decisions in social situations.
10
36535
3270
insanların sosyal durumlarda, karar verme süreçlerini nasıl etkilediğiyle ilgileniyorduk.
00:55
Specifically, we wanted to know how serotonin would affect
11
39805
3095
Özellikle, insanların adaletsizce davranıldıklarındaki tepkilerine
00:58
the way people react when they're treated unfairly.
12
42900
3815
serotoninin nasıl etkileyeceğini bilmek istedik.
01:02
So we did an experiment.
13
46715
1538
Bu yüzden bir deney yaptık.
01:04
We manipulated people's serotonin levels by giving them
14
48253
3146
İnsanlara, beyindeki serotoninin ham maddesini alıp
01:07
this really disgusting-tasting artificial lemon-flavored drink
15
51399
4623
götürmeye yarayan, bu gerçekten iğrenç tadı olan
01:11
that works by taking away the raw ingredient for serotonin
16
56022
3632
yapay limon aromalı içeceği vererek,
01:15
in the brain.
17
59654
1178
insanların serotonin seviyelerini ayarladık.
01:16
This is the amino acid tryptophan.
18
60832
2977
Bu amino asit triptofan.
01:19
So what we found was, when tryptophan was low,
19
63809
2361
Yani, bulduğumuz şey şuydu: Triptofan düşük olduğunda,
01:22
people were more likely to take revenge
20
66170
2452
insanlar adaletsiz davranıldıklarında
01:24
when they're treated unfairly.
21
68622
3548
öç almaya daha meyilliydiler.
01:28
That's the study we did, and here are some of the headlines
22
72170
3823
Yaptığımız araştırma buydu ve işte araştırmanın ardından çıkan
01:31
that came out afterwards.
23
75993
2729
çıkan birkaç manşet:
01:34
("A cheese sandwich is all you need for strong decision-making")
24
78722
2495
("Güçlü kararlar vermek için tek ihtiyacınız olan peynirli bir sandviç")
01:37
("What a friend we have in cheeses")
25
81217
2095
("Peynirin içinde ne arkadaşımız var ama")
01:39
("Eating Cheese and Meat May Boost Self-Control") At this point, you might be wondering, did I miss something?
26
83312
3200
("Peynir ve et yemek iradenizi yükseltebilir")
Bu noktada, birşeyleri mi atladım diye merak ediyor olabilirsiniz.
Bu noktada, birşeyleri mi atladım diye merak ediyor olabilirsiniz.
01:42
("Official! Chocolate stops you being grumpy") Cheese? Chocolate? Where did that come from?
27
86512
5395
("Resmileşti! Çikolata huysuzluşmanızı önlüyor")
Peynir? Çikolata? Bu nereden geldi?
Peynir? Çikolata? Bu nereden geldi?
01:47
And I thought the same thing myself when these came out,
28
91907
2133
Ve bunlar ortaya çıktığında ben de kendi kendime aynı şeyi düşündüm,
01:49
because our study had nothing to do with cheese or chocolate.
29
94040
4245
çünkü bizim araştırmamızın peynir ya da çikolatayla hiçbir alakası yoktu.
01:54
We gave people this horrible-tasting drink
30
98285
2329
Biz insanlara, onların triptofan seviyelerini etkileyen
01:56
that affected their tryptophan levels.
31
100614
3202
bu iğrenç taddaki içeceği verdik.
01:59
But it turns out that tryptophan also happens to be found
32
103816
3681
Ama ortaya çıkan şu ki, triptofan aynı zamanda
02:03
in cheese and chocolate.
33
107497
2801
peynirde ve çikolatada da bulunmakta.
02:06
And of course when science says cheese and chocolate
34
110298
2310
Ve tabi ki bilim peynir ve çikolata daha iyi kararlar vermenize yardımcı olur dediğinde,
02:08
help you make better decisions, well, that's sure to grab people's attention.
35
112608
4081
tabi ki bunu insanların dikkatini çekmek için yapmaktadır.
02:12
So there you have it:
36
116689
1967
İşte burada:
02:14
the evolution of a headline.
37
118656
3507
bir manşetin evrimi.
02:18
When this happened, a part of me thought, well,
38
122163
2342
Bu olduğunda, içimden bir ses dedi ki,
02:20
what's the big deal?
39
124505
2004
Bunda bu kadar büyütecek ne var?
02:22
So the media oversimplified a few things, but in the end,
40
126509
3879
Yani basın birkaç şeyi fazlasıyla basitleştirdi, fakat sonuçta
02:26
it's just a news story.
41
130388
2076
bu sadece bir gazete haberi.
02:28
And I think a lot of scientists have this attitude.
42
132464
3353
Ve bence pek çok bilim insanında bu tavır var.
02:31
But the problem is that this kind of thing happens all the time,
43
135817
3897
Fakat sorun şu ki, bu tür şeyler sürekli olmakta
02:35
and it affects not just the stories you read in the news
44
139714
3127
ve bu sadece gazetelerde okuduğunuz haberleri etkilemiyor
02:38
but also the products you see on the shelves.
45
142841
2779
ayrıca raflarda gördüğünüz ürünleri de etkiliyor.
02:41
When the headlines rolled, what happened was,
46
145620
2667
Manşetler yayınlandığında, olan şey şuydu
02:44
the marketers came calling.
47
148287
2826
pazarlamacılar aramaya başladı.
02:47
Would I be willing to provide a scientific endorsement
48
151113
3219
Moralinizi yükselten şişe suyunun
02:50
of a mood-boosting bottled water?
49
154332
3261
bilimsel açıklamasını yapmaya istekli miydim?
02:53
Or would I go on television to demonstrate,
50
157593
2144
Ya da canlı yayında seyircilerin karşısında
02:55
in front of a live audience,
51
159737
1025
canınızın çektiğini yemenizin kendinizi daha iyi
02:56
that comfort foods really do make you feel better?
52
160762
3599
hissetmenizi sağladığını mı kanıtlasaydım?
03:00
I think these folks meant well, but had I taken them up on their offers,
53
164361
3961
Bence bu insanlar iyi niyetliydiler, fakat tekliflerini kabul etmiş olsaydım,
03:04
I would have been going beyond the science,
54
168322
2374
bilimin ötesine geçmiş olurdum
03:06
and good scientists are careful not to do this.
55
170696
3257
ve iyi bilim insanları bunu yapmamak konusunda dikkatlidirler.
03:09
But nevertheless, neuroscience is turning up more and more in marketing.
56
173953
4368
Ama herşeye rağmen;nörobilim, pazarlamada her geçen gün daha çok yer alıyor.
03:14
Here's one example: Neuro drinks,
57
178321
2560
İşte bir örnek: Nöro içecekler,
03:16
a line of products, including Nuero Bliss here,
58
180881
3241
Nöro Mutluluğun da dahil olduğu bir üretim hattı
03:20
which according to its label helps reduce stress,
59
184122
2901
ki etiketine göre stresin azalmasına yardımcı olmakta,
03:22
enhances mood, provides focused concentration,
60
187023
3426
moralinizi yükseltmekte, konsantrasyonunuzu arttırmakta
03:26
and promotes a positive outlook.
61
190449
2688
ve daha iyi bir bakış açısını desteklemektedir.
03:29
I have to say, this sounds awesome. (Laughter)
62
193137
4625
Söylemek zorundayım, bu kulağa muhteşem geliyor. (Kahkahalar)
03:33
I could totally have used this 10 minutes ago.
63
197762
3876
Bunu kesinlikle 10 dakika önce kullanmış olabilirdim.
03:37
So when this came up in my local shop, naturally I was
64
201638
3430
Bu, yerel dükkanımda yerini aldığı zaman, doğal olarak
03:40
curious about some of the research backing these claims.
65
205068
3549
bu iddiaları destekleyen araştırmalar konusunda meraklandım.
03:44
So I went to the company's website looking to find
66
208617
2926
Bu yüzden, ürünlerinin bazı kontrollü deneylerini bulmak amacıyla
03:47
some controlled trials of their products.
67
211543
3426
firmanın web sayfasına girdim.
03:50
But I didn't find any.
68
214969
1677
Fakat hiçbir şey bulmadım.
03:52
Trial or no trial, these claims are front and center
69
216646
3738
Deneyli ya da deneysiz, bu iddialar etikette beyin resminin hemen yanında
03:56
on their label right next to a picture of a brain.
70
220384
3962
çok önemli bir konuma sahip
04:00
And it turns out that pictures of brains have special properties.
71
224346
5703
ve ortaya çıkan şu ki beyin resimlerinin olağanüstü özellikleri var.
04:05
A couple of researchers asked a few hundred people
72
230049
2462
Birkaç araştırmacı yüzlerce insana bilimsel bir makaleyi
04:08
to read a scientific article.
73
232511
2691
okumalarını rica etti.
04:11
For half the people, the article included a brain image,
74
235202
3327
Bu insanların yarısına göre, makalede bir beyin resmi vardı,
04:14
and for the other half, it was the same article
75
238529
1863
fakat bu insanların diğer yarısı için, ki bu aynı makaleydi,
04:16
but it didn't have a brain image.
76
240392
2704
bir beyin resmi yoktu.
04:18
At the end — you see where this is going —
77
243096
1632
Sonuç olarak- konunun nereye gittiğini anlıyorsunuz-
04:20
people were asked whether they agreed
78
244728
2110
insanlara bu makalenin sonucuna katılıp
04:22
with the conclusions of the article.
79
246838
3322
katılmadıkları soruldu.
04:26
So this is how much people agree with the conclusions
80
250160
2273
Bu resim olmadığı sonucuna inanan ne kadar insan
04:28
with no image.
81
252433
1913
olduğudur.
04:30
And this is how much they agree with the same article
82
254346
3647
Ve bu, aynı makalede, resim olduğuna
04:33
that did include a brain image.
83
257993
2767
inanan ne kadar insan olduğudur.
04:36
So the take-home message here is,
84
260760
1949
Burdan eve götüreceğiniz mesaj şudur:
04:38
do you want to sell it? Put a brain on it.
85
262709
4907
Satmak mı istiyorsunuz? Üzerine bir beyin koyun.
04:43
Now let me pause here and take a moment to say that
86
267616
2113
Burada biraz ara vereyim ve şunu söylemek için bir dakikanızı alayım
04:45
neuroscience has advanced a lot in the last few decades,
87
269729
3698
Nöro bilim son birkaç on yılda çok gelişti
04:49
and we're constantly discovering amazing things
88
273427
2453
ve biz sürekli olarak, beyin hakkında hayret verici
04:51
about the brain.
89
275880
1273
şeyler keşfediyoruz.
04:53
Like, just a couple of weeks ago, neuroscientists at MIT
90
277153
3144
Örneğin, bir kaç hafta önce, MIT'deki nöro bilimciler
04:56
figured out how to break habits in rats
91
280297
2800
beynin belirli bir bölümündeki nörol aktiviteleri kontrol ederek
04:58
just by controlling neural activity in a specific part of their brain.
92
283097
3993
sıçanların kötü alışkanlıklarından nasıl kurtulmaları gerektiğini çözdü.
05:02
Really cool stuff.
93
287090
1590
Gerçekten havalı iş!
05:04
But the promise of neuroscience has led to some really
94
288680
3293
Fakat nörobilimin vaatleri, birtakım büyük beklentilere
05:07
high expectations and some overblown, unproven claims.
95
291973
5236
ve fazlasıyla abartılmış, kanıtlanmamış iddialara yol açtı.
05:13
So what I'm going to do is show you how to spot
96
297209
3039
Yapacağım şey, çeşitli şekillerde nöro-bankası, nöro-aptallık,
05:16
a couple of classic moves, dead giveaways, really,
97
300248
3546
ya da benim favorim nöro-zırvalık olarak adlandırılan
05:19
for what's variously been called neuro-bunk,
98
303794
2796
birkaç klasik hamleyi, foyasını nasıl ortaya çıkaracağınızı
05:22
neuro-bollocks, or, my personal favorite, neuro-flapdoodle.
99
306590
5692
ayırt etmeyi göstermek.
05:28
So the first unproven claim is that you can use brain scans
100
312282
4338
Peki, ilk kanıtlanmamış iddia insanların düşüncelerini ya da
05:32
to read people's thoughts and emotions.
101
316620
3912
duygularını okumak için beyin taraması kullanabilmenizdir.
05:36
Here's a study published by a team of researchers
102
320532
3047
İşte bir takım araştırmacı tarafından The New York Times
05:39
as an op-ed in The New York Times.
103
323579
2833
gazetesinde serbest kürsü sayfasında yayınanan araştırma.
05:42
The headline? "You Love Your iPhone. Literally."
104
326412
4245
Başlık mı? "iPhone'unuzu seviyorsunuz. Kelimenin tam anlamıyla."
05:46
It quickly became the most emailed article on the site.
105
330657
4450
Çok hızlı bir şekilde sitedeki en çok e-mail atılan makale oldu.
05:51
So how'd they figure this out?
106
335107
2169
Peki bunu nasıl anladılar?
05:53
They put 16 people inside a brain scanner
107
337276
3028
Bir beyin tarayıcının içine 16 tane insan koydular
05:56
and showed them videos of ringing iPhones.
108
340304
3282
ve onlara çalan iPhone videoları gösterdiler.
05:59
The brain scans showed activation in a part of the brain
109
343586
3462
Beyin taramaları gösterdi ki beynin insula ismi verilen bir
06:02
called the insula, a region they say
110
347048
2652
bölümünde aktifleşme oldu, onların demesine göre aşk ve
06:05
is linked to feelings of love and compassion.
111
349700
3784
şefkat duygularının bağlı olduğu bir bölümde.
06:09
So they concluded that because they saw activation in the insula,
112
353484
3660
Yani insula'da aktifleşme gördükleri için bu sonuca vardılar,
06:13
this meant the subjects loved their iPhones.
113
357144
4287
bu da demek oldu ki denekler iPhone'larını seviyordu.
06:17
Now there's just one problem with this line of reasoning,
114
361431
2144
Bu tür akıl yürütme yönteminde tek bir problem var
06:19
and that's that the insula does a lot.
115
363575
3516
ve bu insula'nın çok yaptığı bir şeydir.
06:22
Sure, it is involved in positive emotions
116
367091
2305
Elbette, aşk ve şefkat gibi pozitif
06:25
like love and compassion,
117
369396
2342
duygular barındırmaktadır,
06:27
but it's also involved in tons of other processes,
118
371738
2673
ama aynı zamanda bir ton başka süreçte de yer almaktadır,
06:30
like memory, language, attention,
119
374411
3073
hafıza, dil, dikkat gibi,
06:33
even anger, disgust and pain.
120
377484
4036
hatta öfke, nefret ve acı gibi.
06:37
So based on the same logic, I could equally conclude
121
381520
4463
Yani aynı mantıkla gidersem, ben de şu sonuca varabilirim
06:41
you hate your iPhone.
122
385983
2453
siz iPhonunuzdan nefret ediyorsunuz.
06:44
The point here is, when you see activation in the insula,
123
388436
2844
Buradaki nokta, insula'da aktifleşme gördüğünüz zaman,
06:47
you can't just pick and choose your favorite explanation
124
391280
3026
bütün liste içinden bir tanesini çıkartamazsınız ve
06:50
from off this list, and it's a really long list.
125
394306
4666
favori açıklamanızı seçemezsiniz ve bu gerçekten uzun bir liste.
06:54
My colleagues Tal Yarkoni and Russ Poldrack
126
398972
2334
Meslektaşlarım Tal Yarkoni ve Russ Poldrack
06:57
have shown that the insula pops up in almost a third
127
401306
3122
bugüne kadarki bütün beyin imgeleme çalışmalarının üçte birinde
07:00
of all brain imaging studies that have ever been published.
128
404428
4736
insula'nın aniden ortaya çıktığını gösterdi.
07:05
So chances are really, really good
129
409164
1514
Yani çok büyük ihtimal,
07:06
that your insula is going off right now,
130
410678
3126
insula'nız şu anda kapalı.
07:09
but I won't kid myself
131
413804
1622
ama bunun beni sevdiğiniz anlamına geldiğini düşünerek
07:11
to think this means you love me.
132
415426
3677
kendimi kandırmayacağım.
07:15
So speaking of love and the brain,
133
419103
2907
Aşktan ve beyinden bahsetmişken,
07:17
there's a researcher, known to some as Dr. Love,
134
422010
3865
bazılarınızın Doktor Aşk olarak tanıdığı bir araştırmacı var,
07:21
who claims that scientists have found the glue
135
425875
3485
ki o, bilim insanlarının toplumu bir arada tutan,
07:25
that holds society together,
136
429360
2647
aşkın ve refahın kaynağı olan bir
07:27
the source of love and prosperity.
137
432007
3776
yapıştırıcı bulduğunu idda ediyor.
07:31
This time it's not a cheese sandwich.
138
435783
2189
Bu kez peynirli bir sandviç değil.
07:33
No, it's a hormone called oxytocin.
139
437972
3857
Hayır, bu oksitosin adı verilen bir hormon.
07:37
You've probably heard of it.
140
441829
1867
Muhtemelen duymuşsunuzdur.
07:39
So, Dr. Love bases his argument on studies showing
141
443696
2892
Yani, Doktor Aşk argumanını insanların oksitosinini arttırdığınızda,
07:42
that when you boost people's oxytocin,
142
446588
2945
bunun onların güvenini, empatilerini ve yardımlaşmalarını da
07:45
this increases their trust, empathy and cooperation.
143
449533
4173
arttırdığına dayandırmakta.
07:49
So he's calling oxytocin "the moral molecule."
144
453706
4080
Bu yüzden oksitosine "moral molekülü" diyor.
07:53
Now these studies are scientifically valid,
145
457786
2842
Bu araştırmalar bilimsel olarak geçerli
07:56
and they've been replicated, but they're not the whole story.
146
460628
4136
ve aynıları tekrar tekrar yapıldı, ama bütün hikaye onlar değil.
08:00
Other studies have shown that boosting oxytocin
147
464764
2713
Diğer araştırmalar göstermekte ki oksitosini arttırmak,
08:03
increases envy. It increases gloating.
148
467477
4743
kıskançlığı da arttırıyor. Kötü niyeti arttırıyor.
08:08
Oxytocin can bias people to favor their own group
149
472220
3316
Oksitosin insanların diğer gruplar pahasına
08:11
at the expense of other groups.
150
475536
3092
kendi gruplarını kayırmalarını etkiliyor.
08:14
And in some cases, oxytocin can even decrease cooperation.
151
478628
4252
Ve bazı diğer durumlarda, oksitosin yardımlaşmayı düşürebiliyor bile.
08:18
So based on these studies, I could say oxytocin
152
482880
3820
Bu çalışmalara dayanarak, söyleyebilirm ki, oksitosin
08:22
is an immoral molecule, and call myself Dr. Strangelove.
153
486700
4751
ahlaksız bir molekül ve ben kendime Doktor Garipaşk diyorum.
08:27
(Laughter)
154
491451
3360
(Kahkahalar)
08:30
So we've seen neuro-flapdoodle all over the headlines.
155
494811
4110
Nöro-zırvalığı her yerde manşetlerde görmekteyiz.
08:34
We see it in supermarkets, on book covers.
156
498921
2778
Süpermarketlerde, kitap kapaklarında görmekteyiz.
08:37
What about the clinic?
157
501699
2671
Peki ya kliniklerde?
08:40
SPECT imaging is a brain-scanning technology
158
504370
3415
SPECT görüntüleme, beyindeki kan dolaşımını takip etmek
08:43
that uses a radioactive tracer
159
507785
2069
için radyo aktif izleyici kullanan
08:45
to track blood flow in the brain.
160
509854
3040
bir tür beyin tarama teknolojisidir.
08:48
For the bargain price of a few thousand dollars,
161
512894
3084
İndirimli fiyatı birkaç bin dolar karşılığında,
08:51
there are clinics in the U.S. that will give you
162
515978
4118
Amerika'da size bu SPECT taramayı yapacak ve
08:55
one of these SPECT scans and use the image
163
520096
3453
imgeyi problemlerinizin teşhisinde kullanacak
08:59
to help diagnose your problems.
164
523549
2637
klinikler var.
09:02
These scans, the clinics say, can help
165
526186
2529
Kliniklerin söylediğine göre, bu taramalar,
09:04
prevent Alzheimer's disease,
166
528715
2902
Alzheimer hastalığını önlemekte,
09:07
solve weight and addiction issues,
167
531617
2464
kilo ve bağımlılık sorunlarını çözmekte,
09:09
overcome marital conflicts,
168
534081
2672
aile içi geçimsizlikleri aşmakta
09:12
and treat, of course, a variety of mental illnesses
169
536753
3150
ve tabi ki, depresyondan endişeye, Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğuna kadar
09:15
ranging from depression to anxiety to ADHD.
170
539903
3579
çeşitli akıl hastalıklarını tedavi etmekte.
09:19
This sounds great. A lot of people agree.
171
543482
2570
Bu kulağa harika geliyor. Pek çok insan buna katılır.
09:21
Some of these clinics are pulling in tens of millions
172
546052
2166
Bu kliniklerden bazıları sektöre onlarca
09:24
of dollars a year in business.
173
548218
3304
milyon dolar kazandırıyor.
09:27
There's just one problem.
174
551522
2084
Burada sadece bir sorun var.
09:29
The broad consensus in neuroscience
175
553606
2677
Nero bilimdeki ortak fikir şudur ki
09:32
is that we can't yet diagnose mental illness
176
556283
3185
biz henüz akıl hastalığına, tek bir tarama ile
09:35
from a single brain scan.
177
559468
2783
teşhis koyamıyoruz.
09:38
But these clinics have treated
178
562251
2231
Fakat bu klinikler, bugüne kadar
09:40
tens of thousands of patients to date,
179
564482
2440
binlerce hastayı tedavi etmekte
09:42
many of them children,
180
566922
1762
ve bu hastaların çoğu çocuk
09:44
and SPECT imaging involves a radioactive injection,
181
568684
3478
ve SPECT imgeleme radyoaktif bir aşılama içermekte.
09:48
so exposing people to radiation, potentially harmful.
182
572162
5997
yani insanları, potansiyel zararı olan radyasyona maruz bırakıyor.
09:54
I am more excited than most people, as a neuroscientist,
183
578159
3114
Bir nerobilimci olarak, nerobilimin akıl hastalığını tedavi etme potansiyeli konusunda
09:57
about the potential for neuroscience to treat mental illness
184
581273
4281
ve belki de bizleri daha iyi ve daha zeki yapma konusunda
10:01
and even maybe to make us better and smarter.
185
585554
4724
ben çoğu insandan daha heycanlıyım
10:06
And if one day we can say that cheese and chocolate
186
590278
2700
ve eğer bir gün peynir ve çikolatanın daha iyi kararlar
10:08
help us make better decisions, count me in.
187
592978
4304
vermemizi sağladığını söyleyebilirsek, buna ben de varım.
10:13
But we're not there yet.
188
597282
2576
Ama henüz oraya gelemedik.
10:15
We haven't found a "buy" button inside the brain,
189
599858
3735
Beynin içinde bir "satın al" düğmesi bulamadık henüz
10:19
we can't tell whether someone is lying or in love
190
603593
3698
ya da insanların beyin taramalarına bakarak
10:23
just by looking at their brain scans,
191
607291
3383
yalan mı söylüyorlar, aşıklar mı henüz ayırt edemiyoruz
10:26
and we can't turn sinners into saints with hormones.
192
610674
4264
ve hormonlar sayesinde günahkarları azizelere çeviremiyoruz.
10:30
Maybe someday we will, but until then,
193
614938
2204
Belki günün birinde bunları yapacağız, ama ozamana kadar,
10:33
we have to be careful that we don't let overblown claims
194
617142
2843
abartılmış iddiaların
10:35
detract resources and attention away from the real science
195
619985
3386
kaynakların değerini düşürmesine ve gerçek bilimden ilgiyi dağıtması konusunda
10:39
that's playing a much longer game.
196
623371
3759
dikkatli olmak zorundayız.
10:43
So here's where you come in.
197
627130
2438
İşte sizin devreye girdiğiniz nokta burası.
10:45
If someone tries to sell you something with a brain on it,
198
629568
3171
Eğer birisi size üzerinde beyin olan bir şey satmak isterse,
10:48
don't just take them at their word.
199
632739
2879
sözlerine kanmayın.
10:51
Ask the tough questions. Ask to see the evidence.
200
635618
3246
Zor sorular sorun. Kanıt bulmak için sorun.
10:54
Ask for the part of the story that's not being told.
201
638864
3898
Hikayenin anlatılmayan kısmını öğrenmek için sorun.
10:58
The answers shouldn't be simple, because the brain isn't simple.
202
642762
5088
Cevaplar basit olmamalı, çünkü beyin basit değil.
11:03
But that's not stopping us from trying to figure it out anyway.
203
647850
4495
Ama bu yine de birşeyleri çözmek için denemeler yapmaktan alıkoymuyor bizi.
11:08
Thank you. (Applause)
204
652345
4000
Teşekkür ederim. (Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Molly Crockett - NeuroscientistNeuroscientist Molly Crockett studies altruism, morality and value-based decision-making in humans.
Why you should listen
Can what you eat influence your sense of justice? Will a simple drug make you more likely to help a stranger on the street? Neuroscientist Molly Crockett asks and answers these and many other fascinating questions about the influence of neurotransmitters, like dopamine and serotonin, on altruism and decision-making. Neuroscience may hold the answer, says Crockett, but there are still limits to our ability to draw conclusions from neural research. Crockett received her PhD from the University of Cambridge in 2011, and she is currently working with support from the four-year Sir Henry Wellcome Postdoctoral Fellowship studying human altruism in labratories worldwide.
Molly Crockett | Speaker | TED.com