TEDGlobal>Geneva
Yanis Varoufakis: Capitalism will eat democracy -- unless we speak up
იანის ვარუფაკისი: კაპიტალიზმი შეჭამს დემოკრატიას, ხმას თუ არ ამოვიღებთ
Filmed:
Readability: 5.5
2,947,643 views
გიფიქრიათ, რატომ აღარ არიან პოლიტიკოსები ისეთები, როგორებიც ადრე იყვნენ? რატომაა, რომ თითქოს მთავრობა უძლურია გადაჭრას რეალური პრობლემები? ეკონომისტის და საბერძნეთის ყოფილი ფინანსთა მინისტრის იანის ვარუფაკისის აზრით ეს იმიტომ ხდება, რომ დღეს-დღეობით შენ შეიძლება იყო პოლიტიკაში, მაგრამ არ გქონდეს ძალაუფლება, რადგან ნამდვილი ძალაუფება მათ უპყრიათ ხელთ, ვინც ეკონომიკას აკონტროლებს. ის ფიქრობს, რომ სუპერ მდიდრები და კორპორაციები პოლიტიკური სფეროს კანიბალიზაციით არიან დაკავებული, რაც ფინანსურ კრიზისს იწვევს. ამ საუბარში მოისმენთ მის საოცნებო სამყაროზე, რომელშიც კაპიტალი და შრომა აღარ ებრძვიან ერთმანეთს: "ისეთზე, რომელიც ერთდროულად ლიბერტარიანულიც არის, მარქსისტულიც და კენზიანურიც"
Yanis Varoufakis - Economist and professor
Yanis Varoufakis thinks we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism. Full bio
Yanis Varoufakis thinks we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:13
Democracy.
0
1200
1200
დემოკრატია.
00:14
In the West,
1
2960
1336
დასავლეთში,
00:16
we make a colossal mistake
taking it for granted.
taking it for granted.
2
4320
3936
დიდ შეცდომას ვუშვებთ,
როცა მას თავისთავად ნაგულისხმევად ვიღებთ.
როცა მას თავისთავად ნაგულისხმევად ვიღებთ.
00:20
We see democracy
3
8280
1296
ჩვენ დემოკრატიას ვხედავთ,
00:21
not as the most fragile
of flowers that it really is,
of flowers that it really is,
4
9600
4496
არა როგორც მყიფე ყვავილს,
როგორიც ისაა სინამდვილეში,
როგორიც ისაა სინამდვილეში,
00:26
but we see it as part
of our society's furniture.
of our society's furniture.
5
14120
2840
არამედ როგორც ავეჯის ნაწილს
ჩვენი საზოგადოებისთვის.
ჩვენი საზოგადოებისთვის.
00:29
We tend to think of it
as an intransigent given.
as an intransigent given.
6
17960
4000
ჩვენ გვჩვევია მისი როგორც
უცვლელი მოცემულობის აღქმა.
უცვლელი მოცემულობის აღქმა.
00:34
We mistakenly believe that capitalism
begets inevitably democracy.
begets inevitably democracy.
7
22680
5216
ჩვენ შეცდომით გვგონია, რომ კაპიტალიზმი
თავისთავად შობს დემოკრატიას.
თავისთავად შობს დემოკრატიას.
00:39
It doesn't.
8
27920
1336
ასე არ არის.
00:41
Singapore's Lee Kuan Yew
and his great imitators in Beijing
and his great imitators in Beijing
9
29280
4376
სინგაპურელმა ლი კუან იუმ
და მისმა დიდმა მიმდევრებმა პეკინიდან
და მისმა დიდმა მიმდევრებმა პეკინიდან
00:45
have demonstrated beyond reasonable doubt
10
33680
2936
ამის უტყუარი დემონსრაცია გააკეთეს,
00:48
that it is perfectly possible
to have a flourishing capitalism,
to have a flourishing capitalism,
11
36640
3896
რომ სრულიად შესაძლებელია,
კაპიტალიზმი ყვაოდეს,
კაპიტალიზმი ყვაოდეს,
00:52
spectacular growth,
12
40560
1600
იყოს არნახული ზრდა,
00:54
while politics remains democracy-free.
13
42960
3056
ამ დროს კი პოლიტიკა
დაცლილი იყოს დემოკრატიისგან.
დაცლილი იყოს დემოკრატიისგან.
00:58
Indeed, democracy is receding
in our neck of the woods,
in our neck of the woods,
14
46040
4416
მართლაც, დემოკრატია მცირდება ჩვენთან,
01:02
here in Europe.
15
50480
1576
აქ ევროპაში.
01:04
Earlier this year,
while I was representing Greece --
while I was representing Greece --
16
52080
3376
წლის დასაწყისში,
როცა საბერძნეთს წარმოვადგენდი...
როცა საბერძნეთს წარმოვადგენდი...
01:07
the newly elected Greek government --
17
55480
2736
ახალ არჩეულ საბერძნეთის მთავრობას...
01:10
in the Eurogroup as its Finance Minister,
18
58240
2696
ევროჯგუში როგორც ფინანსთა მინისტრი,
01:12
I was told in no uncertain terms
that our nation's democratic process --
that our nation's democratic process --
19
60960
4936
ცალსახად მითხრეს,
რომ ჩვენი ქვეყნის დემოკრატიული პროცესი,
რომ ჩვენი ქვეყნის დემოკრატიული პროცესი,
01:17
our elections --
20
65920
1416
ჩვენი არჩევნები
01:19
could not be allowed to interfere
21
67360
1776
ვერ იქონიებს გავლენას
01:21
with economic policies
that were being implemented in Greece.
that were being implemented in Greece.
22
69160
3240
ეკონომიკურ პოლიტიკაზე,
რომელიც საბერძნეთშია დანერგილი
რომელიც საბერძნეთშია დანერგილი
01:25
At that moment,
23
73120
1216
ამ მომენტში.
01:26
I felt that there could be no greater
vindication of Lee Kuan Yew,
vindication of Lee Kuan Yew,
24
74360
4296
მე ვიგრძენი, რომ შეუძლებელია არსებობდეს
ლი კუან იუს
ლი კუან იუს
01:30
or the Chinese Communist Party,
25
78680
1536
და ჩინეთის კომუნისტური პარტიის
ამაზე დიდი გამართლება,
ამაზე დიდი გამართლება,
01:32
indeed of some recalcitrant
friends of mine who kept telling me
friends of mine who kept telling me
26
80240
3736
ზოგი ჩემი ჯიუტი მეგობრისაც,
რომელიც მეუბნებოდა,
რომელიც მეუბნებოდა,
01:36
that democracy would be banned
if it ever threatened to change anything.
if it ever threatened to change anything.
27
84000
4320
რომ დემოკრატია აიკრძალება,
თუ ის რამის შეცვლის საფრთხეს შექმნის
თუ ის რამის შეცვლის საფრთხეს შექმნის
01:41
Tonight, here, I want to present to you
28
89640
3256
ამ საღამოს, აქ, მინდა წარმოგიდგინოთ
01:44
an economic case
for an authentic democracy.
for an authentic democracy.
29
92920
3160
ეკონომიკური სისტემა
ნამდვილი დემოკრატიისთვის.
ნამდვილი დემოკრატიისთვის.
01:48
I want to ask you
to join me in believing again
to join me in believing again
30
96600
4856
მინდა გთხოვოთ შემომიერთდეთ
იმის კვლავ დაჯერებაში,
იმის კვლავ დაჯერებაში,
01:53
that Lee Kuan Yew,
31
101480
2000
რომ ლი კუან იუ
01:56
the Chinese Communist Party
32
104480
1376
და ჩინეთის კომუნისტური პარტია
01:57
and indeed the Eurogroup
33
105880
1376
და ასევე ევროჯგუფი
01:59
are wrong in believing
that we can dispense with democracy --
that we can dispense with democracy --
34
107280
3640
ცდებიან როცა ჰგონიათ,
რომ ჩვენ შეგვიძლია უგულებელვყოთ დემოკრატია
რომ ჩვენ შეგვიძლია უგულებელვყოთ დემოკრატია
02:03
that we need an authentic,
boisterous democracy.
boisterous democracy.
35
111600
3736
და იმაში, რომ ჩვენ გვჭირდება
ნამდვილი, მძვინვარე დემოკრატია,
ნამდვილი, მძვინვარე დემოკრატია,
02:07
And without democracy,
36
115360
2976
და მის გარეშე,
02:10
our societies will be nastier,
37
118360
2856
ჩვენი საზოგადოება იქნება უფრო საშინელი,
02:13
our future bleak
38
121240
2136
მომავალი უფერული
02:15
and our great, new technologies wasted.
39
123400
2816
და ჩვენი დიდებული,
ახალი ტექნოლოგიები დაკარგული.
ახალი ტექნოლოგიები დაკარგული.
02:18
Speaking of waste,
40
126240
1256
დანაკარგებს რაც შეეხება,
02:19
allow me to point out
an interesting paradox
an interesting paradox
41
127520
2775
ნება მომეცით
საინტერესო პარადოქსი აღვნიშნო,
საინტერესო პარადოქსი აღვნიშნო,
02:22
that is threatening
our economies as we speak.
our economies as we speak.
42
130320
2776
რომელიც ჩვენს ეკონომიკებს უქმნის საფრთხეს.
02:25
I call it the twin peaks paradox.
43
133120
2296
მე ამას ტყუპი მწვერვალის პარადოქსს ვეძახი.
02:27
One peak you understand --
44
135440
1296
ერთ მწვერვალს ხვდებით...
02:28
you know it, you recognize it --
45
136760
1616
თქვენ იცით ის, ამჩნევთ მას...
02:30
is the mountain of debts
that has been casting a long shadow
that has been casting a long shadow
46
138400
5056
ეს ვალების მთაა,
რომელიც
აშშ-ს, ევროპას და მთელს მსოფლიოს ჩრდილავს.
აშშ-ს, ევროპას და მთელს მსოფლიოს ჩრდილავს.
02:35
over the United States,
Europe, the whole world.
Europe, the whole world.
47
143480
2816
02:38
We all recognize the mountain of debts.
48
146320
1880
ჩვენ ყველა ვამჩნევთ ვალების მთას,
02:40
But few people discern its twin.
49
148880
4120
მაგრამ ცოტა თუ ამოიცნობს ამას
როგორც ტყუპ მწვერვალს.
როგორც ტყუპ მწვერვალს.
02:45
A mountain of idle cash
50
153640
2200
უმოქმედო ფულის მთა,
02:48
belonging to rich savers
and to corporations,
and to corporations,
51
156840
3360
რომელიც მდიდარ დამზოგავებს
და კორპორაციებს ეკუთვნის.
და კორპორაციებს ეკუთვნის.
02:53
too terrified to invest it
52
161120
2576
ზედმეტად უფრთხიან
02:55
into the productive activities
that can generate the incomes
that can generate the incomes
53
163720
3296
წარმოებაში ინვესტირებას,
რომელიც გამოიმუშავებს მოგებას,
რომელიც გამოიმუშავებს მოგებას,
02:59
from which you can extinguish
the mountain of debts
the mountain of debts
54
167040
3056
რომელიც ვალების მთას აღმოფხვრის
03:02
and which can produce all those things
that humanity desperately needs,
that humanity desperately needs,
55
170120
3976
და რომელიც აწარმოებს ყველაფერ იმას,
რაც კაცობრიობას ასე ძალიან ესაჭიროება,
რაც კაცობრიობას ასე ძალიან ესაჭიროება,
03:06
like green energy.
56
174120
1656
როგორც "მწვანე" ენერგია.
03:07
Now let me give you two numbers.
57
175800
2336
ნება მომეცით ორი რიცხვი მოგაწოდოთ.
03:10
Over the last three months,
58
178160
1336
გასული სამი თვის მანძილზე
03:11
in the United States,
in Britain and in the Eurozone,
in Britain and in the Eurozone,
59
179520
2776
აშშ-ში, ბრიტანეთში და ევროზონაში
03:14
we have invested, collectively,
3.4 trillion dollars
3.4 trillion dollars
60
182320
4416
ერთად 3.4 ტრილიონი დოლარის
ინვესტიცია გაკეთდა
ინვესტიცია გაკეთდა
03:18
on all the wealth-producing goods --
61
186760
2656
ყველა ისეთ საკეთილდღეო საგნებზე,
03:21
things like industrial plants, machinery,
62
189440
3016
როგორიც სამრეწველო საწარმოები,
სამანქანო დანადგარები,
სამანქანო დანადგარები,
03:24
office blocks, schools,
63
192480
2216
საოფისე შენობები, სკოლები,
03:26
roads, railways, machinery,
and so on and so forth.
and so on and so forth.
64
194720
3136
გზები, რკინიგზები და ა.შ.
03:29
$3.4 trillion sounds like a lot of money
65
197880
2736
3.4 ტრილიონი დოლარი შთამბეჭდავად ჟღერს,
03:32
until you compare it to the $5.1 trillion
66
200640
3856
სანამ მას 5.1 ტრილიონს შეადარებთ,
03:36
that has been slushing around
in the same countries,
in the same countries,
67
204520
2696
რომელიც იმავე ქვეყნებში,
ჩვენს ფინანსურ დაწესებულებებში,
03:39
in our financial institutions,
68
207240
1816
03:41
doing absolutely nothing
during the same period
during the same period
69
209080
3200
საფონდო ბირჟებზე ინფლაციის
და უძრავ ქონებაზე ფასების ზრდის გარდა,
და უძრავ ქონებაზე ფასების ზრდის გარდა,
03:45
except inflating stock exchanges
and bidding up house prices.
and bidding up house prices.
70
213440
4856
ყველანაირი დანიშნულების გარეშე მოძრაობს,
ამავე პერიოდში.
ამავე პერიოდში.
03:50
So a mountain of debt
and a mountain of idle cash
and a mountain of idle cash
71
218320
5256
მაშ, ვალების და უმოქმედო ფულის მთა,
03:55
form twin peaks,
failing to cancel each other out
failing to cancel each other out
72
223600
3696
ისინი ტყუპ პიკს ქმნიან,
03:59
through the normal
operation of the markets.
operation of the markets.
73
227320
2816
რომლებიც ნორმალური ფუქციონირების ბაზარით
ერთმანეთს ვერ აბათილებენ.
ერთმანეთს ვერ აბათილებენ.
04:02
The result is stagnant wages,
74
230160
2320
შედეგად გაყინული ხელფასები,
04:05
more than a quarter of 25- to 54-year-olds
in America, in Japan and in Europe
in America, in Japan and in Europe
75
233360
5656
25-დან 54 წლამდე ადამიანების
მეოთხედზე მეტი უმუშევარი
მეოთხედზე მეტი უმუშევარი
04:11
out of work.
76
239040
1496
აშშ-ში, იაპონიაში და ევროპაში.
04:12
And consequently, low aggregate demand,
77
240560
2336
და შესაბამისად დაბალი ერთობლივი მოთხოვნა,
04:14
which in a never-ending cycle,
78
242920
2216
რაც ამ უწყვეტ წრეში
04:17
reinforces the pessimism of the investors,
79
245160
2720
ინვესტორების პესიმიზმს აძლიერებს,
04:20
who, fearing low demand,
reproduce it by not investing --
reproduce it by not investing --
80
248880
3816
რომლებსაც დაბალი მოთხოვნა აშინებთ
და ინვესტირებას არ ახორციელებენ.
და ინვესტირებას არ ახორციელებენ.
04:24
exactly like Oedipus' father,
81
252720
2696
ზუსტად ოიდიპოსის მამასავით,
04:27
who, terrified
by the prophecy of the oracle
by the prophecy of the oracle
82
255440
2495
რომელსაც აშინებდა ორაკულის
წინასწარმეტყველება,
წინასწარმეტყველება,
04:29
that his son would grow up to kill him,
83
257959
2737
რომ მისი ვაჟი გაიზრდება და მოკლავს მას.
04:32
unwittingly engineered the conditions
84
260720
1936
ამით უნებლიედ შექმნა იმის პირობები,
04:34
that ensured that Oedipus,
his son, would kill him.
his son, would kill him.
85
262680
3000
რომ მის ვაჟს, ოიდიპოსს, იგი მოეკლა.
04:38
This is my quarrel with capitalism.
86
266560
2000
ეს არის კაპიტალიზმთან ჩემი უთანხმოება.
04:41
Its gross wastefulness,
87
269200
2016
მისი დიდი დანაკარგები,
04:43
all this idle cash,
88
271240
1616
მთელი ეს უმოქმედო ფული,
04:44
should be energized to improve lives,
89
272880
4096
ამოქმედებული უნდა იქნას
ცხოვრების გასაუმჯობესებლად
ცხოვრების გასაუმჯობესებლად
04:49
to develop human talents,
90
277000
1336
და ადამიანური ნიჭის განსავითარებლად
04:50
and indeed to finance
all these technologies,
all these technologies,
91
278360
2856
და რა თქმა უნდა
ყველა იმ ტექნოლოგიის დასაფინანსებლად,
ყველა იმ ტექნოლოგიის დასაფინანსებლად,
04:53
green technologies,
92
281240
1256
როგორც "მწვანე" ტექნოლოგიაა,
04:54
which are absolutely essential
for saving planet Earth.
for saving planet Earth.
93
282520
2760
რომელიც აბსოლუტურად აუცილებელია
დედამიწის გადასარჩენად.
დედამიწის გადასარჩენად.
04:58
Am I right in believing
that democracy might be the answer?
that democracy might be the answer?
94
286280
3256
მართალი ვარ როცა მგონია,
რომ დემოკრატია შეიძლება იყოს ამის პასუხი?
რომ დემოკრატია შეიძლება იყოს ამის პასუხი?
05:01
I believe so,
95
289560
1216
მე ასე მგონია,
05:02
but before we move on,
96
290800
1216
მაგრამ სანამ განვაგრძობთ,
05:04
what do we mean by democracy?
97
292040
1400
რას ვგულისხმობთ დემოკრატიაში?
05:06
Aristotle defined democracy
98
294520
2416
არისტოტელემ დემოკრატია განმარტა,
05:08
as the constitution
in which the free and the poor,
in which the free and the poor,
99
296960
4936
როგორც კონსტიტუცია,
სადაც უმრვლესობაში მყოფი
სადაც უმრვლესობაში მყოფი
თავისუფალი და ღარიბი ხალხი,
აკონტროლებს მთავრობას.
აკონტროლებს მთავრობას.
05:13
being in the majority, control government.
100
301920
2160
05:17
Now, of course Athenian democracy
excluded too many.
excluded too many.
101
305000
3296
რა თქმა უნდა ათენის დემოკრატია
ბევრს გამორიცხავდა.
ბევრს გამორიცხავდა.
05:20
Women, migrants and,
of course, the slaves.
of course, the slaves.
102
308320
3040
ქალებს, მიგრანტებს და მონებს რა თქმა უნდა.
05:24
But it would be a mistake
103
312040
1256
მაგრამ შეცდომა იქნებოდა
05:25
to dismiss the significance
of ancient Athenian democracy
of ancient Athenian democracy
104
313320
3576
ძველი ათენური დემოკრატიის
მნიშვნელობის იგნორირება,
მნიშვნელობის იგნორირება,
05:28
on the basis of whom it excluded.
105
316920
2000
იმის საფუძველზე თუ ვის გამორიცხავდა.
რაც უფრო არსებითი იყო
ძველი ათენის დემოკრატიაში
ძველი ათენის დემოკრატიაში
05:31
What was more pertinent,
106
319680
1256
05:32
and continues to be so
about ancient Athenian democracy,
about ancient Athenian democracy,
107
320960
3856
და ახლაც არის,
05:36
was the inclusion of the working poor,
108
324840
3496
იყო მშრომელი ღარიბების ჩართულობა,
05:40
who not only acquired
the right to free speech,
the right to free speech,
109
328360
4696
რომლებმაც არა მხოლოდ თავისუფალი სიტყვას
უფლება მიიღეს,
უფლება მიიღეს,
05:45
but more importantly, crucially,
110
333080
2256
არამედ უფრო მნიშვნელოვანი და გადამწყვეტი,
05:47
they acquired the rights
to political judgments
to political judgments
111
335360
2616
მათ მიიღეს პოლიტიკური შეფასების უფლება,
05:50
that were afforded equal weight
112
338000
2376
რაც თანაბარი საშუალება იყო
მონაწილეობა მიეღოთ
მონაწილეობა მიეღოთ
05:52
in the decision-making
concerning matters of state.
concerning matters of state.
113
340400
3656
სახელმწიფო მნიშვნელობის
გადაწყვეტილებების მიღებაში.
გადაწყვეტილებების მიღებაში.
05:56
Now, of course, Athenian
democracy didn't last long.
democracy didn't last long.
114
344080
3056
რა თქმა უნდა ათენის დემოკრატია
დიდხანს არ გაგრძელებულა.
დიდხანს არ გაგრძელებულა.
05:59
Like a candle that burns brightly,
it burned out quickly.
it burned out quickly.
115
347160
4416
როგორც კაშკაშა სანთელი,
რომელიც სწრაფად ჩაიწვა
რომელიც სწრაფად ჩაიწვა
06:03
And indeed,
116
351600
1216
და რასაკვირველია,
06:04
our liberal democracies today
do not have their roots in ancient Athens.
do not have their roots in ancient Athens.
117
352840
4256
ჩვენი დღევანდელი ლიბერალური დემოკრატიების
ფესვები ძველ ათენში არაა.
ფესვები ძველ ათენში არაა.
06:09
They have their roots in the Magna Carta,
118
357120
2336
მათი ფესვები "დიდ ქარტიაშია",
06:11
in the 1688 Glorious Revolution,
119
359480
3256
1688 წლის "დიად რევოლუციაში",
06:14
indeed in the American constitution.
120
362760
2216
და ამერიკის კონსტიტუციაში.
06:17
Whereas Athenian democracy
was focusing on the masterless citizen
was focusing on the masterless citizen
121
365000
5016
როცა ათენის დემოკრატია თავისუფალი
მოქალაქეების და მშრომელი ღარიბების
მოქალაქეების და მშრომელი ღარიბების
06:22
and empowering the working poor,
122
370040
2280
უფლებებზე აკეთებდა აქცენტს,
06:25
our liberal democracies are founded
on the Magna Carta tradition,
on the Magna Carta tradition,
123
373240
4176
ჩვენი ლიბერალური დემოკრატიები
"დიდი ქარტიის" ტრადიციას ეფუძნება,
"დიდი ქარტიის" ტრადიციას ეფუძნება,
06:29
which was, after all,
a charter for masters.
a charter for masters.
124
377440
3096
რომელიც სინამდვილეში
ბატონების ქარტია იყო.
ბატონების ქარტია იყო.
06:32
And indeed, liberal democracy
only surfaced when it was possible
only surfaced when it was possible
125
380560
4296
და რა თქმა უნდა ლიბერალური დემოკრატია
მხოლოდ მაშინ გაჩნდა როცა შესაძლებელი გახდა
მხოლოდ მაშინ გაჩნდა როცა შესაძლებელი გახდა
06:36
to separate fully the political sphere
from the economic sphere,
from the economic sphere,
126
384880
3856
პოლიტიკური სფეროს და ეკონომიკური სფეროს
სრული განცალკევება,
სრული განცალკევება,
06:40
so as to confine the democratic process
fully in the political sphere,
fully in the political sphere,
127
388760
5056
იმისთვის რომ დემოკრატიული პროცესი
მთლიანად პოლიტიკურ სფეროთი შემოსაზღვრულიყო
მთლიანად პოლიტიკურ სფეროთი შემოსაზღვრულიყო
06:45
leaving the economic sphere --
128
393840
1856
ეკონომიკური სფეროს...
06:47
the corporate world, if you want --
129
395720
1936
თუ გნებავთ, კორპორატიული მსოფლიოს...
06:49
as a democracy-free zone.
130
397680
2680
დემოკრატიისგან თავისუფალ ზონად დატოვებით.
06:53
Now, in our democracies today,
131
401720
2976
დღეს, ჩვენ დემოკრატიებში
06:56
this separation of the economic
from the political sphere,
from the political sphere,
132
404720
3496
ეკონომიკური სფეროს
პოლიტიკურიდან გამოყოფამ,
პოლიტიკურიდან გამოყოფამ,
07:00
the moment it started happening,
133
408240
2256
იმ მომენტში როცა ეს დაიწყო,
07:02
it gave rise to an inexorable,
epic struggle between the two,
epic struggle between the two,
134
410520
4296
უმოწყალო ბრძოლა წარმოშვა ამ ორს შორის.
07:06
with the economic sphere
colonizing the political sphere,
colonizing the political sphere,
135
414840
3216
ეკონომიკურმა სფერომ
პოლიტიკურის კოლონიზება დაიწყო,
პოლიტიკურის კოლონიზება დაიწყო,
07:10
eating into its power.
136
418080
1520
მისი ძალაუფლების ჭამა.
07:12
Have you wondered why politicians
are not what they used to be?
are not what they used to be?
137
420480
3400
გიფიქრიათ რატომ აღარ არიან პოლიტიკოსები
ისეთები როგორებიც ადრე იყვნენ?
ისეთები როგორებიც ადრე იყვნენ?
07:16
It's not because their DNA
has degenerated.
has degenerated.
138
424560
2416
ეს იმიტომ არაა, რომ მათი დნმ გადაგვარდა.
07:19
(Laughter)
139
427000
1616
(სიცილი)
07:20
It is rather because one can be
in government today and not in power,
in government today and not in power,
140
428640
4616
არამედ იმიტომ რომ დღეს შეიძლება მთავრობაში
იყო, მაგრამ არ გქონდეს ძალაუფლება,
იყო, მაგრამ არ გქონდეს ძალაუფლება,
07:25
because power has migrated
from the political to the economic sphere,
from the political to the economic sphere,
141
433280
3296
რადგან ძალაუფლებამ პოლიტიკური სფეროდან
ეკომონიკურში გადაინაცვლა,
ეკომონიკურში გადაინაცვლა,
07:28
which is separate.
142
436600
1240
რომელიც განცალკევებულია.
07:31
Indeed,
143
439160
1576
მართლაც,
07:32
I spoke about my quarrel
with capitalism.
with capitalism.
144
440760
2296
მე კაპიტალიზმთან
ჩემ უთანხმოებაზე ვსაუბრობდი.
ჩემ უთანხმოებაზე ვსაუბრობდი.
07:35
If you think about it,
145
443080
1736
რომ დაუფიქრდეთ,
07:36
it is a little bit like
a population of predators,
a population of predators,
146
444840
3320
ეს რაღაც მტაცებლების ჯგუფივითაა,
07:41
that are so successful in decimating
the prey that they must feed on,
the prey that they must feed on,
147
449080
4720
რომელიც ისეთი წარმატებით ანადგურებს
საკვებ ნადავლს,
საკვებ ნადავლს,
07:46
that in the end they starve.
148
454560
2136
რომ ბოლოს შიმშილობს.
07:48
Similarly,
149
456720
1216
ანალოგიურად,
07:49
the economic sphere has been colonizing
and cannibalizing the political sphere
and cannibalizing the political sphere
150
457960
3696
ეკონომიკური სფერო ისეთ დონეზე ახდენს
პოლიტიკური სფეროს კოლონიზაციას
პოლიტიკური სფეროს კოლონიზაციას
07:53
to such an extent
that it is undermining itself,
that it is undermining itself,
151
461680
3376
და კანიბალიზაციას,
რომ საკუთარ თავს უთხრის ძირს,
რომ საკუთარ თავს უთხრის ძირს,
07:57
causing economic crisis.
152
465080
1736
რითიც ეკონომიკურ კრიზისს იწვევს.
07:58
Corporate power is increasing,
153
466840
2096
კორპორატიული ძალაუფლება იზრდება,
08:00
political goods are devaluing,
154
468960
2216
პოლიტიკური სიკეთეები უფასურდება,
08:03
inequality is rising,
155
471200
1816
უთანასწორობა იზრდება,
08:05
aggregate demand is falling
156
473040
1576
ერთობლივი მოთხოვნა ეცემა
08:06
and CEOs of corporations are too scared
to invest the cash of their corporations.
to invest the cash of their corporations.
157
474640
6120
და კორპორაციების მმართველები ზედმეტად
შეშინებულები არიან ინვესტირებისთვის.
შეშინებულები არიან ინვესტირებისთვის.
08:13
So the more capitalism succeeds
in taking the demos out of democracy,
in taking the demos out of democracy,
158
481520
6656
ანუ, რაც უფრო წარმატებულია კაპიტალიზმი
"დემოს"(ხალხი) ამოგდებით დემოკრატიიდან,
"დემოს"(ხალხი) ამოგდებით დემოკრატიიდან,
08:20
the taller the twin peaks
159
488200
1336
მით უფრო მაღალია ტყუპი მწვერვალი
08:21
and the greater the waste
of human resources
of human resources
160
489560
3536
და უფრო დიდია ადამიანური რესურსის
08:25
and humanity's wealth.
161
493120
1440
და ადამიანთა კეთილდღეობის დანაკარგი.
08:27
Clearly, if this is right,
162
495640
2856
ცხადია, თუ ეს მართალია,
08:30
we must reunite the political
and economic spheres
and economic spheres
163
498520
3056
მაშინ ჩვენ პოლიტიკური და ეკონომიკური
სფეროები კვლავ უნდა გავაერთიანოთ
სფეროები კვლავ უნდა გავაერთიანოთ
08:33
and better do it
with a demos being in control,
with a demos being in control,
164
501600
3496
და უმჯობესია
ეს "დემოს" კონტროლის ქვეშ გაკეთდეს,
ეს "დემოს" კონტროლის ქვეშ გაკეთდეს,
08:37
like in ancient Athens
except without the slaves
except without the slaves
165
505120
2936
როგორც ძველ ათენში,
იმ განსხვავებით რომ მონები,
იმ განსხვავებით რომ მონები,
08:40
or the exclusion of women and migrants.
166
508080
2960
ან ქალები და მიგრანყები არ გამოვრიცხოთ.
08:44
Now, this is not an original idea.
167
512120
1736
ეს იდეა ახალი არ არის.
08:45
The Marxist left
had that idea 100 years ago
had that idea 100 years ago
168
513880
2775
მემარცხენე მარქსისტებს
ის 100 წლის წინ ჰქონდათ
ის 100 წლის წინ ჰქონდათ
08:48
and it didn't go very well, did it?
169
516679
1681
და ეს არც თუ ისე კარგად დამთავრდა, არა?
08:50
The lesson that we learned
from the Soviet debacle
from the Soviet debacle
170
518840
3416
გაკვეთილი რაც საბჭოთა ჩავარდნიდან
ვისწავლეთ არის ის,
ვისწავლეთ არის ის,
08:54
is that only by a miracle
will the working poor be reempowered,
will the working poor be reempowered,
171
522280
6336
რომ ახალი სახის სისასტიკის
და დანაკარების გარეშე,
და დანაკარების გარეშე,
09:00
as they were in ancient Athens,
172
528640
1976
მხოლოდ სასწაული შესძენს
09:02
without creating new forms
of brutality and waste.
of brutality and waste.
173
530640
3760
მშრომელ ღარიბებს ისეთ უფლებებს
როგორც ძველ ათენში.
როგორც ძველ ათენში.
09:06
But there is a solution:
174
534960
1240
მაგრამ არსებობს გამოსავალი:
09:08
eliminate the working poor.
175
536880
1840
მშრომელი ღარიბების გამორიცხვა.
09:11
Capitalism's doing it
176
539360
1256
კაპიტალიზმი ამას აკეთებს
09:12
by replacing low-wage workers
with automata, androids, robots.
with automata, androids, robots.
177
540640
4880
დაბალანაზღაურებადი მუშახელის ავტომატიკით,
ანდროიდებით, რობოტებით ჩანაცვლებით.
ანდროიდებით, რობოტებით ჩანაცვლებით.
09:19
The problem is
178
547080
1216
პრობლემა ისაა,
09:20
that as long as the economic
and the political spheres are separate,
and the political spheres are separate,
179
548320
3216
რომ სანამ ეკონომკური
და პოლიტიკური სფეროები განცალკევებულია,
და პოლიტიკური სფეროები განცალკევებულია,
09:23
automation makes the twin peaks taller,
180
551560
4320
ავტომატიზაცია ტყუპ მწვერვალს
უფრო ამაღლებს,
უფრო ამაღლებს,
09:28
the waste loftier
181
556640
1736
დანაკარგებს უფრო ზრდის
09:30
and the social conflicts deeper,
182
558400
2056
და სოციალურ კონფლიქტს აღრმავებს.
09:32
including --
183
560480
1200
მალე, ვფიქრობ,
09:34
soon, I believe --
184
562320
1536
ისეთი ადგილების ჩათვლით,
09:35
in places like China.
185
563880
1600
როგორც ჩინეთია.
09:38
So we need to reconfigure,
186
566720
2416
ამიტომ გადაწყობა გვჭირდება.
09:41
we need to reunite the economic
and the political spheres,
and the political spheres,
187
569160
3656
ეკონომიკური და პოლიტიკური სფეროები
კვლავ უნდა გავაერთიანოთ,
კვლავ უნდა გავაერთიანოთ,
09:44
but we'd better do it
by democratizing the reunified sphere,
by democratizing the reunified sphere,
188
572840
5376
მაგრამ უმჯობესია
გაერთიანებული სფეროს დემოკრატიზებით
გაერთიანებული სფეროს დემოკრატიზებით
09:50
lest we end up with
a surveillance-mad hyperautocracy
a surveillance-mad hyperautocracy
189
578240
5696
თვალთვალზე ჩაციკლული
ჰიპერავტოკრატია რომ არ მივიღოთ,
ჰიპერავტოკრატია რომ არ მივიღოთ,
09:55
that makes The Matrix, the movie,
look like a documentary.
look like a documentary.
190
583960
4016
რომელიც ფილმ "მატრიცას"
დოკუმენტურად აქცევს.
დოკუმენტურად აქცევს.
10:00
(Laughter)
191
588000
1576
(სიცილი)
10:01
So the question is not
whether capitalism will survive
whether capitalism will survive
192
589600
3416
კითხვა ის კი არაა,
გადაურჩება თუ არა კაპიტალიზმი
გადაურჩება თუ არა კაპიტალიზმი
10:05
the technological innovations
it is spawning.
it is spawning.
193
593040
2320
ტექნოლოგიურ სიახლეებს,
რომლებსაც ის წარმოშობს,
რომლებსაც ის წარმოშობს,
10:07
The more interesting question
194
595960
1616
არამედ უფრო საინტერესოა კითხვაა,
10:09
is whether capitalism will be succeeded
by something resembling a Matrix dystopia
by something resembling a Matrix dystopia
195
597600
5736
გადაიზრდება თუ არა კაპიტალიზმი
"მატრიცისნაირ" დისტოპიაში,
"მატრიცისნაირ" დისტოპიაში,
10:15
or something much closer
to a Star Trek-like society,
to a Star Trek-like society,
196
603360
4416
თუ რაღაც "ვარსკვლავური გზის"
მსგავს საზოგადოებაში,
მსგავს საზოგადოებაში,
10:19
where machines serve the humans
197
607800
2376
სადაც ადამიანებს მანქანები ემსახურება
10:22
and the humans expend their energies
exploring the universe
exploring the universe
198
610200
4416
და ადამიანი კი საკუთარ ენერგიას
სამყაროს გამოკვლევას ახმარს
სამყაროს გამოკვლევას ახმარს
10:26
and indulging in long debates
about the meaning of life
about the meaning of life
199
614640
4296
და ერთვება გრძელ საუბრებში
ცხოვრების არსზე,
ცხოვრების არსზე,
10:30
in some ancient, Athenian-like,
high tech agora.
high tech agora.
200
618960
4000
რომელიმე ძველ ათენისმაგვარ
მაღალ ტექნოლოგიურ აგორაში(ქალაქის ცენტრი).
მაღალ ტექნოლოგიურ აგორაში(ქალაქის ცენტრი).
10:36
I think we can afford to be optimistic.
201
624360
3440
მგონი ოპტიმიზმის საფუძველი გვაქვს,
მაგრამ რა დაგვჭირდება ამისთვის
10:41
But what would it take,
202
629400
1296
10:42
what would it look like
203
630720
1976
როგორი იქნება
10:44
to have this Star Trek-like utopia,
instead of the Matrix-like dystopia?
instead of the Matrix-like dystopia?
204
632720
4880
ეს "ვარსკვლავური გზის" მსგავსი უტოპია
"მატრიცისნაირი" დისტოპიის ნაცვლად?
"მატრიცისნაირი" დისტოპიის ნაცვლად?
10:50
In practical terms,
205
638240
1256
ნება მომეცით,
10:51
allow me to share just briefly,
206
639520
1736
მოკლედ გაგიზიაროთ
10:53
a couple of examples.
207
641280
1200
რამდენიმე მაგალითი.
10:55
At the level of the enterprise,
208
643080
1776
საწარმოს დონეზე,
10:56
imagine a capital market,
209
644880
2336
წარმოიდგინეთ ბაზარი
10:59
where you earn capital as you work,
210
647240
2680
სადაც კაპიტალის დაგროვება
მუშაობისას შეგიძლიათ
მუშაობისას შეგიძლიათ
11:02
and where your capital follows you
from one job to another,
from one job to another,
211
650880
5336
და სადაც თქვენი კაპიტალი
ერთი სამსახურიდან მეორეში გადაგყვებათ,
ერთი სამსახურიდან მეორეში გადაგყვებათ,
11:08
from one company to another,
212
656240
1496
ერთი კომპანიიდან მეორეში,
11:09
and the company --
213
657760
1256
და ის კომპანია
11:11
whichever one you happen
to work at at that time --
to work at at that time --
214
659040
3456
რომელშიც იმ მომენტში მუშაობთ,
11:14
is solely owned by those who happen
to work in it at that moment.
to work in it at that moment.
215
662520
4320
მთლიანად მათ ეკუთვნით,
ვინც იქ მუშაობს მოცემულ მომენტში.
ვინც იქ მუშაობს მოცემულ მომენტში.
11:19
Then all income stems
from capital, from profits,
from capital, from profits,
216
667400
4696
მაშინ მთელი შემოსავალი
კაპიტალიდან და მოგებიდან მოდის
კაპიტალიდან და მოგებიდან მოდის
11:24
and the very concept
of wage labor becomes obsolete.
of wage labor becomes obsolete.
217
672120
4376
და ხელფასზე დაქირავებული მშრომელის ცნება
გამოუსადეგარი ხდება.
გამოუსადეგარი ხდება.
11:28
No more separation between those
who own but do not work in the company
who own but do not work in the company
218
676520
6616
აღარ იქნება განსხვავება მფლობელებს შორის,
რომლებიც არ მუშაობენ კომპანიაში
რომლებიც არ მუშაობენ კომპანიაში
11:35
and those who work
but do not own the company;
but do not own the company;
219
683160
3256
და ვინც მუშაობს,
მაგრამ არ ფლობს კომპანიას;
მაგრამ არ ფლობს კომპანიას;
11:38
no more tug-of-war
between capital and labor;
between capital and labor;
220
686440
3200
აღარ იქნება ბრძოლა
კაპიტალსა და შრომას შორის;
კაპიტალსა და შრომას შორის;
11:42
no great gap between
investment and saving;
investment and saving;
221
690440
4136
აღარ იქნება უფსქკრული
ინვესტირებასა და დანაზოგს შორის;
ინვესტირებასა და დანაზოგს შორის;
11:46
indeed, no towering twin peaks.
222
694600
3240
რა თქმა უნდა,
არც ის მაღალი ტყუპი მწვერვალი იქნება.
არც ის მაღალი ტყუპი მწვერვალი იქნება.
11:50
At the level of the global
political economy,
political economy,
223
698600
2376
გლობალური პოლიტიკური ეკონომიკის დონეზე.
11:53
imagine for a moment
224
701000
1936
ერთი წამით წარმოიდგინეთ,
11:54
that our national currencies
have a free-floating exchange rate,
have a free-floating exchange rate,
225
702960
4976
რომ ჩვენს ეროვნულ ვალუტებს
მცოცავი გაცვლითი კურსი აქვთ
მცოცავი გაცვლითი კურსი აქვთ
11:59
with a universal,
global, digital currency,
global, digital currency,
226
707960
3776
უნივერსალურ გლობალურ
ციფრულ ვალუტასთან მიმართებაში,
ციფრულ ვალუტასთან მიმართებაში,
12:03
one that is issued
by the International Monetary Fund,
by the International Monetary Fund,
227
711760
4016
ისეთთან
რომელსაც საერთაშორისო მონეტარული ფონდი
რომელსაც საერთაშორისო მონეტარული ფონდი
12:07
the G-20,
228
715800
1216
დიდი ოცეული(G-20) უშვებს
12:09
on behalf of all humanity.
229
717040
2536
მთელი კაცობირობის სახელით
12:11
And imagine further
230
719600
1216
და ასევე წარმოიდგინეთ,
12:12
that all international trade
is denominated in this currency --
is denominated in this currency --
231
720840
4336
რომ მთელი საერთაშორისო ვაჭრობა
ხორიცელდება ამ ვალუტაში
ხორიცელდება ამ ვალუტაში
12:17
let's call it "the cosmos,"
232
725200
1816
მოდით მას "კოსმოსი" დავარქვათ
12:19
in units of cosmos --
233
727040
1400
კოსმოსის ერთეული
12:21
with every government agreeing
to be paying into a common fund
to be paying into a common fund
234
729720
4376
ყოველი მთავრობა თანხმდება
საერთო ფონდში გადაიხადოს
საერთო ფონდში გადაიხადოს
12:26
a sum of cosmos units proportional
to the country's trade deficit,
to the country's trade deficit,
235
734120
5536
მისი ქვეყნის სავაჭრო დეფიციტის
პროპორციული კოსმოს ერთეულის ოდენობა,
პროპორციული კოსმოს ერთეულის ოდენობა,
12:31
or indeed to a country's trade surplus.
236
739680
3400
ან ქვეყნის სავაჭრო სიჭარბის.
12:35
And imagine that that fund is utilized
to invest in green technologies,
to invest in green technologies,
237
743720
5216
წარმოიდგინეთ რომ ეს ფონდი გამოყენებულია
"მწვანე" ტექნოლოგიებში ინვესტირებისთვის.
"მწვანე" ტექნოლოგიებში ინვესტირებისთვის.
12:40
especially in parts of the world
where investment funding is scarce.
where investment funding is scarce.
238
748960
5320
განსაკუთრებით მსოფლიოს ისეთ ნაწილებში
სადაც მწირი დაფინანსებაა.
სადაც მწირი დაფინანსებაა.
12:46
This is not a new idea.
239
754840
1576
ეს არაა ახალი იდეა.
12:48
It's what, effectively,
John Maynard Keynes proposed
John Maynard Keynes proposed
240
756440
3336
ეს ის არის, რაც ჯონ მეინარდ კეინზის მიერ
იქნა შეთავაზებული
იქნა შეთავაზებული
12:51
in 1944 at the Bretton Woods Conference.
241
759800
3320
1944-ში ბრეტონ ვუდის კონფერენციაზე.
12:56
The problem is
242
764080
1216
პრობლემა ისაა,
12:57
that back then, they didn't have
the technology to implement it.
the technology to implement it.
243
765320
3296
რომ მაშინ ამის განხორციელების
ტექნოლოგია არ არსებობდა.
ტექნოლოგია არ არსებობდა.
13:00
Now we do,
244
768640
1216
ახლა ის გვაქვს.
13:01
especially in the context
of a reunified political-economic sphere.
of a reunified political-economic sphere.
245
769880
5920
განსაკუთრებით გაერთიანებულ
პოლიტ-ეკონომიკური სფეროს კონტექსტში.
პოლიტ-ეკონომიკური სფეროს კონტექსტში.
13:08
The world that I am describing to you
246
776640
2416
მსოფლიო, რომელსაც მე აღგიწერთ,
13:11
is simultaneously libertarian,
247
779080
2456
ერთდროულად ლიბერტარიანულიცაა,
13:13
in that it prioritizes
empowered individuals,
empowered individuals,
248
781560
4576
რადგან ის პრიორიტეტს
უფლებამოსილ ინდივიდებს ანიჭებს,
უფლებამოსილ ინდივიდებს ანიჭებს,
13:18
Marxist,
249
786160
1216
მარქსისტულიც,
13:19
since it will have confined
to the dustbin of history
to the dustbin of history
250
787400
3216
რადგან ის ისტორიის სანაგვეზე მოისვრის
13:22
the division between capital and labor,
251
790640
2456
კაპიტალსა და შრომის გაყოფას
13:25
and Keynesian,
252
793120
1560
და კენზიანურიც,
13:27
global Keynesian.
253
795320
1480
გლობალურად კენზიანური.
13:30
But above all else,
254
798320
1576
მაგრამ ყველაზე მეტად,
13:31
it is a world in which we will be able
to imagine an authentic democracy.
to imagine an authentic democracy.
255
799920
4920
ეს არის მსოფლიო, რომელშიც
ნამდვილი დემოკრატიის წარმოდგენა შეიძლება.
ნამდვილი დემოკრატიის წარმოდგენა შეიძლება.
13:37
Will such a world dawn?
256
805760
1760
გაჩნდება ასეთი მსოფლიო,
13:40
Or shall we descend
into a Matrix-like dystopia?
into a Matrix-like dystopia?
257
808400
4496
თუ დავეშვებით "მატრიცისნაირ" დისპტოპიაში?
13:44
The answer lies in the political choice
that we shall be making collectively.
that we shall be making collectively.
258
812920
4120
პასუხი პოლიტიკურ არჩევანშია,
რომელიც ჩვენ ერთად უნდა გავაკეთოთ.
რომელიც ჩვენ ერთად უნდა გავაკეთოთ.
13:49
It is our choice,
259
817720
1616
ეს ჩვენი არჩევანია
13:51
and we'd better make it democratically.
260
819360
2320
და სჯობს ის დემოკრატიულად გავაკეთოთ.
13:54
Thank you.
261
822280
1256
მადლობა.
13:55
(Applause)
262
823560
3360
(აპლოდისმენტები)
14:01
Bruno Giussani: Yanis ...
263
829480
1200
ბრუნო ჯუსანი: იანის...
14:03
It was you who described yourself
in your bios as a libertarian Marxist.
in your bios as a libertarian Marxist.
264
831880
4440
თქვენ საკუთარი თავი ბიოგრაფიაში
აღწერეთ როგორც ლიბერტარიანელი მარქსისტი.
აღწერეთ როგორც ლიბერტარიანელი მარქსისტი.
14:10
What is the relevance
of Marx's analysis today?
of Marx's analysis today?
265
838400
2520
მარქსის ანალიზი
რამდენად აქტუალური დღეს-დღეობით?
რამდენად აქტუალური დღეს-დღეობით?
14:14
Yanis Varoufakis: Well, if there was
any relevance in what I just said,
any relevance in what I just said,
266
842000
3336
იანის ვარუფაკისი: რამე აქტუალობა თუა იმაში
რაც მე ახლა ვთქვი,
რაც მე ახლა ვთქვი,
14:17
then Marx is relevant.
267
845360
1216
მაშინ მარქსიც აქტუალურია.
14:18
Because the whole point of reunifying
the political and economic is --
the political and economic is --
268
846600
3496
რადგან ეკონომიკური და პოლიტიკური სფეროს
გაერთიანების მთელი აზრი იმაშია,
გაერთიანების მთელი აზრი იმაშია,
14:22
if we don't do it,
269
850120
1216
რომ ჩვენ თუ ამას არ გავაკეთებთ,
14:23
then technological innovation
is going to create
is going to create
270
851360
2256
მაშინ ტექნოლოგიური სიახლეები
14:25
such a massive fall in aggregate demand,
271
853640
2296
ერთობლივი მოთხოვნის
დიდ ვარდნას გამოიწვევს,
დიდ ვარდნას გამოიწვევს,
14:27
what Larry Summers
refers to as secular stagnation.
refers to as secular stagnation.
272
855960
4776
რასაც ლარი სამერსმა
სეკულარული სტაგნაცია დაარქვა.
სეკულარული სტაგნაცია დაარქვა.
14:32
With this crisis migrating
from one part of the world,
from one part of the world,
273
860760
2856
ეს კრიზისი, მსოფლიოს ერთი ნაწილიდან
მეორეზე გადასვლით,
მეორეზე გადასვლით,
14:35
as it is now,
274
863640
1536
როგორც ახლაა,
14:37
it will destabilize
not only our democracies,
not only our democracies,
275
865200
2696
არა მხოლოდ
დემოკრატიების დესტაბილიზაციას გამოიწვევს,
დემოკრატიების დესტაბილიზაციას გამოიწვევს,
14:39
but even the emerging world that is not
that keen on liberal democracy.
that keen on liberal democracy.
276
867920
4216
არამედ მსოფლიოს ნაწილზე, რომელიც
არც ისე მოხიბლულია ლიბერალური დემოკრატიით.
არც ისე მოხიბლულია ლიბერალური დემოკრატიით.
14:44
So if this analysis holds water,
then Marx is absolutely relevant.
then Marx is absolutely relevant.
277
872160
3816
ამიტომ თუ ეს ანალიზი იტანს კრიტიკას,
მაშინ მარქსი აბსოლუტურად აქტუალურია,
მაშინ მარქსი აბსოლუტურად აქტუალურია,
14:48
But so is Hayek,
278
876000
1736
მაგრამ ასევე ჰაიეკიც.
14:49
that's why I'm a libertarian Marxist,
279
877760
1816
ამიტომ ვარ მე ლიბერტარიანელი მარქსისტი
14:51
and so is Keynes,
280
879600
1216
და ასევეა კეინზიც,
14:52
so that's why I'm totally confused.
281
880840
1896
ამიტომაც ვარ სრულიად დაბნეული.
14:54
(Laughter)
282
882760
1216
(სიცილი)
14:56
BG: Indeed, and possibly we are too, now.
283
884000
2056
ბგ: მართლაც და ალბათ ახლა ჩვენც.
14:58
(Laughter)
284
886080
1296
(სიცილი)
14:59
(Applause)
285
887400
1976
(აპლოდისმენტები)
15:01
YV: If you are not confused,
you are not thinking, OK?
you are not thinking, OK?
286
889400
2776
ი.ვ.: თუ დაბნეული არ ხართ,
არ ფიქრობთ, არა?
არ ფიქრობთ, არა?
15:04
BG: That's a very, very Greek
philosopher kind of thing to say --
philosopher kind of thing to say --
287
892200
3096
ბ.ჯ.: ეს ძალიან, ძალიან
ბერძნულ-ფილოსოფიური სიბრძნეა...
ბერძნულ-ფილოსოფიური სიბრძნეა...
15:07
YV: That was Einstein, actually --
288
895320
1656
ი.ვ.: ეს აინშტაინია, პრინციპში..
15:09
BG: During your talk
you mentioned Singapore and China,
you mentioned Singapore and China,
289
897000
2616
ბ.ჯ.: თქვენს საუბარში სინგაპური
და ჩინეთი ახსენეთ
და ჩინეთი ახსენეთ
15:11
and last night at the speaker dinner,
290
899640
2056
და წინა ღამეს,
გამომსვლელების სადილზე,
გამომსვლელების სადილზე,
15:13
you expressed a pretty strong opinion
about how the West looks at China.
about how the West looks at China.
291
901720
5176
საკმაოდ მკვეთრად მოიხსენიეთ ის,
თუ როგორ უყურებს დასავლეთი ჩინეთს
თუ როგორ უყურებს დასავლეთი ჩინეთს
15:18
Would you like to share that?
292
906920
1576
არ გინდათ ეს გაგვიზიაროთ?
15:20
YV: Well, there's a great
degree of hypocrisy.
degree of hypocrisy.
293
908520
2160
ი.ვ.: დიდ თვალთმაქცობას აქვს ადგილი.
15:23
In our liberal democracies,
we have a semblance of democracy.
we have a semblance of democracy.
294
911400
4296
ჩვენ ლიბერალურ დემოკრატიებში,
მოჩვენებითი დემოკრატია გვაქვს.
მოჩვენებითი დემოკრატია გვაქვს.
15:27
It's because we have confined,
as I was saying in my talk,
as I was saying in my talk,
295
915720
2736
ეს იმიტომ რომ,
როგორც საუბარში აღვნიშნე,
როგორც საუბარში აღვნიშნე,
ჩვენ დემოკრატია ჩავკეტეთ
პოლიტიკურ სფეროში,
პოლიტიკურ სფეროში,
15:30
democracy to the political sphere,
296
918480
1656
15:32
while leaving the one sphere
where all the action is --
where all the action is --
297
920160
3456
რითიც სფერო, რომელშიც ყველაფერი ხდება...
15:35
the economic sphere --
298
923640
1216
ეკონომიკური სფერო...
15:36
a completely democracy-free zone.
299
924880
1840
სრულიად დემოკრატიისგან თავისუფალ
ზონად დავტოვეთ.
ზონად დავტოვეთ.
15:39
In a sense,
300
927280
1256
რაღაც აზრით,
15:40
if I am allowed to be provocative,
301
928560
2200
თუ შეიძლება პროვოკაციული ვიყო,
15:43
China today is closer to Britain
in the 19th century.
in the 19th century.
302
931880
4416
ჩინეთი დღეს
მე-19 საუკუნის ბრიტანეთთან უფრო ახლოსაა.
მე-19 საუკუნის ბრიტანეთთან უფრო ახლოსაა.
15:48
Because remember,
303
936320
1256
რადგან გაიხსნეთ,
15:49
we tend to associate
liberalism with democracy --
liberalism with democracy --
304
937600
2336
ჩვენ გვჩვევია
ლიბერალიმზი დემოკრატიასთან დავაკავშიროთ.
ლიბერალიმზი დემოკრატიასთან დავაკავშიროთ.
15:51
that's a mistake, historically.
305
939960
1496
ეს ისტორიული ჩეცდომაა,
15:53
Liberalism, liberal,
it's like John Stuart Mill.
it's like John Stuart Mill.
306
941480
2536
ლიბერალიზმი, ლიბერალი,
ეს როგორც ჯონ სტიუარტ მილია.
ეს როგორც ჯონ სტიუარტ მილია.
15:56
John Stuart Mill was particularly
skeptical about the democratic process.
skeptical about the democratic process.
307
944040
4696
ჯონ სტიუარტ მილი
სკეპტიკური იყო დემოკრატიის მიმართ.
სკეპტიკური იყო დემოკრატიის მიმართ.
16:00
So what you are seeing now in China
is a very similar process
is a very similar process
308
948760
5376
რასაც ახლა ჩინეთში ხედავთ
ძალიან ჰგავს იმას,
ძალიან ჰგავს იმას,
16:06
to the one that we had in Britain
during the Industrial Revolution,
during the Industrial Revolution,
309
954160
3176
რაც ბრიტანეთში ხდებოდა
ინდუსტრიული რევოლუციისას.
ინდუსტრიული რევოლუციისას.
16:09
especially the transition
from the first to the second.
from the first to the second.
310
957360
2976
განსაკუთრებით
პირველიდან მეორეზე გადასვლისას.
პირველიდან მეორეზე გადასვლისას.
16:12
And to be castigating China
311
960360
3296
და ჩინეთის იმისთვის გაკრიტიკებას,
16:15
for doing that which the West did
in the 19th century,
in the 19th century,
312
963680
3136
რაც დასავლეთმა მე-19 საუკუნეში გააკეთა,
16:18
smacks of hypocrisy.
313
966840
1320
თვალთმაქცობის სუნი უდის.
16:21
BG: I am sure that many people here
are wondering about your experience
are wondering about your experience
314
969520
3656
ბ.ჯ.: დარმწუნებული ვარ ბევრ დამსწრეთაგანს
აინტერესებს თქვენი გამოცდილება,
აინტერესებს თქვენი გამოცდილება,
16:25
as the Finance Minister of Greece
earlier this year.
earlier this year.
315
973200
2736
როგორც საბერძნეთის ფინანსთა მინისტრის
წლის დასაწყისში.
წლის დასაწყისში.
16:27
YV: I knew this was coming.
316
975960
1381
ი.ვ.: ვიცოდი, რომ ვერ ავცდებოდი.
16:29
BG: Yes.
317
977365
1251
ბ.ჯ.: დიახ.
16:30
BG: Six months after,
318
978640
1336
ბ.ჯ.: 6 თვის შემდეგ,
16:32
how do you look back
at the first half of the year?
at the first half of the year?
319
980000
2400
როგორ შეაფასებდით წლის პირველ ნახევარს?
16:35
YV: Extremely exciting,
from a personal point of view,
from a personal point of view,
320
983920
2616
ი.ვ.: ძალიან საინტერესო
პირადი თვალსაზრისით
პირადი თვალსაზრისით
16:38
and very disappointing,
321
986560
1256
და დიდი იმედგაცრუება,
16:39
because we had an opportunity
to reboot the Eurozone.
to reboot the Eurozone.
322
987840
3896
რადგან ჩვენ გვქონდა შესაძლებლობა
ევროზონა გადაგვეტვირთა,
ევროზონა გადაგვეტვირთა,
16:43
Not just Greece, the Eurozone.
323
991760
2096
არა მხოლოდ საბერძნეთი,
არამედ ევროზონა.
არამედ ევროზონა.
16:45
To move away from the complacency
324
993880
2936
გავთავისუფლებულიყავით თვითკმაყოფილებისგან
16:48
and the constant denial
that there was a massive --
that there was a massive --
325
996840
2456
და იმის მუდმივი არაღიარებისგან,
რომ იყო მასიური
რომ იყო მასიური
16:51
and there is a massive
architectural fault line
architectural fault line
326
999320
2856
და არის მასიური არქიტექტურული ბზარი,
16:54
going through the Eurozone,
327
1002200
2176
რომელიც ევროზონას გასდევს,
16:56
which is threatening, massively,
the whole of the European Union process.
the whole of the European Union process.
328
1004400
4416
რაც დიდ საფრთხეს უქმნის
მთელს ევროკავშირს.
მთელს ევროკავშირს.
17:00
We had an opportunity
on the basis of the Greek program --
on the basis of the Greek program --
329
1008840
3176
ჩვენ გქვონდა შესაძლებლობა
საბერძნეთის პროგრამის ბაზაზე,
საბერძნეთის პროგრამის ბაზაზე,
17:04
which by the way,
330
1012040
1336
ეს გაგვემართა.
17:05
was the first program
to manifest that denial --
to manifest that denial --
331
1013400
4376
რომელიც სხვათაშორის,
პირველი პროგრამა იყო,
პირველი პროგრამა იყო,
რომელმაც ბზარის არაღიარება გამოააშკარავა
17:09
to put it right.
332
1017800
1216
17:11
And, unfortunately,
333
1019040
1216
და სამწუხაროდ,
17:12
the powers in the Eurozone,
334
1020280
1816
ევროზონის
17:14
in the Eurogroup,
335
1022120
1200
და ევროჯგუფის მმართველებმა,
17:16
chose to maintain denial.
336
1024079
1977
ამ არაღიარების გაგრძელება არჩიეს
17:18
But you know what happens.
337
1026079
1257
და იცით რაც ხდება.
17:19
This is the experience
of the Soviet Union.
of the Soviet Union.
338
1027359
2056
ეს საბჭოთა კავშირის გამოცდილებაა.
17:21
When you try to keep alive
339
1029440
2495
როცა პოლიტიკური ნებით
და ავტორიტარიზმით ცდილობთ
და ავტორიტარიზმით ცდილობთ
17:23
an economic system
that architecturally cannot survive,
that architecturally cannot survive,
340
1031960
3879
ცოცხლად შეინარჩუნოთ
ეკონომიკური სისტემა,
ეკონომიკური სისტემა,
რომელიც არქიტექტურულად ვერ გადარჩება,
17:28
through political will
and through authoritarianism,
and through authoritarianism,
341
1036520
2655
17:31
you may succeed in prolonging it,
342
1039200
1656
შეიძლება გახანგრძლივებას მიაღწყიოთ,
17:32
but when change happens
343
1040880
1575
მაგრამ როცა ცვლილება მოხდება,
17:34
it happens very abruptly
and catastrophically.
and catastrophically.
344
1042480
2496
ეს მოხდება მოულოდნელად და კატასტროფულად.
17:37
BG: What kind of change
are you foreseeing?
are you foreseeing?
345
1045000
2007
ბ.ჯ.: რა სახის ცვლილებას გულისხმოთ?
17:39
YV: Well, there's no doubt
346
1047031
1254
ი.ვ.: ეჭვგარეშეა,
17:40
that if we don't change
the architecture of the Eurozone,
the architecture of the Eurozone,
347
1048309
2667
რომ თუ არ შევცვლით ევროზონის არქიტექტურას
17:43
the Eurozone has no future.
348
1051001
1894
ევროზონას მომავალი არ აქვს.
17:44
BG: Did you make any mistakes
when you were Finance Minister?
when you were Finance Minister?
349
1052920
2896
ბ.ჯ.: უშვებდით რამე შეცდომას,
ფინანსთა მინისტრობისას?
ფინანსთა მინისტრობისას?
17:47
YV: Every day.
350
1055840
1216
ი.ვ.: ყოველდღე.
17:49
BG: For example?
YV: Anybody who looks back --
YV: Anybody who looks back --
351
1057080
2536
ბ.ჯ.: მაგალითად?
ი.ვ.: ნებისმიერი, თუ უკან გაიხედავს...
ი.ვ.: ნებისმიერი, თუ უკან გაიხედავს...
17:51
(Applause)
352
1059640
2080
(აპლოდისმენტები)
17:56
No, but seriously.
353
1064120
1376
არა, სერიოზულად.
17:57
If there's any Minister of Finance,
or of anything else for that matter,
or of anything else for that matter,
354
1065520
3576
თუ არსებობს რომელიმე ფინანსთა მინისტრი,
ან ვინმე სხვა,
ან ვინმე სხვა,
18:01
who tells you after six months in a job,
355
1069120
2216
ვინც გეტყვით რომ 6 თვის მუშაობის შემდეგ,
18:03
especially in such a stressful situation,
356
1071360
3696
განსაკუთრებით ასეთ სტრესულ სიტუაციაში,
18:07
that they have made no mistake,
they're dangerous people.
they're dangerous people.
357
1075080
2696
რომ მათ შეცდომა არ დაუშვიათ,
ეს საშიში ხალხია.
ეს საშიში ხალხია.
18:09
Of course I made mistakes.
358
1077800
1296
რა თქმა უნდა შეცდომები დავუშვი.
18:11
The greatest mistake
was to sign the application
was to sign the application
359
1079120
2816
უდიდესი შეცდომა იყო,
18:13
for the extension of a loan agreement
360
1081960
2096
სესხის ხელშეკრულების გაგარძელებაზე
ხელის მოწერა
ხელის მოწერა
18:16
in the end of February.
361
1084080
1616
თებერვლის ბოლოს.
18:17
I was imagining
362
1085720
1216
მე წარმომედგინა,
18:18
that there was a genuine interest
on the side of the creditors
on the side of the creditors
363
1086960
2976
რომ კრედიტორებს გულწრფელი ინტერესი ჰქონდათ
18:21
to find common ground.
364
1089960
1256
საერთო გამოგვენახა
18:23
And there wasn't.
365
1091240
1216
და ეს ასე არ იყო.
ისინი უბრალოდ, ჩვენი მთავრობის
განადგურებით იყვნენ დაინტერესბულნი,
განადგურებით იყვნენ დაინტერესბულნი,
18:24
They were simply interested
in crushing our government,
in crushing our government,
366
1092480
2616
18:27
just because they did not want
367
1095120
1456
რადგან მათ არ სურდათ
18:28
to have to deal with
the architectural fault lines
the architectural fault lines
368
1096600
3136
არქიტექტურულ ბზარზე მუშაობა,
18:31
that were running through the Eurozone.
369
1099760
2016
რომელიც ევროზონას გასდევს
18:33
And because they didn't want to admit
370
1101800
1816
და რადგან მათ არ სურდათ იმის აიღიარება,
18:35
that for five years they were implementing
a catastrophic program in Greece.
a catastrophic program in Greece.
371
1103640
3616
რომ 5 წლის მანძილზე ისინი კატასტროფულ
პროგრამას ახორციელებდნენ საბერძნეთში.
პროგრამას ახორციელებდნენ საბერძნეთში.
18:39
We lost one-third of our nominal GDP.
372
1107280
2896
ჩვენ ჩვენი ნომინალური მშპ-ს
მესამედი დავკარგეთ.
მესამედი დავკარგეთ.
18:42
This is worse than the Great Depression.
373
1110200
1936
ეს დიდ დეპრესიაზე უარესი იყო.
18:44
And no one has come clean
374
1112160
1256
და არცერთი არ იყო
18:45
from the troika of lenders
that have been imposing this policy
that have been imposing this policy
375
1113440
2936
იმ კრედიტორების "ტროიკიდან",
რომლებმაც ეს პოლიტიკა მოგვახვიეს.
რომლებმაც ეს პოლიტიკა მოგვახვიეს.
18:48
to say, "This was a colossal mistake."
376
1116400
2976
რომ ეთქვა: "ეს კოლოსალური შეცდომა იყო"
18:51
BG: Despite all this,
377
1119400
1216
ბ.ჯ.: მიუხედავად ამ ყველაფერისა
18:52
and despite the aggressiveness
of the discussion,
of the discussion,
378
1120640
2336
და მიუხედავად აგრესიული დისკურიისა,
18:55
you seem to be remaining
quite pro-European.
quite pro-European.
379
1123000
2416
თქვენ საკმაოდ პროევროპელი ჩანხართ.
18:57
YV: Absolutely.
380
1125440
1216
ი.ვ.: აბსოლუტურად.
18:58
Look, my criticism
of the European Union and the Eurozone
of the European Union and the Eurozone
381
1126680
4136
იცით, ჩემი კრიტიკა
ევროზონის და ევროკავშირის მიმართ
ევროზონის და ევროკავშირის მიმართ
19:02
comes from a person
who lives and breathes Europe.
who lives and breathes Europe.
382
1130840
4040
მოდის ადამიანისგან,
ვინც ცხოვრობს და სუნთქვავს ევროპით.
ვინც ცხოვრობს და სუნთქვავს ევროპით.
19:07
My greatest fear is that
the Eurozone will not survive.
the Eurozone will not survive.
383
1135680
3576
ჩემი უდიდესი შიში ისაა,
რომ ევროზონა ვერ გადარჩება.
რომ ევროზონა ვერ გადარჩება.
19:11
Because if it doesn't,
384
1139280
1456
რადგან თუ ასეც მოხდა,
19:12
the centrifugal forces
that will be unleashed
that will be unleashed
385
1140760
2856
ის ცენტრიფუგული ძალები
რაც წამოვა,
რაც წამოვა,
19:15
will be demonic,
386
1143640
1696
საშინელი იქნება
19:17
and they will destroy the European Union.
387
1145360
1976
და ისინი ევროკავშირს დაანგრევს.
19:19
And that will be catastrophic
not just for Europe
not just for Europe
388
1147360
2416
ეს კატასტროფა იქნება
არა მხოლოდ ევროპისთვის,
არა მხოლოდ ევროპისთვის,
19:21
but for the whole global economy.
389
1149800
1616
არამედ მთელი გლობალური ეკონომიკისთვის
19:23
We are probably the largest
economy in the world.
economy in the world.
390
1151440
4096
ჩვენ ალბათ
უმსხვილესი ეკონომიკა ვართ მსოფლიოში
უმსხვილესი ეკონომიკა ვართ მსოფლიოში
19:27
And if we allow ourselves
391
1155560
1736
და თუ ჩვენ მივცემთ თავს უფლებას
19:29
to fall into a route
of the postmodern 1930's,
of the postmodern 1930's,
392
1157320
2816
1930 წლების პოსტმოდრენის გზას დავადგეთ.
19:32
which seems to me to be what we are doing,
393
1160160
2656
რასაც მგონია რომ ვაკეთებთ,
19:34
then that will be detrimental
394
1162840
1816
მაშინ ეს საზიანო იქნება
19:36
to the future of Europeans
and non-Europeans alike.
and non-Europeans alike.
395
1164680
3416
ევროპელებისთვისაც
და არაევროპელებისთვისაც.
და არაევროპელებისთვისაც.
ბ.ჯ.: ჩვენ ნამდვილად ვიმედოვნებთ,
რომ თქვენ ცდებით ამაში.
რომ თქვენ ცდებით ამაში.
19:40
BG: We definitely hope
you are wrong on that point.
you are wrong on that point.
396
1168120
2416
19:42
Yanis, thank you for coming to TED.
397
1170560
1696
იანის, მადლობა TED-ში სტუმრობისთვის.
19:44
YV: Thank you.
398
1172280
1216
ი.ვ.: მადლობა.
19:45
(Applause)
399
1173520
4823
(აპლოდისმენტები)
ABOUT THE SPEAKER
Yanis Varoufakis - Economist and professorYanis Varoufakis thinks we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism.
Why you should listen
Yanis Varoufakis describes himself as a "libertarian Marxist," although, he says, "It is not something that I volunteer to talk about much, because the very mention of Marx switches audiences off." He teaches economic theory at the University of Athens, where he challenges mainstream notions -- arguing that after the financial crash of 2008 we need a radically new way of thinking about the economy, finance and capitalism.
He became widely known in the first half of 2015 when, as Minister of Finance of the newly formed Greek government, he was a leading, outspoken and much-discussed figure in the renegotiations of Greece's debt.
In May 2017, Varoufakis released Adults in The Room: My Battle With Europe’s Deep Establishment, a personal account of Europe's hidden agenda and an urgent wake-up call to renew European democracy.
Yanis Varoufakis | Speaker | TED.com