Anand Giridharadas: A tale of two Americas. And the mini-mart where they collided
Anand Giridharadas writes about people and cultures caught amid the great forces of our time. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
said the pale, tattooed man.
với những hình xăm trân mình hỏi
on America since World War II.
trên nước Mỹ kể từ sau Thế Chiến II
về chiếc máy bay tiếp theo
những kẻ chịu tội thay cho mình.
the night before, pledges to
tuyên bố:
or bring justice to our enemies."
hay mang công lý đến cho chúng"
by tire shops and strip joints
những hàng trang sức và câu lạc bộ thoát y
works the register.
làm việc sổ sách
was a big man, an Air Force officer.
đàn ông to lớn, một sĩ quan không quân.
fresh start in America.
khởi đầu mới ở nước Mỹ
to save up for I.T. classes
ở một chợ nhỏ để dành dụm cho lớp học tin
vậy cũng được.
that tattooed man enters the mart.
anh chàng xăm mình đó vào chợ.
touch the money.
chạm vào tiền
true American vigilante,
đội viên dân phòng Mỹ tự cho mình là đúng
stinging his face.
đốt vào mặt ông.
birdshot pellets puncture his head.
bỏng rát đâm thủng đầu ông ấy
ông nằm trong vũng máu
to keep in the brains
để giữ trong đầu
begging his God to live.
cầu xin Chúa của ông để sống sót
kicked him out.
sa thải ông
60,000 dollars in medical debt,
60,000 Đô trong khoản nợ y tế
for an ambulance.
what he could do to repay his God
điều gì ông có thể làm để trả ơn Chúa
cho cơ hội thứ 2
to give a second chance
đưa cơ hội thứ 2
deserved no chance at all.
có thể nghĩ rằng không hề xứng đáng
seeking my way in the world.
trường đang tìm con đường riêng cho mình .
against my parents,
chống lại cha mẹ tôi ,
so damn hard to get out of.
làm việc cực kì chăm chỉ để được ra khỏi
in Mumbai stretched to six years.
giam cầm ở Mumbai tương đương với 6 năm
amid a magical story:
bản thân mình trong một câu chuyện kỳ diệu
of the so-called Third World.
rất nhiều cái gọi là Thế Giới thứ 3.
and realized something:
và nhận ra một số điều:
America was fracturing
nước Mỹ từng đang rạn nứt
and a republic of fears.
và một nền cộng hòa của các nỗi sợ.
incredible tale of two lives
chuyện về 2 cách sống lạ thường này
collided in that Dallas mini-mart.
hung bạo ở chợ nhỏ Dallas.
mình muốn học nhiều hơn
a book about them,
một cuốn sách về chúng,
of America's fracturing
rạn nứt của nước Mỹ
được sắp đặt cạnh nhau
grew no easier.
Raisuddin từ đó không hề đơn giản
the hospital discharged him.
bệnh viện cho ông ra viện.
so they bounced him.
vì vậy họ đuổi ông.
begged him, "Come home."
khẩn cầu ông ấy, "Về nhà đi."
a dream to see about.
một giấc mơ để chăm sóc
điện thoại,
hầu bàn ở Olive Garden
of white people than the Olive Garden?
hãi người da trắng tốt hơn ở Olive Garden?
he refused alcohol,
ông ấy từ chối rượu,
would slash his pay.
không bán thứ đó sẽ hạ tiền lương của ông.
American pragmatist,
thực dụng tài năng bắt đầu nở rộ,
to starve, would he?"
hay Chúa muốn?"
Raisuddin was that Olive Garden's
tháng, Raisuddin đã là
Olive Garden.
database administration.
cơ sở dữ liệu.
bán thời gian
at a blue chip tech company in Dallas.
lương sáu con số ở công ty uy tín ở Dallas
to work for Raisuddin,
để làm việc cho Raisuddin,
error of the fortunate:
trong quá khứ:
not the exception.
không phải là ngoại lệ.
the fortune of being born American
người với may mắn sinh ra trên nước Mỹ
made second chances like his impossible.
có cơ hội thứ hai không thể cũng như ông
childhood horror stories
có câu chuyện tuổi thơ kinh hoàng
addiction, crime.
phạm tội của gia đình.
the man who shot him
về người đàn ông đã bắn ông
phiên tòa của mình,
he had coveted from afar,
mà ông luôn mong muốn từ xa,
another, equally real, America
thực tế cũng như vậy, nước Mỹ
in that stingier America.
ở đất nước Mỹ keo kiệt đó.
was always the spark of parties,
luôn là tia sáng của các bữa tiệc,
drugs or fights he'd had the night before.
thuốc hay trận đánh anh có vào đêm trước
với nỗi lo âu.
the three gateways
ba cánh cửa
nước Mỹ:
còn là cậu bé
short of aborting him.
để bỏ anh.
would be at school,
on his fellow classmates.
từ các bạn cùng lớp.
would be at his grandparents',
ông bà của cậu,
cho rằng người da trắng là ưu việt
a drug-addled and absent father.
bị thuốc ảnh hưởng,người cha luôn vắng mặt
he found himself on death row,
bản thân trong một án tử hình,
he had shot not one mini-mart clerk,
cậu đã không chỉ bắn
the first institution
mở mang đầu tiên
rời xa cậu,
were virtuous and caring:
có nhân phẩm tốt và đầy quan tâm:
bạn bè qua thư từ ở Châu Âu,
helped him question himself.
giúp cậu tự vấn bản thân.
of introspection and betterment.
và cải thiện.
that had defined his life.
đã chi phối đời cậu.
the Holocaust survivor
người sống sót Holocaust
chữ thập ngoặc của mình.
10 years after his crimes,
10 năm sau tù tội,
was fighting to save his life.
sống sót đã chiến đấu vì cuộc sống của ông
eight years after that shooting,
tám năm sau trận bắn,
a pilgrimage to Mecca.
ông, một người hành hương đến Mecca
he felt immense gratitude,
lòng biết ơn bao la,
as he lay dying in 2001,
nằm giữa ranh giới cái chết năm 2001,
humanity all his days.
nhân loại bằng cả cuộc sống.
relaying the bricks of a life.
những viên gạch của cuộc đời.
những thứ ông nợ.
that his method of payment
rằng phương thức trả nợ của ông
in the cycle of vengeance
in the name of Islam
trong danh nghĩa đạo Hồi
and its governor Rick Perry
và thống đốc bang Rck Perry
shot in the face do.
những người bắn trên mặt làm
not only by faith.
đã truyền cảm hứng không chỉ niềm tin.
he had come to believe that Stroman
niềm tin rằng Strongman
couldn't just be lethally injected away.
không thể bị đem đi tiêm chất độc.
to write my book "The True American."
viết cuốn sách của tôi "Người Mỹ thực thụ"
to be as merciful to a native son
từ với một người con ruột của quốc gia này
but two Americas collided.
mà còn là hai người Mỹ đã đụng độ.
still strives,
vẫn luôn phấn đấu,
can build on today,
vẫn có thể được xây dựng vào hôm nay,
lowered expectations,
hạ thấp những kỳ vọng,
own narrow kind.
nhóm hẹp
being a newcomer,
người mới đến,
và bị chấn thương,
other wounded country,
đất nước bị tổn thương khác
of a native white man.
là người da trắng bản địa.
an urgent parable about America.
người đàn ông này đã làm nên
gọi là của tôi
generalized decline
cuộc suy tàn chung
where prospects were dimming for everyone.
toàn cảnh trở nên mù mịt đối với mọi người
and the least successful country
và ít thành công nhất
of children go hungry.
về trẻ em chết đói.
for large groups,
the world's best hospitals.
tốt nhất Thế giới ,
tràn đầy sức sống,
that sucks the life from one side,
cuộc sống về một phía
worryingly perfect.
hoàn hảo đáng lo ngại
a sobbing Raisuddin
ngay sau khi một Raissuddin thổn thức
cuộc sống của Stroman
by the state he so loved.
bởi chính nhà nước anh luôn yêu thương.
thought he could still save Stroman,
ông ấy có thể cứu được Stroman,
for the second time ever.
lần thứ hai và là lần cuối
qua điện thoại của họ.
that I am praying for God,
đang cầu nguyện cho Chúa,
ghét bỏ anh.
sau khi hành pháp,
eldest daughter, Amber,
của Stroman, cô Amber,
he told her,
ông nói với cô,
a second chance.
cuộc diễu binh,
a neon shrine to second chances.
một điện thờ neon của cơ hội thứ hai,
to the children of other lands,
với những đứa trẻ đến từ đất nước khác,
to the children of its own.
với đứa trẻ của chính mình.
anybody to become an American.
bất cứ ai trở thành công dân Mỹ.
every American to become a somebody.
việc cho phép mọi người Mỹ trở thành ai đó
foreigners gained American citizenship.
người ngoại quốc trở thành công dân Mỹ.
gained a place in the middle class?
dành được vị trí ở tầng lớp giữa?
cũng không tốt.
and it's even more striking:
và nó thậm chí còn ấn tượng hơn:
has shrunk by 20 percent,
rút vào 20 phần trăm,
tumbling out of it.
chạy ra khỏi đó.
tells me the problem is grimmer
cho thấy vấn đề trở nên đáng lo ngại
from the unifying center of American life.
khỏi trung tâm thống nhất đời sống Mỹ
and into a global matrix
giáo dục và cho đến ma trận toàn cầu
of down and out
của xuống và ra ngoài
cận kề cái chết
that you are the 99 percent.
nằm trong khoảng 99 phần trăm.
in the military,
quân đội,
not the hour,
thay vì theo giờ,
đã hoàn thành Đại học,
biết sử dụng metan,
vẫn kết hôn,
with a criminal record --
với tiền án tiền sự--
describe you,
mô tả bạn,
a fresh society after slavery,
một xã hội mới sau cảnh nô lệ,
defeat fascism,
đánh bại chủ nghĩa phát xít,
my generation, I believe,
tôi tin rằng,
hiểu biết lại về nhau,
cuộc ly khai.
or tax-cut away.
đánh thuế hay cắt giảm thuế.
building slicker apps,
làm to chuyện, tạo ra ứng dụng mánh khóe,
artisanal coffee roasting service.
rang cà phê một cách thủ công.
each of us in the flourishing America
mỗi chúng ta trong nước Mỹ hưng thịnh
chính chúng ta,
làm nên chuyến hành hương.
and Appalachia,
và Appalachia,
như ông ấy đã làm.
in that other country,
ở đất nước khác,
có thể làm.
a more merciful country?
bao dung hơn?
vĩ đại nhất trên thế giới,
of that America, not only our own.
của nước Mỹ, không chỉ của mỗi chúng ta.
can cover that America's stories,
có thể khám phá câu chuyện nước Mỹ,
bureaus in its midst.
của nước Mỹ,
and San Francisco.
San Fransico.
của nó,
make there, live there, pray there.
làm ở đó, sống ở đó, cầu nguyện ở đó.
of a generation.
của một thế hệ.
to dare together.
để thách thức cùng nhau.
làm mới,
ABOUT THE SPEAKER
Anand Giridharadas - WriterAnand Giridharadas writes about people and cultures caught amid the great forces of our time.
Why you should listen
Anand Giridharadas is a writer. He is a New York Times columnist, writing the biweekly "Letter from America." He is the author, most recently, of The True American: Murder and Mercy in Texas, about a Muslim immigrant’s campaign to spare from Death Row the white supremacist who tried to kill him. In 2011 he published India Calling: An Intimate Portrait of a Nation's Remaking, about returning to the India his parents left.
Giridharadas's datelines include Italy, India, China, Dubai, Norway, Japan, Haiti, Brazil, Colombia, Nigeria, Uruguay and the United States. He is an on-air contributor for NBC News and appears regularly on "Morning Joe." He has given talks on the main stage of TED and at Harvard, Stanford, Columbia, Yale, Princeton, the University of Michigan, the Aspen Institute, Summit at Sea, the Sydney Opera House, the United Nations, the Asia Society, PopTech and Google. He is a Henry Crown fellow of the Aspen Institute.
Giridharadas lives in Brooklyn, New York, with his wife, Priya Parker, and their son, Orion.
Anand Giridharadas | Speaker | TED.com