TEDGlobal 2009
Julian Treasure: The 4 ways sound affects us
Julian Treasure: Sesin üzerimizdeki 4 farklı etkisi
Filmed:
Readability: 3.4
1,971,759 views
Julian Treasure, hoş olan ve hoş olmayan ses efektlerini kullanarak, sesin üzerimizdeki oldukça önemli 4 etkisini gösteriyor. Gürültülü açık ofisler hakkındaki şok edici gerçekler için dikkatle dinleyin.
Julian Treasure - Sound consultant
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Julian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:15
Over the next five minutes,
0
0
2000
Önümüzdeki beş dakika içinde,
00:17
my intention is to transform your relationship with sound.
1
2000
4000
ses ile olan ilişkinizi değiştirmeye çalışacağım.
00:21
Let me start with the observation that most of the sound around us is accidental,
2
6000
3000
İzin verirseniz etrafımızdaki seslerin çoğunun kazara olduğu gözlemiyle başlayayım.
00:24
and much of it is unpleasant. (Traffic noise)
3
9000
2000
Ve bunların çoğu hoş değildir. (Trafik gürültüsü)
00:26
We stand on street corners, shouting over noise like this,
4
11000
2000
Sokak köşelerinde dururuz, bunun gibi gürültüler arasında bağırır,
00:28
and pretending that it doesn't exist.
5
13000
3000
ve onları duymazdan geliriz.
00:31
Well, this habit of suppressing sound has meant that our
6
16000
2000
Tabii, bu sesi bastırma alışkanlığı gösterir ki
00:33
relationship with sound has become largely unconscious.
7
18000
3000
bizim sesle olan ilişkimiz çoğunlukla bilinçsiz olagelmiştir.
00:36
There are four major ways sound is affecting you all the time,
8
21000
3000
Sesin sizi her zaman etkilediği dört ana yönü vardır,
00:39
and I'd like to raise them in your consciousness today.
9
24000
3000
ve ben bugün bunları sizin bilincinizde çıkarmak istiyorum.
00:42
First is physiological. (Loud alarm clocks)
10
27000
5000
İlki fizyolojik yönü. (Gürültülü çalar saat)
00:47
Sorry about that. I've just given you a shot of cortisol, your fight/flight hormone.
11
32000
3000
Üzgünüm. Az önce size bir doz kortizol, savaş/kaç hormonu verdim.
00:50
Sounds are affecting your hormone secretions all the time,
12
35000
3000
Hormon salgılarınız seslerden her zaman etkilenirler.
00:53
but also your breathing, your heart rate -- which I just also did --
13
38000
3000
fakat nefes alış verişiniz, kalp atış hızınız, bende de olduğu gibi, etkilenir,
00:56
and your brainwaves.
14
41000
2000
ve beyin dalgalarınız da.
00:58
It's not just unpleasant sounds like that that do it.
15
43000
2000
Bunu sadece bu tarz hoş olmayan sesler yapmamaktadır.
01:00
This is surf. (Ocean waves)
16
45000
2000
Bunlar dalgalar. (Okyanus sesleri)
01:02
It has the frequency of roughly 12 cycles per minute.
17
47000
2000
Frekansı 12 döngü/dakika civarındadır.
01:04
Most people find that very soothing,
18
49000
2000
Çoğu insan bunu sakinleştirici bulur,
01:06
and, interestingly, 12 cycles per minute
19
51000
2000
ve, ilginçtir ki, 12 döngü/dakika
01:08
is roughly the frequency of the breathing of a sleeping human.
20
53000
3000
kabaca bir insanın nefes alış verişinin frekansına eşittir.
01:11
There is a deep resonance with being at rest.
21
56000
2000
İstirahatte olma durumuyla derin bir ilgisi vardır.
01:13
We also associate it with being stress-free
22
58000
2000
Bunu, stresten uzak ve tatilde olma
01:15
and on holiday.
23
60000
2000
durumu ile bağdaştırırız.
01:17
The second way in which sound affects you is psychological.
24
62000
3000
Sesin bizi diğer bir etkileme şekli psikolojiktir.
01:20
Music is the most powerful form of sound that we know
25
65000
3000
Müzik, bildiğimiz kadarıyla, insanın ruhsal durumunu
01:23
that affects our emotional state. (Albinoni's Adagio)
26
68000
2000
etkileyen en etkili sestir. (Albinoni - Adagio)
01:25
This is guaranteed to make most of you feel pretty sad
27
70000
2000
Eğer bu çalmaya devam ederse, çoğunuzun
01:27
if I leave it on.
28
72000
2000
oldukça hüzünleneceğini garanti edebilirim.
01:29
Music is not the only kind of sound, however, which affects your emotions.
29
74000
3000
Fakat, duygularınızı etkileyen tek ses türü müzik değildir elbette.
01:32
Natural sound can do that too.
30
77000
2000
Doğa sesleri de bu vazifeyi görür.
01:34
Birdsong, for example, is a sound which most people
31
79000
2000
Kuş sesleri, mesela, çoğu kimse için güven veren
01:36
find reassuring. (Birds chirping)
32
81000
2000
bir ses türüdür. (Cıvıldayan kuşlar)
01:38
There is a reason for that. Over hundreds of thousands of years
33
83000
2000
Bunun bir sebebi var. Yüzbinlerce yıl boyunca
01:40
we've learned that when the birds are singing, things are safe.
34
85000
3000
şunu öğrendik ki kuşlar ötüyorsa, her şey güvendedir.
01:43
It's when they stop you need to be worried.
35
88000
2000
Asıl sustukları zaman endişelenmen gerekir.
01:45
The third way in which sound affects you is cognitively.
36
90000
3000
Seslerin bizi üçüncü bir etkileme şekli bilişseldir.
01:48
You can't understand two people talking at once ("If you're listening to this version of")
37
93000
2000
Aynı anda konuşan iki kişinin, ya da burada olduğu gibi tek kişinin, dediklerini
01:50
("me you're on the wrong track.") or in this case one person talking twice.
38
95000
2000
anlayamazsınız ("Eğer bu dediğimi dinliyorsanız yanlış iz üstündesiniz.")
01:52
Try and listen to the other one. ("You have to choose which me you're going to listen to.")
39
97000
3000
(Diğerini dinlemeye çalışınız.) Hangi "ben"i dinleyeceğinize karar vermeniz gerekiyor.
01:55
We have a very small amount of bandwidth for processing auditory input,
40
100000
3000
İşitsel veriyi işleyebilecek bant genişliğimiz oldukça kısıtlıdır,
01:58
which is why noise like this -- (Office noise) --
41
103000
2000
bundandır ki, bu tarz sesler -- (Ofis sesleri) --
02:00
is extremely damaging for productivity.
42
105000
3000
üretkenliğe fazlasıyla zarar verirler.
02:03
If you have to work in an open-plan office like this,
43
108000
3000
Eğer bu tarz açık ofiste çalışmak zorundaysanız,
02:06
your productivity is greatly reduced.
44
111000
2000
verimliliğiniz büyük miktarda azalmaktadır.
02:08
And whatever number you're thinking of, it probably isn't as bad as this.
45
113000
3000
Ve ne kadar olduğunu düşünüyorsanız, muhtemelen bu kadar kötü değildir.
02:11
(Ominous music)
46
116000
4000
(Kaygı verici müzik)
02:15
You are one third as productive in open-plan offices as in quiet rooms.
47
120000
3000
Sessiz bir odadaki verimliliğinizin üçte biri kadardır.
02:18
And I have a tip for you. If you have to work in spaces like that,
48
123000
3000
Size bir sır vereyim. Eğer bu tarz yerlerde çalışmak durumunda iseniz,
02:21
carry headphones with you, with a soothing sound like birdsong.
49
126000
3000
kuş ötüşü gibi sakinleştirici seslerle birlikte kulaklık taşıyın.
02:24
Put them on and your productivity goes back up to triple what it would be.
50
129000
3000
Kullanın bunları ve veriminiz üç katına çıksın.
02:27
The fourth way in which sound affects us is behaviorally.
51
132000
4000
Seslerin bizi dördüncü etkileme şekli ise davranışsaldır.
02:31
With all that other stuff going on, it would be amazing
52
136000
2000
Etramızda olan o kadar şeye rağmen davranışımızın
02:33
if our behavior didn't change.
53
138000
2000
değişmemesi şaşırtıcı olurdu zaten.
02:35
(Techno music inside a car) So, ask yourself: Is this person ever going to drive
54
140000
2000
(Arabada çalan tekno müzik) O zaman, sorun kendinize: Bu adam hızını sürekli
02:37
at a steady 28 miles per hour? I don't think so.
55
142000
4000
45 km/s de tutabilecek mi? Sanmıyorum.
02:41
At the simplest, you move away from unpleasant sound
56
146000
3000
Kısacası, kötü seslerden uzaklaşır ve
02:44
and towards pleasant sounds.
57
149000
2000
hoş seslere yönelirsiniz.
02:46
So if I were to play this -- (Jackhammer) --
58
151000
3000
Eğer bunu bir kaç saniyeden fazla
02:49
for more than a few seconds, you'd feel uncomfortable;
59
154000
2000
çalsaydım -- (Kaya matkabı) -- rahatsız olurdunuz;
02:51
for more than a few minutes, you'd be leaving the room in droves.
60
156000
3000
biraz daha fazla çalsam, odayı toplu halde terkederdiniz.
02:54
For people who can't get away from noise like that,
61
159000
2000
Bu tarz sesler, uzaklaşma imkanı olmayan insanların
02:56
it's extremely damaging for their health.
62
161000
2000
sağlıklarına oldukça zarar vermektedir.
02:58
And that's not the only thing that bad sound damages.
63
163000
3000
Ve bu, kötü sesin zarar verdiği tek şey de değildir.
03:01
Most retail sound is inappropriate and accidental, and even hostile,
64
166000
3000
Birçok perakende satış müziği uygunsuz ve rastgele, hatta saldırgandır,
03:04
and it has a dramatic effect on sales.
65
169000
3000
ve satışlar üzerinde çarpıcı bir etkisi var.
03:07
For those of you who are retailers, you may want to look away
66
172000
2000
Eğer aranızda perakendeci varsa, bu slaytı göstermeden önce
03:09
before I show this slide.
67
174000
3000
kafasını çevirse iyi olur.
03:12
They are losing up to 30 percent of their business
68
177000
2000
Bunlar, insanlar mağazaları daha çabuk terkettikleri için,
03:14
with people leaving shops faster, or just turning around on the door.
69
179000
3000
işlerinin yüzde 30'una yakınını kaybediyorlar.
03:17
We all have done it, leaving the area
70
182000
2000
Hepimiz yapmışızdır bunu, sırf müzik
03:19
because the sound in there is so dreadful.
71
184000
3000
çok berbat diye alanı terketmişizdir.
03:22
I want to spend just a moment talking about
72
187000
2000
Bizim geliştirdiğimiz ve sesi tepeden
03:24
the model that we've developed, which allows us to start at the top
73
189000
2000
başlayarak analiz edip, az önce bahsettiğim 4 etkiyi
03:26
and look at the drivers of sound, analyze the soundscape
74
191000
3000
tahmin etme imkanı sunan bir modele
03:29
and then predict the four outcomes I've just talked about.
75
194000
2000
kısaca bir değinmek istiyorum,
03:31
Or start at the bottom,
76
196000
2000
Ya da ilk olarak elde etmek istediğimiz sonucu söyleyip,
03:33
and say what outcomes do we want,
77
198000
2000
istenilen etkiyi yaratacak bir ses
03:35
and then design a soundscape to have a desired effect.
78
200000
2000
düzeni de tasarlayabiliyorsunuz.
03:37
At last we've got some science we can apply.
79
202000
2000
Nihayet somut bir bilim elde ediyoruz.
03:39
And we're in the business of designing soundscapes.
80
204000
3000
Ve ses düzeni tasarımı işine adımımızı atmış bulunuyoruz.
03:42
Just a word on music. Music is the most powerful sound there is,
81
207000
3000
Müzik üzerine bir kelime. Var olan en güçlü ses müziktir,
03:45
often inappropriately deployed.
82
210000
2000
ve bazen oransızca yayılmış haldedirler.
03:47
It's powerful for two reasons. You recognize it fast,
83
212000
3000
İki sebepten ötürü güçlüdür. Hemen tanırsınız.
03:50
and you associate it very powerfully.
84
215000
2000
Ve kuvvetli bir şekilde bir şeylerle ilişkilendirirsiniz.
03:52
I'll give you two examples. (First chord of The Beatles' "A Hard Day's Night")
85
217000
3000
İki örnek vereceğim. (The Beatles "A Hard Day's Night")
03:55
Most of you recognize that immediately.
86
220000
2000
Çoğunuz bunu hemen tanıdınız.
03:57
The younger, maybe not. (Laughter)
87
222000
3000
Gençler problem yaşayabilir. (Gülüşmeler)
04:00
(First two notes of "Jaws" theme) And most of you associate that with something!
88
225000
3000
("Jaws"ın ilk iki notası) Ve birçoğunuz bunu bir şeyle bağdaştırmışsınızdır.
04:03
Now, those are one-second samples of music.
89
228000
2000
Bunlar müzik adına bir iki örnekti.
04:05
Music is very powerful. And unfortunately
90
230000
2000
Müzik çok güçlüdür. Ve maalesef
04:07
it's veneering commercial spaces, often inappropriately.
91
232000
3000
reklam amaçlı kullanılmaktadır, çoğu zaman da uygunsuzca.
04:10
I hope that's going to change over the next few years.
92
235000
3000
Umarım bu, önümüzdeki beş sene içerisinde değişecek.
04:13
Let me just talk about brands for a moment,
93
238000
2000
Biraz markalardan bahsetmek istiyorum,
04:15
because some of you run brands. Every brand is out there
94
240000
2000
çünkü aranızda marka sahibi olanlar var. Her marka kendi
04:17
making sound right now.
95
242000
2000
sesini yapmakta şu anda.
04:19
There are eight expressions of a brand in sound.
96
244000
2000
Markanın sese kattığı sekiz tane anlam vardır.
04:21
They are all important. And every brand needs to have guidelines at the center.
97
246000
3000
Bunların hepsi önemlidir. Ve her marka merkezde prensiplerine yer vermesi gerekir.
04:24
I'm glad to say that is starting to happen now.
98
249000
2000
Bunun şu an başlamış olduğunu söylemekten mutluluk duyuyorum.
04:26
(Intel ad jingle)
99
251000
3000
(Intel reklam müziği)
04:29
You all recognize that one. (Nokia ringtone) This is the
100
254000
2000
Hepiniz tanımışsınızdır bunu. (Nokia zil sesi) Bu,
04:31
most-played tune in the world today.
101
256000
2000
dünyada en çok çalan melodi bugün.
04:33
1.8 billion times a day, that tune is played.
102
258000
4000
Günde 1.8 milyar kez çalmakta.
04:37
And it cost Nokia absolutely nothing.
103
262000
3000
Ve Nokia'ya herhangi bir maliyeti yok.
04:40
Just leave you with four golden rules, for those of you who run businesses,
104
265000
2000
Sizi, işletmeci olanlarınızı, reklam müziğinin
04:42
for commercial sound.
105
267000
2000
dört altın kuralı ile bırakmak istiyorum.
04:44
First, make it congruent,
106
269000
2000
İlk olarak, sesi uyumlu yapın,
04:46
pointing in the same direction as your visual communication.
107
271000
2000
görsel iletişiminizle aynı yönde olsun.
04:48
That increases impact by over 1,100 percent.
108
273000
3000
Bu, etkiyi yüzde 1100'ün üzerinde artıracaktır.
04:51
If your sound is pointing the opposite direction, incongruent,
109
276000
4000
Eğer müziğiniz zıt yönü işaret ediyorsa, uyumsuzsa,
04:55
you reduce impact by 86 percent.
110
280000
2000
etkiyi yüzde 86 azaltır.
04:57
That's an order of magnitude, up or down.
111
282000
2000
Bu bir büyüklük sırasıdır, aşağı ya da yukarı.
04:59
This is important.
112
284000
2000
Bu önemli.
05:01
Secondly, make it appropriate to the situation.
113
286000
3000
İkinci olarak, duruma uygun hale getirin.
05:04
Thirdly, make it valuable. Give people something with the sound.
114
289000
2000
Üçüncü olarak, onu değerli kılın. İnsanlara müzik eşliğinde bir şeyler verin.
05:06
Don't just bombard them with stuff.
115
291000
2000
Onları sadece gereksiz şeylere boğmayın.
05:08
And, finally, test and test it again.
116
293000
2000
Ve, son olarak, tekrar tekrar test edin.
05:10
Sound is complex. There are many countervailing influences.
117
295000
2000
Ses karmaşıktır. Birçok karşı etkisi vardır.
05:12
It can be a bit like a bowl of spaghetti:
118
297000
2000
Onu bir spagetti kasesine benzetebiliriz:
05:14
sometimes you just have to eat it and see what happens.
119
299000
4000
bazen ne olduğunu öğrenmek için yemek zorundasınızdır.
05:18
So I hope this talk has raised sound in your consciousness.
120
303000
2000
Umarım konuşmam bilincinizdeki sesi uyandırmıştır.
05:20
If you're listening consciously,
121
305000
2000
Eğer bilinçli olarak dinlerseniz,
05:22
you can take control of the sound around you.
122
307000
2000
etrafınızdaki sesleri kontrolünüz altına alabilirsiniz.
05:24
It's good for your health. It's good for your productivity.
123
309000
2000
Bu hem sağlığınız için hem de verimliliğiniz için önemlidir.
05:26
If we all do that we move to a state
124
311000
2000
Eğer hepimiz bunu yaparsak, "seslerin
05:28
that I like to think will be sound living in the world.
125
313000
3000
varolduğu" bir dünyada yaşıyor olacağız.
05:31
I'm going to leave you with a little bit more birdsong. (Birds chirping)
126
316000
2000
Sizi biraz daha fazla kuş cıvıltılarıyla baş başa bırakıyorum. (Cıvıldayan kuşlar)
05:33
I recommend at least five minutes a day, but there is no maximum dose.
127
318000
3000
En az beş dakika dinlemenizi tavsiye ediyorum, ama üst sınır yok.
05:36
Thank you for lending me your ears today.
128
321000
2000
Bugün kulaklarınızı bana emanet ettiğiniz için teşekkür ederim.
05:38
(Applause)
129
323000
3000
(Alkış)
ABOUT THE SPEAKER
Julian Treasure - Sound consultantJulian Treasure studies sound and advises businesses on how best to use it.
Why you should listen
Julian Treasure is the chair of the Sound Agency, a firm that advises worldwide businesses -- offices, retailers, airports -- on how to design sound in their physical spaces and communication. He asks us to pay attention to the sounds that surround us. How do they make us feel: productive, stressed, energized, acquisitive?
Treasure is the author of the book Sound Business, a manual for effective sound use in every aspect of business. His most recent book, How to be Heard: Secrets for Powerful Speaking and Listening, based on his TED Talk, offers practical exercises to improve communication skills and an inspiring vision for a sonorous world of effective speaking, conscious listening and understanding. He speaks globally on this topic.
Julian Treasure | Speaker | TED.com