TED2015
Anand Giridharadas: A tale of two Americas. And the mini-mart where they collided
Anand Giridharadas: İki Amerika'nın hikayesi. Ve çatıştıkları minimarket.
Filmed:
Readability: 4.5
1,715,860 views
11 Eylül'den on gün sonra, Teksas'ta bir minimarkette yaşanan şok edici bir saldırı iki adamın hayatını mahvetti. Bu hayret verici konuşmada, "Gerçek Amerikalı" kitabının yazarı Anand Giridharadas, olayın sonrasında neler olduğunu anlatıyor. Kitap iki farklı Amerikan yaşamı hakkında ibretlik bir hikaye ve güçlü bir uzlaşma çağrısı.
Anand Giridharadas - Writer
Anand Giridharadas writes about people and cultures caught amid the great forces of our time. Full bio
Anand Giridharadas writes about people and cultures caught amid the great forces of our time. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:12
"Where are you from?"
said the pale, tattooed man.
said the pale, tattooed man.
0
884
5459
"Nerelisin?" dedi soluk benizli,
dövmeli adam.
dövmeli adam.
00:19
"Where are you from?"
1
7583
3520
"Nerelisin?"
00:24
It's September 21, 2001,
2
12453
3040
21 Eylül 2001,
00:28
10 days after the worst attack
on America since World War II.
on America since World War II.
3
16533
5082
II. Dünya Savaşı'ndan bu yana Amerika'ya
yapılan en kötü saldırıdan 10 gün sonra.
yapılan en kötü saldırıdan 10 gün sonra.
00:34
Everyone wonders about the next plane.
4
22715
4225
Herkes sıradaki uçağı merak ediyor.
00:38
People are looking for scapegoats.
5
26940
2742
İnsanlar günah keçileri arayışında.
00:42
The president,
the night before, pledges to
the night before, pledges to
6
30762
3728
Başkan, bir gece önce, taahhüt ediyor;
00:46
"bring our enemies to justice
or bring justice to our enemies."
or bring justice to our enemies."
7
34490
5254
"Düşmanlarımızı adaletin önüne
getireceğiz ya da adaleti onlara."
getireceğiz ya da adaleti onlara."
00:52
And in the Dallas mini-mart,
8
40934
5559
Ve Dallas'ta bir minimarkette,
00:58
a Dallas mini-part surrounded
by tire shops and strip joints
by tire shops and strip joints
9
46493
5773
Dallas'ta lastikçilerle ve striptiz
barlarıyla çevrelenmiş bir minimarkette
barlarıyla çevrelenmiş bir minimarkette
01:04
a Bangladeshi immigrant
works the register.
works the register.
10
52266
4007
Bangladeşli bir göçmen kasada çalışıyor.
01:08
Back home, Raisuddin Bhuiyan
was a big man, an Air Force officer.
was a big man, an Air Force officer.
11
56273
7042
Geldiği yerde, Raisuddin Bhuiyan büyük
bir adamdı, Hava Kuvvetlerinde subaydı.
bir adamdı, Hava Kuvvetlerinde subaydı.
01:15
But he dreamed of a
fresh start in America.
fresh start in America.
12
63315
3604
Ama, O Amerika'da yepyeni bir
başlangıcın hayalini kurdu.
başlangıcın hayalini kurdu.
01:18
If he had to work briefly in a mini-mart
to save up for I.T. classes
to save up for I.T. classes
13
66919
5298
BT dersleri ve iki ay sonraki düğünü için
para biriktirmesi bir süre minimarkette
para biriktirmesi bir süre minimarkette
01:24
and his wedding in two months, so be it.
14
72217
2588
çalışmayı gerektiriyorsa, çalışacaktır.
01:27
Then, on September 21,
that tattooed man enters the mart.
that tattooed man enters the mart.
15
75605
5180
Sonra, 21 Eylül'de, o dövmeli adam
markete girer.
markete girer.
01:32
He holds a shotgun.
16
80785
2261
Elinde bir pompalı tüfek vardır.
01:36
Raisuddin knows the drill:
17
84496
1663
Raisuddin ne yapılacağını biliyordur;
01:38
puts cash on the counter.
18
86159
2669
Parayı tezgaha koyar.
01:42
This time, the man doesn't
touch the money.
touch the money.
19
90058
4461
Bu defa, adam paraya dokunmaz
01:46
"Where are you from?" he asks.
20
94519
4471
"Nerelisin?" diye sorar.
01:50
"Excuse me?" Raisuddin answers.
21
98990
5202
Raisuddin cevaplar; " Özür dilerim?"
01:56
His accent betrays him.
22
104192
4125
Aksanı onu ele verir.
02:00
The tattooed man, a self-styled
true American vigilante,
true American vigilante,
23
108317
5017
Kendince gerçek bir Amerikan halk
kahramanı olan bu Dövmeli Adam
kahramanı olan bu Dövmeli Adam
02:05
shoots Raisuddin in revenge for 9/11.
24
113334
4749
11 Eylül'ün intikamı için
Raisuddin'i vurur.
Raisuddin'i vurur.
02:10
Raisuddin feels millions of bees
stinging his face.
stinging his face.
25
118083
4649
Raisuddin milyonlarca arının yüzünü
soktuğunu hisseder
soktuğunu hisseder
02:15
In fact, dozens of scalding,
birdshot pellets puncture his head.
birdshot pellets puncture his head.
26
123982
6297
Aslında, düzinelerce sıcak fişek saçması
kafasını deliyordur.
kafasını deliyordur.
02:22
Behind the counter, he lays in blood.
27
130279
3580
Tezgahın arkasında, kanlar içinde
yere yığılır.
yere yığılır.
02:25
He cups a hand over his forehead
to keep in the brains
to keep in the brains
28
133859
4491
Uğruna her şeyi riske attığı beynini
tutmak için
tutmak için
02:30
on which he'd gambled everything.
29
138350
2778
elini alnına götürür.
02:34
He recites verses from the Koran,
begging his God to live.
begging his God to live.
30
142298
6559
Yaşamak için Tanrı'ya yalvararak
Kur'an'dan ayetler okur,
Kur'an'dan ayetler okur,
02:40
He senses he is dying.
31
148857
4315
öldüğünü hisseder.
02:45
He didn't die.
32
153172
2518
Ölmedi.
02:47
His right eye left him.
33
155690
3316
Sağ gözü onu terk etti.
02:51
His fiancée left him.
34
159006
3585
Nişanlısı onu terk etti.
02:54
His landlord, the mini-mart owner,
kicked him out.
kicked him out.
35
162591
4100
Minimarket sahibi onu dışarı attı.
02:58
Soon he was homeless and
60,000 dollars in medical debt,
60,000 dollars in medical debt,
36
166691
5313
Artık, O ambulans çağırma ücreti de
dahil olmak üzere
dahil olmak üzere
03:04
including a fee for dialing
for an ambulance.
for an ambulance.
37
172004
4202
60 bin dolar
sağlık borcu olan bir evsizdi.
sağlık borcu olan bir evsizdi.
03:09
But Raisuddin lived.
38
177996
2462
Ama Raisuddin yaşadı.
03:12
And years later, he would ask
what he could do to repay his God
what he could do to repay his God
39
180458
5995
Ve yıllar sonra, O'na verilen bu ikinci
şansı hak etmek ve
şansı hak etmek ve
03:18
and become worthy of this second chance.
40
186453
2759
Tanrıya borcunu ödemek için
ne yapabileceğini soracaktır.
ne yapabileceğini soracaktır.
03:21
He would come to believe, in fact,
41
189792
2091
Aslında,
03:23
that this chance called for him
to give a second chance
to give a second chance
42
191883
5728
bu şansın, hiç bir şansı hak etmeyeceğini
düşünebileceğimiz bir adama,
düşünebileceğimiz bir adama,
03:29
to a man we might think
deserved no chance at all.
deserved no chance at all.
43
197611
4573
ikinci bir şans vermek için O'na yapılan
bir çağrı olduğuna inanmaya başlayacaktı.
bir çağrı olduğuna inanmaya başlayacaktı.
03:35
Twelve years ago, I was a fresh graduate
seeking my way in the world.
seeking my way in the world.
44
203544
6088
On iki yıl önce, dünyada kendi yolumu
arayan yeni bir mezundum.
arayan yeni bir mezundum.
03:41
Born in Ohio to Indian immigrants,
45
209632
2500
Ohio'da Hintli göçmen bir aileye doğdum.
03:44
I settled on the ultimate rebellion
against my parents,
against my parents,
46
212132
3267
Ebeveynlerime karşı, onların kurtulmak
için çok uğraştığı ülkeye
için çok uğraştığı ülkeye
03:47
moving to the country they had worked
so damn hard to get out of.
so damn hard to get out of.
47
215399
5030
taşınmak için aşırı muhalif bir tutumda
bulundum.
bulundum.
Mumbai'de altı ay süreceğini düşündüğüm
bir iş altı yıla uzamıştı.
bir iş altı yıla uzamıştı.
03:52
What I thought might be a six-month stint
in Mumbai stretched to six years.
in Mumbai stretched to six years.
48
220429
5591
03:58
I became a writer and found myself
amid a magical story:
amid a magical story:
49
226020
4645
Bir yazar oldum ve kendimi büyülü bir
hikayenin ortasında buldum:
hikayenin ortasında buldum:
04:02
the awakening of hope across much
of the so-called Third World.
of the so-called Third World.
50
230665
4517
Sözde Üçüncü Dünya'da umudun uyanışı.
04:07
Six years ago, I returned to America
and realized something:
and realized something:
51
235182
5056
Altı yıl önce, Amerika'ya döndüm ve
bir şeyi fark ettim:
bir şeyi fark ettim:
04:12
The American Dream was thriving,
52
240238
3064
Amerikan Rüyası canlanıyordu,
04:15
but only in India.
53
243302
3523
ama sadece Hindistan'da
04:18
In America, not so much.
54
246825
3445
Amerika'da o kadar da değil.
04:22
In fact, I observed that
America was fracturing
America was fracturing
55
250270
3823
Aslında, Amerika'nın iki farklı
topluluğa ayrıldığını gözlemledim:
04:26
into two distinct societies:
56
254093
2234
Rüyalar cumhuriyetine ve
korkuların cumhuriyetine.
korkuların cumhuriyetine.
04:28
a republic of dreams
and a republic of fears.
and a republic of fears.
57
256327
4639
04:32
And then, I stumbled onto this
incredible tale of two lives
incredible tale of two lives
58
260966
3351
Ve sonra, bu iki hayatın ve
bu Dallas minimarketinde
bu Dallas minimarketinde
04:36
and of these two Americas that brutally
collided in that Dallas mini-mart.
collided in that Dallas mini-mart.
59
264317
7323
çarpışan iki Amerikanın inanılmaz
hikayesiyle karşılaştım.
hikayesiyle karşılaştım.
Daha fazlasını öğrenmek istediğimi,
04:43
I knew at once I wanted to learn more,
60
271640
2401
04:46
and eventually that I would write
a book about them,
a book about them,
61
274041
2771
sonunda onlar hakkında bir kitap
yazacağımı o anda biliyordum.
yazacağımı o anda biliyordum.
04:48
for their story was the story
of America's fracturing
of America's fracturing
62
276812
3882
Onların hikayesi Amerika'nın ayrılışının
ve Amerika'nın nasıl bir araya
gelebileceğinin hikayesi olduğu için.
gelebileceğinin hikayesi olduğu için.
04:52
and of how it might be put back together.
63
280694
5586
Raisuddin'in vurulduktan sonra
hayatı daha kolay olmadı.
hayatı daha kolay olmadı.
04:58
After he was shot, Raisuddin's life
grew no easier.
grew no easier.
64
286280
3980
05:02
The day after admitting him,
the hospital discharged him.
the hospital discharged him.
65
290260
4700
Girişinden bir gün sonra hastane
onu taburcu etti.
onu taburcu etti.
Sağ gözü göremiyordu.
05:06
His right eye couldn't see.
66
294960
1978
05:08
He couldn't speak.
67
296938
1608
Konuşamıyordu.
05:10
Metal peppered his face.
68
298546
3119
Metal suratını dağıtmıştı.
05:13
But he had no insurance,
so they bounced him.
so they bounced him.
69
301665
4181
Ama sigortası yoktu böylelikle onu
kapının önüne koydular.
kapının önüne koydular.
05:17
His family in Bangladesh
begged him, "Come home."
begged him, "Come home."
70
305846
4124
Bangladeş'teki ailesi ona yalvardı:
"Evine gel."
"Evine gel."
05:23
But he told them he had
a dream to see about.
a dream to see about.
71
311070
3158
Ama O, onlara peşinden gideceği
bir hayali olduğunu söyledi.
bir hayali olduğunu söyledi.
05:27
He found telemarketing work,
72
315148
2551
Telefonla pazarlama işi buldu,
05:29
then he became an Olive Garden waiter,
73
317699
3275
sonra Olive Garden'da garson oldu,
05:32
because where better to get over his fear
of white people than the Olive Garden?
of white people than the Olive Garden?
74
320974
4120
Beyazlara karşı korkusunu gidermek için
oradan daha iyi bir yer olabilir miydi?
oradan daha iyi bir yer olabilir miydi?
05:37
(Laughter)
75
325094
3340
(Gülüşmeler)
05:40
Now, as a devout Muslim,
he refused alcohol,
he refused alcohol,
76
328434
4557
Dindar bir müslüman olarak
alkolü reddediyordu,
alkolü reddediyordu,
05:44
didn't touch the stuff.
77
332991
2197
ve alkole dokunmadı.
05:47
Then he learned that not selling it
would slash his pay.
would slash his pay.
78
335188
5027
Sonradan öğrendi ki alkol satmamak
maaşında kesintiye neden olacaktı.
maaşında kesintiye neden olacaktı.
05:52
So he reasoned, like a budding
American pragmatist,
American pragmatist,
79
340215
3791
Yeni filizlenen bir Amerikan pragmatisti
gibi sonradan anladı
gibi sonradan anladı
05:56
"Well, God wouldn't want me
to starve, would he?"
to starve, would he?"
80
344006
4132
"Tanrı benim aç kalmamı istemezdi,
ister miydi?"
ister miydi?"
06:00
And before long, in some months,
Raisuddin was that Olive Garden's
Raisuddin was that Olive Garden's
81
348138
3268
Ve birkaç ay sonra, Raisuddin
Oliver Garden'ın
Oliver Garden'ın
06:03
highest grossing alcohol pusher.
82
351406
4071
en çok hasılat yapan alkol satıcısıydı.
06:07
He found a man who taught him
database administration.
database administration.
83
355477
3887
O'na veritabanı yönetimi öğreten
bir adam buldu.
bir adam buldu.
06:11
He got part-time I.T. gigs.
84
359364
2122
Yarı zamanlı bilişim işleri aldı.
06:13
Eventually, he landed a six-figure job
at a blue chip tech company in Dallas.
at a blue chip tech company in Dallas.
85
361486
5232
Sonra Dallas'ta iyi bir bilişim şirketinde
6 haneli maaşlı bir işe başladı.
6 haneli maaşlı bir işe başladı.
06:20
But as America began
to work for Raisuddin,
to work for Raisuddin,
86
368048
4768
Ama, Amerika'da O'nun için işler
yolunda gitmeye başladığında,
yolunda gitmeye başladığında,
06:24
he avoided the classic
error of the fortunate:
error of the fortunate:
87
372816
4037
Raisuddin talihli olmanın
klasik hatasından kaçındı:
klasik hatasından kaçındı:
06:28
assuming you're the rule,
not the exception.
not the exception.
88
376853
3924
Kendini bir istisna değil de
bir kural olarak varsaymak.
bir kural olarak varsaymak.
06:32
In fact, he observed that many with
the fortune of being born American
the fortune of being born American
89
380777
5799
Aslında, göördü ki, Amerikalı
doğmak gibi bir şansa sahip olanlar
doğmak gibi bir şansa sahip olanlar
06:38
were nonetheless trapped in lives that
made second chances like his impossible.
made second chances like his impossible.
90
386576
6722
onunki gibi bir ikinci şansı imkansız
kılan hayatlarda tutsak kalmıştı.
kılan hayatlarda tutsak kalmıştı.
Bunu Olive Garden'da gördü,
06:45
He saw it at the Olive Garden itself,
91
393298
3431
06:48
where so many of his colleagues had
childhood horror stories
childhood horror stories
92
396729
3510
birçok iş arkadaşının çocukluk
korku hikayelerine,
korku hikayelerine,
06:52
of family dysfunction, chaos,
addiction, crime.
addiction, crime.
93
400239
4717
aile sorunlarına, kaosa, bağımlığa
ve suça sahip olduğu yerde.
ve suça sahip olduğu yerde.
06:56
He'd heard a similar tale about
the man who shot him
the man who shot him
94
404956
4451
O'nu vuran adamla ilgili
benzer bir hikayeyi
benzer bir hikayeyi
07:01
back when he attended his trial.
95
409407
2652
mahkemeye katıldığında da duymuştu.
07:04
The closer Raisuddin got to the America
he had coveted from afar,
he had coveted from afar,
96
412059
5730
Raisuddin uzaktan imrendiği
Amerika'ya yakınlaştıkça
Amerika'ya yakınlaştıkça
07:09
the more he realized there was
another, equally real, America
another, equally real, America
97
417789
4184
aynı ölçüde gerçek başka bir Amerikanın
varlığının farkına daha çok varıyordu,
varlığının farkına daha çok varıyordu,
07:13
that was stingier with second chances.
98
421973
4322
ikinci şans konusunda daha cimri olan.
Raisuddin'i vuran adam daha cimri
Amerika'da büyümüştü.
Amerika'da büyümüştü.
07:19
The man who shot Raisuddin grew up
in that stingier America.
in that stingier America.
99
427595
6295
07:25
From a distance, Mark Stroman
was always the spark of parties,
was always the spark of parties,
100
433890
5090
Uzaktan bakıldığında, Mark Stroman
her daim partileri başlatan adamdı,
her daim partileri başlatan adamdı,
07:30
always making girls feel pretty.
101
438980
3563
her daim kızları hoş tutan,
bir gece önce ne kadar kavga etse,
ne içse de her daim çalışan,
ne içse de her daim çalışan,
07:34
Always working, no matter what
drugs or fights he'd had the night before.
drugs or fights he'd had the night before.
102
442543
4596
07:39
But he'd always wrestled with demons.
103
447139
4105
ama her daim kötülükle savaşan.
07:43
He entered the world through
the three gateways
the three gateways
104
451244
2505
O, dünyaya birçok
Amerikalı genci lanetleyen
Amerikalı genci lanetleyen
07:45
that doom so many young American men:
105
453749
2722
üç kapıdan geçerek girmişti:
07:48
bad parents, bad schools, bad prisons.
106
456471
4869
kötü aile, kötü okullar ve
kötü hapishaneler.
kötü hapishaneler.
07:53
His mother told him, regretfully, as a boy
107
461340
3531
O'na bir çocukken annesi üzülerek,
07:56
that she'd been just 50 dollars
short of aborting him.
short of aborting him.
108
464871
5343
O'nun kürtajı için sadece 50 dolarının
eksik kaldığını söylemişti.
eksik kaldığını söylemişti.
08:02
Sometimes, that little boy
would be at school,
would be at school,
109
470214
5864
Bazen, bu küçük çocuk okulda
08:08
he'd suddenly pull a knife
on his fellow classmates.
on his fellow classmates.
110
476078
4501
sınıf arkadaşına ansızın bıçak çekerdi.
08:12
Sometimes that same little boy
would be at his grandparents',
would be at his grandparents',
111
480579
3608
Bazen aynı küçük çocuk
büyük anne ve babasında kalırdı ve
büyük anne ve babasında kalırdı ve
08:16
tenderly feeding horses.
112
484187
2747
şefkatle atları beslerdi.
08:18
He was getting arrested before he shaved,
113
486934
2445
Daha traş olmadan önce
tutuklanmaya başlamıştı.
tutuklanmaya başlamıştı.
08:21
first juvenile, then prison.
114
489379
2426
Önce ıslah evi sonra da cezaevi.
08:23
He became a casual white supremacist
115
491805
3139
Sıradan bir beyaz ırkçı olmuştu
08:26
and, like so many around him,
a drug-addled and absent father.
a drug-addled and absent father.
116
494944
5712
ve çevresinde birçokları gibi uyuşturucu
sersemi, ilgisiz bir baba haline gelmişti
sersemi, ilgisiz bir baba haline gelmişti
08:32
And then, before long,
he found himself on death row,
he found himself on death row,
117
500656
4908
ve sonra çok geçmeden kendini
idam edilmeyi bekler buldu.
idam edilmeyi bekler buldu.
08:37
for in his 2001 counter-jihad,
he had shot not one mini-mart clerk,
he had shot not one mini-mart clerk,
118
505564
6124
Kendisinin 2001 karşı cihadında
sadece bir değil, üç minimarket
sadece bir değil, üç minimarket
08:43
but three.
119
511688
1908
çalışanını vurmuştu.
08:45
Only Raisuddin survived.
120
513596
2288
Sadece Raisuddin hayatta kalmıştı.
08:48
Strangely, death row was
the first institution
the first institution
121
516944
4864
Ne tuhaftır ki, idam sırası
Stroman'ı iyileştiren
Stroman'ı iyileştiren
08:53
that left Stroman better.
122
521808
3533
ilk kurumdu.
08:57
His old influences quit him.
123
525341
2228
O'nu etkileyen şeyler
O'nu terk etmişti.
O'nu terk etmişti.
08:59
The people entering his life
were virtuous and caring:
were virtuous and caring:
124
527569
3656
Hayatına giren insanlar
iyi ahlaklı ve şefkatliydi:
iyi ahlaklı ve şefkatliydi:
09:03
pastors, journalists, European pen-pals.
125
531225
4764
rahipler, gazeteciler, Avrupalı mektup
arkadaşları.
arkadaşları.
09:07
They listened to him, prayed with him,
helped him question himself.
helped him question himself.
126
535989
6293
O'nu dinlediler, O'nunla dua ettiler ve
kendini sorgulamasında O'na yardım ettiler
kendini sorgulamasında O'na yardım ettiler
09:14
And sent him on a journey
of introspection and betterment.
of introspection and betterment.
127
542282
5146
ve O'nu iç muhasebe ve iyileşme
yolculuğuna yolladılar.
yolculuğuna yolladılar.
09:19
He finally faced the hatred
that had defined his life.
that had defined his life.
128
547428
4934
Sonunda hayatını tanımlayan
nefretle yüzleşti.
nefretle yüzleşti.
09:24
He read Viktor Frankl,
the Holocaust survivor
the Holocaust survivor
129
552362
2891
Soykırımdan kurtulan
Viktor Frankl'ı okudu
Viktor Frankl'ı okudu
09:27
and regretted his swastika tattoos.
130
555253
3380
ve gamalı haç döğmelerinden
pişmanlık duydu.
pişmanlık duydu.
09:30
He found God.
131
558633
2292
Tanrıyı buldu.
2011'de bir gün, işlediği suçlardan
10 yıl sonra
10 yıl sonra
09:32
Then one day in 2011,
10 years after his crimes,
10 years after his crimes,
132
560925
4227
09:37
Stroman received news.
133
565152
2439
Stroman bir haber aldı.
09:39
One of the men he'd shot, the survivor,
was fighting to save his life.
was fighting to save his life.
134
567591
7793
Vurduğu adamlardan biri
O'nun hayatı için mücadele ediyordu.
O'nun hayatı için mücadele ediyordu.
09:47
You see, late in 2009,
eight years after that shooting,
eight years after that shooting,
135
575384
5789
2009 sonunda, vuruluşundan 8 yıl sonra
09:53
Raisuddin had gone on his own journey,
a pilgrimage to Mecca.
a pilgrimage to Mecca.
136
581173
6023
Raisuddin kendi yolculuğuna çıktı,
Mekke'de Hacca gitti.
Mekke'de Hacca gitti.
Kalabalığın arasında, büyük bir
minnet duygusunun yanında
minnet duygusunun yanında
09:59
Amid its crowds,
he felt immense gratitude,
he felt immense gratitude,
137
587196
4254
10:03
but also duty.
138
591450
1795
bir görev olduğunu da hissetti.
10:05
He recalled promising God,
as he lay dying in 2001,
as he lay dying in 2001,
139
593245
3789
2001'de ölmek üzere yerde yatarken
Tanrı'ya bir söz verdiğini hatırladı;
Tanrı'ya bir söz verdiğini hatırladı;
10:09
that if he lived, he would serve
humanity all his days.
humanity all his days.
140
597034
5200
hayatta kalırsa tüm günlerini insanlığa
hizmetle geçirecekti.
hizmetle geçirecekti.
10:14
Then, he'd gotten busy
relaying the bricks of a life.
relaying the bricks of a life.
141
602234
5295
Sonrasında, hayatını inşa etmekle
meşgul oldu.
meşgul oldu.
Ve şimdi zaman, borcunu ödeme zamanıydı.
10:19
Now it was time to pay his debts.
142
607529
3383
10:23
And he decided, upon reflection,
that his method of payment
that his method of payment
143
611982
3890
Bir süre düşündükten sonra, borcunu
ifa etme yönteminin
ifa etme yönteminin
10:27
would be an intervention
in the cycle of vengeance
in the cycle of vengeance
144
615872
3263
İslam Dünyası ve Batı arasındaki
hınç döngüsüne
hınç döngüsüne
10:31
between the Muslim and Western worlds.
145
619135
2859
bir müdahale olabileceğine karar verdi.
10:33
And how would he intervene?
146
621994
2695
Ve nasıl müdahale edebilirdi?
10:36
By forgiving Stroman publicly
in the name of Islam
in the name of Islam
147
624689
4302
Stroman'ı İslam adına ve
İslam'ın bağışlayıcılığı ile affederek.
10:40
and its doctrine of mercy.
148
628991
1740
10:42
And then suing the state of Texas
and its governor Rick Perry
and its governor Rick Perry
149
630731
6561
Ve sonra Teksas Eyaletini
ve Vali Rick Perry'yi dava edip
ve Vali Rick Perry'yi dava edip
10:49
to prevent them from executing Stroman,
150
637292
3705
Stroman'ı idam etmelerinin önüne geçerek,
10:52
exactly like most people
shot in the face do.
shot in the face do.
151
640997
3114
tam da suratına kurşun yiyen
birçok insanın yaptığı gibi.
birçok insanın yaptığı gibi.
10:56
(Laughter)
152
644111
2364
(Gülüşmeler)
10:58
Yet Raisuddin's mercy was inspired
not only by faith.
not only by faith.
153
646475
7226
Ama Raisuddin'in merhameti sadece
inançtan kaynaklanmıyordu.
inançtan kaynaklanmıyordu.
11:05
A newly minted American citizen,
he had come to believe that Stroman
he had come to believe that Stroman
154
653701
6058
Taze bir Amerikan vatandaşı olarak
Stroman'ın sadece öldürmekle bitmeyecek
Stroman'ın sadece öldürmekle bitmeyecek
11:11
was the product of a hurting America that
couldn't just be lethally injected away.
couldn't just be lethally injected away.
155
659759
6980
incitici Amerika'nın ürünü olduğuna inandı.
11:18
That insight is what moved me
to write my book "The True American."
to write my book "The True American."
156
666739
4465
Beni "Gerçek Amerika" kitabımı
yazmaya yönlendiren bu anlayıştı.
yazmaya yönlendiren bu anlayıştı.
11:23
This immigrant begging America
to be as merciful to a native son
to be as merciful to a native son
157
671204
4647
Göçmen dilenen Amerika, kendi oğluna
11:27
as it had been to an adopted one.
158
675851
3757
sonradan sahiplendikleri kadar
merhamet göstermeliydi.
merhamet göstermeliydi.
11:32
In the mini-mart, all those years earlier,
159
680768
2853
O minimarkette, o kadar sene önce
11:35
not just two men,
but two Americas collided.
but two Americas collided.
160
683621
4426
sadece iki adam değil,
iki Amerika da çarpışmıştı.
iki Amerika da çarpışmıştı.
11:40
An America that still dreams,
still strives,
still strives,
161
688047
2921
Hâlâ hayaller kuran, hâlâ gayret eden,
11:42
still imagines that tomorrow
can build on today,
can build on today,
162
690968
4079
hâlâ yarını hayal eden Amerika
bugün gelişebilir
bugün gelişebilir
11:47
and an America that has resigned to fate,
163
695047
3099
ve bir Amerika ki kaderine boyun eğmiş,
11:50
buckled under stress and chaos,
lowered expectations,
lowered expectations,
164
698146
3134
kaos ve strese boyun eğmiş,
beklentilerini alçaltmış
beklentilerini alçaltmış
11:53
an ducked into the oldest of refuges:
165
701280
3138
ve en eski sığınağına çekilmiş:
11:56
the tribal fellowship of one's
own narrow kind.
own narrow kind.
166
704418
3800
kendi dar kalıplarında
bir kabile yoldaşlığına.
bir kabile yoldaşlığına.
12:00
And it was Raisuddin, despite
being a newcomer,
being a newcomer,
167
708218
2670
Ve O Raisuddin'di, yeni katılmasına
rağmen,
rağmen,
12:02
despite being attacked,
168
710888
1327
saldırıya uğramasına,
12:04
despite being homeless and traumatized,
169
712215
2873
travma geçirmesine ve evsiz olmasına
rağmen
rağmen
12:07
who belonged to that republic of dreams
170
715088
3404
rüyalar cumhuriyetine O ait olmuştu,
12:10
and Stroman who belonged to that
other wounded country,
other wounded country,
171
718492
4611
ve diğer yaralı ülkeye mensup olan
ise Stroman'dı,
ise Stroman'dı,
12:15
despite being born with the privilege
of a native white man.
of a native white man.
172
723103
5315
yerli beyaz adam olarak doğmuş
olma ayrıcalığına rağmen.
olma ayrıcalığına rağmen.
12:20
I realized these men's stories formed
an urgent parable about America.
an urgent parable about America.
173
728418
6286
İki adamın hikayesinden Amerika hakkında
ibret alınacak bir öyküyü fark ettim.
ibret alınacak bir öyküyü fark ettim.
12:26
The country I am so proud to call my own
174
734704
4019
Benim demekten gurur duyduğum ülke
12:30
wasn't living through a
generalized decline
generalized decline
175
738723
3866
genel bir kötüye gidiş içinde değildi
12:34
as seen in Spain or Greece,
where prospects were dimming for everyone.
where prospects were dimming for everyone.
176
742589
7094
geleceğin herkes için karardığı
İspanya veya Yunanistan'da olduğu gibi.
İspanya veya Yunanistan'da olduğu gibi.
12:41
America is simultaneously the most
and the least successful country
and the least successful country
177
749683
4997
Amerika endüstrileşmiş
ülkeler içinde aynı anda hem
ülkeler içinde aynı anda hem
12:46
in the industrialized world.
178
754680
2347
en başarılı hem de
en başarısız ülkedir.
en başarısız ülkedir.
12:49
Launching the world's best companies,
179
757027
2544
Dünyanın en iyi şirketlerini kurarken
12:51
even as record numbers
of children go hungry.
of children go hungry.
180
759571
3399
ayrıca rekor sayıda çocuk aç geziyor.
12:54
Seeing life-expectancy drop
for large groups,
for large groups,
181
762970
4155
Büyük grupların yaşam beklentisinin
düştüğü,
düştüğü,
12:59
even as it polishes
the world's best hospitals.
the world's best hospitals.
182
767125
3706
dünyanın en iyi hastanelerinin
parlatıldığı.
parlatıldığı.
Bugün hayat dolu bir genç
bünye olan Amerika
bünye olan Amerika
13:02
America today is a sprightly young body,
183
770831
4303
bir tarafın hayatını berbat ederken
endişe verici bir şekilde diğerlerinin
endişe verici bir şekilde diğerlerinin
13:07
hit by one of those strokes
that sucks the life from one side,
that sucks the life from one side,
184
775134
5818
hayatını mükemmel hale getiren
bir darbe aldı.
bir darbe aldı.
13:12
while leaving the other
worryingly perfect.
worryingly perfect.
185
780952
3488
13:17
On July 20, 2011, right after
a sobbing Raisuddin
a sobbing Raisuddin
186
785430
6626
20 Temmuz 2011'de Raisuddin
hıçkırıklar içinde
hıçkırıklar içinde
13:24
testified in defense of Stroman's life,
187
792056
2299
Stroman'ın hayatı için ifade verirken
13:26
Stroman was killed by lethal injection
by the state he so loved.
by the state he so loved.
188
794355
6324
Stroman çok sevdiği ülkesince
ölüm iğnesiyle öldürüldü.
ölüm iğnesiyle öldürüldü.
13:32
Hours earlier, when Raisuddin still
thought he could still save Stroman,
thought he could still save Stroman,
189
800679
4553
Saatler önce, Raisuddin hâlâ Stroman'ı
kurtaracağını düşünürken,
kurtaracağını düşünürken,
13:37
the two men got to speak
for the second time ever.
for the second time ever.
190
805232
2968
iki adam ikinci defa konuşmak
durumunda kaldı.
durumunda kaldı.
13:40
Here is an excerpt from their phone call.
191
808200
3392
Telefon görüşmelerinden bir bölüm.
13:43
Raisuddin: "Mark, you should know
that I am praying for God,
that I am praying for God,
192
811592
5858
Raisuddin: "Mark, en şefkatli
ve merhametli Tanrı'ya
ve merhametli Tanrı'ya
13:49
the most compassionate and gracious.
193
817450
3043
dua ettiğimi bilmelisin.
Seni affettim ve senden nefret
etmiyorum.
etmiyorum.
13:52
I forgive you and I do not hate you.
194
820493
2468
13:54
I never hated you."
195
822961
2991
Senden hiç nefret etmedim."
13:57
Stroman: "You are a remarkable person.
196
825952
4444
Stroman: "Sen çok müstesna bir
insansın.
insansın.
14:02
Thank you from my heart.
197
830396
2117
Sana kalpten teşekkür ederim.
14:04
I love you, bro."
198
832513
2887
Seni seviyorum, kardeş."
14:07
Even more amazingly, after the execution,
199
835400
3918
Daha inanılmazı, infazdan sonra,
Raisuddin Stroman'ın en büyük kızı
14:11
Raisuddin reached out to Stroman's
eldest daughter, Amber,
eldest daughter, Amber,
200
839318
4212
14:15
an ex-convinct and an addict.
201
843530
2743
eski bir mahkum ve bağımlı olan
Amber'a ulaştı
Amber'a ulaştı
14:18
and offered his help.
202
846273
1787
ve yardım teklif etti.
14:20
"You may have lost a father,"
he told her,
he told her,
203
848060
2998
O'na: "Babanı kaybetmiş olabilirsin,
14:23
"but you've gained an uncle."
204
851058
3542
ama bir amca kazandın." dedi.
14:26
He wanted her, too, to have
a second chance.
a second chance.
205
854600
5883
O'nun da bir ikinci şansı olmasını
istedi.
istedi.
14:32
If human history were a parade,
206
860483
5135
Şayet insalık tarihi bir yürüyüş olsaydı,
14:37
America's float would be
a neon shrine to second chances.
a neon shrine to second chances.
207
865618
6707
Amerika'nın geçişi ikinci şanslar için
bir neondan mabet olurdu.
bir neondan mabet olurdu.
14:44
But America, generous with second chances
to the children of other lands,
to the children of other lands,
208
872325
5700
Ama, başka toprakların çocuklarına
ikinci şanslar için cömert Amerika,
ikinci şanslar için cömert Amerika,
14:50
today grows miserly with first chances
to the children of its own.
to the children of its own.
209
878025
6216
günümüzde kendi çocuklarına ilk
şanslar için pinti davranıyor.
şanslar için pinti davranıyor.
14:56
America still dazzles at allowing
anybody to become an American.
anybody to become an American.
210
884241
4927
Amerika hâlâ Amerikalı olabilmesi
için herkese göz kırpıyor.
için herkese göz kırpıyor.
15:01
But it is losing its luster at allowing
every American to become a somebody.
every American to become a somebody.
211
889168
6643
Ama, her Amerikalının bir birey olaması
açısından cazibesini yitiriyor.
açısından cazibesini yitiriyor.
15:07
Over the last decade, seven million
foreigners gained American citizenship.
foreigners gained American citizenship.
212
895811
4772
Geçen on yılda, 7 milyon yabancı
Amerikan vatandaşlığına hak kazandı.
Amerikan vatandaşlığına hak kazandı.
15:12
Remarkable.
213
900583
2024
Dikkate değer.
15:14
In the meanwhile, how many Americans
gained a place in the middle class?
gained a place in the middle class?
214
902607
5305
Bu arada, kaç Amerikalı
orta sınıfta yer buldu?
orta sınıfta yer buldu?
Aslında, net olarak negatif.
15:19
Actually, the net influx was negative.
215
907912
3770
15:23
Go back further,
and it's even more striking:
and it's even more striking:
216
911682
2299
Daha geriye gidin,
sonuç daha da dikkat çekici:
sonuç daha da dikkat çekici:
15:25
Since the 60s, the middle class
has shrunk by 20 percent,
has shrunk by 20 percent,
217
913981
5231
60'lardan beri, orta sınıf
%20 küçülmüş,
%20 küçülmüş,
15:31
mainly because of the people
tumbling out of it.
tumbling out of it.
218
919212
3352
ana sebep insanların orta sınıftan
düşüşü.
düşüşü.
15:34
And my reporting around the country
tells me the problem is grimmer
tells me the problem is grimmer
219
922564
3662
Ve ülke çapında benim gözlemlediğim
sorunun
sorunun
15:38
than simple inequality.
220
926226
2413
sadece eşitsizlikten daha korkunç olduğu.
15:40
What I observe is a pair of secessions
from the unifying center of American life.
from the unifying center of American life.
221
928639
5935
Amerikan yaşamının birleştirici
merkezinden bir dizi kopuş gözlemliyorum.
merkezinden bir dizi kopuş gözlemliyorum.
15:46
An affluent secession of up, up and away,
222
934574
3528
Yukarı doğru varlıklı bir yarılma,
yukarı ve uzağa
yukarı ve uzağa
15:50
into elite enclaves of the educated
and into a global matrix
and into a global matrix
223
938102
3432
eğitimlilerin elit yerleşimlerine,
iş, para ve bağlantıların
iş, para ve bağlantıların
15:53
of work, money and connections,
224
941534
2783
küresel zeminine doğru
15:56
and an impoverished secession
of down and out
of down and out
225
944317
4098
ve aşağıya doğru fakirleşen bir ayrılma,
aşağıya ve dışarıya doğru
aşağıya ve dışarıya doğru
16:00
into disconnected, dead-end lives
226
948415
2744
bağlantısız, çıkmaz hayatlara
16:03
that the fortunate scarcely see.
227
951159
4024
talihli insanların nadiren gördüğü.
16:07
And don't console yourself
that you are the 99 percent.
that you are the 99 percent.
228
955183
5285
Ve %99'un içinde olduğunuzla
kendinizi avutmayın.
kendinizi avutmayın.
16:13
If you live near a Whole Foods,
229
961918
4586
Whole Foods'a yakın yaşıyorsanız,
16:18
if no one in your family serves
in the military,
in the military,
230
966504
3663
ailenizden kimse orduda görevli değilse,
16:22
if you're paid by the year,
not the hour,
not the hour,
231
970167
5219
maaşınız saatlik değil de yıllık ise,
16:27
if most people you know finished college,
232
975386
3397
tanıdığınız bir çok insan
üniversite mezunu ise,
üniversite mezunu ise,
16:30
if no one you know uses meth,
233
978783
2322
tanıdığınız kimse metamfetamin
kullanmıyorsa,
kullanmıyorsa,
16:33
if you married once and remain married,
234
981105
2180
bir kere evlenmiş ve evliliğiniz
sürüyorsa,
sürüyorsa,
16:35
if you're not one of 65 million Americans
with a criminal record --
with a criminal record --
235
983285
4342
suç kaydı olan 65 milyon Amerikalıdan
biri değilseniz,
biri değilseniz,
16:39
if any or all of these things
describe you,
describe you,
236
987627
3782
bunlardan biri veya hepsi
sizi tanımlıyorsa,
sizi tanımlıyorsa,
o zaman şu olasılıkları
kabul edin; gerçekte
kabul edin; gerçekte
16:43
then accept the possibility that actually,
237
991409
2867
16:46
you may not know what's going on
238
994276
2423
ne olup bittiğini bilmiyor
16:48
and you may be part of the problem.
239
996699
5889
ve sorunun bir parçası olabilirsiniz.
16:54
Other generations had to build
a fresh society after slavery,
a fresh society after slavery,
240
1002588
5988
Diğer nesiller kölelikten sonra
yeni bir toplum inşa etmek,
yeni bir toplum inşa etmek,
17:00
pull through a depression,
defeat fascism,
defeat fascism,
241
1008576
4264
depresyondan kurtulmak,
faşizmi defetmek,
faşizmi defetmek,
17:04
freedom-ride in Mississippi.
242
1012840
2729
Mississippi'de özgürlük yürüşü
yapmak zorunda kalmıştı.
yapmak zorunda kalmıştı.
17:07
The moral challenge of
my generation, I believe,
my generation, I believe,
243
1015569
2527
Bence benim neslimin ahlaki
olarak başa çıkması gereken
olarak başa çıkması gereken
17:10
is to reacquaint these two Americas,
244
1018096
3117
bu iki Amerikayı tekrar tanıştırmak,
17:13
to choose union over secession once again.
245
1021213
5179
bir kez daha ayrışma yerine
birleşmeyi seçmektir.
birleşmeyi seçmektir.
Bu öyle vergi koyarak veya kaldırarak
çözeceğimiz bir mesele değil.
çözeceğimiz bir mesele değil.
17:18
This ins't a problem we can tax
or tax-cut away.
or tax-cut away.
246
1026392
3945
17:22
It won't be solved by tweeting harder,
building slicker apps,
building slicker apps,
247
1030337
4190
Daha çok tweet atarak, daha hoş
uygulamalar yaparak
uygulamalar yaparak
17:26
or starting one more
artisanal coffee roasting service.
artisanal coffee roasting service.
248
1034527
4438
veya bir tane daha el yapımı kahveci
açarak çözülmeyecek.
açarak çözülmeyecek.
17:30
It is a moral challenge that begs
each of us in the flourishing America
each of us in the flourishing America
249
1038965
6267
Bu, gelişen Amerika'da hepimizden
rica edilen ahlaki bir mücadele,
rica edilen ahlaki bir mücadele,
17:37
to take on the wilting America as our own,
250
1045232
4095
solan Amerika'yı sahiplenmemiz için.
17:41
as Raisuddin tried to do.
251
1049327
3015
Raisuddin'in yapmayı denediği gibi.
17:44
Like him, we can make pilgrimages.
252
1052342
2581
O'nun yaptığı gibi zorlu yolculuklara
çıkabiliriz.
çıkabiliriz.
17:46
And there, in Baltimore and Oregon
and Appalachia,
and Appalachia,
253
1054923
3523
Ve oralarda, Baltimore'da,
Oregon'da ve Appalachia'da
Oregon'da ve Appalachia'da
17:50
find new purpose, as he did.
254
1058446
2492
O'nun bulduğu gibi yeni amaçlar
bulabiliriz.
bulabiliriz.
17:52
We can immerse ourselves
in that other country,
in that other country,
255
1060938
3259
Söz konusu diğer ülkenin içine dalabilir
17:56
bear witness to its hopes and sorrows,
256
1064197
3777
umutları ve acılarıyla cesaretle
yüzleşebilir
yüzleşebilir
17:59
and, like Raisuddin, ask what we can do.
257
1067974
6855
ve Raisuddin'in yaptığı gibi neler
yapabileceğimizi sorabiliriz.
yapabileceğimizi sorabiliriz.
18:06
What can you do?
258
1074829
3126
Ne yapabilirsin?
18:09
What can you do?
259
1077955
1751
Ne yapabilirsin?
18:11
What can we do?
260
1079706
1973
Ne yapabiliriz?
18:13
How might we build
a more merciful country?
a more merciful country?
261
1081679
5047
Nasıl daha merhametli bir ülke
inşa edebiliriz?
inşa edebiliriz?
18:18
We, the greatest inventors in the world,
262
1086726
4207
Dünya'daki en büyük mucitleri olan bizler
18:22
can invent solutions to the problems
of that America, not only our own.
of that America, not only our own.
263
1090933
5015
sadece kendimizinkilere değil, Amerikanın
sorunlarına da çözüm bulabiliriz.
sorunlarına da çözüm bulabiliriz.
18:27
We, the writers and the journalists,
can cover that America's stories,
can cover that America's stories,
264
1095948
3402
Bizler, yazarlar ve gazeteciler,
Amerika'nın hikayelerini yazabiliriz,
Amerika'nın hikayelerini yazabiliriz,
18:31
instead of shutting down
bureaus in its midst.
bureaus in its midst.
265
1099350
3596
tam ortasındaki büroları kapatmak yerine.
18:34
We can finance that America's ideas,
266
1102946
3244
Bizler Amerika'nın fikirlerini
mali açıdan destekleyebiliriz
mali açıdan destekleyebiliriz
18:38
instead of ideas from New York
and San Francisco.
and San Francisco.
267
1106190
3215
New York ve San Francisco'nun
fikirlerinin yerine.
fikirlerinin yerine.
18:41
We can put our stethoscopes to its backs,
268
1109405
2845
Steteskoplarımızı sırtlarına koyabiliriz,
18:44
teach there, go to court there,
make there, live there, pray there.
make there, live there, pray there.
269
1112250
6225
öğretebilir, mahkemelere gidebilir,
orada yaşayabilir, dua edebiliriz.
orada yaşayabilir, dua edebiliriz.
18:50
This, I believe, is the calling
of a generation.
of a generation.
270
1118475
4797
İnanıyorum ki bu bir neslin görevi.
18:55
An America whose two halves learn again
271
1123272
3486
Her iki yarısının tekrar
uzun adımlarla yürüme, toparlanma, bir
araya gelme cüretini gösteren bir Amerika.
araya gelme cüretini gösteren bir Amerika.
18:58
to stride, to plow, to forge,
to dare together.
to dare together.
272
1126758
5646
19:06
A republic of chances, rewoven, renewed,
273
1134374
5725
Yenilenen, yeniden dokunan
Şanslar Cumhuriyeti
Şanslar Cumhuriyeti
19:12
begins with us.
274
1140099
3678
bizimle başlar.
19:15
Thank you.
275
1143777
1839
Teşekkürler.
19:17
(Applause)
276
1145616
4947
(Alkışlar)
ABOUT THE SPEAKER
Anand Giridharadas - WriterAnand Giridharadas writes about people and cultures caught amid the great forces of our time.
Why you should listen
Anand Giridharadas is a writer. He is a New York Times columnist, writing the biweekly "Letter from America." He is the author, most recently, of The True American: Murder and Mercy in Texas, about a Muslim immigrant’s campaign to spare from Death Row the white supremacist who tried to kill him. In 2011 he published India Calling: An Intimate Portrait of a Nation's Remaking, about returning to the India his parents left.
Giridharadas's datelines include Italy, India, China, Dubai, Norway, Japan, Haiti, Brazil, Colombia, Nigeria, Uruguay and the United States. He is an on-air contributor for NBC News and appears regularly on "Morning Joe." He has given talks on the main stage of TED and at Harvard, Stanford, Columbia, Yale, Princeton, the University of Michigan, the Aspen Institute, Summit at Sea, the Sydney Opera House, the United Nations, the Asia Society, PopTech and Google. He is a Henry Crown fellow of the Aspen Institute.
Giridharadas lives in Brooklyn, New York, with his wife, Priya Parker, and their son, Orion.
Anand Giridharadas | Speaker | TED.com