TED2015
Marina Abramović: An art made of trust, vulnerability and connection
Marina Abramović: Sztuka z zaufania, wrażliwości i połączeń
Filmed:
Readability: 3
2,579,103 views
Sztuka Mariny Abramović przesuwa granicę pomiędzy publicznością i artystą, poszukując zwiększonej świadomości i osobistej przemiany. W swojej przełomowej pracy „The Artist Is Present” z 2010 roku artystka po prostu siedziała na krześle naprzeciwko publiczności, przez osiem godzin dziennie... Z niesamowicie poruszającym skutkiem. A jednak całkiem prawdopodobne, że jej najlepsza praca zostanie dopiero wykonana - przybierze formę rozległego instytutu sztuki poświęconego eksperymentom i prostym czynnościom wykonywanym z pełnym zaangażowaniem. „Nic się będzie działo, jeśli zawsze robi się rzeczy w ten sam sposób. Moja metoda polega na robieniu rzeczy, których się boję, rzeczy, których nie znam, na pójściu tam, gdzie nikogo jeszcze nie było”, mówi artystka.
Marina Abramović - Performance artist
In her performances she’s been cut, burned, and nearly shot -- but Marina Abramović's boldest work yet is a gargantuan institute dedicated to transformation through art. Full bio
In her performances she’s been cut, burned, and nearly shot -- but Marina Abramović's boldest work yet is a gargantuan institute dedicated to transformation through art. Full bio
Double-click the English transcript below to play the video.
00:18
Now...
0
6960
2216
Teraz...
00:21
let's go back in time.
1
9200
2080
Cofnijmy się w czasie.
00:24
It's 1974.
2
12560
4000
Jest rok 1974.
Gdzieś na świecie
00:29
There is the gallery somewhere
3
17960
2560
00:33
in the world,
4
21880
1720
istnieje galeria sztuki.
00:37
and there is a young girl, age 23,
5
25080
3296
Młoda dziewczyna, 23-letnia,
00:40
standing in the middle of the space.
6
28400
2520
stoi na środku pomieszczenia.
00:44
In the front of her is a table.
7
32759
3321
Przed nią stoi stół.
00:49
On the table there are 76 objects
8
37000
4880
Na stole leży 76 przedmiotów
00:54
for pleasure and for pain.
9
42720
2720
zadających ból
lub sprawiających przyjemność.
lub sprawiających przyjemność.
00:58
Some of the objects are
10
46520
2176
Niektóre z nich to:
01:00
a glass of water, a coat, a shoe, a rose.
11
48720
5800
szklanka wody, płaszcz, but, róża.
01:07
But also the knife,
the razor blade, the hammer
the razor blade, the hammer
12
55160
5480
Ale też nóż, żyletka, młotek
01:13
and the pistol with one bullet.
13
61800
2439
i pistolet z jednym nabojem.
01:18
There are instructions which say,
14
66240
2976
Instrukcja mówi:
01:21
"I'm an object.
15
69240
1736
„Jestem przedmiotem.
01:23
You can use everything on the table on me.
16
71000
3336
Możesz użyć na mnie wszystkiego,
co leży na stole.
co leży na stole.
01:26
I'm taking all responsibility --
even killing me.
even killing me.
17
74360
4080
Biorę na siebie całą odpowiedzialność,
nawet jeśli mnie zabijesz.
nawet jeśli mnie zabijesz.
01:30
And the time is six hours."
18
78920
2600
Wszystko potrwa 6 godzin”.
01:35
The beginning of this
performance was easy.
performance was easy.
19
83600
3800
Początek tego performansu był łatwy.
01:40
People would give me
the glass of water to drink,
the glass of water to drink,
20
88280
3576
Ludzie dawali mi szklankę wody,
bym się napiła,
bym się napiła,
01:43
they'd give me the rose.
21
91880
1640
wręczali mi różę.
01:46
But very soon after,
22
94120
2776
Ale zaraz po nich pojawił się mężczyzna,
01:48
there was a man who took the scissors
and cut my clothes,
and cut my clothes,
23
96920
3496
który wziął nożyczki
i pociął moje ubrania,
i pociął moje ubrania,
01:52
and then they took the thorns of the rose
and stuck them in my stomach.
and stuck them in my stomach.
24
100440
4000
a potem wziął kolce róży
i powbijał mi je w brzuch.
i powbijał mi je w brzuch.
01:56
Somebody took the razor blade
and cut my neck and drank the blood,
and cut my neck and drank the blood,
25
104920
4360
Ktoś inny wziął żyletkę,
przeciął mi skórę na szyi i wypił krew.
przeciął mi skórę na szyi i wypił krew.
02:01
and I still have the scar.
26
109960
1720
W tym miejscu nadal mam bliznę.
02:04
The women would tell the men what to do.
27
112720
2560
Kobiety mówiły mężczyznom,
co mają robić.
co mają robić.
02:08
And the men didn't rape me
because it was just a normal opening,
because it was just a normal opening,
28
116000
4816
Żaden mężczyzna mnie nie zgwałcił,
bo to był zwykły wernisaż
bo to był zwykły wernisaż
02:12
and it was all public,
29
120840
1696
i odbywał się publicznie,
02:14
and they were with their wives.
30
122560
2376
no i oni byli tam ze swoimi żonami.
02:16
They carried me around
and put me on the table,
and put me on the table,
31
124960
2256
Podniesiono mnie, położono na stole
02:19
and put the knife between my legs.
32
127240
1896
i włożono mi nóż między nogi.
02:21
And somebody took the pistol and bullet
and put it against my temple.
and put it against my temple.
33
129160
3640
Ktoś wziął pistolet, nabił go
i przyłożył mi do skroni.
i przyłożył mi do skroni.
02:25
And another person took the pistol
and they started a fight.
and they started a fight.
34
133560
4000
Ktoś inny zabrał mu pistolet
i zaczęli się bić.
i zaczęli się bić.
02:30
And after six hours were finished,
35
138920
2736
Po 6 godzinach
performans dobiegł końca,
performans dobiegł końca,
02:33
I...
36
141680
2496
a ja...
02:36
started walking towards the public.
37
144200
3136
zaczęłam iść w stronę publiczności.
02:39
I was a mess.
38
147360
1216
Byłam w strasznym stanie.
02:40
I was half-naked, I was full of blood
and tears were running down my face.
and tears were running down my face.
39
148600
4320
Półnaga, zakrwawiona,
łzy płynęły mi po policzkach.
łzy płynęły mi po policzkach.
02:46
And everybody escaped, they just ran away.
40
154040
2840
Wszyscy uciekli, po prostu ulotnili się.
02:49
They could not confront myself,
with myself as a normal human being.
with myself as a normal human being.
41
157280
5000
Nie byli w stanie stanąć przede mną
jako zwykłą istotą ludzką.
jako zwykłą istotą ludzką.
02:54
And then --
42
162760
1320
A potem...
Co się wydarzyło?
02:57
what happened
43
165080
1480
02:59
is I went to the hotel,
it was at two in the morning.
it was at two in the morning.
44
167240
4480
Poszłam do hotelu, była 2 w nocy.
03:05
And
45
173080
1680
I...
03:07
I looked at myself in the mirror,
46
175680
2200
zobaczyłam swoje odbicie w lustrze.
03:10
and I had a piece of gray hair.
47
178520
3800
Miałam we włosach siwe pasmo.
03:16
Alright --
48
184080
1360
Dobrze...
03:18
please take off your blindfolds.
49
186000
2040
Ściągnijcie przepaski.
03:22
Welcome to the performance world.
50
190760
2280
Witam w świecie performansu.
03:25
First of all, let's explain
what the performance is.
what the performance is.
51
193520
3360
Po pierwsze wyjaśnię,
czym jest performans.
czym jest performans.
03:29
So many artists,
so many different explanations,
so many different explanations,
52
197840
2536
Ilu artystów, tyle definicji,
03:32
but my explanation
for performance is very simple.
for performance is very simple.
53
200400
2760
ale moje wyjaśnienie jest bardzo proste.
03:35
Performance is a mental
and physical construction
and physical construction
54
203640
4576
Performans to psychiczna
i fizyczna konstrukcja,
i fizyczna konstrukcja,
03:40
that the performer makes
in a specific time
in a specific time
55
208240
2816
którą performer tworzy
w określonym czasie i przestrzeni,
w określonym czasie i przestrzeni,
03:43
in a space in front of an audience
56
211080
3296
przed publicznością.
03:46
and then energy dialogue happens.
57
214400
2320
Dochodzi wówczas
do wymiany energii.
do wymiany energii.
03:49
The audience and the performer
make the piece together.
make the piece together.
58
217280
3520
Publiczność i performer
tworzą sztukę razem.
tworzą sztukę razem.
03:53
And the difference between
performance and theater is huge.
performance and theater is huge.
59
221600
3760
Ale różnica między performansem
a teatrem jest ogromna.
a teatrem jest ogromna.
03:58
In the theater, the knife is not a knife
60
226240
3456
W teatrze nóż nie jest nożem,
04:01
and the blood is just ketchup.
61
229720
1920
a krew to keczup.
04:04
In the performance,
the blood is the material,
the blood is the material,
62
232040
4536
W performansie krew to tworzywo,
04:08
and the razor blade or knife is the tool.
63
236600
3296
a żyletka i nóż to narzędzia.
04:11
It's all about being there
in the real time,
in the real time,
64
239920
3896
Chodzi o bycie w konkretnym
miejscu i czasie,
miejscu i czasie,
04:15
and you can't rehearse performance,
65
243840
1856
nie da się tego przećwiczyć,
04:17
because you can't do many
of these types of things twice -- ever.
of these types of things twice -- ever.
66
245720
4320
bo wielu z tych rzeczy
nie da się zrobić po raz drugi.
nie da się zrobić po raz drugi.
04:23
Which is very important,
the performance is --
the performance is --
67
251360
2496
Co ważne, performans to...
04:25
you know, all human beings
are always afraid of very simple things.
are always afraid of very simple things.
68
253880
4296
Istoty ludzkie z reguły boją się
bardzo prostych rzeczy.
bardzo prostych rzeczy.
04:30
We're afraid of suffering,
we're afraid of pain,
we're afraid of pain,
69
258200
3376
Boją się cierpienia,
boją się bólu,
boją się bólu,
04:33
we're afraid of mortality.
70
261600
2080
boją się śmierci.
04:36
So what I'm doing --
71
264240
1256
To, co robię...
04:37
I'm staging these kinds of fears
in front of the audience.
in front of the audience.
72
265520
4216
Ja inscenizuję te lęki
przed publicznością.
przed publicznością.
Wykorzystuję jej energię
04:41
I'm using your energy,
73
269760
2176
i dzięki niej mogę posunąć się
naprawdę daleko.
naprawdę daleko.
04:43
and with this energy I can go
and push my body as far as I can.
and push my body as far as I can.
74
271960
5776
04:49
And then I liberate myself
from these fears.
from these fears.
75
277760
3576
I uwalniam się od tych lęków.
Staję się zwierciadłem.
04:53
And I'm your mirror.
76
281360
1296
04:54
If I can do this for myself,
you can do it for you.
you can do it for you.
77
282680
3280
Jeśli ja mogę to zrobić,
to każdy może zrobić to dla siebie.
to każdy może zrobić to dla siebie.
04:58
After Belgrade, where I was born,
78
286720
2056
Z Belgradu, gdzie się urodziłam,
05:00
I went to Amsterdam.
79
288800
2280
przeniosłam się do Amsterdamu.
05:03
And you know, I've been doing performances
80
291440
2616
Zajmuję się sztuką performansu
05:06
since the last 40 years.
81
294080
2256
od 40 lat.
05:08
And here I met Ulay,
82
296360
1576
Tutaj spotkałam Ulaya
05:09
and he was the person
I actually fell in love with.
I actually fell in love with.
83
297960
3376
i zakochałam się w nim.
05:13
And we made, for 12 years,
performances together.
performances together.
84
301360
3136
Przez 12 lat tworzyliśmy razem.
05:16
You know the knife
and the pistols and the bullets,
and the pistols and the bullets,
85
304520
3256
Nóż, pistolety i naboje
05:19
I exchange into love and trust.
86
307800
2936
zamieniłam w miłość i zaufanie.
05:22
So to do this kind work
you have to trust the person completely
you have to trust the person completely
87
310760
3616
Żeby wykonywać z kimś ten rodzaj pracy,
trzeba całkowicie zaufać,
trzeba całkowicie zaufać,
05:26
because this arrow
is pointing to my heart.
is pointing to my heart.
88
314400
3016
bo ta strzała celuje
prosto w moje serce.
prosto w moje serce.
05:29
So, heart beating and adrenaline
is rushing and so on,
is rushing and so on,
89
317440
4336
Więc w bijącym sercu
i działającej adrenalinie
i działającej adrenalinie
chodzi o zaufanie, całkowite zaufanie
drugiemu człowiekowi.
drugiemu człowiekowi.
05:33
is about trust, is about total trust
to another human being.
to another human being.
90
321800
4520
05:39
Our relationship was 12 years,
91
327320
2216
Nasz związek trwał 12 lat,
05:41
and we worked on so many subjects,
both male and female energy.
both male and female energy.
92
329560
3856
pracowaliśmy nad wieloma tematami
związanymi z męską i żeńską energią.
związanymi z męską i żeńską energią.
05:45
And as every relationship
comes to an end, ours went too.
comes to an end, ours went too.
93
333440
4136
I tak jak każda relacja się kiedyś kończy,
tak i nasza się skończyła.
tak i nasza się skończyła.
05:49
We didn't make phone calls
like normal human beings do
like normal human beings do
94
337600
3656
Nie zadzwoniliśmy do siebie,
jak zwyczajni ludzie,
jak zwyczajni ludzie,
05:53
and say, you know, "This is over."
95
341280
1976
żeby powiedzieć: „To już koniec”.
05:55
We walked the Great Wall
of China to say goodbye.
of China to say goodbye.
96
343280
3000
Przeszliśmy Wielki Mur Chiński,
żeby się pożegnać.
żeby się pożegnać.
05:58
I started at the Yellow Sea,
and he started from the Gobi Desert.
and he started from the Gobi Desert.
97
346640
4080
Ja wystartowałam z Morza Żółtego,
on z pustyni Gobi.
on z pustyni Gobi.
06:03
We walked, each of us, three months,
98
351200
3376
Przez trzy miesiące każde z nas przeszło
2500 km.
06:06
two and a half thousand kilometers.
99
354600
1840
Były góry, było trudno.
06:08
It was the mountains, it was difficult.
100
356800
1976
06:10
It was climbing, it was ruins.
101
358800
2336
Trzeba było się wspinać, były ruiny.
06:13
It was, you know, going through
the 12 Chinese provinces,
the 12 Chinese provinces,
102
361160
3096
Trzeba było przejść
przez 12 chińskich prowincji.
przez 12 chińskich prowincji.
06:16
this was before China was open in '87.
103
364280
3816
To działo się zanim Chiny
otworzyły się w 1987 roku.
otworzyły się w 1987 roku.
06:20
And we succeeded to meet in the middle
104
368120
3536
Udało nam się spotkać pośrodku
06:23
to say goodbye.
105
371680
1480
i powiedzieć „żegnaj”.
06:26
And then our relationship stopped.
106
374320
1840
Nasz związek się zakończył.
06:28
And now, it completely changed
how I see the public.
how I see the public.
107
376560
4400
To całkowicie zmieniło
moje postrzeganie publiczności.
moje postrzeganie publiczności.
06:33
And one very important piece
I made in those days
I made in those days
108
381280
3136
Jedną z ważniejszych prac,
którą wtedy stworzyłam,
którą wtedy stworzyłam,
06:36
was "Balkan Baroque."
109
384440
1976
był „Bałkański barok”.
06:38
And this was the time of the Balkan Wars,
110
386440
2696
To był czas wojen bałkańskich.
06:41
and I wanted to create
some very strong, charismatic image,
some very strong, charismatic image,
111
389160
3536
Chciałam stworzyć jakiś silny,
charyzmatyczny obraz,
charyzmatyczny obraz,
06:44
something that could serve
for any war at any time,
for any war at any time,
112
392720
3296
który mógłby być komentarzem
do dowolnej wojny w dowolnym czasie,
do dowolnej wojny w dowolnym czasie,
06:48
because the Balkan Wars are now finished,
but there's always some war, somewhere.
but there's always some war, somewhere.
113
396040
4016
bo wojny bałkańskie się skończyły,
ale jakaś wojna zawsze gdzieś się toczy.
ale jakaś wojna zawsze gdzieś się toczy.
06:52
So here I am washing
114
400080
1976
I oto tutaj
myję 2500 wielkich,
zakrwawionych krowich kości.
zakrwawionych krowich kości.
06:54
two and a half thousand
dead, big, bloody cow bones.
dead, big, bloody cow bones.
115
402080
3776
06:57
You can't wash the blood,
you never can wash shame off the wars.
you never can wash shame off the wars.
116
405880
3536
Krwi nie da się zmyć,
hańby wojny nigdy się nie zmyje.
hańby wojny nigdy się nie zmyje.
07:01
So I'm washing this six hours, six days,
and wars are coming off these bones,
and wars are coming off these bones,
117
409440
4576
Więc myję je przez sześć godzin
każdego z sześciu dni
każdego z sześciu dni
i wojny odchodzą od tych kości
07:06
and becoming possible --
an unbearable smell.
an unbearable smell.
118
414040
3240
i to staje się możliwe...
Zapach jest nie do zniesienia.
Zapach jest nie do zniesienia.
07:09
But then something stays in the memory.
119
417640
2856
Ale coś pozostaje w pamięci.
Chcę wam pokazać coś,
co naprawdę zmieniło moje życie,
co naprawdę zmieniło moje życie,
07:12
I want to show you the one
who really changed my life,
who really changed my life,
120
420520
2736
07:15
and this was the performance in MoMa,
which I just recently made.
which I just recently made.
121
423280
4136
to był niedawno zrealizowany
performans w MoMa.
performans w MoMa.
07:19
This performance --
when I said to the curator,
when I said to the curator,
122
427440
3336
Ten performans...
Kiedy powiedziałam kuratorowi:
Kiedy powiedziałam kuratorowi:
07:22
"I'm just going to sit at the chair,
123
430800
1976
„Będę siedziała na krześle,
07:24
and there will be
an empty chair at the front,
an empty chair at the front,
124
432800
2536
naprzeciwko mnie
będzie stało drugie krzesło
będzie stało drugie krzesło
07:27
and anybody from the public
can come and sit as long as they want."
can come and sit as long as they want."
125
435360
3496
i każdy będzie mógł przyjść
i na nim usiąść na tak długo, jak zechce”.
i na nim usiąść na tak długo, jak zechce”.
07:30
The curator said to me,
126
438880
1216
Kurator odpowiedział:
07:32
"That's ridiculous, you know,
this is New York,
this is New York,
127
440120
2656
„To śmieszne, to jest Nowy Jork,
to krzesło będzie puste,
07:34
this chair will be empty,
128
442800
1216
07:36
nobody has time to sit in front of you."
129
444040
1905
nikt nie ma czasu na takie siedzenie”.
07:37
(Laughter)
130
445969
1167
(Śmiech)
07:39
But I sit for three months.
131
447160
1896
Siedziałam tam trzy miesiące.
07:41
And I sit everyday, eight hours --
132
449080
1936
Codziennie przez 8 godzin
otwarcia muzeum
otwarcia muzeum
07:43
the opening of the museum --
133
451040
1376
07:44
and 10 hours on Friday
when the museum is open 10 hours,
when the museum is open 10 hours,
134
452440
2896
i 10 godzin w piątki,
kiedy muzeum jest tyle czynne,
kiedy muzeum jest tyle czynne,
07:47
and I never move.
135
455360
1174
nigdy się nie ruszyłam.
07:48
And I removed the table
and I'm still sitting,
and I'm still sitting,
136
456558
2858
Usunęłam stół i wciąż siedziałam
07:51
and this changed everything.
137
459440
2120
i to zmieniło wszystko.
07:53
This performance,
maybe 10 or 15 years ago --
maybe 10 or 15 years ago --
138
461960
2336
10 lub 15 lat temu
podczas tego performansu
podczas tego performansu
07:56
nothing would have happened.
139
464320
1416
nic by się nie wydarzyło.
07:57
But the need of people to actually
experience something different,
experience something different,
140
465760
4896
Ale ludzie potrzebują doświadczyć
czegoś innego.
czegoś innego.
08:02
the public was not anymore the group --
141
470680
2096
Publiczność to już nie grupa,
08:04
relation was one to one.
142
472800
2000
relacja była jeden do jednego.
08:07
I was watching these people,
they would come and sit in front of me,
they would come and sit in front of me,
143
475160
3736
Patrzyłam na ludzi, którzy przychodzili
i siadali naprzeciwko mnie;
i siadali naprzeciwko mnie;
08:10
but they would have to wait
for hours and hours and hours
for hours and hours and hours
144
478920
2696
oni musieli czekać wiele godzin,
żeby w końcu tam usiąść.
08:13
to get to this position,
145
481640
1158
08:14
and finally, they sit.
146
482823
1553
08:16
And what happened?
147
484400
1560
I co się działo?
Byli obserwowani przez innych ludzi,
08:18
They are observed by the other people,
148
486440
2136
08:20
they're photographed,
they're filmed by the camera,
they're filmed by the camera,
149
488600
2576
fotografowani, nagrywani,
byli obserwowani przez mnie
08:23
they're observed by me
150
491200
1376
08:24
and they have nowhere to escape
except in themselves.
except in themselves.
151
492600
3160
i nie mieli dokąd uciec,
jedynie wgłąb siebie.
jedynie wgłąb siebie.
08:28
And that makes a difference.
152
496240
1576
I to była ta różnica.
08:29
There was so much pain and loneliness,
153
497840
1816
Tam było tyle bólu i cierpienia,
08:31
there's so much incredible things
when you look in somebody else's eyes,
when you look in somebody else's eyes,
154
499680
4096
tyle niesamowitych rzeczy się dzieje,
kiedy patrzysz w czyjeś oczy,
kiedy patrzysz w czyjeś oczy,
08:35
because in the gaze
with that total stranger,
with that total stranger,
155
503800
2976
ponieważ gdy patrzycie na kogoś
całkowicie obcego,
całkowicie obcego,
08:38
that you never even say one word --
everything happened.
everything happened.
156
506800
3000
z kim nigdy nie zamieniliście zdania,
wszystko może się zdarzyć.
wszystko może się zdarzyć.
08:42
And I understood when I stood up
from that chair after three months,
from that chair after three months,
157
510200
4976
Po trzech miesiącach,
kiedy wstałam z krzesła,
kiedy wstałam z krzesła,
zrozumiałam,
że już nie jestem taka sama.
że już nie jestem taka sama.
08:47
I am not the same anymore.
158
515200
1575
08:48
And I understood
that I have a very strong mission,
that I have a very strong mission,
159
516799
2777
Zrozumiałam, że mam misję,
08:51
that I have to communicate this experience
160
519600
3256
że muszę przekazać
to doświadczenie każdemu.
to doświadczenie każdemu.
08:54
to everybody.
161
522880
1255
08:56
And this is how, for me, was born the idea
162
524159
2817
I tak narodził się pomysł
08:59
to have an institute
of immaterial performing arts.
of immaterial performing arts.
163
527000
4000
stworzenia instytutu niematerialnych
sztuk performatywnych.
sztuk performatywnych.
09:03
Because thinking about immateriality,
164
531320
2896
Jeśli pomyśli się o niematerialności,
performans to sztuka
związana z konkretnym czasem.
związana z konkretnym czasem.
09:06
performance is time-based art.
165
534240
1456
09:07
It's not like a painting.
166
535720
1336
Różni się od malarstwa.
09:09
You have the painting on the wall,
the next day it's there.
the next day it's there.
167
537080
2776
Obraz wiszący na ścianie dziś,
będzie tam też jutro.
będzie tam też jutro.
09:11
Performance, if you are missing it,
you only have the memory,
you only have the memory,
168
539880
4696
Jeśli nie weźmie się udziału
w performansie, zostaną tylko wspomnienia
w performansie, zostaną tylko wspomnienia
09:16
or the story of somebody else telling you,
169
544600
2336
lub historia kogoś, kto o nim opowie,
09:18
but you actually missed the whole thing.
170
546960
1936
ale tak naprawdę straci się wszystko.
Trzeba tam być.
09:20
So you have to be there.
171
548920
1216
09:22
And in my point,
if you talk about immaterial art,
if you talk about immaterial art,
172
550160
2896
Jeśli mówimy o sztuce niematerialnej,
09:25
music is the highest --
absolutely highest art of all,
absolutely highest art of all,
173
553080
3376
dla mnie muzyka jest
najwyższą sztuką ze wszystkich,
najwyższą sztuką ze wszystkich,
bo jest najbardziej niematerialna.
09:28
because it's the most immaterial.
174
556480
1776
Zaraz za nią jest performans,
a potem cała reszta.
a potem cała reszta.
09:30
And then after this is performance,
and then everything else.
and then everything else.
175
558280
2858
To jest moja subiektywna opinia.
09:33
That's my subjective way.
176
561162
1534
Ten instytut będzie się mieścił w Hudson,
na północ od Nowego Jorku.
na północ od Nowego Jorku.
09:34
This institute is going to happen
in Hudson, upstate New York,
in Hudson, upstate New York,
177
562720
3896
09:38
and we are trying to build
with Rem Koolhaas, an idea.
with Rem Koolhaas, an idea.
178
566640
3000
Razem z Remem Koolhaasem
spróbujemy wcielić w życie pewną ideę.
spróbujemy wcielić w życie pewną ideę.
Jest bardzo prosta.
09:41
And it's very simple.
179
569960
1256
09:43
If you want to get experience,
you have to give me your time.
you have to give me your time.
180
571240
4656
Każdy, kto chce czegoś doświadczyć,
musi poświęcić mi swój czas.
musi poświęcić mi swój czas.
Zanim wejdzie do budynku,
musi podpisać oświadczenie,
musi podpisać oświadczenie,
09:47
You have to sign the contract
before you enter the building,
before you enter the building,
181
575920
3096
09:51
that you will spend there
a full six hours,
a full six hours,
182
579040
2856
że spędzi w nim pełne 6 godzin,
09:53
you have to give me your word of honor.
183
581920
2656
musi dać słowo honoru.
To bardzo staromodne,
09:56
It's something so old-fashioned,
184
584600
1896
09:58
but if you don't respect your own
word of honor and you leave before --
word of honor and you leave before --
185
586520
3336
ale jeśli nie dotrzyma słowa
i wyjdzie szybciej,
i wyjdzie szybciej,
10:01
that's not my problem.
186
589880
1216
to już nie mój problem.
10:03
But it's six hours, the experience.
187
591120
2496
Doświadczenie trwa 6 godzin.
10:05
And then after you finish,
you get a certificate of accomplishment,
you get a certificate of accomplishment,
188
593640
3143
Po jego zakończeniu
każdy otrzymuje certyfikat
każdy otrzymuje certyfikat
10:08
so get home and frame it if you want.
189
596807
2049
do oprawienia i powieszenia na ścianie.
10:10
(Laughter)
190
598880
1016
(Śmiech)
10:11
This is orientation hall.
191
599920
1336
To jest hala orientacji.
10:13
The public comes in, and the first thing
you have to do is dress in lab coats.
you have to do is dress in lab coats.
192
601280
4496
Każdy, kto przychodzi, musi najpierw
przebrać się w fartuch laboratoryjny.
przebrać się w fartuch laboratoryjny.
To jest ważny krok,
10:17
It's this importance
193
605800
1216
10:19
of stepping from being
just a viewer into experimenter.
just a viewer into experimenter.
194
607040
4216
przejście od bycia widzem
do bycia eksperymentatorem.
do bycia eksperymentatorem.
10:23
And then you go to the lockers
195
611280
2416
Potem trzeba pójść do szafek
10:25
and you put your watch,
your iPhone, your iPod, your computer
your iPhone, your iPod, your computer
196
613720
3296
i zostawić w nich zegarek,
iPhone'a, iPoda, komputer,
iPhone'a, iPoda, komputer,
całą elektronikę.
10:29
and everything digital, electronic.
197
617040
2296
10:31
And you are getting free time
for yourself for the first time.
for yourself for the first time.
198
619360
4336
Tym sposobem po raz pierwszy
zyskuje się dla siebie wolny czas.
zyskuje się dla siebie wolny czas.
10:35
Because there is nothing
wrong with technology,
wrong with technology,
199
623720
3376
W samej technologii nie ma nic złego,
to nasze podejście do niej jest złe.
10:39
our approach to technology is wrong.
200
627120
2336
10:41
We are losing the time
we have for ourselves.
we have for ourselves.
201
629480
2696
Tracimy czas,
który mamy tylko dla siebie.
który mamy tylko dla siebie.
10:44
This is an institute
to actually give you back this time.
to actually give you back this time.
202
632200
3296
Ten instytut ma właściwie pomóc
w odzyskaniu czasu.
w odzyskaniu czasu.
10:47
So what you do here,
203
635520
1256
Co tam się robi?
10:48
first you start slow walking,
you start slowing down.
you start slowing down.
204
636800
3096
Po pierwsze trzeba zwolnić,
zacząć powoli spacerować.
zacząć powoli spacerować.
10:51
You're going back to simplicity.
205
639920
1936
Wrócić do prostoty.
10:53
After slow walking, you're going
to learn how to drink water --
to learn how to drink water --
206
641880
3616
Po powolnym spacerowaniu,
odwiedzający uczą się pić wodę.
odwiedzający uczą się pić wodę.
10:57
very simple, drinking water
for maybe half an hour.
for maybe half an hour.
207
645520
3640
To bardzo proste, trzeba pić wodę
przez około pół godziny.
przez około pół godziny.
11:01
After this, you're going to
the magnet chamber,
the magnet chamber,
208
649640
2296
Potem kierują się do pokoju magnetycznego,
11:03
where you're going to create
some magnet streams on your body.
some magnet streams on your body.
209
651960
3896
gdzie działa się strumieniami
magnetycznymi na ciało.
magnetycznymi na ciało.
11:07
Then after this,
you go to crystal chamber.
you go to crystal chamber.
210
655880
2456
Dalej jest pokój kryształowy.
11:10
After crystal chamber,
you go to eye-gazing chamber,
you go to eye-gazing chamber,
211
658360
2776
Kolejny to pokój spoglądania w oczy,
11:13
after eye-gazing chamber, you go to
a chamber where you are lying down.
a chamber where you are lying down.
212
661160
4096
z którego idzie się do pokoju,
w którym można się położyć.
w którym można się położyć.
To są trzy podstawowe
pozycje ludzkiego ciała:
pozycje ludzkiego ciała:
11:17
So it's the three basic positions
of the human body,
of the human body,
213
665280
2456
siedzenie, stanie i leżenie.
11:19
sitting, standing and lying.
214
667760
1336
11:21
And slow walking.
215
669120
1536
I powolne chodzenie.
11:22
And there is a sound chamber.
216
670680
1816
Jest też pokój dźwięku.
11:24
And then after you've seen all of this,
217
672520
2336
Po przejściu tego wszystkiego
11:26
and prepared yourself
mentally and physically,
mentally and physically,
218
674880
2143
i przygotowaniu psychicznym i fizycznym,
11:29
then you are ready to see
something with a long duration,
something with a long duration,
219
677047
2667
jest się gotowym do obcowania
z czymś, co trwa długo,
z czymś, co trwa długo,
11:31
like in immaterial art.
220
679738
2358
jak sztuka niematerialna.
11:34
It can be music, it can be opera,
it can be a theater piece,
it can be a theater piece,
221
682120
3856
To może być muzyka,
opera, sztuka teatralna,
opera, sztuka teatralna,
11:38
it can be film, it can be video dance.
222
686000
2896
film, występ taneczny.
11:40
You go to the long duration chairs
because now you are comfortable.
because now you are comfortable.
223
688920
3816
Siada się na krzesłach przeznaczonych
do długotrwałego użytkowania.
do długotrwałego użytkowania.
11:44
In the long duration chairs,
224
692760
1376
Na tych krzesłach
11:46
you're transported to the big place
where you're going to see the work.
where you're going to see the work.
225
694160
3696
widzowie są przewożeni do miejsca,
gdzie będą oglądać sztukę.
gdzie będą oglądać sztukę.
Jeśli ktoś zaśnie,
11:49
And if you fall asleep,
226
697880
1216
11:51
which is very possible
because it's been a long day,
because it's been a long day,
227
699120
2536
co jest prawdopodobne,
bo wcześniej dużo się działo,
bo wcześniej dużo się działo,
11:53
you're going to be
transported to the parking lot.
transported to the parking lot.
228
701680
2456
zostaje przeniesiony na parking.
11:56
(Laughter)
229
704160
1616
(Śmiech)
11:57
And you know, sleeping is very important.
230
705800
2816
Sen jest bardzo ważny.
W trakcie snu dalej można odbierać sztukę.
12:00
In sleeping, you're still receiving art.
231
708640
2776
12:03
So in the parking lot you stay
for a certain amount of time,
for a certain amount of time,
232
711440
3696
Na parkingu zostaje się przez jakiś czas,
a potem potem idzie się
12:07
and then after this
you just, you know, go back,
you just, you know, go back,
233
715160
3256
obejrzeć pozostałe rzeczy
12:10
you see more of the things you like to see
234
718440
2336
12:12
or go home with your certificate.
235
720800
2040
albo wraca się do domu z certyfikatem.
12:15
So this institute right now is virtual.
236
723280
3416
W tej chwili ten instytut jest wirtualny.
12:18
Right now, I am just
making my institute in Brazil,
making my institute in Brazil,
237
726720
2856
Obecnie przygotowuję go w Brazylii,
12:21
then it's going to be in Australia,
238
729600
1667
później przeniosę się do Australii,
12:23
then it's coming here,
to Canada and everywhere.
to Canada and everywhere.
239
731291
3125
potem wrócę tutaj, do Kanady
i gdziekolwiek indziej.
i gdziekolwiek indziej.
12:26
And this is to experience
a kind of simple method,
a kind of simple method,
240
734440
3496
Chodzi o doświadczenie pewnej prostoty,
12:29
how you go back to simplicity
in your own life.
in your own life.
241
737960
2896
powrót do niej we własnym życiu.
12:32
Counting rice will be another thing.
242
740880
1960
Liczenie ryżu to kolejna z czynności.
(Śmiech)
12:35
(Laughter)
243
743760
1896
Jeśli policzysz ryż,
poradzisz sobie też z życiem.
poradzisz sobie też z życiem.
12:37
You know, if you count rice
you can make life, too.
you can make life, too.
244
745680
2496
12:40
How to count rice for six hours?
245
748200
2176
Jak można liczyć ryż przez 6 godzin?
To jest niesamowicie ważne.
12:42
It's incredibly important.
246
750400
1696
12:44
You know, you go through this whole range
of being bored, being angry,
of being bored, being angry,
247
752120
4136
Przechodzi się przez te wszystkie fazy
nudy, złości,
nudy, złości,
12:48
being completely frustrated, not finishing
the amount of rice you're counting.
the amount of rice you're counting.
248
756280
4456
całkowitej frustracji
tym niekończącym się ryżem do policzenia.
tym niekończącym się ryżem do policzenia.
12:52
And then this unbelievable
amount of peace you get
amount of peace you get
249
760760
2776
A potem spływa niewiarygodny spokój,
12:55
when satisfying work is finished --
250
763560
2456
kiedy praca jest skończona.
12:58
or counting sand in the desert.
251
766040
1800
Albo liczenie piasku na pustyni.
13:00
Or having the sound-isolated situation --
252
768600
3496
Albo odizolowanie się od dźwięków,
13:04
that you have headphones,
that you don't hear anything,
that you don't hear anything,
253
772120
2576
kiedy wkłada się
dźwiękoszczelne słuchawki
dźwiękoszczelne słuchawki
i nie słyszy się nic
13:06
and you're just there
together without sound,
together without sound,
254
774720
2696
13:09
with the people experiencing silence,
just the simple silence.
just the simple silence.
255
777440
4856
i wraz z innymi ludźmi obok
doświadcza się ciszy, prostej ciszy.
doświadcza się ciszy, prostej ciszy.
13:14
We are always doing things
we like in our life.
we like in our life.
256
782320
4216
Człowiek zawsze robi to, co lubi.
13:18
And this is why you're not changing.
257
786560
2256
I dlatego się nie zmienia.
Robi się coś w życiu...
13:20
You do things in life --
258
788840
1456
13:22
it's just nothing happens
if you always do things the same way.
if you always do things the same way.
259
790320
3400
I nic się nie dzieje,
jeśli robi się to zawsze tak samo.
jeśli robi się to zawsze tak samo.
13:26
But my method is to do things
I'm afraid of, the things I fear,
I'm afraid of, the things I fear,
260
794200
5096
Moja metoda polega na robieniu rzeczy,
których się obawiam, których się boję,
których się obawiam, których się boję,
których nie znam,
13:31
the things I don't know,
261
799320
1496
13:32
to go to territory
that nobody's ever been.
that nobody's ever been.
262
800840
2856
na dojściu tam,
gdzie nikogo jeszcze nie było.
gdzie nikogo jeszcze nie było.
Oczywiście to się może nie udać.
13:35
And then also to include the failure.
263
803720
2856
Myślę, że porażka jest istotna,
13:38
I think failure is important
264
806600
1736
13:40
because if you go,
if you experiment, you can fail.
if you experiment, you can fail.
265
808360
3736
bo jeśli się eksperymentuje,
można odnieść porażkę.
można odnieść porażkę.
Ktoś, kto nigdzie nie idzie,
nie ponosi porażek,
nie ponosi porażek,
13:44
If you don't go into that area
and you don't fail,
and you don't fail,
266
812120
2656
13:46
you are actually repeating yourself
over and over again.
over and over again.
267
814800
3000
powtarza się wciąż na nowo.
13:50
And I think that human beings
right now need a change,
right now need a change,
268
818320
3816
Myślę, że ludzie potrzebują zmiany,
13:54
and the only change to be made
is a personal level change.
is a personal level change.
269
822160
4096
a jedyna zmiana, którą możemy wprowadzić,
dotyczy nas samych.
dotyczy nas samych.
13:58
You have to make the change on yourself.
270
826280
2576
Musisz zmienić siebie.
14:00
Because the only way
to change consciousness
to change consciousness
271
828880
2496
Żeby zmienić świadomość
i świat wokół nas,
14:03
and to change the world around us,
272
831400
2016
14:05
is to start with yourself.
273
833440
1696
trzeba zacząć od siebie.
14:07
It's so easy to criticize
how it's different,
how it's different,
274
835160
2496
Łatwo jest krytykować,
mówić, że pewne rzeczy
na świecie są złe,
na świecie są złe,
14:09
the things in the world
and they're not right,
and they're not right,
275
837680
2143
14:11
and the governments are corrupted
and there's hunger in the world
and there's hunger in the world
276
839847
3249
że rządy są skorumpowane,
że na świecie istnieje głód
że na świecie istnieje głód
14:15
and there's wars -- the killing.
277
843120
3456
wojny, zabijanie.
14:18
But what we do on the personal level --
278
846600
2576
Ale co robimy na osobistym poziomie,
14:21
what is our contribution
to this whole thing?
to this whole thing?
279
849200
2960
jaki jest nasz wkład w to wszystko?
14:24
Can you turn to your neighbor,
the one you don't know,
the one you don't know,
280
852960
3096
Czy jesteś w stanie odwrócić się
do nieznajomego siedzącego obok
do nieznajomego siedzącego obok
14:28
and look at them for two full minutes
in their eyes, right now?
in their eyes, right now?
281
856080
4120
i patrzeć mu w oczy przez 2 minuty
dokładnie teraz?
dokładnie teraz?
14:33
(Chatter)
282
861840
4496
14:38
I'm asking two minutes
of your time, that's so little.
of your time, that's so little.
283
866360
3896
Proszę tylko o dwie minuty waszego czasu,
to tak niewiele.
to tak niewiele.
14:42
Breathe slowly, don't try to blink,
don't be self-conscious.
don't be self-conscious.
284
870280
5336
Oddychajcie powoli, starajcie się
nie mrugać, nie bądźcie skrępowani.
nie mrugać, nie bądźcie skrępowani.
Zrelaksujcie się.
14:47
Be relaxed.
285
875640
1616
14:49
And just look a complete
stranger in your eyes, in his eyes.
stranger in your eyes, in his eyes.
286
877280
5400
I po prostu spójrzcie w oczy
kompletnie obcej osobie.
kompletnie obcej osobie.
14:55
(Silence)
287
883520
1760
15:35
Thank you for trusting me.
288
923040
1640
Dziękuję za zaufanie.
15:37
(Applause)
289
925720
6840
(Brawa)
15:45
Chris Anderson: Thank you.
290
933360
1600
Chris Anderson: Dziękuję.
15:48
Thank you so much.
291
936360
1680
Dziękuję bardzo.
ABOUT THE SPEAKER
Marina Abramović - Performance artistIn her performances she’s been cut, burned, and nearly shot -- but Marina Abramović's boldest work yet is a gargantuan institute dedicated to transformation through art.
Why you should listen
Marina Abramović burst onto the '70s art scene with cathartic performances that tested the limits of spectator participation and personal safety. The Artist Is Present, a Museum of Modern Art performance in which thousands of viewers queued for hours to face Abramović across a table, moved many to tears, and launched Abramović into mainstream celebrity.
Her latest work-in-progress is the MAI (Marina Abramović Institute), a sprawling upstate New York complex devoted to the preservation of durational performance pieces, arts education and the pursuit of heightened consciousness through Abramović’s artistic practices.
Marina Abramović | Speaker | TED.com